HİBRİD ARAÇLARDA ISI YÖNETİMİ

Hibrid tahrik konusu otomobil alanında gitgide daha fazla anlam kazanmaktadır. Ayrıca araçlardaki bu tahrik, ısı yönetimi, araç iklimlendirmesi ve motor soğutması konularında da doğrudan etkilere sahiptir. Bu broşürde Hibrid araçlarda ısı yönetimi konusunu daha ayrıntılı inceleyeceğiz. Bu teknoloji nedeniyle ısı yönetimi alanında araçta ve onarımlarda ortaya çıkabilecek durumlara göz atacağız. TERİM AÇIKLAMALARI Hibrid terimi karışım veya kombinasyon anlamına gelir. Araç teknolojisinde bunun anlamı araçta konvansiyonel tahrik teknolojisine sahip yanmalı motor ile elektrikli araçların elemanlarının birlikte kullanımıdır. Full hibridler sadece boost fonksiyonunu kullanmaz, elektrikli sürüşe de olanak sağlar. Bu amaçla eksiksiz bir elektrikli aktarım organlarıyla donatılmıştır. Bu elbette Mild hibrite göre çok daha güçlü bir akümülatöre ihtiyaç duyar. Hibrid teknolojisi üç aşamalı olarak teknik açıdan daha cazip hale gelmektedir: Bunlar Micro, Mild ve Full hibrid teknolojileri olarak adlandırılır. Teknik farklarına rağmen bu üç teknolojinin ortak yanı, kullanılan akümülatörün fren enerjisinin geri kazanımı ile şarj edilmesidir. Full hibrid seçeneklerinden biri de Plug-in hibrid olarak adlandırılır. Bu seçenekte akümülatör geceleri şarj edilebilir. Bu araç tipinin pozitif yan etkisi, yolcu kabininin istenen sıcaklığa getirilmesine olanak sağlamasıdır. Böylece araç ertesi sabah doğrudan kullanıma hazır olur. Micro hibrid kural olarak Başlat-Durdur otomatiğine sahip standart bir yanmalı motorla ve bir fren enerjisi geri kazanımıyla (reküperasyon olarak da bilinir) donatılmıştır. Bugünlerde Full hibrid araçların tipik örnekleri Toyota Prius, BMW ActiveHybrid X6 (E72) veya VW Touareg Hybrid olarak gösterilebilir. Buna karşın BMW ActiveHybrid 7 ve Mercedes S400 (F04) Mild hibrid araçlara örnek olarak gösterilebilir. Mild hibridler buna karşın ufak bir elektrik motoruyla ve daha güçlü bir akümülatörle donatılmıştır. Elektrikli yardımcı tahrik sadece kalkışta destek sağlamak ve sollama sırasında büyük bir güç artışı sunmak, yani Boost fonksiyonu için kullanılır.

HİBRİD TEKNOLOJİLERİNE GENEL BAKIŞ Elektrik motorunun / alternatörün gücü Micro hibrid Mild hibrid Full hibrid 2 3 KW (Fren gücü geri kazanımı alternatör üzerinden) 10 15 KW > 15 KW Gerilim alanı 12 V 42 150 V > 100 V Konvansiyonel tahrikli araçlara göre < 10 % < 20 % > 20 % ulaşılabilecek yakıt tasarrufu Yakıt tasarrufuna katkıda bulunan fonksiyonlar Başlat-Durdur fonksiyonu Reküperasyon Başlat-Durdur fonksiyonu Boost fonksiyonu Reküperasyon Başlat-Durdur fonksiyonu Boost fonksiyonu Reküperasyon Elektrikli sürüş Genel bakışta görüldüğü gibi yakıt tasarrufuna katkıda bulunan tüm teknolojiler farklı fonksiyonlar kullanır. Bu dört fonksiyon aşağıda kısaca açıklanmıştır. BAŞLAT-DURDUR FONKSİYONU Araç trafi k ışığı veya trafi k sıkışıklığı nedeniyle durduğunda yanmalı motor kapatılır. Kalkış için debriyaja basıldığında ve ilk vitese geçildiğinde yanmalı motor otomatik olarak çalıştırılır. Böylece sürüşe devam etmek için kullanılabilir. Araç durur - motor otomatik olarak kapatılır. Debriyaja basılır, vitese takılır - motor otomatik olarak çalıştırılır. 2 3

REKÜPERASYON Reküperasyon, fren enerjisinin bir kısmının geri kazanılmasını sağlayan teknolojidir. Normal olarak frenleme sırasında bu enerji ısı enerjisi olarak kaybedilir. Buna karşın reküperasyon normal tekerlek frenlerine ilaveten aracın alternatörünü motor freni olarak kullanır. Alternatör tarafından yavaşlama sırasında üretilen enerji Akümülatör akım toplayıcıda (akümülatörde) saklanır. Bu süreç motorun çekme momentini artırır ve aracı yavaşlatır. Motor/alternatör Frenleme yapan araç - artan güç ile akümülatör şarjı BOOST FONKSİYONU İvmelenme fazında yanmalı motorun ve elektrik motorunun kullanılabilir dönme momentleri birbirine eklenir. Böylece hibrid araç konvansiyonel tahrikli benzer bir araca göre daha hızlı ivmelenebilir. Boost fonksiyonu kalkış sırasında destek ve sollama sırasında daha fazla güç artışı sağlar. Bu güç sadece bu iki kullanım amacı için hazırlayan elektrikli yardımcı tahrik tarafından üretilir. Örneğin: VW Touareg de güç artışı 34 KW tır. Motor Şanzıman Akümülatör Motor/alternatör Boost fonksiyonu - yanmalı ve elektrikli motor aracı tahrik eder

ELEKTRİKLİ SÜRÜŞ Düşük bir tahrik gücü gerekiyorsa, örneğin şehir içi trafi kte, yalnızca elektrik motoru tahrik ünitesi görevini görür. Yanmalı motor kapatılır. Bu tahrik türünün avantajları: Benzin tüketimi ve emisyon yoktur. Sıfır emisyon Benzin tüketimi yok Motor Elektrikli sürüş - yalnızca elektrik motoru tarafından tahrik Araçtaki bu teknolojiler aynı zamanda günlük çalışmalarda dikkate almanız gereken bazı ön koşulları da değiştirir. ARAÇ ŞEBEKESİNDEKİ ELEKTRİK GERİLİMLERİ Hibrid aracın yerine getirmesi ve sağlaması gereken talepler ve güçler 12 ila 24 Volt gerilim alanlarında sağlanamaz. Bunlar için belirgin düzeyde daha yüksek gerilim alanları gereklidir. Alternatif akımda 25 V tan yüksek ve doğru akımda 60 V tan yüksek bir yüksek gerilim alanı olduğuna mutlaka dikkat edilmelidir. ISO normuna göre bu gerilim alanı insanlar için tehlikeli olarak kabul edilir. 0 V 12 V 24 V 60 V 120 V 230 V Volt alanları Full hibrid GÜVENLİK Hibrid araçlara zorunlu olarak yüksek voltaj bileşenleri monte edilir. Bunlar standart uyarı-bilgi etiketleriyle işaretlenmiştir. Ek olarak tüm yüksek voltaj hatları tüm üreticiler tarafından parlak turuncu olarak üretilir. Temel kural olarak hibrid araçlardaki çalışmalarda aşağıdaki işlem biçimi geçerlidir: 1. Gerilimsiz duruma getirin 2. Yeniden devreye sokmaya karşı emniyete alın 3. Gerilimsiz olduğundan emin olun Araç üreticisinin uyarılarına dikkat edin! 4 5

Gerilim altındaki yüksek voltaj bileşenlerinde çalışmayın! Parçalardaki ve elemanlardaki uyarı etiketlerine dikkat edin! Örnek: Modüllerdeki ve parçalardaki uyarı etiketleri Hibrid teknolojisi neticesinde ısı yönetiminde, hem soğutma maddesi hem de klima gazı devrelerinde belirgin değişiklikler oluşmuştur. Isı yönetiminin hangi alanlarının ve parçalarının etkilendiği, çalışma biçimlerine göre nasıl değiştiği ve bunun çalışmalarınız açısından ne anlama geldiğini aşağıda açıklayacağız. İÇ BÖLÜM İKLİMLENDİRMESİ Yanmalı motorlu konvansiyonel tahrik konseptlerinde iç bölüm iklimlendirmesi mekanik tahrikli kompresör nedeniyle doğrudan motor işletimine bağlıdır. Uzmanlar tarafından Micro hibrid olarak tanımlanan ve yalnızca Başlat-Durdur fonksiyonuna sahip araçlarda da kompresörler kayış tahriki ile kullanılır. Bu durumda araç durduğundan ve motor kapatıldığından 2 saniye sonra bile klima sisteminin evaporatör çıkışında sıcaklığın artması problemi ortaya çıkar. Bu yüzden havalandırmanın üﬂeme sıcaklığının yavaş yavaş yükselmesi ve havadaki nemin yavaş yavaş artması araç yolcuları tarafından rahatsız edici bulunur. Bu problemi engellemek için gelecekte geliştirilecek, toplayıcı buharlaştırıcı olarak da adlandırılan soğukluk toplayıcıları kullanılmaya başlayabilir. Toplayıcı buharlaştırıcı

Toplayıcı buharlaştırıcı iki bloktan oluşur: Bir buharlaştırıcı bloğu ve bir toplama bloğu. Her iki blok içinden de başlatma fazında veya motor çalışırken soğutucu madde akar. Bu- harlaştırıcı içinde bulunan bir gizli araç bu sırada donacak kadar soğutulur. Böylece bir soğukluk toplayıcı haline gelir. 1 1 2 3 4 5 40 mm derinliğe sahip buharlaştırıcı bloku 15 mm derinliğe sahip toplayıcı blok Klima Gazı Gizli araç Kör perçin 2 Şematik gösterim toplayıcı buharlaştırıcı 3 4 5 Durma fazında motor kapalıdır ve kompresör de bu nedenle tahrik edilmez. Bu sırada buharlaştırıcının yanından akan sıcak hava soğur ve bir ısı değişimi oluşur. Gizli araç tamamen çözülene kadar bu değişim devam eder. Sürüşe tekrar başlandığında proses yeniden başlar, böylece daha bir dakika geçtikten sonra toplayıcı buharlaştırıcı yeniden havayı soğutabilir. Toplayıcı buharlaştırıcıya sahip olmayan araçlarda çok sıcak havalarda kısa bir duruş süresinden sonra motoru yeniden çalıştırmak gerekir. Ancak böylece iç ortam soğutması düzgün biçimde çalışabilir. Aracın iç ortam iklimlendirmesine acil durumlarda yolcu kabininin ısıtılması da dahildir. Full hibrid araçlarda elektrikli sürüş fazında yanmalı motor kapatılır. Su devresindeki kalan mevcut ısı iç bölümün ancak kısa süre ısıtılması için yeterlidir. Bu durumda destek olarak ısıtma fonksiyonlarını devralan PTC ısıtma elemanları kapatılır. Çalışma biçimi bir saç kurutma makinesine benzer: İç ortam hava fanı tarafından emilen hava, ısı elemanlarının yanından geçerken ısınır ve sonra yeniden iç ortama akar. 6 7

Yüksek voltaj kompresörü YÜKSEK VOLTAJ KOMPRESÖRÜ Full hibrid teknolojisine sahip araçlarda, yanmalı motorun çalışmasına bağlı olmayan elektrikli yüksek voltaj kompresörleri kullanılır. Bu yeni tahrik konsepti sayesinde, araç iklimlendirme alanında konfor artışı sağlayan fonksiyonlar mümkün olur: Isınmış iç bölüm için sürüşe başlamadan önce istenen sıcaklığa indirmek amacıyla ön soğutma mümkün hale gelmiştir. Uzaktan kumanda ile kumanda etmek mümkündür. Bu bağımsız soğutma, kullanılabilir akümülatör kapasitesine bağlı olarak gerçekleştirilebilir. Kompresör bu sırada iklimlendirme için gerekli talepler göz önüne alınarak olası en düşük güçle kumanda edilir. Şu anda kullanılan yüksek voltaj kompresörlerinde güç denetimi 50 d/dk lık kademeler halinde uygun devir sayısı ayarlamalarıyla gerçekleştirilir. Bu nedenle dahili bir güç denetiminden vazgeçilebilir. Kayış tahrikli kompresörlerin alanında eskiden kullanılan yalpa diski prensibinin aksine yüksek voltaj kompresörlerinde klima gazının yoğunlaştırılması için Scroll prensibi kullanılır. Ağırlıktan sağlanan yaklaşık %20 oranındaki tasarrufun avantajı, aynı miktarda güç sağlamak için daha düşük silindir hacmi kullanılmasıdır. Elektrikli kompresörün tahriki için yeterli büyüklükte dönme momenti üretmek için burada 200 Volttan fazla bir doğru gerilim kullanılır - bu gerilim, bu araç bölgesi için çok yüksek bir gerilimdir. Elektrikli motor ünitesine entegre edilen dönüştürücü bu doğru gerilimi, fırçasız elektrik motoru tarafından ihtiyaç duyulan trifaze alternatif gerilime dönüştürür. Dönüştürücünün ve motor sarımlarının gerekli ısı iletimi, emiş tarafının soğutucu madde geri akışı ile mümkün olur.

Scroll yoğuşturucu Yüksek voltajlı motor AKÜMÜLATÖRÜN ISI YÖNETİMİ Hibrid araçların işletiminde akümülatörün hayati bir rolü vardır. Akümülatörün, tahrik için gerekli olan ciddi miktardaki enerjiyi hızla ve güvenilir biçimde sağlaması gereklidir. Çoğunlukla bu akümülatörler Nikel-Metal-hibrid yüksek gerilim akümülatörleridir, ama Lityum-İyon yüksek gerilim akümülatörlerin kullanımı da gitgide artmaktadır. Böylece hibrid araç akümülatörlerinin büyüklüğü ve ağırlığı daha da azaltılmıştır. Kullanılan akümülatörlerin mutlaka belirli bir sıcaklık aralığında işletilmesi gereklidir. +40 C ve üzerindeki işletme sıcaklıklarında ürün ömrü kısalırken -10 C altındaki sıcaklıklarda verimlilik azalır ve güç düşer. Ayrıca her bir hücre arasındaki sıcaklık farkı 5-10 Kelvin den yüksek olamaz. Reküperasyon ve Boost fonksiyonu gibi nedenlerle ortaya çıkan yüksek akımlara bağlı olan kısa süreli yüksek yükler, hücrelerde ciddi bir ısınmaya neden olmaz. Ayrıca yaz aylarındaki yüksek dış sıcaklıklar, sıcaklığın 40 C kritik değerini hızla aşmasına neden olabilir. Sıcaklık aşımının sonucunda ürün ömrü daha hızlı biçimde kısalır ve akümülatör daha çabuk kullanılmaz hale gelir. Araç üreticileri akümülatör ürün ömrünü 1 araç ömrü (yakl. 8-10 yıl) olarak hesaplar. Bu nedenle yaşlanma süreci uygun bir sıcaklık yönetimi ile olumlu yönde etkilenebilir. Şimdiye kadar üç farklı sıcaklık yönetimi olasılığı kullanıma sunulmuştur. Genleşme vanası Yüksek performanslı buharlaştırıcı Elektrikli Kompresör Yüksek voltajlı PTC 8 9

OLASILIK 1 Hava, iklimlendirilmiş araç iç bölümünden emilir ve akümülatörü soğutmak için kullanılır. Araç iç bölümünden emilen serin havanın sıcaklığı 40 C değerinden düşüktür. Bu hava, akümülatör paketinin serbestçe erişilebilen yüzeylerinin etrafında dolaştırılmak için kullanılır. Bu olasılığın dezavantajları: Düşük soğutma etkinliği. İç bölümden emilen hava, dengeli bir sıcaklık azaltması için kullanılamaz. Havanın devridaimini sağlamak için belirgin ek masraf. Fan nedeniyle iç bölümde olası rahatsız edici gürültüler. Hava kanalları aracılığıyla araç iç bölümü ile akümülatör arasında doğrudan bir bağlantı oluşur. Bu durum güvenlik gerekçeleriyle (örneğin akümülatörden çıkan gazlar) problemli olarak derecelendirilir. İç bölümdeki hava toz da içereceği için akümülatör paketine pislik girişi tehlikesi de haﬁfe alınmamalıdır. Tozlar hücreler arasında birikir ve yoğuşan hava nemiyle birlikte iletken bir tabaka haline gelir. Bu tabaka akümülatörde sızma akımlarının oluşmasına olanak sağlar. Bu tehlikeyi ortadan kaldırmak için emilen hava ﬁltrelenir. Alternatif olarak hava soğutması ayrı bir küçük klima cihazıyla da gerçekleştirilebilir, bu sistem üst sınıf araçlardaki arka tarafa ayrı klima sistemleri gibi çalışır. Soğutucu madde devresi Akümülatör buharlaştırıcı Kabin Kondansatör Buharlaştırıcılar Kompresör Akümülatör

OLASILIK 2 Özel, akümülatör hücresine bağlı bir buharlaştırıcı plakası, araçta mevcut olan klima sistemine bağlanır. Bu, yüksek basınç ve düşük basınç tarafları arasında boru hatları ve genleşme vanası üzerinden bir ayırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilir. Böylece iç bölüm buharlaştırıcı ve standart bir buharlaştırıcı gibi çalışan akümülatör buharlaştırıcı plakası tek ve aynı devreye bağlanır. Her iki buharlaştırıcının farklı görevlerine bağlı olarak, klima gazı akışından farklı taleplerde bulunulur. İç ortam soğutması yolcuların konfor taleplerini karşılamak durumundayken yüksek voltaj akümülatörü sürüş durumuna ve ortam sıcaklığına bağlı olarak daha az veya daha fazla soğutulmalıdır. Çok düşük dış sıcaklıklarda, sıcaklığın akümülatör ideal sıcaklığı olan asgari 15 C değerine çıkarılması gereklidir. Ancak bu durumda buharlaştırıcı plakası bir katkı sağlamaz. Soğuk bir akümülatör, uygun sıcaklıktaki akümülatöre göre daha az güç sağlar ve donma noktasının bariz biçimde altında olan sıcaklıklar nerdeyse şarj edilemez. Mild hibrid araçlarda bu durum tolere edilebilir: Aşırı durumlarda hibrid fonksiyonu sadece kısıtlı olarak kullanılabilir. Yine de yanmalı motorla sürüşe devam etmek mümkündür. Ancak sadece elektrikle tahrik edilen araçlarda kışın her durumda motoru çalıştırabilmek ve sürüş yapabilmek için bir akümülatör ısıtmasının gerekli olacağı öngörülmelidir. Bu talepler sonucunda buharlaştırılan klima gazı miktarının denetimi masraflı hale gelir. Buharlaştırıcı plakasının özel yapı biçimi ve böylece akümülatör ile entegre edilmiş olması, ısı değişimi için büyük bir temas yüzeyi sağlar. Böylece 40 C lik kritik azami sıcaklık değerinin aşılmaması garantilenmiş olur. Kompresör Kondansatör Buharlaştırıcılar Buharlaştırıcı plaka Akümülatör Klima gazı devresi Buharlaştırıcı plaka Uyarı Doğrudan akümülatöre entegre edilmiş olan bu buharlaştırıcı plakaları tek başına değiştirilemez. Bu yüzden gerektiğinde tüm akümülatör değiştirilmelidir. 10 11

OLASILIK 3 Yüksek kapasiteli akümülatörlerde doğru sıcaklık kontrolü önemli bir role sahiptir. Bu yüzden çok düşük sıcaklıklarda akümülatörü ideal sıcaklık aralığına getirmek için ek bir ısıtma gereklidir. Elektrikli sürüş modundayken yalnızca bu aralıkta tatmin edici bir menzile ulaşılabilir. den su ve glikolden oluşan bir soğutma maddesi akar (yeşil devre). Düşük sıcaklıklarda klima gazı ideal sıcaklığa ulaşmak için bir ısıtıcıyla hızla ısıtılabilir. Hibrid fonksiyonlarının kullanımı sırasında akümülatörde bir sıcaklık artışı olursa ısıtma kapatılır. Klima gazı aracın ön tarafında bulunan akümülatör soğutucu tarafından sürüş sırasında oluşan rüzgar ile soğutulur. Bu ek ısıtmayı gerçekleştirmek için akümülatör ikincil bir devreye bağlanır. Bu devre 15 C 30 C aralığındaki ideal işletme sıcaklığının sürekli olarak korunmasını sağlar. Akümülatör blokuna monte edilmiş olan soğutma plakasının için- Soğutucu madde devresi Buharlaştırıcılar Kondansatör Akümülatör soğutucu Kompresör Özel ısı eşanjörü Soğutma plakası Soğutma maddesi devresi Akümülatör Isıtıcı

Akümülatör soğutucu Kondansatör Modül çerçevesi Güç elektroniği soğutucusu Radyatörler Fan çerçevesi Fan motorları Soğutma bileşenleri Akümülatör soğutucu tarafından sağlanan soğutma yüksek sıcaklıklarda yeterli olmazsa kliam gazı özel bir ısı eşanjörünün içinden geçer. Bunun içinde araç klima sisteminin klima gazı buharlaştırılır. Ayrıca ısı kompakt ve yüksek güç yoğunluğuna sahip bir biçimde ikincil devreden buharlaştırılan klima gazına aktarılabilir. Böylece klima gazı için ek yeniden soğutma gerçekleşir. Özel ısı eşanjörünün kullanımı sayesinde akümülatör verimlilik açısından optimum sıcaklık aralığında işletilebilir. Özel ısı eşanjörü 12 13

HİBRİD ARAÇLARIN ONARIMI İÇİN GEREKLİ OLAN EK EĞİTİM Hibrid araçlardaki karmaşık ısı yönetimi sistemlerinin bakım ve onarımını gerçekleştirebilmek için sürekli olarak eğitim alınması gereklidir. Böylesi yüksek voltajlı sistemlerde çalışmaları yürütecek çalışanlar örneğin Almanya da Yüksek voltajlı sistemler için elektrik ustası olarak 2 günlük ek bir eğitime tabi tutulur. HİBRİD ARAÇLARIN BAKIMI Genel bakım ve onarım işlerinde de (örneğin egzoz sistemlerinde, lastiklerde, tamponlarda, yağ değişiminde, lastik değişiminde vb.) özel bir durum ortaya çıkar. Bu işlemler de yalnızca Yüksek voltajlı sistemler için elektrik ustası eğitimiyle bu yüksek voltaj sistemleri konusunda bilgilendirilmiş ve ilgili talimatları bilen çalışanlar tarafından yürütülebilir. Ayrıca mutlaka hibrid araç üreticilerinin belirtimlerine uygun aletler kullanılmalıdır! Klima kontrolü ve klima servisi sırasında elektrikli klima kompresörlerinde standart PAG yağları ile yağlama yapılmamasına dikkat edilmelidir. Bunlar gerekli izolasyon özelliklerine sahip değildir. Bu yüzden kural olarak bu özelliklere sahip olan POE yağı kullanılmalıdır. Ayrıca hibrid araçlarda klima kontrolü ve klima servisi için dahili yıkama fonksiyonuna ve ayrı bir temiz yağ haznesine sahip klima servisi cihazları kullanılması önerilir. Böylece farklı yağ türlerinden temiz yağ karışımlarının oluşması engellenebilir. Orada öğrenilen bilgiler ile sistemde gerekli çalışmalardaki tehlikeler belirlenebildiği gibi çalışma süresince sistemi gerilimsiz halde tutmak da mümkün olur. Gerekli eğitimleri almadan yüksek voltaj sistemlerinde çalışmak yasaktır.

GELECEĞE YÖNELİK ÖNGÖRÜLER Gelecekte elektrikli motorlar kullanan araçların kullanımının artacağı öngörülmelidir. Bu durumun bir bütün olarak otomobil pazarı üzerinde de doğrudan sonuçları olacaktır. Bu gelişmenin işaretleri, elektrikli araçların toplu satışı yönünde piyasayı zorlayan ve bunun için gerekli altyapıyı şarj istasyonlarında etkin bir şekilde yerleştiren ünlü enerji üreticileri tarafından verilmektedir. Böylece hibrid araçların değeri hem gerçek kişiler hem de otomobil kiralama fi rmaları için önem kazanmaktadır: Örneğin araç kiralama şirketi SIXT, RWE ile birlikte elektrikli kiralık otomobil olarak büyük şehirlerde hizmete sunacaktır. Ancak bu gelişmeler yalnızca binek araçlar alanıyla sınırlı değildir: Örneğin PSA grubu ile Mitsubishi fi rması ticari araç alanında yeni elektrikli araçlar geliştirmektedir. 2020 yılına kadar hibrid ve elektrik tahrikli araçlara verilen izin sayılarında ciddi bir artış beklenmektedir. Bu araçlar büyük oranda yedek parçalarıyla birlikte Aftermarket pazarı tarafından sağlanır ve bağımsız atölyeler tarafından tamir edilecektir. Hibrid ve elektrikli araçların kullanımı konusundaki önemli bir ölçüt de menzildir. Bu durum bir menzil arttırıcı kullanılarak ciddi biçimde yükseltilebilir. Bu parça sayesinde tahrik için gerekli olan on-board elektrik akımı küçük bir yanmalı motor tarafından üretilir. Ancak aracın verimliliği ve menzili sadece başka parçalar ekleyerek belirgin biçimde etkilenemez. Aksine, akümülatörün güç kapasitesi ve tüm elektrik tüketicilerinin verimliliği, buna bağlı olarak klima sisteminin de kapasitesi ve verimliliği de etkilidir. Klima sisteminin verimliliği gelecekte daha da optimize edilerek aracın menzili gitgide artacaktır. Ancak araç içinde kısmen veya tamamen elektrikli tahrike bağlı olan tüm bileşenlerin mükemmel bir uyum içinde birlikte çalışması durumunda bu tür araçlara yönelik kalıcı bir talep oluşabilir. Daha fazla bilgiyi internet üzerinde www.hella.com adresinde bulabilirsiniz Behr Hella Service bu nedenle ısı yönetimi yedek parçalarının lider sağlayıcısı olarak hibrid araçların ilk yedek parçalarını teslimat portföyüne dahil etmiştir. 14 15

Satış ve ayrıntılı bilgiler için: İntermobil Otomotiv Mümessillik ve Tic. A.Ş. Akın Plaza, Halide Edip Adıvar Mah. Çi ecevizler Deresi Sok. No.2 Kat 2 34382 Şişli İstanbul Telefon: +90 (212) 314 20 00 Fax: +90 (212) 314 20 01 intermobil@intermobil.com.tr www.intermobil.com.tr BEHR HELLA SERVICE GmbH, Schwäbisch Hall Dr.-Manfred-Behr-Straße 1 74523 Schwäbisch Hall, Germany info@behrhellaservice.com www.behrhellaservice.com Printed in Germany