YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ELEKTRİK TESİSLERİ PROGRAMI KABLOLU DAĞITIM HATLARI 2013-2014 BAHAR YARIYILI SUNUM DEĞERLENDİRME SORULARI Öğretim Üyesi Dr. Bora ACARKAN İSTANBUL 2014 1
İç Tesisat Kabloları 1. Aşağıdakilerden hangisi kuvvetli akım tesisat kablosu değildir? a) XLPE b) N2XH c) NHXMH d) FİBER OPTİK e) N2XH-FE180 2. I- Brom, krom, iyot gibi ametallerden arındırılmıştır. II- Yangın esnasında alevi iletmez. III- Çevreye ve insan sağlığına zararlı olan gazları üretmez. Yukarıda belirtilen özelliklerinden hangisi ya da hangileri halojenden arındırılmış kabloya aittir? a) Yalnız I b) II ve III c) I,II ve III d) Yalnız III e) II ve III 3. Halojenden arındırılmış kablo için belirtilen FE180 kavramı ne demektir? a) 180 dakika alev altında işlevini devam ettiren kablolar b) 180V anma gerilimli kablolar c) İzin verilen işletme sıcaklığı 180 C olan kablolar d) Demir iletkenli kablolar e) 180 mm kesitli kablolar 4. Aşağıda belirtilen veri taşıma kabloları veri taşıma hızına göre karşılaştırıldığında hangi sıralama doğrudur? I- CAT6 II- CAT6A III- CAT7 a) I>III>II b) III>II>I c) II>I>III d) II>I>II e) I>II>III 5. Aşağıdakilerden hangisi fiber optik kablolar için fiber yapısına göre doğru sınıflandırılma şeklidir? a) Kademeli Dereceli b) Plastik Kaplı-Cam Kaplı c) PVC Kaplı-PE Kaplı d) Zırhlı Zırhsız e) Single Mode- Multi Mode 2
Yer altı Kabloları 1. Aşağıdakilerden hangisi yer altı kablolarının üstünlüklerinden biri değildir? a) Atmosferik olaylardan etkilenmemesi b) Periyodik bakım ihtiyaçlarının olmaması c) Kablo arıza ve tespitinin havai hatlara göre kolay olması d) Elektrik direği, parafudr gibi elektriksel malzemelere ihtiyaç duymaması e) Havai hatlara göre kaza ihtimaline karşı daha güvenli olması 2. Yer altı kablolarının güzergâhının belirlenmesiyle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? a) Kablolar rutubet, kimyasal ve zararlı maddelerin bulunduğu bölgelerden uzakta olmalıdır. b) Kablolar köprü, yol kavşağı, taşlık arazi vb. gibi alanlarda da daima en kısa mesafe olacak şekilde döşenmelidir. c) Kablolar cadde ve yollar boyunca, bunların yanından döşenmelidir. d) Kablo güzergâhı telefon kabloları kanalizasyon boruları, doğalgaz boruları ile karıştırılmadan belirlenmelidir. e) Kablo güzergâhı mevcut yollara kolayca ulaşılabilir olmalı ve ulaşım yollarından uzakta bulunmamalıdır. 3. Yer altı kablolarının döşenmesi ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Kablo, toprağa doğrudan teması engelleme ve soğutma amaçlı olarak toprak altına elenmiş kum üzerine serilir. b) Aynı kanal döşenen AG ve OG kabloları OG kablosu altta olacak şekilde aralarına tüm kanal boyunca tuğla yerleştirilir. c) Kablo, yalıtkan tabakasının çatlama ihtimaline karşı çok soğukta döşenmemelidir. d) Aynı kanala birden fazla kablo döşenecekse, aralarında en az 7 cm olacak şekilde kablo çapı kadar mesafe olmalıdır. e) Kablo kanala en az maliyet için, her türlü zeminde en kısa mesafeyi sağlayacak şekilde kanala doğrudan döşenmelidir. 3
Yangına Dayanıklı Halojensiz Kablolar 1. Yönetmeliklere göre acil anons sistemi, yangın algılama kabloları, siren kabloları ve acil durum asansörü gibi yerlerde kullanılan kabloların yangına en az ne kadar süre dayanıklı olmalıdır? A) 30dk B) 45dk C) 60dk D) 75dk E) 90dk 2. Ucuz ve uygulanabilir olmasına rağmen yandığı zaman yoğun duman ve korozif gazı ile beraber karbon monoksit, karbondioksit ve zehirleyici gazlar çıkaran malzeme hangisidir? A) PVC B) POLİETİLEN C) HALOGEN-FREE D) ALEV İLETMEYEN HALOGEN-FREE D) HİÇBİRİ 3. Aşağıdakilerden hangisi-hangileri yangına dayanıklı kabloların tasarımında kullanılan yalıtım malzemesi veya malzemeleridir? 1.Mineral yalıtım 2.Mikalı yalıtım 3.İnorganik polimerli yalıtım A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) 1 ve2 D) 2 ve 3 E) Hepsi 4. Yandığında zehirli gazlar ve korozif gazı çıkarmayan fakat kolay alevlenebilen kablo malzemesi hangisidir? A) PVC B) HALOGEN-FREE C) ALEV İLETMEYEN HALOGEN-FREE D) POLİETİLEN E) HİÇBİRİ 5. Aşağıdaki kısaltmaların hangisi yanlış verilmiştir? A) FR YANGINA DAYANIKLI B) HF HALOJENDEN ARINDIRILMIŞ C) LSZH DÜŞÜK DUMAN SIFIR HALOJEN D) LSHF DÜŞÜK DUMAN, HALOJENLİ E) HFFR HALOJENDEN ARINDIRILMIŞ ALEV GECİKTİRİCİ 4
Marmaray 1. I. Batırma Tünel Tekniği II. Delme Tünel Tekniği III. Aç-Kapa İstasyon Tekniği Yukarıdaki tekniklerden hangisi veya hangileri Marmaray Projesi nde kullanılmıştır? A) Yalnız I B) I, II C) I, III D) I, II, III 2. Marmaray Projesi nin 4 yıl kadar gecikmesine sebep olan arkeolojik çalışmalarda, Yenikapı da bulunan Bizans Dönemi ne ait limanın adı nedir? A) Kostantinopolis Limanı B) Theodosius Limanı C) Kontoskalion Limanı D) Lykos Limanı 3. Marmaray ın ilk etabı olarak yapılan, Boğaz ın altından geçme etabında (BC1 de) kaç adet istasyon bulunmaktadır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 4. Marmaray Projesi nin özelliklerinden biri değildir? A) Genellikle yük taşıyan trenlerin kullanması için yapılmıştır. B) 65 metre derinlikle dünyadaki en derin batırma tüneline sahiptir. C) İki kıtayı denizaltından birbirine bağlayan tünele sahiptir. D) Trafik sorununu, çevre kirliliğini azaltması ve zamandan tasarruf için yapılmıştır. 5. Marmaray da kullanılan telsiz sisteminin esas amacı nedir? A) Sadece makinistlerin haberleşebilmesini sağlamak. B) Sadece güvenlik görevlilerinin haberleşebilmesini sağlamak. C) Sadece acil durumlarda polis, ambulans ve itfaiye telsizlerini haberleşmesini sağlamak. D) Hat boyunca makinistlerin, trafik kontrolörünün, demiryolu çalışanlarının, güvenlik görevlerinin ve halka açık bir yer olduğu için polis, ambulans ve itfaiye telsizlerinin çalışabilmesidir. 5
HVDC ve Denizaltı Kabloları 1. Aşağıdakilerden hangisi Doğru Akımla enerji iletiminin Alternatif Akım sistemine göre üstünlüklerinden biri değildir? A) Frekansları farklı iki alternatif akım sistemi birbirine ancak doğru akım iletim sistemi ile ekonomik ve güvenilir bir şekilde bağlanabilir B) Doğru akım enerji iletiminde, tristörlerin tetikleme açıları değiştirilmek sureti ile iletilen gücün, yönü ve büyüklüğü değiştirilebilmektedir. C) Aynı kesit ve aynı gerilimde ( alternatif akımın tepe değerine eşit bir gerilimde) korona kaybı, alternatif akım iletim hatlarındakinden çok daha azdır D) Doğru akım iletim sisteminde doğrultucu ve inventer sistemlerinin ilk yapım maliyetleri, çevirici valfleri, filtre düzenleri, soğutma ve kontrol düzenlerinin kullanılması nedeniyle maliyet alternatif akıma kıyasla daha düşüktür. E) Doğru akım iletim sistemi için kullanılan çift kutuplu (bipolar) veya eş kutuplu (homopolar) iletim sistemlerinde iletkenin birinin arızalanması durumunda güç sistemi diğer iletkenin birinin arızalanması durumunda güç iletimi diğer iletkenden veya toprak dönüşünden bağlanabilir 2. HVDC nin ilk kuruluş maliyetinin yüksek olmasına sebep olan sistemler aşağıdakilerden hangisidir? A) Kablolar B) Direkler C) Trafolar D) Dönüştürücü sistemler E) İşçilik ve Diğer maliyetler 3. Aşağıdakilerden hangisi doğru akımla enerji iletiminde karşılaşılan zorluklardan biridir? A) Doğru akım iletim sisteminde aynı uzaklık ve aynı verim değeri için daha düşük gerilim ile iletim yapılabilmektedir B) Doğru akım ile iletim sisteminde kullanılan güç elektroniği elemanlarının açma ve kapama sırasında ürettiği yüksek frekanslı gerilimler, radyo ve televizyon yayınlarını etkilemektedir. C) Aynı iletim kapasitesine sahip iki sistem için doğru akım sistemi alternatif akım sisteminden yaklaşık %33 daha ucuza mal olur. D) Doğru akım enerji iletiminde, tristörlerin tetikleme açıları değiştirilmek sureti ile iletilen gücün, yönü ve büyüklüğü değiştirilebilmektedir. E) Doğru akım enerji iletim hatları için, daha basit daha küçük boyutlu ve hafif direk kullanımı gerekmektedir. 4. Doğru akımla enerji iletiminde kritik mesafe denizaltına ve karada kaç km dir? A) 60-600 B) 80-800 C) 100-1000 D) 120-1200 E) 140-1400 5. Dünyanın ilk ticari HVDC projesi aşağıdakilerden hangisidir? A) İsveç-Polonya B) İtalya-Sardunya C) Gotland D) İtalya-Yunanistan E) Hollanda-İngiltere 6
Denizaltı Kabloları 1. 1954 yılında İsveç-Gotland arasında gerçekleştirilen İlk HVDC uygulamasında hangi tip izolasyonlu kablolar kullanılmıştır? a) PE izolasyonlu kablolar b) XLPE izolasyonlu kablolar c) Kağıt izolasyonlu yağ doldurulmuş kablolar (SCFF) d) Yüksek viskoziteli yağ emprenye edilmiş kablolar (MI) e) Kağıt izolasyonlu gaz doldurulmuş kablolar 2. Aşağıdakilerden hangisi(hangileri) kağıt izolasyonlu yağ doldurulmuş kabloların özelliklerinden değildir? I) Yüksek dielektrik kaybı II) Delindiklerinde denize yağ sızdırma tehlikesi III) 60 km den uzak mesafelerde verimli yağ akışı sağlanamaması IV) Düşük dielektrik dayanımı V) HVAC uygulamalarında kullanılabilme a) II, III, V b) I,III, IV c) I, IV d) II, III, V e) I,II, IV, V 3. Aşağıdakilerden hangisi som iletkenin özelliklerinden birisidir? a) Yüksek maliyet b) İşleme ve sonlandırmada esneklik c) 2500 mm² kesite kadar üretilebilme d) Düşük deri etkisine bağlı olarak düşük AA kayıpları e) Ekstrüde edilmiş yalıtkanın sonlandırma sırasında iletken yüzeyinden geri çekilme isteği 4. Aşağıdakilerden hangisi örgülü (bükümlü) iletken çeşitlerinden değildir? a) Konsantrik büküm b) Miliken büküm c) Sektör büküm d) Çapraz büküm e) Tekyönlü büküm 5. Polietilenin (PE) denizaltı kablolarının hangi bölümünde kullanılmamaktadır? a) İç kılıf b) Dış kılıf c) Su geçirmez kılıf d) Yalıtkan kılıf e) Yarı iletken ekran 7
6. Aşağıdakilerden hangisi denizaltı kablolarında yalıtkan olarak etilen propilen kauçuk (EPR) yerine çapraz bağlı polietilen (XLPE) tercih edilmesinin temel sebeplerindendir? a) Düşük maliyet b) Esneklik c) Kolay işlenebilirlik d) Geri dönüşümlü bir malzeme olması e) Yüksek dielektrik dayanımı 7. Temel amacı zırhı korozyon etkilerinden korumak olan sarılmış iplik ya da polimer malzemelerden yapılan kablo elemanı hangisidir? a) Yalıtkan kılıf b) İç kılıf c) Dış kılıf d) Su geçirmez kılıf e) Yalıtkan ekranı 8. Aşağıdakilerden hangisi HVDC denizaltı kabloları için yapılan testlerinden biri değildir? a) Tip Testler b) Rutin testler c) Kurulum sonrası testler d) Harmonik testi e) Fabrika kabul testleri 8
Metro ve Katener Sistemleri 1. Metrolu ulaşım sistemlerinde enerji girişi genellikle enerji dağıtım şirketindenden hangi gerilim seviyesinden alınır? a) 154 kv b) 34.5 kv c) 750 V d) 1500 V e) 3100 V 2. Metro enerji sisteminin kendi içinde kullandığı enerji şebekesine ne ad verilir? a) Ring şebeke b) Sadece şebeke c) Kilitli şebeke d) Akıllı şebeke e) Hızlı şebeke 3. Metro hattında pantografın temas ettiği tele ne ad verilir? a) Kontak teli b) Katener teli c) Pandül d) Dropper teli e) Pantograf teli 4. Aşağıdaki testlerden hangisi Yüksek Gerilim Kablolarına uygulanan testlerden biri değildir? a) Yıldırım Darbe Testi b) AC Dayanım Testi c) C ve Tan d Ölçüm Testi d) Anahtarlama Darbe Testi e) Kısmi Deşarj Ölçüm Testi 5. Kontak teli ile taşıyıcı tel arasında elektriksel ve mekanik bağlantıyı sağlayan ekipman adı nedir? a) Ayırıcı b) Pandül c) İzolatör d) Konsol e) Bara 9
Tarabya ve İstinye Marina 1- Marin kablolarda dış kılıf hangi maddelerden yapılmaz? a) Polietilen b) Poliüretan c) PVC kompound d) PVC 2- Marina kablolarda neden kalaylı ve tavlı bakır kullanılır? a) Ucuz olduğu için b) Esnek ve mukavemetli olduğu için c) Oksitlenmeye karşı dayanıklı olduğu için d) Akım kapasitesi yüksek olduğu için 3- Hangisi marinalarda marin tipi kablolar üzerinde tehlike arz etmez? a) Kaçak kazı çalışmaları b) Fareler c) Aşırı zorlanma ve sürtünme d) Balıklar ve yengeçler 10