sunu Copyright Bu soruların her hakkı ÇANTA Yayıncılık A.Ş. ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması yasaktır. ISBN: 978-605-2018-01-9 Yazar Fatih GİZLİGİDER Redaksiyon Mehmet SÜSLÜ Dizgi - Tasarım Çantada Grafik Atölyesi Grafik - Kapak Çantada Grafik Atölyesi Baskı Yeri Erciyes İşyerleri Sitesi 198. Cadde No: 4 Yenimahalle / ANKARA Tel: 0312 330 19 91 Fax: 0312 434 12 52 Kızım Ceyda ya Değerli Meslektaşlarım ve Sevgili Öğrenciler, Yıllardır yaptığımız animasyonlarla, simülasyonlarla, fen şarkılarıyla, fen karikatürleriyle, konu videolarıyla, Kim 500 Puan İster? oyunuyla ve yazılı sorularımızla Fen Bilimleri dersinde Türkiye nin neredeyse her sınıfında konuk öğretmen olarak yer aldım. Fen bilimleri alanında yaptığım birçok çalışmada ilk olmakla birlikte, pek çok öğretmenimizin de ilham almasına vesile olmuştu. Öncelikle meslektaşlarımdan gelen yoğun istek ve Çanta Yayıncılık ailesinin de ısrarlı tutumu sayesinde şuan elinizde tuttuğunuz bu kitabı hazırlamaya karar verdim. Yılların verdiği birikimi yepyeni bir ürün ile taçlandırmak, hem öğretmenleri hangi yayını kullansam telaşından kurtarmak, hem de öğrencilerimizi kazanım dışı bilgilerle yormadan sınavlara hazırlamak istedim. Değerli zümrelerim, şimdiye kadar ben de her sene başında hangi kaynağı kullansam telaşını yaşamış bir fen bilimleri öğretmeniydim. Her sene belirlediğim kaynakta kazanım dışı soruların üstünü çizmekten, Bu soru sınavda gelmez. demekten yorulmuş bir öğretmen olarak, bu kitabı yazmaya başladım. Derste anlattığınız, deneyini yaptığınız, etkinliğini gösterdiğiniz ne varsa kazanımlar dâhilinde bu kitapta soru olarak karşınıza çıkacak. Soruları yazarken özellikle TEOG tarzında, benim deyimimle TEOG tadında sorular yazdım. Soru tipleri, sorulardaki soru köklerine varana kadar her bir soruda TEOG havasını hissedeceksiniz. Derslerinizde kullandıkça göreceksiniz ki bu kitap sadece bir soru bankası değil, aynı zamanda hangi kazanımı ne kadar, nasıl anlatmanız gerektiği konusunda da size kılavuzluk yapacak bir kaynak. Kitabın hazırlanması sürecinde verdikleri destekten ötür ü Buket Ertuğrul Akyol a, İbrahim Evren Özer e, Ümit Baraklıoğlu na, Murat Üstündağ a, Halime Uluhan a, Uğur Özbay a ve mesajlarıyla, yorumlarıyla, dualarıyla bana güç veren tüm Fen Bilimleri öğretmenlerime teşekkür ederim. Kazanım Soru Bankası kitabımızın yazımı esnasında en büyük fedakârlığı gösteren, bu sene TEOG sınavına girecek kızım Ceyda Gizligider e ve onun nezdinde tüm 8. sınıf öğrencilerimize sonsuz başarı diliyorum. Fatih GİZLİGİDER Fen Bilimleri Öğretmeni,
içindekiler 1. Ünite: CANLILAR VE HAYAT (İnsanda Üreme, Gelişme ve Büyüme) Nükleotit, Gen, DNA ve Kromozom Kavramlarını Açıklar ve Bu Kavramlar Arasında İlişki Kurar... 5 DNA nın Yapısını Model Üzerinde Gösterir ve DNA nın Kendini Nasıl Eşlediğini İfade Eder... 9 Mitozun Ne Olduğunu Kavrar ve Canlılar İçin Önemini Açıklar... 13 Hücrenin, Mitoz Sırasında Birbirini Takip Eden Farklı Evrelerden Geçtiğini Kavrar... 17 Mayozun Ne Olduğunu Kavrar ve Canlılar İçin Önemini Araştırır.... 21 Üreme Ana Hücrelerinde Mayozun Nasıl Gerçekleştiğini Model Üzerinde Gösterir... 25 Mayoz ve Mitoz Arasındaki Farkları Kavrar... 29 İnsanda Üremeyi Sağlayan Yapı ve Organları Şema Üzerinde Göstererek Açıklar... 33 Üreme Organlarının Neslin Devamı İçin Üreme Hücrelerini Oluşturduğunu İfade Eder... 37 Sperm, Yumurta, Zigot, Embriyo ve Bebek Arasındaki İlişkiyi Yorumlar... 39 Embriyonun Sağlıklı Gelişebilmesi İçin Alınması Gereken Tedbirleri, Araştırma Verilerine Dayalı Olarak Tartışır... 43 Çocukluktan Ergenliğe Geçişte Oluşan Bedensel ve Ruhsal Değişimleri Tartışır... 47 Ergenlik Döneminin Sağlıklı Bir Şekilde Geçirilebilmesi İçin Nelerin Yapılabileceğini, Araştırma Verilerine Dayalı Olarak Tartışır... 51 Ünite Değerlendirme Testleri... 53 2. Ünite: BASİT MAKİNELER Basit Makinelere Örnekler Verir ve Sağladığı Avantajları Örneklerle Açıklar... 65 Dişli Çarklar, Vida ve Kasnakların da Birer Basit Makine Olduğu Belirtilir... 73 Basit Makinelerin Günlük Yaşamdaki Kullanım Alanlarına Örnekler Verir... 75 Basit Makinelerden Yararlanarak Günlük Yaşamda İş Kolaylığı Sağlayacak Bir Düzenek Tasarlar ve Yapar... 81 Ünite Değerlendirme Testleri... 83 3. Ünite: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ Geçmişten Günümüze Periyodik Sistemin Oluşturulma Sürecini Araştırır ve Sunar... 107 Periyodik Sistemde, Grup ve Periyotların Nasıl Oluşturulduğunu Açıklar... 109 Periyodik Sistemdeki İlk 18 Elementin Elektron- Katman İlişkisi Temelinde Elektron Dağılımını Yapar ve Periyodik Cetveldeki Yerini Bulur... 111 Elementleri Metal, Ametal ve Soygaz Olarak Sınıflandırarak Özelliklerini Karşılaştırır... 113 Kimyasal Bağ Kavramını Açıklayarak Bağları İyonik ve Kovalent Karakterlerine Göre Sınıflandırır... 115 Asit ve Bazların Genel Özelliklerini Kavrayarak Günlük Yaşamdan Örnekler Verir... 117 Maddelerin ph Değerlerini Kullanarak Asitlik ve Bazlık Durumları Hakkında Çıkarımlarda Bulunur 119 Asit ve Bazların Çeşitli Maddeler Üzerindeki Etkilerini Gözlemler... 121 Asit Ve Bazların Temizlik Malzemesi Olarak Kullanılması Esnasında Oluşabilecek Tehlikelerle İlgili Gerekli Tedbirleri Alır... 123 Asit Yağmurlarının Oluşum Sebeplerini ve Sonuçlarını Araştırarak Sorunun Çözümü İçin Öneriler Üretir ve Sunar... 125 Kimyasal Tepkimeleri, Bağ Oluşumu ve Bağ Kırılımı Temelinde Açıklar... 127 Kimyasal Tepkime Türlerini Kavrar... 129 Kimyasal Tepkimelerde Kütlenin Korunduğu Sonucunu Çıkarır... 131 Ağırlıklı Olarak İthal ve İhraç Edilen Kimyasal Ürünleri Karşılaştırarak Türkiye Kimya Endüstrisinin İşleyişini Kavrar... 133 Geçmişten Günümüze Türkiye deki Kimya Endüstrisinin Gelişimini Sorgular... 135 Kimya Endüstrisinde Meslek Dallarını Araştırır ve Gelecekteki Yeni Meslek Alanlarının Neler Olabileceği Hakkında Tahminlerde Bulunur... 137 Ünite Değerlendirme Testleri... 139 3,
4. Ünite: IŞIK VE SES Ortam Değiştiren Işığın İzlediği Yolu Gözlemleyerek Kırılma Olayının Sebebini Ortam Değişikliği İle İlişkilendirir... 157 Işığın Kırılmasını, İnce ve Kalın Kenarlı Mercekler Kullanarak Deneyle Gözlemler... 161 İnce ve Kalın Kenarlı Merceklerin Odak Noktalarını Tespit Ederek Ormanlık Alanlara Bırakılan Cam Atıklarının Yangın Riski Oluşturabileceğini Fark Eder... 163 Merceklerin Günlük Yaşam ve Teknolojideki Kullanım Alanlarına Örnekler Verir... 165 Sesin Farklı Ortamlardaki Süratini Karşılaştırır... 167 Sesin Bir Enerji Türü Olduğunu ve Ses Enerjisinin Başka Bir Enerjiye Dönüşebileceğini Kavrar... 169 Ünite Değerlendirme Testleri... 171 5. Ünite: CANLILAR VE ENERJİ İLİŞKİLERİ 6. Ünite: MADDENİN HÂLLERİ VE ISI Öz ısıyı Tanımlar ve Yaptığı Deneylerle Farklı Maddelerin Özısılarının Farklı Olabileceği Çıkarımında Bulunur... 219 Isı ile Özısı, Kütle ve Sıcaklık Arasındaki İlişkiyi Kavrar... 221 Isı Alışverişi İle İlgili Problemler Çözer... 223 Hâl Değişimi Esnasında Isı Alışverişi Olduğu Sonucuna Varır... 227 Maddelerin Hâl Değişim Isılarını Hesaplayarak Sonucu Yorumlar... 229 Maddelerin Hâl Değişim Grafiğini Çizer ve Yorumlar... 233 Günlük Yaşamda Meydana Gelen Hâl Değişimleri İle Isı Alışverişini İlişkilendirir... 235 Ünite Değerlendirme Testleri... 237 Besin Zincirindeki Üretici-Tüketici-Ayrıştırıcı İlişkisini Kavrar ve Örnekler Verir... 183 Bitkilerde Besin Üretiminde Fotosentezin Önemini Kavrar ve Fotosentezin Nasıl Gerçekleştiğini Açıklar... 185 Canlılarda Solunumun Önemini Kavrar ve Solunumun Nasıl Gerçekleştiğini Açıklar... 189 Madde Döngülerini Şema Üzerinde Göstererek Açıklar... 193 Madde Döngülerinin Yaşam Açısından Önemini Sorgular... 195 Ozon Tabakasının Seyrelme Nedenlerini ve Canlılar Üzerindeki Olası Etkilerini Araştırarak Sorunun Çözümü İçin Öneriler Üretir ve Sunar... 197 Kaynakların Tasarruflu Kullanımına Yönelik Proje Tasarlar... 199 Katı Atıkları Geri Dönüşüm İçin Ayrıştırmanın Önemini ve Ülke Ekonomisine Katkısını, Araştırma Verilerini Kullanarak Tartışır ve Bu Konuda Çözüm Önerileri Sunar... 201 Günümüzdeki Biyoteknoloji Uygulamalarının Olumlu ve Olumsuz Etkilerini, Araştırma Verilerini Kullanarak Tartışır... 203 Biyoteknoloji Uygulamalarının Geçmişten Günümüze Gelişimini Araştırır ve Rapor Eder... 205 Biyoteknolojik Çalışmalar İle İlgili Meslek Gruplarını Araştırır ve Bu Meslek Gruplarının Görev Alanlarını Açıklar... 207 Ünite Değerlendirme Testleri... 209 7. Ünite: YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK Elektriklenmeyi, Teknolojideki ve Bazı Doğa Olaylarındaki Uygulamalarını Gözlemleyerek Örneklendirir ve Açıklar... 253 Elektrik lerini Sınıflandırarak Aynı ve Farklı Cins Elektrik lerinin Birbirlerine Etkisini Deneyerek Keşfeder... 255 Elektriklenme Çeşitleriyle İlgili Deneyler Yapar ve Sonuçlarını Gözlemler... 257 Cisimleri, Sahip Oldukları Elektrik leri Bakımından Sınıflandırır... 261 Elektroskopun Kullanım Amacını Bilir ve Çalışma Prensibini Gösterir... 263 Topraklama Olayının Ne Olduğunu Keşfeder ve Günlük Yaşam ve Teknolojideki Uygulamalarını Dikkate Alarak Can ve Mal Güvenliği Açısından Önemini Tartışır... 265 Ünite Değerlendirme Testleri... 267 8. Ünite: DEPREM VE HAVA OLAYLARI Depremle İlgili Temel Kavramlar... 277 Hava Olayları... 279 Mevsimlerin Oluşumu... 281 İklim... 283 Ünite Değerlendirme Testleri... 285 CEVAP ANAHTARLARI... 287 4
Kazanım Soru Bankası Ortam Değiştiren Işığın İzlediği Yolu Gözlemleyerek Kırılma Olayının Sebebini Ortam Değişikliği İle İlişkilendirir 1. Öğretmen, sınıfa lazer ışık kaynağı ve kalın pencere camı getiriyor. 3. 01 Normal X ortamı normal Y ortamı hava cam Duygu, şekli inceleyerek bazı yorumlar yapıyor. h I. Y ortamı, X ortamından daha yoğundur. Cama ışık tutulunca ışığın izlediği yolu şekildeki gibi gözlemliyorlar. II. X ortamı, Y ortamından daha az kırıcıdır. III. Işık ışını, X ortamında daha hızlı ilerler. Işığın camda doğrusal bir yol izlemeyip, doğrultu değiştirmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir? Duygu nun yorumlarından hangileri doğrudur? Hava ile camın sıcaklıklarının farklı olması Sadece I B) I ve II B) Hava ile camın yoğunluklarının farklı olması II ve III D) I, II ve III Hava ile camın yoğunluklarının aynı olması D) Hava ile camın sıcaklıklarının aynı olması 2. Metin Metin ve Bekir, balığı bulunduğu yere göre nasıl görürler? Işık ve Ses Metin, Bekir ve balığın konumu şekilde gösterilmiştir. Yalnızca bu etkinlikten yararlanılarak, Metin Bekir yakında görür. uzakta görür. I. Işık saydam ortamdan başka bir saydam ortama geçerken doğrultu değiştirir. B) uzakta görür. uzakta görür. II. Ortam değiştiren ışık, kırılmaya uğrar. yakında görür. Bulunduğu yerde görür. verilen bilgilerden hangilerine ulaşır? D) uzakta görür. Bulunduğu yerde görür. III. Işığın yoğun ortamlarda hızı azalır. Sadece I B) I ve II II ve III D) I, II ve III 4. ÜNİTE Bekir normal Öğretmen sınıfa üstü açık ve içi su dolu akvaryum ve lazer ışık kaynağı getiriyor. Su dolu akvaryuma ışık kaynağını tutunca ışığın izlediği yolu şekildeki gibi gözlemliyorlar. 4. 157
5. Giren Maddeler Oluşan Ürünler CH 4 g CO 2 g O 2 g H 2 O? g Tabloda artansız bir yanma tepkimesine giren maddeler ve oluşan ürünler ile miktarları sembollerle gösterilmiştir. Buna göre, kaç gram H 2 O oluştuğu aşağıdakilerden hangisi ile hesaplanır? 7. Kütle (gram) 20 17 12 Y X Zaman Grafikte artansız bir kimyasal tepkimeye giren X ve Y ile oluşan Z nin miktarları gösterilmiştir. Buna göre, kaç gram T oluşmuştur? Z T 6. + B) + + + D) + 1. durum Kükürt demir tozu çekiyor 32 B) 17 15 D) 12 8. 16 gram CH 4 gazı ile 64 gram O 2 gazı CH 4 + 2O 2 CO 2 + 2H 2 O Denklemine göre tepkimeye girerek 44 gram CO 2 ve 36 gram H 2 O molekülü oluşturmaktadır. 2. durum 45 g Demir çekmiyor Buna göre, 32 gram CH 4 gazı ile 128 gram O 2 gazı tepkimeye girdiğinde oluşacak CO 2 ve H 2 O miktarları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? CO 2 H 2 O 88 gram 72 gram 45 g B) 72 gram 88 gram 44 gram 36 gram 132 3. ÜNİTE Maddenin Yapısı ve Özellikleri Melda, deney tüpü içerisine koyduğu kükürt-demir tozu karışımını taktığı tıpa ile birlikte tarttığında toplam kütleyi 45 g buluyor. 1. durumda bu karışıma mıknatısı yaklaştırdığında mıknatısın demir tozunu çektiğini gözlemliyor. 2. durumda ise bu karışımı ısıtıyor. Isıtma işlemi sonunda elde edilen demir sülfür, deney tüpü ve tıpanın toplam kütlesini 45 g bulurken demir sülfürün mıknatıs tarafından çekilmediğini fark ediyor. Buna göre, Melda kimyasal tepkimelerle ilgili; I. kimyasal tepkime sonucu kütle korunur, II. kimyasal tepkimelerde atom sayısı korunur, III. kimyasal tepkime sonucu oluşan yeni madde kendini oluşturan maddelerin özelliklerini göstermez çıkarımlarından hangilerine yalnızca yukarıda yaptığı deneylerden yola çıkarak ulaşabilir? Yalnız III B) I ve II I ve III D) I, II ve III 9. D) 36 gram 44 gram Sol Sağ Ceyda, bir kimyasal tepkimede kütlenin korunduğunu molekül modelleri ve terazi ile göstermek istiyor. Modelleri şekildeki gibi teraziye yerleştirdiğinde terazinin dengede kalmadığını gözlemliyor Ceyda aşağıdakilerden hangisini yaparsa terazi dengelenmiş olur? Sağ kefeye bir H 2 O modeli daha eklemeli B) Sol kefeye H 2 modeli, sağ kefeye O 2 modeli eklemeli Sağ kefeye H 2 modeli, sol kefeye H 2 O modeli eklemeli D) Sol kefeye H 2 modeli, sağ kefeye H 2 O modeli eklemeli
7. 5. P R S R Şekildeki palanga sisteminde makara ağırlıkları ihmal edilmiyor. P Uygulanacak kuvveti hesaplamak isteyen bir öğrenci; Kuvvet K P ve R makaraları ile şekildeki sistemler hazırlanıyor. I. ün ağırlığını Bu sistemle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? II. P makarasının ağırlığını III. R makarasının ağırlığını R makarası uygulanan kuvveti K cismine zıt yönde iletilmesini sağlar. IV. S makarasının ağırlığını verilenlerden hangilerini bilmesi yeterlidir? Sadece I B) I ve II I, III ve IV D) II, III ve IV B) P makarası bu sistemde kuvvet kazancı olmasını sağlar. R makarasının ağırlığı kuvvet kazancını etkiler. D) P makarasının ağırlığı uygulanacak kuvvetin büyüklüğünü etikler. 6. 2. ÜNİTE Basit Makineler 8. İki ayrı palanga sistemi şekilde gösterilmiştir. Çınar 20N ağırlığındaki makara ile şekildeki düzeneği hazırlıyor. Çınar, 50N luk yükü 20 cm yukarı çıkaracaktır. istenilen yüksekliğe çıkardığında, dinamometrede okunan değer, uygulanan kuvvetin yönü ve çekilen ip miktarı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Dinamometrede okunan değer Kuvvetin yönü Çekilen ip miktarı 35N 20 cm B) 70N 20 cm 25N 40 cm D) 35N 40 cm 84 K P L R M S Palanga sistemlerinde makara ağırlıkları ihmal edilmiyor. Buna göre, numaralanmış makaraların hangilerinin ağırlığı uygulanacak kuvvetin büyüklüğünü etkiler? K ve P B) M ve S M, R ve S D) L, M, R ve S
Kazanım Soru Bankası 07 Basit Makinelerin Günlük Yaşamdaki Kullanım Alanlarına Örnekler Verir 1. 3. 4 1 3 2 5 Şekilde günlük hayatta kullanılan bazı basit makineler numaralanmıştır. yük Mehmet Usta su tesisatçısıdır. Şekildeki boru anahtarı ile demir boruları açmak istiyor ancak başaramıyor. Daha sonra arabasından aşağıdaki sapı daha uzun boru anahtarını getiriyor. Numaralanmış basit makinelerden hangilerinin çalışma prensibi yukarıda gösterilen kaldıraç ile aynıdır? Mehmet Usta, sapı uzun boru anahtarını kullanarak aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır? 4. B) 1 ve 2 3, 4 ve 5 D) 1, 2 ve 3 Destek Kuvvet kolunu uzatarak, çıkış kuvvetini arttırmak istemiştir. B) Kuvvet kolunu uzatarak, çıkış kuvvetini arttırmak istemiştir. kolunu uzatarak, çıkış kuvvetini azaltmak istemiştir. Anıl kaldıraçlarla ilgili poster çalışması yapıyor. Posteri gören arkadaşları çeşitli tepkiler veriyor. Benim kaldıracımda da kuvvet kazancı var. D) Kuvvet kolunu uzatarak, çıkış kuvvetini azaltmak istemiştir. Kaan Kuvvetten her zaman kaybettiren kaldıraç posteri yaptım. Emir Kaan ve Burak tahterevallide aşağıdakilerden hangisi gibi otururlarsa yatay konumda denge kesinlikle sağlanamaz? Kaan Burak B)Kaan Burak Ben de el arabası posteri hazırladım. 2. ÜNİTE Ağırlığı önemsenmeyen eşit bölmeli kaldıraçta ağırlıkları farklı Kaan ve Burak oturacaktır. Figen Ben de tahterevalli posteri yaptım. Defne Kaan Burak D)Kaan Burak Kaan, Emir, Figen ve Defne den hangisi Anıl ile kesinlikle aynı tip kaldıracın posterini hazırlamıştır? Kaan B) Emir Figen D) Defne 2. Basit Makineler Yeni boru anahtarı ile demir boruları açabiliyor. Sadece 3 77
5. 6 5 4 Uzunluk (cm) Silindir yarıçapı Çıkrık kolu 7. 3 2 1 0 K L M N Şekilde K, L, M ve N çıkrıklarına ait silindir yarıçapı ve çıkrık kolu uzunluklarını gösteren grafik verilmiştir. Buna göre, hangi çıkrıklarda kuvvet kazancı yoktur? Sadece M B) K ve M K, L ve M D) K, L, M ve N Ceyda, şekilde verilen silindir ve çıkrık kolları ile çıkrık modeli yapmak istiyor. Ceyda, hangi silindir ve çıkrık kolunu kullanırsa kuvvet kazancı daha fazla olan çıkrık modeli elde eder? İnce silindir Uzun kol B) İnce silindir Kısa kol Kalın silindir Uzun kol D) Kalın silindir Kısa kol 6. K 8. Şekildeki çıkrık sisteminde K yükünü daha az kuvvetle kaldırmak için nasıl bir değişiklik yapmalıyız? Kuvvet 72 2. ÜNİTE Basit Makineler Melis Çıkrık kolunun uzunluğunu arttırırız. Çıkrık silindirinin yarıçapını azaltırız. Mira Duru Çıkrık silindirinin uzunluğunu arttırırız. Öğretmenin sorduğu soruya hangi öğrenciler doğru cevap vermiştir? Sadece Melis B) Melis ve Duru Duru ve Mira D) Melis, Duru ve Mira Çıkrık çalışma prensibi olarak kaldıraçlara benzer. Şekilde kesiti verilen çıkrık çalışma prensibi olarak aşağıdaki kaldıraçlardan hangisine benzerlik gösterir? Kuvvet B) Kuvvet Destek Destek Kuvvet D) Destek Destek Kuvvet
Kazanım Soru Bankası Basit Makinelere Örnekler Verir ve Sağladığı Avantajları Örneklerle Açıklar 3. D2 D1 8N 8N ùhnlo, Şekildeki 1. deneyde yük 10N luk kuvvet ile dengeleniyor. D3 ùhnlo,, Şekil I ve şekil II deki 8N ağırlığındaki cisim dengededir. (Makara ve dinamometre ağırlıkları ile sürtünme önemsizdir.) Makaranın bağlanma şekli 2. deneydeki gibi değiştirilirse aynı yükü dengeleyecek kuvvet kaç N olur? (Makara ağırlıkları ve sürtünme önemsizdir.) Buna göre dinamometrelerde okunan D1, D2 ve D3 değerleri için hangisi doğrudur? 5 D1 > D2 > D3 B) D1 = D2 = D3 D1 > D2 = D3 D) D2 = D3 > D1 B) 10 15 D) 20 2. K 4. L Ali, eşit miktarda tuğlayı eşit yükseklikteki balkona makarayı önce şekil 1 deki gibi bağlayarak çekiyor, sonra ise şekil 2 deki gibi bağlayarak çekiyor. (Makara ağırlığı ve sürtünme önemsizdir.) Kaan, bir sabit makara ve ağırlığı önemsiz bir hareketli makara ile şekildeki K ve L sistemlerini kuruyor, özdeş ağırlıkları yukarı çıkarmaya çalışıyor. (Sürtünme önemsizdir.) Buna göre; K ve L sistemleri için; I. Şekil 1 de çektiği ipin uzunluğu daha kısadır. I. Her ikisi de kuvvetten kazandırır. II. Şekil 2 de daha az kuvvet uygulamıştır. II. L sisteminin kuvvet kazancı daha çoktur. III. Her iki şekilde de fiziksel anlamda aynı işi yapmıştır. III. aynı yüksekliğe çıkarıldığında K sisteminde daha çok iş yapılır. verilenlerden hangileri doğrudur? Verilen ifadelerden hangileri doğrudur? Sadece I B) I ve II Sadece I B) I ve II II ve III D) I, II ve III II ve III D) I, II ve III Basit Makineler 2. deney 2. ÜNİTE 1. deney 1. 01 65
Kazanım Soru Bankası Hücrenin, Mitoz Sırasında Birbirini Takip Eden Farklı Evrelerden Geçtiğini Kavrar 1. Öğretmen: Mitoz bölünmeye ait evrelerden bir tanesini defterinize çiziniz. 3. Duru: Ben, metafaz evresini çizdim. 08 Kromozomlar hücrenin ortasına tek sıra hâlinde dizilir. Gördüğünüz gibi hücrenin 4 kromozomu var. Aras: Ben, anafaz evresini çizdim. Öğretmen her iki öğrencinin de çizimini kontrol ettikten sonra: Öğretmen: Her ikinizin de çizimi doğru olmuş. Buna göre, Duru ve Aras ın çizimleri aşağıdaki seçeneklerden hangisi olabilir? Duru nun çizimi Aras ın çizimi Öğretmenin tahtada gösterdiği mitoz bölünme evresi aşağıdakilerden hangisidir? B) D) D) Aşağıda mitoz bölünme esnasında meydana gelen bazı olaylar verilmiştir. Kromozomlar hücrenin ortasına tek sıra hâlinde dizilir. Kromozomlar ikiye ayrılarak hücrenin zıt kutuplarına ulaşır. Sitoplazma bölünmesi boğumlanarak gerçekleşir. Mitoz bölünme geçiren bir hücrenin bitki hücresi mi hayvan hücresi mi olduğu aşağıdakilerden hangisi yapılırsa kesinlikle belirlenebilir? Buna göre, aşağıdaki evre resimlerinden hangisi hakkında bilgi verilmemiştir? B) D) Metafaz evresinde, kromozomlar hücrenin ortasına dizilmesi gözlemlenirse B) Metafaz evresinde, kromozom sayıları sayılırsa Telofaz evresinde, sitoplazma bölünmesinin nasıl gerçekleştiği gözlemlenirse D) Telofaz evresinde, çekirdek zarı oluşumu gözlemlenirse 2. 1. ÜNİTE 4. Canlılar ve Hayat (İnsanda Üreme, Gelişme ve Büyüme) B) 19