Þirketlerde Kar Daðýtýmý Uygulamasý Gönderen : aysel_kurtulus - 26/11/2008 00:37 KAR DAÐITIMI - KAR DAÐITIMINA BAÐLI OLARAK STOPAJ MATRAHININ VE TEVKÝF EDÝLECEK GELÝR VERGÝSÝNÝN HESAPLANMASI ÝLE KAR PAYI ALAN ORTAKLARIN ALDIKLARI KAR PAYI NEDENÝYLE VERGÝLENDÝRÝLMELERÝNE YÖNELÝK ÖRNEK BÝR ÇALIÞMA Bir Anonim Þirketin 2005 yýlýnda elde etmiþ olduðu ticari bilanço karý 200.000,00 YTL. olup, kar daðýtýmýnda dikkate alýnacak kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarý ise, (Gayrimenkul satýþ kazancý 15.000,00 YTL, Emisyon primi 4.000,00 YTL, Eski hükümlere tabi yatýrým indirimi istisna tutarý 12.469,00 YTL)= 31.469,00 YTL. dir. Anonim þirketin dönem kurum kazancý üzerinden hesaplamýþ olduðu kurumlar vergisi 39.000,00 YTL ve yatýrým indirimine iliþkin tevkifat tutarý da, 2.469,00 YTL olmak üzere dönemin toplam vergi karþýlýðý 41.469,00 YTL dir. Anonim þirketin ödenmiþ sermayesi 100.000,00 YTL olup, 2005 yýlýna kadar ayýrmýþ olduðu I. Tertip Yedek Akçe tutarý 5.000,00 YTL dir. Anonim þirketin 13.03.2006 tarihinde yaptýðý Genel Kurul toplantýsýnda, 2005 yýlý karýndan vergiler ve yasal yedekler ile 4.531,00 YTL olaðanüstü yedek akçe ve personele daðýtýlacak 10.000,00 YTL temettü tutarýný ayrýldýktan sonra kalan kýsmýn tamamýnýn ortaklara en geç 25.06.2006 tarihine kadar daðýtýlmasýna karar alýnmýþtýr. 2 Kurumun ortaklarý hakkýnda bilgi aþaðýdaki gibidir; -Kurumun %15 hissesine sahip ortaðý tam mükellef bir anonim þirkettir. -Kurumun %10 hissesine sahip ortaðý tam mükellef bir limited þirkettir. -Kurumun %10 hissesine sahip ortaðý dar mükellef bir gerçek kiþidir. -Kurumun %5 hissesine sahip ortaðý Türkiyede iþ yeri olan ve bu iþ yeri aracýlýðý ile kar payý alan dar mükellefiyete tabi bir anonim þirkettir. -Kurumun %5 hissesine sahip ortaðý Türkiyede faaliyet gösteren kamuya yararlý bir dernektir. -Kurumun %5 hissesine sahip ortaðý vergi muafiyeti almýþ bir vakýftýr. -Kurumun %10 hissesine sahip ortaðý Türkiyede iþ yeri ve daimi temsilcisi olmayan dar mükellefiyete tabi bir þirkettir. -Kurumun %40 hissesine sahip ortaðý ise tam mükellef bir gerçek kiþidir. Bu verilerden hareketle anonim þirketin kar daðýtýmý ve kar daðýtýmýna baðlý olarak yapmasý gereken gelir vergisi tevkifatý ile ilgili hesaplamalar aþaðýda belirtilmiþtir. 1.Daðýtýlacak Karýn Hesaplanmasý: Ticari Bilanço Karý 200.000,00 YTL Ödenecek Vergiler (41.469,00) YTL -Kurumlar Vergisi 39.000,00 YTL -Stopaj Gelir Vergisi 2.469,00 YTL Vergi Sonrasý Kar 158.531,00 YTL I. Tertip Yedek Akçe (*) (10.000,00 + 4.000,00) (14.000,00) YTL I. Temettü (100.00,00 x %5) (5.000,00) YTL Kalan 139.531,00 YTL Sermayeye Eklenecek G.M. Satýþ Karý (15.000,00) YTL 3 Personel Daðýtýlacak Temettü Ýkramiyesi(**) (10.000,00) YTL Olaðanüstü Yedek Akçe ( 4.531,00) YTL Daðýtýlacak Kar 110.000,00 YTL II. Tertip Yedek Akçe (110.000,00 /11) 10.000,00 YTL II. Temettü 100.000,00 YTL (*) a) I. Tertip yedek akçe, ödenmiþ sermayenin %20'sine ulaþýlýncaya kadar her yýl safi karýn %5'i oranýnda ayrýlýr. Bu hesaplamada vergi sonrasý karýn dikkate alýnmasý gerektiði görüþünde olanlar varsa da bu görüþe, verginin ticari anlamda bir gider mahiyetinde olmamasý nedeniyle, katýlmamaktayým. Ancak bankalar bir yandan Bankalar Kanunu ve diðer bir yandan da Ticaret Kanunu uyarýnca yedek akçe ayýrmaklarý zorunda olmalarý nedeniyle olsa gerek, Bankalar Birliðince yazýlan bir yazý ile bankalarýn vergi sonrasý kardan yasal yedek ayýrmalarýna olanak saðlanmýþtýr. Örneðimizdeki kurumun ödenmiþ sermayenin %20'si (100.00,00 x %20)= 20.000,00 YTL olup bu yýla gelinceye kadar ayrýlan yedek akçe tutarý 5.000,00 YTL olduðundan 2005 yýlý karýndan hesaplanan (200.00,00 x %5) = 10.000,00 YTL I. Tertip Yedek Akçe ayrýlacaktýr. Diðer taraftan 4.000,00 YTL. emisyon primi tutarý hayýr iþlerinde kullanýlmadýðýndan bu tutar da, T.T.K. hükümleri çerçevesinde I.Tertip yedek akçeye eklenmiþtir. b) Kurum genel kurul kararý ile dönem karýnýn 10.000,00 YTL kýsmý personele temettü ikramiyesi olarak
daðýtýmýna karar verilmiþ olmasýna karþýn 31.12.2005 tarihi itibariyle karþýlýk ayrýlmamasý nedeniyle 1. Yedek akçenin hesaplanmasý sýrasýnda bu tutar dikkate alýnmamýþtýr. Ancak, 31.12.2005 tarihi itibariyle karþýlýk ayrýlmýþ olsa idi bu durumda, söz konusu temettü ticari açýdan gider olmasý nedeniyle 1. Yedek akçenin ayrýlmasýnda dikkate alýnmýþ olacaktý. (**) Personele verilecek temettü ikramiyesi en geç kurumlar vergisi beyannamesi verilme süresi içinde personele nakden veya hesaben daðýtýlýp, tevkif edilen gelir vergisinin ertesi ayýn 20nci günü akþamýna kadar muhtasar beyanname ile beyan edilip, 26ncý günü akþamýna kadar ödenmesi gerekir. Aksi takdirde bu tutar üzerinde kurumlar vergisi tarh edilecek ve yapýlan tarhiyata vergi ziyaý cezasý da uygulanacaktýr. Kurumca ortaklara daðýtýlacak toplam brüt kar ise (I. Temettü + II. Temettü) (5.000,00 + 100.000,00)= 105.000,00 YTL olacaktýr. 4 2. Kar Daðýtýmýn Baðlý Olarak Stopaj Matrahý ile Tevkif Edilecek Gelir Vergisinin Hesaplanmasý: Kurumlar vergisi mükellefleri Gelir Vergisi Kanununun geçici 62 nci maddesinde yer alan ve aþaðýda belirtilen kurum kazançlarýný ortaklarýna daðýtýrken gelir vergisi tevkifatý yapmayacaktýr. Kurumlarýn daðýtýmýný yaptýðý kazançlarý; a. 31.12.1998 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde ettikleri kazançlardan, b. 01.01.1999 31.12.2002 tarihleri arasýnda sona eren hesap dönemlerinde elde edilen ve kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlardan, c. Gelir Vergisi Kanununun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda tevkifata tabi tutulmuþ kazançlardan, d. Doðrudan veya iþtirakleri aracýlýðý ile yukarýda sayýlan nitelikteki kar paylarýndan, gelir vergisi tevkifatý yapýlmayacaktýr. Bahsi geçen hüküm dikkate alýnarak kurumlarýn kar daðýtýmýna baðlý olarak G.V.K. 94/6- b maddesi kapsamýnda ve bu maddeye dayanýlarak yayýnlanan 10.12.2003 tarih ve 2003/6577 sayýlý Bakanlar Kurulu Kararý çerçevesinde yapýlacak % 10 oranýndaki gelir vergisi tevkifatýnýn matrahýnýn hesaplanmasý aþaðýdaki þekilde olacaktýr. Bu hesaplamaya geçmeden önce daðýtýlan toplam karýn içinde yer alan ve G.V.K. nun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda tevkifata tabi tutulan yatýrým indirimi istisna tutarýný düþmek ve kalan tutar üzerinden de kar payý alacak ortaklarýn durumlarýna göre stopaj matrahý belirlemek gerekmektedir. 5 Buna göre, toplam daðýtýlacak kar tutarý 105.000,00 YTL den; bu karýn içinde yer alan ve G.V.K.nun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda gelir vergisi tevkifatýna tabi tutulmuþ yatýrým indirimi istisna tutarýnýn ortaklara daðýtýmýnda tekrar tevkifata tabi tutulmayacaðýndan bu tutarýn gelir vergisi tevkifatý sonrasý net tutarý olan (12.469,00 2.469,00)= 10.000,00 YTL düþülmesi gerekmektedir. Toplam Daðýtýlacak Kar (1 ) 105.000,00 YTL G.V.K. nun Geçici 61 nci Md. Göre Tevkifata Tabi Tutulan Yatýrým Ýndiriminin Net Tutarý (2 ) (12.469,00 2.469,00 )(*) 10.000,00 YTL Vergilemeye Konu Daðýtýlacak Kar (3 )=(1-2) 95.000,00 YTL Tam Mükellef Kurumlar ile Ýþyeri Türkiyede Bulunan Dar Mükellef Kurumlara Daðýtýlan Kar Payý (**) (4 ) (95.000,00 x %30) (Bu Tutardan G.V.Tevkifatý Yapýlmaz) (28.500,00) YTL Diðer Ortaklara Daðýtýlan Kar (5 )=(3-4)(***) (95.000,00 x %70) Tevkifat Matrahý 66.500,00 YTL % 10 Tevkif Edilen Gelir Vergisi (6 )= (5 x %10 ) 6.650,00 YTL Ortaklara Net Daðýtýlan Kar Payý(****) (7 )= (1-6) veya (10.000,00 YTL Y..Ýn.Tutarý + 95.000,00) - 6.650,00 98.350,00 YTL * Yatýrým indirimi üzerinden tevkif edilen vergi tutarý düþüldükten sonra kalan tutar toplam daðýtýlacak kardan indirilir ve bu tutarýn ortaklara daðýtýmýnda gelir vergisi tevkifaýt yapýlmaz. Bu tutar ortaklara hisseleri oranýnda aynen daðýtýlýr. ** Karýn %30u tam mükellef kurumlar ile Türkiyedeki iþ yeri vasýtasýyla kar payý alan dar mükellef kuruma daðýtýlacaðýndan, bu tutar kar paylarý üzerinden yani (95.000.00 x %30 ) = 28.500.00 YTL dan gelir vergisi tevkifatý yapýlmayacaktýr. *** Tam mükellef kurumlar ile Türkiyede bir iþ yeri vasýtasýyla kar payý alan dar mükellef kurum dýþýnda kalan þirket ortaklarýna daðýtýlacak kar payý tutarý olan (95.000.00 x %70)=66.500.00 YTL üzerinden %10 oranýnda gelir vergisi tevkifatý yapýlacak ve tevkifat sonrasý 66.500.00 (66.500.00 x%10)=59.850 YTL ortaklara hisseleri oranýnda daðýtýlacaktýr.
****Ortaklar itibariyle kar daðýtým listesi tablo olarak iliþiktedir. 6 Kar daðýtým sýrasýnda ortaklardan dar mükellefiyete tabi olanlarýn var olmasý durumunda, dar mükellef kurumun mukim olduðu ülke ile Türkiye arasýnda yapýlmýþ çifte vergilemeyi önleme anlaþmasý bulunduðu ve bu anlaþmada % 10un altýnda bir oran belirlenmiþ olduðu durumda, yabancý ortaðýn payýna isabet eden tevkifat matrahýna, vergi anlaþmasýnda yazýlý vergi oraný uygulanacaktýr. Örneðimizdeki dar mükelleflerin mukimi olduklarý ülkeler ile Türkiye arasýnda vergi anlaþmasý bulunmadýðý veya bulunduðu ancak, anlaþmadaki vergi oranýnýn %10 un altýnda olmadýðý varsayýlmýþtýr. 3.Kar Payý Alan Ortaklarýn Vergilendirilmesi: Kar payý alan ortaklarýn aldýklarý kar paylarý (menkul sermaye iradý) nedeniyle vergilendirilmeleri; kar payý alan ortaklarýn gerçek ve tüzel kiþi olmalarýna, tam ve dar mükellefiyete tabi olmalarýna ve aldýklarý kar paylarýnýn hangi dönemin kurum kazancýndan daðýtýldýðýna ve kar payýnýn kurumlar vergisinde istisna edilen ve üzerinden gelir vergisi tevkifatý yapýlmýþ olduðuna baðlý olarak farklýlýk göstermektedir. Ayrýca bu vergilendirme sýrasýnda, yukarýda yer verilen Gelir Vergisi Kanununun geçici 62 nci maddesi hükmünü göz önünde bulundurulmasý gerekmektedir. Bu cümleden olarak, örneðimizde yer alan veriler esas alýnarak konu tüm yönleri ile ele alýnarak açýklanmaya çalýþýlacaktýr. a. Kar Payý Alan Tam Mükellefiyette Vergiye Tabi Kurumun Vergilendirilmesi: Türkiyede tam mükellefiyette vergiye tabi bir kurumdan tam mükellef kurumlarca alýnan kar paylarý iþtirak kazançlarý istisnasý kapsamýnda kurumlar vergisine tabi tutulmaz. 7 Ancak, alýnan ve iþtirak kazanlarý istisnasý kapsamýnda ki bu kar paylarýnýn, Gelir Vergisi Kanununun yukarýda deðinilen geçici 62 nci maddesinde yer verilen türden elde edilmiþ bir kar payý olmasý durumunda, bunun ortaklara daðýtýmýnda da herhangi bir tevkifat yapýlmayacaktýr. Tam mükellefiyete tabi kurumlarýn, dar mükellefiyete tabi kurumlardan aldýklarý kar paylarý ile yatýrým fonlarýnýn katýlma belgeleri ile yatýrým ortaklýklarýnýn hisse senetlerinden elde ettikleri kar paylarý, yukarýda belirtilen iþtirak kazançlarý istisnasý kapsamýna girmediðinden, bu kar paylarýnýn tamamý tam mükellef kurumlarýn bünyesinde kurumlar vergisine tabi tutulacaktýr. b. Kar Payý Alan ve Türkiyede Ýþyeri Bulunan Dar Mükellefiyette Vergiye Tabi Kurumun Vergilendirilmesi: Türkiyede iþyeri bulunan ve dar mükellefiyette vergilendirilen kurumun, tam mükellefiyette vergiye tabi bir kurumdan almýþ olduðu kar paylarý, iþtirak kazançlarý istisnasý kapsamýnda, kurumlar vergisine tabi tutulmaz. Ancak, alýnan ve iþtirak kazanlarý istisnasý kapsamýnda ki bu kar paylarýnýn, Gelir Vergisi Kanununun yukarýda deðinilen geçici 62 nci maddesinde yer verilen türden elde edilmiþ bir kar payý olmasý durumunda, bunun ortaklara daðýtýmýnda da herhangi bir tevkifat yapýlmayacaktýr. Türkiyede iþyeri bulunan dar mükellefiyete tabi kurumlarýn, dar mükellefiyete tabi kurumlardan aldýklarý kar paylarý ile yatýrým fonlarýnýn katýlma belgeleri ve yatýrým ortaklýklarýnýn hisse senetlerinden elde ettikleri kar paylarý, yukarýda belirtilen iþtirak 8 kazançlarý istisnasý kapsamýna girmediðinden, bu kar paylarýnýn tamamý Türkiyede iþyeri bulunan dar mükellef kurumlarýn bünyesinde kurumlar vergisine tabi tutulacaktýr. c. Kar Payý Alan Vakfýn Vergilendirilmesi: Vakýflar gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmadýklarý nedenle, almýþ olduklarý kar paylarý nedeniyle vergilendirilmeleri söz konusu olmayacaktýr. Alýnan kar paylarýnýn net tutarý vakýf gelirleri arasýnda gösterilmekle yetinilecektir. d. Kar Payý Alan Derneðin Vergilendirilmesi: Dernekler gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmadýklarý nedenle, almýþ olduklarý kar paylarý nedeniyle vergilendirilmeleri söz konusu olmayacaktýr. Alýnan kar paylarýnýn net tutarý dernek gelirleri arasýnda gösterilmekle yetinilecektir. e. Kar Payý Alan ve Türkiyede Ýþyeri Bulunmayan Dar Mükellef Kurumun Vergilendirilmesi: Tükiyede iþyeri bulunmayan dar mükellefiyete tabi kurumlar aldýklarý kar payý üzerinden ayrýca vergilendirilmeleri söz konusu deðildir. Zira kar payýnýn kendilerine ödenmesi sýrasýnda yapýlan %10 gelir vergisi tevkifatý nihai vergileme olarak kabul edilecektir. 9 f. Kar Payý Alan Dar Mükellef Gerçek Kiþinin Vergilendirilmesi: Kar payý alan dar mükellef gerçek kiþiler aldýklarý kar paylarý üzerinden ayrýca vergilendirilmezler. Zira kar payýnýn kendilerine ödenmesi sýrasýnda yapýlan %10 gelir
vergisi tevkifatý nihai vergileme olarak kabul edilecektir. g. Kar Payý Alan Tam Mükellef Gerçek Kiþinin Vergilendirilmesi: Kar payý alan tam mükellef gerçek kiþilerin aldýklarý kar paylarýnýn vergilendirilmesinde altýlý bir tasnif yapýlmasý gerekmektedir. Ancak, bu altýlý tasnifin birisi sadece 2005 yýlýnda menkul kýymet yatýrým fon ve ortaklýklarýndan, gayrimenkul yatýrým fon ve ortaklýklarýndan ve risk sermayesi yatýrým fon ve ortaklýklarýndan elde edilen kar paylarý için geçerli olacaktýr. i. Alýnan kar payý, kar payýný daðýtan kurumun 31.12.1998 veya daha önceki tarihlerde sona eren hesap dönemlerinde elde edilen kazançlardan kaynaklanmýþ ise,bu kar paylarý G.V.K.nun geçici 62nci maddesi kapsamýnda, gelir vergisinden istisna edildiðinden, beyan edilmeyecek ve vergilendirilmeyecektir. ii. Alýnan kar payý, kurumlarýn 01.01.1999-31.12.2002 tarihleri arasýnda sona eren hesap dönemlerinde elde ettikleri ve kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlardan kaynaklanmýþ ise, bu durumda tam mükellef gerçek kiþi almýþ olduðu kar payýnýn net tutarýna, elde edilen kar payýnýn 1/9unu ekler ve bu þekilde hesaplanan tutarýn yarýsýný vergiye tabi gelir olarak dikkate alýr. Diðer yarýsý gelir vergisine tabi tutulmaz. Vergiye tabi gelir tutarý, Gelir Vergisi Kanununun 86 nci madde hükmü dikkate alýnarak (Vergilendirilmede dikkate alýnacak kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý, Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý aþmasý halinde, bu kar payýnýn beyan edilmesi zorunludur.) 10 yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi durumunda, beyan edilen kar payý tutarýn 1/5i, yýllýk beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir. Vergilemede dikkate alýnan kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý geçmemesi halinde, bu kar paylarý beyan edilmez ve baþka gelirler nedeniyle yýllýk gelir vergisi beyannamesi verilmesi halinde de, bu kar paylarý beyannameye dahil edilmez. iii. Alýnan kar payý, kurumlarýn Gelir Vergisi Kanununun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda gelir vergisi tevkifatýna tabi tutulmuþ kazançlardan kaynaklanmýþ ise, bu durumda tam mükellef gerçek kiþi almýþ olduðu kar payýnýn net tutarýna, elde edilen kar payýnýn 1/9unu ekler ve bu þekilde hesaplanan tutarýn yarýsýný vergiye tabi gelir olarak dikkate alýr. Diðer yarýsý gelir vergisine tabi tutulmaz. Vergiye tabi gelir tutarý, Gelir Vergisi Kanununun 86 nci madde hükmü dikkate alýnarak (Vergilendirilmede dikkate alýnacak kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý, Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý aþmasý halinde, bu kar payýnýn beyan edilmesi zorunludur.) yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi durumunda, beyan edilen kar payý tutarýn 1/5i, yýllýk beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir. Vergilemede dikkate alýnan kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý geçmemesi halinde, bu kar paylarý beyan edilmez ve baþka gelirler nedeniyle yýllýk gelir vergisi beyannamesi verilmesi halinde de, bu kar paylarý beyannameye dahil edilmez. Örneðimize döndüðümüzde, anonim þirketin %30 hissesine sahip gerçek kiþi ortaðýn Gelir Vergisi Kanununun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda tevkifata tabi tutulmuþ olan 11 yatýrým indirimine iliþkin kazançtan almýþ olduðu net kar payý tutarý olan 4.000,00 YTL ye, bu tutarýn 1/9u olan (4.000,00 x 1/9) = 444,44 YTL yi ekleyecek ve bulduðu (4.000,00 + 444,44) = 4.444,44 YTL nin yarýsý olan (4.444,44 x 1/ 2)= 2.222.22 YTL kar payýný vergilemede dikkate alacaktýr. Bu tutar, ortaðýn anonim þirketin yatýrým indirimi dýþýndaki kazancýndan elde etmiþ olduðu brüt 38.000,00 YTL kar payýnýn yarýsý 19.000,00 YTL ile birlikte, 2007/Mart ayýnda yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek ve hesaplanan vergiden beyan edilen kar payý 2.222,22 YTL nýn 1/5i olan (2.222,22 x 1/5) = 444,44 YTL ile 38.000,00 YTL kar payý üzerinden tevkif edilen 3.800,00 YTL gelir vergisinin tamamý mahsup edilecektir. iv. Alýnan kar payý, kar daðýtýmý yapan kurumlarýn doðrudan veya iþtirakleri aracýlýðý ile elde etmiþ olduðu ve yukarýda (i) ve (ii) ayrýmýnda belirtilen kazançlardan kaynaklanmasý halinde, alýnan bu kar paylarýnýn vergilendirilmesi de, yukarýdaki (i) ve (ii) ayrýmýnda yapýlan açýklamalar doðrultusunda gerçekleþtirilecektir. v. Alýnan kar payý, kar payý daðýtan kurumlarýn yukarýdaki (i), (ii) ve (iii) ayrýmlarýnda belirtilen kazançlarý dýþýndaki kazançlardan saðlanmýþ olduðu takdirde, kar payýný alan gerçek kiþi ortaklar aldýklarý kar paylarýnýn brüt tutarýný (Zira bu kar daðýtýmlarý üzerinden, kar daðýtýmý yapan kurum tarafýndan, Gelir Vergisi Kanununun 94/6-b maddesi kapsamýnda %10 oranýnda gelir vergisi tevkifatý yapýlmaktadýr.) hesaplayýp
bunun yarýsýný vergilemede dikkate alacaktýr. Brüt kar payýnýn diðer yarýsý Gelir Vergisi Kanununun 22 nci maddesi kapsamýnda gelir vergisinden istisna edilmiþtir. Brüt kar payýnýn yarýsý Gelir Vergisi Kanununun 86 nci maddesi hükmü dikkate alýnarak (Alýnan brüt kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý, Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý aþmasý halinde, bu kar payýnýn beyan edilmesi zorunludur.) yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi durumunda, yýllýk beyanname üzerinden hesaplanan 12 gelir vergisinden kar payýnýn tamamý üzerinden tevkif edilen gelir vergisi mahsup edilecektir. Alýnan brüt kar payýnýn yarýsý veya beyana tabi gelirlerin toplamý Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý geçmemesi halinde bu kar paylarý beyan edilmez ve baþka gelirler nedeniyle yýllýk gelir vergisi beyannamesi verilmesi halinde de, bu kar payý beyannameye dahil edilmez. Bu durumda kar payý üzerinden yapýlan gelir vergisi tevkifatý nihai vergileme addolunacaktýr. Örneðimizdeki gerçek kiþi ortak, bahsi geçen anonim þirketinden 2006 yýlýnda üzerinden Gelir Vergisi Kanununun geçici 61 nci maddesi kapsamýnda gelir vergisi tevkifatý yapýlmýþ yatýrým indirimi istisnasýndan yararlanýlan kazançdan net 4.000,00 YTL kar payý ile anonim þirketin diðer kazançlarý üzerinden de brüt 38.000,00 YTL kar payý almýþtýr. Elde edilen bu kar payýnýn (menkul sermaye iradýnýn) 2007/Mart ayýnýn 15 nci günü akþamýna kadar beyaný ve vergilendirilmesi yukarýdaki açýklamalar dikkate alýnarak aþaðýdaki þekilde olacaktýr. Yatýrým Ýn.Ýliþkin Kar Payý (1) : 2.222.22 YTL -Net Kar Payý 4.000,00 YTL - Net Kar Payýnýn 1/9!u 444.44 YTL Toplam 4.444.44 YTL -Vergilendirilecek Kar Payý 1/ 2 2.222.22 YTL Diðer Kazançlara Ýliþkin Kar Payý (2) : 19.000,00 YTL - Alýnan Net Kar Payý 34.200,00 YTL -Alýnan Kar Payýnýn Brüt Tutarý 38.000,00 YTL -Vergilendirilecek Kar Payý 1/ 2 19.000,00 YTL Beyan Edilecek Toplam Kar Payý (1+2): 21.222.22 YTL Hesaplana Gelir Vergisi 5.216.67 YTL Mahsup Edilecek Vergiler (444,44 + 3.800,00) (4.244,44) YTL Ödenecek Gelir Vergisi 972,23 YTL 13 vi. Tam mükellefiyet esasýnda vergilendirilen gerçek kiþi ortaðýn; a) 2005 yýlý içinde elde ettikleri kar paylarýný, - Menkul kýymet yatýrým fonlarýndan, - Menkul kýymet yatýrým ortaklýklarýndan, saðlamýþ olduklarý durumda, bu kar paylarý Gelir Vergisi Kanununu geçici 55 nci maddesi kapsamýnda beyan edilmez ve vergilendirilmez. b)2005 yýlý içinde elde ettikleri kar paylarýný, -Gayrimenkul yatýrým fonlarýndan, - Gayrimenkul yatýrým ortaklýklarýndan, - Risk sermayesi yatýrým fonlarýndan, - Risk sermayesi yatýrým ortaklýklarýndan, saðlamýþ olmalarý durumunda, bu kar paylarý için, Gelir Vergisi Kanununu 76 nci maddesinde yer verilen indirim oraný uygulanabilecektir. Bu nedenle belirtilen fon ve ortaklýklardan elde edilen kar paylarýna, 2005 yýlý için belirlenen %53.7 indirim oraný uygulanacak ve bu indirimden sonra kalan kar payý tutarýnýn yarýsý ( veya vergiye tabi gelirlerin toplamý) Gelir Vergisi Kanununu 103 ncü maddesindeki vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarý aþmasý halinde, bu kar payý 2006/Mart ayýnýn 15 nci günü akþamýna kadar verilecek yýllýk gelir vergisi beyannamesi ile vergi dairesine beyan edilecektir. 14 Ortaklar Hissesi Toplam Daðýtýlacak Yatýrým Ýndirimine Ýliþkin Yatýrým Ýndirimi Dýþýndaki Kazançdan Gelir Vergisi Net Daðýtýlacak % Brüt Kar Payý YTL Kazançdan Daðýtýlan Kar Payý YTL Daðýtýlan Kar Payý YTL Tevkifatý YTL Kar Payý YTL A B C D E F G
(C - D) (E x%10) (D + E) - F Tam Mükellef Anonim Þirket 15 15.750,00 1.500.00 14.250,00 15.750,00 Tam Mükellef Limidet Þirket 10 10.500,00 1.000,00 9.500,00 10.500,00 Dar Mükellef Gerçek Kiþi 10 10.500,00 1.000,00 9.500,00 950,00 9.550,00 Türkiye'de Ýþyeri Olan Dar Mükellef A.Þ. 5 5.250,00 500,00 4.750,00 5.250,00 Türkiye'deki Kamuya Yararlý Dernek 5 5.250,00 500,00 4.750,00 475,00 4.775,00 Türkiye'deki Vergi Muafiyeti Olan Vakýf 5 5.250,00 500,00 4.750,00 475,00 4.775,00 Türkiye'de Ýþyeri Olmayan Dar Mükellef A.Þ. 10 10.500,00 1.000,00 9.500,00 950,00 9.550,00 Tam Mükellef Gerçek Kiþi 40 42.000,00 4.000,00 38.000.00 3.800,00 38.200,00 TOPLAM 100 105.000,00 10.000,00 95.000,00 6.650,00 98.350,00 ============================================================================