TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ / ORAN ANKARA / TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TRAFOLARIN BAKIM ONARIM SORUMLULUĞU HİZMET ALIMI TEKNİK ŞARTNAMESİ 1. KONU Bu hususlar TRT Genel Müdürlüğü ORAN Tesislerindeki OG-AG sistem Bakım ve Onarım Hizmetlerini kapsamaktadır. Ayrıca güç Trafosu, Kesici, Ayırıcı, Akım Trafosu, Gerilim Trafosu, Sigorta, Geçit İzolatörü, Mesnet İzolatörü, Teçhizatlar, Cihazlar Arası Bağlantı Elemanları (Baralar, Kablolar, Klemensler vb.), Güvenlik Elemanları, Topraklama Elemanları, Primer ve Sekonder Koruma Sistemleri, Tüm Cihaz Kaideleri, Konstrüksiyonları, Kumanda, Koruma, Sinyal, Kilit Devreleri ve Panoları, AG. Ana Dağıtım ve tali panolar ile beslediği mahaller, Mevcut ölçü kabinlerinin bakımı, ve teçhizatların oluşturduğu bölümlerin bakımlarına ve onarımlarına ait (parça hariç) Teknik Şartları düzenler. 2. TANIMLAR 2.1. İdare: TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ/ORAN 2.2. Yüklenici: İhale konusu işi yapacak firma. 2.3. Kontrol Heyeti: TRT Genel Müdürlüğü Bünyesinde görevlendirilmiş kontrol heyeti. 2.4. Bakım Hizmetleri: İşletme sorumlusu tarafından gerilimsiz hale getirilmiş olan YG tesislerinin (altı aylık ve yıllık olmak üzere) periyodik bakım ve revizyonlarının yapılması, hasar gören teçhizatın onarılması veya değiştirilmesi, işletme esnasında ortaya çıkan cihaz arızalarına müdahale edilmesi ve giderilmesi, gerekli testlerin yapılması, test sonuçlarının ve tesis ile ilgili gerekli görülen hususların işletme sorumlusuna ve işletme yetkilisine raporlanması şeklinde özetlenen ve bakım yönergesinde ayrıntıları belirtilen hizmetlerin tamamı BAKIM HİZMETLERİ olarak anılacaktır. 2.6.1.Bakım Sorumlusunun Niteliği: Bakım sorumlusunun en az 5 (Beş) yıl deneyimli Elektrik Mühendisi veya Elektrik Yüksek Mühendisi olması şarttır. Bakım sorumlusu, bakım yapılacağı zaman iş başında bulunacaktır. 2.7. Bakım Personeli: Yüklenici mesai saatleri içerisinde en az ikisi EKAT belgeli (Elektrik Kuvvetli Akım Tesislerinde çalışma belgeli) 3 (üç) adet Teknisyen veya Teknikeri kampus içerisinde görevlendirecektir. Mesai saatleri dışında 365 gün 24 saat sistemine göre (18.00 ile 09.00 saatleri, tatil günleri ve resmi bayram tatilleri dahil) EKAT belgeli en az 1 (bir) kişi bulunduracaktır. Bakım işinin seyrine göre ihtiyaç halinde firma elemanının veya işletme sorumlusunun bildirimde bulunması halinde bakım sorumlusu firma en geç 1 (bir) saat içerisinde arızaya müdahale edecek ve sonuçlanması için gerekli tedbirleri alıp sorunu giderecektir. 2.8. Bakım da uyulması gereken Standart ve yönetmelikler: 1
Yüklenici Yapacağı bakımları konuları itibari ile aşağıdaki standartlarda yapabilmeyi belgelendirmek zorundadır. Anahtarlama ve Kontrol Cihazları için ilgili Standart : TS 12831 Transformatörler için ilgili Standart : TS 12809 Teknik Servis için ilgili Standart : TS 12361 Elektrik Panoları için ilgili Standart : TS 12817 Uyulması gereken Yönetmelikler; Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği (30. 11.1995 tarih ve 22479 sayılı resmi gazete), İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (30. 06.2012 tarih ve 28339 sayılı resmi gazete de yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu), Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği (30.11.2000 tarih ve 24246 sayılı resmi gazete), İlgili TEDAŞ Mevzuatının en güncel hali. Elektrik Mühendisleri Odasının İlgili Bakım Prosedürleri. 3. GENEL İSTEK VE ÖZELLİKLER 3.1. Yüklenici firma EK-A da listesi ve şeması verilen toplam trafo merkezlerinin OG- AG enerji hatlarına ait AG panoları ve beslediği mahallere kadar bakım sorumluluğunu alacaktır. 3.2. Yüklenici idare ve kontrol heyeti bilgisi ve onayı dışında üstlendiği sorumluluğu başkasına devredemez. 3.3. BAKIM sorumluluğu, yüklenici firmada tam gün esasına göre çalışan belge sahibi mühendis tarafından üstlenilecektir. 3.4. Bakım personeli trafo binalarında bulunan tüm AG ve OG sisteminin her gün gözle muayenesini yapacaktır. 3.5. Bakım sorumlusu her ayın ilk haftasında iş veren ile toplantı yapacak. Bu toplantıda yapılan ve yapılması gereken işlerle ilgili bilgi verecektir. 3.6. OG ve AG hücrelerinde bulunan kesicilerin, trafoların aylık kontrol ve testleri yapılacaktır. 3.7. Bakım onarımı yapılacak Teçhizat/Cihazların cins ve miktarları idari şartnamede belirtildiği gibi olacaktır. 3.8. Teçhizat/Cihazın bakım onarımında kullanılacak yedek parçanın kim (idare veya yüklenici) tarafından temin edileceği hususu idari şartnamede belirtildiği gibi olacaktır. 3.9. Bakım Personeli yer tesliminin ardından ilk 15(on beş) gün içerisinde trafo merkezlerinde, OG ve AG sistemlerinde ön inceleme yaparak sistemin çalışmasında sorun çıkaran arızalı ve noksan cihazları, güvenlik teçhizatlarındaki eksikleri tespit ederek kontrol heyetine bir rapor halinde sunacaktır. 3.10. Yüklenici çıkabilecek olası sorunları, arızaları önceden bildirmeye yönelik çalışmalar yapmak, idareye bildirmek ve teknik açıklamaları yapmakla yükümlü olacaktır. 3.11. Bakım konusu kapsamında kullanılacak araçlar yüklenici tarafından karşılanacaktır. 2
3.12. Teçhizat/Cihazı devre dışı bırakacak kadar büyük arızalar meydana geldiğinde yüklenici yedek parçanın onarımını veya herhangi bir yerden getirilmesini beklemeksizin, idarenin onayını alarak, aynı özellikteki bir yedek teçhizatı kullanarak Teçhizat/cihazı faal hale getirilecektir. 3.13. Bakım sorumlusu sorumluluğu altındaki tesislerin günlük bakımının bakım personeli tarafından yapılmasını sağlar. Günlük, üç aylık, altı aylık, dokuz aylık ve on iki aylık bakım formlarının hazırlanıp kontrol heyetine teslim edilmesi bakım sorumlusunun görevidir. 3.14. Arıza durumunda veya arızaya sebebiyet verecek durumlarda ihtiyaç duyulan onarıma esas malzemeler TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ tarafından karşılanacaktır. 3.15. Yüklenicinin hazırlayacağı onarım raporlarındaki mevcut malzemeler asgari ihtiyaç şartları içinde olacaktır. 3.16. Bakım esnasında sistem, öncelikle enerji kesilerek gerilimsiz bırakılacak ve topraklama yapılmış olacaktır. 3.17. OG ve AG tesisatındaki her türlü çalışmaya başlamadan önce elektrik kesintisine maruz kalacak tüm birimler ikaz edilecek, çalışmanın başlama ve bitiş zamanı bildirilecek ve enerji kesintisi sonrası tüm iletkenler üzerinde gerilim olup olmadığı kontrol edilecektir. 3.18. OG ve AG tesisatındaki çalışma bittikten sonra, alınan emniyet tedbirleri kontrol edilerek, sisteme enerji kontrollü bir şekilde verilecektir. 3.19. Yüklenici işletmeye ilişkin topraklama testlerini, işletmenin çalışma koşullarına ve Elektrik Tesislerinde Topraklama Yönetmeliğine göre yılda 1(bir) defa ve gerektikçe yaptırılmasından sorumludur. 3.20. Sisteme bakım ve işletme süresi içerisindeki ( 365 takvim günü içerisinde ) altı aylık ve on iki aylık bakım periyotları ile bakım (ve bakım revizyonları) yapılacaktır. 3.21. Yüklenici, yapılacak işler sırasında kontrol heyetinin vereceği talimatlara uymak zorundadır. 3.22. Mecburi hallerde bakım onarım hizmeti yüklenici ile idarenin karşılıklı mutabakatı ile sağlanacaktır. 3.23. Yüklenici; bakım esnasında kullanacağı topraklama direnç testlerini yapabilecek megger, bakım ve onarım için gerekli ekipman, genel ve kişisel iş güvenliği malzemesine sahip olacaktır. Yüklenici işletme ve bakım için kullanacağı her türlü aleti kendisi temin edecektir. Yüklenici bu işin kapsamında 1 (Bir) defa topraklama testi, harmonik ölçümler, trafo yağ delinme testi, enerji analizleri, izolasyon testlerini kontrol teşkilatının onay verdiği şekilde yaptırarak sonuçlarını kontrol teşkilatına rapor olarak sunacaktır. Bu testler ilk 3 (Üç) ay içerisinde yapılacaktır. İhtiyaç olan tadilatın sonrasında testler yenilenecektir. 3.24. Her bakımda alınan notlar ve düzenlenen raporlar, bakım öncesi gözden geçirilecek ve varsa sonraki bakım sırasında yapılacak onarım hazırlıkları önceden yapılacaktır. 3.25. Olağan hallerde yüklenici, bakım için gerekli enerji kesintisini hafta sonuna gelecek şekilde planlayacaktır. 3
3.26. Yüklenici, bakım onarım isteklerinin aksaksız kendisine iletilebilmesi için en az bir bölüm oluşturacak ve bölümün adını, adresini e-posta telefon/faks numarasını ve ulaşma şeklini yazılı olarak idareye bildirecektir. Haberleşme ve yazışma usullerinde meydana gelecek değişiklikler, yüklenici tarafından, değişikliğin meydana gelmesini müteakip en fazla 2 (iki) gün içerisinde idareye bildirilecektir. 3.32 Yüklenici, mesai saatleri içinde ve dışında oluşabilecek arızalar için, gerektiği durumlarda, takviye personel görevlendirecektir. 3.27. Yüklenici, mesai saatleri dışında oluşacak arızaların ihbar edilebilmesi için kontrol heyetinin her an ulaşılabileceği telefon numaralarını trafo merkezlerine asacaktır. 3.28. Yüklenicinin sorumlu olduğu yerlerde 3 üncü şahıslar (firmalar) tarafından yapılan çalışmalarda meydana gelecek arıza ve kazalarda 3 üncü şahıslar (firmalar) sorumlu olacaktır. 3.29. Orta gerilim enerji nakil hattı ve trafo merkezlerinin onarımında çıkan arızalı parça veya malzeme yüklenici firma elamanları tarafından kontrol heyetine bildirilerek TRT genel Müdürlüğü Personeli ile tutanak tutarak iade edilecektir. 3.30. Yüklenici firma teknik personeli veya bakım elamanları, yüklenici firmada çalıştıklarını gösterir yetkili eleman tanıtım kartı ile birlikte bakım (ve onarım) mahalline geleceklerdir. 3.31. Yüklenici idarenin güvenlik açısından veya teknik açıdan uygun görmediği personeli değiştirecektir. Yüklenicinin personeli idarenin tüm kural ve talimatlarına uygun davranacaktır. 3.32. Bakım sorumlusu yaptıkları kontrol sonucu çıkardıkları malzeme ihtiyaç listesinde firmalar arası rekabeti engelleyecek şekilde marka belirtemez. Yalnızca ürünlerin IEC, TSE, TSEK ve EN normlarına uygunluğunu belirtebilir.bakım için kullanılacak tüm malzemelerin en az TSE belgesine sahip olması istenecektir. 3.33. Yüklenici firma bakım ve onarım için istediği malzemeleri doğrudan temin limitleri içerisinde ise en az 15(on beş) gün önceden, doğrudan temin limitleri dışında ise en az 45(kırk beş) gün önceden malzeme ihtiyaç listesini ve malzemenin teknik özelliklerini yazılı olarak Kontrol Heyetine teslim edecektir. 3.34. TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ tarafından alınan malzemelerin yüklenici tarafından nerede kullanıldığı karşılıklı imzalanarak tutanak altına alınacaktır. TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ malzemeyi temin ettikten sonra yükleniciye haber verir. Bundan sonra yüklenici çalışmaya başlayacaktır. 3.35. Mevcut trafo binalarında yapılması gereken testleri yüklenici yapacaktır. bakımın yapılacağı 365 (üç yüz altmış beş) takvim günü süresinde tüm trafoların yağ testleri, trafolardan ayrı ayrı yağ numunesi alınıp, Kontrol Teşkilatının onayladığı, trafo fabrikasında yaptırılacak yağ testi sonucu numune yağın renk, tortu, koku ve delinme gerilimleri test edilip ortalama delinme gerilimini ve yağın genel olarak fiziksel ve kimyasal özelliklerini gösteren yağ test raporları Kontrol Heyetine teslim edilecektir. Trafolarda yağ değişmesi gerekirse yağ TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TRAFINDAN sağlanacaktır. 3.36. Bakım kapsamında yer alan tüm mahallerdeki gerekli montaj, boya ve yenileme dahil tüm işçilik masrafları yüklenici firmaya aittir. 4
3.37. Yüklenici acil durumlarda müdahale için gerekli asgari malzeme ihtiyacını depolamak üzere yer isteyebilecektir. 3.38. Yüklenici bakım programında yapacağı bakımları, EMO nun kodlu bakım yönergesi ekindeki bakım programı çerçevesinde yapacaktır. 3.39. Bakım onarım esnasında yüklenici tarafından değiştirilen/kullanılan parçalar Teçhizat/Cihazı orijinal biçim, görüntü ve fonksiyonlarını değiştirip bozmayacaklardır. 3.40. Bakım esnasında cihazlarda meydana gelecek hasar, bozulmalardan tamamen yüklenici sorumludur. 3.41. Yüklenici trafo odalarının temizliğinden, trafo tankının radyatörlerinin, yer metal aksamların temizliğinden sonra yalıtım sağlayan buşinglerin temizliğinden, yağ kaçağı yönünden bütün bağlantıları ve ark boynuzlarının kontrolünden, bütün elektrik ve mekanik bağlantılar gevşeklik yönünden kontrolünden, kesici hücrelerinin genel temizliğinden sorumludur. 3.42. Yüklenici firma giriş ve çıkışlardaki baraların kesicilere bağlantıları kontrol edecek ve baralardan kesicilere mekanik yük gelmemesini sağlayacaktır. Elektrik bağlantı yüzeyleri kontrol edilip yüzey temizliği yapılacaktır. 3.43. Akım ve gerilim trafolarının yalıtılmış bölüm ve çelik yapı temizlikleri yapılacaktır. 3.44. Akım ve gerilim trafolarının primer bağlantıları ve sekonder uç bağlantıları kontrol edilip gevşek olanlar sıkılacaktır. 3.45. Ayırıcıların çelik yapı temizliği ve yalıtım izolatörlerinin temizliği yapılacaktır. Ayırıcıların bütün bağlantıları kontrol edilip gerekenler sıkılacaktır. Bara bağlantılarındaki kasılma yüzünden mesnet izolatörlerine mekanik yük gelmediği kontrol edilecektir. Ayırıcıların hareketli ve sabit kontakları kontrol edilecek, gerekiyorsa ark çapakları ince eğe ve zımpara uygulanarak düzgün yüzey sağlanıp, kontaklar ince vazelinlenecektir. Ayırıcılarda üç faza ait hareketli kontakların senkron hareket yönünden kontrolü yapılacaktır. Sabit mesnet ve itici izolatörleri kırık çatlak vb. yönünden kontrol edilecektir. 3.46. Kumanda mekanizmasının kumanda boru ve mafsalları kontrol edilerek normal oldukları ve normal çalıştıkları gözlenecektir. 3.47. Bütün teçhizatın topraklama bağlantı noktaları kontrol edilerek kopuk veya gevşek olanlar varsa tespit edilip temas yüzeyi temizlenerek bağlantıları yenilenecektir. Topraklanmamış bölümler varsa topraklama barasına topraklaması yapılacaktır. 3.48. Trafoların işletme, koruma ve varsa parafudr topraklamaları ile panoların koruma topraklamaları ölçülerek rapor verilecektir. 3.49. Bütün bara bağlantıları kontrol edilerek gerekiyorsa yüzey temizliği yapılıp sıkılacaktır. Bara mesnet, dahilden dahile ve dahilden harice geçit izolatörleri kontrol edilip temizlikleri yapılacak, iletken bağlantıları kontrol edilip gerekiyorsa temas yüzeyi temizlenecektir. 3.50. Harici ve dahili tip kablo başlıklarının temizlikleri yapılarak kasıntılı çalışma yönünden durumu kontrol edilip gerekirse temas yüzeyleri temizlenecektir. 5
3.51. Akü ve redresör grupları kontrol edilecek akü bataryasının su seviyesi kontrol edilecektir. Redresör grubunun A.C ve D.C bağlantıları kontrol edilip gerekli olanlar sıkılacaktır. 3.52. Panoların iç ve dış temizliği yapılacak olup, pano teçhizatının normal olduğu denetlenecek ve elektrikli bağlantıları kontrol edilecektir. 3.53. Cihaz montajlarında kullanılan kaideler, hücre bölmeleri, hücre kapıları vb. tüm çelik yapının temizliği yapılacaktır. 3.54. Tüm güvenlik teçhizatı temizlenecek, sağlam ve güvenilir oldukları denetlenecek ve güvenilir olmayanları servis dışı bırakılacaktır. Güvenli olmayan teçhizatlar servis dışı bırakılmadan önce Kontrol Heyetine başvurulup detaylı bir rapor verilecektir. 3.55. Kabloların hariçte kalan kısımları kanal içinde ise, kanal açılarak kabloların durumu kontrol edilecektir. Kabloların baralarla olan mekanik ve elektriksel bağlantıları kontrol edilecektir. 3.56. Hizmet esnasında meydana gelen kaza/kazalardan dolayı ödenecek tazminat ile her türlü tedavi gideri yükleniciye ait olacaktır. 3.57. Yüklenici, İş Kanunu, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve diğer çalışma yasaları ile bunlara bağlı olarak çıkarılan alt mevzuatta işverene yüklenen tüm yasal sorumlulukları yerine getirecektir. Yüklenici tarafından yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden veya eksik yerine getirilmesinden dolayı, idari, adil ve fiili olarak idarenin uğrayacağı tüm zararlar yüklenici tarafından karşılanacaktır. 3.58. Çalışma esnasında, gerekli koruma önlemlerinin alınmaması sebebiyle, elektrik sisteminde meydana gelebilecek zarar ve ziyanlar, yüklenici tarafından karşılanacaktır. 3.59. Yüklenicinin bakım onarım kapsamında sorumluluğunda olan tesisat ve teçhizatın, bakım, tamir ve onarımının teknik şartlara uygun olarak yapılıp yapılmadığı, kontrol heyeti tarafından istenildiği anda kontrol edilecektir. Kontrol Heyeti tarafından tespit edilen yüklenicinin sorumluluğuna yönelik kusur ve noksanları, verilecek süre içerisinde yüklenici tamamlanmak zorundadır. 3.60. Yüklenici, kontrol heyeti tarafından istenilen teknik hususlara ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nca yayınlanmış Kuvvetli Akım Elektrik Dağıtım Tesisatının Bakımı, İşletmesi ve Tesisine dair şartname ve Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği ve Fenni Şartnamesi, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği, Elektrik Piyasasında Perakende Satış Sözleşmesi Düzenlenmesi hakkında Tebliğ, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararları ile diğer mevzuat ve mevzuatta yapılan tüm değişikliklere uymak zorundadır. 4.2. Bakım Sorumlusunun Yükümlülükleri: 4.2.1. Bakım sorumlusu, işletme sırasında ortaya çıkabilecek cihaz arızalanmalarında Kontrol Heyeti veya işletme sorumlusunun çağrısı üzerine, mümkün olan en kısa sürede arızayı giderecek ve sonuçlarını raporlayacaktır. 4.2.2. Bakım sorumlusu, sözleşmenin imzalanmasının ardından işveren ve işletme sorumlusunun istekleri doğrultusunda, işletmenin koşullarına uygun düşecek biçimde, bakım programını bir takvime bağlayarak Kontrol Heyetine sunacaktır. 6
4.2.3. Bakım sorumlusu hazırlayıp işverene sunduğu bakım programının uygulanmasına geçecek, ancak enerji kesimini gerektiren uygulamalarda, bakım öncesinde; idare, kontrol heyeti ve işletme sorumlusu ile (gün ve saat konusunda) uzlaşacaktır. 4.2.4. Bakım sorumlusu, her periyodik bakım sonrasında bir rapor hazırlayarak Kontrol Heyetine sunacaktır. Bu raporda aşağıda sıralanan konulara yer verilmiş olacaktır; -Yapılan İşler, - Ölçme sonuçları ve ölçmelerin kritiği, -Gerekmekle birlikte yapılmayan işler ve nedenleri, -Bir sonraki bakım periyodunda yapılacak işler için önceden sağlanması gereken malzemeler ve gerekli görülen diğer bilgi ve değerler. 4.2.5. Bakım öncesinde teçhizatın gerilimden izole edilmiş ve topraklanmış olması ve bakım sonrasında teçhizatın servise alınması ile ilgili işlemlerin işletme sorumlusu tarafından yapılmasını sağlamak için gerekli eşgüdüm, Bakım Sorumlusu tarafından sağlanacaktır. Bakım Sorumlusu, yürüttüğü bakım çalışmaları süresince, çalıştırdığı elemanların güvenliğinden sorumlu olacaktır. 5. BAKIM YÖNERGESİ Bakım Sorumlusu EK-A da verilen trafo listesinde verilen trafo merkezlerinin bakımlarını aşağıda listelenen kriterlere ve EK-B bakım formlarına göre yapmak zorundadır. Aksi takdirde bakımların zamanında ve yeterli seviyede yapılmamasından dolayı doğacak hasardan yüklenici sorumlu olacaktır. 5.1. GÜÇ TRAFOSU 5.1.1. Temeller ve Duvarlar; a) Temeller; çatlak ve çökme yönünden kontrol edilecektir. b) Duvarlar; çatlak, nem, sıva ve badana yönünden kontrol edilecektir. 5.1.2. Temizlik; a) Trafo bölümünün temizliği yapılacaktır. b) Trafo tankının, radyatörlerin ve bu bölümde var olan tüm yapıların temizliği yapılacaktır. Toz temizliğini takiben yağların temizliği yapılacaktır. Trafo sıcaklığının dış ortama verilmesinde büyük önem taşıyan radyatörlerin toz ve yağının temizlenmesi en sona bırakılacak ve ayrı bir özenle temizlenecektir. c) Yer ve metal aksam temizliğinden sonra yalıtım sağlayan elemanların temizliği yapılacaktır. d) Trafo buşingleri en son temizlenecektir. Çıkmayan kirlerin temizliği için, Karbon- Tetra Klorid kullanılacaktır. 5.1.3. Trafolarda Yapılacak Kontrol ve İncelemeler; a) Trafo tekerleklerinin kilit durumları kontrol edilecektir. (Kilitler trafonun ray doğrultusundaki hareketini, tamamen önler durumda olmalıdır.) b) Yağ kaçağı yönünden trafoların bütün bağlantıları kontrol edilerek bağlantı noktaları yeniden sıkılacaktır. c) Bütün metal aksamı boya ihtiyacı yönünden kontrol edilecek gerekli kısımlar mevcut rengi ile tekrar boyanacaktır. d) Bütün elektrik ve mekanik bağlantıları, gevşeklik yönünden kontrol edilerek mevcut bağlantılar yeniden sıkılacaktır. e) Bütün elektrik bağlantıları, elektrik kontak teması yönünden kontrol edilerek yüzey temizliği yapılacaktır. ( Trafo buşing bağlantıları hariç. ) f) Baraların buşinglere bağlantısında, buşinglerin yatay yönde zorlanması durumu varsa, bu durum onarılacaktır. g) Termostat ve Bucholz rölesinin, fonksiyon testleri yapılacaktır. 7
h) Teneffüs cihazının kontrol edilmesi, gerekiyorsa silikajel (hidroskopik madde) kurutulması yapılacaktır. Filtre yağı tamamlanacaktır. ı) Ark boynuzları kontrol edilerek ark aralıkları yeniden ayarlanacaktır. 5.2. KESİCİLER (DİSJONKTÖRLER) 5.2.1. Çelik Yapı; a) Kesicinin çelik yapısı oturma ve yerinden oynama yönünden kontrol edilecektir. Gevşek bağlantıları sıkılarak kesicinin bu nedenle kasıntılı çalışması önlenecektir. b) Metal yapıları boya ihtiyacı yönünden kontrol edilecek, gereken yerleri boyanacaktır. 5.2.2. Kontrol ve İncelemeler; a) Giriş ve çıkışlardaki baraların kesiciye bağlantıları kontrol edilecek ve baralardan kesiciye mekanik yük gelmemesi sağlanacaktır. b) Elektrik bağlantı yüzeyleri kontrol edilecek ve gerekiyorsa yüzey temizliği yapılacaktır. 5.2.3. Temizlik; a) Hücrenin temizliği yapılacaktır. b) Çelik yapının ve ardından kesici kutupların temizliği yapılacaktır. c) Mekanizma bölümünü açarak, basınçlı hava yardımı ile temizliği yapılacaktır. 5.2.4. Düzeltme; a) Mekanizmayı; elamanların aşınması, kırık ve çatlakların varlığı, yayların durumu, ayar kaçıklıkları yönünden kontrol edilmesi gerekiyorsa mekanizmayı sökerek belirlenen aksaklıklar giderilecektir. b) Sabit ve hareketli kontakların kontrol edilmesi, varsa ark çapaklarının ince bir eğe ile ele alınması, ince bir zımpara kullanarak yüzey düzgünlüğünün sağlanması, ince bir zar oluşturacak şekilde kontak yüzeylerinin vazelinlenmesi yapılacaktır. c) Kesme hücresi elamanlarının kontrol edilmesi, gerekiyorsa ark izlerinin (malzemesine uygun yöntemle) temizlenmesi yapılacaktır. d) Kesici montajının ve ayarlarının yapılması gerçekleştirilecektir. e) Açma ve kapama işlemlerini yaparak kontak hareketlerinin kontrol edilmesi ve kontakların senkron hareketlerinin izlenmesi yapılacaktır. f) Hareket sonu kontaklarında kayma olup olmadığı ve kesici konumları ile tam çalışıp çalışmadığı kontrol edilecek, gerekiyorsa ayarları yapılacaktır. g) Sekonder devre ile ilgili bağlantıları kontrol edilecektir. h) Röle üzerinden verilecek sinyal ile açma ve tespit edilecek ve sonuçlar raporlanacaktır. 5.3. SF6 GAZI YALITIMLI METAL MUHAFAZALI HÜCRELER 5.3.1. Temizlik; a) Tüm hücrelerin temizliği yapılarak tozdan arındırılacaktır. 5.3.2. Kontrol; a) Gaz seviyesinin kontrolü yapılacaktır. b) Topraklama bağlantılarının kontrolü yapılacaktır. c) Fişli ve vidalı kablo başlıklarının kontrolü yapılacaktır. d) Trafo fideri için; d.1. Motorlu mekanizmalar mutlaka akü veya kaynağa bağlanacaktır. Aksi takdirde mekanizmalar sigortalar atsa bile açtırma yapmayacaktır. Bu durumda besleme kontrol edilecektir. d.2. Motorsuz mekanizmalar için trip fonksiyonu kontrolü yapılacaktır. 8
5.4. AKIM TRAFOLARI 5.4.1. Temizlik; a) Çelik yapının temizliği yapılacaktır. b) Yalıtılmış bölümlerin temizliği yapılacaktır. 5.4.2. Kontrol ve/veya İncelemeler; a) Primer bağlantıları kontrol edilecek, kontak yüzeyleri temizlenecektir. b) Bütün bağlantıları kontrol edilecek, gerekli görülen bağlantılar sıkılacaktır. c) Sekonder uç bağlantıları kontrol edilecektir. 5.5. GERİLİM TRAFOLARI 5.5.1. Temizlik; a) Çelik yapının temizliği yapılacaktır. b) Yalıtılmış bölümlerin temizliği yapılacaktır. 5.5.2. Kontrol ve İncelemeler; a) Primer bağlantıları kontrol edilecek, kontak yüzeyleri temizlenecektir. b) Bütün bağlantıları kontrol edilecek, gerekli görülen bağlantılar sıkılacaktır. c) Sekonder uç bağlantıları kontrol edilecektir. 5.6. PARAFUDRLAR 5.6.1. Temizlik; a) Çelik yapının temizliği yapılacaktır. b) Yalıtım bölümlerinin temizliği yapılacaktır. Çıkmayan kirlenmeler varsa, Karbon- Tetra- Klorid kullanılacaktır. 5.6.2. Kontrol ve İncelemeler; a) Y.G. Tarafı bağlantıları kontrol edilecek, gerekiyorsa kontak yüzeyleri temizlenecektir. b) Toprak iletkeni ile olan bağlantıları kontrol edilecek, gerekiyorsa kontak yüzeyleri temizlenecektir. c) Bütün bağlantıları kontrol edilecek, gerekli görülen bağlantılar sıkılacaktır. 5.7. AYIRICILAR 5.7.1. Temizlik; a) Çelik yapının temizliği yapılacaktır. b) Yalıtma bölümleri temizliği yapılacaktır. 5.7.2. Kontrol ve İncelemeler; a) Elektrikli bağlantıları kontrol edilecek, gerekiyorsa kontak yüzeyleri temizlenecektir. b) Bütün bağlantıları kontrol edilerek gerekli görülen bağlantıları sıkılacaktır. (Kumanda mekanizması dahil.) c) Bara bağlantılarındaki kasılmalar yüzünden, mesnet izolatörlerine mekanik yük gelmediği kontrol edilecektir. d) Hareketli ve sabit kontakları kontrol edilecek, gerekiyorsa ark çapaklarına ince eğe ve zımpara uygulayarak düzgün yüzey sağlanacaktır. Kontakları (ince) vazelinlenecektir. e) Kontak basma durumu kontrol edilecektir, gerekiyorsa kontak basma yay ayarlarını değiştirerek eksik veya fazla basmaları düzeltilecektir. f) Üç faza ait hareketli kontakların senkron hareket yönünden kontrollerin yapılması gerekiyorsa ayarları yapılacaktır. g) Mesnet ve itici izolatörleri kırık, çatlak, vb. yönünden kontrol edilecek, gerekiyorsa değiştirilecektir. 9
h) Kumanda mekanizması, kumanda boru ve mafsalları kontrol edilerek normal olduklarına ve normal çalıştıklarına bakılacaktır. 5.8. TOPRAKLAMALAR 5.8.1. Kontrol ve Bakımlar; a) Bütün cihazların (güç trafosu, kesici, ayırıcı, akım trafosu, gerilim trafosu, prafudr kablo başlığı vb.) gövdelerindeki ve bağlı oldukları çelik yapıdaki topraklama bağlantılarını sökerek, temas yüzeyleri temizlenecek. Gerekiyorsa alüminyum boya ile boyayarak bağlantı yenilenecektir. b) Bu bağlantılardan başlayarak, topraklama barasına kadar olan topraklama iletkenleri kontrol edilecek. Ek noktalarındaki bağlantıları sökerek, temas yüzeyleri temizlenecek, gerekirse alüminyum boya ile boyanacaktır. c) Topraklama barası üzerindeki bütün bağlantılar için de aynı işlem tekrarlanacaktır. d) Birbirlerine cıvata ile bağlı bütün metal aksamı ayrı bir birim kabul ederek, her birinin topraklama barasına bağlantı yolu üzerindeki bağlantıları için aynı işlem tekrarlanacaktır. e) Hücre kapılarının fleks topraklama bağlantılarının açılacak ve aynı işlem tekrarlanacaktır. f) Topraklanmamış birimler var ise, topraklama barasına bağlantıları yapılacak. (Birbirlerine cıvata ile bağlı birimlerin bu bağlantıları, topraklama yönünden elektriksel bir bağlantı sayılmaz.) g) Topraklama barasının, topraklama elektroduna yeraltından bağlantısını sağlayan bölümün en az 50 cm. lik kısmını açarak korozyon yönünden kontrol edilecektir. Aşırı derecede korozyona uğradığı belirlenirse, topraklama iletkeninin yeraltındaki bölümüne ve elektroda koşut bağlanan ikinci bir topraklama kurulacaktır. Tüm Trafo merkezlerine ait olan işletme ve koruma topraklama ölçüm raporları düzenlenecek, işletme ve koruma topraklamalarının 3 Ohm değerinden küçük olması sağlanacaktır. Topraklama malzemeleri idare tarafından verilecektir. 5.8.2. Ölçme; a) Topraklama barasını, topraklama elektroduna en yakın bağlantısından ayırarak topraklama elektrodunun topraklama direncinin ölçülmesi (bu ölçme, toprak altında kalan kısmın topraklama direncini verir) ve bulunan değerin doğruluğu kontrol edilecektir. b) Ayrılan bağlantıyı normale getirerek, topraklama direncini topraklama elektroduna en uzak bulunan 3 veya 4 noktadan tekrar ölçülmesi ( bu değerler; topraklamanın yeraltındaki kısmına ait topraklama direnç değeri ile aynı olmalıdır) daha büyük değerlerin ölçülmesi durumunda, ara bağlantılarda kötü temas olduğu belirleneceğinden hatalı bağlantının bulunarak onarılması (ölçme için, insanların en çok temas ettikleri noktaların seçilmesi uygun olur) yapılacaktır. 5.9. BARALAR Bara temizlikleri yapılacaktır. Bütün bara bağlantıları kontrol edilecektir. Gerekiyorsa yüzey temizliği yapılacak ve bağlantı noktaları yeniden sıkılacaktır. Gerekirse baralar yeniden boyanacaktır. 5.10. MESNET İZOLATÖRLERİ İzolatör temizlikleri yapılacaktır. Bağlantı gevşekleri kontrol edilecektir. Gerekenler sıkılacaktır. Baraların izolatör bağlantıları kontrol edilecektir. Kırılmış veya çatlamış izolatörler değiştirilecektir. 10
5.11. GEÇİT İZOLATÖRLERİ Dahilden dahile (D/D) ve dahilden harice (D/H) geçit izolatörlerinin temizlikleri yapılacak. Tij ve iletken bağlantılarını kontrol edilecek. Gerekirse temas yüzeylerini temizlenecektir. 5.12. KABLO BAŞLIĞI Harici ve dahili tip kablo başlıklarının temizlikleri yapılacak. Kasıntılı çalışma yönünden durumu kontrol edilecektir. Gerekiyorsa temas yüzeyleri temizlenecektir. 5.13. YERALTI KABLOLARI VE KABLO KANALLARI 5.13.1. Kontrol; a) Kablonun hariçte kalan bölümleri kanal içinde ise, mümkünse kanalları açılarak kablo kontrol edilecektir. Gerekiyorsa kanal temizlenecektir. b) Kablonun hariçte ve dahilde, toprak üstünde kalan bölümleri ve mekanik bağlantıları kontrol edilecektir. c) Kablonun mekanik bağlantısını sağlayan elemanların (kelepçe vb.) kablo izolasyonunu zedeleyip zedelemediğinin kontrolü yapılacaktır. Ölçü aleti ile kablo dış zırhında zedelenme olup olmadığı raporlanarak idareye verilecektir. 5.14. REDRESÖR 5.14.1. Redresör; a) Redresör panosunun dış ve iç (hava ile) temizliği yapılacaktır. b) Ölçü aletleri, sigortalar, doğrultucu elemanlar, şalterler, sinyal tertipleri v.b. elemanların normal çalışıp çalışmadığının kontrolü yapılacaktır. c) AC ve DC bağlantıları kontrol edilecek. Gerekli görülen bağlantılar sıkılacaktır. 5.15. PANOLAR 5.15.1. AG Ana Dağıtım Panoları; a) Panoların iç ve dış temizliği, basınçlı havadan da yararlanarak yapılacaktır. b) Pano teçhizatının normal durumda olduğu denetlenecektir. c) Bütün elektriksel bağlantıları kontrol edilecektir. 5.15.2. Kumanda-Sinyal-Koruma Panoları; a) Panoların iç ve dış temizlikleri, basınçlı havadan da yararlanarak yapılacaktır. b) Röle, yardımcı röle, sesli ve ışıklı sinyal, şalter ölçü aleti v.b. teçhizatın normal çalıştıkları görülecek. Rölelerin fonksiyon testleri yapılarak fonksiyon değerleri düzenlenmiş levhalar trafo binalarına asılacaktır. c) Elektrik bağlantıları kontrol edilerek gerekli görülen bağlantıları sıkılacaktır. 5.16. YERALTI KABLOLARI Pano, trafo ve bina beslemesi için kullanılan yer altı kablolarının güzergahı üzerinde yapılmış kazı, inşaat veya yapılanma çalışmaları incelenerek kablolarda herhangi bir hasar olup olmadığı Kontrol Heyetine bir rapor halinde bildirilecektir. 5.17. TRAFO KAPILARI VE KİLİTLER Trafolarda yeter büyüklükte, basınca dayanıklı, menteşeli, dışa doğru açılan ve kilitlenebilir kapılar bulunacaktır. Kapı kilitleri çalışır durumda olacak, herhangi bir zorlama ile açılmayacaktır. Yüklenici firma tarafından trafo merkezleri kapıları kontrol edilerek uygun olmayanlar düzeltilecektir. Gerekli önlemler yüklenici firma tarafından alınacaktır. 5.18. AYDINLATMA Trafo binalarında; güneş ışığının yetersiz kaldığı ya da olmadığı durumlarda gerekli müdahalelerin yapılabilmesine imkan verecek şekilde aydınlatma olacaktır. Aydınlatması yeterli olmayanlara yüklenici firma tarafından gerekli aydınlatmalar eklenecektir. 11
5.19. ÇELİK YAPI Cihaz montajlarında kullanılan kaideler, hücre bölmeleri, hücre kapıları v.b. tüm çelik yapının temizliği yapılacak. Boya ihtiyaçları kontrol edilecek ve gerekiyorsa boyanacaktır. 5.20. GÜVENLİK TECHİZATI Tüm güvenlik teçhizatı temizlenecek, sağlam ve güvenilir oldukları denetlenecek. Test edilerek güvenlik seviyeleri levhalar düzenlenmek şartı ile üzerlerine takılacaktır. Güvenilir olmayanları servisten kaldırılarak yenisi ile değiştirilecektir. Ölüm tehlikesi levhaları tamamlanacaktır. 6. İLGİLİ DÖKÜMANLAR: 6.1. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası; Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme Sorumluluğu İlgili Yasa ve Yönetmelikler Tip Sözleşme ve Tip Formlar. 12