Bölüm III ISITICILARIN BELİRLENMESİ VE YERLEŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Selahattin Çelik Makine Mühendisliği Bölümü 10.10.2017
ISITICILARIN BELİRLENMESİ VE YERLEŞTİRİLMESİ Odanın ısı yükünün belirlenmesinden sonra, müşterinin de isteği dikkate alınarak radyatör tipi belirlenir. Odaya konulacak radyatör miktarı; Radyatör Miktarı= Odanın Isı İhtiyacı / Radyatörün Birim Isı Değeri İfadesiyle hesaplanır. 1. Dökme Dilimli Radyatörler a) Dökme dilimli kolonlu radyatörler b) Dökme dilimli perkolon radyatörler
Radyatör çeşitleri 2. Dilimli Çelik Radyatör 4. Banyopan 3.Panel Radyatörler
Diğer Al panel radyatör türleri
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Sayfa: Binası Kat: ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı Birim verimi Yüzeyi Isı Gücü C m 3 W W/m 2 m 2 W CİNSİ Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti M usluk Rakor
Sütunların doldurulması 1.SÜTUN: Odanın nosu yazılır (512) 2.SÜTUN: Odanın adı yazılır (SALON) 3.SÜTUN: Odanın sıcaklığı yazılır (22 ºC) 4.SÜTUN: Odanın hacmi yazılır (m³) 5.SÜTUN: Odanın hesap edilen ısı kaybı yazılır(w) (1991 W) RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Sayfa: Binası Kat: ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı 512 SALON 22 45 1991 Birim verimi Yüzeyi Isı Gücü C m 3 W W/m 2 m 2 W CİNSİ Musluk Rakor Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti
Sütunların doldurulması 6.SÜTUN: Radyatörlerin birim verimi sütununda radyatör verimi hesaplanırken firmaların verdikleri kataloglardan faydalanılır. Örnek olarak Demirdöküm firmasının dökme dilimli kolonlu radyatörü seçilmiştir. Katalogun kullanımında tesisattaki su sıcaklığından (Gidiş ºC/ Dönüş ºC) ve oda sıcaklığından (ºC) yararlanılır. Katalogda aranan tip radyatörün bir diliminin bir saatte verebileceği enerji miktarı bulunmaktadır. Örnekte, tesisat(90/70) lik sisteme göre çalışmakta ve 512 nolu salon 22 ºC tır. Radyatör dilim kesiti
Panel Radyatör Seçimi
Panel Radyatör Uzunluğu
Sütunların doldurulması 4/65 (144/500) Radyatör tipi seçilmiştir. Birim verimi 114 W tır. Aynı binada farklı radyatör tipleri kullanılabildiğinden bunun için 9, 10, 11, 12 sütunlar ayrılmıştır. Seçilen 114 W 1 dilimin verebileceği ısı miktarıdır. Şayet panel radyatör kullanılacaksa bulunan rakam seçilen radyatörün 1 m² sinin vereceği ısıyı belirtir ve 7 sütun kullanılır. 8. SÜTUN: Bu sütun 9. sütundan sonra hesaplanır. RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Sayfa: Binası Kat: ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı Birim verimi C m 3 W W/m 2 m 2 W 512 SALON 22 45 1991 114 Yüzeyi Isı Gücü CİNSİ Musluk Rakor Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti
Sütunların doldurulması 9. SÜTUN: Radyatörlerin cinsi örnek için 4/65 (144/500) tipinde radyatör seçilmişti 512 nolu salonun ısı kaybı 1991 w tır. Birim radyatörün ısıl gücü 114 w tır. Radyatör Miktarı=1991/114 =17,46 değeri bulunur. O halde odanın ısı ihtiyacını karşılamak ancak 18 dilim radyatör karşılayacaktır. 8. SÜTUN: Radyatörlerin ısı gücü yazılır. Hesaplanan radyatör dilim sayısının toplamının verebileceği ısı miktarı hesaplanır. Örnek için; 1 dilim 118 W ve 18 dilim kullanılacaktı. 18 x 114= 2052 W değeri bulunur. Bu durum 1991W ısı kaybı olan odaya 2052 W lık radyatör yerleştirileceği sonucunu çıkarır. RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Sayfa: Binası Kat: ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı Birim verimi Yüzeyi Isı Gücü C m 3 W W/m 2 m 2 W 144/500 512 SALON 22 45 1991 114 2052 18 CİNSİ Musluk Rakor Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti
Sütunların doldurulması- Panel Radyatör ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Binası Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı 512 SALON 22 45 1991 Birim verimi Yüzeyi Isı Gücü C m 3 W W/m 2 m 2 W CİNSİ M usluk Rakor Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti Sayfa: Kat:
Sütunların doldurulması 13.SÜTUN: Radyatör grubu sütunudur. Örneğimizde 18 dilim radyatör için 2 grup belirlenmiştir iki grup radyatör iki cam altına konulabilir. 14.SÜTUN: Radyatör konsolu sütunudur. Her gruba 2 konsol hesabıyla toplam 4 konsol belirlenmiştir. 15.SÜTUN: Radyatör kelepçesi sütunudur. Her gruba 1 kelepçe hesabıyla toplam iki kelepçe belirlenmiştir. 16, 17, 18 SÜTUNLAR: Radyatör vanası sütunudur ½ vanadan 2 adet kullanılmıştır. 19, 20, 21 SÜTUNLAR: Rekor sütunudur ½ rekordan 2 adet kullanılacaktır. RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ Sayfa: Binası Kat: ODANIN RADYATÖRLERİN DONANIMIN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 No Adı Sıcaklığı Hacmi Hesap Edilen Isı Kaybı Birim verimi Yüzeyi C m 3 W W/m 2 m 2 W 512 SALON 22 45 1991 114 2052 18 2 4 2 2 2 Isı Gücü 144/500 CİNSİ Musluk Rakor Grup adeti Konsol Adeti Kelepçe Adeti
Radyatörlerin Yerleştirilmesi Radyatörlerin konulacağı duvar, mutlaka yalıtılmalı, radyatörlerin yerden yüksekliği en az 7 cm, duvardan uzaklığı en az 4 cm olacak şekilde monte edilmelidir. Radyatör verimi yerleştirme biçimi ile birlikte, radyatörün niş ile kapanma şekline de bağlıdır. Radyatörün niş ile kapatılması %5 ile %25 arasında verim düşüklüğüne neden olabilir. Ancak, dekoratif nedenlerle kapatılması isteniyorsa alttan soğuk havanın girmesine ve üstten sıcak havanın çıkmasına izin verecek şekil düşünülmelidir. Bunun dışında radyatör önüne perde, dolap, masa vb. eşyaların konulmamasına dikkat edilmelidir. Aşağıdaki şekillerde niş ebadının ve şeklinin radyatör verimine etkileri verilmiştir.
Radyatörlerin Yerleştirilmesi
Dikkat edilecek hususlar Hem mimari hem de teknik açıdan radyatörlerin yerleştirilebileceği en uygun yer olarak pencere altlarındaki duvar önerilir. Pencere altlarındaki mevcut duvar yüksekliğine uygun radyatör seçilir. Bu nedenle mimarın pencere altlarındaki döşemeden yüksekliği belirlenirken standart radyatör tiplerini göz önüne alması gerekir. Radyatör arkaları bina yalıtımında yalıtım yapılmamışsa radyatör arkasına ısı yansıtıcılı dış yüzeyle kaplı olan bir yalıtım malzemesi konulmalıdır. Bu yalıtım malzemesi yerleştirilirken, radyatör ile levha arasındaki uzaklığın en az 4 cm olmasına dikkat edilmelidir. Odanın sıcaklık farkının en fazla olduğu yer, radyatör arkasındaki duvar olduğundan birim alan başına en fazla kayıp burada olacaktır. İşte bu nedenle bu noktada yalıtım önemlidir. Isı kaybını önemli ölçüde azaltır. Radyatörlerin banyo gibi ıslak hacimlerde ve mutfak gibi mahallerde yerden yukarıya konulması durumunda radyatör ısı gücünün % 10 azalacağının hesaba dâhil edilmesi uygun olacaktır.
ÖDEV Örnek projedeki 511 Nolu mutfak için radyatör seçimini yapınız. Ödevi Rapor Şeklinde 5 sayfayı geçmeyecek şekilde teslim ediniz.