ĠġVEREN VE SORUMLULUKLARI Yurtiçinde istihdam ederken veya geçici görevle yurtdıģına götürürken; ĠġVEREN 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası uyarınca iģverenin yapması gereken iģ ve iģlemleri ana baģlıklar halinde özetlemiģ olalım. ĠĢveren iģe baģlarken öncelikle SGK'ya "ĠĢyeri Bildirgesi ni nasıl ve hangi belgeleri ekleyerek verecektir? ĠĢyeri faaliyete (sigortalı çalıģtırmaya) baģlamadan en az bir gün önce 506 sayılı Yasanın 8'inci maddesi gereğince vermekle yükümlü olunan "ĠĢyeri Bildirgesi"( Ek:1) hizmet verilecek iģyerinin kurulu olduğu yeri çevresine alan ilgili SGK Ġl Müdürlüğü'ne "Alındı Belgesi" karģılığında doğrudan verilmesi veya iadeli taahhütlü olarak posta ile gönderilmesi gerekmektedir. Tescil / ĠĢyeri Bildirgesi (I) Her iģyeri için ayrı ayrı belge tanzim edilir. Ayrı ayrı numara verilir. ĠĢ kolu kodu Mahiyet kodu Ġl kodu / Ġlçe kodu Muhakkak belirtilir. iģveren devir ve nakil, kapsamında da bilgi vermek zorundadır. ĠĢyeri bildirgesine eklenmesi gerekli olan belgeler nelerdir? ĠĢyeri bildirgesi ekinde SGK Müdürlüğü'ne verilmesi gerekli belgeler ise; -ĠĢverenin T.C kimlik numarasını gösterir nüfus cüzdanı örneği -Ġkametgah belgeleri ile imza sirküleri -Kayıtlı oldukları meslek kuruluģlarından alacakları belgeleri -Tüzel kiģilerde hükmi Ģahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesi ile imza sirküleri -ĠĢyeri açmak için aldıkları ruhsat örneği -Bağlı bulundukları vergi dairesinin adını ve vergi hesap numarasını gösterir bir belge -Adi ortaklıklarda tüm ortakların onaylı T.C kimlik numarasını gösteren nüfus kayıt örneklerini ve ikametgah belgeleri -ĠĢveren vekillerinin noterden onaylı vekaletnamelerini ve imza sirküleri -Defter ve belgelerini düzenleyen ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali MüĢavirlik ve Yeminli Mali MüĢavirlik Kanunu'na göre yetki almıģ bulunan serbest muhasebecilerinin veya serbest muhasebeci mali müģavirlerinin Ek:9 da belirtilen ilgili meslek kuruluģu tarafından onaylanmıģ belgesi -Diğer kanunlar uyarınca tutmak zorunda oldukları defterlerin türünü gösteren resmi nitelikteki belgelerin verilmesi gerekmektedir Normal iģçiler çalıģtırmaya baģlamadan önce, ĠnĢaatta ise iģe baģladığı gün Bildirilmek zorundadır Sigortalı ĠĢe GiriĢ Bildirgesi (II)
-Sigortalıların Tescili (III) ĠĢyerinin tescil edildiği tarihte iģe girenlerin iģe giriģ bildirgesinin verilmesi; ĠĢyerinin tescil edildiği,diğer bir ifadeyle iģe baģlandığı gün iģe giren çalıģanların iģe giriģ bildirgesi (ilk defa sigortalı olacakların elden veya PTT ile diğer sigortalıların internet ortamında) bir ay içerisinde kuruma verilir ĠĢyerinin Tescil tarihinden sonraki bir günde iģe baģlayanların iģe giriģ bildirgesinin verilmesi; ĠĢyerinin tescil tarihinden sonraki bir günde iģe alınan sigortalıların iģe giriģ bildirgelerinin ise (ilk defa sigortalı olacakların elden veya PTT ile diğer sigortalıların internet ortamında) iģe baģlama tarihinden en az bir gün önce verilmesi gerekmektedir. DıĢiĢleri Bakanlığının sigortalı olarak yurtdıģı göreve atanan personeli için iģe giriģ bildirgeleri ise, Kuruma en geç üç ay içinde verilmek zorundadır. ĠĢverence alınan her sigortalı için Nüfus Cüzdanına göre ĠĢe GiriĢ bildirgesi doldurulur. Sigortalıların tescili zamanında yapılmaz ise Her sigortalı için Asgari ücret tutarında ceza verilir.kiģiler asgari ücretin altında ücret alamaz ve sigorta primleri bildirgesi de asgari ücretin altında olamaz. - Aylık Prim ve Hizmet Belgesi (IV) ĠĢyerinde çalıģan sigortalıları gösterir "Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin" SGK' ya bildirilmesi nasıl olacaktır. ĠĢyerlerinde bir ay içerisinde çalıģtırılan sigortalıların; sigorta sicil numaralarını, T.C. kimlik numaralarını, Adı ve soyadlarını, Sigorta, iģsizlik ve aylık sosyal güvenlik destek primlerini, Prime esas kazançlar tutarını, Prim ödeme gün sayılarını, Varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müģavirinin adı ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taģıyan, Aylık Prim ve Hizmet Belgesi'ni en geç ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ilgili SGK Ġl Müdürlüğü'ne internet ortamında vermek, sigortalı çalıģtırmadığı takdirde ise bu hususu bir ay içinde ilgili müdürlüğe yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir. ĠĢyerinde çalıģan emekliler için ayrıca "Sosyal Güvenlik Destek Prim Belgesinin" tanzim olunması gerekmektedir. Ayda 30 günden az çalıģan sigortalılar SGK'ya nasıl bildirilecek? SGK' ya verilecek olan Prim ve Hizmet Belgesi ekinde ay içerisinde 30 günden noksan çalıģan sigortalılara iliģkin; Ġstirahatlı olduğunu gösteren resmi kuruluģlara ait sağlık tesisleri veya iģyeri hekimlerince düzenlenmiģ hekim raporu, Ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi, Disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınması, tutukluluk haline iliģkin belgeler, Kısmi süreli çalıģmalara ait yazılı iģ sözleģmesi, En az iģverenin imzasını havi puantaj kayıtları, Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle iģyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya iģe ara verildiğini gösteren ilgili resmi makamlardan alınan yazı örneği, eksik gün bildirimine iliģkin bilgi formu ekinde ilgili müdürlüğe verilir veya Acele Posta Servisi (APS),
iadeli taahhütlü ya da taahhütlü olarak Prim Belgesinin verileceği süre zarfında gönderilmesi gerekmektedir. ĠĢveren primin en geç ertesi ayın sonunda ödenmek zorundadır. ĠĢyerinin kapanması veya iģin bitmesi SGK'ya nasıl bildirilecek? ĠĢyerinin kapanması, terki veya tasfiyesi halinde bu durumun en geç bir ay içinde iģyerinin tescilli bulunduğu SGK Ġl Müdürlüğü'ne yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir. ĠĢyerinde çalıģmaya baģlayan sigortalıların SGK'ya bildirilmesi nasıl olacaktır? ĠĢyerinin tescil edildiği tarihte iģe girenlerin iģe giriģ bildirgesinin verilmesi; ĠĢyerinin tescil edildiği,diğer bir ifadeyle iģe baģlandığı gün iģe giren çalıģanların iģe giriģ bildirgesi (ilk defa sigortalı olacakların elden veya PTT ile diğer sigortalıların internet ortamında) bir ay içerisinde kuruma verilir. ĠġVERENLER YUKARIDA BELĠRTĠLEN HUSUSLARA UYMAZ ĠSE KARġILAġACAKLARI ĠDARĠ PARA CEZALAR NELERDĠR? 01.01.2008 DEN ĠTĠBAREN SGK (SSK) YA GÖRE UYGULANACAK ĠDARĠ PARA CEZALARI (YTL) (*) ĠĢyeri Bildirgesinin Yasal Süresi Ġçinde Kuruma Verilmemesi Halinde: - Bilanço Esasına Göre Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 1.825,50 - Bilanço Esası DıĢında Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 1.216,80 - Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlara 608,40 Sigortalı ĠĢe GiriĢ Bildirgesinin Yasal Süresi Ġçinde Kuruma Verilmemesi (her bir sigortalı için) 608,40 ÇalıĢma Ġzni Olmayan Sigortalının ĠĢe GiriĢ Bildirgesinin Yasal Süresi Ġçinde Kuruma Verilmemesi 1.216,80 Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Yasal Süresi Ġçinde Kuruma Verilmemesi Halinde (her bir fiil için): - Belgenin Asıl Nitelikte Olması Halinde, (1.825,20 YTL yi geçmemek üzere) Belgede Kayıtlı Sigortalı BaĢına 121,68 - Belgenin Ek Nitelikte Olması Halinde, Belgede Kayıtlı Sigortalı Sayısına Bakılmaksızın Her Bir Ek Belge Ġçin 76,05 - Ek Belgenin, Sigortalıların Eksik ÇalıĢmalarının Bildirilmemesine veya Verilen Bilgi ve Belgelerin Kurumca Geçerli Sayılamamasına Bağlı Olarak Kurumca Re sen Düzenlenmesi 1.825,20 Halinde, Sigortalı Sayısına Bakılmaksızın Her Bir Ek Belge Ġçin
- Belgenin Mahkeme Kararı ile veya Denetim Elemanlarınca Yapılan Tespitler Sonucunda ya da Kamu Kurum ve KuruluĢları Tarafından Düzenlenen Belgelerden Hizmetleri veya Kazançları 1.825,20 Kuruma Bildirilmediği veya Eksik Bildirildiği Saptana Sigortalılarla Ġlgili Olması Halinde, Belgenin Asıl veya Ek Nitelikte Olup Olmadığına, ĠĢverence Düzenlenip Düzenlenmediğine Bakılmaksızın - Sigorta MüfettiĢi Tarafından veya Serbest Muhasebeci Mali MüĢavir ve Yeminli Mali MüĢavirlerce Düzenlenen Raporlara Ġstinaden Kuruma Bildirilmediği Tespit Edilen Eksik ĠĢçilik 1.825,20 Tutarının Mal edildiği Aylardan Dolayı Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin ĠĢyerine Asılmaması Halinde 1.216,80 Muayene Ġçin Verilmesi Gereken Belgenin Kurumca Yapılacak Ġhtara Rağmen 3 Gün Ġçinde Verilmemesi 608,40 ĠĢyeri Kayıtlarının Kurumca Yapılacak Yazılı Ġhtara Rağmen 15 Gün Ġçinde Mücbir Sebep Olmaksızın Ġbraz Edilmemesi Halinde: - Bilanço Esasına Göre Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 7.300,80 - Bilanço Esası DıĢında Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 3.650,40 - Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlara 1.825,20 Yönetmelikle Belirlenen Usul ve Esaslara Uygun Olmaması Halinde, Her Bir Geçersizlik Ġbraz Edilen Kayıtların Hali Ġçin: - Bilanço Esasına Göre Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 304,20 (7.300,80 YTL yi aģmamak üzere) - Bilanço Esası DıĢında Defter Tutmakla Yükümlü Olanlara 304,20 (3.650,40 YTL yi aģmamak üzere) - Defter Tutmakla Yükümlü Olmayanlara 304,20 (1.825,20 YTL yi aģmamak üzere) (*) İdari para cezalarının tebliğe çıkartılması sırasında, 5083 sayılı Kanuna 5335 sayılı Kanun ile eklenen fıkra uyarınca, bir Yeni Türk Lirası nın altında kalan tutarlar dikkate alınmayacaktır. (Ayrıntılı bilgi için 23.07.2007 tarih ve 2007-65 sayılı SGK Genelgesine yazılıdır.) Sigortalı çalıģtıran iģyerlerini bekleyen idari para cezaları nelerdir? sigortalı çalıģtıracak iģverenlerin yapması gereken iģ ve iģlemleri açıklamıģtık.
Bu yazımızda da iģ ve iģlemlerin Yasada belirtilen süre içerisinde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde Kurum tarafından uygulanacak idari yaptırımlar konusunu açıklamaya çalıģacağız. ĠĢyeri bildirgesinin verilmemesi halinde ne olacak? ĠĢyeri bildirgesinin iģe baģlama tarihinden bir gün önce verilmemesi veya hiç verilmemesi halinde iģverenin veya iģveren kuruluģun maruz kalacağı ceza uygulaması; ĠĢyeri bildirgesinin verilmemesi veya geç verilmesi halinde 506 sayılı Yasanın 140'ncı maddesi (a) fıkrası gereğince SGK'nun ilgili birimi tarafından yürürlükteki asgari ücretin üç katı tutarında para cezası uygulanacaktır. Sigortalıların SGK' ya bildirilmemesi halinde ne olacak? -Süresinde verilmeyen sigortalı iģe giriģ bildirgeleri ile ilgili olarak bildirilmeyen veya süresinden sonra bildirilen her bir çalıģan için 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 140.maddesi (b) fıkrası gereğince SGK'nun ilgili birimi tarafından yürürlükteki asgari ücretin bir katı tutarında para cezası uygulanacaktır. Prim belgelerinin verilmemesi halinde ne olacak? Süresinde verilmeyen aylık prim ve hizmet belgeleri veya Sosyal Güvenlik Destek Prim bildirgesi ile ilgili olarak 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 140. maddesi (c) fıkrası gereğince SGK'nun ilgili birimi tarafından yürürlükteki asgari ücretin üç katı tutarında para cezası uygulanacaktır. Aylık prim ve hizmet belgesi veya sosyal güvenlik destek prim belgesinin ek belge niteliğinde verilmesi halinde; bildirilmesi unutulan, hizmeti eksik bildirilen veya yanlıģ bildirimi yapılan sigortalılar( emekli veya normal sigortalı) ile ilgili olarak takip eden ay sonuna kadar veya takip eden aydan sonra da ek bildirge(normal veya SGDP bildirgesi) veya iptal bildirge verilmesi mümkündür. Böyle bir durumda yapılan iģlem sonrası yani ek bildirge veya iptal bildirge verilmesi iģleminden sonra ücret bordrosu kayıtlarının kuruma yapılan bildirimlerle tutarlı olması (kiģi, gün sayısı ve ücret bakımından) gerekmektedir. Prim belgelerine ilave olarak sonradan ek belge verilmesi halinde ne olacak? Asıl nitelikli olması halinde aylık asgarî ücretin üç katını geçmemek kaydıyla Kuruma verilmiģ olan belgede kayıtlı sigortalı sayısı baģına aylık asgarî ücretin 1/5`i tutarında, -Ek nitelikte olması halinde Kuruma verilmiģ olan her bir ek belge için aylık asgarî ücretin 1/8`i tutarında, -ġu kadar ki, ek belgenin Kurumca re`sen düzenlenmesi durumunda aylık asgarî ücretin üç katı tutarında, Mahkeme kararı ile veya denetim elemanlarınca yapılan tespitler sonucunda yada kamu kurum ve kuruluģları tarafından düzenlenen belgelerden hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği saptanan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, iģverence düzenlenip düzenlenmediği üzerinde durulmaksızın aylık asgarî ücretin üç katı tutarında, idari para cezası uygulanacaktır. Prim belgeleri iģyerinde asılı bulunmazsa ne olacak? Aylık prim ve hizmet belgesi veya sosyal güvenlik destek belgesi'nin SGK'ya verilmesi gereken ayın sonundan, müteakip belgenin verilmesi gereken ayın sonuna kadar iģyerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılması gerekmektedir. Asılmaması halinde ise; 506 sayılı Yasanın 140.maddesi (e)fıkrası uyarınca yürürlükteki asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanabilecektir.
ĠġKAZASI ĠĢveren 2 gün içinde ĠĢ kazası bildirim formunun SGK Ġl Müdürlüğü ve Bölge (çalıģma) Müdürlüğüne verir. ĠĢverenin kasten veya ağır ihmali sonucu bildirilmemiģ ise tüm masraflardan / zararlardan iģveren sorumlu olur. ĠĢ kazası olup olmadığı konusunda gerekirse Kurumca soruģturma yapılır. ĠĢ kazası olmadığı veya aykırılık görülürse, iģverenden rücu edilir. ĠĢ kazası veya meslek hastalığı, 3 üncü bir kiģinin kasıt veya kusuru yüzünden olmuģsa, Kurumca bütün sigorta yardımları yapılmakla beraber zarara sebep olan 3 üncü kiģilere ve Ģayet kusuru varsa bunları çalıģtıranlara Borçlar Kanunu hükümlerine göre rücu edilir Kurumun yazılı bildirisine rağmen, teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, tedavi için Kuruma baģvuracağı tarihe kadar sağlık yardımı yapılmayacağı gibi geçici iģ göremezlik ödeneği veya sürekli iģ göremezlik geliri de verilmez. MESLEK HASTALIĞI ĠĢveren, bir sigortalının meslek hastalığına tutulduğunu öğrenirse veya kendisine bildirilirse Kurumca hastalara haber verme kağıdını öğrendiği tarihten itibaren 2 gün içinde bildirmek zorundadır. Yoksa her tür mesuliyet iģverene aittir. Meslek hastalığı sigortalı olarak çalıģtığı iģyerinden ayrıldıktan sonra da belli süre zarfında müracaat edebilir. ĠġÇĠLERĠN ÜCRETLĠ ĠZĠNLERĠ : 1 5 Yıl arasıda hizmeti olanlar 14 gün, 5 15 Yıl arasında hizmeti olanlar 20 gün, 15 Yıldan daha fazla hizmeti olanlar 26 gün, Yıllık ücretli izin alabilirler. Ancak, 18 ve daha küçük yaģtaki iģçilere verilecek yıllık ücretli izin 20 günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iģ sözleģmeleri ve toplu iģ sözleģmeleri ile artırılabilir Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya iģlerinde çalıģanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere iliģkin hükümleri uygulanmaz. Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemi Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında iģçilerin, aynı iģverenin bir veya çeģitli iģyerlerinde çalıģtıkları süreler birleģtirilerek göz önüne alınır. ġu kadar ki, bir iģverenin bu Kanun kapsamına giren iģyerinde çalıģmakta olan iģçilerin aynı iģverenin iģyerlerinde bu Kanun kapsamına girmeksizin geçirmiģ bulundukları süreler de hesaba katılır. Bir yıllık süre içinde ĠĢ Kanunun 55 inci maddesinde sayılan haller dıģındaki sebeplerle iģçinin devamının kesilmesi halinde bu boģlukları karģılayacak kadar hizmet süresi eklenir ve bu suretle
iģçinin izin hakkını elde etmesi için gereken bir yıllık hizmet süresinin bitiģ tarihi gelecek hizmet yılına aktarılır. ĠĢçinin gelecek izin hakları için geçmesi gereken bir yıllık hizmet süresi, bir önceki izin hakkının doğduğu günden baģlayarak gelecek hizmet yılına doğru ve yukarıdaki fıkra ve 55 inci madde hükümleri gereğince hesaplanır. ĠĢçi 55 inci madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karģılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır. Aynı bakanlığa bağlı iģyerleri ile aynı bakanlığa bağlı tüzel kiģilerin iģyerlerinde geçen süreler ve kamu iktisadi teģebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiģ yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluģlar veya bunlara bağlı iģyerlerinde geçen süreler, iģçinin yıllık ücretli izin hakkının hesaplanmasında göz önünde bulundurulur. Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller Madde 55 - AĢağıdaki süreler yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalıģılmıģ gibi sayılır: a) ĠĢçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalıktan ötürü iģine gidemediği günler (Ancak, 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen süreden fazlası sayılmaz.). günler. b) Kadın iģçilerin 74 üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıģtırılmadıkları c) ĠĢçinin muvazzaf askerlik hizmeti dıģında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında iģine gidemediği günler (Bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz.). d) ÇalıĢmakta olduğu iģyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden iģin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak iģçinin çalıģmadan geçirdiği zamanın onbeģ günü (iģçinin yeniden iģe baģlaması Ģartıyla). e) 66 ncı maddede sözü geçen zamanlar. f) Hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri. g) 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan tüzüğe göre röntgen muayenehanelerinde çalıģanlara pazardan baģka verilmesi gereken yarım günlük izinler. h) ĠĢçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, bu kurullarda iģçi temsilciliği görevlerini yapmaları, çalıģma hayatı ile ilgili mevzuata göre kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara yahut iģçilik konuları ile ilgili uluslararası kuruluģların konferans, kongre veya kurullarına iģçi veya sendika temsilcisi olarak katılması sebebiyle iģlerine devam edemedikleri günler. ı) ĠĢçilerin evlenmelerinde üç güne kadar, ana veya babalarının, eģlerinin, kardeģ veya çocuklarının ölümünde üç güne kadar verilecek izinler. j) ĠĢveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalıģma süreleri.
k) Bu Kanunun uygulanması sonucu olarak iģçiye verilmiģ bulunan yıllık ücretli izin süresi. Yıllık ücretli iznin uygulanması Madde 56 - Yıllık ücretli izin iģveren tarafından bölünemez. Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde iģveren tarafından sürekli bir Ģekilde verilmesi zorunludur. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaģması ile bir bölümü on günden aģağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. ĠĢveren tarafından yıl içinde verilmiģ bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izinleri iģyerinin kurulu bulunduğu yerden baģka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koģulu ile gidiģ ve dönüģlerinde yolda geçecek süreleri karģılamak üzere iģveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır. ĠĢveren, iģyerinde çalıģan iģçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır. Yıllık izin ücreti Madde 57 - ĠĢveren, yıllık ücretli iznini kullanan her iģçiye, yıllık izin dönemine iliģkin ücretini ilgili iģçinin izine baģlamasından önce peģin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Bu ücretin hesabında 50 nci madde hükmü uygulanır. Günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmayıp da akort, komisyon ücreti, kâra katılma ve yüzde usulü ücret gibi belirli olmayan süre ve tutar üzerinden ücret alan iģçinin izin süresi için verilecek ücret, son bir yıllık süre içinde kazandığı ücretin fiili olarak çalıģtığı günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama üzerinden hesaplanır. Ancak, son bir yıl içinde iģçi ücretine zam yapıldığı takdirde, izin ücreti iģçinin izine çıktığı ayın baģı ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalıģılan günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Yüzde usulünün uygulandığı yerlerde bu ücret, yüzdelerden toplanan para dıģında iģveren tarafından ödenir. ödenir. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca İzinde çalışma yasağı Madde 58 - Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan iģçinin izin süresi içinde ücret karģılığı bir iģte çalıģtığı anlaģılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret iģveren tarafından geri alınabilir.
YARGITAY 9. HUKUK DAĠRESĠ, MEVSĠMLĠK ĠġÇĠ STATÜSÜNDE ÇALIġANLARIN YILLIK ĠZĠN ÜCRETĠ TALEP EDEMEYECEĞĠNE KARAR VERDĠ. KONYA EREĞLĠ 1. ASLĠYE HUKUK MAHKEMESĠ NĠN VERDĠĞĠ KARARI BOZAN YARGITAY, MEVSĠMLĠK VE KAMPANYA DÖNEMLERĠNDE ÇALIġAN DAVACININ YILLIK ÜCRETLĠ ĠZĠN ALACAĞI TALEP ETMESĠ MÜMKÜN DEĞĠLDĠR. BU NEDENLE BUNA ĠLĠġKĠN TALEBĠN REDDĠ GEREKĠR DEDĠ. Konya Ereğli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Ģeker fabrikasında Ģeker pancarı sezonunda her sene çalıģtıkları için yıllık izin ve kampanya talebiyle dava açan iģçilerin davasını kabul etti. Mahkeme, fabrikada her yıl çalıģan iģçilerin sözleģmelerinin her sene yenilendiğini ve dolayısı ile sürekli iģ iliģkisi olduğunu belirterek yıllık izin ücretine ve kampanya tatil ücretine hak kazandıklarına karar verdi. Mahkeme kararında Ģöyle denildi: Davacı iģçiler Ģeker fabrikası aleyhine Ģeker pancarı sezonunda her sene çalıģtıklarından yıllık izin ve kampanya izni talep etmiģlerdir. SözleĢmenin her sene yenilenmesi dolayısı ile sürekli iģ iliģkisi vardır. Ayrıca toplu iģ sözleģmesi ile kampanya tatil ücreti hakkı da doğmuģtur. Davalı fabrika, mahkemenin verdiği kararı temyiz etti. Davanın temyiz incelemesini yapan Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, mahkemenin verdiği kararın bozulmasına hükmetti. Kararda, Davacı iģçinin davalı iģveren fabrikasında pancar kampanya dönemlerinde ve mevsimlik iģçi olarak çalıģtığı toplanan delillerden anlaģılmaktadır. Mevsimlik ve kampanya dönemlerinde çalıģan davacının yıllık ücretli izin alacağı talep etmesi mümkün değildir. Bu nedenle buna iliģkin talebin reddi gerekir denildi. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi nin verdiği bu karar sonrası, mevsimlik iģçi statüsünde çalıģan iģçiler yıllık izin ücreti ve kampanya tatil ücreti talep etmesinin önü kapanmıģ oldu. ÇalıĢanların yıllık izin ücretleri ve raporlu halleri SGK (SSK)'ya nasıl bildirilecek? ĠĢ Kanunu'nun 59'uncu maddesinde; ĠĢçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin süresi için ücretinin, hizmet akdinin iģveren veya iģçi tarafından feshedilmesi halinde akdin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine ödeneceği, ĠĢveren tarafından hizmet akdinin feshedilmesi halinde, yine aynı Kanunun 17'nci maddede belirtilen bildirim süresiyle, 27'nci madde gereğince iģçiye verilmesi mecburi yeni iģ arama izinlerinin yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremeyeceği hüküm altına alınmıģtır. Hak edilen yıllık izin ücretleri, 506 sayılı Kanunun 77'nci maddesinin (a) fıkrası kapsamına giren ücretler niteliğinde sayılmıģtır. Buna göre; sigortalıların hak kazanıp da kullanmadıkları yıllık izin süresi ücretleri, akdin feshedildiği tarih itibariyle hak kazanıldığından, sigortalılara ödendiği ayın (feshedilme tarihini içeren ayın) kazancı kabul edilerek sigorta primine tabi tutulmalıdır.
Sosyal Sigortalar Yasası'nda; hak edilip de kullanılmayan yıllık izin süresi ücretinin akdin feshinde ödenmesini öngörmesine karģın, iznin kullandırılması yönünde bir hüküm içermemesi nedeniyle, izin ücretinin ödenmesi prim ödeme gün sayısında bir artıģ getirmemektedir. ĠĢ akdinin feshinde ödenen izin ücreti için sigorta prim belgelerinde ayrıca bir gün ilavesi de söz konusu olmayacaktır. Sigorta primine esas kazanç, o ay içinde ücret alınan gün sayısına göre hesaplanmıģ olacaktır. Yıllık izin ücretinin prime tabi tutulması nasıl olacak? ĠĢ Kanunu'nun 61'inci maddesinde: Sigortalılara yıllık ücretli izin süresi için ödenecek ücretleri üzerinden iģ kazaları ile meslek hastalıkları primleri hariç, diğer sigorta primlerinin, Sosyal Sigortalar Kanunu'ndaki esaslar çerçevesinde iģçi ve iģverenler yönünden ödenmesine devam olunacağı hüküm olunmuģtur. Bu açıklamalar çerçevesinde; sigortalının yıllık izin ücretlerinden, ĠĢ Kazaları ile Meslek Hastalıkları sigortası primi kesilmeyerek, diğer sigorta kollarına ait primler kesilecektir. Sigortalılara istirahatlı iken ödenen ücretlerin SGK'ya bildirimi nasıl olacak? SGK' dan (Devir olunan) geçici iģ göremezlik ödeneği alan sigortalılara istirahatlı bulundukları sürede iģverence iģ sözleģmesi, toplu sözleģme veya atıfet olarak değiģik Ģekillerde ödenen ücretlerin sigorta primine tabi olup olmadığı ile ne yönde uygulanacağını açıklayacak olursak; Sigortalılara istirahatlı iken yapılan bu ödemeler; Geçici iģ göremezlik ödeneği nazara alınmadan tam ücretinin verilmesine devam edilmesi, ĠĢ ve toplu sözleģmeye istinaden, alınan geçici iģ göremezlik ödeneğinin iģverene iadesi ile tam aylık alınması, Geçici iģ göremezlik ödeneği ile ödenek alınan süredeki kazancı arasındaki fark ücretin ödenmesi, ĠĢ veya toplu sözleģmeye dayalı olmadan geçici iģ göremezlik ödeneği aldığı sürenin ücretlerinin atıfet olarak verilmesi, Ģeklinde olabilmektedir. -Yukarıda açıklamıģ olduğumuz ödeme usullerinden "Geçici iģ göremezlik ödeneği ile ödenek alınan süredeki kazancı arasındaki fark ücretin ödenmesi" dıģındaki ödemeler (506 sayılı Yasa 77/a maddesi) uyarınca ödendiği aya ait prime tabi tutulacaktır. Diğer bir ifadeyle, aylık sigorta prim ve hizmet belgeleri ödeme yapılan süreyi kapsayan günleri içerecek Ģekilde tanzim olunması gerekecektir., Sigortalının birden fazla iģverenin iģinde çalıģması durumunda SGK'ya bildirimi nasıl olacak? 506 sayılı Yasanın 77'nci maddesi uyarınca; birden çok iģverenin iģinde çalıģan sigortalılar için, her iģverenin iģyeri yönünden aylık ve günlük kazançlarını ayrı ayrı ve birbirinden bağımsız olarak hesaplayacağı hükme bağlanmıģtır. Her iģveren 506 sayılı Kanunun 78'inci maddesinde belirtilen alt ve üst sınır prime esas kazançları göz önünde bulundurmak suretiyle belgelerini verecektir. Sigortalı, iģyerlerinden bildirilen aylık kazanç tutarlarının toplamının 78'inci maddede belirtilen üst
sınır üzerinde bulunan kısmına ait fazla ödenmiģ primlerin kendi hissesine düģen payını 506 sayılı Yasanın 84 üncü maddesi uyarınca isteyebilme hakkına sahiptir. ÇALIġAN KADINLARIMIZ VE HAKLARI Gece ÇalıĢması Madde 9 Emziren iģçinin doğumu izleyen 6 ay boyunca gece çalıģtırılması yasaktır. Yeni doğum yapmıģ iģçinin doğumu izleyen sekiz haftalık süre sonunda, emziren iģçinin ise, 6 aylık süreden sonra gece çalıģması yapmasının güvenlik ve sağlık açısından sakıncalı olduğunun hekim raporu ile belirlendiği dönem boyunca, gece çalıģtırılması yasaktır. Kadın iģçiler, gebe olduklarının hekim raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalıģmaya zorlanamazlar. ÇalıĢma Saatleri Madde 10 Gebe, yeni doğum yapmıģ ve emziren iģçi günde yedi buçuk saatten fazla çalıģtırılamaz. Analık Ġzni Madde 11 Gebe iģçinin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıģtırılmaması esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıģtırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, hekimin onayı ile gebe iģçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar iģyerinde çalıģabilir. Ancak bu durumda gece çalıģması yaptırılmaz ve gebe iģçinin çalıģtığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Yukarıda öngörülen süreler, iģçinin sağlık durumuna ve iģin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir. Ġsteği halinde kadın iģçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre yıllık ücretli izin hesabında dikkate alınmaz. Gebe ĠĢçinin Muayene Ġzni Madde 12 Gebe iģçilere gebelikleri süresince, periyodik kontrolleri için ücretli izin verilir. Emziren ĠĢçinin ÇalıĢtırılması Madde 13 Emziren iģçilerin, 16/6/2004 tarihli ve 25494 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Ağır ve Tehlikeli ĠĢler Yönetmeliğinde kadınların çalıģtırılabilecekleri belirtilmiģ olan iģlerde çalıģtırılabilmeleri için, doğumdan sonraki sekiz haftanın bitiminde ve iģe baģlamalarından önce, iģyeri hekimi, iģyeri ortak sağlık birimi, iģçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, Sağlık Ocağı, Hükümet veya belediye hekimlerine muayene ettirilerek çalıģmalarına engel durumları olmadığının raporla belirlenmesi gerekir. Muayene sonunda ağır ve tehlikeli iģlerde çalıģmasının sakıncalı olduğu hekim raporuyla belirlenen iģçi, doğumdan sonra ilk altı ay içinde bu iģlerde çalıģtırılamaz. Emzirme Ġzni Madde 14 Kadın iģçilere bir yaģından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını iģçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalıģma süresinden sayılır. Oda ve Yurtlarla Ġlgili Genel Hükümler Oda ve Yurt Açma Yükümlülüğü Madde 15 YaĢları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın iģçi çalıģtırılan iģyerlerinde, bir yaģından küçük çocukların bırakılması ve bakılması ve emziren iģçilerin çocuklarını emzirmeleri
için iģveren tarafından, çalıģma yerlerinden ayrı ve iģyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur. YaĢları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150 den çok kadın iģçi çalıģtırılan iģyerlerinde, 0-6 yaģındaki çocukların bırakılması ve bakılması, emziren iģçilerin çocuklarını emzirmeleri için iģveren tarafından, çalıģma yerlerinden ayrı ve iģyerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt açma yükümlülüğünde olan iģverenler yurt içinde anaokulu da açmak zorundadırlar. Yurt, iģyerine 250 metreden daha uzaksa iģveren taģıt sağlamakla yükümlüdür. ĠĢverenler, ortaklaģa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, bu Yönetmelikte öngörülen nitelikleri taģıyan yurtlarla yapacakları anlaģmalarla da yerine getirebilirler. Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, iģverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm iģyerlerindeki kadın iģçilerin toplam sayısı dikkate alınır YURDUN KURULMASI VE ANAOKUL AÇILMASI : YaĢları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150 den çok kadın iģçi çalıģtırılan iģyerlerinde, 0-6 yaģındaki çocukların bırakılması ve bakılması, emziren iģçilerin çocuklarını emzirmeleri için iģveren tarafından, çalıģma yerlerinden ayrı ve iģyerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt açma yükümlülüğünde olan iģverenler yurt içinde anaokulu da açmak zorundadırlar. Yurt, iģyerine 250 metreden daha uzaksa iģveren taģıt sağlamakla yükümlüdür. ĠĢverenler, ortaklaģa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, bu Yönetmelikte öngörülen nitelikleri taģıyan yurtlarla yapacakları anlaģmalarla da yerine getirebilirler. Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, iģverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm iģyerlerindeki kadın iģçilerin toplam sayısı dikkate alınır EMZĠRME ODASI YaĢları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın iģçi çalıģtırılan iģyerlerinde, bir yaģından küçük çocukların bırakılması ve bakılması ve emziren iģçilerin çocuklarını emzirmeleri için iģveren tarafından, çalıģma yerlerinden ayrı ve iģyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur. EMZĠRME ĠZNĠ : Kadın iģçilere bir yaģından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kulllanılacağını iģçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalıģma süresinden sayılır. KADIN SĠGORTALILAR DOĞUM ÖNCESĠ VE SONRASI NE KADAR RAPOR ALABĠLĠR Kadın iģçilerin doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre ile çalıģtırılmaları yasaktır. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın iģçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar iģyerinde çalıģabilir. Bu durumda, kadın iģçinin çalıģtığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıģtırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. KADIN SĠGORTALILAR DOĞUM SONRASI NE KADAR SÜRE ĠLE ÜCRETSĠZ ĠZĠN ALABĠLĠRLER :
Kadın sigortalılara, istekleri halinde doğumdan sonraki 8 haftadan sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilebilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz. BAĞ-KUR Bağ-kur da analık sigortası bulunmamaktadır. DEVLET MEMURLARI 10 yıla kadar çalıģmaları olan memurlar 20 gün, 10 yıldan fazla çalıģmaları olan memurlar ise 30 gün yıllık ücretli izin alabilirler. KADIN MEMURLAR VE YILLIK ĠZĠN Kadın memurlar doğumdan önce 3 hafta, doğumdan sonra 6 hafta olmak üzere toplam 9 hafta izinlidir. Karısı doğum yapan erkek memurlara istekleri halinde 3 gün ücretli izin verilir. Kadın memurlara istekleri halinde doğumdan sonraki 6 haftadan sonra 1 yıla kadar ücretsiz izin verilebilir. Yıllık izin : Madde 102-(Değişik: 31/7/1970-1327/46 md.) Devlet memurlarının yıllık izin suresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu surelere gidiģ ve dönüģ için en çok ikiģer gün eklenebilir. Yıllık izinlerin kullanılıģı : Madde 103- Yillik izinler, amirin uygun bulacagi zamanlarda, toptan veya ihtiyaca gore kisim kisim kullanilabilir. Birbirini izleyen iki yilin izni bir arada verilebilir. (DeğiĢik cümle:6.7.1995-khk-562/2 md.)cari yıl ile bir önceki yıl hariç,önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düģer. Ogretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayilirlar. Bunlara, hastalik ve diger mazeret izinleri disinda, ayrica yillik izin verilmez. Hizmetleri sirasinda radyoaktif isinlarla calisan personele,her yil yillik izinlerine ilaveten bir aylik saglik izni verilir.
Mazeret izni : Madde 104- A) (DeğiĢik: 12/2/1982-2595/7 md.) Kadın memura doğum yapmasından önce 3 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 6 hafta müddetle izin verilir. Bu süreden sonra da 6 ay sure ile günde bir buçuk saat süt izni verilir. B) Erkek memura, karisinin doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin verilir. C) (DeğiĢik: 12/2/1982-2595 md.) Memura isteği üzerine, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eģinin, çocuğunun veya kardeģinin ölümü halinde beģ gün izin verilir. Ç) Yukarıda belirtilen hallerden baģka, merkezlerde atamaya yetkili amirler, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar ve yurt dıģında, diplomatik misyon Ģefleri tarafından dairesi amirinin muvafakatiyle, bir yıl içinde toptan veya parça parça olarak, mazeretleri sebebiyle memurlara 10 gün izin verilebilir. Zaruret halinde on gün daha ayni usulle mazeret izni verilebilir. Bu takdirde ikinci defa aldığı bu izin yıllık izinden düģülür. Bu fıkra hükmü öğretmenler için uygulanmaz. Bu izinler sırasında özlük haklarına dokunulmaz. Hastalık izni : Madde 105-(Değişik: 29/11/1984-KHK 243/18 md.) Memurlara hastalıkları halinde, verilecek raporlarda gösterilecek lüzum üzerine, aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın aģağıdaki esaslara göre izin verilir. On yıla kadar ( on yıl dahil) hizmeti olanlara altı aya kadar. On yıldan fazla hizmeti olanlara on iki aya kadar. Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlara on sekiz aya kadar, izin verilir. Memurların,hastalıkları sebebiyle yataklı tedavi kurumlarında yatarak gördükleri, tedavi süreleri hastalık izinlerine ait surelerin hesabında dikkate alınır. Ġzin suresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği resmi sağlık kurullarının raporu ile tespit edilenlerin izinleri bir katına kadar uzatılır. Bu surelerin sonunda da iyileģmeyen memurlar hakkında emeklilik hükümleri uygulanır. Bunlardan gerekli sağlık Ģartlarını yeniden kazandıkları resmi sağlık kurullarınca tespit edilenler tekrar görev almak istedikleri takdirde, eski derece ve niteliklerine uygun görevlere öncelikle atanırlar. Görevlerinden dolayı saldırıya uğrayan memurlar ile görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memurlar, iyileģinceye kadar izinli sayılırlar. Sihhi izin surelerine esas hizmetin hesabında 87nci maddede sayılan kurumlarda emekli keseneği veya sigorta primi ödenmek suretiyle gecen süreler ile askerlikte gecen dikkate alınır.
Aylıksız izin : Madde 108- (Değişik: 6/7/1995-KHK-562/3 md) Devlet memurunun bakmaya mecbur olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayati tehlikeye girecek ana, baba, es ve çocukları ile kardeģlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuģ olması hallerinde, bu hallerin raporla belgelendirilmesi Ģartıyla Devlet memurlarına, istekleri üzerine en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebilir.aynı Ģartlarla bu süre bir katına kadar uzatılabilir. Devlet memurlarına 10 hizmet yılını tamamlamıģ olmaları ve istekleri halinde memuriyet süreleri boyunca ve bir defada kullanılmak üzere altı aya kadar aylıksız izin verilebilir.ancak,sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan edilen bölgelere veya kalkınmada öncelikli yörelere 72 nci madde gereğince belli bir süre görev yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. Doğum yapan memurlara istekleri halinde en çok on iki aya kadar aylıksız izin verilebilir. YetiĢtirilmek üzere (bursla gidenler dahil)yurt dıģına Devlet ta- rafından gönderilen öğrenci ve memurlarla,yurt içine ve yurt dıģına sürekli görevle atanan memurların eģlerine memuriyetleri süresince her defasın- da bir yıldan az olmamak üzere en çok dört yıla kadar aylıksız izin verilebilir.bunların dönüģlerinde,bu Kanunun 72 nci maddesi çerçevesinde görev yerlerine bağlı olmaksızın atamaları yapılır. Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazeretini gerektiren sebebin kalkması halinde,memur derhal görevine dönmek zorundadır.mazeret sebebinin kalkması halinde veya aylıksız izin süresinin bitiminde görevine dönmeyenler,memuriyetten çekilmiģ sayılırlar. Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılırlar.bunlar hakkında 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri ile bu Kanunun 83 üncü maddesi hükümleri saklıdır.
ĠĢveren YurtdıĢına iģçi götürürken: 16 ġubat 2008 CUMARTESĠ Resmî Gazete Sayı : 26789 YÖNETMELĠK Türkiye ĠĢ Kurumundan: TÜRKĠYE Ġġ KURUMU YURTDIġINDA ĠġE YERLEġTĠRME HĠZMETĠNE DAĠR YÖNETMELĠK BĠRĠNCĠ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yurtdıģındaki iģlere iģçi ve iģçilere iģ bulunması, iģverenlerle iģçiler arasında yapılacak olan hizmet akitlerine aracılık edilmesi ve yurtdıģına gidecek iģçilerin iģlemlerinin yapılmasına iliģkin usul ve esasları belirlemektir. Dayanak MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik; 25/6/2003 tarihli ve 4904 sayılı Türkiye ĠĢ Kurumu Kanununun 3 üncü maddesinin (d) bendi, 17 nci, 19 uncu, 20 nci ve 21 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıģtır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik kapsamında; a) DıĢ temsilcilik: Türkiye nin yurt dıģında bulunan büyükelçilik, daimi temsilcilik, temsilcilik, elçilik, ortaelçilik, büyükelçilik ve elçilik büroları, daimi maslahatgüzarlıkları ile baģkonsolosluk, konsolosluk, muavin konsolosluk, konsolosluk ajanlığı ve büyükelçilik konsolosluk Ģubeleri ile fahri baģkonsolosluk ve fahri konsolosluklar, müģavirlik ve ateģelikleri, b) Firma: Yurt dıģındaki iģleri için Türkiye den iģçi götürecek olan Türk veya yabancı uyruklu firmayı, c) ĠĢçi: Bir hizmet akdine dayanarak iģverenin yurtdıģındaki iģlerinde çalıģan gerçek kiģiyi, ç) Kurum: Türkiye ĠĢ Kurumunu, d) Hizmet akdi: Örneği Kurumca hazırlanan Türk veya yabancı uyruklu firma ile iģçi arasında veya vekilleri arasında imzalanan bireysel hizmet akdini, e) TaĢra teģkilatı birimi: Türkiye ĠĢ Kurumu Genel Müdürlüğünün ilgili il/ģube müdürlüğünü, f) Büro: 4904 sayılı Türkiye ĠĢ Kurumu Kanunu gereğince Kurum tarafından iģ ve iģçi bulmaya aracılık izni verilen özel istihdam bürosunu, g) ĠĢ Alındı Belgesi: ĠĢin üstlenildiği ülkedeki dıģ temsilciliklerimiz tarafından taahhüt iģi üstlenen firmalar için düzenlenen belgeyi, ğ) Uygun GörüĢ Belgesi: Taahhüt iģleri dıģındaki iģler ve yatırımlar için dıģ temsilciliklerimizce düzenlenen belgeyi, ifade eder. ĠKĠNCĠ BÖLÜM YurtdıĢına ĠĢçi Gönderme ĠĢçi temini MADDE 4 (1) Yabancı bir ülkede Türk iģçisi çalıģtırmak isteyen firmaların iģçi teminine veya yurtdıģında iģçi olarak çalıģmak isteyenlerin yurtdıģına gönderilmesine aracılık etme konusunda, Kurum ve Bürolar yetkilidir. Firmalar; yurt dıģında kendi iģ ve faaliyetlerinde çalıģtıracağı iģçileri Kurum kayıtlarından veya Bürolar aracılığı ile temin edebilecekleri gibi, kendileri tarafından temin edilen iģçileri 5 inci maddede belirtilen belgelerle birlikte hizmet akdini Kuruma onaylatmak kaydıyla yurtdıģına götürebilirler. Ġbraz edilecek belgeler MADDE 5 (1) YurtdıĢındaki iģlerinde iģçi çalıģtıracak firmalarca; a) Türk firmaları için ticaret sicil gazetesi örneği, yabancı uyruklu firmalar için kuruluģuna dair belgenin dıģ temsilciliklerimizce onaylı örneği veya yeminli tercüme
bürolarınca yapılmıģ Türkçe çevirisi, b) Taahhüt iģleri için iģin alındığı ülkedeki dıģ temsilciliğimizce ya da ülkemizdeki yetkili Kamu Kurumundan alınacak yazı veya ĠĢ Alındı Belgesi; taahhüt iģleri dıģındaki iģler için iģyerinde çalıģtırılacak iģçi sayısını belirten dıģ temsilciliğimizden alınacak yazı veya Uygun GörüĢ Belgesi, c) Bayındırlık ve Ġskan Bakanlığından alınan Yurt DıĢı Müteahhitlik Belgesi veya Yurt DıĢı Geçici Müteahhitlik Belgesi, ç) Türk firmaları için Türkiye de yürürlükte bulunan sosyal güvenlik mevzuatı hükümleri gereğince iģçilerin sosyal güvenliğini sağladığına iliģkin belge, d) Firma yetkililerinin noterce onaylanmıģ imza sirküleri, iģlemlerin vekil aracılığıyla yapılacağı hallerde vekaletname veya yetki belgesinin aslı ya da aslı görüldükten sonra Kurum tarafından onaylanacak örneği, Kurumun taģra teģkilatı birimlerine ibraz edilir. Ġlan izni MADDE 6 (1) Kurum 5 inci maddede belirtilen belgelerle baģvuran firmalara uygun görmesi halinde ilan yoluyla iģçi temini için izin verir. Ġlanda iznin Kurumun hangi biriminden alındığı ile verilen iznin tarih ve sayısı belirtilir. Bürolarının yurt dıģı faaliyetleri MADDE 7 (1) Büroların, iģçilere yurt dıģındaki iģler için iģ bulmaları halinde, 5 inci maddede belirtilen belgeleri bulundurmaları ve Kurumun istemesi halinde ibraz etmesi gerekmektedir. (2) Bürolar; taraflarca imzalanan ve Kurumca onaylanan hizmet akitlerinin bir nüshasını kendilerinde saklamak, birer nüshasını da iģçiye ve Kuruma vermek zorundadır. (3) Büroların yurtdıģındaki iģler için iģçi teminine iliģkin ilanları izne tabi değildir. Hizmet akitlerinin onaylatılması zorunluluğu MADDE 8 (1) Firmaların, Kurum ya da Bürolar kanalıyla veya kendilerinin doğrudan temin ettikleri iģçilerle veya tayin ettikleri vekil arasında örneği Kurumca hazırlanan hizmet akdinin imzalanması ve Kuruma onaylattırılması zorunludur. Birden fazla iģçiyi kapsayan hizmet akitleri MADDE 9 (1) 1/11/2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Bakanlıklararası Hac Ve Umre Kurulu Kararı Doğrultusunda Hac Döneminde Suudi Arabistan da ÇalıĢacak Geçici ĠĢçiler Ġle Ġlgili Tebliğ kapsamında yurt dıģına gidecek geçici iģçiler için, iģverenle tüm iģçileri temsilen bir iģçi arasında tek hizmet akdi imzalanabilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÇeĢitli ve Son Hükümler Ġdari para cezası uygulaması MADDE 10 (1) Yurt dıģına iģçi götürülmesi ile ilgili olarak mevzuata aykırı davranılması halinde; a) 4904 sayılı Türkiye ĠĢ Kurumu Kanununun hükümlerine aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kiģilerle bürolara bu Kanunun 18 inci ve 20 nci maddelerinde belirtilen idari para cezaları ve diğer yaptırımlar uygulanır. b) Aynı Kanunun 21 inci maddesi gereğince iģ ve iģgücü konularında Kuruma bilgi vermeyen gerçek ve tüzel kiģilere 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 32 nci maddesi gereğince idari para cezası uygulanır. Hizmet akdinin uygulanmasından doğan ihtilafların çözümü MADDE 11 (1) ĠĢçi ve iģveren arasındaki hizmet akdinin uygulanmasından doğacak anlaģmazlıklar ile diğer ihtilafların giderilmesi hizmet akdinde gösterilen yetkili mercilerce çözüme kavuģturulur. (2) ÇalıĢtırılmak üzere yurtdıģına götürülen iģçilerin mağdur edildiğine dair resmi makamlardan gelen veya yurt dıģına götürmek maksadıyla iģçilerden menfaat temin edildiğine dair belgeler mevcut olması durumunda iģveren böyle bir mağduriyetin veya menfaat temininin mevcut olmadığını ispat etmedikçe Kurumca hizmet akitleri onaylanmaz. (3) Mahkeme kararlarıyla, iģçi simsarlığı ve benzeri nedenlerle ceza alan gerçek veya tüzel kiģilerin veya bunların vekillerinin yurt dıģına iģçi götürme talepleri kabul edilmez. Masraf karģılıkları
MADDE 12 (1) Firmalar tarafından yurt dıģına götürülecek veya kendi imkanlarıyla yurt dıģına gidecek iģçiler için iģverenlerden alınacak masraf karģılıkları, 24/1/2005 tarihli ve 25706 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türkiye ĠĢ Kurumu Genel Müdürlüğü Masraf KarĢılıklarının Tespiti Ve Uygulamasına ĠliĢkin Yönetmelik esasları doğrultusunda belirlenir ve uygulanır. Bilgi verme zorunluluğu MADDE 13 (1) Kurum, bu Yönetmelik çerçevesindeki görevlerini yerine getirirken firmalardan ve Bürolardan 4904 sayılı Türkiye ĠĢ Kurumu Kanununun 19 uncu, 21 inci maddelerinde belirtilen kapsamdaki bilgileri istediğinde, belirtilen süre içinde gerekli bilgilerin verilmesi zorunludur. ĠĢbirliği MADDE 14 (1) Kurum, bu Yönetmelik çerçevesindeki görevlerini yerine getirirken veya yetkilerini kullanırken, kamu kurum ve kuruluģları, dıģ temsilcilikler ve Türkiye'deki yabancı ülke temsilcilikleriyle doğrudan yazıģabilir ve bunların yardımlarını talep edebilir. Yürürlük MADDE 15 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 16 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye ĠĢ Kurumu Genel Müdürü yürütür.