Dijital Radyografi Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Radyoloji Bilim Dalı BURSA Giriş Tarih Dijital Görüntüleme Yöntemleri Bilgisayarlı Radyografi (Computed Radiography - CR) Direkt Dijital Radyografi (DDR) Dijital ve konvansiyonel radyografinin karşılaştırılması Dijital Radyografinin Gelişim Tarihi 1977 Digital subtraction angiography 1980 Computed radiography (CR), storage phosphors 1987 Amorphous selenium based image plates 1990 Charge-coupled device (CCD) slot-scan scan direct radiography (DR) 1994 Selenium drum DR 1995 Amorphous silicon cesium iodide (scintillator) flat-panel detector 1995 Selenium-based flat-panel detector 1997 Gadolinium-based (scintillator) flat-panel detector 2001 Gadolinium-based (scintillator) portable flat-panel detector 2001 Dynamic flat-panel detector fluoroscopy digital subtraction angiography Dijital Görüntüleme Aşamaları Üretim İşlem Arşivleme Görüntünün sunumu Markus Körner et al. 2007 Dijital Görüntüleme Yöntemleri CR Sistem Bilgisayarlı Radyografi (CR) Direkt Dijital Radyografi (DDR) Direkt Çevirici Detektör - (Direct Converting Detector) Dolaylı Çevirici Detektör - (Indirect Converting Detector) Charge Coupled Device (CCD) (Işığa Hassas Elektronik Levha) Görüntü Levhası Okuyucu 1
Görüntü Levhası (Image Plate) Plate) Işığa duyarlı Fosfor Halojenler Aktivatör Baryum florohalid Europium CR Görüntü Levhaları Konvansiyonel Röntgen Emulsiyon tabakası r B Emulsiyon tabakası g A Emulsiyon tabakası 2
Elektronlar yüksek enerji seviyesine uyarılır (fosforun değişik Europium)) Aktivatör (Europium Florohalid X-Işını bölgelerinde yakalandıkları yerde) Elektron yakalanması (elektron enerji spektrum) Latent Görüntü Valans bant (değerlik kuşağı) İletken bant Yakalanan elektronlar Latent görüntüyü görüntüyü oluşturur Dakika Gün Görüntü Levhası He-Ne Lazer Okuyucular Lazer Optik tarayıcı Fotomultiplikatör tüp (Işıl çoğaltıcı) Motorlu platform 3
Fotomultiplikatör ē IŞIK Görüntü Levhası Analog Elektrik sinyalleri Yükseltme Geçiş Analog Dijital Dönüştürücü (ADC) Analog sinyaller 1 0 1 11 00 10 1 1 00 1 Piksel parlaklığı Görüntü matriksi 1 Matriks 1 2 3 4 5 Fosfor levha hâlâ enerjik 2 3 4 5 Son Adım Görüntü levhasının silinmesi enerjili beyaz ışık Kalan enerjiyi uzaklaştırır Görüntü levhaları 30.000 defaya kadar Koruyucu kasete göre değişir Direkt Dijital Radyografi (DDR) DDR Görüntüleme Direkt Çevirici Detektör-(Direct Direct Converting Detector) İnce Panel Detektörler Direkt Çevirici Detektör (Direct Dolaylı Çevirici Detektör (Indirect Direct Converting Detector) Indirect Converting Detector) Charge coupled devices (CCD) Detektör (Işığa Hassas Elektronik Levha) Fotoiletken (Amorf Selenyum) Elektrik Yükleme (TFT) Panel 4
DDR Görüntüleme Dolaylı Çevirici Detektör-(Indirect Indirect Converting Detector) İnce Panel Detektör Sintillatör (Sezyum İyodid kristalleri) Görülebilir Işık Fotodiyod Tabaka (Amorf Silikon) Elektrik Yükleme (TFT) Panel Charged Coupled Device (CCD) Işığa Hassas Elektronik Levha Charged Coupled Device (CCD) Işığa Hassas Elektronik Levha Sintillatör Görülebilir Işık Optik Lens Elektrik Yükleme CCD Mikro fotoğraf 5
Konvansiyonel Radyografinin Dezavantajları Görüntüler röntgen filmi üzerinde Görüntü işlenmesi Arşiv Film taşınması Banyo solüsyonları Film banyoları karanlık oda Dijital Radyografinin Avantajları Görüntülerin hemen değerlendirilmesi Görüntü ayarları Depolama ve arşiv Kolay kullanım tekrara gerek yok Az radyasyon Hekimler arası iletişim Film yok Dijital Radyografinin Dezavantajları Sistem çok pahalı Eski filmlerin dijital ortama aktarılması pahalı Çalışma sistemini öğrenme Sensorlar kablo ile bağlantılı (?) Sensorların kaybı veya kırılması Çok yaygın değil (?) Özet Dijital Görüntüleme Yöntemleri Dijital ve konvansiyonel radyografinin karşılaştırılması Pahalı (?) Kullanışlı CR DDR Karşılaştırması Başlangıç Ücreti İşlem hacmi Ekspozisyon bölgesi Görüntü çözünürlüğü Görüntü kontrastı Sonradan işlem imkanı Taşınabilirlik Ömrü CR Düşük Evet Bilinmiyor DDR Evet Düşük Bilinmiyor 6