BALIKÇI ve ŞEHĐR Akçakoca bu salonda bulanan herkesin çok sevdiği memleketimiz. Balıkçı barınağı da eve ekmek götürdüğümüz yer. Bu sebeple Akçakoca Balıkçı Barınağını biz balıkçılardan fazla sevecek ve sahip çıkacak kimse yok. 2008 yılındaki değişiklik ile balıkçı barınağının kiralanması ile ilgili yönetmeliğin 8. Maddesi şöyle. Balıkçı barınakları sınırları, yüzölçümü, üst yapı tesislerinin gösterildiği vaziyet planıyla birlikte, Bakanlık ile Ulaştırma Bakanlığının olumlu görüşlerine dayanılarak, Maliye Bakanlığınca öncelikle balıkçı barınağının mülki idare sınırları içerisinde bulunan ve ortakları orada ikamet eden, en az on iki aydan beri faaliyette bulunan, münhasıran su ürünleri ile iştigal eden ve otuz günlük ilan süresi içerisinde kiralamak için müracaat eden su ürünleri kooperatif veya kooperatif birliklerine, on yıldan az ve yirmi beş yıldan fazla olmamak üzere açık pazarlık usulüyle kiraya verilir. Öncelikle işin hukuki çerçevesini çizdim ki bu konuda fikri olmayanlara barınağın işletmecisi olma hakkımızı hukuktan aldığımız belirtmek istedim. Şimdi sizlere hükümetin/devletin Turizm konusundaki Stratejisi 2023 çalışmasından bahsetmek istiyorum. stratejisinden Türkiye Turizm Bu çalışmadan bizi ve şehrimizi ilgilendiren bazı bölümler okumak istiyorum. Çünkü bu belgede ilave mendireğin yapılmasının turizm açısından ne kadar önemli olduğunun kriterlerini görebiliyoruz. Deniz turizminin geliştirilmesi bölümünden Bunun yanında mevcut ve projelendirilen yat limanlarına ilave olarak ülkemizde bulunan 360 ı aşkın balıkçı barınakları potansiyelinden faydalanılarak her 35 deniz milinde bir olmak üzere yat turizmine gerekli hizmeti sağlayabilecek şekilde yenilenmelerine yönelik çalışmalar ile sektörde önemli bir gelişim kazandırılacaktır. Batı Karadeniz Kıyı Koridoru adlı bölümden Batı Karadeniz Kıyı Koridorunun Şile Sinop arasında uzanan takriben 500 km özellikle Ankara ve Đstanbul gibi metropollere hizmet edecek bir iç turizm gelişim koridoru olarak geliştirilmesi öngörülmektedir.
Bölge kültür, kıyı ve doğa turizmi çerçevesinde geliştirilecektir. Bu koridordaki, Şile, Akçakoca, Amasra, Cide, Çaylıoğlu ve Sinop yerleşmelerinde yer alan balıkçı barınaklarının yatları kabul edebilecek şekilde yenilenerek marina/balıkçı köyü kavramı çerçevesinde turizm gelişimi sağlanacaktır. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) tarafından hazırlanan 2010-2013 bölge planının da Turizm Stratejisi 2023 belgesi ile örtüştüğü dikkatlerden kaçmamaktadır. Özellikle de Batı Karadeniz Kıyı Koridoru bölümüyle. Ulaşım Sistemi ile ilgili Düzenlemeler bölümünden Kıyı şehirlerindeki iskele ve limanlarda düzenlemeye gidilecek Deniz turizmi olanakları geliştirilecektir. Deniz Turizmi: bölümünden Yat kulüplerinin gelişmesi teşvik edilerek devre mülk yat sisteminin ( çok sahipli yatlar) kurulabilmesine olanak sağlanacaktır. Mevcut balıkçı barınaklarının yatlara hizmet verebilmesi amacıyla yasal ve idari önlemler alınacaktır. Deniz turizmi potansiyelinin yüksek olduğu yörelerde deniz turizminin gelişimini olumsuz yönde etkileyen koruma statüleri yeniden gözden geçirilecektir. Eğer hedef turizmde çeşitlilik ise balıkçı barınağına ilave mendirek ile bu yetersizliğini yıllar öncesinden planlanmaya çalışıldığını görüyoruz. Bilindiği üzere Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) bilindiği gibi Yatırım bakanlığına dönüştü. Akçakoca Barınağı 3 mendirek inşası da 9. Kalkınma planı hedeflerine uygun olarak programa alınmış bir çalışmadır. Bu plan çerçevesinde 3. Mendirek inşasının bir an önce yapılması için 4 yıl önce Akçakoca Ticaret ve Sanayi odası ile birlikte harekete geçtiğimizde Turizm Stratejisi 2023 adlı çalışmada şu ibarelerde yer alıyordu. *Turizm planlamasının bütüncül planlama yaklaşımı ile merkezi-yerel yönetimlerin Eş güdümü sağlanarak, yönetsel organizasyonun ve finans olanaklarının birlikte ele alınması,
*Turizm sektöründeki karar verme süreçlerinde merkezi-yerel-sivil aktörlerin beraber çalışmasının ve işbirliği içinde olmasının sağlandığı yönetişim mekanizmalarının işler kılınması, *Turizmin yoğunlaştığı yerlerde ortaya çıkan altyapı ve çevre sorunlarının yerel yönetimlerin ve özel sektörün de katkılarıyla çözümlenmesi. Akçakoca nın planlamasını yapanların bu belgedeki hedefleri göz önüne alması gerektiğini düşünüyoruz. Bu ibarelerde yer aldığı gibi Akçakoca Su Ürünleri Kooperatifi olarak Akçakoca Kent Konseyi bünyesinde kurulan Balıkçı Barınağı çalışma grubunda yer aldık ve bu çalışma grubunun hazırladığı rapora katkıda bulunduk. O raporun ana niteliği ise Belediye ve Kooperatifimizin işbirliğinin 19. Madde çerçevesinde Gerçekleşeceği yönünde idi. Balıkçı Barınağı Yönetmeliğinin 19. Maddesinin çizdiği hukuk çerçevesinde olabileceği idi. Madde 19- Balıkçı barınakları Bakanlığın olumlu görüşü alınmadan, hiçbir şekilde yat limanına dönüştürülemez ve başka amaçlarla kullanılamaz. Ancak, balıkçıların ihtiyacı dışındaki bölümler, Bakanlığın uygun görüşüne ve belirleyeceği esaslara bağlı olarak diğer amaçlarla kullanılmak üzere Maliye Bakanlığınca kiraya verilir. Hala bu madde üzerinden çözüm gerçekleşeceğini söylüyoruz. Benzer uygulamaları da hala yapıyoruz. Çocuk parkı alanı, otopark alanı gibi uygulamalar ile. Şu ana kadar farkındaysanız sadece turizm konusundan bahsediyorum. Biz Akçakocalı Balıkçılar sadece kendi çıkarları ile hareket eden ve kendi çıkarlarına hapsolmuş kişiler değiliz. Akçakoca Balıkçı Barınağının Akçakoca Turizmi için çok önemli olduğunun farkındayız. Barınağa gelen turistler ile en fazla bizler irtibattayız. Bu konudaki önemli tecrübelere sahibiz ve bunları paylaşmaya hazırız. Ancak hukuktan ayrılmadan ve hukukun bize tanıdığı hakları kullanarak, bu haklarımızdan feragat etmeden. Şimdi gelelim bizim balıkçılar olarak niçin 3.Mendirek inşasına taraf olduğumuza. Kıyı yönetimi çalıştayındaki hocalarımızın raporundan alıntı yaprak bu konuyu tanımlamak istiyorum.
Kuzey batılı dalgaların liman ağzından girmesi ve kuzeyli dalgaların ise ana dalgakıranı aşmasıyla içerde çalkantıya neden olmaktadır. Liman içindeki yansıtıcı düşey yüzlü yanaşma yerleri (kapalı rıhtımların), liman içine giren dalgaların sönümlenmeyip yansımasına ve liman içindeki çalkantının artmasına neden olmaktadır. Yukarıdaki nedenlerle barınak içinde teknelerin istenmeyen çalkantıya maruz kalması ve bağlı olduğu yerde risk altında olmasına ve hasar görmesine neden olmaktadır. Yani can ve mal güvenliğiz için istiyoruz bu mendireği ve çare olacağını biliyoruz bu konudaki duruşumuz son derece açık ve net. Bugüne kadar yapılan panel ve çalışmaları dinledik, okuduk ve değerlendirdik bizim balıkçılar olarak vardığımız kanaat şudur. 1)Kıyılara etkisi olmayan bir mendirek yapılması söz konusu değildir. 2)Bu etkilerin net bir şekilde ölçülebilir olduğunu söylemekte ihtimal dâhilinde gözükmüyor. 3)Alternatif dalgakıran önerisinin de kıyılarımıza ne etkisini olacağını bilmiyoruz. Hiç istemiyoruz ve olacağına inanmıyoruz ama diyelim ki 3. Mendirek projesi iptal edildi. Bu seferde alternatif dalgakıran modelinin kıyılarımıza etkisinin ne olacağını mı tartışacağız. Sayın Prof.Dr. Yalçın Yüksel in dediği gibi DLH nın çok iyi mühendisleri var ve biz bu mühendislerin iyi bir proje hazırladıklarına inanıyoruz ve biliyoruz. Bizler ne mühendisiz ne de bilim adamı ne de büyük maddi imkânlarımız var. 3. Mendirek konusunda tereddütleri olanların zamanlamasını da anlamakta zorluk çekiyoruz. 3. Mendirek Akçakoca ya ne kazandıracak Akçakoca turizmine çok büyük katkı sağlayacak. Bu hali ile Akçakoca Balıkçı barınağını denizcilik yönü ile turizme bir katkısı yoktur. Akçakoca ya gelen bir turizm yazarı şöyle demişti. Akçakoca da denizinizi değil yeşilinizi öne çıkarın, çünkü Akçakoca nın denize girmenin dışında denizinin turizme hiçbir katkısı yok Bu tespite katılmamak mümkün değil, bunu en fazla Akçakocalı balıkçılar olarak yaşıyoruz ve biliyoruz.
Teknelerimizin hiçbiri turizme hazır değil. 3. mendirek inşası sonrası balıkçılarımızın bir kısmının da turizme yönelik olarak çalışacağını biliyoruz. 3.mendirek inşası ile bu yönde çalışacak hemşerilerimiz olacağını da biliyoruz. Yeni mendirek inşası ile barınağımıza doğru yerleşim planı ile en az 700-800 civarında irili ufaklı tekne bağlanabilecektir. Bunun 500 tanesinin deniz turizmine yönelik olacağını düşünüyoruz. Bu turistik amaçlı teknelerin çoğunun Düzce, Bolu, Ankara, Đstanbul gibi illerden olacağını ve turizme sürekli katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Bu teknelerin sağlayacağı konaklama gıda, eğlence ve diğer lojistik katkıların Akçakoca ya önemli ekonomik girdiler sağlayacağını düşünüyoruz. 21. yüzyılda Karadeniz in çok daha hareketli ve turistik faaliyetlere daha açık bir deniz olacağını düşünüyoruz, buna hazır olmanın /hazırlanmanın gerekliliğine inanıyoruz Bu arada Akçakoca kamuoyundaki bir yanlış anlamayı /bilgilenmeyi de düzeltmek istiyorum. Türkiye deki 360 civarındaki balıkçı barınaklarının çoğunun şehir merkezlerinde olduğunu biliyoruz. Yani tek örnek değiliz. Dünyada ki örneklerine bakıldığında da aynı durumun söz konusu olduğunu görüyoruz. Ancak internette yaptığımız araştırmalarda Akçakoca dan başka hiçbir yerde balıkçı barınağı sökülmelidir diye kampanyalar düzenlenmediğini de biliyoruz. Balıkçı folklorik bir değerdir, balıkçısı olmayan bir barınak ağacı olmayan yere orman demeye benzer. Balıkçı barınağı ve liman arasındaki ayırımı her kesin yapması gerektiğini düşünüyoruz. 3.mendirek inşası ile can ve mal güvenliği sağlanacağı için çok daha verimli balıkçılık yapabileceğimiz biliyoruz. Önce Akçakoca mız için sonrada kendimiz için bu mendirek inşasının bir an önce hayata geçmesini istiyoruz. Bir öneri ile de sunumu bitirmek istiyorum. Akçakoca da poyraz rüzgârı çıktığı zaman turizm de önemli kayıplarımız oluyor. Yapılacak olan batı mendireğin batısının doğru mahmuz sistemleri ile desteklenerek poyraza kapalı deniz turizmi merkezi haline getirebiliriz.
Doğru mahmuz sistemleri ile Karasu da sahillerin tekrar kum tutmaya başladığını geçen panelde hep beraber öğrenmiştik. Bize göre asıl tartışılması gereken, bilim adamlardan yardım istenmesi gereken bu önerimizdir. Biz balıkçılar olarak geçmişteki tartışmaları arkamızda bırakıp geleceği nasıl inşa ederiz sorusuna odaklanmamız gerektiğini düşünüyoruz. Bütün dünyada olduğu gibi balıkçılık ve turizmin birbirini tamamlayacağını düşünüyoruz. Akçakoca da turizmin yoğun olduğu dönemlerle balıkçılığın yoğun olduğu dönemlerin çakışmamasını da bir şans olarak görüyoruz. Yeter ki bu şansı doğru planlama ile bir avantaja döndürelim. Akçakoca balıkçı barınağımda her türlü işbirliğine açığız. Ancak kimse de biz balıkçıların barınağın en önemli bileşeni olduğunu da unutmasın. Son olarak da balıkçı barınağının bir üretim yeri olduğunun unutulmaması gerektiğini hatırlatmak istiyoruz. Orada makine gürültüleri de olacak balıkçılık ile ilgili balıkçılığın gerektiği her şey yapılacak. Saygılar sunuyorum. Mustafa KARAKAŞ S.S. Akçakoca Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı