SERVİS DEFTERİ MOTOR SOĞUTMA VE ARAÇ KLİMA SİSTEMİ

Transkript

1 SERVİS DEFTERİ MOTOR SOĞUTMA VE ARAÇ KLİMA SİSTEMİ 1

2 Klima sisteminin işleyiş biçimi ve yapısı. Genleşme valfli klima gazı devresi Kompresör Kondansatör Filtre / kurutucu Genleşme valfi Buharlaştırıcı ve havalandırma fanı 2 Yüksek basınç tarafı - gaz Yüksek basınç tarafı - sıvı Düşük basınç tarafı - gaz Düşük basınç tarafı - sıvı

3 Klima sisteminin işleyiş biçimi ve yapısı. Klima gazı devresi Klima gazı devresinin her bir bileşeni hortum bağlantılarıyla birbirlerine bağlanmıştır ve böylelikle kapalı bir sistem oluşmuştur. Kompresör tarafından tahrik edilen Klima gazı bu sistemde dolaşır. Devre iki bölüme ayrılmıştır: Kompresör ile Genleşme valfi arasındaki bölüm yüksek basınç tarafı (sarı/ kırmızı) olarak adlandırılır. Genleşme valfi ile kompresör arası ise düşük basınç tarafıdır (mavi). Buharlaştırma sırasında, yani maddenin sıvıdan gaz haline geçişi sırasında nem serbest kalır. Evaporatör de kondansatör gibi bir ısı eşanjörüdür. Nemi ortama aktarabilecek çok büyük bir yüzeye sahiptir. Bu aktarılan soğuk daha sonra yolcuların konforu için havalandırma sistemi tarafından araç içine üflenir. Düşük basınç tarafında yeniden gaz haline gelmiş olan klima gazının yolculuğu, devrenin başlamış olduğu kompresöre geri dönmesiyle devam eder. Kompresörde gaz halindeki Klima gazı yoğunlaşır ve ciddi bir şekilde ısınır. Yüksek basınç altında kondansatör tarafından sıkıştırılır. Bu sırada ısıtılmış klima gazındaki ısı çekilir, bunun sonucunda klima gazı yoğuşur ve gaz halinden sıvı hale geçer. Sonraki istasyon olan Filtre / kurutucuları pislikleri ve giren havayı artık sıvı olan klima gazından ayırır. Böylece sistemin etkin biçimde çalışması güvenceye alınmış olur ve bileşenler, kirlerin neden olacağı hasarlardan korunur. Daha sonra Filtre / kurutucularından genleşme valfi ne gider. Bu vana bir tür baraj gibi görülebilir. Barajın öncesinde eşit basınç sağlanmaya çalışılır, ama baraj sonrasında hacimsel büyüme nedeniyle bu basınç azalabilir. Genleşme valfi doğrudan buharlaştırıcının önünde yer aldığından klima gazının basıncının azalması buharlaştırıcı içinde gerçekleşir. 3

4 Klima sisteminin işletilmesi ve optimum kullanımı. Çoğu sistemde buharlaştırıcı ısıtma kutusuna entegre edilmiştir. Yani klima sistemi tüm yıl boyunca kullanılabilir (yazın soğutmak için ve kışın nemi alınmış/kuru sıcak hava vermek için). Ancak bazı araç üreticilerinde klima sistemi, sisteme bağlı olarak, dış sıcaklık +4 C değerinin altına düştüğünde otomatik olarak kapatılır. Nemi alınmış sıcak havayı elde etmek için: Klima sistemini açın ve ısıtma düğmesini kırmızıya = sıcağa çevirin. Böylece araç içinde konfor sağlayacak kuru bir hava oluşur ve camlarda oluşan buğu çok hızlı biçimde yok olur. Bu süreci daha da hızlandırmak için havayı ön cama yönlendirin ve hava sirkülasyonu işlevini seçin (bazı araç üreticilerinde sistemin tipine bağlı olarak hava sirkülasyonu işletimi klima sistemi açıkken ve hava akışı ön cama yönlendirilmişken mümkün değildir). Fanı en yüksek kademeye getirin. Hava sirkülasyonu işletimini kısa süre sonra kapatın. Park ettiğiniz sırada, eğer araç çalışırken klima sistemini çalıştırdıysanız araç altında bir su birikintisi oluşabilir. Bu normaldir ve nem almanın doğal bir sonucudur. Klima sisteminizin kullanımına ve özelliklerine dair daha fazla bilgiyi araç kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. 4

5 Gölgeye park etmek. Uygun/mantıklı soğutma. Güneşli günlerde aracınızı mümkün olduğunca gölge bir yere park edin. Araç sıcak bir günde güneşli bir yere bırakılırsa aracın iç sıcaklığı 60 C değerine kadar çıkabilir. Bazı ayrıntılara dikkat ederseniz uygun bir iklimlendirmenin sağladığı güvenliği ve konforu daha çabuk elde edebilirsiniz: Klima sistemi, araç içerisindeki sıcaklığı ve nemi azaltır. Sağlıkla ilgili nedenlerden dolayı iç sıcaklık dış sıcaklıktan en fazla 5 ila 6 derece daha düşük olmalıdır (öneri: en az 22 C). Sürüşe başlarken klima sistemini ve havalandırmayı maksimuma ve hava sirkülasyonu işletimine ayarlayın İlk dakikalarda aracınızı sürerken pencereleri açık tutun 5

6 Klima sisteminin bakımı. Filtre / kurutucuları Araç klima sistemleri Filtre / kurutucularıyla donatılmıştır. Bu parçanın iki işlevi vardır. Kurutucu madde ile klima gazındaki nemi ortadan kaldırır ve bir fi ltre gibi etki eder. Klima sistemlerinin tamamen kuru tutulması çok önemlidir. Sistemdeki nem aside dönüşebilir ve bileşenlere zarar verebilir. Filtre / kurutucuları bu yüzden iki yılda bir veya sistem birçok onarım nedeniyle açılmışsa değiştirilmelidir. Evaporatörün / buharlaştırıcının dezenfektasyonu Sağlığınız için! - Bu parçada nem havalandırma sistemine aktarılır. Soğutma ve ısıtma arasında sürekli işletim geçişi yapılması bakteriler için ideal bir beslenme ortamı sağlar. Burada sadece düzenli dezenfektasyon işe yarar - araçtaki havanın kötü kokup koadığına dikkat edin! 6

7 Klima gazı / yağ Klima sistemleri hortum hatları ve bağlantı elemanlarındaki doğal fi reler yüzünden yılda azami %10 oranında klima gazı kaybedebilir, bu da performansın azalmasına neden olur. Soğutma yeterli gelmiyorsa veya sistemde bir arıza ya da sızıntı olduğunu düşünüyorsanız servisinize başvurun. Azami performans ve arızasız bir işletimi garantilemek için klima sistemine her yıl bakım yaptırın. Sistemi haftada en az bir defa birkaç dakika çalıştırın. Klima gazınız yağlama maddeleri içerir - böylece kompresörün mil contası yağlanır. Aksi takdirde klima gazı contadan dışarı sızabilir. Klima gazı kaybına karşı önlem alınmazsa iç parçalarda pas oluşabilir. Filtre / kurutucunun değiştirilmesi - temizlenmesi Bu parçadaki pislikler soğutma/ısıtma performansının azalmasına ve camlardan buğu oluşmasına neden olur. Bu yüzden bu parça her yıl veya her de bir değiştirilmeli/temizlenmelidir. DİKKAT Klima sisteminin işletimi sırasında motor aşırı ısınırsa aracın incelenmesi bitene kadar ve problemin nedeni ortadan kaldırılana dek klima sistemini KULLANMAYIN. 7

8 Behr Hella Service klima servisi: 1. Klima gazının emilmesi 2. Filtre / kurutucunın değiştirilmesi (her 2 yılda bir) 3. Yüksek güce sahip vakum pompası ile sistemdeki nemin emilmesi 4. Tahrik kayışlarının, kondansatörün, hatların ve kablolamanın gözle kontrolü/kontrolü 5. Sistemin üretici tarafından belirlenen miktarda klima gazıyla doldurulması 6. Kompresörün, genleşme valfi nin, basınç şalterinin ve fanın kontrolü 7. Polen fi ltresinin değiştirilmesi (her yıl veya her de bir) 8. Evaporatörün / buharlaştırıcının dezenfektasyonu (gerekiyorsa) 9. Tüm sistemin işlev ve sızdırmazlık kontrolü 10. Kontrol sonuçlarının dokümantasyonu 8

9 Servis sertifikası Klima servisi Klima servisi Üretici Model Dolum miktarı Dezenfekte edildi Yeni filtre / kurutucu Yeni polen filtresi Kontrast maddesi Sonraki servis: Dolum miktarı Dezenfekte edildi Yeni filtre / kurutucu Yeni polen filtresi Kontrast maddesi Sonraki servis: Yasal tanıtıcı Şasi numarası 9

10 Klima servisi Klima servisi Klima servisi Dolum miktarı Dolum miktarı Dolum miktarı Dezenfekte edildi Dezenfekte edildi Dezenfekte edildi Yeni filtre / kurutucu Yeni filtre / kurutucu Yeni filtre / kurutucu Yeni polen filtresi Yeni polen filtresi Yeni polen filtresi Kontrast maddesi Kontrast maddesi Kontrast maddesi Sonraki servis: Sonraki servis: Sonraki servis: 10

11 Klima servisi Klima servisi Klima servisi Dolum miktarı Dolum miktarı Dolum miktarı Dezenfekte edildi Dezenfekte edildi Dezenfekte edildi Yeni filtre / kurutucu Yeni filtre / kurutucu Yeni filtre / kurutucu Yeni polen filtresi Yeni polen filtresi Yeni polen filtresi Kontrast maddesi Kontrast maddesi Kontrast maddesi Sonraki servis: Sonraki servis: Sonraki servis: 11

12 Motor soğutma sisteminin işleyiş biçimi ve yapısı. Soğutma devresi Klima gazı radyatörü Klima gazı pompası Pervane Termostat Evaporatör Isıtma valfi (isteğe bağlı) Motor Hava akışı ısıtılmış klima gazı soğutulmuş klima gazı 12

13 Soğutma devresi. Soğutma devresinin her bir bileşeni hortum bağlantılarıyla birbirlerine bağlanmıştır ve böylece kapalı bir sistem oluştururlar. Mekanik veya elektrikli biçimde tahrik edilen pompa sayesinde klima gazı bu sistemde dolaşır. Klima gazı genelde suyun, antifrizin ve ilave maddelerin bir karışımıdır. Yakıt yandığı sırada ortaya çıkan ısı motorun parçalarına geçer ve buradan da klima gazına aktarılır. Bu madde bir pompa tarafından tahrik edilerek radyatörün içinden geçer. Bu sırada ısı dış havaya aktarılır, yani Klima gazı soğutulur. Radyatörün öncesine veya sonrasına monte edilmiş bir veya birden fazla mekanik veya elektrik tahrikli pervane, soğutma sürecini destekler. Klima gazının veya motorun sıcaklığını göreceli biçimde sabit tutmak için klima gazı akışı bir termostat ile kumanda edilir. Motor soğukken termostat kapalıdır. Böylece, radyatöre klima gazı aadığından, motor hızla işletim sıcaklığına ulaşabilir. İşletim sıcaklığına erişildiğinde termostat açılır, klima gazı yeniden radyatöre aaya başlar. Soğuk günlerde araç içini ısıtabilmek için klima gazı termostata girmeden alınır. Bu madde, çoğunlukla elektrikli veya mekanik olarak devreye giren bir vana ile kumanda edilerek, araç içerisindeki evaporatöre akar. Evaporatör üzerinden klima gazı ısısını dış havaya aktarır ve böylece araç içi ısınır. Bu işlem iç bölüm fanı tarafından desteklenir. 13

14 Motor soğutma sisteminin işleyiş biçimi. Motor soğutma sisteminin görevi, ısıyı dış havaya aktararak motoru soğutmaktır. Aynı zamanda motorun işletimi sırasında oluşan ısı, araç içinin ısıtılması için de kullanılabilir. Motor soğutma sistemi ve klima sistemi birbirinden ayrı iki sistemdir ama birbirlerini etkilerler. Klima gazı donmaya, pasa ve aşırı ısınmaya karşı koruma sağlar. Klima gazı, soğutma sistemi içinde bulunan soğutucu sıvı için kullanılan bir terimdir. Motor ısısını alma ve radyatör üzerinden verme görevini üstlenir. Radyatör suyu, su ve antifrizin (glikol, etilen glikol) farklı ekler ile (acılaştırıcı, silikat, anti-oksidantlar vb.) karıştırılmış ve renklenmiş halidir. Acılaştırıcılar klima gazının yanlışlıkla içilmesini engellemeyi amaçlar. Anti-oksidantlar parçalarda pas oluşmasını engeller. Köpük engelleyici, klima gazının köpürmesine engel olur. Glikol parçaları yağlar, hortumların ve contaların yağlanmasını sağlar ve klima gazının kaynama noktasını yükseltir. Su/antifriz karışım oranı 60:40 ile azami 50:50 olmalıdır. Bu standart olarak 25 C ile 40 C soğukta donmaya karşı koruma sağlar. Asgari karışım oranı 70:30, azami karışım oranı ise 40:60 olmalıdır. Antifriz oranı daha da artırılsa bile (örneğin 30:70) donma noktasını daha fazla düşürmek mümkün olmaz. 14

15 Soğutma devresi. Suyla seyreltilmeden kullanılan antifriz yaklaşık 13 C sıcaklıkta donar ve 0 C üzerindeki sıcaklık değerlerinde motor ısısını yeterince devralmaz. Böylece motor aşırı ısınır. Glikol çok yüksek bir kaynama noktasına sahip olduğundan doğru oranda eklenmezse klima gazının kaynama noktası 135 C sıcaklığa kadar yükselebilir. Bu yüzden sıcak ülkelerde de yeterli oranda antifriz kullanılması önem taşır. Klima gazı ve içindeki ekler belirli miktarda fi re verir, yani eklerin bir kısmı yıl boyunca tüketilir. Örneğin korozyon koruması ekleri tüketildiyse klima gazı kahverengi bir renk alabilir. Bu nedende bazı araç üreticileri klima gazı için bir değişim aralığı belirlerler. Genel olarak klima gazları pislendiklerinde (yağ, pas) ve uzun ömürlü klima gazı ile doldurulmayan araçlarda belirli aralıklarla değiştirilmelidir. Spesifi kasyonlar, değişim aralıkları, karışım oranları ve antifriz ekleme konusunda mutlaka araç üreticisinin talimatlarına uyulmalıdır. Klima gazı yeraltı sularına karışmamalıdır ve yağ ayırıcıdan geçirip dökülmemelidir. Özel işlemlerden geçirilmeli ve imha edilmelidir. İPUCU: Soğutma sistemi asla saf antifrizle doldurulmamalıdır, çünkü bu madde 13 C sıcaklıkta donar ve motor ısısını iyi iletemez. 15

16 Servis sertifikası Üretici Model Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Sonraki klima gazı değişimi: Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Sonraki klima gazı değişimi: Yasal tanıtıcı Şasi numarası 16

17 Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Sonraki klima gazı değişimi: Sonraki klima gazı değişimi: Sonraki klima gazı değişimi: 17

18 klima Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Klima gazı Tip değiştirildi kontrol edildi Antifriz son kullanma tarihi Sonraki klima gazı değişimi: Sonraki Klima klima gazı değişimi: Sonraki klima gazı değişimi: 18

19 19

20 Satış ve ayrıntılı bilgi için: İntermobil Otomotiv Mümessillik ve Tic. A.Ş. Akın Plaza, Halide Edip Adıvar Mah. Çiftecevizler Deresi Sok. No.2 Kat Şişli İstanbul Telefon: +90 (212) Fax: +90 (212) intermobil@intermobil.com.tr BEHR HELLA SERVICE GmbH, Schwäbisch Hall Dr.-Manfred-Behr-Straße Schwäbisch Hall, Germany 9Z XX/12.11/0.15 Printed in Germany 20