7.HAFTA Aiken Kodu Aiken kodu 4 basamaklı olup basamak değerleri 2421 şeklinde ifade edilmektedir. Onlu sistemde 5 e kadar olan sayılar sağdaki bitler ile 5 ten sonraki rakamlar ise soldaki bitler ile ifade edilmektedir. Onlu Sayı Aiken Kodu 0 0000 1 0001 2 0010 3 0011 4 0100 5 1011 6 1100 7 1101 8 1110 9 1111 Bar Kod: Bar kodlama sisteminde karakterler farklı kalınlıkta boşluk ve çubuklarla ifade edilmektedir. Farklı bar kodları kullanılmaktadır. Ülkemizde genellikle 13 basamaklı barkod sistemi kullanılmaktadır. Bu sistemde 3 basamak ülke kodunu, 4-6 basamak firma kodu ve 3-5 basamak ürün kodu olarak kullanılır. Bütün bar kodlarında başla/bitir kodları bulunmaktadır. Barkodlar barkod okuyucular tarafından sayısal bilgiye dönüştürülmektedir. Kare Kodlar: Karekod (diğer bilinen genel adlarıyla 2 boyutlu kod ya da matrix kod), klasik ve tek boyutlu barkodlardan farklı olarak her iki yönde de veri depolayabilen, bu sebeple normal barkodlara göre çok daha fazla veri saklama kapasitesine sahip yeni nesil barkodlardır.en bilinen ve yaygın olarak kullanılan karekod türleri QR Kod, DataMatrix kod ve Aztek Kod'dur. DataMatrix: Data Matrix, ülkemizde ilaç kutularının da üzerinde kullanılmakta olan karekod türüdür. Datamatrix, kare (10x10, 144x144) veya dikdörtgen (8 18, 16 48) bir alan üzerindeki siyah ve beyaz hücrelerden oluşur. Datamatrix kod üzerindeki her bir beyaz hücre matematiksel olarak '0', her bir siyah hücre ise '1' değerini taşır (veya, duruma göre tam tersi). QR Kod ile büyük ölçüde benzerdirler, Datamatrix kod'un 4 tarafından 2 tarafı 'L' harfi şeklinde sadece siyah hücrelerden oluşur (finder pattern). Geriye kalan 2 taraf ise belirli bir dizilimde siyah ve beyaz hücrelerden oluşur (timing pattern). Datamatrix kodlar 2-3 mm2 içerisine 50 karakter depolayabilir, ve %20 kontrast oranında dahi (düşük kontrastta) okunabilme özeeliğine sahiptir. Silikon
yapı üzerinde 300 mikrometre kadar ufak boyutlarda yazılıp okunabilme özellikleri varken, bir billboard üzerine 1 metre büyüklüğünde de basılabilirler. Data Matrix kod boyutu 8x8 kareden 144x144 kareye kadar değişebilir. ASCII karakter setinden 3,116 karaktere kadar kodlama kapasitesi vardır. Datamatrix kodlar ECC200 hata düzeltme tekniğini kullanır. ECC200, QR Kod tarafından kullanılan Reed-Solomon hata düzeltme tekniği gibi, kod %30 hasara uğramış olsa dahi okunabilmesini sağlar. Datamatrix okuma hata oranı, taranan 10 Milyon karakterde 1'den azdır. QR Kod: QR Kod (Quick Response Kod), Japonya'da Denso Wave tarafından geliştirilen yeni nesil bir 2 boyutlu barkoddur. QR kod içeriği bir metin, web sitesi adresi, video link dahil herhangi bir veri olabilir. QR Kod okuyucu bir yazılım vasıtasıyla bir cep telefonu rahatlıkla QR Kod okuyabilir ve ilgili ürün veya servis sayfasını açabilir. Datamatrix ten farklı olarak, Japonya ve Amerika da QR Kod kullanımı patlama yapmış durumdadır. Sadece 2010 un ikinci yarısında Amerika da QR Kod kullanımı %1,200 artış göstermiştir.. Billboard larda, gazete ve dergilerde, emlak tabelasında, otomobil camlarında, QR Kodları her yerde görmek mümkündür. QR Kod, geleneksel barkod türlerine göre birçok avantaja sahiptir: - QR Kod, Japon Kanji dahil olmak üzere herhangi bir dilde çok daha fazla miktarda harf ve sayı barındıma kapasitesine sahiptir. - Küçük çıktı boyutu: QR Kod boyutu geleneksel barkodların 1/10'u kadar küçük olabilir. - Her yönden okunabilir: Her yönden tarama özelliği, QR Kod'un daha hızlı okunabilmesini sağlar. - QR Kod hata düzeltme özelliği: QR Kod, üzerinde %30'a kadar herhangi bir kirlenme ya da hasar olması durumunda dahi okunabilir. Barkodlar popüler oldukça ve sağladığı kolaylıklar benimsendikçe, pazar daha fazla bilgi, daha değişik yazı karakteri ve depolama kapasitesine sahip, fakat aynı zamanda çok daha ufak bir alana sığabilecek barkod türlerine ihtiyaç duymaya başladı. Barkodlar tarafından depolanan bilginin miktarını artırmak için çeşitli çalışmalar yapılmış olmakla birlikte, bu çalışmalar genellikle barkod alanının büyümesi gibi bir sorun yaratmıştır.
QR Kod, işte tam burada devreye girmiştir ve bu ihtiyaç ve sorunlara yanıt olarak ortaya çıkmıştır. QR Kod Japonya'da a kadar yaygındır ki, herhangi bir yerde bir QR Kod görmemek neredeyse imkansızdır. QR Kodu reklam panolarında, dergilerde, cep telefonu ve diğer kampanyalarda, haritalar üzerinde, kısacası her yerde görebilirsiniz. Bu anlamda QR Kod, zamanında SMS'in yapmış olduğu patlamayla kıyaslanabilir. QR Kod, kullanımı son derece basit bir araçtır. QR Kod vasıtasıyla mobil bir web sitesine bağlanmanın maliyeti bir SMS mesajının da altındadır. Üstelik kodu tarayıp taramamak tamamıyla size ait. Aztek Kod: Görünüş olarak Datamatrix kod ile QR Kod karışımıdır. Aztek Kod, 9x9 veya 13x13 pixel büyüklüğünde ve kodun tam ortasında yer alan bir göz ile, bu gözü çevreleyen verilerden oluşur. 9x9 veya 13x13 pixel genişliğindeki her bir gözü de (her iki yönde) çevreleyen kod parametreleri ile birlikte gözün toplam genişliği 11x11 pixel veya 15x15 pixeldir. Aztek Kod un büyüklüğü 151x151 pixel genişliğe kadar olabilir. Bu büyüklükte bir Aztek Kod içerisine 3,832 dijit, 3,067 harf, veya 1,914 byte veri saklanabilir. Teknik olarak Aztek Kod çevresinde sessiz alan (kodun yazılmadığı boş alan) gerekmese de, bazı barkod tarayıcılar böyle bir boş alana ihtiyaç duyarlar. Aztek Kod lar, aynı QR Kod da olduğu gibi Reed-Solomon hata düzeltme tekniğini kullanırlar. Karekod ile neler yapılabilir? - Karekod ile web sitenizin tanıtımını yapılabilir - Karekod ile sesli arama yapılabilir - Karekod ile SMS gönderebilirsiniz - E-posta gönderebilirsiniz - Kartvizitinizin üzerine Karekod basılabilir. - T-shirt üzerine Karekod basılabilir. - Bir indirim kuponunun üzerine Karekod basılabilir. - Bir süpermarkette alışveriş sepetinin üzeri Karekod reklam mecraı olarak kullanılabilir - Facebook sayfanızı tanıtabilir (Karekod içeriği 'beni ekle' linki olabilir) - Gayrimenkul sektöründe emlak verilerini içeren bir açılış sayfasına ulaşmak için gayrimenkul piyasasında kullanın. Potansiyel müşterileriniz Karekodu tarayıp ilgili
emlak sayfasına ulaşacaklardır. - Ürün / kampanya sayfasına link olarak herhangi bir reklamda kullanın (tv, dergi, billboard). - Sıfır veya 2.el otomobil piyasasında da Karekod kullanılabilir. Potansiyel müşterileriniz örneğin vasıtanın ön camındaki Karekod taramak suretiyle araçla ilgili tüm bilgilere (model yılı, fiyat, motor hacmi, kilometre, yakıt sarfiyatı) ulaşabilirler. - Wi-fi şifre bilgilerinin otomatik olarak alınması (Örneğin Starbucks'a girdiğinizde Starbucks tarafından hazırlanmış Karekod taranıp otomatik olarak o Starbucks Cafe'nin Wi-fi ağına bağlanılabilir. - Müze / etkinlik biletleri üzerine basılabilir - Hava yollarının boarding pass kartları üzerine, ya da bagaj takibi yapılmak üzere bagaj etiketlerine basılabilir. - Google Maps adresine bağlamak için kullanılabilir - Sinemalar film afişlerinde Kare kod kullanarak izleyicilerin film hakkında yorum ve görüşler içeren web sitelerine bağlanmasını sağlayabilirler. - Restoranlar yemekler hakkında müşterilerinin yorumlarını içeren bilgilere ulaşmaları için Karekod kullanabilirler. - Sokak tabelalarında kullanıldığında Karekod bulunulan mahalleyi gösteren bir Google Haritası açabilir. - Karekod taranarak bir kitapla ilgili olarak doğrudan kitabı satan bir online kitapevine gidilebilir. - Karekod taranarak bir ankete doğrudan katılım sağlanabilir. - Karekod taranarak turistler herhangi bir şehir için gezi ve turizm ipuçları elde edebilir, yardım alabilir. Alfa Sayısal Kodlar: Alfa sayısal kodlar rakamların yanında a-z ye büyük ve küçük harfleri ve +, /, *, #, % gibi karakterlerinde kullanıldığı kodlama sistemidir. Yaygın olarak kullanılan iki çeşit alfa sayısal kodlama vardır. ASCII (American Standard Code for Information Interchange)ve EBCDIC(Extended BCD Interchange Code) ASCII Kodu: ASCII Kodu rakam ve harflerin yanında boşluk,enter gibi işlemleri ifade etmek için 7 bit koddan oluşur. Bazı karakterlerin kontrolü için 8 bit olarak ta kullanılabilir. ASCII (AMERİCAN STANDART CODE FOR INFORMATİON INTERCHANGE): ASCII kodu 7 bitlik bir koddur. Bütün büyük ve küçük harfler, rakamlar, noktalama işaretleri ve kontrol karakterleri bu kodlamada tanımlanmıştır. Sadece büyük harfler rakamlar ve bazı kontrol karakterleri kullanılmak istenirse
ilk altı bitin yeterli olması amacıyla kod özel olarak düzenlenmiştir. Bazı durumlarda hata kontrolü amacıyla 7-bitlik kodun en yüksek değerlikli (MSB) bitine bir eşlik biti (parity biti) eklenir. Örneğin tek eşlik biti ile iletilecek B harfinin ASCII kod karşılığı 11000010 dir. Aşağıdaki tabloda ASCII kod karşılıkları verilmiştir; ASCII kodlu bir mesajın anlamını bulmak için ; gönderilen 7-bitlik mesajın yüksek değerlikli ilk 3-biti için tablodan MSB ile gösterilen en yüksek değerlikli sütün bulunur.daha sonra kalan 4-bit için LSB ile gösterilen satır bulunur. Bu satır ve sütün bileşimine ait tablodaki değer mesajın ASCII kod karşılığıdır. Örnek: Aşağıda Binary (İkilik) formda gönderilen ASCII kodlanmış mesajın karşılığını bulunuz (1001011 1001001 1010010 1001001 1001011 1001011 100001 1001100 1000101) 2 Çözüm: Tablodan herbir 7-bitlik bilginin karşılığı bulunarak mesajın karşılığı bulunur. 1001011 1001001 1010010 1001001 1001011 1001011 100001 1001100 1000101 K I R I K K A L E EBCDIC (EXTENDED BİNARY CODED DECİMAL INTECHANGE CODE) IBM cihazlarında sıklıkla karşılaşılan bir diğer alfanümerik kod Genişletilmiş İkilik- Kodlu Onluk alışveriş kodudur (EBCDIC Extended Binary Coded Decimal Intechange Code). Eşlik biti olan 8-bitlik bu koda hata tesbiti amacıyla 9. bir bit eklenebilir. Aşağıdaki tablo da EBCDIC kod karşılıkları verilmiştir.
Örnek: Aşağıda Binary (İkilik) formda gönderilen EBCDIC kodlanmış mesajın karşılığını bulunuz (11101000 11000001 11011001 11000100 11001001 11010100) 2 Çözüm: 11101000 11000001 11011001 11000100 11001001 11010100 Y A R D I M