Birim Sistemi Fiziksel Nicelik Birim Sembol Kütle kilogram kg Işık şiddeti candela cd Termodinamik sıcaklık kelvin K Elektrik akımı Amper A Madde Miktarı mol mol Uzunluk metre m Zaman saniye s
Türetilmiş Büyüklükler Fiziksel Nicelik SI Biriminin Adı SI Birimi için Sembol SI Biriminin Tanımı Kuvvet newton N kg m s 2 Basınç pascal Pa N/m 2 = kg m 1 s 2 Enerji joule J N m = kg m 2 s 2 Güç (fizik) watt W J/s = kg m 2 s 3 Elektrik yükü coulomb C A s Elektriksel Potansiyel Farkı volt V W/A = J/C = kg m 2 A 1 s 3 Elektriksel Direnç ohm Ω V/A = kg m 2 A 2 s 3 İletkenlik (Elektrik) siemens S Ω 1 = kg 1 m 2 A 2 s 3 Elektriksel Sığa farad F C/V = A 2 s 4 kg 1 m Manyetik Akı weber Wb kg m 2 s 2 A 1 İndüktans henry H Wb/A = kg m 2 A 2 s 2 Manyetik Akı Yoğunluğu tesla T Wb/m 2 = kg s 2 A 1 Işık akısı lümen lm cd sr Aydınlanma şiddeti lüks lx lm/m 2 = cd srm 2 Frekans hertz Hz s 1 (saniyede salınım) Radyoaktivite bekerel Bq s 1 (saniyede bozunma)
Küçültücü ve Büyütücü Ön Ekler Prefix Symbol 1000 m 10 n Decimal US English word Since [n 2] yotta Y 1000 8 10 24 1000000000000000000000000 septillion 1991 zetta Z 1000 7 10 21 1000000000000000000000 sextillion 1991 exa E 1000 6 10 18 1000000000000000000 quintillion 1975 peta P 1000 5 10 15 1000000000000000 quadrillion 1975 tera T 1000 4 10 12 1000000000000 trillion 1960 giga G 1000 3 10 9 1000000000 billion 1960 mega M 1000 2 10 6 1000000 million 1960 kilo k 1000 1 10 3 1000 thousand 1795 hecto h 1000 2/3 10 2 100 hundred 1795 deca da 1000 1/3 10 1 10 ten 1795 1000 0 10 0 1 one deci d 1000 1/3 10 1 0.1 tenth 1795 centi c 1000 2/3 10 2 0.01 hundredth 1795 milli m 1000 1 10 3 0.001 thousandth 1795 micro µ 1000 2 10 6 0.000001 millionth 1960 nano n 1000 3 10 9 0.000000001 billionth 1960 pico p 1000 4 10 12 0.000000000001 trillionth 1960 femto f 1000 5 10 15 0.000000000000001 quadrillionth 1964 atto a 1000 6 10 18 0.000000000000000001 quintillionth 1964 zepto z 1000 7 10 21 0.000000000000000000001 sextillionth 1991 yocto y 1000 8 10 24 0.000000000000000000000001 septillionth 1991 1.Jump up ^This table uses the short scale. 2.Jump up ^The metric system was introduced in 1795 with six prefixes. The other dates relate to recognition by a resolution of the CGPM.
Diğer Birim Sistemleri Unit Divisions SI Equivalent 1 point (p) 352.777778 µm 1 pica(p ) 12 p 4.233333 mm 1 inch(in) 6 P 25.4 mm 1 foot(ft) 12 in 0.3048 m [8] 1 yard(yd) 3 ft 0.9144 m [8] 1 mile(mi) 5280 ftor 1760yd 1.609344km US Survey 1 link (li) 33 50 ft or 7.92 in 0.2012 m 1 (survey) foot(ft) 1200 3937 m 0.30480061 m [8] 1 rod (rd) 25 li or 16.5 ft 5.02921 m 1 chain(ch) 4 rd 20.11684 m 1 furlong (fur) 10 ch 201.1684 m 1 survey (or statute) mile(mi) 8 fur 1.609347km [8] 1 league (lea) 3 mi 4.828042 km International Nautical [8] 1 fathom(ftm) 2 yd 1.8288 m 1 cable(cb) 120 ftm or 1.091 fur 219.456m 1 nautical mile(nm or nmi) 8.439 cb or 1.151 mi 1.852km
Boyut Analizi Bir fiziksel büyüklüğün boyutları M kütle, L uzunluk ve T zaman ile bağlatılıdır, bunların her biri de kuvvetleriyle orantılı olarak artar. Hızın boyutu "uzunluk/zaman"dır (L/T ) Kuvvetin de boyutu "kütle ivme" veya "kütle (uzunluk/zaman)/zaman» dır. (ML/T 2 )
Boyut Analizi Herhangi bir eşitliğin iki tarafı da aynı ölçekte veya aynı boyutta olmalıdır. Fiziksel olarak anlamlı bir eşitlikte sadece aynı boyuttaki büyüklükler toplanabilir veya çıkarılabilir. Farklı boyutlara sahip fiziksel büyüklükler birbirleriyle karşılaştırılamazlar.
Norm Sayılar ki+ 1 = 2 3 qk 1 q q q... q = 10 i n q = n 10 R5 için q = 5 10 = 1.5849 1 1.6 2.5 4 6.3 10
Toleranslar A = D D ü ü max a = d d max Aa = Dmin D T = A aa = dmin d ü Aa T = a a Delik ölçüleri için büyük, mil ölçüleri için küçük boyut karakterler kullanılır. Nominal Boyut:Referans boyutudur. Hesaplama ile elde edilen ölçüler genellikle referans olarak elde edilir. Tolerans: En büyük ve en küçük boyut arasındaki farktır. Sapma: Herhangi bir değer ile referans değer arasındaki farktır. Üst Maksimum Sapma: (A ü )Maksimum boyut ile nominal boyut arasındaki farktır. Alt Maksimum Sapma: (A a )Minimum boyut ile nominal boyut arasındaki farktır. Efektif Sapma: (A e )Gerçek boyut ile nominal boyut arasındaki farktır. ü a
Toleranslar (ISO Kalite Değerleri)
Toleranslar Boşluklu Geçme (Lose Fit) B = D d max max min B = D d min min max Pres Geçme (Interference Fit) S = d D max max min S = d D min min max Ara Geçme (Transition Fit) B = D d max max min S = d D max max min
Toleranslar ISO SİSTEMİNDE GEÇMELER (ISO FIT STANDARDS) Birim delik sisteminde: H Birim milsisteminde : h Nominal Çizgiye Olan Uzaklıklar: Delikler için: A, B, C, D...Z, ZA, ZB, ZC Miller için: a, b, c, d...z, za, zb, zc I, L, O, Q, W, i, l, o, q, w harfleri kullanılmaz. H toleransı için: A a =0 htoleransı için: a ü =0 Delikler A danh akadar J dan ZC yekadar Birim delik Birim mil Miller a danh a kadar J den zc yekadar
Toleranslar
Örnek Nominal çap: 45 mm Temel uzaklığı: k Kalitesi: IT6 45k6 Tablo (ISO Kalite Değerleri): T=16 µm Tablo (Millere ait toleransların alt sınır değerleri) a a =+2 µm a ü =2+16=18 µm 45k6 = 45 + + 0.018 0.002
Maksimum ve minimum boşluklar, B = D d max max min B = D d min min max Verilen iki parçada maksimum boşluğun 0,082 mm ve minimum boşluğun 0,015 mm olması istendiğine göre; (a) 2.parçanın toleransını (b) 1 ve 2 no lu parçalar için en yakın toleransı belirleyiniz. 1 nolu parça mil olarak ele alınırsa; 2 + 8 + 2 + 0.0 0.015 + 0.0 0.01 0.035 0.01 Mil için d max ve d min değerleri ile birlikte B max ve B min verilmiştir. d max =11.985 B max = 0.082 d min =11.945 B min = 0.015 0.015 = 12 0.055 0.082 = D 11.945 D = 12.027 max min max 0.015 = D 11.985 D = 12.000 min 0.027 = 12 0.000
H8 12 f 9
Yüzey
Yüzey Şekilleri
Yüzeyin İncelenmesi
Temel Yüzey Profili
Şekil ve Konum Toleransları
Şekil ve Konum Bozuklukları
Tolerans Çeşitleri ve Semboller
Tolerans Çeşitleri ve Semboller