SOSYAL B L MLER DERG S Cilt X, Say 2, A ustos 2008 Afyon Kocatepe University JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES Vol. X, Issue 2, August 2008 86. YILINDA KOCATEPE-BÜYÜK TAARRUZ ÖZEL SAYISI Sahibi ad na Rektör Prof. Dr. Ali ALTUNTAfi Editör Yay n Kurulu Prof. Dr. Belk s ÖZKARA Prof. Dr. A. rfan AYPAY Prof. Dr. H. R za AfiIKO LU Prof. Dr. Mustafa ERGÜN Prof. Dr. Hakk YAZICI Prof. Dr. M. Ali ÖZDEM R Prof. Dr. Sad k SARISAMAN Doç. Dr. Mustafa ERAVCI Yrd. Doç. Dr. Metin YILMAZ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Kemal BAYRAM Editör Yard mc s Yrd. Doç. Dr. Gürsoy fiah N Arfl. Grv. Asl han AKKOÇ Haberleflme ve Koordinasyon, Sosyal Bilimler Enstitüsü ANS Yerleflkesi, Gazl göl Yolu 9. km.,03200/afyonkarah SAR Tel.: 0272 2281255/226-360- Belgegeçer: 0272 2281288 e-posta: akusbder@aku.edu.tr Grafik Tasar m Mehmet ÇET N - Mehmet YÜCEL grafik@taksimofset.com.tr Bask & Cilt TAKS M OFSET (0.332 342 27 27 - www.taksimofset.com.tr) A.K.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi hakemli, disiplinler-aras akademik bir dergidir.
SUNUfi Büyük önder Atatürk ün "ba ms zl k ateflini yakmak" için 19 May s 1919 da Samsun a ç kmas ve Türk milletinin de ba ms zl k aflk yla bu ateflin etraf nda toplanmas sonucunda büyük bir varolufl kavgas verilmifltir. Bu varolufl kavgas nda Türk milletinin ölüm kal m mücadelesi verdi i son cephe, Büyük Taarruz dur. nönü ve Sakarya savafllar n n kazan lmas, Türk milletine ve ordusuna kurtulufla dair büyük bir inanç kazand rm fl, bu inanc n son halkas olan Büyük Taarruz da düflmana son darbe vurulmufltur. Böylece Türk milleti mazlum milletlerin büyük güçler karfl s nda zafere ulaflabilece ini tüm dünyaya ispatlam flt r. Atatürk; "Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordular, Afyonkarahisar- Dumlup nar büyük meydan muharebesinde, zalim ve ma rur bir ordunun temel varl n inan lmayacak kadar az bir zamanda yok ettiniz. Büyük ve necip milletimizin fedakârl klar na lây k oldu unuzu ispat ettiniz. Sahibimiz olan büyük Türk milleti gelece inden emin olmaya hakl d r" diyerek "Ordular, lk Hedefiniz Akdeniz dir, leri!" emrini vermifltir. Bu duygu ile Türk milleti ile ordusu bütünleflmifl, Türk milletinin istiklali için gücünü halktan alan Türk ordusu amac na ulaflm flt r. Büyük Taarruz la Türkiye nin tam ba ms zl önündeki engeller kalkm fl, yeni bir ulus-devlet kurulmufltur. Bu zaferle bu günlerimizi bizlere arma an eden büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, onun kahraman askerleri ve Türk milletine flükranlar m z büyüktür. Bu ba lamda Atatürk ün askeri dehas n n, Büyük Taarruz un ve Kocatepe ruhunun daha genifl kitlelere anlat lmas, Kocatepe Üniversitesi olarak temel hedeflerimizdendir. Böylelikle ba ms z Türkiye nin ne zor flartlarda kuruldu u, genç kuflaklar taraf ndan daha net görülecek ve atalar n n türlü engelleri aflarak elde ettikleri ba ms zl k miras n n önemi bir kez daha anlafl lm fl olacakt r. Büyük Taarruz un 85. y l dönümünü geride b rak p 86. y l na ulaflt m z bu günlerde üniversitemizin Sosyal Bilimler Dergisi Editörlü ü ve Kocatepe Büyük Taarruz Uygulama ve Araflt rma Merkezi Müdürlü ü, 1922 y l n n Kocatepe ruhunu yaflatma düflüncesiyle böyle bir kal c eser çal flmas gerçeklefltirmifllerdir. Bu vesileyle "86. Y l nda Kocatepe-Büyük Taarruz ve Atatürk" bafll kl özel say m zda heyecan m z paylafl p, bizlere bilimsel katk yapan bütün araflt rmac lara teflekkür ederim. Prof. Dr. Ali ALTUNTAfi REKTÖR SAYFA 2 SOSYAL BiLiMLER DERGiSi / CiLT: X, SAYI: 2, A USTOS 2008
ED TÖR ÜN NOTU, Sosyal Bilimler Enstitüsü taraf ndan ç kar lan Sosyal Bilimler Dergisi, yay n hayat na 1998 y l nda bafllad. Her y l iki ayr say ve bir cilt olarak yay n hayat na devam eden ve konulu özel say lara da yer veren dergi, 1999 y l nda disiplinler-aras hakemli dergi statüsüne geçerek niteliksel gelifliminin ilk ad m n atm fl oldu. Hakemli dergi statüsüne geçti i 1999 y l nda çal flmalar bir hakemin de erlendirilmesine sunuluyordu, bununla yetinilmeyip daha sonraki y llarda hakem say s üçe ç kar ld. Yay nlanmas için gönderilen yaz lar, üç hakemin de erlendirmesine sunulduktan sonra, en az iki hakemin onay ile yay na kabul edilmektedir. Genifl bir hakem listesine sahip olan dergimizde hakemler belirlenirken, hakemle makale sahibi aras nda iliflki kurulmas n engelleyen bütün önlemler al nmaktad r. Sosyal Bilimler alan nda olmas flart yla hakem de erlendirilmesine sunulan çal flmalarda; öncelikli olarak alan nda bir bofllu u dolduracak araflt rmalara dayal, özgün ve daha önce yay nlanmam fl, bu konuda yeni ve dikkate de er görüflleri ortaya koyan araflt rma veya inceleme olmas flartlar dikkate al nmaktad r. Dergimize gelen yaz lar, öncelikle yay n kurulu taraf ndan derginin belirledi i ilkelere uyup uymad de erlendirmesi yap lmaktad r. Derginin yay n ilkelerine uygun olan yaz lar bilimsel aç dan de erlendirilmesi için alan nda uzman hakemlere gönderilmektedir. Yay n Kurulunun, de iflik üniversitelerden belirledi i hakemlerden, flimdiye kadar beklentimizin üzerinde bir ilgi gördük.titiz de erlendirmeleriyle derginin bilimsel seviyesinin artt r lmas na olan katk lar ndan ve yak n ilgilerinden dolay her birine ayr ayr teflekkür ve minnet borçluyuz. Yay n hayat nda onuncu y l na ad m atan dergimizin, X. Cildinin 2. Say s n özel konulu say olarak tasarlad k. Büyük Taarruz un 86. Y ldönümünde Kocatepe Büyük Taarruz isimli bu özel say m zda de erli akademisyenlerin konu ili ilgili özgün makalelerine, Büyük Taarruz ve Kocatepe hakk nda belgesel nitelikli ek bilgilere yer verdik. 86. Y ldönümü nde Kocatepe-Büyük Taarruz isimli özel say m z okuyucular m z n görüfl ve de erlendirmelerine sunmaktan mutluyuz. Bu say da yay nlanan çal flmalar gerçeklefltirenlere, yay na haz rlanmas nda yard mc olanlara ve dergimizin düzenli olarak yay nlanmas n sa lad ndan dolay rektörümüz Prof. Dr. Ali ALTUNTAfi a teflekkür borçluyuz. Yeni say lar m zda buluflmak dile iyle... SOSYAL BiLiMLER DERGiSi / CiLT: X, SAYI: 2, A USTOS 2008 SAYFA 3
BU SAYININ HAKEMLER Prof. Dr. Dursun Ali AKBULUT Ondokuz May s Üniversitesi, Prof. Dr. Yusuf AKBULUT Prof. Dr. Bülent ALANER Anadolu Üniversitesi Prof. Dr. Süleyman BÜYÜKKARCI Prof. Dr. hsan GÜNEfi Anadolu Üniversitesi Prof. Dr. srafil KURTCEHPE Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Sad k SARISAMAN Prof. Dr. Ramazan TOSUN Prof. Dr. Mustafa TURAN Gazi Üniversitesi Doç. Dr. Erdo an BOZ Doç Dr. Haldun ERO LU Akdeniz Üniversitesi Doç Dr. Ahmet Ali GAZEL Doç. Dr. Taha Niyazi KARACA Bozok Üniversitesi Doç. Dr. Vahdet KELEfiYILMAZ Gazi Üniversitesi Doç. Dr. Hikmet ÖKSÜZ Karadeniz Teknik Üniversitesi Doç. Dr. Bülent ÖZDEM R Bal kesir Üniversitesi SAYFA 4 SOSYAL BiLiMLER DERGiSi / CiLT: X, SAYI: 2, A USTOS 2008
Ç NDEK LER Suna K L Cezmi ERASLAN Sad k SARISAMAN Rahmi DO ANAY fiaban ORTAK Fehmi AKIN Coflkun TOPAL Naci fiah N Mehmet KAYGANA U ur TÜRKMEN Ahmet Ali GAZEL fiaban ORTAK Selman YAfiAR Selman YAfiAR Gürsoy fiah N Hakan YILMAZ 86.Y ldönümünde Kocatepe-Büyük Taarruz Ve Atatürk: Bir De erlendirme The 86th Anniversary of Kocatepe-Great Attack and Atatürk: An Evaluation Atatürk ün Büyük Taarruz De erlendirmeleri Atatürk s Evaluations on The Great Attack Büyük Taarruz un Türk Bas n ndaki Yans malar The Reflections of Great Attack on Turkish Press Milli Mücadele de Türk Havac l ve Baflkomutanl k Savafl nda Havac l n Rolü Turkish Aviation During National Independence War and the Role of Air Forces in the Battle of the Supreme Military Command Büyük Taarruz un TBMM deki Yans malar Reflections of Great Attack on TGNA Atatürk ve Fevzi Çakmak n Gözüyle Büyük Taarruz Great Attack As Narrated By Atatürk And Fevzi Cakmak Büyük Taarruz ve Uluslararas Kamuoyunda Yank lar The Great Attack and Its Repercussions on International Public Opinion Büyük Taarruz Öncesi Afyonkarahisar da Yunan Mezalimi Greek Atrocity In Afyonkarahisar before Great Attack Türk Tiyatrosunda Büyük Taarruz The Great Attack in Turkish Theatre 30 A ustos-kocatepe Konulu Marfl ve Türkü Da arc Marches and Folk Song Repertory On 30 EKLER Büyük Taarruz ve Sonras nda Yap lan Savafllarda Baflar Gösterenlerin Ödüllendirilmesi Awarding Veterans and Contributors at The Great Attack And Afterwards Büyük Taarruz da Türk Süvarisi Turkish Cavalry At The Great Attack Büyük Taarruz da Türk Topçusu Turkish Artillery At The Great Attack Son Y llarda Canl l k Kazanan Kocatepe Zafer Yürüyüflü ve Önemi The Significance of Kocatepe Victory March in Recent Years Kocatepe den Yükselen Günefl The Sun Rising From Kocatepe 1 10 23 47 59 92 104 115 125 142 155 240 249 258 274 SOSYAL BiLiMLER DERGiSi / CiLT: X, SAYI: 2, A USTOS 2008 SAYFA 5