BETON TEKNOLOJİSİ-II Doç. Dr. Halit YAZICI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İN AAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMESİ ANABİLİM DALI
TS 500 ubat 2000 Madde 3.3 BETON Kullanıcı tarafından şantiyede önceden belirlenmiş karışım elemanları miktarlarının, otomatik tartımla harmanlanıp makinayla karıştırılmasıyla...üretilen veya TS 11222 ye uygun hazır beton kullanılmalıdır. Madde 4.2 BETONUN HAZIRLANMASI Beton karışımına giren malzeme miktarı ağırlık ile belirlenir, hacim esasına göre yapılamaz. Özetle beton elle, kürekle, betoniyerle üretilemez, hammaddelerini ağırlık cinsinden ölçen bilgisayar kumandalı beton santralında üretilir.
MALZEME HAZIRLANMASI BUNKERLERE STOKLANAN MALZEMELER BUNKER ALTLARINDA BULUNAN PLC SĐSTEMĐNE BAĞLI KAPAKLAR SAYESĐNDE TARTI BUNKERLERĐNE AKTARILIRLAR,
MALZEME HAZIRLANMASI TARTI BUNKERLERĐ LOADCELL SĐSTEMĐNE BAĞLI OLARAK SĐSTEME ÖNCEDEN VERĐLEN REÇETE MĐKTARLARINDAKĐ KADAR HAMMADDEYĐ TARTARAK ÜRETĐME HAZIRLAR,
MALZEME HAZIRLANMASI BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILACAK ÇĐMENTOLAR KAPALI SĐLOLARDA STOKLANIR VE HELEZON SĐSTEMLERĐ ĐLE ÜRETĐMDE KULLANILIR,
MALZEME HAZIRLANMASI ELEKTRONĐK KUMANDALI BETON SANTRALĐNĐN GÖRÜNÜMÜ
MALZEME HAZIRLANMASI TAM OTOMATĐK SĐSTEMDE TARTILAN BETONLAR YAŞ VEYA KURU TESĐSLERDE TAŞINMAYA HAZIRDIR
YERLE TİRME SIKI TIRMA
BETONUN TA INMASI TAŞINMAYA DĐKKAT EDĐLMEZ ĐSE DAYANIM DÜŞMESĐ GERÇEKLEŞĐR! DAYANIM DÜŞMESĐNĐN NEDENLERĐ : SARSINTI ve DARBELER UZUN TAŞIMA UZAKLIKLARI FAZLA ĐRĐ AGREGA MĐKTARI FAZLA SU MĐKTARI
KARI TIRMA Yatay eksenli mikser 10
KARI TIRMA Laboratuvar tipi yatay eksenli mikser 11
KARI IMA SU İLAVE ETTİRİLMEMELİ!! İ LENEBİLİRLİK YETERSİZSE DİZAYN DEĞİ İKLİĞİ YAPILMALI ACİL DURUMLARDA UYGUN MİKTARDA AKI KANLA TIRICI İLAVESİ veya ÇİMENTO+SU İLAVESİİLE SORUN ÇÖZÜLMELİ 12
60 Dayanım kaybı, % 40 20 0 10 20 30 40 50 60 İlave edilen su, kg/m 3 Betonun dayanımı üzerinde karışıma sonradan su ilavesinin etkisi 13
KARI TIRMA Beton santrallarında kullanılan yatay eksenli sabit mikser 14
KARI TIRMA Pan mikser 15
Betonun taşınması 16
Alttan Boşaltma Kapaklı Beton Taşıma Araçları 17
Betonun oluklar vasıtası ile yerine dökülmesi 18
BETONUN YERLE TİRİLMESİ ĐŞĐN ADI: Detroit Havaalanı Uçuş Pisti Altı Karayolu Tünelleri ĐŞĐN BOYUTLARI: Uzunluk = 290 m Genişlik = 45 m Kalınlık = 1.2 m BETON MĐKTARI : 15.890 m 3, ~ 38 500 Ton POMPA SAYISI: 21 ADET TAŞIMA : 5 Tesisten 125 adet Transmikser ile SÜRE : ~22 Saat 20 dakika
ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK
ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK
BETONUN YERLE TİRİLMESİ TAZE BETON KESĐNLĐKLE AYRIŞMA OLUŞMAYACAK DÖKÜLMELĐDĐR! AYRIŞMA YAPMIŞ TAZE BETON ÖRNEKLERĐ
BETONUN YERLE TİRİLMESİ TAZE BETON 60 cm DEN DAHA YÜKSEKTEN DÖKÜLMEMELĐDĐR! YANLIŞ DOĞRU
BETONUN YERLE TİRİLMESİ YANLIŞ DOĞRU
BETONUN YERLE TİRİLMESİ YANLIŞ DOĞRU
BETONUN YERLE TİRİLMESİ DOĞRU YANLIŞ
BETONUN YERLE TİRİLMESİ YANLIŞ DOĞRU
BETONUN YERLE TİRİLMESİ BETON DÖKÜLECEK ZEMĐN HAZIRLANMALI! TEMĐZLENMELĐ SIKIŞTIRILMALI NEMLENDĐRĐLMELĐ KALIPLAR HAZIRLANMALI! TEMĐZLENMELĐ (ODUN PARÇASI, ÇÖP, ÇĐMENTO TORBASI VB. KALMAMALI!!! YAĞLANMALI
BETONUN ViBRASYONU Betonun yerleştirilmesi ile birlikte yapılması gereken en önemli işlem vibrasyondur 29
Vibrasyon: Betonu titretip enerji vererek beton içerisindeki havayı dışarıya atma, boşlukları azaltma işlemine denir 30
VİBRASYON NEYE YARAR? Homojenliğin sağlanması Ayrışmanın (segregasyon) önlenmesi Betonun sıkışması Boşlukların azalması 31
BETONUN YERLE TİRİLMESİ BĐR BÜTÜN OLARAK BETON DÖKÜLEMEYECEKSE MOMENTĐN SIFIRA EŞĐT OLDUĞU NOKTADA DOĞRU ĐŞ DERZĐ TEŞKĐL EDĐLMELĐDĐR. Serbest beton Kalıp Sıkıştırılmış Beton Düzenli iş derzi teşkili
BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRĐLĐP, SIKIŞTIRILMASI VĐBRASYON! A) ĐÇ VĐBRASYON B)DIŞ VĐBRASYON C)YÜZEYSEL VĐBRASYON
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI VĐBRATÖR DALDIRMA ŞEKLĐNE DĐKKAT EDĐLMELĐDĐR. YANLIŞ DOĞRU
Vibratör, düşey olarak düzenli aralıklarla beton içine daldırılmalı ve daha önce yerleştirilen tabaka içerisine iki tabaka arasında zayıf bir düzlemin oluşmamasını önlemek amacıyla, (priz sona ermemişse) en az 15 cm girmelidir 35
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KALIPLAR SAĞLAM OLUŞTURULMALIDIR. VĐBRATÖR FREKANSI MĐN. 6000 DEVĐR/DAKĐKA OLMALIDIR. ÜNĐFORM TĐTREŞĐM (TABAKA KALINLIĞ I 30-35 cm ) VERĐLMELĐDĐR. Max 30-35 cm
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KALIPLAR SAĞLAM OLUŞTURULMALIDIR. VĐBRATÖR FREKANSI MĐN. 6000 DEVĐR/DAKĐKA OLMALIDIR. ÜNĐFORM TĐTREŞĐM (TABAKA KALINLIĞ I 30-35 cm ) VERĐLMELĐDĐR. Max 30-35 cm
Beton içerisindeki havayı etkili bir şekilde dışarı çıkarmak için vibratör beton içerisine hızla sokulmalı, yavaşça aşağı ve yukarı hareket ettirilmelidir 38
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KALIPLAR SAĞLAM OLUŞTURULMALIDIR. VĐBRATÖR FREKANSI MĐN. 6000 DEVĐR/DAKĐKA OLMALIDIR. ÜNĐFORM TĐTREŞĐM (TABAKA KALINLIĞ I 30-35 cm ) VERĐLMELĐDĐR. Max 30-35 cm
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KALIPLAR SAĞLAM OLUŞTURULMALIDIR. VĐBRATÖR FREKANSI MĐN. 6000 DEVĐR/DAKĐKA OLMALIDIR. ÜNĐFORM TĐTREŞĐM (TABAKA KALINLIĞ I 30-35 cm ) VERĐLMELĐDĐR. Max 30-35 cm
Vibrasyonun yeterliliğine, tecrübe ve betonun yüzey görünümündeki değişiklikle karar verilir. Yüzey görünümündeki değişiklikler, büyük agrega tanelerinin gömülmesi, beton yüzeyinin seviyelenmesi, dalıcı ucun etrafında parlayan ince bir hamur tabakasının oluşması ve yüzeye çıkan büyük hapsolmuş hava kabarcıklarının kesilmesi olarak sayılabilir. 41
Vibratörler, betonu yatay olarak hareket ettirmek için kullanılmamalıdır. Bu hareket, betonun segregasyonuna neden olabilir 42
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KOMŞU BÖLGELER AŞIRI ETKĐLENMEMELĐDĐR. Vibratör sokma aralıkları etki yarıçapının (d) yaklaşık olarak 1.5 katı olmalıdır. Etki alanları birbirinin içine bir miktar girmeli
BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI VĐBRATÖR KULLANILACAK BETONUN S/Ç ORANI DAHA DÜŞÜK OLMALIDIR. UYGULAMA SÜRESĐNE DĐKKAT EDĐLMELĐDĐR. VĐBRASYONSUZ VĐBRASYONLU
BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRME HATALARI
BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRME HATALARI
BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRME HATALARI
YERLEŞTĐRME HATALARI ÇOK DAR KESĐTLER KALIBINA ĐYĐ YERLEŞMEMĐŞ BETON ve ADERANS KAYBI
BETON YÜZEYİNİN PERDAHLANMASI 55
Beton yüzeyinin perdahlanması işlemi, pürüzsüz bir yüzey görünümü elde etmenin yanı sıra, aşınma dayanımı ve dış etkilere karşı dayanıklılığı yüksek bir beton yüzeyi elde etmek amacı ile yapılır 56
1 Aşınma derinliği (mm) 0,8 0,6 0,4 0,2 0 elle perdahlama makinayla düzeltme makinayla tekrarlı Son düzeltme metodu perdahlama Son düzeltme metodunun aşınma direnci üzerindeki etkisi 57
Bu ilk mastarlama işlemi terleme ile yüzeye su toplanmadan önce tamamlanmış olmalıdır. Yüzeyin aşırı oranda mastarlanmasından kaçınılmalıdır. Aksi takdirde, durabilite özellikleri zayıf bir yüzey elde edilir. 58
Beton yüzeyinin ilk düzeltme işleminin yapılması 59
İkinci düzeltme işlemi nispeten düz, kaymaya karşı dirençli bir yüzey oluşturur ve genellikle son perdahlama işlemidir. Son perdahlama olarak uygulandığı durumda, beton kısmen sertleştikten sonra ikinci kez de uygulanabilmektedir. 60
Beton yüzeyinin elle ve motorlu araçlarla perdahlanması 61
Ekstra aşınma dayanımı ve dayanıklılığın gerekli olduğu durumlarda beton yüzeyine bazı yüzey sertleştirici maddeler uygulanabilir. Yüzey sertleştirici olarak çoğunlukla silis, karborondum kökenli sert minarelerden yararlanılır. 62
TAZE BETONUN BAKIMI (KÜRÜ)
Betonda arzu edilen özelliklerin gelişebilmesi için betonun, yerleştirilmesi ve yüzeyinin perdahlanması işlemlerinden hemen sonra, yeterli süre istenen nem içeriğinin ve belirli ortam koşullarının sağlanması işlemine kür adı verilir. 64
TAZE BETONUN KÜRÜ HIZLI BUHARLAŞMA ÖNLENMELĐ!
Çimentonun hidratasyonuna devam edebilmesi için betonun suya doygun veya doygun mertebesinde olması gerekmektedir. Kür işleminin amacı da suyla dolu boşlukların hidratasyon ürünleri ile dolduruluncaya kadar, betonun bu nem içeriğine sahip olmasını sağlamaktır 66
KÜR SÜRESİ? ORTAM KO ULLARINA ve KARI IM DİZAYNINA BAĞLI > BİR HAFTA TERCİH EDİLMELİ 67
TAZE BETONUN KÜRÜ SERTLEŞME AŞAMASINDAKA AMASINDAKĐ BETONU NEMLĐ TUTMAK GÖLLENDĐRME SPREY ŞEKLĐNDE SU PÜSKÜRTME YÜZEYĐ ISLAK HASIR veya KUM vb. KAPLAMA SERTLEŞMEDEN SULANMASI veya YAĞMURDA KALMASI SAKINCALIDIR.
TAZE BETONUN KÜRÜ BETON YÜZEYY ZEYĐ SU GEÇĐRMEZ ŞEKĐLDE KAPLAMA SU GEÇĐRMEZ KAĞITLA KAPLAMA PLASTĐK ÖRTÜ ĐLE KAPLAMA PARAFĐN ESASLI KATKI MADDELERĐ CURING COMPOUND ADI VERĐLEN KATKI MADDELERĐ KULLANILMASI HALĐNDE BETONUN SULANMAMASI GEREKĐR. R.
TAZE BETONUN KÜRÜ
TAZE BETONUN KÜRÜ
Betonun nemlendirilmesi 72
Sıvı Malzeme ile koruma 73
BUHAR KÜRÜ Buhar kürü, betonun erken dayanım kazanmasının önemli olduğu yerlerde veya hidratasyonun tamamlanması için ilave ısının gerekli olduğu soğuk havalarda yarar sağlamaktadır 74
Atmosferik basınçlı buhar kürü: büyük öndüküm beton elemanlarda ve soğuk hava koşullarında yapının etrafı çevrilerek yerinde uygulanabilmektedir. Yüksek basınçlı buhar kürü (Otoklav): Genellikle, küçük boyutlu elemanlara uygulanmaktadır. Çok yüksek erken dayanımların gerekli olduğu hallerde ve betona bir takım özellikler kazandırmak amacıyla uygulanmaktadır 75
BUHAR KÜRÜ ÇEVRİMİ 80 70 Sıcaklık ( C) 60 50 Bekleme periyodu 40 30 Kontrollü ısıtma Kontrollü soğutma 20 10 Ön bekleme Sonraki kür veya depolama soğutma 0 4 8 12 16 20 24 28 Zaman (saat) 76
BUHAR KÜRÜ Uygulanan maksimum kür sıcaklığı 40 ile 100 C arasında değişmektedir. Bununla birlikte, optimum kür sıcaklığı 65 ile 80 C arasındadır. Kür sıcaklığının yüksek olması, dayanım kazanma hızını arttığından erken yaştaki mukavemetlerin artmasını sağlar. Bunun yanında, ileriki yaşlardaki dayanımlar ise düşer 77
BETON TEKNOLOJİSİ-II Doç. Dr. Halit YAZICI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İN AAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMESİ ANABİLİM DALI