mimari tasarım kuram ALMANAK013
Bu almanak, mimari tasarım kuram dersi kapsamında, Prof. Dr. Ayse Sentürer, Prof. Dr. Arda Inceoglu ve Yard. Doç. Dr. Funda Uz yürütücülügünde, 2012/13 bahar yarıyılı döneminde hazırlanmıstır. canan erten 502121106
Zaman Çizelgesi 1
Önsöz 2 - -
Pre-Modern: Evrensel ve Statik Tarih 3 M.Ö. 4.yy. da yasayan yunan tarihçi Ephorus, yazdığı 29 tarih kitabıyla, tüm evrenin 700 yıllık tarihini yazan ilk tarihçi olduğu düşünülüyor. - Tarihi fiziksel olaylar (hükümdarlar / tarihler/ imparatorluklar) üzerinden de il, insano lunun ruhsal geli imi üzerinden okur. (Hegel, 1967) SOMUT <> DOLAYLI <> DOLAYSIZ
Zeitgeist: Dinamik Tarih 4 Durağan tarih anlayışı, pre-modern dönemin ana karakteristiklerinden biridir. Peki, bu zamanın akmadığı tarih anlayışından nasıl uzaklaşıldı? Tarih felsefesine yeni bir bakiş açısı getirir Zeitgeist. Tarihsel bakış açısının merkezine bireyi koyar, tanrıyı değil. Zamanın ruhu sürekli akış halindedir. Angelus Novus isimli Klee çalışmasında, sanki hareketsizce düşündüğü (contemplating) bir şeyden uzaklaşmak üzereymiş gibi görünen bir melek görürüz. Meleğin gözleri bir noktaya odaklanmış bakmakta, ağzı açık, kanatları açılmış. Tarihin meleği nasıl resmedilirse öyle. Yüzü, geçmişe doğru dönmüş. Bizim bir dizi olay algıladığımız yerde o, üst üste yığılmaya devam eden, enkaz üstüne enkaz ve ayaklarının önüne savrulan tek bir katastrof görür. Melek kalmak ister, ölüyü uyandırmak ve parçalanmış olandan bütün yaratmak. Ama fırtına esiyor cennetten; kanatlarını öyle bir şiddetle yakaladı ki melek artik kanatlarını kapatamıyor. Meleğin önündeki enkaz yığını göğe doğru büyürken, fırtına karşı konulmaz bir biçimde meleği, arkasının dönük olduğu geleceğe doğru itiyor. Bizim gelişim dediğimiz şey, işte bu fırtınadır. (Benjamin, Theses on the Philosophy of History, 1940)
Dymaxion Evi, Buckminster Fuller, 1925 5
Tarihçiler ve Tarih: Giedion vs. Banham 6 - Mechanization Takes Command: A contribution to an anonymous history, 1948 The Architecture of the welltempered environment,1967
3ODQ ROPDGDQ QH KHGHILQ LKWLVDPL QH LIDGH QH ULWLP QH WNLWOH QH GH WXWDUO O N RODELOLU 3ODQ ROPDG ù QGD IDNLUOLJLQ ELoLPVL]OLùLQ G ]HQVL]OLJLQ LVWHNVL]OLJLQ GX\JXVX ROXVXU LQVDQGD 3ODQ HQ DNWLI KD\DO J F Q JHUHNWLULU YH GH HQ Dù U GLVLSOLQL 3ODQ KHU VH\L EHOLUOH\HQGLU EHOLUOH\LFL DQG U µ /H &RUEXVLHU [imaj] Plan Voisin, 1925 by Le Corbusier
Le Corbusier vs Adolf Loos Fotoğraf 8 Villa Savoye, 1931, Poissy Steiner Evi, 1910, Viyana
Wassily Sandalyesi, 1926
Ecole de Beaux-Arts vs. Bauhaus 10 iki okuldan ögrenci üretimleri. Bauhaus ta, ilk kez solda: Bauhaus Okulu nda bir atölye, 1928 sagda: Beaux- Arts okulunda bir atölye, 1800 ler -
Instant City, Archigram, 1970
Durumcular vs. Archigram 12 1958,International Situationniste #2
Pompidou Center, Richard Rogers, Renzo Piano, 1977, Paris Fun Palace, Cedric Price,1965
Fun Palace vs. Pompidou Center Kitlesel Üretim: Parça.LWOHVHO UHWLP VLVWHPOHULQLQ ELQD \DS P VLVWHPOHUL ]HULQGHNL HWNLVL ROGXNoD E \ N ROGX 3UHIDEULND RODUDN UHWLOHQ \DS SDUoDODU KHP LQVDDW V UHOHULQL D]DOWW KHP GH E \ N Do NO NO HVQHN PHNDQODU WDVDUODPDQ Q \ROXQX DoP ü ROGX 14 2 )XQ 3DODFH ELU GL]L SDUoD ELU ELQD GHùLO µ & 3ULFH,JUMFTFM àsfujn UBL MBCJMJS QMVH JO TJTUFNMFS TUSàLUàSàO E üavurumu, esnek mekanlar 4USàLUàSFM.BLBTMBS O UFTMJNJ Pompidou Center,1975 Sibernetik Diyagram ve Fun Palace 1MBOMBS C.Price,1965
Eisenman vs. Koolhaas Politik 16 2003, Giuseppe Terragni: Transformations, Decompositions, Critiques 1972, Exodus yada olarak, olarak OMA,1972
Parc de la Villette, Paris, Bernard Tschumi, 1987 Cannaregio, Venedik, Peter Eisenman,1978
Cannaregio vs. Parc de La Villette Grid 18 Cannaregio, Eisenman 1 2 3 0RGHQL]P *HOHFHN QRVWDOMLVL.DYUDPVDOODVW UPD ûlpglnl ]DPDQ QRVWDOMLVL 3RVW 0RGHQL]P *HoPLü QRVWDOMLVL 1. Hastane Projesi Önerisi, Le Corbusier, 1960 2. ve 3. Ev 11A, 1978 Maket ve diyagramlar La Villette, Tschumi 1 2 3 Çizgiler (Hareket Vektörleri) Noktalar (Olayın Yoğunluğu) Yüzeyler
Kaynakça 19 Peter Eisenman, (2003), Giuseppe Terragni: Transformations, pp. 216 223 2013)