Türk Vergi Mevzuatında İhbar İkramiyesi Mahmure Eşgünoğlu (SorumluYazar) 1 Selçuk Buyrukoğlu 2 Özet Vergi ödemenin bir vatandaşlık görevi olduğu günümüzde, kimi mükellefler vergi kaçırma yoluna başvurarak ödemeleri gereken vergiden daha az vergi ödemektedir. Bu durum illegal bir şekilde gerçekleşmekte ve vergi toplayıcısı konumunda olan devletin bu durumdan haberi olmamaktadır. Nihayetinde, kamu gelirlerinde baş rol sahibi olan vergi gelirleri azalmakta ve kamu hizmetlerinin sunumu eksik veya gecikmeli bir şekilde sunulabilmektedir. Bu sorunun ortadan kaldırılmasında devletin yapacak olduğu denetlemelerin yanısıra bilinçli vatandaşlara da büyük rol düşmektedir. Vergi kaçıranları devlete ihbar etmenin bir vatandaşlık görevi olduğunu nüfuz eden bireyler, kanunların suç saydığı vergi kaçakçılığını yetkili merciilere haber ederek devletin uğrayacağı vergi kaybının önüne geçeceklerdir. Böyle bir durumda ise devlet, suç sayılan işlemleri yetkili makamlara haber verenleri teşvik etmek amacıyla belirli konularda ve şartlarda ihbarcıya ikramiye ödeyerek bu yönde bir teşvik uygulamaktadır. Ancak bu uygulama, birçok vatandaş tarafından bilinmemekte ve ihbarı yapan kişilerin muhbir olarak adlandırılmak istememeleri gibi bir takım sebeplerden dolayı tam olarak işleyememektedir. Bu çalışmada ihbar ikramiyesinin yasal dayanaklarına, şartlarına ve mevcut veriler eşliğinde sayısal değerlendirmeler ile ihbar ikramiyesinin vergilendirilmesine yer verilecektir. AnahtarKelimeler: ihbar, ihbar ikramiyesi, vergi ödevi JEL Sınıflandırması: H26, K34 Denouncement Prize in Turkish Tax Legislation Abstract Nowadays, when taxpayers are a citizen s duty, some taxpayers pay less taxes on their taxes by applying for tax evasion.this situation happens illegally and the state, which is in the position of tax collector, is not aware of this situation. Eventually, tax revenues, which are the main role in public revenues, are decreasing, and the presentation of public services can be presented incomplete or delayed. In addition to the audits that the government will take to overcome this problem, conscious citizens also play a big role. Individuals who penetrate that it is a duty of citizenship to denunciation the tax evaders to the state will inform the competent authorities of the tax evasion of the criminal acts and will prevent the tax loss to the state. In such a case, the state imposes an incentive in this respect by paying a punitive punishment on certain issues and conditions in order to encourage the authorities to denouncer the authorities of their criminal proceedings. However, this practice is not known to many citizens and can not fully function due to a number of reasons, such as the fact that those who make an notification do not want to be called denouncers. In this study, the legal basis of the notification fee, the conditions and the digital evaluation and the taxation of the notification fee in the presence of the existing data will be included. Keywords: denouncement, denunciation prize, tax duty JEL Classification: H26, K34 1 Arş.Gör., Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadiveİdariBilimlerFakültesi, Maliye Bölümü, Sivas-Türkiye, mesgunoglu@hotmail.com 2 Yrd.Doç.Dr., Ömer Halisdemir Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Niğde- Türkiye, sbuyrukoglu@ohu.edu.tr 152
1. Giriş Anayasanın 73. maddesinin 1. fıkrasına göre; herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Ancak bazı mükellefler vergi ödemekten kaçınarak vergi gelirlerinde kayba yol açmaktadır. Aynı zamanda kayıtdışı faaliyette bulunan mükellefler de vergi gelirleri üzerinde olumsuz etki yaratabilmektedir. Bu durum karşısında devlet, denetim faaliyetleri ile vergi gelirlerinin azalışının önüne geçmeye çalışsa da her zaman başarılı olamayabilir. Bu durumun temel gerekçesi olarak ise denetim elemanlarının yetersizliği gösterilebilir. Tam da bu noktada bilinçi bireyler devreye girmektedir. Bireyler karşılaşmış oldukları vergi kayıp ve kaçağının meydana geldiği olayları vergi dairelerine bildirerek devlete yardımcı olabilecektir. Bu bildirime bağlı olarak ise, devlet muhbirlere teşvik niteliğinde olan ihbar ikramiyesi ödemektedir. Ancak, mevcut veriler incelendiğinde ihbar ikramiyesi uygulamasının etkin olarak işlediğini söylemek mümkün değildir. 2. İhbar Kavramı İhbar, kelime olarak bildirme, haber verme, suçlu saydığı birini veya suç saydığı bir olayı yetkili makama gizlice bildirme, ele verme; ihbarcı, haber veren, bildiren kimse, muhbir demektir. Muhbir ise haber ulaştırıcı, haber veren kimse, yasa dışı olan bir durumu yetkili makamlara bildiren kimse, ihbarcı demektir (Uğur, 2013: 384). Vergi hukukunda ihbar ise, vergisel yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçınan mükelleferi ilgili birimlere bildirme olarak tanımlanabilmektedir. Devletin kayıtdışı ekonomi ile mücadele yöntemlerinden birisi de vergi kaçıran mükellefleri ihbar edenlere yapılan ödül niteliğindeki ödemelerdir. İhbarda bulunan bireyler bu ihbarı ahlaki sorumluluk bilinci içerisinde yapmaktadır. Devlet ise kayıtdışı ekonomi noktasında farkındalık ve vergi kayıp ve kaçaklarını minimum seviyeye indirmek gayesiyle bildirimde bulunanlarla iş birliği yapmaktadır. Bu noktada kayıt dışı ekonominin bir sonucu olan vergi kayıp ve kaçağının azaltılmasında büyük bir fonksiyonu olan vergi konusunda duyarlılık ve hassasiyet gösteren vatandaşlara her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır (Türkay, 2008). 3. İhbar İkramiyesinin Yasal Dayanağı Kişi ve kurumları kayıtdışı ekonomi ile mücadelede aktif hale getirmek amacıyla getirilen ihbar ikramiyesi uygulaması, kayıtdışı çalışarak vergi kaybına neden olanları yetkili makamlara bildiren gönüllülere, kayıtdışı çalışanlar tarafından ödenmeyen vergilerin belirli bir kısmının ödül olarak ödenmesini öngörmektedir (Akkoç, 2010: 82). Vergi kaçıran mükellefleri ilgili birimlere ihbar edenlere kanuni sınırlar çerçevesinde ikramiye ödemesi yapılmaktadır. İhbar ikramiyesinin yasal dayağı ise, 31.12.1931 tarihli Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren ve halen uygulanmakta olan 1905 Kanun No lu Menkul ve Gayrimenkul Emval ile Bunların İntifa Hakları ve Daimi Vergilerin Mektumatı Muhbirlerine Verilecek İkramiye Hakkında Kanun dur. 1905 sayılı Kanun ile mevcut vergi kayıp ve kaçağının vergi idaresine haber verilmesi ve sonucunda kesinleşecek vergi ve cezalara uygulanacak belirli nispetlerde ikramiye verilmesi öngörülerek, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi amaçlanmıştır (Şenses, 2015). İhbar ikramiyesi, ilgili kanunun 6. maddesinde yer alan; Bina, arazi ve arsalardan tahrir harici kalanlar ile kazanç, hayvanlar, veraset ve intikal, muamele, dahili istihlak ve damga gibi daimi vergilerden yanlış beyanname vermek veya çift defter tutmak veya sair suretlerle ketmedilmiş olanları haber verenlere tahakkuk edecek vergi ve misil cezaları mecmuu üzerinden aşağıdaki nispetler dahilinde ikramiye verilir hükmüne istinaden verilmektedir. Ayrıca, 5345 Sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında vergi yükümlülüklerine ilişkin ihbar ve şikayetleri değerlendirmek amacıyla Vergi İletişim Merkezi (VİMER) kurulmuştur. 5345 sayılı kanun neticesinde Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı nın kurulması ile yaşanan değişim ve gelişim vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesi ve gelir idaresinin etkinliğinin arttırılması gibi temel bazı amaçların gerçekleştirilmesini hedeflenmektedir (Akkoç ve Demir, 2011:3). Maliye 153
Bakanlığına intikal ettirilen ihbarlarda da; 1993/2 ve 2004/12 sayılı Başbakanlık Genelgeleri ile Maliye Bakanlığı nın 1990/1, 1992/1, 2000/1 Vergi İhbarları İç Genelgelerinde belirtilen esaslar dikkate alınarak ihbar ve şikayetler değerlendirilir (Canbek, 2014: 116). 4. İhbar İkramiyesine İlişkin Genel Şartlar İhbar ikramiyesinin oluşabilmesi için bir takım şartların oluşması gerekmektedir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir (Gınalı, 2010: 145; Budak, 2009: 54; Akın, 2006; Baştuğ, 2014: 79; Göç, 1985); Bir muhbir tarafından herhangi bir mükellef hakkında vergi kaçakçılığına ilişkin olarak yapılan ihbarın somut olaylara ve delillere dayanması gereklidir. Ayrıca, ihbar konularının vergi incelemesi sonunda bulunan matrah farkları ile bağlantısı olmalıdır. Yoksa herhangi bir mükellef hakkında vergi kaçakçılığı yaptığı yönünde ihbarda bulunup, verginin hangi şekilde kaçırıldığının açıklanmaması, somut olaylar gösterilmemesi ve deliller verilmemesi durumlarında ihbar ikramiyesinin ödenmesi mümkün değildir. Ancak ihbarcı somut bir bilgi veya delil ibraz etmemiş olsa da sözlü olarak verdiği bilgilere dayanılarak yapılan inceleme sonucunda matrah farkı tespit edilmiş ise bu durumda ikramiye almaya hak kazanır. Hangi vergilerin ihbara konu olabileceğini 1905 sayılı Kanunun 6. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeye göre, ihbar ikramiyesinin konusunu devlete ait gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi, damga vergisi, gider vergisi ve veraset ve intikal vergisi gibi devamlılık arz eden vergiler oluşturmaktadır. Dolayısıyla, bir defaya mahsus olarak çıkartılan olağanüstü vergiler 3 ve buna bağlı cezalar ikramiye uygulamasında dikkate alınmamaktadır. Sürekli yükümlülükler ise vergiyi doğuran olayın tekrarlanması veya sürdürülmesi dolayısıyla birden fazla dönemde devam eden yükümlülüklerdir. Ayrıca süreklilik niteliği tarhiyat usulüne bağlı değildir, vergiden muaf olunması da süreklilik niteliğini değiştirmez. Kanunun 6. maddesine göre ise, vergiye ilişkin ihbarlarda, mal memurları ile vergilerle ilgili komisyon üyelerine, vergilerin tarh ve tahakkukunda görev alanlara ikramiye ödenmeyeceği hüküm altına alınmıştır. 4 Vergiye ilişkin ihbarlar neticesinde, vergi inceleme elemanlarınca bir vergi inceleme raporu tanzim edilmesi gerekmektedir. Bu rapor tanzim edilirken muhbir kendisini gizlememeli ve vergi inceleme elemanına yardımcı olmalıdır. İhbar dilekçesinde dilekçe sahibinin adı, soyadı, iş veya ikametgah adresi ve telefon numarasının bulunması gerekmekte olup; şayet muhbir ihbar ikramiyesi talep ediyorsa bu isteğini ihbar vasıtalarında açıkça dile getirmelidir. İhbar, vergi kanunlarının tarh zamanaşımı (5 yıl) içinde her zaman yapılabilir. 5. İhbar İkramiyesinin Hesaplanması ve Ödenmesi 1905 sayılı Kanunun 6. maddesinde verilecek olan ikramiye tutarlarına ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. Burada, vergiye ilişkin ihbar ikramiyelerinin tutarının hesaplanması ve ödeme şekli şu şekildedir: Bina, arazi ve arsalardan tahrir harici kalanlar ile kazanç, hayvanlar, veraset ve intikal, muamele, dahili istihlak ve damga gibi daimi vergilerden yanlış beyanname vermek veya çift defter tutmak veya sair suretlerle ketmedilmiş olanları haber verenlere tahakkuk edecek vergi ve misil cezaları mecmuu üzerinden aşağıdaki nispetler dahilinde ikramiye verilir: 3 Olağanüstü dönemlerde bir kereye mahsus olmak üzere çıkarılan vergiler (Net Aktif Vergisi, Ekonomik Denge Vergisi, Ek Kurumlar Vergisi) ile ilgili olarak ihbar ikramiyesi ödenmez (Aslan, 2008: 169). 4 Bkz: Danıştay 3.D., 12/04/2007, K:2007/1160, E:2006/2241. 154
Tablo 1: İhbar ikramiyesi tutarları 500 liraya kadar yüzde 15 5.000 liraya kadar, 500 liradan yukarı olan kısım için yüzde 30 15.000 liraya kadar, 5.000 liradan yukarı olan kısım için yüzde 20 15.000 liradan yukarı olan kısım için yüzde 10 Kaynak: 1905 Sayılı Kanun/6. Madde Bu nispetlere göre hesap olunacak ikramiyenin üçte biri verginin kati surette tahakkukunda ve üçte ikisi verginin tahsili akabinde verilir. Burada önemli olan matrah farkı dolayısıyla tarh edilen vergi ve cezaların ödenecek aşamaya gelmesidir. Yani mükellef tarafından ilgili tarhiyata dava açılmış ise yargı yolunun tüketilmiş olması, uzlaşma talep edilmiş ise uzlaşmaya varılmış ve uzlaşma tutanağının imzalanmış olması veya indirim talep edilmiş ise bu talebe göre tahakkukunun verilmiş olması gerekmektedir. Vergi incelemesi raporuna istinaden tarh edilmesi gereken vergiler ile bunlara bağlı kesilecek cezalar açısından muhbirin bu matrah farkına katkı oranının belirtildiği ihbar ikramiyesi raporuna göre hesaplanan ikramiye tutarı muhbire vergilerin kesin tahakkuku verildikten sonra 1/3 ü ödenir. Geri kalan 2/3 ü ise verginin tahsilatından sonra ödenir (Gınalı, 2010: 149). Örneğin:Yapılan ihbar sonucu düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden mükellefe 2009 yılı için 100.000-TL Kurumlar Vergisi ve 100.000-TL vergi ziyaı kesin tahakkuk ettirilmiştir. Vergi ihbar raporunda muhbirin matrah farkına katkısının %60 olduğu tespit edilmiştir. Buna göre toplam 120.000-TL matrah üzerinden aşağıda tabloda belirtildiği şekilde ihbar ikramiyesi hesaplanacaktır. Tablo 2: Vergi ihbarının hesabı İkramiye hesaplanmasında esas vergi ve ceza Oran % İlk 500.-TL İçin 15 75 Sonraki 4.500.-TL İçin 30 1.350 Sonraki 10.000.-TL İçin 20 2.000 Kalan -TL İçin 10 10.500 Ödenmesi Gereken İkramiye Tutarı -- 13.925 Ödenmesi gereken ikramiye tutarı Kat i surette tahakkukunda ödenecek miktar (1/3) İkramiye Tutarı 13.925 TL 4.641,66 TL 9.283,34 TL Kaynak: Gınalı, 2010: 151. Tahsilat sonucu ödenecek miktar (2/3) 6. İhbar İkramiyesine İlişkin Veriler 01/01/2012-31/12/2016 tarihleri arasında vatandaşlar tarafından vergi idaresine verilen ihbar sonucunda ihbar ikramiyesi ödenen kişi sayısı ile ihbar ikramiyesi tutarlarına ait veriler tablo 3 de yer almaktadır. ihbar ikramiyesi ödenen kişi sayısı ile muhbirlere ödenen ikramiye tutarları da göstermektedir ki, vatandaşlarımız ihbar müessesesini yeterince kullanmamaktadır. Bu durum ise devlete düşen denetim görevini artırmakta ve kayıtdışı ekonominin artışına sebep olmaktadır. 155
Tablo 3: 1905 sayılı kanuna göre ihbar ikramiyesi verileri Yılı İkramiye ödenen kişi sayısı Ödenen ihbar ikramiyesi (TL) 2012 196 3.082.853 2013 462 7.105.157 2014 296 6.202.554 2015 338 6.045.626 2016 240 3.142.130 Kaynak: GİB, İlgili Yıllara Ait Faaliyet Raporları. Tablo 3 e göre, ihbar ikramiyesine ilişkin veriler dalgalı bir görünüme sahiptir. Kimi yıllar artış gösterirken, kimi yıllar azalış göstermiştir. 2012-2016 yılları arasında en fazla ihbar ikramiyesinin ödendiği yıl 2013 dür. Ayrıca, ihbar ikramiyesinin ödendiği kişi sayısı da en fazla 2013 yılında gerçekleşmiştir. İhbar ikramiyesinin en az ödendiği ve ihbar ikramiyesinden faydalanan kişi sayısının en az olduğu yıl ise 2012 dir. Tablodan çıkarılabilecek en önemli sonuç ise, ihbar ikramiyesinin etkin bir şekilde işlemediğidir. Bu durumun gerekçesi olarak, kişilerin toplum tarafından olumsuz karşılanan muhbirlik faaliyetine katılmak istememeleri gösterilebilir. Yine vergi bilinci yerleşmemiş bireyler vergi kaçıran bireyleri görmezden gelebilecektir. Nihayetinde kendisi vergi kaçıran bir bireyden vergi kaçıran bir bireyi ihbar etmesi anlamsız bir beklenti olacaktır. Toplum içerisinde ihbar ikramiyesi müessesesinin tam olarak bilinmemesi de ilgili rakamların düşük olmasında etken olabilir. Vergi mevzuatlarına bile tam olarak hakim olmadan yükümlülüklerini yerine getirmeye çalışan mükelleflerin ihbar ikramiyesinden habersiz olmaları da ihtimaller çerçevesindedir. 7. İhbar İkramiyesinin Vergilendirilmesi Vergi kayıp ve kaçağına sebebiyet veren mükellefleri vergi dairesine bildiren muhbirlere yapılan ihbar ikramiyesi ödemesinin vergilendirilmesi şu şekilde olmaktadır. Gelir Vergisi Kanununun 2. maddesinde gelire giren kazanç ve iratları sıralanmıştır. Bunlar; Ticari kazançlar, Zirai kazançlar, Ücretler, Serbest meslek kazançları, Gayrimenkul sermaye iratları, Menkul sermaye iratları, Diğer kazanç ve iratlardır. Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, yukarıda yazılı kazanç ve iratlar gelirin tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara alınır. denilerek gelir vergisinin konusu sınırlandırılmıştır. Muhbirlere ödenen ihbar ikramiyesi 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 2. maddesinde belirtilen gelirin unsurları arasında yer almaz. Yani ihbar ikramiyesi almaya hak kazanan muhbir gelir vergisine tabi olmayacaktır. İhbar ikramiyesi ivazsız bir iktisap olduğundan 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununa (VİVK) göre, veraset ve intikal vergisine tabi tutulmaktadır (Budak, 2009: 57). 2017 yılı itibariyle ivazsız suretle intikallerin 4.086 TL si veraset ve intikal vergisinden istisna olacaktır. Arta kalan tutar ise muhbir tarafından 3 yılda ve her yıl mayıs ve kasım ayında ödenecek ve Gelir Vergisi Kanunu nun 40/6 ncı maddesi gereği tahakkuk ettirildikleri yıl kazancından gider olarak indirim konusu yapılacaktır. Yani, ihbar ikramiyesi alan kişiler gelir vergisinden müstesna iken, Veraset ve İntikal Vergisi mükellefi olacaktır. Ayrıca ödemiş olduğu verasat ve intikal vergisini kazancından gider olarak indirebilecektir. 8. Sonuç Kamu giderlerinin finansmanında vergiler oldukça önemli bir paya sahiptir. Vergi gelirlerinin olması gereken seviyede bulunması ise vergi kayıp ve kaçaklarının mümkün olduğunca var olmayışına ve kayıtdışı ekonominin ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Ancak günümüzde bahsedilen gelişmelerin yaşanması neredeyse imkansızdır. Bunun bilincinde olan devletler asgari kayıplarla vergileri tahsil ederek devlet olmanın yükümlülüklerini yerine getirmeye 156
çalışmaktadır. Vergi gelirlerinin yüksek olmasında ise bilinçli mükellefler, iyi bir denetim yapısına sahip vergi teşkilatı ile denetim faaliyetlerinde tali role sahip bireyler önemli bir paya sahiptir. Vergi bilincinin yüksek olduğu ülkelerde denetim elemanlarına çok fazla iş düşmemektedir. Ancak tersi bir durumda vergi denetim elemanları vergi kayıp ve kaçaklarının önlenmesi adına denetimler gerçekleştirerek vergi gelirlerini olması gereken seviyeye çekmeye çabalayacaktır. Türkiye özelinde vergi denetim elemanlarının yetersiz olduğu düşünüldüğünde ise vergi kayıp ve kaçakları kaçınılmaz bir gerçek olacaktır. Devlet istenmeyen vergi kayıp ve kaçakları noktasında bireylerden de yardım bekleyebilir. Türk vergi mevzuatında ihbar müessesesi olarak bilinen uygulama ile bilinçli mükellefler devlete yardım maksadıyla vergi kaçıranları ihbar etmektedir. Yapılan ihbar neticesinde vergi kaybının önüne geçilebilecektir. İhbarı yapan kişi veya kurum ise ödüllendirilerek bu tür faaliyetlerin devamı amaçlanmaktadır. Ancak günümüz itibarıyla ihbar müessesesi oldukça verimsiz çalışmaktadır. Gelirler İdaresi Başkanlığı faaliyet raporları incelendiğinde ihbar ikramiyesi alan bireylerin sayısının oldukça az olduğu görülmektedir. Bu noktada yapılması gereken ise toplum içerisinde olumsuz bir kavram olarak anılan ihbar (muhbirlik) kavramının devlet adına yapıldığında bir vatandaşlık görevi olduğunun anlatılmasıdır. Kaynakça 1905 sayılı Menkul ve Gayrimenkul Emval ile Bunların İntifa Haklarının ve Daimi Vergilerin Mektumlarını Haber Verenlere Verilecek İkramiye Hakkında Kanun, RG 31/12/1931. Akın, E. (2006). Vergisel yükümlülüklerde ihbar ikramiyesi. Yaklaşım Dergisi, Sayı: 168, Aralık 2006. Akkoç, F. (2010). Kayıt dışı ekonominin algılanması ve önleme çabaları arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akkoç, F. ve Demir, S. (2011). Kayıt dışı ekonominin Türkiye deki düzeyi ile muhasebe meslek mensuplarının, vergi denetmenlerinin ve işletme yöneticilerinin kayıt dışı ekonomiyi algılamaları: Aydın ili örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 26,1-12. Aslan, M. (2008). Türk vergi sisteminde cezai yaptırımların etkinliği. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Baştuğ, A.G. (2014). Vergi ihbarları ve ihbar ikramiyesi. Vergi Sorunları, Sayı: 307, Nisan 2014, 77-85. Budak, T. (2009). Türk vergi hukukunda ihbar ve ihbar ikramiyesi.maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 52. Seri/Yıl 2009, Prof. Dr. Şerafettin Aksoy a Armağan, 41-62. Canbek, M.M. (2014). Vergi aflarının ihbarcılara olumsuz etkileri. Vergi Sorunları,Sayı: 311, Ağustos 2014,115-117. Danıştay 3. Daire 2006/2241 E.N., 2007/1160 K.N.[Online] http://www.kararara.com/danistay/3d/danistay5262.htm, Erişim Tarihi: 11.04.2017. Gelir İdaresi Başkanlığı Faaliyet Raporu 12, Strateji Gelişltirme Daire Başkanlığı Yayın No: 167, Nisan 2013. Gelir İdaresi Başkanlığı 2013 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Gelişltirme Daire Başkanlığı Yayın No: 187, Nisan 2014. Gelir İdaresi Başkanlığı 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Gelişltirme Daire Başkanlığı Yayın No: 199, Şubat 2015. Gelir İdaresi Başkanlığı Faaliyet Raporu 15, Strateji Gelişltirme Daire Başkanlığı Yayın No: 216, Şubat 2016. Gelir İdaresi Başkanlığı 2016 Yılı Faaliyet Raporu, Strateji Gelişltirme Daire Başkanlığı Yayın No: 247, Şubat 2017. 157
Gınalı, A. (2010). Vergi ihbarı sonucu ödenecek ihbar ikramiyesinin usul ve esasları.mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim 2010, 143-154. Göç, S. (1985). Vergilendirmede ihbar ikramiyesi.vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 18, Mayıs- Haziran 1985. Şenses, N. (2015). İhbar ikramiye müessesesi ve etkinliği.vergi Dünyası Dergisi, Sayı: 401, Ocak 2015. Türkay, İ. (2008). Vergi kayıp ve kaçağının ihbarı.vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 237, Haziran 2008. Uğur, H. (2013). Suçların ihbarı ve ihbarcıların korunması.tbb Dergisi 2013(108), 383-406. 158