1
2013 önemli olaylar & makroekonomik veriler 2
Gündemdeki olaylar Çukurca da saldırı Suriye deki olaylar Terör eylemleri Reyhanlı da bombalı saldırı Gezi Parkı Protestoları Gezi Parkı Protestoları Mısır da darbe Suriye olayları Demokratikleş me paketinin açıklanması ODTÜ de protestolar Kamuda başörtüsü yasağının kaldırılması Avrupa Konseyi nden Gezi Parkı raporu Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Reyhanlı Cilvegözü nde patlama Barış süreci Akil insanlar listesinin açıklanması T.C. tartışmaları Gezi Parkı Protestoları Kürtaj tartışması Mısır olayları Ergenekon davası kararları Suriye olayları Öğrenci evleri tartışmaları Dershane tartışmaları AKP- Cemaat gerginliği Yolsuzluk operasyonu 3
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Makroekonomik veriler Enflasyon Euro - dolar parite Borsa-BİST 100 İşsizlik* 10,00 9,00 8,00 TL 3,00 11 7,00 6,00 5,00 2,50 2,00 10 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim () Yıllık değişim () 1,50 1,00 0,50 Euro ABD dolar 9 8 0,00 Kaynak: TÜİK, Tüketici Fiyatları Endeks Rakamları (2003=100) Kaynak: TCMB, Döviz Alış kuru Kaynak: finans.mynet.com Kaynak: TÜİK, Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, *Kasım ve Aralık verileri henüz açıklanmadığı için grafikte yer almamaktadır. 4
OCAK'13 MART'13 Dolar / TL ve Tüketici Güven Endeksi Dolar /TL Tüketici Güven Endeksi Dolar / TL TGE 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 92,0 90,3 1,76 1,77 95,5 92,4 90,8 1,81 1,80 1,82 89,8 1,89 92,9 94,1 1,93 1,95 88,2 86,1 2,02 1,99 90,4 2,02 84,0 2,06 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 Kaynak: TCMB, Döviz Alış kuru TGE ; GfK Tüketici Güven Endeksi 5
OCAK'13 MART'13 Euro / TL ve Tüketici Güven Endeksi Euro /TL Tüketici Güven Endeksi Euro / TL TGE 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 92,0 90,3 92,4 95,5 2,34 2,37 2,34 2,34 90,8 2,37 89,8 92,9 2,50 2,52 94,1 2,60 2,82 2,69 2,71 2,73 90,4 84,0 88,2 86,1 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 Kaynak: TCMB, Döviz Alış kuru TGE ; GfK Tüketici Güven Endeksi 6
OCAK'13 MART'13 Enflasyon (Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim) ve Enflasyon Tüketici Güven Endeksi Enflasyon TGE 10,00 9,50 9,00 8,50 8,00 7,50 92,0 8,62 90,3 8,33 92,4 8,08 95,5 7,66 92,9 94,1 90,8 89,8 7,51 7,47 7,47 7,42 90,4 88,2 86,1 7,32 7,32 7,39 84,0 7,49 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 7,00 70,0 6,50 65,0 6,00 60,0 Kaynak: TÜİK, Tüketici Fiyatları Endeks Rakamları (2003=100) TGE ; GfK Tüketici Güven Endeksi 7
OCAK'13 MART'13 İşsizlik oranı vs Tüketici Güven Endeksi İşsizlik oranı 12,00 11,50 92,0 11,00 10,50 10,00 9,50 9,40 90,3 9,29 92,4 95,5 9,41 9,47 90,8 89,8 9,65 9,72 92,9 94,1 88,2 10,11 10,14 10,22 İşsizlik oranı Tüketici Güven Endeksi 90,4 86,1 84,0 9,90 TGE 100,00 95,00 90,00 85,00 80,00 75,00 9,00 70,00 8,50 65,00 8,00 60,00 Kaynak: TÜİK, Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, mevsim etkilerinden arındırılmış * Kasım, Aralık verileri henüz açıklanmadığı için grafikte yer almamıştır. TGE ; GfK Tüketici Güven Endeksi 8
Tüketici Güven Endeksi - 2013 9
Araştırmamızın künyesi Ülke ve kişisel ekonomi beklentileri harcama ve tasarruf eğilimleri 15 yaş ve üzeri Her ay 1,100 kişi Amaç? Hedef kitle? Örneklem Türkiye temsili (kent+kır) 12 bölgede 26 il Mayıs 2007 den bu yana her ay Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmeleri Nerede? Ne zaman? Yöntem? 10
Tüketici Güven Endeksi 2013 Ocak ayında önceki aya göre 5,1 puanlık artışla 92,0 puan olarak ölçülen Tüketici Güven Endeksi, Nisan ayında 95,5 puanla en yüksek seviyesine çıkarken Aralık ta 84 puanla yılın en düşük seviyesine gerilemiştir Türkiye nin genel ekonomik durumu, Hanenin maddi durumu, istihdam ve hane tasarrufları ile ilgili endeksi oluşturan tüm alt kalemlerdeki beklentiler de Aralık ayında yılın en düşük değerlerinde seyretmiştir. Tüm AB ye üye ve aday ülkelerde aynı sorular ve yöntem ile hesaplanan Avrupa Birliği Tüketici Güven Endeksi, Nisan ayından itibaren yükselişe geçerken Haziran da ivmesini artırarak yükselmeyi devam ettirmiş ve yılın son aylarında bu iyileşmeyi korumuştur. 11
Tüketici Güven Endeksi* Türkiye Endeks 110,0 100,0 92,0 90,3 90,0 Aralık 12: 80,0 86,9 92,4 95,5 90,8 89,8 92,9 94,1 88,2 86,1 90,4 84,0 Bir önceki döneme göre Artış Düşüş 70,0 60,0 50,0 Terör Gezi Protestosu Beklentiler** Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Mısır Suriye -6,4 puan Hanenin maddi durumu 108,3 102,5 104,1 108,7 104,2 105,8 107,2 108,7 100,6 97,5 103,2 96,50 Türkiye nin genel ekonomik durumu 115,8 116,7 116,3 119,9 115,1 111,0 116,5 116,4 106,4 107,0 112,9 104,2 İstihdam 86,4 87,6 89,2 89,3 84,5 84,2 87,7 89,2 86,5 84,9 87,0 81,1 Hane tasarrufları 57,4 54,3 60,1 63,9 59,3 58,3 60,3 62,2 59,5 54,9 58,4 54,3 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) * Tüketici Güven Endeksi 4 beklenti sorusunun net yüzdelerinin aritmetik ortalaması alınarak hesaplanmaktadır: (-)100 den 100 e kadar değer aralığına sahiptir. İndikatörün 0 dan büyük olması tüketici güveni açısından iyimser görüşte olanların oranının kötümser görüşte olanlardan fazla olmasını ifade etmektedir 12
Tüketici Güven Endeksi Ülke karşılaştırmaları AB Türkiye Almanya Fransa İngiltere İtalya İspanya Bulgaristan Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 13
Makroekonomik ve sektörel beklentiler 14
Makroekonomik ve sektörel beklentiler 2013 yılı hem Türkiye de yaşanan sosyal ve politik olaylar hem de yurtdışındaki gelişmelerle çok yoğun gündeme sahne oldu. Yurtiçinde Gezi Protestoları yıla damgasını vururken, iktidar ve cemaat arasında yaşanan dershane tartışmalarının ardından gelen yolsuzluk operasyonları da gündemin önemli maddeleri arasında yer aldı. Yurtdışında Suriye deki iç savaş ve Mısır daki darbe Türkiye de de büyük yankı uyandırdı. Tüm bu gelişmeler hem siyaset hem de iş ve ekonomi dünyasında geleceğe dair planların gözden geçirilmesine neden oldu. Tüketiciler açısından bakıldığında ise GfK Türkiye tarafından her ay gerçekleştirilen Tüketicinin Nabzı Araştırması sonuçlarına göre sene başında nispeten daha iyimser bir havanın olduğu ancak yıl sonuna doğru iyimserliğin azalırken karamsarlığın arttığı görülmektedir. Bununla birlikte tüketicilerin geçtiğimiz 12 aya göre mevcut durum değerlendirmeleri ile gelecek 12 aydaki beklenti eğilimleri birlikte incelendiğinde geleceğe yönelik daha yüksek oranda olumlu değerlendirmeler yapıldığı tespit edilmiştir. Demografik gruplar bazında karşılaştırma yapıldığında ise erkeklerin kadınlara, 15-17 yaş grubunun ise daha büyük yaş gruplarına göre daha olumlu değerlendirmelerde bulunduğu görülmüştür. Öte yandan 45+ yaş grubu, yüksekokul ve üzeri eğitim seviyesindekiler ile AB SES grubu diğer gruplara göre daha karamsar bir profil çizmektedir. 15
Makroekonomik ve sektörel beklentiler Türkiye nin genel ekonomik durumu ile ilgili geçirilen son 12 aya göre mevcut durum değerlendirmelerde ekonominin çok daha iyi / iyi gittiğini düşünenlerin oranı ilk 11 ay içerisinde 37-43 aralığında değişim gösterirken Aralık ayında 32 ile en düşük seviyede gerçekleşmiştir. Gelecek 12 ay beklentilerine yönelik olarak Ocak ayında her iki kişiden biri ekonominin olumlu yönde seyredeceğini düşünürken Aralık ayında bu oran 37 ye gerilemiştir. Hanenin maddi durumu ile ilgili son 12 aya göre durumlarının daha kötüye gittiğini düşünenlerin oranı, daha iyi gittiğini düşünenlerden daha yüksektir. Bununla birilikte tüketiciler geleceğe daha olumlu bakmakta ve gelecek 12 ay ile olumlu beklentiler olumsuz görüşlerin önüne geçmektedir. Ancak Aralık ayında hanesinin maddi durumunun daha kötüye gittiğini düşünenlerle iyiye gittiğini düşünenler arasındaki fark açılırken, gelecek 12 ay ile ilgili olumsuz görüş bildirenlerin oranı ilk kez bir puanla olumlu görüş bildirenlerin önüne geçmiştir. Tüketici fiyatlarına yönelik hem mevcut durum değerlendirmelerinde hem de geleceğe yönelik tahminlerde kamuoyu daha çok fiyatların arttığı / artacağı yönünde fikir beyan etmiştir. İşsizlik ile ilgili değerlendirmelerde katılımcıları yarıya yakını işsizliğin artacağı konusunda hem fikirdir. İşsizliğin azalacağı yönünde fikir beyan edenlerin oranı 30 civarında seyretmiştir. Aralık ayında işsizliğin artacağını düşünenlerin oranı 49 ile en yüksek orana çıkarken, azalacağını düşünenler 26 ile en düşük seviyesinde gerçekleşmiştir. Tasarruf etme eğilimi kamuoyunun en yüksek oranda olumsuz görüş belirttiği endeks kalemi olmuştur. Kamuoyunun yarıdan çoğu bulunduğu dönemi tasarruf etmek için uygun bulmazken, gelecek 12 ay içinde tasarruf edemeyeceğini düşünenlerin oranı 69 a yükselmektedir. 16
Makroekonomik ve sektörel beklentiler Gelecek 12 ay harcama beklentileri incelendiğinde; Dayanıklı tüketim malları (mobilya, elektronik eşya, vb.) ile ilgili genel olarak harcamalarının artacağı yönünde fikir beyan edenler ile harcamalarının azalacağını belirten kişi oranlarının birbirine çok yakın olmakla birlikte, harcama eğiliminin biraz daha yüksek olduğu görülmüştür. Bu eğilim özellikle 15-17 yaş grubu arasında daha yüksekken, 35 yaş ve üzeri kişilerde daha düşük seyretmektedir. Yarı dayanıklı tüketim malları (giysi, ayakkabı, mutfak eşyası, vb..) ile ilgili olarak ise harcamaların azalacağını dile getirenlerin oranı artacağını belirtenlere göre birkaç puanlık farkla daha yüksektir. Ancak Ekim ayıyla birlikte bu fark artmaktadır. Sektör bazında incelendiğinde ise ; En çok gıda, temizlik malzemeleri, iletişim ve giyim ile ilgili geleceğe yönelik harcama eğilimlerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Tatil, küçük ev aletleri ve kültür ise en düşük harcama eğilimi olan kategoriler olmuştur. 17
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Türkiye nin genel ekonomik durumu Türkiye nin genel ekonomik durumuna yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Türkiye nin genel ekonomik durumuna yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Çok daha+biraz daha iyiye gitti Çok daha+biraz daha kötüye gitti Çok daha+biraz daha iyi olacak Çok daha+biraz daha kötü olacak 41 43 40 43 42 43 43 43 37 38 42 36 51 49 50 53 46 47 50 51 41 42 46 37 31 32 30 28 28 31 34 31 33 32 31 32 23 22 23 22 24 29 25 25 30 29 24 29 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) 18
Türkiye nin genel ekonomik durumu Türkiye nin genel ekonomik durumuna yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Çok daha + biraz daha iyiye gitti Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 41 38 44 45 44 42 42 38 36 42 40 34 35 40 42 42 40 42 Baz=13.200 kişi Türkiye nin genel ekonomik durumuna yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Çok daha + biraz daha iyi olacak Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 47 46 48 59 49 49 49 42 42 50 44 37 38 44 49 50 46 49 Baz=13.200 kişi İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır) 19
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Hanenin maddi durumu Hanenin maddi durumuna yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Hanenin maddi durumuna yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Çok daha+biraz daha iyiye gitti Çok daha+biraz daha kötüye gitti Çok daha+biraz daha iyi olacak Çok daha+biraz daha kötü olacak 36 40 39 35 36 35 36 32 39 41 37 40 40 35 36 38 34 35 38 39 32 30 33 27 19 21 18 21 19 22 20 23 17 19 20 17 21 26 23 20 25 23 23 22 26 29 24 26 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) 20
Hanenin maddi durumu Çok daha + biraz daha iyiye gitti Baz=13.200 kişi Hanenin maddi durumuna yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 19 18 21 30 25 22 18 15 15 20 20 18 20 20 20 17 19 20 Hanenin maddi durumuna yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Çok daha + biraz daha iyi olacak Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 35 34 35 51 42 38 34 29 26 35 35 31 32 35 35 35 35 35 Baz=13.200 kişi 21 İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır)
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Tüketici fiyatları Tüketici fiyatlarına yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Tüketici fiyatlarına yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Çok arttı+arttı Aynı kaldı+azaldı Daha hızlı+aynı oranda artacak Aynı kalacak+azalacak 47 53 51 45 47 41 45 43 47 48 44 52 44 45 42 37 39 44 44 44 46 47 40 41 32 27 29 32 32 34 29 33 31 31 27 29 30 30 32 36 34 32 28 33 26 27 31 34 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) Enflasyon yıllık değişim () Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 7,3 7,0 7,3 6,1 6,5 8,3 8,9 8,2 7,9 7,7 7,3 7,4 22
Tüketici fiyatları Tüketici fiyatlarına yönelik değerlendirme (Geçtiğimiz 12 ay) Aynı kaldı + azaldı Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 30 29 32 30 31 29 32 31 30 32 28 23 25 28 32 32 30 31 Baz=13.200 kişi Tüketici fiyatlarına yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Aynı kalacak + azalacak Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 31 29 33 28 30 31 31 32 32 32 30 30 29 29 32 31 31 31 Baz=13.200 kişi İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek 23 Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır)
OCAK'13 MAR'13 İşsizlik İşsizlik oranına yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) 44 45 45 44 Çok fazla artacak+biraz artacak Çok fazla azalacak+biraz azalacak 48 49 45 44 45 46 45 49 30 33 33 32 29 30 33 33 28 28 31 26 Baz=13.200 kişi 9,4 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 10,1 10,1 10,2 9,4 9,3 9,4 İşsizlik oranına yönelik beklenti (Gelecek 12 ay) Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR Çok fazla + biraz 31 28 33 37 35 33 32 26 25 31 31 26 27 30 31 32 31 31 azalacak Baz=13.200 kişi İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek 24 Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır)
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Tasarruf etme eğilimi Tasarruf etmek için dönemin uygunluğu (içinde bulunduğunuz dönem) Tasarruf etme eğilimi (Gelecek 12 ay) 63 64 Kesinlikle uygun+uygun bir zaman Kesinlikle+pek uygun bir zaman değil 58 58 62 56 57 58 56 58 58 63 70 71 Büyük ihtimalle+muhtemelen tasarruf edebiliriz Tasarruf etme ihtimalimiz yok+muhtemelen tasarruf edemeyiz 68 65 70 69 67 67 68 70 68 72 34 34 40 39 36 40 41 41 38 38 38 32 27 28 31 33 28 30 31 32 28 27 30 25 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) 25
Tasarruf etme eğilimi Tasarruf etmek için dönemin uygunluğu (içinde bulunduğunuz dönem) Kesinlikle uygun + uygun Baz=13.200 kişi Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 38 34 41 62 47 39 35 32 29 36 39 41 44 39 36 35 38 37 Tasarruf etme eğilimi (Gelecek 12 ay) Büyük ihtimalle + muhtemel Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 29 26 32 63 44 32 25 20 17 27 33 36 39 31 27 26 29 30 Baz=13.200 kişi İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek 26 Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır)
OCAK'13 MAR'13 OCAK'13 MAR'13 Gelecek 12 ay harcama beklentisi Dayanıklı tüketim malları (mobilya, elektronik eşya, vb.) için harcama beklentisi Çokdaha+biraz daha fazla olacak Çok daha+daha az olacak Yarı dayanıklı tüketim malları (giysi, ayakkabı, mutfak eşyası, vb.) için harcama beklentisi 32 33 30 34 31 36 34 31 31 32 32 34 Çok daha+biraz daha fazla olacak Çok daha+daha az olacak 28 29 24 24 30 25 27 29 27 30 30 29 29 32 26 25 30 31 27 28 26 35 32 35 23 23 24 26 27 29 24 25 23 23 25 26 Baz= 13.200 kişi (Aylık: 1100 kişi) 27
Gelecek 12 ay harcama beklentisi Dayanıklı tüketim malları (mobilya, elektronik eşya, vb.) için harcama beklentisi Çok daha + biraz daha fazla olacak Baz=13.200 kişi Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 32 32 31 44 43 32 28 27 28 32 33 31 32 32 32 32 32 33 Yarı dayanıklı tüketim malları (giysi, ayakkabı, mutfak eşyası, vb.) için harcama beklentisi Çok daha + biraz daha fazla olacak Cinsiyet Yaş Eğitim SES Toplam Kadın Erkek 15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55+ İlk öğretim Lise Yüksek okul ve üstü Yerleşim yeri AB C1 C2 DE KENT KIR 25 23 27 39 35 26 24 19 18 24 27 25 27 25 25 24 25 25 Baz=13.200 kişi İstatistiki olarak anlamlı derecede: Yüksek 28 Düşük (Karşılaştırmalar cinsiyet, yaş, eğitim, SES ve Yerleşim yeri olarak her bir kırılım arasında yapılmıştır)
Gelecek 12 ay harcama beklentisi Çok daha + biraz daha fazla olacak Düşük Yüksek Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gıda 38 37 39 37 43 43 39 36 33 36 35 34 Temizlik malzemeleri 32 32 33 33 38 34 32 29 29 33 32 27 İletişim 33 34 35 34 31 38 31 30 29 31 29 27 Giyim 29 29 28 30 29 34 30 30 26 27 25 27 Yarı dayanıklı tüketim malz. 23 23 24 26 27 31 24 25 23 23 25 26 Kredi kartı 20 21 23 21 25 26 22 20 20 26 20 23 Kitap/dergi 24 22 20 22 20 23 23 24 20 23 21 21 Telefon 21 21 19 24 20 26 20 22 19 21 18 20 Kişisel bakım 17 17 20 21 26 23 20 19 18 22 20 20 Sağlık/spor 19 19 21 20 22 24 22 18 15 20 19 20 Bilgisayar ürünleri 17 17 16 17 19 21 17 17 15 18 17 19 Elektronik eşya 18 17 14 17 18 21 18 14 14 16 18 18 Büyük beyaz eşya 19 16 15 15 18 19 15 14 14 17 17 17 Tatil 11 13 14 16 20 19 15 16 12 15 14 16 Küçük ev aletleri 16 14 13 15 16 16 14 14 12 15 17 15 Kültür 12 12 12 13 17 15 13 15 10 14 12 16 *Tablodaki değerler, gelecek 12 ay içerisinde o kategori ile ilgili harcamasının çok daha fazla veya fazla olacağını belirtenlerin değerini gösterir **Renklendirmeler, tüm kategorilerin 12 aylık verileri birlikte değerlendirilerek yapılmıştır. Kırmızı, tüm aylar ve kategoriler birlikte değerlendirildiğinde en düşük, yeşil ise en yüksek değerleri göstermektedir. 29
Araştırma hakkında daha fazla bilgi için bizi arayabilirsiniz Özlem ÇETİN ASLAN Kıdemli Yönetici Ofis: 212 368 0778 Cep: 554 318 7720 Ozlem.CetinAslan@gfk.com Hande Akdağ İş Geliştirme Yöneticisi Ofis: 212 368 0700 Cep: 554 318 7742 Hande.Akdag@gfk.com 30