VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR"

Hande Kuş
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR

2 Magmanın yeryüzünde veya yeryüzünün yakın derinliklerinde soğuması sonucu oluşan kayaçlardır. Katılaşan magmaya lav denir Bunlar yarı kristalli porfirik yapılıdır. Çoğu kez gözle görülen çeşitli kristaller kristal olmayan camsı bir hamur içinde bulunur. Magmanın yeryüzüne çıktığı yerlerde volkanlar oluşur

Katılaşan magmaya lav denir Bunlar yarı kristalli porfirik yapılıdır.

3 SÖNMÜŞ: Püskürmenin olmayacağı volkanlar Uykuda olan Gelecekte etkinlik gösterebilir Aktif Etkinlik gösteren volkanlar magma Aktif volkan Levha Hareketi Sönmüş volkan Astenosfer *3

4 Bir volkanik faaliyet esnasında yeryüzüne üç halde madde çıkışı olur Katı Sıvı gaz

5 Gaz çıkışı

6 kül

7 Lav gölü

8 4_18 Lava LAV AKIŞI flow 1 Beginning KOMPOZİT KONİ of development OLUŞUMUNUN of BAŞLANGICI composite cone *2

9 2 Lava flow LAV AKIŞI *2

10 3 PATLAMA BULUTLARI Blast cloud Pyroclastic flow PİROKLASTİK AKMA Eruption PARAZİTon flank KONİLERDE of upbuilding composite PÜSKÜRMEcone *2

11 nk of upbuilding 4 TEPE KRATERİ Summit crater Volcanic neck VOLKANİK BOYUN Layers of lava flows and pyroclastics LAV VE PÜSKÜRÜK MALZEME ARDALAN MASI Composite BİLEŞİK volcanic cone VOLKAN KONİSİ *2

and pyroclastics LAV VE PÜSKÜRÜK MALZEME ARDALAN

12 MAGMADA YÜKSEK GAZ KONSANTRASYONU (SU BUHARI, KARBON DİOKSİT, NİTROJEN) FELSİK KİMYASAL BİLEŞİM -YÜKSEK VİSKOZİTE PATLAMALI PÜSKÜRMELER

13 AKMA PÜSKÜRMELERİ MAGMADA DÜŞÜK GAZ KONSANTRASYONU MAFİK KİMYASAL BİLEŞİM (DEMİR İÇEREN MİNERALLER) DÜŞÜK VİSKOZİTE

14 YAKLAŞAN LEVHA SINIRLARI TİPİK OLARAK PATLAMALI-GENELLİKLE FELSİK 4_19b Subduction-zone island arc (Japan) DALMA-BATMA JAPON ADALARI (b)

15 UZAKLAŞAN LEVHA SINIRLARI 4_19c Continental rift (East African rift) KITASAL RİFT DOĞU AFRİKA (c) *2

16 Okyanus ortası sırt Yüksek viskoziteli-genellikle bazik bileşimli

17 Okyanusal sıcak noktalar 4_19e Oceanic intraplate hot spot (Hawai i) okyanus sıcak noktaları Havai adaları (e)

18 Kıtasal sıcak noktalar 4_19g Kıtasal kabuk üzerindeki Sıcak noktalar Continental intraplate hot spot (Yellowstone) (g) *2

19 Krater Leğen şeklindeki kenarları dik çukurluklara krater denir. Volkanik krater, volkan bacasının duvarlarının püskürme esnasında içe doğru çökmesi ile oluşur

20 krater

21 krater MAGMATİK KAYAÇLAR

22 Volkan tipleri Tabla (plato) şeklindeki volkanlar Kalkan şekilli volkanlar Kül-cüruf volkanları Bileşik volkanlar Volkanik dom Volkanik boyun Kaldera

23 Tabla (plato) volkanları MAGMATİK KAYAÇLAR Önce oluşan Lav akımları Yarıklar

24 Kalkan şekilli volkanlar Kenar erupsiyonu shield Merkezi çıkış Merkezi kaldera Magma Haznesi Hafifçe eğimli yamaçlara sahip büyük volkanlardır. Düşük viskoziteye sahiptirler Genellikle bazaltlardan yapılıdırlar

25 Columbia Nehri Bazalt alt Platosu MAGMATİK KAYAÇLAR

26 Çıkış vent yeri a 0 10 km scale Ölçek Deniz sea level seviyesi Shield Volcano: Mauna Loa, HI Kalkan şekilli volkan kesiti-mauna Loa-Hawai b c d Cinder Cone: Composite Volcano: Dome: Sunset Crater, AZ Mt. Rainier, WA. Lassen Peak, CA

27 Mauna Loaa

28 Kalkan şeklinde volkanlar

29 Koni şeklinde volkanlar

31 Karadağ-Karapınar MAGMATİK KAYAÇLAR

32 Karapınar MAGMATİK KAYAÇLAR

33 Karapınar MAGMATİK KAYAÇLAR

34 Kula/Manisa MAGMATİK KAYAÇLAR

35 Kula/Manisa MAGMATİK KAYAÇLAR

36 Gevelle Dağı-Sille MAGMATİK KAYAÇLAR

37 Takkali Dağ-Sille MAGMATİK KAYAÇLAR

38 Kül- curuf konileri Bir süreçte püsküren volkanlardır Patlamalar olur, fakat küçük boyutludurlar Koni piroklastik yğıntılardan oluşur

39 Kül l konileri Merkezi baca Kayaç parçaları ile Doldurulmuştur MAGMATİK KAYAÇLAR Krater Piroklastik Materyal Seviyeleri

40 Kül l konileri MAGMATİK KAYAÇLAR

41 Bileşik volkanlar (strato-volkanlar) Birbiriyle ardalanmalı lav ve piroklastiklerde oluşur St. Helens Dağı (1980 öncesi) Genellikle andezitik bileşimlidirler Tipik olarak dalma-batma zonu volkanlarıdır

42 Piroklastik tabakaları lavlar composite

43 Volkanik boyun

44 Volkanik boyun

46 Volkanik boyun

47 Volkanik boyun (Fransa)

49 Volkanik boyun-ışı ışınsal dayklar

50 Erenlerdağ volkanitleri-kızılören/konya MAGMATİK KAYAÇLAR

51 Asarkale Tepe-Yükselen/Konya

52 Volkanik dom Lav domlarının şematik kesiti

53 Afyon Trakitik domları-afyon MAGMATİK KAYAÇLAR

54 Afyon Trakitik domları-afyon MAGMATİK KAYAÇLAR

55 Afyon Trakitik domları-afyon MAGMATİK KAYAÇLAR

56 Volkanik dom

57 Volkanik dom

58 Kaldera Dairesel dik kenarlı, çapı derinliğinden en az üç kez büyük olan volkanik çöküntülere kaldera denir

59 4_19h Kaldera Caldera (incipient rifting; Jemez caldera) (h)

60 Kaldera

61 Crater Lake Kalderası Crater lake 10 km çapında bir kalderadır Bir zamanlar Mazama dağı adı verilen bir strato volkan tepede yer alırdı Mazama dağı şimdi gölün altındadır

62 Crater Lake Kalderasının Oluşumu umu

63 kaldera

64 Küçük- patlamalı volkanik şekillerin Kesiti (Wohletz and Sheridan,1983) a) Scoria Cüruf konisi Cone b) Maar km dia km dia c) Tuff Tüf çemberi Ring km dia d) Tuff Tüf konisi Cone km dia

65 Fa. Maar, (Oregon) b. Tüf çemberi, (Hawai) c. Cüruf konisi (İzlanda) a b c

70 Volkanik aktivite Gaz boşlukları Lav akışları Lav domları Piroklastik düşme ve piroklastik akmalar Lahar ve moloz çığları Volkanik gazlar Gayzerler

71 GAZ BOŞLUKLARI HIZLI SOĞUMA SONUCU OLUŞAN GAZ CEPLERİ

72 Karacadağ bazaltı/siverek-şanlıurfa

73 Lav domları Unzen Dağı, Japonya

74 Unzen üzerinde lav domları

75 Lav domları

76 PAHOHE LAV AKIŞI PAHOHE PÜRÜZSÜS SIVI GİBİ AKIŞ *3 *3

77 Pahoehoe lav MAGMATİK KAYAÇLAR

78 AA LAV AKIŞI AA PÜRÜZLÜ, BLOKSU AKIŞ

79 Aa lav

80 Aa & Pahoehoe

81 a MAGMATİK KAYAÇLAR Pahohe lav Solda pahohe,, sağda AA lavlar b

82 Yastık lavlar Ulukışla/Niğde

83 Ulukışla/Niğde

84 Ulukışla/Niğde

85 Ateş kaynakları

86 PİROKLASTİKLER VOLKANDAN PATLAMAYLA PÜSKÜRTÜLEN LAV TEFRA ÇIKIŞ ESNASINDA HAVADA SOĞUYAN LAV

87 Piroklastik akış Piroklastik akım suspansiyon halindeki sıcak piroklastik materyal, hava ve gaz karışımının gravite etkisiyle aşağıya doğru akışı sınucu gelişir Hızları oldukça yüksektir ( km/saat)

88 Piroklastik akış Unzen

89 Airborne Piroklastik akış tipleri a.dik-patlamal patlamalı bir bacanın çökmesi ve yüzey y boyunca akışı b. Yan patlama ve akma c. Yüksek oranda gaz içeren magmanın bacadan taşmas ması d. Sıcak domun yerçekimi ekimi etkisiyle çökmesi a. b. c. Vertical eruption and column collapse (Mt. Pinatubo, Soufriere) Flow Lateral blast (Mt. St. Helens) Low pressure boiling over (Mt. Lamington, Papua) d. Dome collapse (Mt. Pelée)

90 lahar Volkanik moloz akımı Lahar su ve gevşek volkanik kırıntıların akımı sonucu oluşur Genellikle buz ve karla kaplı volkanlarda görülür

91 Moloz çığları Bazen volkanik kenarlar zayıflar ve volkanın bir bölümü kayarak moloz çığları oluşturur.

92 Gaz çıkışları Ana bileşenler H 2 O, CO 2, HCl, SO 2, ve HF Masaya volkanı -Nikaragua

93 Volkanik gaz Masaya volkanı

94 Gayzer

95 Volkanik malzeme bazen katı olarak yeryüzüne çıkar. Katı maddenin tane boyu değişiktir > 32 mm- blok veya volkan bombası 4-32 mm lapili < 4 mm volkan külü veya tüf

96 Volkan bombası

97 Volkanik bomba

98 lapili

99 Volkan külü/tüf volkanikbreş

100 tüf

101 Küçükmuhsine fm/kampüs kuzeyi/konya

102 Kula/Manisa

103 Kilistra/Konya

104 Kilistra/Konya

105 Kilistra/Konya MAGMATİK KAYAÇLAR

106 Kilistra/Konya

107 Sille/Konya

108 Sille/Konya

109 Sille/Konya

110 Sille/Konya

111 Erenlerdağ volkanitleri Kızılören/Konya

112 Erenlerdağ volkanitleri Kızılören/Konya

113 ignimbirit

114 İgnimbirit-Çamardı/Niğde

115 Ash Fall Deposit depozitleri Kül düşmesi Tipik bir ignimbirit kesiti Pembe bloklar-pomza Siyah blok- daha yoğun litik parçalar alar Pyroclastic Piroklastik akma Flow Deposit Çökelleri Pyroclastic Piroklastik surge Surge depozitleri Deposit

116 Başlıca volkanik kayaçlar Riyolit Granitin yüzey kayacıdır. % 68 ten fazla SiO2 içerir İnce taneli ve sert dokuludur Kuvars ve feldispat içerir Bu mineraller genellikle camsı bir hamur içinde bulunur Kayaçta kristalden çok cam varsa kayaç obsidiyen adını alır

117 riyolit

118

119 OBSİDİYEN

120 Andezit Diyoritlerin yüzey taşıdır %52-63 oranında SiO2 içerir Plajioklas ve kuvars, piroksen ve az hornblend içerir Andezitik magma çok güçlü patlamalar oluşturur. And dağlarından ismini alır

121

122 PORFİRİTİK ANDEZİT FENO KRİSTALLER MATRİKS

123 Mikroskop görüntüsü

124 Bazalt %52 den az SiO2 içerir Gabroların yüzey taşıdır Koyu gri-siyah renklidir Plajioklas, piroksen, olivin ve biyotit içerir Bol gaz boşlukları vardır Bazaltik lavlar düşük viskoziteye sahiptir 20 km den daha fazla akbilirler Okyanus tabanlarını büyük bir bölümü bazalttan yapılıdır.

125 bazalt

126 bazalt

127 Karacadağ bazaltı-siverek/şanlıurfa

128 Karacadağ bazaltı-siverek/şanlıurfa

129 Beşiri/Batman MAGMATİK KAYAÇLAR

130 Kula volkanitleri/manisa MAGMATİK KAYAÇLAR

131 Karacadağ bazaltı-diyarbakır MAGMATİK KAYAÇLAR

132 Karacadağ bazaltı-diyarbakır

133 Diğer volkanik kayaçlar Dasit Trakit Fonolit latit

134 trakit

135 dasit

136 Erenlerdağ volkanitleri/kızılören/konya

137 GÖSTERGELER YER KAYMASI/HEYELANLAR DEPREMLER YER SICAKLIĞININ ARTMASI SICAK SU AKTİVİTESİNDE ARTIŞLAR

Benzer belgeler

KAYAÇLAR

KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR Kayaçlar mineral topluluklarıdır. Ya çeşitli minerallerin ve ya mineral ve taş parçacıklarının bir araya gelmesinden, ya da Tek mineralin çok sayıda