DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ Türkiye İstatistik Kurumu 31/10/ tarihinde yılı ayı Dış Ticaret İstatistikleri haber bültenini yayımladı. yılı ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % artarak milyon dolar, ithalat % artarak milyon dolar olmuştur. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,7, ithalat % 3 artmıştır. Dış ticaret açığı % 7,6 artarak 6.972 milyon dolardan 7.502 milyon dolara yükselmiştir. yılı ayında % 65 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı yılı ayında % 63,6 ya gerilemiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 10,2, ithalat % 5,2 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. ayında Almanya ya 1.196 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin den 2.295 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.584 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları, ithalatta da 4.897 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. yılı ayında ihracat; yılının aynı ayına göre % artarak milyon dolardan milyon dolara, ithalat % artarak milyon dolardan milyon dolara, dış ticaret açığı da % 7,6 artarak 6.972 milyon dolardan 7.502 milyon dolara Sayfa 1
yükselmiştir. Dış ticaret hacmi yılının ayına göre % 2,6 artarak 33.744 milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). yılının ayında % 65 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, yılının aynı ayında 1,4 puan azalarak % 63,6 ya gerilemiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) İthalat (CIF) Değişim Aylar Ocak- Yıl 112.912 112.493 Dış Ticaret Dengesi Değişim -6.972 176.983-0,4 187.623 Değişim -7.502 32.877 7,6-64.071 6,0-75.130 İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Değişim Karşılama 33.744 65,0 2,6 289.895 17,3 300.116 63,6 63,8 60,0 Grafik 1. Yılı Ayı Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 35.000 33.744 32.877 30.000 25.000 15.000 20.000 10.000 5.000 0-5.000-10.000-6.972-7.502 - - İhracat (FOB) İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Sayfa 2
Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, yılı ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % artarken, ithalat % 0,2 azalış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, yılının ayında bir önceki aya göre ihracat % 2,7, ithalat % 3 artmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta yılı ayında geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış % 61,8 ile balıkçılık sektöründe olurken, bunu % 20,7 ile madencilik ve taşocakçılığı, % 10,6 ile tarım ve ormancılık, % 0,4 ile de imalat sektörü ihracatı izlemiştir (Tablo 2). yılı ayında 12.271 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 420 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 341 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı, ve 20 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret Sektörler Değişim İHRACAT Tarım ve Ormancılık Bal ıkçıl ık Madenci li k ve Taşocakçıl ığı İmal at Di ğer 379 2,9 420 3,2 12 0,1 10,6 20 0,2 282 2,2 61,8 341 2,6 20,7 12.223 94,4 12.271 9 0,4 55 0,4 70 0,5 25,7 609 3,1 495 2,4 4 3.646 0,0 18,3 12 3.191 0,1 15,5-18,7 197,8 14.834 74,4 16.032 77,7 8,1 893 4,3 7,5 İTHAL AT Tarım ve Ormancılık Bal ıkçıl ık Madenci li k ve Taşocakçıl ığı İmal at Di ğer 831 4,2-12,5 yılı ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatı % 16,2, ara (ham madde) malları ithalatı % 1,6, tüketim malları ithalatı % 16,5 artış göstermiştir. Sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.072 milyon dolar, a ra (ham madde) malları ithalatı 14.838 Sayfa 3
milyon dolar ve tüketim malları ithalatı 2.672 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret Sektörler Değişim İHRACAT Sermaye (Yatırım) Mal l arı 1.002 7,7 1.402 10,7 39,9 Ara (Ham Madde) Mal l arı 7.189 55,5 6.324 48,2-12,0 Tüketi m Mal l arı 4.719 36,4 5.326 40,6 12,9 43 0,3 68 0,5 59,2 Di ğerl eri İTHAL AT Sermaye (Yatırım) Mal l arı 2.644 13,3 3.072 14,9 16,2 Ara (Ham Madde) Mal l arı 14.601 2.294 73,3 11,5 14.838 2.672 72,0 13,0 1,6 16,5 385 1,9 41 0,2-89,4 Tüketi m Mal l arı Di ğerl eri Fasıllara göre ihracatta yılı ayında ilk sırayı 1.584 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı alırken, bunu 1.129 milyon dolarlık ihracat ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları, 831 milyon dolarlık ihracat ile eletrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme -verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları; aksam-parça-aksesuarları izlemiştir. yılı ayında ithalatta mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar 4.897 milyon dolar ile yine ilk sırada yer alırken, bunu 2.540 milyon dolarlık ithalat ile kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları ikinci, 1.808 milyon dolarlık ithalat ile demir ve çelik üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle yılı ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla; Bursa, Kocaeli, İzmir ve Ankara izlemiştir. T oplam ihracat içinde İstanbul un payı % 47,5, Sayfa 4
Bursa nın payı % 8,3, Kocaeli nin payı % 7,2, İzmir in payı % 5,9 ve Ankara nın payı % 5,4 olarak gerçekleşmiştir. yılı ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul u Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara izlemiştir. ithalat içinde İstanbul un payı % 53,4, Kocaeli nin payı % 5,4, Bursa nın payı % 4,5, İzmir in payı % 4,5, Ankara nın payı % 4,2 olmuştur (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $, %) 201 3- İller İHRACAT 13.120.913 100,0 İSTANBUL 6.234.478 47,5 BURSA 1.090.208 8,3 KOCAELİ 942.583 7,2 İZMİR 778.328 5,9 ANKARA 713.096 5,4 GAZİANTEP 532.744 4,1 MANİSA 358.218 2,7 DENİZLİ 262.103 2,0 SAKARYA 230.699 1,8 ADANA İTHAL AT 178.691 1,4.323 100,0 İSTANBUL 11.00 9.895 53,4 1.118.180 5,4 BURSA 936.645 4,5 İZMİR 926.754 4,5 ANKARA 866.794 4,2 GAZİANTEP 531.914 2,6 HATAY 310.062 1,5 MANİSA 272.235 ADANA 220.849 1,1 DENİZLİ 188.602 0,9 KOCAELİ Not: Firma vergi ki mlik numara l arının ba ğlı ol duğu i l e göredi r. (**): Veri gizli li ği nedeni yl e, il bi l gisi gizlenen 2.792.616 bi n dol ar (%1) değeri ndeki i thal at verisi sıra l amaya dahi l edilmemiştir. yılının ayında, yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 10,2, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 29,5 artarken, diğer ülkelere yapılan ihracat % 5,2 azalmıştır (Tablo 5). Sayfa 5
Aynı dönemde AB den yapılan ithalat % 5,2, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 49,3, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 2,2 artış göstermiştir. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret Ülke Grupları Değişim İ H R A C A T A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 5.100 39,4 5.620 42,8 10,2 164 212 1,6 29,5 7.688 59,4 7.289 55,5-5,2 7.314 36,7 7.694 37,3 5,2 80 0,4 119 0,6 49,3 12.530 62,9 12.810 62,1 2,2 İ T H A L A T A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER yılı ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 7,1 artarak 1.196 milyon dolar olmuştur. Almanya yı 1.020 milyon dolarlık ihracat ile Irak ve 925 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere takip etmiştir. yılı ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat yılı ayında geçen yılın aynı ayına göre % 26,1 artarak 2.295 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.266 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu ve 2.005 milyon dolarlık ithalat ile Almanya izlemiştir. Kasım Sayfa 6