BÜYÜK MENDERES BÜLTENİ Bu Bülten, Büyük Menderes Platformu yayınıdır. Bültende yer alan haberler, çeşitli haber ajanslarından derlenen katkılarla oluşturulmuş olup tarih sırası izlememektedir. TAŞKIN ÖZEL SAYISI Şubat 2009 Büyük Menderes taştı! Büyük Menderes Nehri nin yağan yağmurlarla taşması, Havzada taşkın yönetiminin çok modern olmadığı tezimizi doğrular nitelikte olmuştur. Haklı olmak bu gibi durumlarda arzu edilen bir şey olmadığı gibi, taşkının maddi zararının ve can kayıplarının olması, elbette son derece üzücüdür. Kuraklıkta olduğu gibi, aşırı yağmur ve taşkınlarda da herhangi bir önlem alınmaması ayrıca bir üzüntü kaynağı olmuştur. Durumdan ders çıkarılarak, set gibi, ıslah gibi yöntemlerin ancak taşkınları daha da şiddetlendirdiğinin görülmüş olmasını ve çağdaş bir taşkın yönetimine geçilebilmesini diliyoruz. Büyük Menderes Nehri'nin taşması ile Söke Ovası; göle dönüştü. Ekili alanlara zarar verdiği için bir çok çiftçiyi mağdur eden taşkından en fazla yararlananlar ise balıkçılar oldu. Büyük Menderes Nehrinin taşkın suları ile karaya sürüklenen balıklar ise pamuk ekilen verimli topraklarda yüzmeye başladı. Su yüksekliğinin 1-1,5 metreyi bulduğu tarlalarda üreticiler teknelerle balık avına çıkıyor. Özellikle Söke'ye bağlı Akçakaya Köylüleri tarla içine ağlarını atıp, günde 4-5 kg balık ile evlerine dönüyor. Sökeli üreticiler kış aylarında taşkın ile birlikte evlerinin rızkını balık avı ile çıkardıklarını belirtirken köylüler; Kuraklık nedeniyle yaşanılan verim kaybıyla bu yıl pamuk üretiminde yüzümüz gülmedi. Taşkın ile birlikte evimizin ekmeğini balık avından götürüyoruz diye konuştular. Hemen hemen her sene taşkının vurduğu Akçakaya Köylüleri evlerinin önünden teknelerini, bahçelerinde ise balık ağlarını eksik etmiyor. Söke Ovası'nın göle dönen tarlalarından sarıbalık, çapak ve Meriç adı verilen tatlı su balıkları çıkıyor.
Devlet Su İşleri (DSİ) 21. Bölge Müdürü Halil İbrahim İndap; Aydın, Muğla ve Denizli illerindeki su depolama alanlarındaki doluluk oranının Aralık ayında önceki yılın altında olduğunu hatırlatarak, Son 2 ay içerinde etkili olan yağışlar sayesinde su mevcudu olarak geçen yılki seviyeye ulaştı dedi. Geçtiğimiz yıllarda etkili olan kuraklıktan en fazla etkilen bölgelerin başında gelen Ege Bölgesi'nde son 2 ay içerisinde etkili yağışların ardından yerleşim merkezleri ve tarım arazilerine içme ve sulama suyu sağlanan baraj ve göletlerdeki su seviyesi geçen yılın aynı dönemiyle eşit duruma geldi. DSİ 21. Bölge Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgilere göre Büyük Menderes Nehri ve bölgede işletmeye açılmış baraj ve göletlerde Aralık ayında önceki yıllar ortalamasının altında olan ve yaz aylarında ölü hacme yaklaşan su seviyesinde önemli ölçüde artış gözlendi. Yağışların barajlar ve gölleri doldurmaya başladığını açıklayan DSİ Bölge Müdürü İndap; Aydın, Muğla ve Denizli illerindeki baraj ve göllerdeki su rezervlerinin geçen yılın aynı dönemindeki orana ulaştığını söyledi. Son yağışların ardından su seviyesince ciddi bir artış olduğunu açıklayan İndap, Geyik Barajı'nda geçen yıl bu dönemde yüzde 58 olan ve Aralık ayında yüzde 40'a seviyelerine yükselen doluluk oranının bu yıl yüzde 100"e ulaştı. Topçam Barajı'nda geçen yıl yüzde 30 ve Aralık"ta 13 olan oran yüzde 35'e, Karpuzlu Yaylakavak Barajı'nda geçen yıl 76 ve Aralık"ta 16 olan oran yüzde 83'e, Adıgüzel Barajı'nda geçen yıl yüzde 18 ve Aralık"ta 10 olan oran yüzde 15'e, Kemer Barajı'nda geçen yıl yüzde 47 ve Aralık"ta da yüzde 15 olan oran 41'e, Mumcular Barajı'nda geçen yıl yüzde 34 ve Aralık"ta yüzde 14 olan oran yüzde 31'e ve Gökpınar Barajı'nda geçen yıl yüzde 53 ve Aralık"ta yüzde 31olan doluluk oranının bu yıl da yüzde 53"e ve Işıklı Barajı"nda ise geçen yıl yüzde 50 ve Aralık"ta yüzde 31 olan oran 2009 Şubat ayı itibariyle yüzde 58'e ulaştı. Ayrıca bölgemizde bu yıl hizmete sokulan Bayır Barajı"nda doluluk oranı yüzde 51"e ve Cindere Barajı"nda ise yüzde 11"e yükseldi diye konuştu. Geçen yıl bu dönemde yüzde 61 olan ve Aralık ayında yüzde 21 olarak gerçekleşen göletlerdeki doluluk oranının 2009 Şubat ayı itibariyle yüzde 73"lere yükseldiğine değinen İndap, geçen yılın bu döneminde ve Aralık ayında yüzde 15"de kalan barajların doluluk oranının ise bu yıl yüzde 30 seviyelerine ulaştığını kaydetti. İndap, beklenen yağışlarla birlikte bu rakamların daha da yükselmesini beklediklerini sözlerine ekledi.
VALİ ERKMEN SEL BÖLGESİNDE Denizli Merkeze bağlı Aşağışamlı Beldesi nde meydana gelen ve yaklaşık 1800 hektar tarım arazisinin olumsuz etkilendiği ve 7 konut ve 2 ahırın su altında kalmasına neden olan sel baskınının ardından Vali Yavuz Erkmen bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Denizli de 28-29 Ocak 2008 tarihlerinde meydana gelen yoğun yağışlar nedeniyle Merkeze bağlı Aşağışamlı Beldesi nde meydana gelen sel felaketinin ardından Vali Yavuz Erkmen bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Sel bölgesinde yapılan incelemeye Vali Yavuz Erkmen in yanı sıra, Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemur, Vali Yardımcısı Mehmet Çapraz, Ticaret Borsası başkanı İbrahim Tefenlili, İl Genel Meclis Başkanı Osman Yüceliş, Akköy Kaymakamı Musa Evin, İl Özel İdare Genel Sekreter Yardımcısı İsmail Edip Yılmazlı, DSİ 212. Teknik Şube Müdürü Nuri Ünlü, İl Tarım Müdürü Yusuf Gülsever, Aşağışamlı Belediye Başkanı Yakup Akbaba, Aşağışamlı Köyü Muhtarı Feridun Kaygusuz ve vatandaşlar katıldı. Burada sel bölgesindeki son durum hakkında Vali Erkmen e bilgi veren DSİ 212. Teknik Şube Müdürü Nuri Ünlü, beldenin içinden geçen dere yatağında, yoğun yağışlar nedeniyle, belde çıkışında taşkınlar meydana geldiğini, kanal olmayan bir bölümde de suyun tarlalara girerek ekili alanlara zarar verdiğini söyledi. Yaklaşık 4 kilometrelik bu alana kanal yapılması gerektiği bilgisini veren Ünlü, kanalın yapılması durumunda sel baskını riskinin ortadan kalkacağını ifade etti. Vali Yavuz Erkmen, gerekli bilgileri aldıktan sonra DSİ Genel Müdürlük yetkilileri arayarak, 4 kilometrelik kanalın yapılmasının acil ihtiyaç olduğunu ve gerekli çalışmaların yapılarak ihtiyaç olan kanalın en kısa zamanda yapılması gerektiğini DSİ Genel Müdürlük Yetkililerine iletti. Yetkililer de en kısa zamanda çalışma yapılacağını Vali Erkmen e ilettiler. Vali Erkmen ve beraberindeki yetkililer, daha sonra dere yatağının geçtiği ve taşkının meydana geldiği bölgede incelemelerde bulundu ve Vatandaşlara geçmiş olsun dileklerini ileterek bölgeden ayrıldılar. Yoğun yağışlar nedeniyle Aşağışamlı Beldesi nde meydana gelen sel baskınında ilk belirlemelere göre, 9 çiftçiye ait 374 Dekar mısır ekili alan ile 10 çiftçiye ait 942 dekar buğday ekili alan zarar gördü. Pamuk tarlasında balık avı Söke ye bağlı Bağarası beldesi Akçakaya köyündeki tarlalar, Büyük Menderes Nehri'nin taşması ile sular altında kaldı. Köylüler, bölgedeki binlerce dönüm pamuk ekili tarlalarda balık avlamaya başladı. Büyük Menderes'in taşmasından en fazla etkilenen Söke ilçesine 20 kilometre mesafedeki Akçakaya köyünde, taşkın suları köyün kenar mahallerindeki evlerin avlusuna kadar girdi. Su dolu tarlalarına ağ atan Akçakaya köylüleri, tuttukları sarı sazan ve çapak türü tatlı su balıklarını kilosunu 2-5 TL arasında satarak ek gelir elde etmeye başladı.
Akçakaya köylülerinden Arif Kemiklioğlu, günde 15-20 kg balık yakaladıklarını belirterek, şunları söyledi: ''Daha iki üç gün öncesine kadar pamuk topladığımız tarlalarımızda şimdi kayıklarla balık tutuyoruz. Köyümüzde 10 tekne ile her gün kayıklarla su dolu pamuk tarlalarımıza ağ atarak hem yiyeceğimiz hem de satacağımız balığı avlıyoruz. Aslında bu ortama yabancı da değiliz. Her yıl görmeye alışığız.'' Aynı köyden Hikmet Kemiklioğlu da Çine Barajı'nın bitirilememesinin su taşkınlarına neden olduğunu, her su taşkını sonucu tarlalarda balıkların görüldüğünü ifade etti. Köylüler, daha önceki su taşkınlarında tarlalarda daha büyük boy balık avladıklarını, bu kez balıkların boylarının daha küçük olduğunu kaydettiler. (aa) TAŞKIN YOLU KAPATTI Son dönemde meydana gelen yoğun yağışlar sonrasında Büyük Menderes Nehri nin taşmasıyla birlikte Söke Ovası nı sular altında bırakan taşkın suları Söke-Bağarası Karayolu nu trafiğe kapattı. Yolun üzerinden aşmaya başlayan sular nedeniyle Karayolları Müdürlüğü ve jandarma ekipleri sabahın erken saatlerinden itibaren gerekli tedbirleri alarak, karayolunu ulaşıma kapattı. Söke ile Bağarası beldesi başta olmak üzere, Koçarlı ilçesi ile çevrede bulunan köylerle ulaşım kesildi. Geçici olarak günlük tedbir olarak yolun trafiğe kapatıldığını ve birkaç gün su seviyesi düşene kadar yolun trafiğe kapalı kalacağını belirten İlçe Kaymakamı İsmail Demirhan; vatandaşlarımızdan bir süre alternatif yolları kullanmalarını istiyoruz. Son Yağışlar yoğun şekilde oldu. Menderes Nehri taşkını ile meydana gelen sıkıntıların kalıcı çözümü Çine Barajı. Çine Barajının bitirilmesini temenni ediyoruz. İnşallah barajların bitmesi ile taşkınlar olmayacaktır. Bölgenin en büyük ve verimli ovası olan Söke Ovasının korunması için barajların tamamlanması şart. Su seviyesinin düşmekte olduğu belirtiliyor ama yağışların süreceğini de meteorolojiden öğrenmiş bulunuyoruz. Vatandaşlarımızın taşkın olan alanlara girmemelerini istiyoruz dedi. Sabırlar taşıyor! Son günlerde çiftçinin tamamının yüzünü güldüren sağanak yağış, Çine Çayı çevresinde tarlası bulunan çiftçilere de zarar verdi. Çine Çayı nın taşması üzerine, binlerce dekar arazi sular altında kaldı. Çine Çayı çevresinde arazisi bulunan köylerin muhtarları ile Çine İlçe Tarım Müdürü Özkan Atıgan Çine Çayı nın taştığı bazı bölgelerde incelemelerde bulundu. Çaltı Köyü Muhtarı Cavit Türk, Saraçlar Köyü Muhtarı Rahmi Dağtekin, Yörükler Köyü Muhtarı Nazmi Acar, Bucak Köyü Muhtarı Erdoğan Madran, incelemede köylülerinin taşkınlardan büyük zararlar gördüğünü söyledi. Muhtarlar, son taşkının Çine Barajının bir an önce tamamlanıp, su tutmasının ne kadar acil ve önemli olduğunu anımsatarak, Artık Çine Barajı su tutsun diye konuştu. Çine İlçe Tarım Müdürü Özkan Atıgan, taşkın zararlarının tespit çalışmalarını sürdürdüklerini kaydetti. (MADRAN AJANS)
Motosikletli kurye nehre düşerek kayboldu Aydın'da şiddetli yağışlar sonucu Büyük Menderes Nehri'nde meydana gelen taşkın nedeniyle yolun kapalı olan bölümünden geçmeye çalışan motosikletli kurye, nehre düşerek kayboldu. Alınan bilgiye göre, kurye Mustafa Ali Kara, dün Söke'ye bağlı Özbaşı ile Çalıköy arasındaki bölgeden motosikletiyle geçerken, Büyük Menderes'teki taşkın nedeniyle yolun kapalı bölümüne geldi. Buradan geçmeye çalışan Kara, motosikletin kayması sonucu nehre düşerek, akıntıya kapıldı. Olayı gören Özbaşı köyündeki vatandaşların bağlantı kurduğu muhtar Halim Özev, jandarmayı aradı. Bu arada, Kara'nın çalıştığı firma ile yapılan görüşmede, GPR bulunan motosikletin kaybolduğu bölgenin aynı yer olduğu teyit edildi. Motosiklet sürücüsünü arama çalışmaları sonuç vermeyince Aydın Sivil Savunma Müdürlüğü ile Muğla Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Marmaris dalgıç ekibinden yardım istendi. Ekiplerin bugün bölgeye geldiği, Kara'yı arama çalışmalarının başlatıldığı öğrenildi. (aa) ÜRETİCİ MAĞDUR NEHİR yatağındaki su seviyesinin yükselmesiyle birlikte nehrin sığ olduğu yerlerde yaşanan taşkınlar yaklaşık 2 bin dönüm ekili alanın sular altında kalmasına neden oldu. Geçen yıllarda kuraklık nedeniyle zor günler geçiren üreticiler, bu yıl da ekli arazilerine su basması nedeniyle mağdur oldu. Aylar sonra yağan yağmurlara meydana gelen taşkınlar nedeniyle sevinemeyen üreticiler, yazın kuraklık kışında yağışlar nedeniyle mağdur olduklarını belirterek, yaşanan taşkınların önlenmesi için Çine Barajı'nın biran önce tamamlanmasını istedi. Büyük Menderes Nehri'nin taşmasıyla birlikte Aydın, Koçarlı ve Söke Ovalarında bulunan buğday ve arpa ekili araziler olmak üzere marul, pırasa ve karnabahar gibi kış sebzelerinin ekili olduğu araziler sular adlında kaldı. Sularla kaplı arazilerde gömülü kalan mahsuller çürümesinden endişe eden çiftçiler, traktörlerle arazilerinde biriken suyu tahliye etme çabasına girdi. Mağdur olduklarını ifade eden 58 yaşındaki üretici Ayşe Demir, "Tarlamın birisine yonca ektim, su kestiği için kurudu. Şimdi ise tarlalara içinde su olduğu için gidemiyoruz. Su biriktikçe zarar da büyüyor" dedi. Koçarlı Ovası da sular altında Aydın da yaklaşık 2 haftadır aralıklarla devam eden yağışlar nedeniyle taşan Menderes Nehri, Koçarlı Ovası nı da sular altında bıraktı. Yaşanan taşkın nedeniyle binlerce dönüm ekili alanın sular altında kaldığını belirten Koçarlı Ziraat Odası Başkanı Rıza Arslan, yetkililerden yardım isteyerek, taşkından zarar gören çiftçilerin borçlarının ertelenmesini istedi. Şiddetli yağış ve sel, Ege Bölgesi'nde çiftçileri zor durumda bıraktı. Son dönemde meydana gelen yoğun yağışların ardından Büyük Menderes Nehri'nin taşmasıyla birlikte Koçarlı Ovası'nı sular altında bırakan taşkın son yıllarda pamuk ekiminden zarar görerek buğdaya yönelen çiftçileri vurdu. Çine Barajının tamamlanmaması ve İkizdere Barajı nın su tutmaması nedeniyle Koçarlı ovasının beşinci su baskınını yaşadığını ifade eden Koçarlı Ziraat Odası Başkanı Rıza Arslan, "Bölgemiz pamuk deposu halindeyken, üreticilerinin son yıllarda pamuk ekiminden zarar görmesinden dolayı buğdaya yöneldi. Bu nedenle buğday ekimi yüzde 60 lara ulaştı. Barajların su tutmaması nedeniyle çiftçilerimizin ürünleri son yağışlarla tamamen sular altında kaldı dedi. Çiftçilerin borçlarının ertelenmesi gerektiğini söyleyen Koçarlı Ziraat Odası Başkanı Rıza Arslan "Çiftçilerimizin bu zarara karşılık, Türkiye genelinde 31 vilayetinde Tarım Kredi ve Ziraat Bankası borçlarının ertelendiği gibi, ilimizde de çiftçilerimizin bu ertelemeden yararlanmasını istiyoruz" ifadelerine yer verdi. (iha)