Sayı - 19 GSG Hukuk Aylık Vergi Hukuku Bülteni Ekim 2017 Güncel Mevzuat Gelişmeleri Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapan Yönetmelik Yayımlandı. Türkiye - Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve Anlaşmasına İlişkin 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği Yayımlandı. 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Geçici 2 inci Maddesine İlişkin Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı Yayımlanmıştır. Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik Yayınlanmıştır. 2017 Yılı Üçüncü Geçici Vergi Döneminde Uygulanacak Yeniden Değerleme Oranına İlişkin Sirküler Yayımlandı. 3 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ Taslağı Hazırlandı. Mahkeme Kararları Anayasa Mahkemesi nin Gümrük Kanunu Madde 197/4 hakkında, 28/09/2017 tarih ve E.2016/198 2017/144 sayılı kararı yayımlandı. Anayasa Mahkemesi nin Adil Yargılanma Hakkı ve Mülkiyet Hakkına İlişkin Bireysel Başvuru Kararı Yayımlandı (BN:2014/109) Uluslararası vergi haberleri Dünya dan haberler 1
Sayı - 19 Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapan Yönetmelik Yayımlandı. 13.10.2017 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile 21.05.2014 tarihli ve 29006 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinde değişiklik yapılarak bazı gümrük işlemlerini yapmaya haiz olma konusundaki hükümler hafifletilmiş ve ibraz edilmesi gereken belgeler, bu belgelerin taşıması gereken şartlar ve ibraz yerlerine ilişkin kolaylık sağlayacak uygulama hükümleri getirilmiştir. Ayrıca yetkilendirilmiş yükümlü statüsü, kapsamı ve sertifika hükümleri başlığı altında yapılan düzenleme ile süreler uzatılmıştır. Böylece ithalat, ihracat ve ithalatta yerinde gümrükleme iznine dair düzenlemeler ile kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Türkiye - Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve Anlaşmasına İlişkin 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği Yayımlandı. Tebliğ, 22/6/2015 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu Arasındaki Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçevesinde Birlik Tarafından Türkiye Cumhuriyeti ne Yapılacak Mali Yardımın Uygulanmasına İlişkin Düzenlemeler Hakkındaki Çerçeve Anlaşmanın (IPA II Çerçeve Anlaşması) gümrük işlemleri ile ilgili hükümlerinin uygulama usul ve esaslarını düzenlemektedir. 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun Geçici 2 inci Maddesine İlişkin Kararın Yürürlüğe Konulması Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı Yayımlanmıştır. Karar, teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren ve kanunun geçici 2inci maddesine göre istisna kapsamına giren kazanç elde eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, söz konusu istisnalardan yararlanma usul ve esaslarına ilişkin düzenlemeler içermektedir. Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik Yayımlanmıştır. Yönetmelik ile; Türkiye Cumhuriyeti ile Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyona taraf olan diğer ülkeler arasında imzalanan tercihli ticaret düzenlemelerinde yer alan Menşe Kuralları ve İdari İşbirliğine ilişkin maddenin veya bu düzenlemelere ek Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokol ün uygulanmasına dair usul ve esasları düzenlenmektedir. 2017 Yılı Üçüncü Geçici Vergi Döneminde Uygulanacak Yeniden Değerleme Oranına İlişkin Sirküler Yayımlandı. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri / 46 ile 2017 yılı üçüncü geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı %12,37 (yüzde oniki virgül otuzyedi) olarak tespit edilmiştir. 2
Sayı - 19 3 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ Taslağı Hazırlandı. Tebliğin konusunu 18/11/2007 tarihli ve 26704 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 1 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğin 6- Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile Anlaşma Usulü başlıklı bölümünde yapılan değişiklikler oluşturmaktadır. Hazırlanan taslağın geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığınca çalışmalara devam edilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Mozambik Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması Akdedilmesine İlişkin İlk Tur Müzakereler Maputo da Gerçekleştirildi. Müzakere sonrasında Anlaşma nın büyük bölümü üzerinde uzlaşmaya varılmıştır. Uzlaşılamayan konuların görüşülmesi için ise ikinci tur müzakerelerin, tarafların mutabakata varacağı ileri bir tarihte gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Anlaşmanın tamamlanarak yürürlüğe girmesi halinde her iki ülkenin girişimcileri bakımından vergisel yönden istikrarlı bir yatırım ortamı sağlanması beklenmektedir. Anayasa Mahkemesi nin Gümrük Kanunu Madde 197/4 hakkında, 28/09/2017 tarih ve E.2016/198 2017/144 Sayılı Kararı Yayımlandı. İstanbul 7. Vergi Mahkemesi; Gümrük Kanununun 197. Maddesi (4) numaralı fıkrasında yer alan ceza davası açılmış olmak kaydıyla ibaresini itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesi ne taşımıştır. İlk derece mahkemesinin temel gerekçesi; ceza davasının Gümrük Kanunu nda düzenlenen zamanaşımı süresi içinde açılıp açılmadığına ilişkin bir belirlilik içermediği, gümrük vergileri alacaklarının ceza uygulaması gerektiren bir fiile ilişkin olması ve bir ceza davasının açılması halinde bu davanın beyannamenin tescil tarihinden itibaren üç yıllık zamanaşımı süresi içinde mi açılması gerektiği yoksa gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren bu üç yıllık süreye bağlı olmaksızın Türk Ceza Kanunundaki dava ve ceza zamanaşımı sürelerinin mi uygulanması gerektiği konusunda belirsizlik olduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu belirsizlik sebebi ile farklı yargı kararları yaratması hukuki belirlilik ve hukuki güven ilkelerini zedelenmekte ve söz konusu durum Anayasa nın 2. maddesine aykırılık taşımaktadır. Sayılan gerekçelerle uyuşmazlık Anayasa Mahkemesi ne taşınmıştır. Yüksek Mahkeme sistematik yorum yöntemi gereğince herhangi bir hukuk kuralının tek başına değil, içinde bulunduğu metnin tümü göz önünde tutularak yorumlanması gerektiğine vurgu yaparak Gümrük Kanunu madde 181 ve 197 de yer alan düzenlemelerin bir bütün olarak ele alınması ve sistematik şekilde yorumlanması sonucu itiraz konusu olan fıkranın, gümrük vergilerinin tarh ve tahakkuk ettirilerek tebliğinin gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde yapılacağı kuralının istisnasını teşkil ettiğini ifade etmiştir. Mahkeme nihai olarak, gümrük vergi alacaklarının ceza uygulaması gerektiren bir fiile ilişkin olması halinde Türk Ceza Kanunu nda öngörülen dava ve ceza zamanaşımı sürelerine göre tahsil edileceği konusunda belirsizlik olmadığı gerekçesi ile itirazın oybirliği ile reddine karar vermiştir. Anayasa Mahkemesi nin 20/09/2017 Tarih ve 2014/109 Başvuru No.lu, Adil Yargılanma Hakkı ve Mülkiyet Hakkına İlişkin Kararı Yayımlandı. Bireysel Başvuruya konu olay kısaca şu şekildedir; Mükellefin 2001 yılında Off-Shore mevduatından elde ettiği geliri beyan etmediğinin tespiti üzerine 18/10/2006 tarihinde vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve gelir vergisi matrahının tespiti amacıyla işlem dosyası 10/11/2006 tarihinde Takdir Komisyonuna sevk edilmiştir. Komisyon kararını 08/02/2008 tarihinde vermiş ve idare ilgili karara dayanak ihbarnameyi 11/02/2008 tarihinde düzenleyerek başvurucu mükellefe 12/02/2008 tarihinde tebliğ etmiştir. Mükellef, tebligata karşı yerel mahkeme nezdinde dava açmıştır. Yerel Mahkemenin red kararı vermesi üzerine mükellef temyiz başvurusunda bulunmuştur. Danıştay 3. Dairesi 21/12/2010 tarihinde, 15/10/2009 tarih ve E. 2006/124, K. 2009/146 sayılı Anayasa Mahkemesi Kararına dayanarak bozma kararı vermiştir. 3
Sayı - 19 Anayasa Mahkemesi nin 20/09/2017 Tarih ve 2014/109 Başvuru No.lu, Adil Yargılanma Hakkı ve Mülkiyet Hakkına İlişkin Kararı Yayımlandı.(devamı) Söz konusu kararda Anayasa Mahkemesi, Vergi Usul Kanunu 114. maddenin, takdir komisyonuna sevkin tarh zamanaşımını durdurmasında süre kısıtı bulunmamasının "belirlilik", "öngörülebilirlik" gibi ilkelere aykırılığını öne sürerek düzenlemeyi iptal etmiş ve yerine yeni düzenleme yapılabilmesi için yürürlük süresini yayım tarihinden ileriye vermiştir. Daire de bu karara dayanarak tarh zamanaşımının gerçekleştiği hükmüne varmıştır. Karar düzeltme talebinin değerlendirmesinde ise, yeni düzenlemeye atıfta bulunularak bozma kararı kaldırılmıştır. Dayanak düzenlemede, kanun koyucu Vergi Usul Kanununa eklediği bir geçici madde ile 2005 dönemi öncesi dönemlere ilişkin olarak takdir komisyonuna sevki yapılmış vergiler açısından tarh ve tebliğ zamanaşımını 31/12/2012 olarak belirlemiştir. İdarenin mahkeme kararına istinaden düzenlediği 2 no.lu ihbarname ve ödeme emri mükellefe tebliğ edilmiştir. Mükellef, ödeme emrine karşı açtığı davanın reddedilerek onanması üzerine konuyu Anayasa Mahkemesi nezdine taşımıştır. Başvurucunun temel gerekçesi, yukarıda özetlenen VUK m.114 değişikliklerinin derdest davada uygulandığı iddiasıdır. Yüksek Mahkeme, yerel mevzuat ve uluslararası hukuk çerçevesinde konuyu değerlendirerek; - Mükellefin elde ettiği menkul sermaye iradının "mülk" kapsamında olduğuna ancak idarenin bu mülk üzerinden gerçekleştirdiği vergisel işlemlerin, "kanunilik, kamu yararı, ölçülülük, meşru amaç, orantısızlık" ilkelerine aykırılık teşkil etmediği, - Vergi Usul Kanununun iptal edilen hükmü sebebi ile geçiş sürecinde kamu alacakları açısında önlem alınması gerekliliği sebebi ile geçici bir süre/dönem sınırlaması yaparak geçmişe yürürlüklü düzenleme yapabileceği, - İptal edilen hükmün yürürlük tarihinin ileri atılması sebebi ile o gün hala yürürlükte olan hükmün uygulanmasının ve o hükme göre karar verilmesinin doğal olduğu, - Yapılan işlemin iptal edilen düzenlemeye göre değerlendirilmesi sonucu takdir komisyonunda beklenen sürenin (1 yıl, 2 ay, 28 gün) başvurucu açısından katlanılmaz sonuçları yaratmayacağı ve orantısız olmadığı, gerekçeleri ile adil yargılanma ve mülkiyet hakkı ihlallerinin oluşmadığına karar vermiştir. 4
Sayı - 17 Uluslararası Vergi Hukuku Haberleri OECD Tercihli Vergi Rejimlerine İlişkin 2017 İlerleme Raporu Yayımlandı OECD, 16 Ekim 2017 tarihinde Zararlı Vergi Uygulamaları- Tercihli Vergi Rejimleri 2017 İlerleme Raporu nu yayımladı. Raporda Zararlı Vergi Uygulamaları Forum unun(fhtp) Aksiyon 5 2015 raporundan bu yana tercihli rejimlerle ilgili bütün çalışmalar bir araya getirilmiştir. İlerleme Raporu nda, BEPS Aksiyon 5 in asgari standartları ile uyumlu olarak tercihli vergi rejimlerinin inceleme sonuçları da ele alınmaktadır. Rapor üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde tercihli vergi rejimlerine ilişkin standartlar, ikinci bölümde rejim güncellemeleri yer almaktadır. BEPS 5 nolu Aksiyon planı kapsamında, Ekim 2015 tarihinde Türkiye IP rejimi «potansiyel olarak zararlı» bulunmuşken ilerleme raporunda bu statüden çıkarılmıştır. Raporun üçüncü bölümü daha sonra atılacak adımlar ile ilgilidir. Raporun ayrıca 4 tane eki bulunmaktadır. Bunlar: Fikri hakların kullanıldığı tercihli vergi rejimlerinde bağlantı noktası(nexus) oluşmasının zaman çizelgeleri Tercihli rejimin sona erdirilmesi ve fikri hakkın kullanılmadığı rejimlerde müktesep haklara ilişkin rehber Tercihli vergi rejimlerine ilişkin verilerin izlenmesi Fikri hakların kullanılmadığı rejimlerdeki önemli faaliyetler Ülke Bazlı Raporlama nın Yürütülmesine İlişkin Güncel Durum Bilgisi Yayımlanmıştır OECD, 11 Ekim 2017 tarihinde 13 Nolu Aksiyon planının asgari standardı olan «Ülke Bazlı Raporlama» ve raporların vergi idareleri arasında değişimine ilişkin güncel durumu yayımlamıştır. Ülke Bazlı Raporların değişimi hakkında «Çok Taraflı Yetkili Makam Antlaşması» na göre bilgi değişim faaliyetlerinin uygulanmaya başlamasıyla çok önemli bir aşamaya geçilmiştir. Güncel durumda, 1000 in üzerinde otomatik bilgi değişimi ilişkisi atanan yetkili makamlarca kurulmuştur. Bu sayının içinde AB Konsey Direktifi 2016/881/EU ya tabi AB üyesi ülkelerde bulunmaktadır. Önümüzdeki haftalarda ülke bazlı raporlamada otomatik bilgi değişim faaliyetleri için daha fazla sayıda yetkili makam görevlendirmesi beklenmektedir. Belirtmek gerekir ki, ABD 11 Ekim 2017 tarihi itibariyle 27 tane, ülke bazlı rapor değişimi için karşılıklı yetkili makam antlaşması imzalamıştır. Dijitalleşmenin Getirdiği Vergisel Zorluklara İlişkin Kamuoyundan Alınan Yorumlar Yayımlanmıştır OECD, 22 Eylül 2017 tarihinde internet sitesi üzerinden yapmış olduğu davet ile tüm ilgili tarafları Dijitalleşmenin getirdiği vergisel zorluklar başlıklı konuda halka açık yoruma davet etmiştir. Bu kapsamda, davet edilen tarafların rapor haline getirilmiş toplu yorumları 25 Ekim 2017 tarihinde OECD resmi sitesinde yayımlandı. Bunun yanı sıra, benzer bir girişimin 1 Kasım 2017 de Berkeley, Kaliforniya Üniversitesi nde umumi danışma adı altında gerçekleştirileceği, konuşmacı ve katılımcıların yazılı yorum göndermiş olan kurum ve kişiler arasından belirleneceği ifade edilmiştir. 5
Sayı - 19 Dünya dan Haberler Avrupa Komisyonu Komisyon AB ülkelerindeki KDV kurallarını yenilemek için 4 Ekim 2017 itibariyle harekete geçti. Kuralların yenilenmesiyle hükümetlerin ve işletmelerin şu anki kullandığı sistemi geliştirmesi ve modernize etmesi bekleniyor. Sistemin yenilenmesi ile her yıl 150 milyar Euro luk ziyaı olan verginin %80 inin kurtarılması planlanıyor. Önerilen KDV reformu ayrıca şirketler için daha kolay ve daha hızlı bir sistem öngörüyor. Avrupa Komisyonu nun uzlaşmaya çalışacağı dört prensip şöyle: Kaçakçılıkla Mücadele, Tek Varış Noktası, Daha Çok Tutarlılık, Daha Az Bürokrasi. Avustralya Avustralya hükümeti kara ekonomi ile ilgili sorunları çözmek için iki önlemi görüşüyor. İlgili önlemler hükümetin 23 Ekim de yayınladığı 2017-2018 bütçe önerisine dahil edildi. Hükümetin amacı işletmelerin gelirlerini az göstermeye yarayan gizleme aletlerinin üretimini, bulundurulmasını, kullanılmasını ve satışını yasaklamak. Bu tarz cihazların üretiminin veya tedarik edilmesinin suç olacağı ve cezasının beş yıl hapis ve/veya para cezası olacağı öngörülüyor. Kara ekonomi yani kayıt dışı ekonominin ülkenin GSYİH nin %1.5 u olduğu tahmin ediliyor. Tayvan Tayvan yürütme organı Eylül de önüne gelen vergi reform önerilerini onayladı. İlgili reformlar kurumlar gelir vergisinin %17 den %20 ye çıkmasını, dağıtılmayan karlara uygulanan verginin %10 dan %5 e indirilmesini öngörüyor. Bunun yanı sıra kişisel gelir vergisindeki üst sınırın %45 ten %40 a indirileceği, çalışanlara ve malullere ek vergi indirimleri, mukim olmayan şirketlerin kar payı ödemelerindeki stopajın %1 arttırılması da kabul edilen vergi reform önerilerinden bazıları. Avrupa Birliği ECOFIN Konseyi 10 Ekim 2017 tarihinde AB içinde ortaya çıkan çifte vergilendirmeye ilişkin uyuşmazlıkların çözümü ile ilgili yeni direktifi onayladı. Yeni direktif AB üyesi devletlerin 23 Mayıs da uzlaştıkları antlaşmaya dayanıyor. Direktif üye devletler arasındaki çifte vergilendirmeyi önleme antlaşmalarının yorumlanmasında çıkacak sorunların çözümünde kullanılan mekanizmaların güçlendirilmesini amaçlıyor. Yeni düzenleme, ortak çözüm çabaları başarılı olamazsa bir tahkim usulü öngörüyor. Kaynak: IBFD Tax Portal,tax-news 6
Sayı - 17 GSG Hukuk Aylık Vergi Hukuku Bülteni Ekim 2017 İlginiz için teşekkürler. Her türlü sorunuz için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Süleyman Seba Cad. No :48 BJK Plaza B Blok K:4 Akaretler Beşiktaş - İstanbul +90 212 326 68 68 +90 212 326 68 69 info@gsghukuk.com 2017 Gündüz Şimşek Gago Avukatlık Ortaklığı. Tüm hakları saklıdır. Bu dokümanda GSG Avukatlık Ortaklığı veya GSG Hukuk ibaresi, Gündüz Şimşek Gago Avukatlık Ortaklığı nı ifade etmektedir. 7