Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Təhsil Problemləri İnstitutu Ilk peşə ixtisas təhsilli mütəxəssislərin hazırlığı üçün Kompüterlərin konstruksiyası və komponovkası fənninin Tədris proqramı Bakı 2016 1
Tərtib edən: Səlimə İmran qızı Quliyeva, Peşə ixtisas təhsili şöbəsinin böyük elmi işçisi Elmi redaktor: Rəsul Baxşəli oğlu Əsgərov, Peşə ixtisas təhsili şöbəsinin müdiri, əməkdar müəllim 2
İzahat vərəqi Kompüter texnologiyasının inkişafı və tətbiqi bu texnologiyanı öz peşə fəaliyyətində tətbiq etməyi bacaran peşəkar kadrların hazırlanmasını aktual edir. Kompüterlər sürətli təkamül yolu keçmişlər və bu gün də təkmilləşməkdə davam etməkdədirlər. Proqram əsasında kursu bitirənlər monitorlar, şinlər, interfeyslər, maqnit disk daşıyıcıları, CD- diskovodları, DVD diskovdları və.s haqqında geniş məlumat əldə edəcəklər. Kompüterlərin konstruksiyası və komponovkası fənni tədris planına uyğun olaraq, 1 illik təhsil müddətində - 15 saat (I yarım ildə - 15 saat); 2 illik təhsil müddətində II kurs - 38 saat (I yarım ildə - 15 saat, II yarım ildə - 23 saat), 3 illik təhsil müddətində I kurs- 46 saat (II yarım ildə 46 saat) həcmində tədris olunması planlaşdırılmışdır. 3
Kompüterlərin konstruksiyası və komponovkası fənninin mövzuları Cəmi: (1 illik 15 saat; 2 illik 38 saat; 3 illik 46 saat ) Giriş. (1 illik 1 saat; 2 illik 2 saat; 3 illik 2 saat ) Kompüterlər haqqında ümumi məlumat Mövzu:1 Monitorlar (1 illik 2 saat; 2 illik 6 saat; 3 illik 6 saat ) Monitorun konstruksiyası, Korpus, Elektron şüa borusu, EŞB idarə lövhəsi, Açılma lövhəsi, Qida mənbəyi, Təsvirlərin sazlanması, Əsas parametrlərin sazlanması, İncə sazlama, Monitorla işləmə qaydaları, mayekristallı displeylər Mövzu: 2 Şinlər (1 illik 2 saat; 2 illik 4 saat; 3 illik 6 saat ) İSA şni, 8- mərtəbəli İSA şini, 16 - mərtəbəli İSA şini,pci şini, PCİ şininin xarakteristikaları, PCİ şininin sökükləri, PCİ şin siqnalları, AGP şini, AGP və PCI şinlərinin uyğunluğu, AGP şin sökükləri, AGP şin siqnalları, AGP sisteminin tənzimlənmsəi, CNR şini, CNR şininin sökükləri, CNR qurğularının sazlanması Mövzu: 3 İnterfeyslər (1 illik 2 saat; 2 illik 8 saat; 3 illik 8 saat ) İDE interfeysi, İDE- kontrollerlər ailəsi, İDE/ATA, Klassik İDE interfeysi, İDE/EİDE- interfeysinə daşıyıcıların qoşulması, Sistem BİOS- da İDE interfeyslər ailəsinin dəstəklənməsi, ATAPI, ATA-2, FAST-ATA və EIDE, 504 Mbayt tutum sərhəddi, Blokların məntiqi ünvanlaşması (LBA), Müxtəlif daçıyıcıların qoşulması, ATA -3, ULTRA ATA/33(ATA-4), ULTRA ATA/66 (ATA-5), ULTRA ATA/100/133 (ATA-6 və 7), Serial ATA, SCSI- interfeys standartları, SCSI- şin növləri, Şinin uzunluğu, Sinxron və assinxron SCSI protokolları, Uzlaşdırıcı bloklar, Şinin konfiqurasiyası, SCSI- şin əməliyyatları, Paralel və ardıcıl interfeyslər, Universal ardıcıl USB şini, Standart ardıcıl və paralel portlar, Ardıcıl portlar, Paralel portlar, Fire Wire interfeysi 4
Mövzu: 4 Sərt disk daşıyıcıları (1 illik 2 saat; 2 illik 4 saat; 3 illik 6 saat ) Daşıyıcıların əsas prinsipləri, İkilik və onluq meqabaytlar, maqnit diskləri və işçi qatı, Havanın sirkulyasiyası və başlıqların hava asmaları, Yazma sıxlığı, Gecikmə və mövqeləşdirmə, Cığırlar, sektorlar və silindirlər, Zonalarla yazma, Sektorların rezerləşdirilməsi, Başlıqların parkovkası, Sektorların təkrarlanması, İşəburaxma vaxtı, SERVOkodlar Mövzu:5 CD diskovodları (1 illik 1 saat; 2 illik 4 saat; 3 illik 4 saat ) SD-ROM diskovodları, İnformasiya daşıyıcısı kompakt- diski, Kompakt disklərdə verilənlərin strukturu, EFM- modulyasiya, Yazılan verilənlərin həcmi, Fırlanma rejimi, CD- diskovodlarının konstruksiyaları, CD-R diskovodları, CD-R diskləri, CD-RW- diskovodları, Səhfsiz yazma texnologiyası Mövzu:6 DVD diskovodları (1 illik 1 saat; 2 illik 2 saat; 3 illik 3 saat ) DVD texnologiyası potensialı, DVD- disk, DVD diskovodları və dekoderləri Mövzu:7 Videoadapterlər və sürətləndiricilər (1 illik 2 saat; 2 illik 2 saat; 3 illik 3 saat ) Videoadapterlər, Qrafiki sürətləndiricilər Mövzu:8 Daşıyıcıların quraşdırılması (1 illik 2 saat; 2 illik 6 saat; 3 illik 8 saat ) Sərt diskin quraşdırılması, Daşıyıcının konfiqurasiyası, Kontrollerin konfiqurasiyası, daçıyıcıların montaji, Sistemin konfiqurasiyası, Formatlaşma, Aşağı səviyyədə formatlaşma, Sərt disk hissələrinin təşkili, Yüksək səviyyəli formatlaşma, Optik daşıyıcıların quraşdırılması. 5
S/S Kompüterlərin konstruksiyası və komponovkası fənninin mövzu planı və saatların bölgüsü Mövzuların adı Təhsil müddəti üzrə saatlar 1 il 2 il 3 il 1 2 3 4 5 1 Giriş. 1 2 2 2 Mövzu:1 Monitorlar 2 6 6 3 Mövzu: 2 Şinlər 2 4 6 4 Mövzu: 3 İnterfeyslər 2 8 8 5 Mövzu: 4 Sərt disk daşıyıcıları 2 4 6 6 Mövzu:5 CD - diskovodları 1 4 4 7 Mövzu:6 DVD - diskovodları 1 2 3 8 Mövzu:7 Videoadapterlər və sürətləndiricilər 2 2 3 9 Mövzu:8 Daşıyıcıların quraşdırılması 2 6 8 Cəmi 15 38 46 6
Ədəbiyyat 1. Xəlilov.M.S İnformatika Dərs vəsaiti. Bakı,2009 2. Rüstəmov Ə.M İnformatika Bakı-2010 3. Z.Ə. Tağıyeva, S.B. Mazanova Kompyuter sistemlərinin quruluşu və əməliyyat sistemləri Bakı-2012 4. Səfərov Z.H Kompüter ensiklopediyası Bakı-2013 5.Fəzəliyev T İnformatika Bakı-2012 6. V.H. Musayev, Ə.İ.Şirinov Kompüterlərin xarici qurğuları Bakı, AzTU, 2003,69s 7. V.H. Musayev Kompüter və şəbəkələrin periferiya qurğuları 6. İnternet vasitəsilə alınmış materiallar 7. Ilkaddimlar.com 8. Share.az 7
8