ÖABT ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ FEN VE TENOOJİ DENEE SINAVI 1
FEN VE TENOOJİ 1. DENEE ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - DENEE SINAVI 1. 3. 30 m/s 3 kg kütleli cismi düşey yukarıya doğru 30 m/s lik hızla atılmaktadır. 3 saniye sonra iç patlama sonucu kg ve 1 kg lık parçalara ayrılmaktadır. Taşma seviyesine kadar dolu olan kaba,, cisimleri ayrı ayrı bırakıldıklarında taşırdıkları sıvı ağırlıkları eşit olduğuna göre; I. Cisimlere etki eden kaldırma kuvvetleri eşittir. II. ve cisimlerinin ağırlıkları eşittir. cisminin ağırlığı ise ve nin ağırlığından büyüktür. 3 kg yatay kg kütleli cisim O noktasından yatay 0 m uzaklığa düştüğüne göre 1 kg kütleli cisim O noktasından kaç m uzaklığa düşer? A) 10 B) 0 C) 30 D) 40 E) 50 III. Cisimlerin özkütleleri arasında d < d < d ilişkisi vardır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III. Şekil I 4. Y Şekildeki elektrik devresinden akım geçmemektedir. Buna göre hangi üretecin uçları arasındaki potansiyel fark en büyüktür? Şekil II Her bir bölmesinin direnci R olan eşit bölmeli çubuk ortadan kesilip Şekil II deki duruma getirilirse çubuğun direnci kaç R olur? S A) 1 B) C) 3 D) 4 E) 5 A) Y B) C) D) S E) 1
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE 5. F Sabit F kuvveti cisme sürtünmesiz yolu boyunca etki etmektedir. yolu sürtünmeli olup, cisim noktasında durduğuna göre; I. Cisme etki eden sürtünme kuvvetinin büyüklüğü F kadardır. 7. r 3r ( ) Yüklü cismi yarıçapları sırasıyla r ve 3r olan nötr ve kürelerine yaklaştırılıyor. cismi uzaklaştırılmadan ve küreleri yalıtkan saplarından tutularak ayrılıyor. cisminin yükü q, cisminin q olduğuna göre, q q oranı kaçtır? II. Sürtünme kuvvetlerinin yaptığı iş, kuvvetin yaptığı işe eşittir. A) 1 B) 1 C) 1 3 D) 1 3 E) 0 III. Cismin hızlanma ivmesi, yavaşlanma ivmesinden büyüktür. yargılarından hangileri doğrudur? ( = ) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 8. X erkezleri Y noktası olan T Y S q ve + q yüklü Ş ve T kürelerinin noktasında oluşturduğu elektriksel potansiyel büyüklüğü kaç k q r dir? (Noktalar arası uzaklıklar eşit ve r kadardır.) A) 1 B) 1 C) 1 D) 1 E) 3 4 6. h = 3r r 9. x X i x Y x Sonsuz uzunluktaki birbirine paralel X ve Y tellerinden sırasıyla i ve i akımları belirtilen yönlerde geçmektedir. ütlesi olan cisim sürtünmesiz sistemde h yükseklikteki noktasından serbest bırakılıyor. Cisim yarıçaplı r olan çembersel yüzeye girdiğinde noktasından ancak geçebiliyor. Cismin noktasından geçerken enerjisi E, noktasından geçerken enerjisi E olduğuna göre, E E oranı kaçtır? A) 6 5 B) 3 C) 1 6 D) 1 3 E) 1 X telinden geçen akımın yönü değiştirilirse, ve noktalarından oluşan bileşke manyetik alan şiddetleri nasıl değişir? A) Üçü de artar. B) ve artar, de ise azalır. C) ve azalır, de ise artar. D) Üçü de azalır. E) da artar, ve de azalır.
1. DENEE ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 10. Bir uzay aracındaki hareketsiz gözlemcinin ölçüğü uzunluğu ( 0 ) dünyadaki bir gözlemci 3 katını ölçmektedir. () 5 = 3 5 olduğuna göre, uzay aracının hızı kaç c dir? 0 A) 4 5 B) 5 4 C) 3 5 D) 5 3 E) 1 13. A (k) + ısı B (k) + C (g) Saf A katısı ısıtıldığında saf B ve C maddelerine ayrışmaktadır. Buna göre, I. B bileşik, C elementtir. II. A katısı, B ve C nin içerdiği tüm elementleri içerir. III. C gazı, A nın özelliklerini taşır. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 11. endi etrafından dönen nötron yıldızları aşağıdakilerden hangisidir? A) uarz B) Pulsar C) Süper Dev D) Beyaz Cüce E) ızıl Dev 14. NO 3(k) su + ( suda) + NO 3 (suda) tepkimesi veriliyor. DH = +8,5 kkal Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) NO 3 tuzunun iyonlaşma tepkimesidir. B) Endotermik bir olaydır. C) Girenlerin enerjisi ürünlerden daha büyüktür. D) Oluşan çözelti elektriği iletir. E) NO ısı alarak çözünür. 3 1. I α ırıcılık indisleri n, n ve n olan paralel saydam ortamla- θ δ ra gönderilen tek renkli I ışını şekildeki gibi kırılmaktadır. 15. NH 3(g) N (g) + 3H (g) tepkimesi sabit sıcaklıkta pistonlu bir kapta gerçekleşmektedir. Buna göre; I. Ortamların kırıcılık indisleri arasında n < n < n ilişkisi vardır. II. III. ortamının kırıcılık indisi artarsa δ açısı değişmez. Işının ortamlardaki yayılma hızları arasına n < n < n ilişkisi vardır. yargılarından hangileri doğrudur? (Açılar arasında a > q > δ ilişkisi vardır.) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Tepkime kabına, I. NH 3(g) II. N (g) III. He (g) gazları ayrı ayrı eklenirse tepkime hızı nasıl değişir? I II III A) Değişmez Azalır Azalır B) Değişmez Artar Değişmez C) Artar Değişmez Değişmez D) Artar Azalır Azalır E) Artar Değişmez Artar 3
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE 16. X (g) + Y (g) Z (g) + T (g) Tepkimesi 1 lik bir kapta gerçekleşmektedir. Tepkimeye 1, mol X ve 1,8 mol Y ile başlanmaktadır. Denge kurulduğunda ortamda 0, mol Z bulunduğuna göre, denge sabiti d kaçtır? 19. 400 m 0,50 g(oh) çözeltisini tamamen nötrleştirmek için 500 m HCI çözeltisi kullanılıyor. Buna göre HCI çözeltisinin derişimi kaç mol/ dir? A) 0,5 B) 0,4 C) 0,5 D) 0,8 E) 1,6 A) 0,5 B) 0,05 C) 0,75 D) 0,075 E) 0,15 0. Cu + iyonu Cu + iyonuna dönüştüğünde, 17. PbI (k) ün belirli bir sıcaklıkta çözünürlük çarpımı; çç = 10,8 10-8 dir. Buna göre,,0 suda aynı sıcaklıkta en fazla kaç gram PbI katısı çözünür? (PbI = 46 g/mol) A) 0,693 B) 1,386 C),77 D) 4,158 E) 6,930 I. 1 elektron vermiştir. II. İyon çapı artmıştır. III. Yükseltgen olarak davranmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 18. ph > poh olan bir sulu çözelti ile ilgili, I. [H + ] > [OH - ] dir. II. Turnusol kağıdının rengini maviye çevirir III. HCI ile tuz oluşturur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 4 1. CH CH CH CH 3 CH H 3 C CH CH 3 Yukarıda verilen bileşiğin IUPAC sistemine göre adı hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) -etilheptan B) 6-etilheptan C) 1,6-Dimetilheksan D),6-Dimetilheksan E) 1-etil-3-bütilpropan
1. DENEE ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ. a b CH 3 CH C CH Yukarıda açık formülü verilen bileşikteki a ve b karbonlarının yapmış olduğu hibrit (melezleşme) türü hangisinde doğru olarak verilmiştir? 5. Aşağıda aynı hastalıkla ilgili üç farklı ailede görülen fenotipik durumlar soy ağaçlarında gösterilmiştir. a b A) sp 3 sp B) sp 3 sp C) sp sp 3 D) sp sp E) sp sp I. Aile II. Aile III. Aile oyu renkle gösterilen bireyler bu hastalığa yakalanan bireyler ise bu hastalığın kalıtımı; I. X e bağlı çekinik II. Otozomal çekinik III. Otozomal dominant şekillerinden hangileri ile açıklanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III 3. olekül formülü C 8 H 14 olan bileşikle ilgili, I. Düz zincirli bir alkan olabilir II. Halkalı bir alken olabilir III. İki halkalı bir alkan olabilir yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 4. I. ETS kullanılarak ATP sentezinin yapılması II. Zincirleme reaksiyonlarla aldehitten ayrılan hidrojenler ile organik asitlerin oluşturulması III. arbondioksidin reaksiyonlara katılmasıyla glikozun üretilmesi IV. NADP moleküllerinin indirgenip yükseltgenmesi Yukarıda verilen olaylardan oksijenli solunuma ve fotosenteze ait olanlar aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleşmiştir? Oksijenli solunum Fotosentez A) I ve II I III ve IV B) I ve III II III ve IV C) I ve III I II III ve IV D) II ve IV I III ve IV E) III ve IV I II III ve IV 6. DNA nın hücre yönetimini gerçekleştirmesi sırasında gerçekleşen aşağıdaki olaylar oluşum sırasına göre dizildiğinde hangisi dördüncü sırada yer alır? A) Amino asitlerin trna lara bağlanması B) mrna nın oluşması C) Peptit bağlarının oluşması D) Ribozomda kodon ve antikodonların karşı karşıya gelmesi E) mrna nın ribozomdan ayrılması 5
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE 7. Fotosentez hızını etkileyen faktörler ile ilgili aşağıdaki dört deney yapılmıştır. I. deney = % 0,4 CO, 30 C sıcaklık II. deney = % 0,4 CO, 5 C sıcaklık III. deney = % 0,04 CO, 30 C sıcaklık IV. deney = % 0,04 CO, 5 C sıcaklık Bu deneyler sırasında ortaya çıkan fotosentez hızı değişimleri aşağıdaki grafikte verilmiştir. Fotosentez hızı I. deney II. deney III. ve IV. deney Işık miktarı Bu deney ve sonuçlarına göre; II. ve IV. deneylerde sınırlayıcı olan faktörler aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? II. deneyde IV. deneyde A) Sıcaklık CO miktarı B) Işık şiddeti CO miktarı C) CO miktarı Sıcaklık D) Işık şiddeti Sıcaklık 9. Bulunduğu ortamla osmotik denge halinde bulunan bir bitki hücresinin sitoplazmasındaki bazı moleküllerin belli bir zaman dilimi içerisindeki değişimi aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir. 10 9 8 7 6 5 4 3 1 0 iktar Glikoz Nişasta 1 3 4 5 6 7 8 9 10 Zaman Bitki hücresinde bu değişime bağlı olarak aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi beklenir? A) Osmotik dengenin aynı kalması B) Derişiminin artması C) Turgor basıncının artması D) Fazla suyu dışarıya vermesi E) Emme kuvvetinin artması E) CO miktarı Işık şiddeti 30. ayoz bölünme sırasında gerçekleşen; 8. Çeşitli canlılarda gerçekleşen bazı biyolojik süreçler aşağıda verilmiştir. I. Tavşanın erbezlerinde sperm oluşması II. Üzümün çelikle çoğalması III. Bir hermafroditin kendi kendini döllemesi IV. ertenkelenin kopan kuyruğunu yenilemesi Bunlardan hangileri yeni genetik kombinasyonların meydana gelmesi ile sonuçlanır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV I. romatitlerin birbirinden ayrılması II. Homolog kromozomların şansa bağlı ayrılması III. Eşlenmiş kromozomlara sahip iki haploid hücrenin oluşması IV. İğ ipliklerinin tetratları oluşturan homolog kromozomlara bağlanması olaylarının gerçekleşme sırası, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I III IV II B) II IV III I C) IV I III II D) II III I IV E) IV II III I 6
1. DENEE ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 31. Doğadaki azot döngüsünde; I. Azotlu atıklardan amonyağın, II. Serbest azot gazından nitrat tuzlarının, III. Nitrit tuzlarından nitrat tuzlarının, IV. Nitrat tuzlarından aminoasitlerin, oluşmasını sağlayan organizmalardan hangilerinin karbondioksit kullanabilme özelliği de vardır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV 33. Aşağıda ribonükleaz enziminin yedi amino asitlik kısmını kodlayan DNA nükleotit dizilimi gösterilmiştir. G T T T A C T A C T C T T C T T C T T T A Bu DNA baz diziliminin her amino asit tipinden kaç tane kodladığı ise tabloda verilmiştir. Amino asit Sayısı Arg 3 et Gln 1 Asn 1 Gln Buna göre ilk amino asiti Gln olarak verilen ribonükleaz enziminin, kalan bölümünün amino asit dizilimi nasıl olmalıdır? A) Gln et et et Arg Arg Asn B) Gln Asn et et et Arg Arg C) Gln Arg Arg et et et Asn D) Gln et et Arg Arg Arg Asn E) Gln Arg Arg Asn et et et 3. P ve G organizmaları, aynı takımda yer alan iki çiçekli bitki türüdür. Buna göre bu bitki türleri, aşağıdaki özelliklerden hangisi yönünden farklılık gösterebilirler? A) İletim demetlerine sahip olup olmama B) Birim zamanda ürettikleri oksijen gazı miktarı C) Embriyoyu saran tohumlara sahip olup olmama D) Embriyoyu besleyen çeneklerin sayısı E) Sistematik yönden dahil oldukları sınıf 34. Aşağıdakilerden özelliklerden hangisi, insan vücudundaki çeşitli metabolik olaylarda görevli hemoglobin, insülin, antikor ve ATP sentaz gibi moleküllerin herhangi birine ait değildir? A) Genetik şifre kontrolünde üretilme B) Özgül bağışıklık tepkileri oluşturma C) Azotlu adenin bazı içerme D) anın şeker seviyesini düşürme E) anın oksijen taşıma kapasitesini artırma 7
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE 35. Aşağıdakilerden hangisinin, atmosferde sera etkisi meydana getiren gazların azaltılmasına katkısı yoktur? A) Daha az enerji ile ısınmaya yönelik uygulamaların artmasının B) Güneş enerjisi ile nükleer enerji kullanımının yaygınlaştırılmasının C) Termik santrallerde daha az karbon çıkaran sistemlerin kullanılmasının D) Fosil yakıtlar yerine bio dizel gibi enerji kaynaklarının kullanımının artmasının E) Nehir santrallerinin yerine biriktirmen hidroelektrik santrallerinin yaygınlaştırılmasının 38. Ay ın evrelerinin oluşum sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır? A) Dolunay - İlk dördün - Son dördün - Yeni ay B) Yeni ay - İlk dördün - Dolunay - Son dördün C) İlk dördün - Dolunay - Son dördün - Yeni ay D) Dolunay - Yeni ay - İlk dördün - Son dördün E) Son dördün - Dolunay - İlk dördün - yeni ay 36. 199 yılında çerçeve anlaşması belirlenen, 1997 yılında oluşturulan yoto Protokolü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? A) Şehir ve insan yerleşimlerinin sorunlarını ele almaktadır. B) Biyolojik zenginliğin korunmasını amaçlayan bir anlaşmadır C) Dünya genelindeki sulak alanların korunmasını amaçlamaktadır. D) Nesli tükenmekte olan göçmen kuşların korunmasını hedeflemektedir. E) Sera etkisi oluşturan gazların salınımlarını azaltmak amacıyla, sanayileşmiş ülkelere çeşitli hedefler belirleyen bir anlaşmadır. 39. Aşağıdaki bilgilerin hangileri mantoya ait doğru bir bilgidir? I. Yer hacminin en büyük bölümünü oluşturur. II. Yoğunluğu en fazla olan katmandır. III. İç kuvvetlerin enerjilerini aldıkları katmandır. IV. alınlığı en az olan katmandır. V. İç çekirdeğer en yakın bölümdür A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) I ve IV 37. Güneş te bulunan gazlar bakımından aşağıdakilerden hangisi en yüksek orandadır? A) Hidrojen - Helyum B) Helyum - Oksijen C) Oksijen - Azot D) arbon - Oksijen E) Nitrojen - Helyum 40. Aşağıdakilerden hangisi tortul kayaçların özelliklerinden biri değildir? A) Yüksek sıcaklık ve basınca maruz kalmaları B) İçlerinde fosil bulundurmaları C) Tabakalar halinde bulunmaları D) Ufalanmayla meydana gelmeleri E) Dış kuvvetlerin etkisi sonucu oluşmaları 8
1. DENEE ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 41. Güncelen 6. sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı ünite dağılımı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Vücudumuzdaki Sistemler B) uvvet ve Enerji C) addenin Tanecikli Yapısı D) Işık ve Ses E) adde ve Isı 44. I. Yaratıcı Düşünme II. Girişimcilik III. İletişim IV. Sorumluluk Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında yer alan Yaşam Becerileri için hangi yer almaz? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II D) II ve III E) Yalnız IV 45. Aşağıda verilen etkinliklerden hangisi en üst beceri kazanıldığını gösterir? A) Yol, zaman ve sürat arasındaki ilişkileri saptar. B) Yol, zaman ve hız grafiğini birbirine dönüştürür. 4. I. Sürdürülebilir alkınma II. Fen ve ariyer Bilinci III. Sosyo - Bilimsel onular IV. Bilimin Toplumsal atkısı Verilenlerden hangisi Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı nda Fen - Teknoloji - Toplum - Çevre Öğrenme alanı olarak söylenebilir? C) Yol, hız ve zaman grafiğini yorumlar. D) Yol, hız ve zaman kavramlarına örnek verir. E) Bir ölçüt belirleyip, Yol, hız ve zaman değişkenlerini karşılaştırır. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 46. 7. Sınıf Fen Bilimleri Öğretmeni Sindirim Sistemini oluşturan yapı ve organları model üzerinde göstererek açıklar. kazanımıyla ilgili öğrencilerine deney etkinliğini yaptırmaktadır. 43. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı nın amaçları için aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? A) Bilimsel çalışmalarda güvenliğin önemini fark ettirmek B) Bilim insanlarının bilimsel bilgiyi nasıl kullanacağına yardımcı olmak. C) Fen Bilimlerinde daha çok konuları kapsamlı olarak öğretmek. D) Bilimsel çalışmaları takdir edilmeyi sağlamak. Fen Bilimleri öğretmeni Sindirim Sistemi konusuyla ilgili deney etkinliği yapmasındaki en temel amaç için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bilimsel düşünce becerilerini kazandırıp somut bilgileri kanıtlama ve ispatlamaktır. B) Öğrencilere yaparak yaşayarak öğrenme fırsatı oluşturmaktır. C) Etkinliklerle daha kalıcı etkili öğrenme gerçekleştirmektir. D) Öğrencilerin devinimsel becerilerini geliştirmektir. E) Öğrencileri öğrenmeye karşı güdülemektir. E) Fen Bilimleri ile ilgili kariyer bilinci geliştirmek. 9
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE 47. Fen Bilimleri Öğretim Programı nın Ölçme ve Değerlendirme anlayışı için aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? A) Öğrenme güçlükleri süreç içerisinde belirlenip giderilmesi B) Elde edilen sayısal değerlerin anlam kazanabilmesi için öğrencinin gelişiminin izlenmesi C) Öğrencilerin gerçek performanslarını tespit etmek için daha çok sonucun dikkate alınması D) Öğrencilerin gerçek performanslarını izlemek için teknolojiden faydalanılması E) Öğrencilere bilgi, beceri ve tutum performanslarını sergileyecek çoklu öğrenme ortamı oluşturması 50. Güncelen Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı için aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? A) Birey kendi yaşantılarıyla yani yaparak yaşayarak öğrenir. B) Programın benimsediği anlayış toplumu merkeze alıp toplumsal sorunları çözmeyi amaçlar. C) Ele alınan içerik anlayışı derinleşen ve genişleyen yapıdır. D) abul görünen bilgiler birinci tür bilgi kaynaklı olmalıdır. E) Programın amacı bireyin üst düzey düşünme becerilerini kazanmasıdır. 48. 7. Sınıf Fen Bilimleri Öğretmeni Hasan Bey dersin giriş aşamasında ütle ve Ağırlık İlişkisi konusuyla ilgili öğrencilere: ütle ne demektir?, ağırlık nedir?, kütle ağırlık arasındaki ilişkiler ne olabilir? sorularını sorarak derse başlamıştır. Fen Bilimleri Öğretmeni Hasan Bey in dersin giriş bölümünde öğrencilerine konuyla ilgili soru sormasının en temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Dikkat Çekmek B) Güdüleme C) Hedeften haberdar etme D) Gözden geçirme E) Geçiş 49. Fen Öğretiminde kavram öğrenme önemlidir. Aşağıda verilen kavram öğretim tekniklerinden hangisi hem kavram yanılgılarını belirlemede hem de giderilmesinde kullanılmaz? A) avram haritaları B) avramsal değişim metinleri C) avram karikatürleri D) Yapılandırılmış gridler E) Anlam çözümleme tablosu 10
ÖABT ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ FEN VE TENOOJİ DENEE SINAVI ÇÖZÜERİ 1
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ DENEE SINAVI / çözümleri 1. DENEE 1.. Taşan sıvı ağırlıkları eşit ise; Taşan sıvı = V Taşan sıvı d sıvı larda eşittir. Sıvılar aynı olduğu için d sıvı aynıdır. Cisimlerin taşan sıvı hacimleride aynı olur. Yani V batan = V batan = V batan (cisimlerin batan hacimleri eşittir.) Buna göre, Her bir bölmenin direnci R ise çubuk şekildeki duruma getirilirse çift katlı bölmeler paralel bağlanmış olur. Yani, R R R R R R Seri bağlı dirençlerin eş değeri R eş = R 1 + R şeklinde bulunur. 1 1 1 Paralel bağlı dirençlerin eş değeri = + şeklinde bulunur. Re_ R1 R 1 I. F kaldırma = V batan d sıvı g dir. Sıvılar ve yerçekimi ivmesi hepsinde aynı olduğu için kaldırma kuvveti batan hacimle doğru orantılıdır. Cisimlerin batan hacimleri aynı olduğundan II. F = F = F, cisimlere etkiyen kaldırma kuvvetleri eşit olur. (I. yargı DOĞRU) Yüzen ve askıda kalan cisimlerde F = G dir. Batan cisimlerde ise F < G olur yani a) b) R R R R R R R R R R R R ve cisimleri için F = G (aldırma kuvvetleri eşit ise ağırlıklarıda eşittir.) cismi için F < G olur. Buna göre, G = G < G (II. yargı DOĞRU) III. Cisimlerin özkütleleri şekilde bakılarak bulunabilir. d cisim < d sıvı yüzen cisimler d cisim = d sıvı askıda kalan cisimler d cisim > d sıvı batan cisimler Buna göre, d > d > d olur. (III. yargı DOĞRU) CEVAP: E R 1 1 1 = + = Re_ R R R 1 1 = Re_ R R eş = R çıkar. c) R R R Seri bağlı olduğu için R eş = 3R çıkar. CEVAP: C 1
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE / çözümleri 3. m 1 = kg 1kg = m ν 1 ν 5. F 30 m/s Cisim de durduğuna göre kuvvetin yaptığı iş, sürtünme kuvvetinin yaptığı işe eşittir. I. w F = w FS X 1 X Cismin 3 saniye sonraki hızı sıfır olur. (V = g t den her saniye hızı 10 m/s kadar azalır.) Cisim 1 ve nolu parçalara ayrılırsa, omentum korunumdan P ilk = P son O = m 1 ν 1 + m ν F = F ( = ) olduğu için F = F S S olur. (I. yargı Doğrudur.) II. w F = w FS (II. yargı Doğrudur.) kuvvetin sürtünme kuvvetinin yaptığı iş yaptığı iş O = ν 1 + ν ν 1 = ν olur. Yani kütleler ile hızlar ters orantılı olarak paylaşılır. Cisimler aynı yükseklikten yatay atış yaptıkları için aynı sürede yere düşerler. Yatayda aldıkları yollar oranlanırsa X1 = ν1 t X = ν t III. Cismin hızlanma içmesi, yavaşlama ivmesi F = m a hızı a hızlanma = a yavaşlama (III. yargı yanlış) F S = m a dır. CEVAP: D X1 1 = çıkar. X X 1 = 0 m yatay uzaklığa düştüğüne göre X = 40 m yatay uzaklığa düşer. CEVAP: D 6. F merkezkaç 4. Y A B A A B B S Seri Düz Bağlı üreteçler A + + B ε Y ε Seri Ters Bağlı üreteçler A + + B Devreden akımın geçmemesi için üreteçlerin uçları arasındaki potansiyel farkların birbirine eşit olması gerekmektedir. Yani A B noktaları arasındaki potansiyel farklar birbirine eşittir. Buna göre A B uçları arasındaki potansiyel farklar yazılırsa A + ε B h h = 30 cm = 0,3 m r = 10 cm = 0,1 m h = 3r olur. noktasında sadece kinetik enerji bulunur. E = 1 mν k noktasındaki potansiyel enerji, noktasındaki kinetik enerjiye eşittir. EP = E mgh = 1 mνk r G E ε S ε e Y + e = e = e S e Böylece en büyük potansiyel farka sahip olan üreteç s üretecidir. (e s ) CEVAP: D Cisim den geçerken sahip olduğu toplam enerji E + E P dir.
1. DENEE / çözümleri ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ Cisim den ancak geçebildiğine göre, F merkezkaç = G m ν = m g r noktasındaki kinetik enerji noktasındaki toplam enerji ν = r g noktasındaki hız 1 5 E = mν E = mgr 1 5 ET = mrg + mgr = mgr E mg 3r 6 = = E 5 5 mgr CEVAP: A 9. x X i x Y i x Akım geçen tellerin etrafında manyetik alan oluşur. Düz tellerde manyetik alanın şiddeti; B = k i d dir. anyetik alan şiddeti vektörel bir büyüklük olup, yöne sağ eli kuralı ile bulunur. Sağ El uralı: Dört parmak akım yönünü gösterecek yönde avuç içi sorulan noktaya bakarsa açılan baş parmak manyetik alanın yönünü verir. Sayfa düzleminden içeri doğru Sayfa düzleminden dışarı doğru sağ el kuralına göre X Y 7. + + r 3r i i 8. ( ) Yüklü cismi Nötr ve cismine yaklaştırılırsa ve cisimleri şekildeki gibi etki ile yüklenir yani (+q) kadar yüklenirse ( q) kadar yüklenir. + q q dan 1 olur. CEVAP: B X ( q) T (+q) Y S r r r r ÖNCE SONRA X Y X Y Buna göre da ve de anyetik alan yönleri önce aynı iken sonra ters yönlü olmuş. Buna göre, ve de manyetik alan şiddeti azalır. de ise önce zıt yönlü, sonra aynı yönlü olduğu için deki manyeti kalan artmıştır. CEVAP: C Elektriksel potansiyel V = k q olup skaler bir büyüklüktür. r noktası için X küresinden; V X = k q 4r T küresinden ise V T = + k a 4 gelir. V için bileşke alınırsa V = V X + V T den = k q 4r + k q 4r = kq 4r olurċevap: C 3
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE / çözümleri 10. = 0 1 ν c aracın dışındaki gözlemciye göre ölçülen uzunluk aracın içindeki durgun gözlemcinin ölçüğü uzunluk araç hızı ışık hızı = 3 5 olduğu soruda verilmektedir. 0 13. A katısı ısıtıldığında kimyasal bir tepkime gerçekleşmektedir. A bileşiği tüm fiziksel ve kimyasal özelliklerini kaybederek B ve C ye dönüşmüştür. B ve C nin içerdiği tüm elementler A nın yapısında bulunur. Ayrıca B ve C nin element veya bileşik olduğu ile ilgili bir yorum yapılamaz. CEVAP B Formülde yerine yazılırsa; = 3 0 = 0 1 5 ν c her iki tarafın karesi alınırsa 9 = ν 5 1 ν c 9 16 1 c = 5 = 5 16 4 ν = c ν = c 5 5 14. Tepkime gerçekleşirken 8,5 kkal ısı almaktadır. Bu enerjiyi alarak çözünme gerçekleştiğine göre oluşan ürünlerin enerjisi daha büyüktür. CEVAP C CEVAP: A 11. endi etrafında dönen nötron yıldızlarına PUSAR denir. CEVAP: B 1. I α θ a > q > δ olduğu için ışın sürekli normale yaklaşarak kırılmıştır. 15. Tepkime hıza girenlerin derişimine bağlıdır. NH 3 eklendiğinde pistonlu kapta hacimde artacağından NH 3 derişimi değişmez hız sahip kalır. N ve He gazlarının eklenmesi hacmi arttırdığı için dolaylı olarak NH 3 derişimini azaltır ve tepkime yavaşlar. CEVAP A δ I. Işın normale yaklaşarak kırılırsa az yoğun ortamdan, çok yoğun ortama geçer. Ortamların kırıcılık indisleri arasında n < n < n ilişkisi bulunur. (I. yargı doğru) 16. II. III. Snell bağıntısı ortamlar için yazılırsa n sina = n sinq, n sinq = n sinδ olur. Paralel saydam ortamlarda n sina = n sinδ yazılabilir. ortamına bağlı değildir. δ açısı değişmez. (II. yargı doğru) n = c ışık hızı ν kırıcılık ışığın ortamdaki yayılma indisi hızı ırıcılık indisi ile hızlar ters orantılıdır. Yani ν > ν > ν = olur. (III. yargı yanlış) CEVAP: D X (g) + Y (g) Z(g) + T (g) Başlangıç: 1, mol 1,8 mol Değişim: a a +a +a Denge: (1, a) mol (1,8 a) mol a mol a mol Dengede Z, 0, mol ise a = 0, mol dür. Hacim 1 olduğuna göre molarite = mol sayısıdır. d = [ Z][ T] [ x][ Y] ( 0,)( 0,) ( 1, 0,)( 1,8 0,) d = = 0,05 CEVAP B 4
1. DENEE / çözümleri ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 17. Önce PbI ün çözünürlüğü bulunur. çç = [Pb + ] [I - ] PbI Pb + + I - (k) 10,8 10-8 = (s) (s) 4s 3 = 10,8 10-9 7.10-9 = s 3 - s s s 0. Cu + + e Cu + Cu +, 1 e alarak indirgenmiştir. endisi indirgenen maddeler yükseltgen olarak davranır. Elektron aldığı için iyon hacmi, çapı artmıştır. CEVAP E s = 3.10-3 mol/ 1 suda 3.10-3 mol PbI çözünür suda x = 6.10-3 mol PbI çözünür 6 5 4 m n = A 3 m 6.10 = 46 1. CH CH CH 7 CH 3 3 CH 1 CH CH CH 3 3 metil (yan grup) =,77g CEVAP C En uzun zincir bulunur ve numaralandırmaya yan gruplar en küçük sayıyı alacak şekilde başlanır. Bileşiğin adı -etilheptan dır. CEVAP A 18. ph > poh ise ph > 7 dir. Bu durumda bazik bir çözeltidir. Bazik çözeltide, [H + ] < [OH ] dir. Turnusolu maviye çevirir ve asit olan HCI ile nötrleşerek tuz oluşturur. CEVAP E. Üçlü bağ yapan karbon atomları sp, ikili bap yapanlar sp ve birli bağ yapanlar ise sp 3 hibritleşmesi yapmıştır. Bu durumda a, sp 3 ve b, sp hibritleşmesi yapmıştır. CEVAP A 19. g (OH) + HCI gci + H O 400m 500m 0,50 n =.V n = 0,50.0,4 n = 0, mol g(oh) 3. Doymamışlık İndeksi = Di = Di = C H +.8 14 + ullanılan HCI nin mol sayısı g(oh) in iki katıdır. n HCI = 0,4 mol HCI = 0,4mol 0,5 = 0,8 HCI CEVAP D Di = Bir çift bağ Di ne 1, Bir halka Di ne 1, Bir üçlü bağ Di ne katkı sağlar. Bu durumda her üç yapıda olabilir. CEVAP E 5
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE / çözümleri 4. I. ETS kullanılarak ATP sentezinin yapılması ortaktır. II. Zincirleme reaksiyonlar sırasında aldehitten hidrojenlerin çıkması ile asitlerin oluşturulması solunumun glikoliz evresinde gerçekleşir. III. arbondioksidin reaksiyonlara katılmasıyla glikozun üretilmesi fotosentezde gerçekleşir. IV. NADP moleküllerinin indirgenip yükseltgenmesi yine fotosentezde gerçekleşir. CEVAP: A 8. Verilen biyolojik süreçlerden, I. Tavşanın erbezlerinde sperm oluşması mayoz bölünme II. Üzümün çelikle çoğalması eşeysiz üreme III. Bir hermafroditin kendi kendini döllemesi eşeyli üreme IV. ertenkelenin kopan kuyruğunu yenilemesi mitoz bölünme ile rejenerasyondur. CEVAP: B 5. oyu renkle gösterilen bireylerin aynı hastalığa sahip olduğu dikkat alındığında bu hastalık X e bağlı çekinik kalıtılamaz. Çünkü bu durumda II. ailede hasta annenin oğlunun da hasta olması gerekirdi. Bu hastalık otozomal dominant da kalıtılamaz. Çünkü I.ailede hasta çocuğun ebeveynlerinin en az birinde bu dominant hastalığın ortaya çıkması beklenirdi. Otozomal çekinik model ise her üç aileye uygulanabilir. CEVAP: B 6. Verilenlere göre, birinci sırada mrna nın oluşması 9. Bulunduğu ortamla osmotik denge halinde bulunan bir bitki hücresi, sitoplazmasında glikoz moleküllerinden nişasta sentezi yaparak dehidrasyonla su miktarını artırır. Bu da hücrenin yoğunluğunu, osmotik basıncını azaltır. Hücre artan bu suyu dışarı verir ve osmotik dengeyi yeniden sağlar. Ancak hücrede su miktarının bu şekilde artması turgor basıncını artırmaz. CEVAP: D 30. ayoz bölünme sırasında öncelikle iğ iplikleri tetratları oluşturan homolog kromozomlara bağlanır.(iv) Ardından anafaz-i evresinde homolog kromozomların şansa bağlı ayrılması(ii) ile eşlenmiş kromozomlara sahip iki haploid hücre oluşmuş olur.(iii) romatilerin birbirinden ayrılması(i) ise mayoz II de gerçekleşir. CEVAP: E ikinci sırada aminoasitlerin trna lara bağlanması üçüncü sırada ribozomda kodon ve antikodonların karşı karşıya gelmesi dördüncü sırada peptit bağlarının oluşması* beşinci sırada mrna nın ribozomdan ayrılması olmalıdır. CEVAP: C 7. II. deneyde I. deneye göre yalnızca sıcaklık farkı olduğundan; IV. deneyde ise II. deneye göre karbondioksit farkı olduğundan bu deneylerde sınırlayıcı faktörler sırasıyla sıcaklık ve karbondioksittir. CEVAP: A 31. Doğadaki azot döngüsünde; I. Azotlu atıklardan amonyağın oluşmasını saprofitler, II. Serbest azot gazından nitrat tuzlarının oluşmasını azot bağlayıcı bakteriler, III. Nitrit tuzlarından nitrat tuzlarının oluşmasını nitrat bakterileri, IV. Nitrat tuzlarından aminoasitlerin oluşmasını bitkiler gerçekleştirir. Bu canlılar içinde nitrat bakterileri kemosentetik ototrof iken bitkiler fotosentetik ototroftur ve ototrof canlılar besin sentezinde karbondioksit kullanırlar. CEVAP: E 6
1. DENEE / çözümleri ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 3. Bu çiçekli bitkiler aynı takımda olduklarından aynı sınıfta da bulunurlar. Ayrıca her ikisinde de iletim demetleri, tohumlar ve eşit sayıda çenek bulunur. Ancak bu bitkilerin fotosentetik hücre sayıları ve metabolik hızları farklı olacağından birim zamanda ürettikleri oksijen gazı miktarı farklılık gösterecektir. CEVAP: B 37. Güneş te bulunan gazlar bakımından en yüksek oran Hidrojen - Helyum dur. CEVAP: A 33. Ribonükleaz enziminin yedi amino asitlik kısmını kodlayan DNA nükleotit dizilimine bakıldığında 1 nükleotit ve 7 kod içerdiği görülür. Bunlardan. (TAC) ve 3.(TAC) kodun aynı olduğu ayrıca 4., 5. 6. kodların da aynı(tct) olduğuna dikkat edilirse tablodaki metiyonin(et) aminoasitinin TAC ile kodlandığı, Arjinin(Arg) aminoasitinin (TCT) ile kodlandığı anlaşılır. Bu durumda son kod(tta) glutamini(gln) kodlayacaktır. CEVAP: D 34. Verilen moleküllerin tümü protein yapılı olduğu için genetik şifre kontrolünde üretilmiştir. Antikorlar özgül bağışıklık tepkileri oluştururken hemoglobin kanın oksijen taşıma kapasitesini artırır. İnsulin ise yemek sonrası kanın şeker seviyesini düşürür. ATP sentaz kemiozmos sırasında ATP üretir ancak adenin bazı içermez. CEVAP: C 38. Ayın evreleri sırası ile Yeni ay - Hilal - İlk dördün - Şişkin ay - Dolunay - Son dördün şeklindedir. CEVAP: B 39. Yer hacminin en büyük bölümünü oluşturur. anto yerkürenin toplam hacminin %80 den fazlasını meydana getirir ve yerkabuğu hareketleri (deniz dibi yayılması, kıtaların kayması, epirojenez, orojenez, derin depremler) ile volkanizma için gerekli enerjiyle iç kuvvetlerin kaynağını teşkil eder. CEVAP: B 40. Yüksek sıcaklık ve basınca maruz kalan kayaçlar tortul değil metamorfik kayaçlardır. CEVAP: A 35. Nehir santralleri ve barajlar atmosferde sera etkisi meydana getiren gazların oluşumuna katkı sunmazlar dolayısıyla bunların birinin diğerinin yerine kullanılması atmosferde sera etkisi meydana getiren gazların azaltılmasına katkı yapmış olmaz. CEVAP: E 36. yoto Protokolü küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik uluslararası tek çerçevedir. Birleşmiş illetler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi içinde imzalanmıştır. Bu protokolü imzalayan ülkeler, karbon dioksit ve sera etkisine neden olan diğer gazların salınımını azaltmaya veya bunu yapamıyorlarsa salınım ticareti yoluyla haklarını arttırmaya söz vermişlerdir. CEVAP: E 7 41. 6. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında üniteler: 1) Vücudumuzdaki Sistemler ) uvvet ve Hareket 3) addenin Tanecikli Yapısı 4) Işık ve Ses 5) Bitki ve Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme 6) adde ve Isı 7) Elektiriğin İletimi 8) Dünyamız, Ay ve Yaşam aynağımız Güneşten oluşmaktadır. B seçeneğindeki uvvet ve Enerji ünitesi 7. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programında bulunur. CEVAP: B
ÖĞRETENİ AAN BİGİSİ - FEN VE TENOOJİ 1. DENEE / çözümleri 4. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı nda yer alan Fen Teknoloji - Toplum - Çevre Öğrenme alanı için I, II, III ve IV söylenir. Bunların dışında; Bilim Teknolojisi İlişkisi ve Bilimin Doğasıda bulunur. CEVAP: E 47. Çağdaş anlayışa göre oluşturan Fen Bilimleri Öğretim Programının Ölçme ve Değerlendirme anlayışı için A, B, D, E seçenekleri söylenebilir. Ancak C seçeneği söylenemez. Çünkü değerlendirme süreç ve ürünün birlikte karşılaştırılması ile gerçekleşir. CEVAP: C 43. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının amaçları için C seçeneği söylenmez. Çünkü program konuları ayrıntılı, detaylı ve kapsamlı öğretmeyi amaçlamamıştır. CEVAP: C 44. Programda yer alan Yaşam Becerileri : Analitik Düşünme arar Verme Yaratıcı Düşünme Girişimcilik İletişim Takım Çalışması bulunur. Sorumluluk duyuş becerisine aittir. CEVAP: E 48. Bir Öğretmen dersin giriş bölümünde Soru Sorması Sınıfa, araç - gereçlerle yani materyalle girmesi Farklı bir kılık-kıyafetle sınıfa gelmesi ısa süreli tartışma tekniği kullanması ısa bir fıkra anlatması öncelikle dikkat çekme ile açıklanır. CEVAP: A 45. A seçeneği: Analiz Basamağı B seçeneği: avrama Basamağı C seçeneği: avrama Basamağı 49. avram yanılgılarını hem belirleyen hem de gideren teknikler A, B, C, D seçenekleri için söylenebilir. Ancak Anlam çözme tablosu sadece kavram yanılgısını belirler, giderilmesinde kullanılmaz. CEVAP: E D seçeneği: avrama Basamağı E seçeneği: Değerlendirme basamağıdır. Çünkü ölçüte göre karşılaştırma yapılmıştır. CEVAP: E 46. Deney yönteminin en temel amacı: Öğrencilere bilimsel düşünme becerilerini kazandırmak, bilimsel bilgileri somut olarak kanıtlama ve ispatlamaktır. CEVAP: A 50. Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı Yapılandırmacı Anlayışı benimsemiştir. Buna göre A, C, D, E seçenekleri söylenebilir. Ancak B seçeneği söylenemez. Çünkü program Toplumu ve Toplumsal sorunu merkeze almamıştır, bireyi merkeze almıştır. Bireysel problem çözme sürecini desteklemiştir. CEVAP: B 8