ANKARA BAROSU EĞİTİM SEMİNERİ 6552 SAYILI TORBA KANUN (Kasa-Ortaklar Cari Hesapları ve Yeniden Yapılandırma) Yrd.Doç.Dr.Mehmet Ali AKTAŞ maktas978@gmail.com
KANUN BAŞLIĞI Torba Kanun olarak adlandırılan 6552 sayılı "İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun" ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklikler yapılmıştır.
SUNUM PLANI Yeniden Yapılandırma (Ödeme Kolaylığı) Kapsam Yeniden Yapılandırma (Oda Borçları) Tahsilinden Vazgeçilen Alacaklar (Af) Bilançoların Düzeltilmesi Ortaklar Cari Hesabı Kasa Hesabı
KAPSAM Maliye Bakanlığına Bağlı Birimler Tarafından Tahsil Edilen Alacaklar (Yeniden Yapılandırma) Belediyeler Tarafından Tahsil Edilen Alacaklar (Yeniden Yapılandırma) Kasa ve Ortaklar Cari Hesabının Düzeltilmesi (Bilançonun Düzeltilmesi)
KAPSAM Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince, 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faiz, gecikme faizleri ve gecikme zamları (Yeniden Yapılandırma)
KAPSAM Yeniden Yapılandırılabilecek Alacaklar (01 Mayıs 2014 Tarihinden Önce Verilen İdari Para Cezaları) Trafik idari para cezası, Karayolu taşıma idari para cezası, Otoyol ve köprülerden ihlali geçiş idari para cezası, Askerlik para cezası, Seçim para cezası, Nüfus para cezası,
YENİDEN YAPILANDIRMA (Maliye Bakanlığı Tahsil Daireleri) Düzenleme ile, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren kesinleşmiş vergi, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, idari para cezaları gibi kamu alacakları için, 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından (2013 takvim yılına ilişkin gelir vergisi ikinci taksiti hariç),
YENİDEN YAPILANDIRMA (Maliye Bakanlığı Tahsil Daireleri) 2014 yılına ilişkin olarak 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç), 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarından, 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce maddede belirtilen Kanunlar gereğince verilen idari para cezalarından,
YENİDEN YAPILANDIRMA (Maliye Bakanlığı Tahsil Daireleri) Yukarıdakiler dışında kalan ve 6183 sayılı A.A.T.U.H. Kanun kapsamında takip edilen; adli ve idari para cezaları ile Devlet hissesi ve Devlet hakkı, akaryakıt fiyat istikrar payı ve akaryakıt fiyat farkı, özel idare payı ile madencilik fonu, kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet payları hariç olmak üzere 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen; asli ve ferî amme alacaklarından kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği hâlde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacakların ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî amme alacakları
YENİDEN YAPILANDIRMA (Maliye Bakanlığı Tahsil Daireleri) Yukarıda yer aldığı şekli ile vazgeçilen fer i alacaklar yerine Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece ferî alacaktan ibaret olması hâlinde ferî alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacaklara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî amme alacaklarının tahsilinden vazgeçilmektedir. Yİ-ÜFE aylık değişim oranları ile bağlantılı hesaplama tablosuna http://www.alomaliye.com/2014/mehmet-ali-aktas-6552-tefe-ufetablosu.htm adresinden ulaşılabilmektedir.
VERGİ CEZALARI (Asla Bağlı Olmayan) Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği hâlde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının %50 sinin, yasada belirtilen şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan %50 sinin tahsilinden vazgeçilmektedir. Madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.
YENİDEN YAPILANDIRMA (VERGİ) (Koşullar) Amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurum (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden söz konusu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde haklarını kaybetmektedirler.
YENİDEN YAPILANDIRMA (VERGİ) (Tarihler) Yasa dan yararlanmak isteyen borçluların 30 Kasım 2014 tarihine kadar başvuruda bulunmaları ve ilk taksiti bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan (1 Aralık 2014 tarihinden) başlamak üzere ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekmekte olup aksi halde yapılandırmadan yararlanmaları mümkün olamamaktadır.
YENİDEN YAPILANDIRMA (VERGİ) (Silinen Amme Alacakları) İdari kabahatler bakımından 120 TL nin altındaki tüm cezalar affedilmektedir. Ancak tütün kullanımı ile ilgili olanlar kapsam dışında bırakılmaktadır. Kanunun yayımlandığı tarihten önce bu madde kapsamında tahsil edilen tutarlar ile maddenin 13/a bendi kapsamına giren borçlar için yapılan ödemelerin geri ödenmeyeceği ifade edilmektedir.
EMLAK VERGİSİ ÇTV Vb. (Belediyeler Tarafından Tahsil Edilen Alacaklar) Emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı gecikme zammından vadesi 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan alacaklardan Belediyelerin su abonelerinden olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile bunlara bağlı ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacaklarından,
EMLAK VERGİSİ ÇTV Vb. (Belediyeler Tarafından Tahsil Edilen Alacaklar) İSKİ Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dâhil) alacaklarından. Vadesi 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce olduğu hâlde kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş bulunan alacaklar hakkında bu madde hükmü uygulanacaktır.
YENİDEN YAPILANDIRMA (VERGİ) Son Başvuru Tarihi: 01 Aralık 2014 Kapsam (I) Vergiler Tahsilinden Vazgeçilen (II) Fer'i Alacaklar (G.F/GZ) Tahsilinden Vazgeçilmeyen (Ödenecek) (III) Amme Alacağının Aslı Hesaplama (IV) ((III)+(III*TEFE/Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) Vade 18 Taksit (36 Ay) Asla Bağlı Olmayan Vergi Cezaları Cezaların %50'si +Gecikme Zammı Cezaların %50'si ((III)+(III*TEFE/Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) 18 Taksit (36 Ay) Asla Bağlı Vergi Cezaları/İdari Para Cezaları ----- Alacağın Tamamı ----- 18 Taksit (36 Ay) İdari Para Cezaları Fer'i Alacaklar (G.F/GZ) İdari Para Cezası Aslı ((III)+(III*TEFE/Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) 18 Taksit (36 Ay)
YENİDEN YAPILANDIRMA (SGK) Sigorta primi, emeklik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası, 2014 Nisan ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi (aylıklardan kesilenler dâhil),sgk tarafından takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitme katkı payı, 30/04/2014 ve öncesinde işlenen fiillere ilişkin olup bu madenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla oluşan idari para cezası borçları, Genel Sağlık Sigortası primi, Özel nitelikli inşatlar ile ihale konusu işlerden kaynaklanan asgari işçilik fark primleri borçları ile bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı ve kanuni faiz borçları yapılandırma kapsamına alınmıştır.
Kapsam (I) YENİDEN YAPILANDIRMA (SGK) Son Başvuru : 01 Aralık 2014 Tahsilinden Vazgeçilen (II) Tahsilinden Vazgeçilmeyen (Ödenecek) (III) Hesaplama (IV) Vade Sigorta Primi, Emeklilik Keseneği, İşsizlik Sigorta Primi, Sosyal Güvenlik Destek Primi vb. Fer'i Alacaklar (Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı gibi) Kurum Alacağının Aslı ((III)+(III*TEFE/Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) 18 Taksit (36 Ay) Emeklilik Sonrası Serbest Çalışma Limited Şirket Ortağı Olma veya Sigortalı Olmayı Gerektirir Nitelikte Çalışılması Halinde Ödenecek SGDP Fer'i Alacaklar (Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı gibi) Kurum Alacağının Aslı ((III)+(III*Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) 18 Taksit (36 Ay) 30.04.2014 Tarihi İtibariyle Kesinleşmiş SGK İdari Para Cezaları İdari Para Cezası Aslının %50'si ile Fer'i Alacaklar (Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı Gibi) İdari Para Cezasının %50'si ((III)+(III*Yİ-ÜFE AYLIK DEĞİŞİM ORANLARI)) 18 Taksit (36 Ay)
YENİDEN YAPILANDIRMA (Oda Borçları) Kanunun yayım tarihi itibarıyla, üyelerin oda ve borsalara olan borçları, oda ve borsaların ise TOBB a olan aidat borçları asılarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi alacaklar yerine bu madenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; birinci taksiti bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı üçer aylık dönemler halinde sekiz eşit taksite ödemeleri halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi alacakların ve borç asılarının bu madenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması halinde ise ödenmiş borç asılarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi alacakların tahsilinden vazgeçilir.
YENİDEN YAPILANDIRMA (Oda Borçları) Toplam borç ilk taksit süresi çerisinde ödenirse, ödenmesi gereken tutardan %10 oranında indirim yapılacaktır. İşi bırakma/re sen terk nedeniyle vergi mükellefiyeti sona erdiği halde oda/borsa kayıtları devam eden üyelerin vergi mükellefiyetinin sona erdiği tarihe kadar ödenmeyen borçları da yapılandırılacaktır. Vergi mükellefiyetinin sona ermesinden sonra oluşan borçların tamamı ise silinecektir.
YENİDEN YAPILANDIRMA (Meslek Mensupları ve Meslek Odaları) 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu hükümlerine göre meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine olan birlik payı borçları maddenin yayımını izleyen ay sonuna kadar başvurulması halinde yapılandırılacaktır.
YENİDEN YAPILANDIRMA (Meslek Mensupları ve Meslek Odaları) Meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine olan birlik payı borçlarının asıllarının tamamını; 1 Ekim 2014 tarihinden başlamak üzere birer aylık dönemler hâlinde dokuz eşit taksitte ödemeleri durumunda bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların, alacak asıllarının bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması hâlinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilmektedir.
YENİDEN YAPILANDIRMA (Oda Borçları) Yasadan yararlanmak isteyenlerin 31 Ekim 2014 kadar alacaklı birime başvurmaları şarttır. Ödenmesi gereken tutarların öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi hâlinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacaklar ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilecektir.
BİLANÇOLARIN DÜZELTİLMESİ (KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle şirketlerden ortakların çektikleri paralar veya belgeleyemedikleri giderler nedeniyle ortaklar cari hesabında biriken ya da kasada kayıtlı ancak fiilen olmayan paralarla ilgili düzeltme yapılabilecek (Söz konusu tutarların 31.12.2013 tarihli bilançoda yer alması zorunluluğu vardır). Bunun için %3 oranında vergi ödenmesi yeterli olacak.
BİLANÇOLARIN DÜZELTİLMESİ (ORTAKLAR CARİ HESABI) Yasa dahilinde yer alan hüküm doğrultusunda ortaklar cari hesabının kalıntısının hesaplanmasında öncelikle aktif (ortaklardan alacaklar) ve pasif (ortaklara borçlar) hesaplar karşılaştırılarak net kalıntı esas alınacaktır. Dolayısıyla ((131+231)-(331+431)) şeklinde bir hesaplamanın yapılması öngörülmektedir. Yasanın ilgili maddesi çok açık bir şekilde düzenlendiğinden bilançoda ilgili hesaplarda yer almayan tutarların bu kapsamda değerlendirilmesi olanaklı görülmemektedir.
BİLANÇOLARIN DÜZELTİLMESİ (KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI) Mükelleflerin Kasa veya Ortaklardan Alacaklar hesabında gözüken ama çeşitli nedenlerle işletmeden çekilen paralara ilişkin olarak % 3 vergi ödenmesi suretiyle af getirilmektedir. Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında kayıtlı olmakla birlikte fiilen bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını 31 Aralık 2014 tarihine kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir.
KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI Kasa Hesabı ile Ortaklar Cari Hesaplarının yasa kapsamında düzeltilmesi bir başka anlatımla yok edilmesi kurumlar vergisi mükellefleri için getirilmiş olup bu düzenlemeden yararlanan mükellefler hakkında bu işlemlerle bağlantılı geçmişe yönelik herhangi bir tarhiyat yapılamayacaktır. %3 olarak hesaplanan ve ödenen tutarlar hiçbir şekilde gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecektir. Bir başka anlatımla söz konusu tutar Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak dikkate alınacaktır.
KASA VEYA ORTAKLAR CARİ HESABI Son Başvuru ve Ödeme Süre Sonu : 31 Aralık 2014 Türü Defter Kayıtlarında İşletmede Hesaplamaya Esas Tutar Vergisel Yükümlülük (%) Kasa Hesabı Var Yok Kayıtlı Tutar (Fiilen Olmayan) 3 Ortaklar Cari Hesabı İşletmenin Esas Faaliyetleri Dışındaki İşlemler Nedeniyle Oluşan Tutarlar (Ortaklara Borçlar Ortaklardan Alacaklar) 3
KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI Kasa Hesabı ile Ortaklar Cari Hesaplarının yasa kapsamında düzeltilmesi bir başka anlatımla yok edilmesi kurumlar vergisi mükellefleri için getirilmiş olup bu düzenlemeden yararlanan mükellefler hakkında bu işlemlerle bağlantılı geçmişe yönelik herhangi bir tarhiyat yapılamayacaktır. %3 olarak hesaplanan ve ödenen tutarlar hiçbir şekilde gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecektir. Bir başka anlatımla söz konusu tutar Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak dikkate alınacaktır.
KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI Ortaklar Cari Hesabının Düzeltilmesi Muhasebe Kaydı (Önerilen) ------------------------------------------------- / ------------------------------------------------------------- 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR XXXX 6552 Sayılı Yasa Kapsamında (KKEG) 131/231 ORTAKLARDAN ALACAKLAR XXX 6552 Sayılı Yasa Kapsamında Bild. 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR X ------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------- Ortaklar Cari Hesabının düzeltilmesinde öncelikle bilançonun aktifinde yer alan 131 ve 231 hesaplar ile pasifinde yer alan 331 ve 431 hesapların karşılaştırılması ve kalıntısının dikkate alınması koşulu bulunmaktadır. («131+231 Hesap» «331+431 Hesap»)
KASA ve ORTAKLAR CARİ HESABI Kasa Hesabının Düzeltilmesi Muhasebe Kaydı (Önerilen) ------------------------------------------------- / ------------------------------------------------------------- 689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR XXXX 6552 Sayılı Yasa Kapsamında (KKEG) 100 KASA HESABI XXX 6552 Sayılı Yasa Kapsamında Bild. 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR X ------------------------------------------------- / ---------------------------------------------------------------