Nurşah SUNAY / Genel Yayın Yönetmeni nursah.sunay @ sektorelyayincilik.com Şubat Ayı İhracat Rakamları Değerli okuyucularımız bu sayımızda Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan Şubat ayı verileni sizlerle paylaşacağız. Şubat ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13 düşerek 10 milyar 495 milyon dolar oldu. Ocak-Şubat döneminde ihracat yüzde 6,7 düşüşle 22 milyar 826 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık ihracat ise yüzde 1,7 artışla 155 milyar 14 milyon dolara yükseldi. Sektörel bazda Şubat ayında en fazla ihracatı 1 milyar 705 milyon dolarla otomotiv sektörü yaparken, bu sektörü 1 milyar 267 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü ile 1 milyar 175 milyon dolarla kimyevi maddeler ve mamülleri sektörü takip etti. Geçen ay en fazla ihracat artışını da yüzde 27,8 ile fındık ve mamulleri sektörü yakalarken, bu sektörü, yüzde 25,4 ile tütün sektörü takip etti. İlk 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışı İran a oldu. Şubat ayında en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke Almanya, İngiltere, Irak, ABD ve İtalya oldu. Almanya ya ihracat yüzde 11,8, Irak a ihracat yüzde 26,7, İtalya ya ihracat yüzde 15,7 geriledi. Diğer taraftan İngiltere ye ihracat yüzde 5,1, Abd ye ihracat yüzde 16,5 artış gösterdi. En fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında, en yüksek artış yüzde 19,9 ile İran a gerçekleşti. Şubatta ihracat artışında önce çıkan ülkeler ise şöyle oldu; Kuveyt e ihracat yüzde 164, Katar a yüzde 116, Yemen e yüzde 110, Singapur a yüzde 97, Gine ye yüzde 95, Umman a yüzde 86 arttı. Şubat ayında Ab ye ihracat yüzde 11,2, Afrika ya yüzde 28,3, Ortadoğu ya yüzde 7,5 gerilerken, Kuzey Amerika ya ihracat yüzde 14,1 ve Uzakdoğu ülkelerine yüzde 12,1 artış gösterdi. Şubat ayında Manisa nın ihracatı yüzde 2 düşerken, Kocaeli nin ihracatı yüzde 9, Gaziantep in ve Bursa nın yüzde 10, Denizli nin yüzde 11, Kayseri nin yüzde 12, İstanbul un ve İzmir in yüzde 13, Ankara nın ihracatı yüzde 18 ve Sakarya nın yüzde 40 geriledi. Erzurum un Şubat ayı ihracatı ise yüzde 37 gerileme ile 1,7 milyon dolar oldu. KÜNYE Sektörel Yayıncılık Adına İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Nurşah SUNAY Görsel Sanat Yönetmeni ve Editör Serdar SUNAY Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Süleyman ÇİLİNGİR Grafik & Tasarım Mustafa SOYCAN Yardımcı Grafiker Habibe EROĞLU Kurumsal İletişim Müdürü Kadir ALTAY Haber - Araştırma Ayşe SEDEF Web Master Hidayet SUNAY Hukuk Danışmanı Av. Erdal DEMİR Mali Müşavir Bülent SUNAY Türkmenistan Bölge Sorumlusu Hakan SUNAY Almanya Bölge Sorumlusu Harun VATAN Yayın Kurulu Gazanfer SANLITOP / Makine Yüksek Müh. Namık YENER / Elektrik Mühendisi Mehmet ERKAL / Elektrik Mühendisi Serdar AKSOY / Elektrik Mühendisi (MBA) Savaş KONCA / S.M. Mali Müşavir Alper COPLUGİL / Ar- Ge Proje Danışmanı Hikmet BAYDAR / Ekonomist CEO, 3.Göz Danışmanlık Emre SOLAK / Elektrik Teknikeri Selahattin NAYMAN / Satış Paz. Koordinatörü Yayına Hazırlayan Kuruluş Sektörel Yayıncılık info @ sektorelyayincilik.com Perpa Tic. Mrk. B Blok Kat.9 No.1359 Okmeydanı / Şişli-İSTANBUL T: 0212 320 96 66 (pbx) F: 0212 320 96 56 Baskı : Anka Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. 2. Matbaacılar Sitesi Litros Yolu D Blok No. D3 Zeytinburnu / İSTANBUL 2
İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER I N D E X 2 Şubat Ayı İhracat Rakamları / Nurşah SUNAY 80 Prysmian Group Türkiye, A-Takımı... 6 Dövizde Neler Oluyor.. / Hikmet BAYDAR 82-84 Enerji Kalitesinde İyileşme.. 8-10 Mimari Fonksiyonlar.. / Namık YENER 86 Makel Doğal Taş Serisi... 12-14 Teknoloji ve İnavosyon.. / Alper COPLUGİL 88-90 Sektörüm Dergisi Win Makine Fuarı nda.. 16-18 Sezona Akıllı Girmeli / Selahattin NAYMAN 91 Alçıpan Kasada OBO Farkı 20-22 Gsm Haberleşme, Radyo Tv.. / Serdar AKSOY 92-94 ELDER, 8.Sektör Toplantısı Gerçekleştirildi 24 P.D.Oval Dişli Sayaçlar ve Yapıları.. / Emre SOLAK 96 EMSİAD dan Çankaya Çıkartması 26 OSGB Şirketlerindeki KDV... / Savaş KONCA 98-102 Yangına Karşı Korunmanın... 28-31 Stambu Elektrik Bülent ÇELİK İle Söyleşi 104-105 EP Kanunu nda Yapılan Değişiklikler 32 S Meter Sinyal Çeviriciler 106-107 Türkiye İMSAD ın Yeni Başkan... 34 Ardıç Elektrik Kablo Kanalları 108 Next&Nextstar LED Ürünlerinin Lansmanı 38 Tp Elektrik Ankara Bayileri Fabrika Ziyareti 110 Psl Elektronik e İnsana Saygı Ödülü 40 Makel den Yılın İlk Çeyreğinde Müthiş... 112 Hem Fan Hem Dekoratif Armatür Kichler 42 Sanayi Caddesinde Trafik Tek Yönlü Olmalı 114 Kayra Aydınlatma Yaşamın Aydınlık Yüzü 44 İnsana Saygı Ödülü Viko nun 116 Lefkoşa Vestel LED İle Aydınlanacak 46 Sistem Armada Hayatınızı Kolaylaştırıyor 118 Philips Mini LED Kapsül İle Her Şey Yolunda 48 Sepaş Enerji İle İndirimli Elektrik... 120-122 Dünya nın İlk Işık Sanat Müzesi 50-52 Tp Electric Yeni Ürünleri İle Win Fuarı nda 124 Amerikan Futbol Ligi Şampiyonluk Maçı.. 54 Sutem Elektrik Yeni Yerinde... 126-128 LED Yol Aydınlatmalarının Yıldırımdan.. 56 Fg Wilson Yeni Satış Müdürü.. 130-132 Arstar Genel Müdürü Enes ÖK İle Söyleşi 58 Anel Grup 2014 Yılını Sıfır İş Kazası İle Kapattı 134 Gece Bina Aydınlatmaları.. 60 Atavatan Türkmenistan da Makel Rüzgarı 136 Liz West in Sizin Renk Algınız Enstelasyonu 62-63 Panonuz Tip Testli mi? 138 2014 Danimarka Aydınlatma Ödül... 64 Prysmian Group Türkiye Yangına Karşı... 140-142 Elektrik Lambaları ve Armatürlerin.. 66 Makelsan, Level UPS Serisi KGK 144-146 Mavi Işık ve Kanser İlişkisi 68 TET Beyaz Eşya Takımı İle Üç Yılda 182 Görüşme 148 Işık Tasarımcısı Jim Campbell in Eserleri 72-74 Simon Elektrik ten Simon Connect 150 Lg, Aydınlatma Çözümleri Seminerine Katıldı 76 Işığa Ulaşmak Hiç Bu Kadar Kolay Olmamıştı 152-154 LED Aydınlatmayla Kronik Ağrı Tedavisi 78 Makel den Ocak Ayında Pattaya ya Çıkartma 156-160 ATMK Başkanı Rengin ÜNVER İle Söyleşi 162 Şehirler Philips İle Daha Güvenli 164 Medellín in Işıkları 166 Pelsan Aydınlatma LED Semineri Marriott 168 Ankara Aydınlatma Eğitimi 170-171 Adese, Enerji Giderlerinde %35 e Varan.. 172-173 Güneş Enerjili Uçak Solar Impulse.. 174 Somfy den Görüntülü Diyafon Sistemleri 178-180 Almatı, Kazakistan da Bulunan Avm.. 182 Bosch tan Ateksis e En Büyük Müşteri Ödülü 184-186 Uranium İle Çok Noktayı Tek Ekrandan.. 188 Bosch tan Expoforum İçin Ağ Tabanlı.. 190-191 Uranium un Yeni Personel Devam.. 192 SmartBs Otomasyon ISE Fuarı ndaydı 194 Eğlence, Tasarım ve Kaliteli Ses Bir Arada.. 198-200 Çevreci Metro Projeleri İle Torunlara.. 201 Hayata Konfor Sunan Teknoloji; Thea Iq 202 Verimliliğin Artması İçin Fabrika 204-205 Geleceğin Üretim Sistemleri Win.. 206 Ekin Technology İnsana Saygı Ödülü... 208-209 Hedef Sektörleri ve Uygulamalarıyla EPAC 210 Avrupa nın Örnek Akıllı Şehri Eskişehir de.. 212 Otomasyonda Uygulaması Koyal Hareket 214 Zigbee Radyo Teknolojisi ve Legrand.. 216 El Yazınızı Taklit Edebilen Yeni Robot: Bond 213-217 Mart Ayı Abonelerimiz 218-219 Sarı Sayfalar 220-221 Mart Ayı İhale Sayfaları 222 Abone Formu 223 Reklam İndeksi 4 www.sektorumdergisi.com Mart March / 2015
Ekonomist CEO, 3.Göz Danışmanlık Hikmet BAYDAR hkmetbaydar@yahoo.com Dövizde Neler Oluyor? Biz Ne Yapacağız? Ocak ayına 2.3343 seviyelerinden başlayan Dolar 2.2727 TL seviyelerine kadar gevşedikten sonra gelen alımlarla 2.4479 TL seviyesine kadar yükselmişti. Ocak 2015 ayını 2.4417 seviyelerinden kapatan USD Şubat ayına 2.4414 TL seviyelerinden başlamış ve 2.3927 seviyelerini de gördükten sonra Şubat ayının ortalarına kadar toparlanarak 2.5149 TL seviyelerine kadar yükselmiştir. Döviz çok yükseldi düşebilir diyenlerin yanında daha da yükselecek denilmesi ciddi bir şekilde kafa karışıklığına yol açmakta ve ithalat/ ihracatçılar hem maliyeti tutturmakta hem de hesapladıkları karı elde etmekte zorlanmaktadırlar. Bazen de fiyat tutturamadıklarından işi kaçırmaktadırlar. Bu nedenle kur seviyesini doğru tahmin etmek ticaret için de çok önemlidir. Günlük grafikler Dolar da dalgalanmanın devam edebileceğini zamana kadar faydalı olabileceğini göstermektedir. Grafiklere göre 2.4000 TL seviyeleri test edilebilir gibi görünmektedir. Bu arada her geçen gün yeni gelişmeler olduğundan geleceğe yönelik tahminler de bu gelişmelerin etkisinde kalarak değişmektedir. Bunlar yakından takip edilmelidir. göstermekte olduğundan teknik verilere göre kur riski almamaya özen göstermekte ve ani işlemler yapmamakta fayda görülmektedir. Bu durumun diğer anlamı ithalat yapacaklar mevcut kurdan yaptıkları ithalatı satmakta zorlanabilirler. Çünkü dövizli maliyet bir miktar yukarıda kalabilir. Bu nedenle kaliteli bir finansal yönetimle bu risklerin kaldırılması gerekiyor. Gelelim ihracatçılara; yapılan ihracatın bedeli gelinceye kadar düşebilecek bir kurun mevcut grafiklere göre karı götürme riski var. Bu durumda ihracat kesinleşince gelecek dövizi VİOB satışı veya forward. Option gibi işlemlerle satarak TL cinsi kaybın önüne erkenden geçmek mümkündür. Grafikler böyle bir tedbirin en azından yakın Avro için ise euro/usd paritesinin etkili olacağını düşündüğümüzden küçük çaplı kar satışları dışında önemli bir gevşeme beklememekteyiz. Avro ile ihracat yapanlar şimdilik daha rahat olabilirler gibi görünüyor. Avro/TL grafikleri henüz gevşeme sinyali vermemektedir. Avro/TL için en güçlü destek 2.7680 TL seviyelerindedir. Burada verilen bilgiler mevcut grafiklere göre genel gidişatın öngörüsünden ibaret olup yatırım danışmanlığı kapsamında değerlendirilmemelidir. NOT: Okurlarımız dergi yönetimine işlerinde karşılaştıkları kura dayalı sorunların çözümü ile ilgi email attığı takdirde bizler bu sorulara bir sonraki yazımızda cevap verebiliriz. Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle... 8 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Elektrik Mühendisi, Proje Danışmanı Namık YENER n.yener@yenerveyener.com.tr Mimari Fonksiyonlar ve İşleyiş Bölüm 1 Üretim Koridorları İşletmenin vasfını belirledikten sonra analiz edilmesi gereken konu malzeme ve insan hareketlerinin üzerinde oluşacağı koridorların fonksiyonlarına göre düzenlemesi gerekmektedir. Yapım Aşamasında Koridor ve Oda Görünüşü. 1.Besleme Koridoru İmalat hacimleri içerisine malzeme ve çalışanın ulaştığı koridorlardır. İmalat odaları ile arasında malzeme ve insan için Aır-Lock lar oluşturulur. Malzeme için olanı MAL, insan için olan ise PAL olarak kısa isimlendirilmiştir. İşletmeye malzeme ve insan girişinde bir kademelendirme risk yönetimi için kaçınılmazdır. Çalışanlar, ilk tesise geldiklerinde dış kıyafetlerinden arındıktan sonra işletmenin, temizlik sınıfı belirlenmemiş bölgelerinde bu kıyafet ile rahatlık ile gezinirler. Ancak temizlik sınıfı yükseldikçe, kıyafetinde değiştirilmesi esastır. Hatta bazen çok özel durumlarda temizlik sınıfı birden bire 2 kez değişen alanlarda (D den B ye doğru) özel bir kıyafet değiştirme protokolü uygulanabilir. Son değişim savağında çift taraflı kullanılan özel dolap tasarımları da gündeme gelebilir. Bu durum malzeme için de aynıdır. Fonksiyonel odada işlem görecek malzeme de temizlik sınıflarını her geçişte üzerinde bulunan koruyucu katmanları, bu geçiş şartlarına bağlı olarak sırası ile terk etmelidir. 2. Dönüş Koridoru İşletmeye giriş yapılan doğrultunun tersi yönde çalışan ve genellikle de bulaşık materyalin ve personelin hareket etmiş olduğu koridorlardır. Bu koridorlara odalardan çıkış ise yine hava kapanları vasıtası ile yapılır. (Air-Lock). Bu tür koridorlar genellik ile bulaşmış üretim malzemesinin ve gereçlerinin temizlenmek ve tekrar kullanılmak üzere taşındığı koridorlardır. Bu koridordan yıkama yerlerine açılan kapanlar ile yıkanmayı bekleyen kirli malzeme depoları bulunmaktadır. Kirli malzeme depoları bir tarafları ile kirli koridora komşu diğer tarafları ile yıkama odalarına komşu olurlar. Yıkama odalarından çıkan malzemeler ise tekrar kullanılmak veya kurutmak üzere temiz malzeme odasında tutulurlar. Temizlik işlemi bazen sterilizasyon ile sonlanmak zorunda kalabilir. Yıkanma sonrası sterilizasyon için kullanılacak materyal sterilizasyon için özel işlem odasına alınır. Burada sterilizasyon işlemi tamamlandıktan sonra özel bir muhafaza içerisinde saklanır. Bu muhafaza kabı, kullanımına kadar ürünü içeride koruyacak tarzda tasarlanmıştır. Bu, paslanmaz mühürlü bir kap olacağı gibi iç içe 2 PE torba da olabilir. Temizlenmiş ve gerekir ise steril edilmiş kap ve malzemelerin bulunduğu oda diğer taraftan, besleme koridoruna açılır. İhtiyaç duyuldukça bu odada bulunan malzemeler kullanım için bu odadan çekilirler. Dönüş koridorları aynı zamanda sistemde oluşması muhtemel çöpün de uzaklaştırılacağı odalara açılmaktadır. Bu odalarda çift taraflı kontrollü kapılar ile kullanılmaktadır. İşletmeye içeriden bırakılan çöp, işletme dışı tarafından gelen temizlik personeli tarafından alınıp uzaklaştırılır. 3. Teknik Koridor Sadece teknik personelin kullanabileceği koridor olup, kesinlikle ilaç üretim teknisyeni tarafından kullanılamaz. Bu koridorun hava şartları dış hava şartları olarak kabul edilir. İlave bir hava şartlandırılması öngörülmez. 10 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Namık YENER / Elektrik Mühendisi, Proje Danışmanı Ancak çok tozlu ve kirli bölgelerde bu tür alanların Vatka dediğimiz bir ön filtrasyon sistemi ile korunması gerektiği düşünülür. Örneğin, şehir içinde kalmış bir tesisin araba eksozlarından korunması için taze hava girişine ilave filtrasyon kaçınılmazdır. Veya çöl tozlarına maruz bir işletmenin ana hava girişlerinde toz tutucu ilave filtrasyon genel yapıya uygulanmak üzere projelendirilmelidir. temizliği veya bakımları esnasında çalışan teknik personelin gereken önlemeleri alması istenir. Teknik koridorlara, genellikle çatıdan veya bodrum katından ulaşılan bölgelerden girilmektedir. Teknisyenin beraberinde taşıma olasılığı yüksek olan havadanlığın da dikkate alınarak bölgelerin iş güvenliği açısından hassas planlanması gerekir. Genel yangın güvenliği kapsamında proje incelenirken, bazı teknik koridorların üzerine ilacın girilmemesi gereken koridor ve odalarına bağlantı yapılması gündeme gelebilir. Bu kapılar EE yani acil kaçış kapısı olarak isimlendirilip acil durum dışında kullanılmasına müsaade edilmez. Bu kapılar istenmeyen kullanımlarının önlenebilmesi için mühürlenip uzaktan da kontrol edilebilirler. Bina Taşıyıcı Sisteminin Hijyen Panel İle Kaplanması Bazı işletmelerde tesis girişine, dışarıdan alınan havanın bütünü ile kaba filtrasyonun ve ön konfor şartlandırılmasının yapıldığı büyük kütleli HVAC kullanımı gündeme gelmektedir. Bazı işletmelerde ise günde 3-4 metre ilerleyen makaralı geniş alan filtrasyonu uygulaması da yapılmaktadır. Bu makaralar kirlendikçe yıkanıp tekrar kullanılabilirler. Teknik koridorlar, teknik alanlar ve üretim makinelerinin, teknik taraflarına ulaşılması için tasarlanırlar. Bu alanların içinde çalışan teknisyenlerin özel bir durum oluşmadıkça ilave koruyucu kıyafet veya aksesuar kullanmasına ihtiyaç yoktur. Bazı durumlarda bu bölgede bulunan toz ayırıcı, eksoz filtresi vb. araç ve gerecin Harici Tip Enerji Nakil Köprüsü Teknik alanlarda kullanılan duman damperleri ve benzeri önlemler, sık karşılaşılan uygulamalardır. Plastik veya güvenli cam esaslı duman kontrol damperleri aynı zamanda bu alanların doğal aydınlatılmasına da kullanılır. Gelecek sayıda kaldığımız yerden devam edeceğiz... 12 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Ar-Ge Projeleri Danışmanı, Armador Danışmanlık Alper COPLUGİL alper.coplugil@armadordanismanlik.com Teknoloji ve İnovasyonun Büyüme Üzerindeki Etkisi Küreselleşme ve bilgi iletişim teknolojilerinin hızlı gelişim gösterdiği günümüz bilgi toplumunda ekonomik büyümenin ana etmenlerinde önemli değişmeler yaşanmıştır. 20. yüzyıla kadar ekonomik büyümenin temel belirleyicileri olarak emek, sermaye ve toprak gösterilirken bugün değişen ekonomik şartlar ve yeni rekabet ortamıyla birlikte teknoloji ve inovasyon da dahil edilmiştir. Bu yazımızda teknoloji ve inovasyonun büyümeye nasıl etki ettiğini incelemeye çalışacağız. sonuçlarından birisi, ulusal ve uluslararası pazarlardaki yoğun rekabettir. Bu yoğun rekabet uluslararası pazarlarda tüketiciler lehine giderek ucuzlayan fiyatlar gibi olumlu neticeler doğursa da, üreticiler açısından ürün kalitesi, üretim teknolojisi, teknolojik gelişmeler ve pazarlamada standartları yükseltme gibi pek çok zorluğu beraberinde getirmektedir. Özellikle küresel pazarlara açılmayı hedefleyen firmalar, daha verimli ve düşük maliyetle üretim yapmak zorunda kalmaktadır. Daha verimli ve düşük maliyetle Küreselleşme ve İnovasyon Ülkelerin gelişmesi, bilimsel ve teknolojik ilerlemeler sonucu maliyetlerdeki düşüş ve toplam verimlilik artışlarına bağlıdır. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasındaki maliyet, verimlilik ve rekabet gücü farklılığının başlıca sebepleri; teknolojik gelişme hızındaki ve inovasyona yönelik faaliyetlerdeki yetersizliktir. Bu nedenle; gelişmiş ülkelerde ekonomik büyüme ve kalkınma için teknoloji ve inovasyon ön koşul haline gelmiştir. Ekonomik büyüme ve kalkınmada stratejik öneme sahip olan teknoloji ve inovasyona gereken önemi veren ülkeler üretimlerinde sağladıkları verimlik ve maliyet avantajı sayesinde rekabet güçlerini yükselterek ekonomik büyüme performanslarını arttırmaktadırlar. Küreselleşmenin dünya ekonomisi üzerindeki en önemli üretim yaparak küresel pazarlarda rekabet gücünü arttırmanın en etkin yolu, teknoloji ve inovasyondan geçmektedir. İnovasyona ve teknolojiye gereken önemi göstermeyen ve yatırım yapmayan firmalar bir süre sonra pazardan çekilmek zorunda kalmaktadırlar. Bu nedenle teknoloji ve inovasyon kavramı büyüme ve rekabet açısından küresel dünyanın son yıllardaki en stratejik iki kavramı haline gelmiştir. Sürdürülebilir ekonomik büyüme, pek çok ekonomik faktör ve değişkenin ortak bileşiminden meydana gelmektedir. Geleneksel olarak ekonomistlerin büyük bir kısmı ekonomik büyümenin üretim faktörlerine (emek, sermaye ve toprak) bağlı olduğunu savunurken, diğer bir kısmı ise ekonomik büyümeyi 14 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Alper COPLUGİL / Ar-Ge Projeleri Danışmanı, Armador Danışmanlık yalnızca üretim faktörleri ile açıklamanın yeterli olmayacağı görüşündedirler. Bu ekonomistlere göre ekonomik büyümenin en önemli belirleyicilerinden birisi teknoloji ve inovasyondur. Ancak teknolojik değişimlerin ve inovasyonun ekonomik büyüme üzerindeki katkılarının ölçümünde karşılaşılan problemlerden dolayı, teknoloji ve inovasyon önceleri ekonomik büyüme ile ilgili çalışmalara dahil edilmezken, günümüzde yapılan güncel çalışmalar teknoloji ve inovasyonu ekonomik büyümenin merkezi olarak kabul etmektedir. Teknolojik inovasyonun ekonomik büyüme üzerindeki katkılarının teorik temelleri ilk olarak Avusturyalı iktisatçı Joseph Schumpeter tarafından ortaya atılmıştır. Schumpeter in ekonomik büyüme modelinde, firmalardaki ve tüketicilerdeki yenilik talebinin üretim, tüketim ve taşımacılıkta inovasyonu tetikleyerek eskiye ait olanların ortadan kalkacağını savunmuş ve bu süreci yaratıcı yıkıcılık olarak formüle etmiştir. Teoriye göre girişimci miktarındaki doğal artışın sonucunda ekonomik büyüme hızlanacaktır. Son yıllardaki çalışmalar ile birlikte teknoloji ve inovasyon, yeni ekonomik büyüme modellerinde yerini almış ve ekonomik büyümenin en önemli belirleyicilerinden olmuşlardır. Yeni büyüme modellerinde teknoloji ve inovasyon stratejik bir öneme sahiptir. Teknolojik gelişmeleri ve inovasyonu üretim faktörlerinin bir parçası olarak kullanan ekonomiler, sağladıkları verimlilik ve maliyet avantajı ile diğer ekonomilere karşı bir rekabet avantajı elde etmektedir. Teknoloji ve inovasyona gerekli yatırımın yapılması ve ülkeler bazında üretim sürecinde ihtiyaç duyulan dönüşümün sağlanması uzun vadede ekonomik büyüme üzerinde pozitif sonuçlar vermektedir. Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinin başında gelen Çin in yakaladığı yüksek büyüme performansında inovasyon kritik bir rol üstlenmektedir. Teknoloji ve inovasyon verimlilik artışı ve maliyetleri düşürmenin yanında; hammadde kullanımında etkinliğin sağlanması, yeni hammadde kaynaklarının ortaya çıkarılması, kalite artışı, müşteri tatmininin maksimize edilmesi, yaşam standartlarının artması, yeni pazarlar oluşturma, yeni pazarlara girişte kolaylık sağlama, ürün ve hizmetlerin üretim sürelerinin kısalması ve firelerin minimizasyonunun sağlanması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması ve girişimciliğin arttırılması yoluyla da ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilemektedir. Türkiye de Teknoloji ve İnovasyon Politikalarına Tarihsel Bir Bakış Cumhuriyet in ilanından 1960 lı yılların başına kadar Türkiye de bilim, teknoloji ve inovasyon alanında belirli bir politika izlenmemiştir. Türkiye de bilim, teknoloji ve yenilikçilik konusunda yapılan ilk çalışmalar planlı dönemle birlikte başlamıştır. 1962 yılında Devlet Planlama Teşkilatı nın (DPT) kurulmasının ardından 1963-1967 yılları arasını kapsayan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (BBYKP) hazırlanmış ve ülkenin bilimsel ve teknolojik faaliyetlerinin yönlendirilebilmesi amacıyla Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu nun (TÜBİTAK) kurulmasına karar verilmiştir. İkinci ve üçüncü beş yıllık kalkınma planlarında (1968-1977 döneminde) ise, teknolojik gelişme ve teknoloji transferi konuları ele alınmıştır. Dördüncü beş yıllık kalkınma planında (1979-1983) da ilk kez, teknoloji politikalarından söz edilmiş; teknoloji politikalarının sanayi, istihdam ve yatırım politikalarıyla birlikte bir bütün olarak ele alınması ve belirli sektörlerin kendi teknolojilerini üretecek biçimde geliştirilmesi konuları üzerinde durulmuştur. 1960 lı ve 1970 li yılları kapsayan planlı dönemde, bilim, teknoloji ve inovasyon alanında izlenen ana politika, doğa bilimlerinde temel ve uygulamalı araştırmaların desteklenmesine yönelik olmuştur. 24 Ocak 1980 Kararları yla birlikte sanayileşme stratejisinde değişim yaşanmış ithal ikameci sanayileşme stratejisinden ihracata dayalı sanayileşme stratejisine geçilmiştir. İhracata dayalı sanayileşme stratejisinin benimsendiği 1980-1989 döneminde bilim, teknoloji ve inovasyon alanındaki en önemli gelişme 1983 yılında bilim, teknoloji alanında araştırma ve geliştirme politikalarının ekonomik kalkınma, sosyal gelişme ve milli güvenlik hedefleri doğrultusunda tespit edilmesi, yönlendirilmesi ve koordinasyonunun sağlanması amacıyla Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu nun (BTYK) kurulması ve Türkiye nin ilk bilim politikası belgesi olarak kabul edilen Türk Bilim Politikası 1983-2003 ün yayınlanmasıdır. Ancak yayınlanan bu program uygulamaya konulamamıştır. 1983 de kurulan, ancak ilk toplantısını 9 Ekim 1989 da yapabilen BTYK ya, sınırlı ölçüde de olsa işlerlik kazandırılması, bu kurulun 3 Şubat 1993 de yaptığı ve Türk Bilim ve Teknoloji Politikası 1993-2003 başlıklı, yeni bir politika tasarımını onaylayıp uygulamaya koyma kararını verdiği ikinci toplantısından sonra başlayan dönemde mümkün olmuştur. Bu toplantıda alınan kararlar Türkiye nin bilim ve teknoloji politikalarındaki değişikliği çok belirgin bir şekilde yansıtmaktadır. Bu tarihe kadar Türkiye de bir bilim ve teknoloji altyapısı kurma amacı güden ve yazılı olmayan politikalar, artık bilim ve teknolojiyi toplumsal refah ve ekonomik katma değer yaratma amacına yönlendirmiştir. Kurulun izleyen toplantılarında, bu amacı gerçekleştirmek için gerekli olan ulusal inovasyon sisteminin oluşturulması yolunda araçların tanımlanması ve düzenlenmesine yönelik kararlar alınmıştır. Ancak bu dönemde de sistematik bir bütünlük sağlanamadığından dolayı bilim, teknoloji ve inovasyon politikalarında başarıya ulaşılamamıştır. Gelecek sayıda görüşmek üzere 16 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
SmartBS Otomasyon ve Mühendislik Sistemleri, Satış Koordinatörü Selahattin NAYMAN selahattin.nayman@smartbs.com.tr Sezona Akıllı Girmeli Turizm sezonu yaklaşırken sezon başı hazırlıklarını tamamlamakta olan ve yeni sezona hazırlanan tüm dostlarımıza öncelikle iyi bir sezon dileyerek başlamak istiyorum yazıma Bu yazımızda, otellere yönelik olarak sunulabilecek otomasyon hizmetlerini kaleme alacağım. birçok tesisin en büyük sorunlarından, oysa bunu odalarda kurulacak otomasyon sistemleri aracılığı ile büyük oranda azaltmak ve hatta tasarrufa çevirmek mümkün. Diğer yandan odalardan otelin geneline döndüğümüzde ise aydınlatma ve iklimlendirme kontrolünün sağlanması yanında otel içi bölüm görev ve işlevlerini kolaylaştıracak farklı otomasyon ürünleri sunulabilmesi de mümkün. Örneğin, tüm otel genelinde prizlerin tek bir noktadan yahut tek tek belirlenen senaryolara uygun olarak kontrolü ile enerji tasarrufu sağlayabilme imkanına sahip olabilirsiniz. Ek olarak otel iç ve dış aydınlatmasının gerek saat, gerek ışık durumu, gerekse de ortamda mevcut insan sayısına bağlı olarak dim edilebilmesi de bir yanda misafirlerinize kusursuz ev sahipliği yaparken diğer yanda tasarruf yapmanızı kolaylaştırabilecek bir çözüm olacaktır. Bu bağlamda söz edilmesi gereken ilk ürün grubu, otel odalarına yönelik oda otomasyonunu içeren ve bir akıllı ev ile aynı noktadan hareket eden oda kontrol sistemleridir. Misafiriniz otelinize gelip check-in yaptırdıktan sonra her tür konforu otelinizde beklemektedir. Konuğunuzun oda aydınlatmasını, iklimlendirmesini, perde ve panjur hareketlerini, hatta eğlence ve müzik sistemlerini de zahmetsizce kontrol etmesine izin veren bu tarz sistemlerin kurulumu hem yer aldığınız market içinde tercih edilirliğinizi arttıracak hem de misafir konforunu en üst düzeyde sağlamanıza aracılık edecek iyi bir çözümdür. Açıkça bu tarz akıllandırılmış oda tasarımlarını sunmakta olan tesisler kısa vadede yurtiçi ve dışı acenteler bazında tercih edilirliklerini arttırmış olmaktadırlar. Otomasyon sistemlerinin, oda satış rakamlarını yukarı yönlü ivmelendirmesinin dışında otelci dostlarımıza nasıl faydası var diye düşünecek olduğumuzda ise karşımıza çıkacak ilk madde şüphesiz enerji maliyetini aşağı çekmeleri olacaktır. Örneğin, özellikle sıcak bölgelerde, konaklayan misafirlerimizin iklimlendirme cihazlarını oda da değil iken açık bırakması sonucu ortaya çıkan enerji maliyeti Market içinde otel genelinde uygulayabileceğiniz aydınlatma, iklimlendirme, perde panjur kontrolü, multimedya ve hatta peyzaj alanlarının sulanması gibi otomasyon seçeneklerine ek olarak sunulabilecek alternatifler arasında personel sayısını ve verimliliğini de direk etkileyebilecek başka alternatifler de sunulabilmektedir. Bilhassa departmana bağlı olarak sunulabilecek bu alternatifler arasında personel giriş çıkış otomasyonu, güvenlik otomasyonu 18 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Selahattin NAYMAN / SmartBS Otomasyon ve Mühendislik Sistemleri, Satış Koordinatörü mini bar yönetim otomasyonu, restaurant ve snack bar sipariş otomasyonu, havuz otomasyonu gibi alternatifler arasında bir adım öne çıkan ise hiç kuşkusuz kat hizmetlerinin işini büyük oranda hafifletecek olan DND sistemlerinin otelinize entegrasyonu olacaktır. ve otel müdürünün endişeleri arasında yer almakta, HDL BUSPRO sistemi bu sorularınızın çözümlerini ilginize sunan sistemlerden yalnızca biri. Burada belirtmek isterim ki, HDL Türkiye Distribütörü olan SmartBS Otomasyon ve Mühendislik Sistemleri ise size en efektif çalışabilecek, maksimum düzeyde misafir memnuniyeti sağlarken diğer yanda otelinizin giderleri konusunda tasarruf yapmanızı sağlayacak alternatif sistemler ile ilgili sizleri bilgilendirmek adına başarılı çalışmalar gerçekleştiriyor. İngilizce Do Not Disturb kelimelerinin baş harflerinden oluşan DND sistemleri, misafir kat hizmetleri koordinasyonunu üst düzeye çıkarmakla kalmayacak, ilk andan itibaren otelinizde konaklamakta olan misafirinizin tüm ihtiyaçlarını sizlere sinyaller ile aktararak, kat hizmetleri personelinin de verimliliğini arttırmasına aracılık edecektir. Ek olarak tüm odalarınızın ihtiyaçlarını kuracağınız Sonuç olarak hızla yeni bir turizm sezonuna daha yaklaşmaktayız. Birçok otelci dostumdan benzer şikayetler almaya devam ettiğim ve çözümler önerip uygulayarak önlerini açtığımız bir sezonun daha arifesindeyiz. Yine otellerimizde elektrik giderleri başta olmak üzere birçok masraf kalemi bizi bekliyor olacak ve bunların bir kısmını en aza indirecek alternatifler konusunda çözümler arayacağız. Oysa çözüm oldukça basit, gelin masraflardan şikayet edip geçici çözümler bulmaya çalışacağımıza, tesislerimizi AKILLANDIRALIM Saygılarımla tüm turizmci dostlarıma şimdiden iyi bir sezon temenni ediyorum. Gelecek sayıda görüşrmek dileğiyle... sisteme paralel olarak kat bazında veya genel otel bazında rahatlıkla yönetmenize olanak tanıyan bu sistem bugün artık birçok otelde standart haline gelmeye başladı bile. Otellerde kullanılacak otomasyon sistemlerinin otel yönetim sistemleriniz ile çalışıp çalışmaması ise birçok ön büro yöneticisinin 20 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015
Yıldırımdan Korunma Merkezi Koordinatörü / Elektrik Mühendisi / MBA Serdar AKSOY serdar.aksoy@yilkomer.com Gsm Haberleşme, Radyo Tv, Meteoroloji ve Radar Kulelerinin Yıldırım Ve Aşırı Gerilimden Korunması Gsm haberleşme kuleleri, radyo tv vericileri, orman gözetleme kuleler, meteoroloji ve radarlar coğrafi konum itibari ile genelde en yüksek noktalarda oldukları için diğer tesislere göre yıldırım ve aşırı gerilim darbe alma riskleri yüksek yapılardır. ekonomik kayıplar oluşmaktadır. Bu sebepten yuvarlanan küre metodu ve korum açısı metodu uygulanarak standarta uygun yıldırım yakalama çubuklarının yerleri kule üzerinde ve kulenin yandan gelecek darbelere karşı tam ve eksiksiz Bu yüzden bu tür yapılarda TS EN 62305 (Yapıların Yıldırımdan korunması kuralları) tam ve eksiksiz uygulanmalıdır. Bu kuralları 4 ana başlık altında toplamak mümkündür. 1- Dış yıldırımlık sistemi (LPS), 2- İç yıldırımlık sistemleri (LEMP), 3- Topraklama sistemi, 4- Eşpotansiyel sistem. Gsm Haberleşme Kulelerinde Dış Yıldırımlık Sistemi (LPS) Gsm Haberleşme kulelerinde TS 62305 uygun olarak Risk -1 seçilmelidir. Bu tür riskli bölgelerde can kaybı, hizmet kaybı, konumlandırılmalıdır. Rastgele akım geçişlerini önlemek için kulenin metal yapısı ile yakalama çubuklarının bağlanma noktalarına CITEL ark söndürücü elemanlar konulması uygun olacaktır. Uygulama yapılmadan önce mutlaka kesit ve vaziyet proje çizilmeli korunması gereken çalışan, baz istasyonu v.b ekipmanın çalışacak koruma alanı içerisinde olduğu teyit edilmelidir. Aksi takdirde direk yıldırım darbelerinin anten grubunun bağlı olduğu hatlarda tahribat yapması olasıdır. İndirme iletkeni konumlandırılırken iniş kroşeleri arasındaki mesafe 1 mt geçmemelidir. Kule üzerindeki yakalama uçları tesbit direkleri rüzgar gücüde göz önünde bulundurularak sağlamlaştırma çalışmaları yapılmalıdır. 22 www.sektorumdergisi.com Mart / March 2015