BATISÖKE SÖKE ÇİMENTO SANAYİİ T.A.Ş. OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTISI Tarih: 28 Nisan 2010 Saat: 11.00 Yer: fiirket Merkezi Toplant Salonu 1
SEVİNÇ İZMİROĞLU Saygıyla Anıyoruz... 2 Mart 2010 tarihinde ebediyete intikal eden, 2001 yılı ile 2008-2010 yılları arasında Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapan Sayın Sevinç İzmiroğlu nun şirketimize yaptığı katkıları ve hizmetleri hiç bir zaman unutmayacağız. 2
OLAĞAN GENEL KURUL TOPLANTI GÜNDEMİ 1- Açılış: Başkanlık Divanı teşkili ve Genel Kurul Toplantı Tutanağı nın Başkanlık Divanı nca imza edilmesine yetki verilmesi, 2- Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, Denetçiler ve Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu nun raporları ile şirketin 2009 yılı Bilanço ve Kâr-Zarar hesaplarının okunması, görüşülmesi ve onaylanması 3-2009 yılında yapılan bağış ve yardımlarla ilgili bilgi arzı ve onaylanması 4- Yönetim Kurulu Üyeleri nin ve Denetçiler in 2009 yılı faaliyetleri, hesapları ve sair ve başkaca her türlü tasarruflarından dolayı ibra edilmeleri, 5- Görev süresi sona eren Denetçiler için seçim yapılması ve Denetçiler e verilecek ücretin tesbiti, 6-2010 ve izleyen yıllardaki kâr dağıtım politikası hakkında bilgi arzı, 7- Yönetim Kurulu nun kâr dağıtımı konusundaki önerisinin müzakeresi ve karar alınması, 8- Yönetim Kurulu nca Seçilen Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu nun Genel Kurul un onayına sunulması, 9- Yönetim Kurulu Üyeleri ne T.T.K. 334. ve 335. maddelerine göre mezuniyet verilmesi, 10- Dilek ve öneriler. 3
TÜRKİYE DE ÇİMENTO SEKTÖRÜ Türkiye de büyümenin negatife dönmesi sebebiyle inşaat sektöründe görülen durgunluk çimento sektörünü de doğal olarak etkilemiştir. Global pazarlarda da oldukça gerileyen çimento ve klinker fiyatlarına Karşın zorunlu olarak önemli miktarlarda ihracat gerçekleştirilmiştir. Ege Bölgesi de talep darlığından en çok etkilenen bölgelerden biri olmuştur. 2009 yılında yeni kapasiteler pazara dahil olmuş, Aslan Çimento ve Van Çimento fabrikaları da el değiştirmiştir. 2010 yılında ise yeni işletmelerin de devreye girmesiyle halihazırda talebin çok üzerinde bulunan arz daha da artacaktır. Bu yıl da iç talepte önemli bir değişiklik beklenmemektedir. Türkiye de 2009 yılında bir önceki yıla göre klinker üretimi % 3,19, çimento üretimi % 4,94, klinker ihracatı % 84,73 ve çimento ihracatı % 32,52 artmış, buna Karşılık klinker iç satışı % 9,17 ve çimento iç satışları % 1,44 azalmıştır. Ege Bölgesi nde ise klinker üretimi % 3,8, klinker ihracatı % 258,04, çimento ihracatı % 43,34 artmış, çimento üretimi % 4,54 ve çimento iç satışları da % 15,65 gerilemiştir. Türkiye de Çimento Üretim İç Satış ve İhracatı (ton) Üretim İç Satış İhracat 2005 42.786.835 35.083.198 7.737.666 2006 47.400.159 41.609.584 5.638.351 2007 49.255.880 42.456.000 6.619.842 2008 51.431.869 40.574.007 10.584.662 2009 53.972.758 39.986.237 14.027.538 Türkiye de Klinker Üretim İç Satış ve İhracatı (ton) Üretim İç Satış İhracat 2005 36.381.963 1.953.783 2.785.711 2006 38.197.718 2.264.600 1.557.062 2007 41.585.243 2.441.202 1.558.063 2008 44.731.545 1.803.422 1.947.919 2009 46.161.701 1.638.003 3.598.517 4
ŞİRKETİMİZ FAALİYETLERİ Global resesyonun kaçınılmaz olarak ülkemiz ekonomisini de etkilemesi sonucunda inşaat sektöründe de büyük bir durgunluk gözlenmiştir. 2009 yılının son aylarında aynı yılın ilk aylarına göre iç talepte bir miktar canlanma görülmüşse de bu nispi iyileşme tatminkar olmaktan oldukça uzak kalmıştır. Dış pazarlarda da inşaat faaliyetlerinin gerilemesi sonucu ihracat birim fiyatlarında büyük düşüşler görülmüş ve aynı zamanda bahar aylarından itibaren döviz kurlarında başlayan gerileme de ciromuza negatif yansımıştır. Ekonomik kriz nedeniyle durmakta olan fırınlarımız planlanandan yaklaşık 1 ay önce 16 Mart 2009 tarihinden itibaren tekrar devreye alınmış ve yıl sonuna kadar kesintisiz çalışmışlardır. Ancak talep yetersizliği devam ettiğinden klinker üretimimizin % 26 sını sağlayan 1 numaralı döner fırınımız 2009 yılı sonundan itibaren 6 ay süreyle tekrar durdurulmuştur. 2010 yılının hem yetersiz iç talep ve hem de daha da kötüleşen döviz kurları nedeniyle yine kritik bir döneme aday olduğunu ifade etmek isteriz. Şirketimizin 56,25 milyon TL olan ödenmiş sermayesi % 40 bedelsiz artırılarak 78,75 milyon TL sına yükseltilmiştir. 2009 yılında 610.698 TL yatırım harcaması yapılmıştır. 777.008 ton klinker ve 560.715 ton çimento üretilmiştir. Geçen yıla göre klinker üretimi % 0,48 ve çimento üretimi de % 22,80 azalmıştır. Çimento satışları da geçen yıla göre % 22,76 gerileyerek 562.864 tonda kalmıştır. Çimento üretimimizin 40.987 tonu ve çimento satışlarımızın 42.728 tonu Çavdır tesisimizden gerçekleşmiştir. Bunun yanı sıra 297.737 ton klinker ihraç edilmiş ve geçen yıla göre % 18,51 artış sağlanmıştır. 2010 yılında 750.000 ton klinker ve 650.000 ton çimento üretimi ile 650.000 ton çimento satışı ve 350.000 ton klinker ihracatı hedeflenmektedir. 5
SERMAYE PİYASASI KURULU NUN ÖNGÖRDÜĞÜ BİLGİLER 1. Raporun Dönemi : 01.01.2009 31.12.2009 2. Şirketin Ünvanı : Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş 3. Yönetim Kurulu Başkan : Feyyaz İZMİROĞLU Başkan Vekili : Mustafa BÜKEY Murahhas Üye : Tufan ÜNAL Üye : Muzaffer İZMİROĞLU Üye : Seyit D. ŞANLI Üye : Sevinç İZMİROĞLU (vefat, 02.03.2010) Üye : Türkan BALTALI Üye : Meltem GÜNEL Üye : Sülün İLKİN Yönetim Kurulu Mart 2011 e kadar 3 yıllığına seçilmişlerdir. 4. Denetleme Kurulu :Tarık Dündar ULUSEL :Musa Levent ERTÖRER Denetleme Kurulu Nisan 2010 a kadar 1 yıllığına seçilmişlerdir. 5. Müdürler Genel Müdür Genel Koordinatör Genel Sekreter İşletme Müdürü Enerji Müdürü Makine Bakım Müdürü Çavdır Şube Yetkilisi :Onur ALTINIŞIK :Dr. Necip TERZİBAŞIOĞLU :M. Bülent EGELİ :Feyzullah KESKİN :Haluk GÜNER :Erhan BİÇER :Faruk ER 6. 2009 yılı sonunda Şirketimizdeki toplam personel sayısı 281 kişidir. Muhatap Çimse-İş Sendikası ile 20.03.2008 tarihinde imzalanan 2008-2009-2010 yıllarını kapsayan toplu iş sözleşmesi ile 2009 yılı için aylık çıplak ücretlere ortalama % 10 ücret zammı yapılmış ve ayrıca her ay kişi başı 140,00 TL sosyal yardım parası ödenmiştir. 7. Şirketimizin 56.250.000 TL olan ödenmiş sermayesinin tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 56.250.000 TL den 78.750.000 TL ye artırılması nedeniyle bedelsiz ihraç edilen 22.500.000 TL nominal değerli paylar Sermaye Piyasası Kurulu nca 27.03.2009 tarih ve 7/173 Kurul Kararı ile kayda alınmıştır. Bedelsiz pay alma işlemi 25.05.2009 tarihinde başlamıştır. 8. Ortaklığımızın faaliyet gösterdiği sektör ve bu sektör içerisindeki yeri hakkında, raporun ön kısmında bilgi verilmiştir. 9. 31.12.2009 tarihi itibarıyla 281 personelimiz için 5.046.525 TL kıdem tazminatı yükümlülüğümüz bulunmaktadır. 6
7
FİNANSAL DURUM TABLOSU (TL) Dipnot Referansları 31.12.2009 31.12.2008 VARLIKLAR Dönen Varlıklar 60.868.513 52.350.311 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 31.014.337 17.170.623 Finansal Yatırımlar 7 0 0 Ticari Alacaklar 10-37 9.270.282 9.085.356 - İlişkili Taraflardan Alacaklar 37 1.961.071 795.262 - Diğer Ticari Alacaklar 10 7.309.211 8.290.094 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 0 0 Diğer Alacaklar 11 119.765 10.945 Stoklar 13 19.486.024 20.419.574 Canlı Varlıklar 14 0 0 Diğer Dönen Varlıklar 26 978.105 5.663.813 (Ara Toplam) 60.868.513 52.350.311 Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar 34 0 0 Duran Varlıklar 147.045.021 151.361.632 Ticari Alacaklar 10 0 0 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 0 0 Diğer Alacaklar 11 67.485 67.485 Finansal Yatırımlar 7 18.164.989 15.777.165 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 0 0 Canlı Varlıklar 14 0 0 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 0 0 Maddi Duran Varlıklar 18 124.011.848 130.532.588 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 473.914 449.393 Şerefiye 20 0 0 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 3.345.431 3.705.982 Diğer Duran Varlıklar 26 981.354 829.019 TOPLAM VARLIKLAR 207.913.534 203.711.943 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı ve ayrılmaz parçasıdır. 8
Dipnot Referansları 31.12.2009 31.12.2008 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler 8.683.844 6.519.884 Finansal Borçlar 8 177.559 149.894 Diğer Finansal Yükümlülükler 9 0 0 Ticari Borçlar 10-37 5.879.501 3.060.014 - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 1.858 25.660 - Diğer Ticari Borçlar 10 5.877.643 3.034.354 Diğer Borçlar 11-37 1.345.244 19.056 - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 5.861 6.477 - Diğer Borçlar 11 1.339.383 12.579 Finans Sektörü Faal.den Borçlar 12 0 0 Devlet Teşvik ve Yardımları 21 0 0 Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü 35 73.693 2.524.457 Borç Karşılıkları 22 50.062 28.338 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 1.157.785 738.125 (Ara toplam) 8.683.844 6.519.884 Satış Amacıyla Elde Tutulan D.Varlıklara İlişkin Yüküm. 34 0 0 Uzun Vadeli Yükümlülükler 11.750.434 11.387.231 Finansal Borçlar 8 0 0 Diğer Finansal Yükümlülükler 9 0 0 Ticari Borçlar 10 0 0 Diğer Borçlar 11 0 0 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 12 0 0 Devlet Teşvik ve Yardımları 21 0 0 Borç Karşılıkları 22 998.664 862.029 Kıdem Tazminatı Karşılığı 24 2.203.081 1.825.705 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 8.548.689 8.699.497 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 26 0 0 ÖZKAYNAKLAR 27 187.479.256 185.804.828 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 0 0 Ödenmiş Sermaye 78.750.000 56.250.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 59.824.631 82.324.631 Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) 0 0 Hisse Senedi İhraç Primleri 0 0 Değer Artış Fonları 0 0 Yabancı Para Çevrim Farkları 0 0 Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 9.768.794 9.213.167 Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları 37.461.403 37.438.607 Net Dönem Kârı/Zararı 1.674.428 578.423 Azınlık Payları 0 0 TOPLAM KAYNAKLAR 207.913.534 203.711.943 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı ve ayrılmaz parçasıdır. 9
KAPSAMLI GELİR TABLOSU (TL) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER Dipnot Referansları 31.12.2009 31.12.2008 Satış Gelirleri 28 62.878.384 82.785.087 Satışların Maliyeti (-) 28 (55.919.296) (66.547.693) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr (Zarar) 6.959.088 16.237.394 Faiz, Ücret, Prim, Komisyon ve Diğer Gelirler 0 0 Faiz, Ücret, Prim, Komisyon ve Diğer Giderler (-) 0 0 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Brüt Kâr (Zarar) 0 0 BRÜT KÂR/ZARAR 6.959.088 16.237.394 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 29 (5.917.516) (7.763.432) Genel Yönetim Giderleri (-) 29 (4.567.622) (5.186.735) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29 0 0 Diğer Faaliyet Gelirleri 31 2.290.896 2.408.102 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 (496.256) (29.226) FAALİYET KÂRI/ZARARI (1.731.410) 5.666.103 Özkaynak Yön. Değ. Yat. Kâr/Zararlarındaki Paylar 16 0 0 (Esas Faaliyet Dışı) Finansal Gelirler 32 8.339.256 11.504.248 (Esas Faaliyet Dışı) Finansal Giderler (-) 33 (4.649.982) (16.613.347) SÜRDÜRÜLEN FAAL. VER. ÖNCESİ K/Z 1.957.864 557.004 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri (283.436) 21.419 - Dönem Vergi Gelir/Gideri 35 (73.693) (2.524.457) - Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri 35 (209.743) 2.545.876 SÜRDÜRÜLEN FAAL. DÖNEM KÂRI/ZARARI 1.674.428 578.423 DURDURULAN FAALİYETLER 0 0 Durdurulan Faal. Vergi Sonrası Dönem Kârı/Zararı 0 0 DÖNEM KÂRI/ZARARI 1.674.428 578.423 Diğer kapsamlı gelir: 0 0 Finansal Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim 0 0 Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim 0 0 Finansal Riskten Korunma Fonundaki Değişim 0 0 Yabancı Para Çevrim Farklarındaki Değişim 0 0 Emeklilik Planlarından Aktüeryal Kazanç ve Kayıplar 0 0 10
Özkaynak Yön.Değ.Ort.Diğ.Kapsamlı Gelirlerden Paylar 0 0 Diğer Kap.Gelir Kalemlerine İlişkin Vergi Gelir/Gid. 0 0 DİĞER KAPSAMLI GELİR (VERGİ SONRASI) 0 0 TOPLAM KAPSAMLI GELİR 1.674.428 578.423 Dönem Kâr/Zararının Dağılımı Azınlık Payları 0 0 Ana Ortaklık Payları 0 0 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Azınlık Payları 0 0 Ana Ortaklık Payları 0 0 Hisse Başına Kazanç 36 0,0213 0,0103 Seyreltilmiş Hisse Başına Kazanç 0 0 Sürdürülen Faal. Hisse Başına Kazanç 0,0213 0,0103 Sürdürülen Faal. Seyreltilmiş Hisse Başına Kazanç 0 0 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı ve ayrılmaz parçasıdır. 11
ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU (TL) SERMAYE SERMAYE DÜZ. FARKLARI KÂRDAN AYRILMIŞ KISITLANMIŞ YEDEKLER NET DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI GEÇMİŞ YILLAR KÂR/ ZARARI TOPLAM Dipnot Referansları 01 Ocak 2008 İTİBARİYLE BAKİYE 27/a 27/b 27/g 27/ı - 36 27/h 27 56.250.000 82.324.631 7.881.293-43.940.842 190.396.766 Kâr dağıtımı : - - - - - - Yasal yedekler - - 1.331.874 - (1.331.874) - Temettü ödemeleri Finansal varlık değer artış fonu Net Dönem Kârı 31 Aralık 2008 İTİBARİYLE BAKİYE 01 Ocak 2009 İTİBARİYLE BAKİYE - - - - (5.170.361) (5.170.361) - - - - - - - - - 578.423-578.423 56.250.000 82.324.631 9.213.167 578.423 37.438.607 185.804.828 56.250.000 82.324.631 9.213.167-38.017.030 185.804.828 Kâr dağıtımı : - - - - - - Yasal yedekler - - 555.627 - (555.627) - Temettü ödemeleri Sermaye düzeltme farklarından transferler Net Dönem Kârı 31 Aralık 2009 İTİBARİYLE BAKİYE - - - - - - 22.500.000 (22.500.000) - - - - - - - 1.674.428-1.674.428 78.750.000 59.824.631 9.768.794 1.674.428 37.461.403 187.479.256 12 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı ve ayrılmaz parçasıdır.
NAKİT AKIM TABLOSU (TL) Dipnot Referansları 31.12.2009 31.12.2008 A. ESAS FAALİYETLERDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Vergi öncesi net kâr/zarar 1.957.864 557.004 Düzeltmeler Amortisman (+) 18-19 7.104.935 6.302.327 Kıdem tazminatındaki değişim (+) 24-30 377.376 0 Faiz gideri tahakkuğu (+) 33 0 0 Faiz geliri tahakkuğu (-) 6-32 (17.376) (2.842) Gider tahakkukları (+) 30-33 158.359 12.005.084 Gelir Tahakkuğu (-) 31-32 (2.372.318) (335.884) İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet kârı 7.208.840 18.525.689 Ticari alacaklar ve diğer alacaklardaki artış (-),azalış (+) 10-11 872.063 1.503.856 İlişkili taraflardan alacaklardaki azalış (+) 37 0 0 Stoklardaki artış (-) 13 933.550 (1.752.221) Diğer dönen varlıklardaki artış (-) 26 4.685.708 0 Diğer duran varlıklardaki azalış (+) 26 (152.335) 0 Ticari borçlar ve diğer borçlardaki azalış (-),artış (+) 10-11 1.326.804 (2.208.526) İlişkili taraflara borçlardaki azalış (-) 37 (24.418) (15.978) Esas Faaliyet ile İlgili olarak oluşan nakit 14.850.212 16.052.820 Diğer yükümlülük ve borçlardaki azalış (-) 26 0 (897.164) Banka masrafları ödemeleri (-) 33 (26.868) (22.325) Vergi Ödemeleri (-) (780.553) (7.097.341) Esas faaliyetlerden kaynaklanan net nakit 14.042.791 8.035.990 B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Mali varlık alımı,alış tutarının neti (-) 7 0 (541.000) Maddi varlık satın alımları (-) 18 (479.907) (5.119.504) Maddi varlık satışı nedeniyle elde edilen nakit girişleri (+) 18 118.404 114.450 Tahsil edilen faizler (+) 0 0 Tahsil edilen temettüler (+) 32 266.168 305.175 Maddi olmayan varlık alım satımları neti (-) 19 (130.791) (157.443) Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit (226.126) (5.398.322) C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Hisse senedi ihracı nedeniyle elde edilen nakit girişleri (+) 0 0 Uzun vadeli borçlarla ilgili nakit girişleri (+) 0 0 Finansal kiralama borçları ilgili ödemeler (-) 0 0 Ödenen temettüler (-) 31 (616) (4.871.928) Banka kredilerinde artış (+) 8 27.665 149.894 Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit 27.049 (4.722.034) Nakit ve nakit benzerlerinden meydana gelen net artış 13.843.714 (2.084.366) Dönem başındaki nakit ve nakit benzerleri mevcudu 6 17.170.623 19.254.989 Dönem sonundaki nakit ve nakit benzerleri mevcudu 6 31.014.337 17.170.623 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların tamamlayıcı ve ayrılmaz parçasıdır. 13
MALİ TABLOLARA AİT DİPNOTLAR 1 ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU İşletmenin ticaret unvanı Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş. dir. Merkez Adresi: Ankara Caddesi No:335 Bornova İzmir Fabrika Adresi: Atatürk Mahallesi Aydın Caddesi No:234 Söke Aydın Öğütme Paketleme Tesisi: Çavdır Burdur Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş., Batıçim Batı Anadolu Çimento San. A.Ş grubuna ait olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket in %74,62 si Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayi A.Ş. ne ait olup, geri kalan %25 hisse İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmekte ve % 0,38 yerel küçük ortaklardan oluşmaktadır. Fiili faaliyet konusu, klinker, çimento üretimi ve satışıdır. Tarihi değerlere göre ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir: Ortak Unvanı /Adı Soyadı Pay oranı Tutar Pay oranı Tutar Batıçim A.Ş. 74,62 58.766.018 74,62 41.975.727 Diğer 25,38 19.983.982 25,38 14.274.273 TOPLAM 100,00 78.750.000 100,00 56.250.000 Yıl içinde çalışan personelin kategoriler itibariyle ortalama sayısı aşağıdaki gibidir: Yönetici: 7 9 Memur: 58 65 İşçi: 217 241 İşletmenin Bağlı Ortaklıkları ve buna bağlı olarak İştirakleri ve Müşterek Yönetime Tabi Teşebbüsleri yoktur. İşletmenin satılmaya hazır finansal varlıklarında Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş., Ash Plus Yapı Malzemeleri Ticaret A.Ş. ve Batıçim Enerji Elektrik Üretim A.Ş. bulunmaktadır. 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2-a) Sunuma İlişkin Temel Esaslar Şirket finansal tablolarını, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayımlanan Seri XI, No:29 Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar tebliğine uygun olarak, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Muhasebe Standartları (UMS) ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) göre hazırlamıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı ile Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na uygun mali tablo hazırlayan şirketler için, 01 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının geçerli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısı ile mali tablolarda, 01 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı (UMS/TMS 29) uygulanmamıştır. Şirket mali tablolarını makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esasını baz alarak hazırlamıştır. Şirket yasal defterlerini ve kanuni mali tablolarını, Türk Ticaret Kanunu ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. 14
04 Nisan 2007 tarihli ve 2007/11963 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince 01 Ocak 2009 tarihinde 31.12.2008 tarihi itibariyle yürürlükte bulunan para birimlerindeki Yeni ibaresi kaldırılarak Türk Lirası (TL) ve Kuruş (Kr) olarak değişmesi kararlaştırılmıştır. Paranın değer ölçüsünde değişiklik öngörmeyen bu değişim sadece isimde olacaktır. Değişim sonrası 1 Yeni Türk Lirası (YTL) = 1 Türk Lirası (TL) na eşit olacaktır. Karşılaştırmak amacıyla kullanılacak 31 Aralık 2008 tarihli ilişikteki finansal tablolar Türk Lirası (TL) cinsinden hazırlanmıştır. Şirket in finansal tabloları, Şirket in mali durumu, performansı ve nakit akımlarındaki eğilimleri belirlemek amacı ile önceki dönemlerle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilmiştir. 2-b) Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem mali tabloları yeniden düzenlenmektedir. Dönem içerisinde muhasebe politikalarında yapılan değişiklikler bulunmamaktadır. Uygulanan muhasebe politikaları önceki dönemlerle tutarlıdır. Şirket in muhasebe politikaları ve tahminlerinde herhangi bir değişiklik veya hata bulunmamaktadır. Bir muhasebe politikası değiştirildiğinde, mali tablolarda sunulandan daha önceki dönemlere ilişkin toplam düzeltme tutarı bir sonraki dönem birikmiş karlara alınır. Önceki dönemlere ilişkin diğer bilgiler de yeniden düzenlenir. Muhasebe politikalarındaki değişikliklerin cari döneme, önceki dönemlere veya birbirini izleyen dönemlerin faaliyet sonuçlarına etkisi olduğunda; değişikliğin nedenleri, cari döneme ve önceki dönemlere ilişkin düzeltme tutarı, sunulandan daha önceki dönemlere ilişkin düzeltme tutarları ve karşılaştırmalı bilginin yeniden düzenlendiği ya da aşırı bir maliyet gerektirdiği için bu uygulamanın yapılmadığı kamuya açıklanır. 2-c) Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklik ve hataların etkisi, yalnızca bir döneme ilişkinse, değişikliğin yapıldığı cari dönemde; gelecek dönemlere de ilişkinse, hem değişikliğin yapıldığı hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak, net dönem kârı veya zararının belirlenmesinde dikkate alınacak şekilde mali tablolara yansıtılır. Bir hatanın düzeltme tutarı geriye dönük olarak dikkate alınır. Bir hata, ortaya çıktığı önceki dönemlere ilişkin karşılaştırmalı tutarların yeniden düzenlenmesi veya bir sonraki raporlama döneminden önce meydana geldiğinde, söz konusu döneme ait birikmiş kârlar hesabının yeniden düzenlenmesi yoluyla düzeltilir. Bilgilerin yeniden düzenlenmesi aşırı bir maliyete neden oluyorsa önceki dönemlere ait karşılaştırmalı bilgiler yeniden düzenlenmemekte, bir sonraki dönemin birikmiş kârlar hesabı, söz konusu dönem başlamadan önce hatanın kümülâtif etkisiyle yeniden düzenlenmektedir. 2-d) Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Şirket in cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi ( UFRYK ) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır. 2009 tarihinde yürürlüğe giren ancak Şirket in operasyonları ile ilgili olmadığından uygulanmayan veya uygulaması tercih edilmeyen standartlar, değişiklikler ve yorumlar: Aşağıda yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2009 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra başlayan mali dönemler için zorunlu olduğu halde Şirket in faaliyetleri ile ilgili değildir veya uygulaması tercih edilmemiştir: 15
UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar Satın Alma Yönteminin Uygulanması Hakkında Kapsamlı Değişiklik UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bir işletme birleşmesinde edinilen maddi olmayan duran varlıklar hk. değişiklik Bir maddi olmayan duran varlığın aktif bir piyasasının bulunmadığı durumlarda gerçeğe uygun değeri hakkında ilave açıklama eklenmiştir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Düzenli olarak belirli maddi olmayan duran varlıkların alım satımı ile uğraşa işletmelerin gerçeğe uygun değer tespitleri hakkında değişiklik UFRS 1 Uluslar arası Finansal Raporlama Standartalrının İlk Kez Uygulanması Bir işletmenin UFRS açılış finansal durum tablosunun bütün URFS ler ile uyumlu olması ilkesine ilişkin istisna hakkında değişiklik Müşterilerden varlık transferleri hakkında ilave eklentisi UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Karşılığında mal veya hizmet tedarik edilen veya edinilen hisse bazlı ödeme işlemlerine ilişkin değişiklik UFRS 5, Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Bağlı ortaklığın üzerindeki kontrolün kaybedilmesi sonucunu doğuran satış planın sınıflandırma ve sunumu ile ilgili değişiklikler UFRYK 15, Gayrimenkul İnşaat Anlaşmaları UFRYK 17, Gayrinakdi Varlıkların Ortaklara Dağıtılması UFRYK 18, Müşterilerden Varlık Transferleri 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bilanço tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar 16
UMS 1, Finansal Tabloların Sunuluşu İşletmenin borcunu, bilanço tarihinden sonra en az 12 ay içinde ödemesini erteleyecek koşulsuz bir hakkının olmaması hk. sınıflandırma ile ilgili değişiklikler UMS 7, Nakit Akış Tabloları Yatırım faal.kaynaklanan nakit akışları hk.değişiklik 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 17, Kiralama İşlemleri Arazi ve bina unsurunu birlikte içeren finansal kiralama işlemleri hk. değişiklik UMS 24, İlişkili Taraf Açıklamaları Devletle ilişkili işletme hk. 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 36, Varlıklarda Değer Düşüklüğü Birleştirilen faaliyet bölümlerinin birleştirme işlemi öncesi haliyle, UFRS 8 Faaliyet Bölümleri standardına göre tanımlanan faaliyet bölümlerinden büyük olamayacağı hakkında değişiklik. UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Riskten korunmaya konu olabilecek kalemlere ilişkin ilgili değişiklikler 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Ölçüm esasları hakkında ilave eklenti 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRS 8 Faaliyet Bölümleri 1 Ocak 2010 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Şirket yöneticileri, yukarıdaki standart ve yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Şirket in mali tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağını düşünmektedir. 17
2-e) Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti 2-e/ı) Hasılat Satışlar, teslimat yapıldığı yada hizmet sunulduğunda gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik yararların Şirket e akmasının kuvvetle olası olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden kayıtlara alınır. Net satışlar satılmış ürün yada tamamlanmış hizmetin satış vergisi hariç faturalanmış değerinden, iadeler ve komisyonların indirilmiş şeklini gösterir. Raporlama dönemi itibariyle hizmet hasılatı bulunmamaktadır. Faiz geliri, toplanması şüpheli duruma düşmediği sürece, tahakkuk ettiği dönemde etkin faiz yöntemi esasına göre kaydedilir. Mal satışına ilişkin hasılat, aşağıdaki tüm koşullar yerine geldiğinde finansal tablolara yansıtılır; İşletmenin malların sahipliği ile ilgili önemli risk ve getirileri alıcıya devretmiş olması, İşletmenin satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolü veya sahipliğin genel olarak gerektirdiği şekilde bir yönetim etkinliğini sürdürmemesi, Hasılat tutarının güvenilir biçimde ölçülebilmesi, İşleme ilişkin ekonomik yararların işletmece elde edilmesinin muhtemel olması, İşleme ilişkin yüklenilen veya yüklenilecek olan maliyetlerin güvenilir biçimde ölçülebilmesi. Temettü ve faiz gelirleri; Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettüler; hissedarların tahsil etme hakları ortaya çıktığında finansal tablolara yansıtılır. 2-e/ıı) Stoklar Stoklar, maliyet bedeli veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesi ile elde edilen tutardır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Stok maliyeti hesaplama sistemi safha maliyeti olup, Şirket stoklarını ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlemiştir. 2-e/ııı) Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar (31 Aralık 2004 tarihinden önceki satın alınmış veya imal edilmiş maddi duran varlıklar paranın 31 Aralık 2004 tarihindeki Türk Lirası nın satın alma gücüne göre değerlenmiş şekli ile) birikmiş amortismanı düşülmüş olarak gösterilmiştir. Amortisman, enflasyona göre düzeltilmiş tutarlar üzerinden ve aşağıda belirtilen maddi duran varlıkların ekonomik faydalı ömürlerini yansıtan oranlarda doğrusal amortisman metoduna göre hesaplanmaktadır. Arsalar, ekonomik faydalı ömürleri sonsuz olarak kabul edildiğinden amortismana tabi tutulmamışlardır. Maddi duran varlıkların ortalama ekonomik ömürleri gözönüne alınarak belirlenen amortisman oranları aşağıda belirtilmiştir; 31 Aralık 2009 Amortisman Oranı % 31 Aralık 2008 Amortisman Oranı % Yer altı ve Yerüstü Düzenleri 3,33 4,17 3,33 4,17 Binalar 2 2,33 2 2,33 Makine,Tesis ve Cihazlar 4 10 4 10 Taşıtlar 14,3 25 14,3 25 Döşeme ve Demirbaşlar 10-50 10-50 18
Maddi duran varlıkların kayıtlı değerlerinin varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksek olduğu durumlarda maddi duran varlık geri kazanılabilir değerine indirilmektedir. Maddi duran varlık elden çıkarılmalarıyla oluşan gelir ve zararlar, düzeltilmiş maddi duran varlık tutarları üzerinden hesaplanarak gelir/gider hesaplarına yansıtılmaktadır. Maddi duran varlıkların bakım ve onarım giderleri normal şartlarda gider yazılmaktadır. Ancak, istisnai durumlarda, eğer bakım ve onarım varlıklarda genişletme veya önemli ölçüde geliştirme ile sonuçlanırsa söz konusu maliyetler aktifleştirilmekte ve ilişkilendirildiği maddi duran varlığın kalan faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. 2-e/ıv) Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar bilgi işlem sistemleri,yazılımlara yönelik haklardan ve özel tükenmeye tabi varlıklardan (31 Aralık 2004 tarihinden önceki satın alınmış veya imal edilmiş maddi olmayan duran varlıklar paranın 31 Aralık 2004 tarihindeki Türk Lirası nın satın alma gücüne göre değerlenmiş şekli ile) oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar alış değerlerinden kaydedilip, itfa payları alış yılından itibaren beş ve on yıllık ( 31.12.2008 beş ve on yıllık ) ekonomik ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemiyle hesaplanmaktadır. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri, geri kazanılabilir tutara indirilmektedir. İşletme bünyesinde oluşturulan maddi olmayan duran varlık bulunmamaktadır. 2-e/v) Varlıklarda değer düşüklüğü Şirket, her bir finansal durum tablosu tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer sözkonusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir alacakta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda geri çevrilir. Diğer varlıklarda oluşan değer düşüklüğü kaybı, geri kazanılabilir tutar belirlenirken kullanılan tahminlerde bir değişiklik olduğu takdirde geri çevrilir. Değer düşüklüğü kaybının iptali nedeniyle varlığın kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda hiç değer düşüklüğü kaybının mali tablolara alınmamış olması halinde belirlenmiş olacak kayıtlı değeri (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. 2-e/vı) Borçlanma maliyetleri Amaçlandığı şekilde satışa veya kullanıma hazır hale getirilmesi için bir süre gereken özellikli varlıklarla doğrudan ilişkisi kurulan borçlanma maliyetleri söz konusu özellikli varlığın bir parçası olarak aktifleştirilir. Özellikli bir varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Bunun dışındaki tüm katlanılan borçlanma maliyetleri dönem içerisinde gider olarak mali tablolara alınır. Şirket in cari dönemde borçlanma maliyetine konu olabilecek bir borçlanması olmadığı için, aktifleştirilen veya gider yazılan her hangibir borçlanma maliyeti yoktur. 2-e/vıı) Finansal araçlar Finansal Varlıklar Finansal varlıkların sınıflandırılması, varlıkların hangi amaç için elde edilmesine bağlı olarak belirlenmektedir. Şirket yönetimi, finansal varlığın sınıflandırılmasını ilk elde edildiği tarihte yapmakta ve bu sınıflandırmayı her finansal durum tablosu döneminde tekrar değerlendirmektedir. Şirket, varlıklarını aşağıdaki gibi sınıflandırmıştır; 19
Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar, etkin bir piyasada kote olmayan ve sabit veya belirli ödemelerden oluşan türev olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, alım satım amacıyla tutulmadan, Şirket in herhangibir borçluya doğrudan para, mal veya hizmet tedarik ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Vadeleri finansal durum tablo tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, bu varlıklar dönen varlıklar içinde, 12 aydan fazla ise duran varlıklar içinde gösterilmektedir. Krediler ve alacaklar finansal durum tablosunda ticari alacaklar ve diğer alacaklar içerisine dahil edilmiştir. Krediler ve alacaklar, ilgili tutarların işlem masrafları çıkarıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Krediler ve alacaklar sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değerleri üzerinden gösterilir. Etkin Faiz Yöntemi; finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin Faiz Oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte tahsil edilecek tahmini nakdi, tam olarak ilgili finansal varlığın net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Makul değer değişimleri gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar Finansal araçlar UMS 39 01 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir. Buna göre, borsaya kayıtlı herhangibir rayiç değeri olmayan veya makul değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen hisse senetlerindeki yatırımlar haricindeki finansal varlıkların ilk defa mali tablolara alınması sırasında tanımlanması koşulu ile makul değerlerindeki değişimler kapsamlı gelir tablosuna yansıtılabilir. Yeniden düzenlenen UMS 39 da belirtildiği üzere Şirket, yeniden düzenlenen UMS 39 u ilk defa uygularken, daha önce mali tablolara alınan finansal varlıkları tekrar gözden geçirmiş ve borsaya kayıtlı herhangibir rayiç değeri olmayan veya makul değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen hisse senetlerindeki yatırımlar haricindeki finansal varlıkları, makul değer değişimleri kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar olarak sınflandırmıştır. Satılmaya hazır finansal varlıklar Likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan ve başka bir sınıflandırmaya tabi tutulamayan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin artırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa, ( ki bu durumda dönen varlıklar içerisinde gösterilir.) duran varlıklarda gösterilmektedir. Şirket yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırılmasını satın aldıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup, düzenli olarak bu sınıflanırmayı gözden geçirmektedir. Tüm finansal varlıklar, ilk olarak bedelin makul değeri olan ve varlıkla ilgili satın alma masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden gösterilmektedir. Şirket in %20 nin altında sermaye payına sahip olduğu finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangibir rayiç değerinin olmadığı, makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun veya tatbik edilebilir olmaması nedeniyle makul bir değer tahmininin yapılamaması ve makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda finansal varlığın kayıtlı değeri, 01 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için TL nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyeti üzerinden, mevcutsa, değer düşüklüğünün çıkarılması suretiyle değerlenmiştir. Şirket, satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kazanç ve kalıcı olmayan kayıpları, bu varlıklar mali tablolardan çıkarılana kadar doğrudan özsermaye altında muhasebeleştirmektedir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılmış olan menkul kıymetlerin makul değer değişikliği bu finansal varlıkların finansal durum tablosu tarihindeki makul değerleri ile iskonto edilmiş bedelleri arasındaki fark olarak hesaplanmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıklar mali tablolardan çıkarıldıklarında, özsermayede birikmiş kâr/zararlarda takip edilen ilgili kazanç veya kayıplar kapsamlı gelir tablosuna transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların elde edinme maliyeti ile makul değeri arasında oluşan olumsuz farklar ise kalıcı olması halinde kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. 20
Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Finansal Yükümlülükler Şirket in finansal yükümlülükleri, başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz giderleri ile birlikte etki faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin Faiz Yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin Faiz Oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. 2-e/vııı) İşletme birleşmeleri Şirketin işletme birleşmeleri kapsamında herhangi bir işlemi bulunmamaktadır. 2-e/ıx) Kur değişiminin etkileri Yıl içinde gerçekleşen yabancı para işlemleri, işlemin gerçekleştiği tarihte geçerli olan kur üzerinden Türk Lirasına çevrilmektedir. Dönem sonu varlık ve yükümlülükler içerisindeki döviz kalemleri ise finansal durum tablosu tarihinde yürürlükteki döviz kurları kullanılarak çevrilmektedir. Kur farklarından doğan kazanç ve zararlar cari dönem sonuçlarına yansıtılmaktadır. 2-e/x) Hisse başına kâr / (zarar) Kapsamlı gelir tablosunda beyan edilen hisse başına kâr, net kârın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilmektedir. Türkiye de şirketler, sermayelerini hâlihazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl karlarından dağıttıkları bedelsiz hisse yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kazanç / (kayıp) hesaplamalarında, mali tablolarda sunulan tüm dönemlerde ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkilerini de hesaplayarak bulunmaktadır. 2-e/xı) Finansal durum tablosu tarihinden sonraki olaylar Şirket; finansal durum tablosu tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, mali tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltmekle yükümlüdür. Finansal durum tablosu tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, mali tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde mali tablo dipnotlarında açıklanır. 2-e/xıı) Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar Şirket in, geçmişteki işlemlerinin sonucunda mevcut hukuki veya geçerli bir yükümlülüğünün bulunması ve yükümlülüğün yerine getirilmesi için kaynakların dışa akmasının gerekli olabileceği ve tutar için güvenilir bir tahminin yapılabileceği durumlarda Karşılıklar oluşturulur. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Şarta bağlı yükümlülük olarak işleme tabi tutulan kalemler için gelecekte ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelmesi durumunda, bu şarta bağlı yükümlülük, güvenilir tahminin yapılamadığı durumlar hariç, olasılıktaki değişikliğin meydana geldiği dönemin mali tablolarında karşılık olarak kayıtlara alınır. Şirket şarta bağlı yükümlülüklerin muhtemel hale geldiği ancak ekonomik fayda içeren kaynakla- 21
rın tutarı hakkında güvenilir tahminin yapılamaması durumunda ilgili yükümlülüğü dipnotlarında göstermektedir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam anlamıyla kontrolünde bulunmayan bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilecek olan varlık, şarta bağlı varlık olarak değerlendirilir. Ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeye girme ihtimalinin yüksek bulunması durumunda şarta bağlı varlıklar mali tablo dipnotlarında açıklanır. Karşılık tutarının ödenmesi için kullanılan ekonomik faydaların tamamının ya da bir kısmının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda tahsil edilecek olan tutar, bu tutarın geri ödemesinin kesin olması ve tutarın güvenilir bir şekilde hesaplanması durumunda, bir varlık olarak muhasebeleştirilir. Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket çalışanlarının emekliliği durumunda Şirket in gelecekte tahmin edilen Türk İş Kanunu çerçevesinde oluşacak yükümlülüğünün şimdiki zamana indirgenmiş değerini ifade eder. 2-e/xııı) Kiralama işlemleri Şirket e kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı üretecek şekilde anapara ve finansman gideri olarak ayrılmaktadır. Finansman giderleri dönemler itibariyle doğrudan kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aktifleştirilen kiralanmış varlıklar, varlığın tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Şirket in kiralama işlemleri başlıklı kısım kapsamında değerlemeye tabi tutulacak işlemi bulunmamaktadır. 2-e/xıv) İlişkili taraflar Bu mali tabloların amacı doğrultusunda ortaklar, önemli yönetim personeli ve Yönetim Kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. 2-e/xv) Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması Şirket klinker, çimento üretim ve satışı konularında faaliyet gösterdiğinden ekli mali tablolarda klinker ve çimento satışlarının yurtiçi ve yurtdışı faaliyet sonuçlarını içermektedir. 2-e/xvı) İnşaat sözleşmeleri Şirket in faaliyet konusu gereği inşaat sözleşmelerine ilişkin hükümler kapsamında değerlenebilecek herhangi bir işlemi bulunmamaktadır. 2-e/xvıı) Durdurulan faaliyetler İşletmelerin, durdurulan faaliyetle doğrudan ilişkilendirilebilen varlıklarının hemen hemen bütününe ilişkin bağlayıcı bir satış sözleşmesine taraf olması ya da yönetim kurulu veya benzer nitelikteki yönetim organının durdurma ile ilgili olarak ayrıntılı ve resmi bir planı onaylaması veya söz konusu planla ilgili duyuru yapması halinde kamuya açıklama yapılır. Durdurulan faaliyetlerin mali tablolara alınma ve değerleme prensipleri konusunda varlıklarda değer düşüklüğü, Karşılıklar, şarta bağlı varlık ve yükümlülükler, maddi varlıklar ve çalışanlara sağlanan faydalar kapsamındaki ilgili hükümlere uyulur. 2-e/xvııı) Devlet teşvik ve yardımları Makul değerleri ile izlenen parasal olmayan devlet teşvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların işletme tarafından yerine getirileceğine ve teşvikin işletme tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda mali tablolara alınır. Devletten temin edilen feragat edilebilir borçlar, feragat koşullarının işletme tarafından yerine getirileceğine dair makul bir güvence oluşması durumunda devlet teşviki olarak kabul edilir. 22
2-e/xıx) Yatırım amaçlı gayrimenkuller Şirketin yatırım amaçlı gayrimenkuller başlıklı kısım kapsamında değerlemeye tabi tutulacak işlemi bulunmamaktadır. 2-e/xx) Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Şirket, Türkiye de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Şirketin cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli mali tablolarda gerekli Karşılıklar ayrılmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi, vergi kanunlarında yeralan istisna ve indirimler düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Son üç hesap döneminde geçerli olan Kurumlar Vergisi oranları aşağıda sunulmaktadır: 2007 yılı: %20 2008 yılı: %20 2009 yılı: %20 Türkiye de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. Oluşan mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kârdan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan mali zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan kârlardan düşülemez. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya aktifi varlıkların ve borçların mali tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Başlıca geçici farklar, gelir ve giderlerin SPK tebliğleri ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden ve kullanabilecek geçmiş yıl mali zararları ile vergi indirimi ve istisnalarından kaynaklanmaktadır. Ertelenmiş vergi, varlıkların oluştuğu veya yükümlülüklerin yerine getirildiği dönemde geçerli olması beklenilen vergi oranları üzerinden hesaplanır ve kapsamlı gelir tablosuna gider veya gelir olarak kaydedilir. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya aktifi, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki mali tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi aktifi, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanması olası durumlarda ayrılır. Bu alacaktan artık yararlanılamayacağı anlaşıldığı oranda ilgili aktiften silinir. Son dönemlerini zararla sonuçlandırmış olan işletmeler, kullanılmayan mali zarardan veya kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından faydalanmaya yetecek kadar yeterli mali kârın oluşacağı konusunda ikna edici bir kanıt sunabilmeleri veya yeterli vergilendirilebilir geçici farkların bulunması halinde, kullanılmayan mali zararından veya kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından kaynaklanan ertelenen bir vergi varlığını mali tablolara alır. Bu tür durumlarda, ertelenen vergi varlığının tutarı ve söz konusu varlığın kayıtlara yansıtılmasını destekleyen kanıtın niteliği hakkında mali tablo dipnotlarında açıklama yapılır. 2-e/xxı) Çalışanlara sağlanan faydalar/kıdem tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki mali tablolarda yansıtılmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Şirket e kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmaktadır. 2-e/xxıı) Emeklilik planları Şirket in emeklilik planları başlıklı kısım kapsamında değerlemeye tabi tutulacak işlemi bulunmamaktadır. 23
2-f) Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Finansal tabloların hazırlanması, finansal durum tablosu tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar Şirket yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ Yoktur. (31.12.2008 Yoktur) 4 İŞ ORTAKLIKLARI Yoktur. (31.12.2008 Yoktur) 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Şirket tek bir sektörde faaliyet gösterdiği için ayrıca sektörel bilgi verilmemiştir. Şirket in önemli tüm aktifleri, üretim faaliyetleri ve dağıtım kanalları Türkiye de yerleşiktir. 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ Kasa 10.882 3.912 Bankalar 31.003.455 17.166.711 -Vadesiz mevduatlar 114.978 546.832 -Yabancı Para 369 - -Türk Lirası 114.609 546.832 -Vadeli mevduatlar 30.888.477 16.619.879 -Yabancı Para 15.187.101 14.613.037 -Türk Lirası 15.684.000 2.004.000 -Gelir Tahakkuku 17.376 2.842 TOPLAM 31.014.337 17.170.623 Vadeli mevduatların tümü 3 aydan kısa vadelidir ve banka hesaplarında bloke mevduat bulunmamaktadır. Para Birimi Faiz Oranı (%) Vade Tarihi 31 Aralık 2009 TL 9,10 04.01.2010 6.184.000 TL 10,75 02.02.2010 6.001.758 TL 10,50 18.01.2010 3.514.059 USD 3,75 02.02.2010 15.135.977 EURO 3,75 02.02.2010 52.683 TOPLAM 30.888.477 Para Birimi Faiz Oranı (%) Vade Tarihi 31 Aralık 2008 TL 20,70 05.01.2009 1.004.000 TL 20,40 03.02.2009 1.000.552 USD 5,75 03.02.2009 14.615.327 TOPLAM 16.619.879 24