AVRUPA BİRLİĞİ EĞİTİM VE GENÇLİK PROGRAMLARI MERKEZİ (ULUSAL AJANS) LEONARDO DA VINCI PROGRAMI YARARLANICI NİHAİ RAPORU TR/06/A/F/PL2 010 Teknik Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Endüstri Deneyimi The Experience of Technical Education Faculty Students in Industry YARARLANICININ ADI SOYADI: MEHMET MURAT ARAS BÖLÜMÜ: MAKİNE EĞİTİMİ BÖLÜMÜ STAJ YAPTIĞI İŞYERİ: ÖZER GMBH
Konu: Oryantasyon Haftası TR/06/A/F/PL2 010 Rapor Tarihi: 27/05 03.06.2007 Sabah saat 11. 00 da İstanbul dan bindiğimiz uçak 14.30 da Dusseldorf havaalanına indi. Burada bizi üniversite proje Almanya ortağı Sayın İLHAN BELLEK karşıladı. Buradan yine İlhan Beyin bizler için tahsis ettiği otobüsle kalacağımız şehir Herne ye doğru yola çıktık. Akşama doğru kalacağımız eve ulaştık ve eşyalarımızı yerleştirerek Almanya daki ilk günümüzü tamamladık. Daha sonraki günlerde bulunduğumuz çevreye uyum sağlayabilmemiz için yakın çevrede tanıtıcı küçük geziler yapıldı. Almanya da ki ulaşım sistemi hakkında bilgi alındı. Çevre illere gidebilmemizi sağlayan biletler dağıtıldı ve bunların kapsamı hakkında bilgi verildi. Almanya daki sağlık, sigorta, iş hukuku gibi hususların işleyişi hakkında bilgi alındı. Staj yapılacak şehirlere geziler yapıldı ve staj yerlerine yerleşim işlemleri gerçekleştirildi. 1
Rapor Tarihi: 04 08.06.2007 İşin Adı: Staj yerinin incelenmesi Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: Staj yerinde gözlem yapıldı. İşin Uygulanması: Özer Gmbh firması Almanya nın Lünen şehrinde faaliyet göstermekte olan bir kaporta-boya firmasıdır. Firma genellikle BMW ve PORSHE araçlarına hizmet vermektedir. Bunun yanı sıra Mercedes, Opel, v.b.diğer otomobillere de hizmet vermektedir. 2
İşin Adı: Staj yerinin incelenmesi Rapor Tarihi: 11 15.06.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: Gözlem yapıldı İş yeri: Bir boyahane (lackiererei) ve bir kaporta (karoserereia) bölümlerinden oluşmaktadır. Resim:3 Boyahane Resim 4: Kaporta Bölümü İş yerinde işlemler auftrack (bildiri) sistemine göre yürütülmektedir. Bu sistemde yönetim kısmı araçların boyanacak veya tamir edilecek kısımlarını bildiriye yazar ve araçların teslim edilmesi gereken tarih ve saatlerin yazılı olduğu panoya asar. İşçilerde bu panoya göre araçlara yapılacak işlemleri uygular. 3
Resim 5: Auftrack Panosu. Resim 6: Auftrack İşin Adı: Araç temizliği İç-dış temizlik Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: Rapor Tarihi: 18 22.06.2007 1-Vakumlu süpürge, 2-Deri bez,3- Yumuşak bez, 4-Deterjan(araca özel),5- Yumuşak telli fırça, 6-Cam temizleyici, İşin Uygulanması: Araç öncelikle dış temizliğe alınır. İlk olarak tazikli suyla durulanan araç yumuşak telli fırça ile köpürtülür (yeni boyanan kısımlar sadece süngerle hafifçe köpürtülür). Daha sonra yine tazikli suyla durulanır ve deri bezle kurulanır. Araç iç temizliğe alındıktan sonra vakumu 4
süpürge ile aracın içi iyice temizlenir. Aracın torpido ve kokpit kısmı yumuşak bir bezle ve özel ilacıyla silinir. Son olarak da aracın camları bir cam temizleme deterjanı ve deri bezle silinir ve kâğıt havluyla kurulanır. Resim 7: Aracın Köpürtülmesi Resim 8: Aracın Durulanması Rapor Tarihi: 25 29.06.2007 İşin Adı: Pasta cila atılması Dış temizlik Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1-3M Pollien(pasta cila), 2-Yumuşak yumurta dişli sünger, 3-spiral İşin Uygulanması: Temizlikten çıkan araç pasta cilaya alınır. Burada araca pasta cila(3m pollien) sürülür ve ucuna yumurta dişli sünger takılan spiral makinasıyla cila boyaya iyice yedirilir. Son olarak kalıntılar yumuşak havluyla silinir. 5
Resim 9: Polish Resim 10: Malzemeler Rapor Tarihi: 02 06.07.2007 İşin Adı: Kaporta düzeltme Hafif hasarlı araçların tamiri Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1-Telli zımpara, spiral makinesi, 2-Çelik törpü, 3-Çektirmeli punta cihazı, 4-Çekiç İşin Uygulanması: Önce hasarlı kısmın boyası ucuna telli zımpara takılmış spiral makinesiyle kazınır. İçe göçe kısımlar çektirmeli punta cihazı ile küçük puntalar atılarak dışa doğru çektirilir. Dışa çıkan kısımlar ise çekiçle vurularak düzeltilir. Çektirmeden sonra kalan punta kalıntıları çelik törpü ile temizlenir. Kaporta tamamen modele uygun hale geldikten sonra boyahane ye gönderilir. 6
7
İşin Adı: Kaporta ve şasi düzeltme Ağır hasarlı araçların tamiri. Rapor Tarihi: 09-13.07.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1- P100 zımpara, spiral makinesi,2- Havalı testere, 3-Punta kaynağı, 4-Mak kaynağı, 5-Havalı çektirme pistonu, 6-çektirme kancaları zincirler,7- Matkap,8- Çekiç. İşin Uygulanması: 1.Bölüm: kaporta hasarı. Ağır hasarlı kaporta değiştirilir. Eğer sökülebilecek bir kısım ise vidalarında sökülüp yenisi ile değiştirilir. Sökülemeyecek bir kısım ise önce puntalı kısımları matkapla delinerek koparılır. Hasarlı kısım havalı testereyle kesilerek sağlam kısımdan ayrılır. Aynı şekilde yeni parçada kesilen yere uyacak şekilde kesilerek yerine oturtulur. Punta atılması gereken kısımlar paslanmaz geçirgen boyayla boyanır ve punta kaynağı ile puntalanır. Kesilen kısım ise mak kaynağı ile birleştirilir. Daha sonra kaynak izleri p100 zımpara ile taşlanır ve düzeltilir. 8
9
İşin Adı: Kaporta ve şasi düzeltme Ağır hasarlı araçların tamiri. Rapor Tarihi: 16-20.07.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs 1- P100 zımpara, spiral makinesi,2- Havalı testere, 3-Punta kaynağı, 4-Mak kaynağı, 5-Havalı çektirme pistonu, 6-Çektirme kancaları zincirler,7- Matkap,8- Çekiç. İşin Uygulanması: 2. Bölüm: Şasenin düzeltimesi. Tezgaha bindirilen araç tezgaha kilitlenir. Şasede içe bükülen kısım çektirme kancaları ve zincirlerle tezgâha bağlanır. Zincirin ortasına bağlanan havalı çektirme pistonu çalıştırılarak şasi çektirilir. Bu işlem şasi tamamen düzelen kadar sürdürülür. Bükülü kalan kısımlar çekiçle düzeltilir. Şasiden kopan kaynak yerleri tekrar uygun bir kaynakla kaynatılır. 10
İşin Adı: Aracın boyaya hazırlanması Boyasız parçaların hazırlanması Rapor Tarihi: 23 28.07.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1- P800 zımpara, 2-Su, 3-Basınçlı hava İşin Uygulanması: Boyasız olan sıfır parçalar, örneğin yeni tamponlar, boyanmadan önce P800 zımpara ile zımparalanarak pürüzlülükleri giderilir ve matlaştırılır. Bu sayede boya parça yüzeyine daha iyi tutunur ve pürüzlü yüzeyler kalmaz. Düz yüzeyler iş çabukluğu açısından yine ucuna P800 zımpara takılan havalı zımpara makinesi ile yapılabilir. Kıvrımlı ve dar yüzeyler ise elle yapılır. Ayrıca zımparalama işlemi sırasında yüzey sık sık su ile temizlenir ki p800 zımpara çok ince dişli olduğundan dişleri dolmasın. Son olarak tazikli hava ile yüzey tozdan arındırılır. 11
İşin Adı: Aracın boyaya hazırlanması Boyalı parçaların hazırlanması Rapor Tarihi: 30/07 03.08.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1- P320 zımpara, 2-Havalı zımpara aleti, 3-Basınçlı hava. İşin Uygulanması: Yine boyasız parçalarda olduğu gibi boyalı parçalarda matlaştırma işlemi yapılır. Burada kullanılan zımpara ise P320 dir. Eski boya tamamen matlaşana dek zımparalanır. Eğer hasarlı kısım derinse o bölümdeki boya tamamen kazınır. Zımparalama işlemi tamamlandıktan sonra basınçlı hava ile yüzey temizlenir. 12
Rapor Tarihi: 06 10.08.2007 İşin Adı: Aracın boyaya hazırlanması Silikonizasyon Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1-Slikon atomizasyon tabancası, 2-Slikon(temizleyici),3- Parlatıcı polimer, 4-Basınçlı hava, İşin Uygulanması: Sac halindeki kaporta fırına girmeden önce basınçlı hava tatbik edilir. Ardından silikon atomizasyom tabancasıyla boyanacak yüzeye silikon püskürtülür. Püskürtülen silikon basınçlı havayla yüzeyden uzaklaştırılır. Böylelikle homojen bir yüzey oluşturulur. 13
İşin Adı: Aracın boyaya hazırlanması Astar ve macun atılması Rapor Tarihi: 13 17.08.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1- Sertleştirici, 2-Dolgu macunu, 3-Spatula, 4-Karıştırıcı,5- Kâğıt bant, 6-Separatör,7- Zımpara ve astar boya İşin Uygulanması: öncelikle dolgu macunu ile sertleştirici 1/10 oranında karıştırıcıda karıştırılır. Dolgu macununun uygulanacağı yüzeyin çevresi kâğıt bant ile sınırlandırılır. Daha sonra separatör ve spatula yardımıyla önceden karıştırdığımız macun yüzeye tatbik edilir. Kuruması beklenir. Kuruduktan sonra macunla çevresi arsındaki yükselti farkı gözle muayene edilir ve fazlalıklar el yordamıyla dalgalanmalara ( boile ) bakıldıktan sonra istenilen seviye ulaşıncaya dek zımparalanır. Ardından yüzeye basınçlı hava tutularak yüzey temizlenir. Tekrar slikonize edilir. Astarlama işlemine geçilir. İlgili yüzeye aşamalı olarak üç kat astar atılır. 14
İşin Adı: Aracın boyanması Rapor Tarihi: 20 24.08.2007 Kullanılan Araç, Gereç, Cihaz, Makine, vs: 1-Basınçlı hava, 2-Boya tabancası, 3-Boya, 4-Reaksiyon hızlandırıcı fırın, 5-Shtanga. İşin Uygulanması: Boyaya hazırlanan aksam reaksiyon hızlandırıcı fırına tedrici olarak yerleştirilir. Slikonizasyon yapılır. Ardından basınçlı hava uygulanır. Boya optimizasyon ünitesinde renk kodlarına bakılarak kullanılacak boya hazırlanır. Boya, boya tabancasına havayla temas etmeden enjekte edilir. Son olarak ısısı yükseltilen fırında ilgili aksamlar püskürtme yöntemiyle boyanır. 15
16
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri DORTMUND VE ESSEN GEZİLERİ İlk hafta sonunda çevre illere şehirlere serbest geziler yapıldı. Dortmund ve Essen e gidildi. Almanya daki mimari, yerleşim düzeni, ulaşım, sosyal yaşam ve etkinlikler konusunda gözlem yapıldı. Bahnof tan kalkan tren saatlerinin kalkış saatleri hakkında kısaca bilgi verildi. 17
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri Rapor Tarihi: 16 17.06.2007 NRW BİLETLERİNİN DAĞITILMASI NRW biletlerinin dağıtılmasıyla Almanya nın Kuzey Westfallen eyaletinin tamamını ücretsiz gezme imkânımız doğdu. Bu biletlerle ilk gezimiz Köln ve Oberhausen şehirlerine oldu. Köln şehrinin en ünlü yapısı, inşaatı tam 632 (1248-1880) yılda tamamlanmış gotik tarzdaki Dom Katedrali'dir ve 7 bin m² alanda, 157 metreyi bulan yüksekliği ile UNESCO Kültür Mirası listesinde yer alır. Oberhausen şehir merkezi gezildi. Ayrıca Ren nehri kenarında gezildi. 18
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri GESSENBERGPARK VE LAGO Bu hafta sonunda Herne yakınlarında bulunan Gessenbergpark a gidildi. Burada oynan futbol ve plaj voleybolunun ardından parkın hemen yanında bulunan yüzme havuzu LAGO ya gidildi. 19
Rapor tarihi: 27.06.2007 Konu: WAZ Mediagroup a Teknik Gezi. 27 Haziran Perşembe günü iş yerinden izin alınarak daha önceden randevu alınmış olan Waz gazetesi basım evine teknik geziye gidildi. Burada gazetenin, yayınları, kuruluşu, gazetenin işlenme aşamaları vb. hakkında sözlü ve görsel olarak bilgi alındı. Ve kısaca Waz gazetesi hakkında bilgi verildi. 20
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri Rapor Tarihi: 30/06 01.07.2007 DÜSSELDORF GEZİSİ 21
Bu hafta sonunda North Westfallen bölgesinin baş şehri olan Dusseldorf şehri gezildi. Şehrin merkezindeki küçük gezinin ardından ren nehri kısın da küçük bir tur yapıldı. Ayrıca bu şehrin ünlü Altstadt semti de gezildi. Ren nehri kenarında gezi yapıldı ve nehir kenarındaki gözetleme kulesi gezildi. Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri MOVİE PARK GEZİSİ Bu hafta sonunda yine bu bölgedeki Borttrop şehrinde bulunan Movie Park a gezi düzenlendi. Movie park bu bölgenin en büyük eğlence merkezlerinden biri. İçerisinde eğlence amaçlı birçok bölüm bulunmaktadır. Luna park, müzeler, film setleri, dans gösterileri bunlardan birkaçı. 22
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri AVRUPA GEZİSİ Birkaç arkadaş bir araç kiralayarak Almanya dışına çıktık. Bu gezi çerçevesinde; Aachen, Amsterdam, Utreht ( Hollanda), Antwerpen, Brüxcel(Belçika), Paris,( Fransa ) 23
gezildi. Yine bu şehirlerdeki yapısal farklılıklar, sosyal yaşam, kültürel faklılıklar gibi hususlarda gözlem yapıldı. Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri Rapor Tarihi: 21 22.07.2007 24
PARK Bu haftasnunda kaldığımız yerin yakınlarındaki bir parka gittik. Parkta arkadaşalarla top oynadık ve gurbetçilerle hazırlık maçı yapdık. Ve park etrafındaki alışveriş merkezlerinde gezildi. Konu: Degussa teknik gezisi. Almanya nın en büyük kimya fabrikası olan Degussa ya teknik gezi düzenlendi. Gezide kuruluş hakkında önemli bilgiler verildi. Gezide bizzat fabrikanın müdür rehberlik yaptı. Aseton üretimde ham madde olarak kullanılmakta ve örneğin suni idrar üretilmektedir. Bu ürünler başka kimyasal maddelerde kullanılan ara maddelerdir. Ayrıca Hitler bu kuruluşun ürettiği B12 gazıyla Yahudileri yakmış olduğu öğrenildi. 25
Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri Rapor Tarihi: 04 05.08.2007 26
HERNE CRANGER KERMES Bu hafta sonunda Herne deki Cranger Kirmes açıldı. Kermes bu bölgenin en büyük kermeslerinden biri ve 100 yıllık bir tarihi var. Bu kermeste yine Movie Park gibi eğlence amaçlı birçok bölüme sahip. Konu: Hafta Sonu Etkinlikleri CRANGER KİRMES Bu hafta sonu da Cranger Kirmese gidildi. Eğlence mekânları gezdik çocuklar gibi eğlendik. Bizim gibi dışardan gelen yabancı öğrencilerle tanıştık, kaynaştık kültürel etkile 27
şimdi bulunduk. Rapor Tarihi: 16/08/2007 Konu: Teknik Gezi STADTWERKE DUİSBURG GEZİSİ 28
Duisburg ta bulunan Stadwerke elektrik santraline yapılan gezide fabrika hakkında önemli bilgiler edinildi. Fabrika 1965 yılında kurulmuş ve o günden buyana durmaksızın faaliyetini sürdürmektedir. Kaynağı kömür olan termik elektrik santrali Stadwerke tek başına Duisburg şehrinin tüm elektrik ihtiyacını karşılamaktadır. Santral aynı zamanda şehrin ısı ihtiyacını da merkezi olarak karşılamaktadır. Ayrıca santral gezisinden sonra Duisburg şehri de gezildi. Şehrin ünlü ambarları ve anı yolu gezildi. Şehrin tarihi ve görülen eski yapılar hakkında rehberden bilgi alındı. 29