İNŞAAT ve İNŞAAT MALZEMELERİ SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER VE BEKLENTİLER DR. CAN FUAT GÜRLESEL 14 EYLÜL 2017
BÜYÜMELER DÖNEM İNŞAAT GAYRİMENKUL GSYİH 2015 4,9 2,4 6,1 2016 Q1 2,5 (5,4) 4,2 4,8 2016 Q2 12,8 (16,0) 4,6 4,9 2016 İLK YARI 7,7 (10,7) 4,4 4,9 2016 Q3 2,8 (4,0) 2,8-0,8 2016 Q4 3,2 (3,7) 2,8 4,2 2016 5,4 (7,2) 3,6 3,2 2017 Q1 6,0 (3,7) 1,7 5,2 2017 Q2 6,8 1,7 5,1 2017 İLK YARI 6,4 1,7 5,1 2
14 12 İNŞAAT SEKTÖRÜNDE BÜYÜME İNŞAAT SEKTÖRÜ BÜYÜME YÜZDE 12,8 10 8 6 9,4 7,9 6,0 6,8 4 2 3,7 2,5 2,8 3,2 0-2 -4 2015Q1 2015 Q2-2,1 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2107 Q2 3
TOPLAM İNŞAAT HARCAMALARI 160 140 120 100 TOPLAM İNŞAAT HARCAMALARI MİLYAR TL 124,5 100,91 108,24 109,4 103,0 92,66 87,6 112,4 140,2 80 78,06 60 40 20 0 2015 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 4
24,7 25,8 25,7 67,1 80,7 91,7 98,2 106,5 123,9 140,0 ALINAN YAPI RUHSATLARI; milyon metrekare 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 TOPLAM KONUT KONUT DIŞI BİNA 2015/6 2016/6 2017/6 5
15,48 16,70 17,24 53,14 53,33 58,87 68,62 70,03 76,11 80 70 ALINAN YAPI İZİNLERİ; milyon metrekare 60 50 40 30 20 10 0 TOPLAM KONUT KONUT DIŞI BİNA 2015/6 2016/6 2017/6 6
700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 ALINAN KONUT YAPI RUHSATLARI DAİRE ALINAN YAPI RUHSATI DAİRE SAYISI 432.31 5 510.04 5 620.18 2 2015/6 2016/6 2017/6 390.000 385.000 380.000 375.000 370.000 365.000 360.000 355.000 350.000 345.000 340.000 335.000 ALINAN YAPI İZNİ DAİRE SAYISI 355.64 3 352.66 9 384.32 2 2015/6 2016/6 2017/6 7
KONUT SATIŞLARI 660.000 655.000 650.000 645.000 640.000 635.000 630.000 625.000 620.000 KONUT SATIŞI ADET 635.08 0 630.79 9 654.36 3 300.000 295.000 290.000 285.000 280.000 YENİ KONUT SATIŞI ADET 282.92 1 292.16 5 296.22 3 615.000 2015/6 2016/6 2017/6 275.000 2015/6 2016/6 2017/6 8
KONUT SATIŞLARI ARTIŞINDA İLLER OCAK-TEMMUZ 2016 OCAK-TEMMUZ 2017 DEĞİŞİM +/- İSTANBUL 60.972 61.951 979 ANKARA 29.408 30.833 1.425 İZMİR 17.279 18.749 1.470 BURSA 12.454 15.311 2.857 ANTALYA 13.296 13.105-191 KOCAELİ 8.637 10.939 2.302 ADANA 6.731 8.882 2.151 TEKİRDAĞ 7.777 8.737 960 KONYA 7.432 8.247 815 MERSİN 7.151 8.013 862 GAZİANTEP 6.861 7.411 550 MANİSA 5.961 7.023 1.062 ESKİŞEHİR 6.171 6.463 292 SAMSUN 5.612 6.351 739 KAYSERİ 5.971 5.590-381 9
2012 Q3 2012 Q4 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 2015 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 2017 TEMMUZ 2012 Q3 2012 Q4 2013 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013 Q4 2014 Q1 2014 Q2 2014 Q3 2014 Q4 2015 Q1 2015 Q2 2015 Q3 2015 Q4 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 2017 TEMMUZ 81,0 86,0 92,1 100,4 106,1 110,1 112,3 114,9 118,7 125,4 131,4 138,4 141,1 143,7 146,4 151,4 156,2 159,2 171,4 180,4 182,5 0,82 1,00 0,95 0,95 0,98 1,00 1,10 1,21 1,18 1,20 1,16 KONUT KREDİLERİ YILLIK BÜYÜME % 18,8 KONUT KREDİLERİ VE FAİZLER KREDİ FAİZLERİ HALEN DÜŞÜK 200,0 KONUT KREDİLERİ MİLYAR TL AYLIK ORTALAMA KREDİ FAİZ ORANI % 180,0 1,30 160,0 140,0 120,0 100,0 1,20 1,10 1,00 0,90 0,80 0,98 0,91 0,90 0,97 1,10 80,0 0,70 60,0 0,60 10
İNŞAAT VE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNDE KREDİ KULLANIMI DÖNEM İNŞAAT SEKTÖRÜ TİCARİ KREDİLER MİLYON TL İNŞAAT SEKTÖRÜ YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR GAYRİMENKUL TİCARİ KREDİLER MİLYON TL GAYRİMENKUL YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR 2012 Q4 59.030 6.629 29.855 3.494 2013 Q4 85.090 5.995 40.244 4.743 2014 Q4 103.113 7.473 58.115 4.559 2015 Q4 139.226 9.361 83.952 4.891 2016 Q4 157.173 13.056 87.960 4.987 2017 Q1 168.556 13.808 97.350 4.491 2017 Q2 179.537 14.401 104.519 4.525 11
2,78 5,08 8,22 9,91 11,62 140 YURT DIŞI MÜTEAHHİTLİK İŞLERİ 14 120 12 100 10 80 8 60 114 116 6 40 20 69 45 63 4 2 0 2013/6 2014/6 2015/6 2016/6 2017/6 PROJE SAYISI ADET PROJE TUTARI MİLYAR DOLAR 0 12
3.000 YABANCILARIN GAYRİMENKUL ALIMI YABANCI ALIMI MİLYON DOLAR 2.500 2.000 2.131 1.823 1.805 2.424 1.500 1.000 500 0 2014/6 2015/6 2016/6 2017/6 13
20 18 İNŞAAT MALİYETLERİ İLE KONUT FİYAT ARTIŞLARI 17,1 19,0 16 14 12 10 8 6 10,9 11,5 4 2,8 2 0 YENİ KONUT FİYAT ARTIŞI TÜFE ENFLASYON BİNA İNŞAAT MALİYETİ MALZEME MALİYETİ İŞGÜCÜ MALİYETİ 14
12.000 İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACATI; yüzde 3,5 artış 10.973 İHRACAT MİLYON DOLAR 10.000 8.000 8.932 7.760 8.040 6.000 4.000 2.000 0 2014/6 2015/6 2016/6 2017/6 15
5.200 5.000 İNŞAAT MALZEMELERİ İTHALATI; Yüzde 16,6 gerileme İTHALAT MİLYON DOLAR 5.060 4.800 4.600 4.681 4.617 4.400 4.200 4.222 4.000 3.800 2014/6 2015/6 2016/6 2017/6 16
İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİLERİNDE ÜRETİM; Yüzde 0,9 gerileme SEKTÖRLER 2017 Ocak- Haziran Düz Cam İmalatı 24,2 Soğutma ve Havalandırma Donanımlarının İmalatı 14,2 Merkezi Isıtma Radyatörleri (Elektrikli Radyatörler Hariç), Sıcak Su Kazan İmalatı 10,3 Seramik Sıhhi Ürünlerin İmalatı 8,3 Kilit ve Menteşe İmalatı 5,9 Birleştirilmiş Parke Yer Döşemelerinin İmalatı 5,3 Diğer musluk ve valf/vana imalatı 5,2 Kireç ve Alçı İmalatı 4,1 İnşaat Amaçlı Beton Ürünlerin İmalatı 3,5 Kabloların İmalatı 3,2 Ana Demir ve Çelik Ürünleri İmalatı (İnşaat Demiri vb.) 2,9 Duvar Kağıdı İmalatı -1,2 Çimento İmalatı -1,2 Metal Yapı ve Yapı Parçaları İmalatı -1,3 Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile macun İmalatı -2,0 Plastik İnşaat Malzemesi İmalatı -2,5 Taş ve Mermerin Kesilmesi, Şekil Verilmesi, Bitirilmesi -3,3 İnşaat Amaçlı Alçı Ürünlerin İmalatı -4,1 Seramik Karo ve Kaldırım Taşları İmalatı -4,2 Diğer Bina Doğramacılığı ve Marangozluk Ürünlerinin İmalatı -5,5 Elektrikli Aydınlatma Ekiplerinin İmalatı -5,8 Diğer Camların İmalatı ve İşlenmesi (Teknik Amaçlı Cam) -7,8 Hazır Beton İmalatı -9,8 Çelikten Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller Bağlantı Parça İmalatı -11,5 Fırınlanmış Kilden Tuğla, Karo ve İnşaat Malzemeleri İmalatı -18,1 Metalden Kapı ve Pencere İmalatı -23,3 İnşaat Malzemesi Sanayi Ortalama -0,9 17
MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 2014 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 2015 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 2016 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 2017 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS TÜİK İNŞAAT SEKTÖRÜ İNŞAAT FAALİYETLERİ ENDEKSİ 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 İNŞAAT FAALİYETLERİ SON ÜÇ AY 18
104,6 106,4 109,5 109,6 110,3 EYLÜL KASIM OCAK MART MAYIS TEMMUZ EYLÜL KASIM OCAK MART MAYIS TEMMUZ EYLÜL KASIM OCAK MART MAYIS TEMMUZ EYLÜL KASIM OCAK MART MAYIS TEMMUZ 120,3 122,2 121,8 119,6 121,0 123,3 123,2 124,7 123,6 120,9 120,9 124,6 127,9 130,6 131,5 130,1 130,6 128,1 129,9 129,3 128,6 124,4 126,0 129,6 131,4 132,5 130,5 124,3 127,2 124,0 125,9 125,8 123,4 119,2 120,8 125,6 127,6 132,3 131,6 134,4 İMSAD İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ FAALİYET ENDEKSİ 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 112,6 117,7 FAALİYET ENDEKSİ AĞUSTOS 2013=100 19
YILSONUNA KADAR GÜNDEMDEKİ KONULAR TEK TİP İMAR YASASI HAYATA GEÇİYOR EYLÜL AYI SONU İTİBARİYLE DESTEKLER SONA ERİYOR KDV İNDİRİMİ TAPU HARÇLARI İNDİRİMİ EKONOMİYE YÖNELİK DİĞER DESTEKLER DE KADEMELİ OLARAK AZALACAK ORTA VADELİ PROGRAM VE BAKANLIK PROGRAMLARI AÇIKLANACAK DIŞ POLİTİKA VE JEOPOLİTİK RİSKLER ARTIYOR 20
SERGÜL SOKAK SARAL SİTESİ C.BLOK D.10 GAYRETTEPE-BEŞİKTAŞ İSTANBUL TEL 0212 352 87 95 www. e s d h. com. tr