MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BATI ANADOLU ALTERNATİF SERAMİK HAMMADDE ARAMALARI DEĞERLENDİRME RAPORU Mahmut DEMİRHAN Fikret GÖKTAŞ MADEN ETÜT ve ARAMA DAİRESİ 2002
İÇİNDEKİLER ÖZ... 1 I. GİRİŞ... 8 I.1. Amaç... 8 I.2. Çalışma Alanının Konumu ve Hukukî Durumu... 9 I.3. Yöntemler... 9 I.4. Önceki Çalışmalar... 10 II. SAHALARIN GENEL DURUMU... 17 II.1. Çevre Özellikleri... 17 II.2. Ulaşım... 19 III. ÇALIŞMA SAHALARININ JEOLOJİSİ... 21 III.1. KÜTAHYA J 22-d PAFTASI... 21 III.1.1. NEOJEN ÖNCESİ... 21 III.1.2. NEOJEN... 21 III.1.2.1. Eğrigöz Graniti (Teg)... 21 III.1.2.2. Kızılbük Formasyonu (Tmk)... 22 III.1.2.2.1. Beyaz Tüf Üyesi (Tmkb)... 23 III.1.2.3. Civanadağ Tüfleri (Tmc)... 23 III.1.2.4. Akdağ Volkanitleri (Tma)... 24 III.1.2.5. Hisarcık Formasyonu (Tmh)... 25 III.1.2.6. Naşa Bazaltı (Tmnβ)... 25 III.1.2.7. Emet Formasyonu (Tme)... 26 III.1.2.8. Toklargölü Formasyonu (Tmt)... 26 III.1.3. KUVATERNER... 27 III.1.3.1. Alüvyon (Qa)... 27 III.2. UŞAK K22 PAFTASI... 28 III.2.1. NEOJEN... 28 III.2.1.1. Neojen Tortullaşması... 28 III.2.1.1.1. Birinci Neojen Sekansı (SNI)... 28 III.2.1.1.1.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNI-a)... 28 III.2.1.1.1.2. Akarsu Çökelleri (SNI-f)... 29
III.2.1.1.1.3. Gölsel Çökeller (SNI-g)... 29 III.2.1.1.2. İkinci Neojen Sekansı (SNII)... 31 III.2.1.1.2.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNII-a)... 31 III.2.1.1.2.1.1. Kaba taneli epiklastik alüviyal çökeller (SNII-a11)... 31 III.2.1.1.2.1.2. İnce taneli epiklastik alüviyal/flüviyal çökeller (SNII-a12)... 32 III.2.1.1.2.2. Gölsel Çökeller (SNII-g)... 33 III.2.1.1.3. Üçüncü Neojen Sekansı (SNIII)... 35 III.2.1.1.3.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNIII-a)... 35 III.2.1.1.3.2. Gölsel Çökeller (SNIII-g)... 36 III.2.1.1.4. Dördüncü Neojen Sekansı (SNIV)... 37 III.2.1.1.4.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNIV-a)... 38 III.2.1.2. Neojen Volkanizması... 38 III.2.1.2.1. Geç Erken Miyosen - Erken Orta Miyosen Kalkalkali Volkanizması... 39 III.2.1.2.1.1. Sofular Tüfü (Tms)... 39 III.2.1.2.1.2. Eynihan Tüfü (Tme)... 40 III.2.1.2.1.3. Uşak Volkanitleri (Tmu)... 41 III.2.1.2.2. Orta Miyosen Alkali Volkanizması... 43 III.2.1.2.2.1. Payamtepe Volkanitleri (Tmpβ)... 43 III.2.1.2.2.2. Akbıyık Volkanitleri (Tmaβ)... 44 III.2.1.2.2.3. Karataş Volkanitleri (Tmkβ)... 44 III.2.1.2.3. Geç Miyosen Alkali Volkanizması... 45 III.2.1.2..3.1. Tepeköy Bazaltı (Tmtβ)... 45 III.2.2. KUVATERNER... 46 III.2.2.1. Kuvaterner Tortullaşması... 46 III.2.2.1.1. Örgülü Akarsu Çökelleri (Qal)... 46 III.2.2.1.2. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (Qaly)... 46 III.2.2.1.3. Yamaç molozu (Qym)... 46 III.2.2.1.4. Heyelan molozu (Qhm)... 46 III.3. UŞAK K21 PAFTASI... 47 III.3.1. NEOJEN... 47 III.3.1.1. Neojen Tortullaşması... 47 III.3.1.1.1. Birinci Neojen Sekansı (SNI)... 47 III.3.1.1.1.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNI-a)... 47 III.3.1.1.1.2. Akarsu Çökelleri (SNI-f)... 48 III.3.1.1.2. İkinci Neojen Sekansı (SNII)... 49 III.3.1.1.2.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNII-a)... 49 III.3.1.1.2.1.1. Kaba taneli epiklastik alüviyal çökeller (SNII-a11)... 50 III.3.1.1.2.1.2. İnce taneli epiklastik alüviyal/fluviyal çökeller (SNII-a12)... 51
III.3.1.1.2.1.3. Volkaniklastik alüviyal çökeller (SNII-a2)... 53 III.3.1.1.2.2. Gölsel Çökeller (SNII-g)... 53 III.3.1.1.3. Üçüncü Neojen Sekansı (SNIII)... 57 III.3.1.1.3.1. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (SNIII-a)... 57 III.3.1.1.3.2. Gölsel Çökeller (SNIII-g)... 57 III.3.1.2. Neojen Volkanizması... 59 III.3.1.2.1. Geç Erken Miyosen - Erken Orta Miyosen Kalkalkali Volkanizması... 59 III.3.1.2.1.1. Sofular Tüfü (Tms)... 60 III.3.1.2.1.2. Eğreltidağı Grubu Volkanitleri... 61 III.3.1.2.1.2.1. Pulluca Volkanitleri (Tmep)... 61 III.3.1.2.1.2.2. Eynihan Tüfü (Tmee)... 62 III.3.1.2.1.2.3. Yağcıdağ Volkanitleri (Tmey)... 62 III.3.1.2.1.4. Asitepe Grubu Volkanitleri... 64 III.3.1.2.1.4.1. Karasağlık Dasiti (Tmakd)... 64 III.3.1.2.1.4.2. Köylüce Volkanitleri... 64 III.3.1.2.1.4.2.1. Riyolitik tüf (Tmak1)... 64 III.3.1.2.1.4.2.2. Riyolit (Tmak2)... 65 III.3.1.2.1.4.3. Değirmentepe Andeziti (Tmad)... 65 III.3.1.2.1.4.4. Ulucak Tüfü (Tmau)... 65 III.3.1.2.1.4.5. Tokuroluk Volkanitleri... 66 III.3.1.2.1.4.5.1. Andezitik piroklastikler (Tmat1)... 66 III.3.1.2.1.4.5.2. Andezit (Tmat2)... 66 III.3.1.2.1.5. Uşak Grubu Volkanitleri (Tmu)... 67 III.3.1.2.2. Orta Miyosen Alkali Volkanizması... 68 III.3.1.2.2.1. Karataş Bazaltı (Tmkβ)... 68 III.3.1.2.3. Geç Miyosen Alkali Volkanizması... 69 III.3.1.2.3.1. Tepeköy Bazaltı (Tmtβ)... 69 III.3.2. KUVATERNER... 70 III.3.2.1. Kuvaterner Tortullaşması... 70 III.3.2.1.1. Örgülü akarsu çökelleri (Qal)... 70 III.3.2.1.2. Alüvyon yelpazesi çökelleri (Qaly)... 70 III.3.2.1.3. Heyelan molozu (Qhm)... 70 III.3.2.1.4. Traverten (Qtr)... 70 III.3.2.2. Kuvaterner Volkanizması... 70 III.3.2.2.1. Kula Volkanitleri... 70 III.3.2.2.1.1. Burgaz Volkanitleri... 71 III.3.2.2.1.2. Elekçitepe Volkanitleri... 72 III.3.2.2.1.3. Divlittepe Volkanitleri (Qkv3)... 72
III.4. İZMİR K18 PAFTASI... 74 III.4.1. NEOJEN... 74 III.4.1.1. Altıntepe Volkanitleri... 74 III.4.1.1.1 Yamanlar Tüfü (Tmay)... 74 III.4.1.1.2. Çilektepe Dasiti (Tmaç)... 75 III.4.1.1.3. Kabakyatağı Riyoliti (Tmak):... 75 III.4.1.2. Aydınlar Volkaniti (Tmav)... 76 III.4.1.3. Yeniköy Formasyonu... 77 III.4.1.3.1. İkibaşlı Üyesi (Tmyi)... 77 III.4.1.3.2. Yeniköy Çakıltaşı (Tmyç)... 78 III.4.1.4. Kesmedağı Formasyonu (Tmke):... 79 III.4.1.4.1. Güvercintaşı Kireçtaşı (Tmkeg)... 80 III.4.1.5. Koyundere Formasyonu (Tmko)... 80 III.4.1.6. Tekkedere Tüfü (Tmt)... 81 III.4.1.7. Kurfallı Formasyonu (Tmku)... 81 III.4.1.8. Zeytindağ Formasyonu (Tmz)... 82 III.4.1.8.1. Bozalan Üyesi (Tmzb)... 83 III.4.1.8.2. Sarıdere Üyesi (Tmzs)... 83 III.4.1.9. Samurlu Bazaltı (Tms)... 84 III.4.1.10. Foça Tüfü (Tmf)... 85 III.4.1.10.1. Sarıkaya Riyoliti (Tmfs)... 87 III.4.1.10.2. Kocaköy Perliti (Tmfk)... 87 III.4.1.11. Hasanlar Volkanitleri... 87 III.4.1.11.1. Mafik lav ve lav breşi (Tmh1)... 88 III.4.1.11.2. Mafik piroklastikler (Tmh2)... 88 III.4.1.12. Örpekkaya Volkanitleri (Tmö)... 89 III.4.1.13. Haykıran Volkanitleri (Tmhr)... 90 III.4.1.14. Sancaklı Volkanitleri (Tmsv)... 90 III.4.1.15. Kırkayalık Volkanitleri (Tmkv)... 91 III.4.1.16. Dumanlıdağ Grubu Volkanitleri... 92 III.4.1.16.1. Akçaköy Tüfü (Tmda)... 93 III.4.1.16.2. Rahmanlar Aglomerası (Tmdr)... 93 III.4.1.16.3. Hatundere Andeziti (Tmdh)... 94 III.4.1.16.4. Bozdivlit Bazaltik Andeziti (Tmdb)... 95 III.4.1.16.5. Karadivlit Volkanitleri (Tmdk)... 96 III.4.1.16.6. Çukurköy Volkanitleri (Tmdç)... 97 III.4.1.17. Manisa Grubu... 98 III.4.1.17.1. Sarıbeyler Formasyonu (Tmms)... 98
III.4.1.17.2. Karayenice Kireçtaşı (Tmmk)... 99 III.4.1.17.2.1. Belenyenice Üyesi (Tmmkb)... 101 III.4.1.17.3. Aliağa Kireçtaşı (Tmma)... 101 III.4.1.17.3.1. Yapalak Üyesi (Tmmay)... 102 III.4.1.18. Ilıpınar Bazaltı ( Tmıβ)... 103 III.4.1.19. Çiçekli Formasyonu (Tmç)... 104 III.4.1.20. Beşyol Bazaltı (Tmbβ)... 105 III.4.1.21. Yaka Kireçtaşı (Tmyk)... 106 III.4.2. KUVATERNER... 106 III.4.2.1. Üçpınar Formasyonu (Qü)... 106 III.4.2.1.1 Kızılgeri Üyesi (Qük)... 106 III.4.2.1.2 Çullu Üyesi (Qüç)... 107 III.4.2.2. Kocaçay Formasyonu (Qko)... 108 III.4.2.3. Alüvyon Yelpazesi Çökelleri (Qaly)... 108 III.4.2.4. Yelpaze Deltası Çökelleri (Qyd)... 108 III.4.2.5. Akarsu Yankol Çökelleri (Qay)... 108 III.4.2.6. Menderesli Akarsu Çökelleri (Qma)... 108 III.4.2.6.1. Akarsu Kanalı Çökelleri (Qmak)... 108 III.4.2.6.2. Taşkın Ovası Çökelleri (Qmat)... 109 III.4.2.7. Bataklık/Lagün Çökelleri (Qb)... 109 III.4.2.8. Kumsal Çökelleri (Qku)... 109 III.4.2.9. Heyelan Molozu (Qh)... 109 III.4.2.10. Yamaç Molozu (Qym)... 109 III.5. SALMAN KÖYÜ ÇEVRESİ (KARABURUN-İZMİR)... 110 III.5.1. PALEOZOYİK... 110 III.5.2. NEOJEN... 110 III.5.2.1. Salman Formasyonu (Tms)... 110 III.5.2.2. Yaylaköy Volkanitleri (Tmy)... 111 III.5.2.2.1. Piroklastikler (Tmyp)... 112 III.5.3. KUVATERNER... 112 III.5.3.1. Yamaç Molozu (Qym)... 112 IV. EKONOMİK JEOLOJİ... 113 Seramik Hammaddeleri Tarihçesi ve Genel Bilgiler... 113 IV.1. KÜTAHYA J 22-d PAFTASI... 116 IV.1.1. Tarihçe ve Genel Bilgiler... 116 IV.1.2. Zeolit ve Bentonit Aramaları... 117
IV.1.3. Aplit Aramaları... 121 IV.2. UŞAK K22 PAFTASI... 123 IV.2.1. Tarihçe ve Genel Bilgiler... 123 IV.2.2. Dolomit Aramaları... 125 IV.2.3. Sepiyolit Aramaları... 127 IV.2.4. Bentonit Aramaları... 130 IV.2.5. Feldispat Aramaları... 133 IV.3. UŞAK K21 PAFTASI... 135 IV.3.1. Tarihçe ve Genel Bilgiler... 135 IV.3.2. Kaolin Aramaları... 135 IV.3.3. Bentonit Aramaları... 137 IV.3.4. Dolomit Aramaları... 138 IV.4. İZMİR K 18 PAFTASI... 140 IV.4.1. Tarihçe ve Genel Bilgiler... 140 IV.4.2. Sedimanter Kil Aramaları... 140 IV.4.3. Dolomit Aramaları... 141 IV.4.4. Zeolit Aramaları... 142 IV.4.5. Bentonit Aramaları... 144 IV.5. SALMAN KÖYÜ ÇEVRESİ (KARABURUN-İZMİR)... 146 IV.5.1. Tarihçe ve Genel Bilgiler... 146 IV.5.2. Salman Köyü Sedimanter Kil Yatağının Değerlendirilmesi... 146 IV.5.2.1. Yöntemler ve Yapılan Çalışmalar... 146 IV.5.2.2. Oluşum... 147 IV.5.2.3. Cevher Yüzeylemeleri... 148 IV.5.2.4. Rezerv... 150 IV.5.2.5. Teknolojik Çalışmalar... 150 V. SONUÇLAR VE ÖNERİLER... 152 V.1. KÜTAHYA J 22-d PAFTASI... 152 V.2. UŞAK K22 PAFTASI... 153 V.3. UŞAK K21 PAFTASI... 155 V.4. İZMİR K18 PAFTASI... 156 V.5. SALMAN KÖYÜ ÇEVRESİ (KARABURUN-İZMİR)... 157 DEĞİNİLEN BELGELER... 159 METİN SONU EKLER DİZİNİ
Ek.1: KÜTAHYA J22-d Paftası Analiz Sonuçları Ek.1-a : XRD Analiz Sonuçları Ek.1-b : Kimyasal Analiz Sonuçlar Ek.1-c : Mineraloji-Petrografi Analiz Sonuçları Ek.1-d : Ön Teknoloji Analiz Sonuçları Ek.2: UŞAK K22 Paftası Analiz Sonuçları Ek.2-a : XRD Analiz Sonuçları Ek.2-b : Kimyasal Analiz Sonuçlar Ek.2-c : Ön Teknoloji Analiz Sonuçları Ek.3: UŞAK K21 Paftası Analiz Sonuçları Ek.3-a : XRD Analiz Sonuçları Ek.3-b : Kimyasal Analiz Sonuçlar Ek.3-c : Mineraloji-Petrografi Analiz Sonuçları Ek.3-d : Ön Teknoloji Analiz Sonuçları Ek.4: İZMİR K18 Paftası Analiz Sonuçları Ek.4-a : XRD Analiz Sonuçları Ek.5: URLA K16-c3 Paftası Analiz Sonuçları Ek.5-a : XRD Analiz Sonuçları Ek.5-b : Kimyasal Analiz Sonuçlar Ek.5-c : Mineraloji-Petrografi Analiz Sonuçları Ek.5-d : Ön Teknoloji Analiz Sonuçları METİN DIŞI EKLER DİZİNİ Ek.1-a: KÜTAHYA J22-d Paftasının Yer Bulduru Haritası Ek.1-b: KÜTAHYA J22-d Paftasının Alternatif Seramik Hammade Aramalarına Yönelik Jeoloji Haritası Ek.2-a : UŞAK K22 Paftasının Yer Bulduru Haritası Ek.2-b : UŞAK K22 Paftasının Alternatif Seramik Hammade Aramalarına Yönelik Jeoloji Haritası Ek.3-a : UŞAK K21 Paftasının Yer Bulduru Haritası
Ek.3-b : UŞAK K21 Paftasının Alternatif Seramik Hammade Aramalarına Yönelik Jeoloji Haritası Ek.4-a : İZMİR K18 Paftasının Yer Bulduru Haritası Ek.4-b : İZMİR K18 Paftasının Alternatif Seramik Hammade Aramalarına Yönelik Jeoloji Haritası Ek.5-a : İzmir-Karaburun-Salman Köyü Sedimanter Kil Yatağının Yer Bulduru Haritası Ek.5-b : İzmir-Karaburun-Salman Köyü Sedimanter Kil Yatağı Çevresinin Jeoloji Haritası