SINIR GÜVENLİĞİNDE JEOFİZİK KONTROL 18.01.2013 İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Ali Osman Öncel Bölüm Başkanı Bilim Danışmanı Prof. Ali Osman Öncel İstanbul Üniversitesi Yürütücü Emre ÖZCAN İstanbul Üniversitesi Teknik Personel Seda ALP İstanbul Üniversitesi
ÖZET. Klasik sınır devriye sistemlerinde yoğun insan ihtiyacından dolayı sıkıntı çekilmektedir. Son yıllarda, insansız sınır devriye sistemleri yüksek teknolojik cihazlarla işletilmektedir. Bunlara ragmen, tek bir teknikle sistem oluşturulduğunda çok defa yanlış alarmın verilmesi gibi içinden çıkılmaz sorunlar oluşturabilmektedir. Birbiriyle uyumlu çeşitli teknolojilerin kullanılması ile koordine edilebilen sistemin geliştirilmesi sonucu hassasiyet sağlanacaktır. GİRİŞ. Sınır Devriye sistemleri son yıllarda ulusal güvenlik endişelerinin artması ile önem kazanmıştır. Tüm sınır boyunca güvenlik ve korumanın sağlanmasında en büyük güçlük devriye gezecek çok sayıda insana ihtiyaç duyulmasıdır. Klasik sınır devriye sistemi güvenlik kontrol noktası ve sınır birliklerinden oluşur. Yüksek doğruluklu gerçek zamanlı sınır izlemesi ve en az insan ihtiyacı, çoklu izleme tekniklerini gerektirir. Border Sense (Sınır Algılayıcı), yeni bir sınır devriye sistem taslağı olup, hibrid kablosuz sensor ağlarına dayanılarak en az insan sayısı ile sınır ihlalini doğru olarak izlemek ve belirlemede kullanılır. BORDER SENSE JEOFİZİK SINIR GÜVENLİK SİSTEMİ. Mevcut sınır devriye teknikleri ile karşılaştırıldığında Border Sense (Sınır Algılayıcı) şu avantajları sağlamaktadır: Multimedya sensorleri oldukça geniş alanda doğru şekilde taramayı sağlar, Yer sensorleri multimedia sensorleri ile taranmayan durumlarda ilave bilgi sağlar, Yeraltı sensorleri gizleme amaçları için tercih edilmeyen araçların yer üzerinde görülebilir uygun system işlevselliğini garanti eder, Mobil sensorler sınır ihlali izlemesini sağlarlar. Bu ihlali yapanları belirledikten sonra da izleme yeteneğine sahiptir, Ağ işlemiyle, heterojen sensorler yardımıyla sınır ihlalini tespit eder ve aynı anda yetkililere rapor eder. Tüm bunlara gore de sınır devriye sisteminin hem operasyonel hem de yerleştirme maliyeti ciddi şekilde azaltılabilir. Yanda verilen şekilde gösterildiği gibi Border Sense (Sınır algılayıcı) Jeofizik sistem yapısı 3 tabakaya sahiptir. Tek başına yüzey veya kuyu içi jeofizik sensorleri eş zamanlı ve birlikte kullanılır ve buda yüksek kaliteli izleme izleme sağlar. İkinci tabaka üzerine yerleştirilecek Prof. Dr. Ali Osman Öncel Page 2 19/01/2013
çok-kanallı jeofizik sensörler, sistemin çalışma hassiyetini daha fazla geliştirir. Mobil yer robotları ve insansız hava araçları ilave kapsam ve esneklik sağlayarak en üst tabakayı teşkil ederler. Border Sense Jeofizik (Jeofizik Sınır Algılayıcı) nîn yerleştirilmesinde takip edilmesi gereken aşamalar özetlenerek verilmiştir: Yüzeyden ve derinden izleme yapacak yüzey ve kuyu içi sismometrelerin yerleştirilmesidir. Bu da kendi aralarında manuel ve gelişigüzel yerleştirme olarak ikiye ayrılmaktadır. Gözetleme kulelerinin yerleştirilmesidir. İnsansız hava araçlarının yerleştirilmesidir. Border Sense (Sınır Algılayıcı) çalıştırma taslağı, ortak sınır ihlali tarayıcısı, sınır ihlali izleyicisi ve algılamaya yönelik iletişimden oluşmakta olup, algılamaya yönelik iletişimde kendi arasında sensorkamera veri aktarımı ve kamera-komuta merkezi veri aktarımı olarak ikiye ayrılmıştır. Yüzey ve kuyuiçi jeofizik sensorleri için uyarlanabilen algılayıcı bulunması, kamera ve sensorler arasındaki koordinasyonu sağlanması gibi devamlı çalışan uyarlanabilen iletişim protokolleri araştırmada yaşanan güçlükler olarak sıralanabilir. SONUÇ. Kısa proje taslağında, Border Sense Geophysics (Jeofizik Sınır Algılayıcı) tanıtılarak mevcut sınır devriye sistemlerinin doğruluk algısının geliştirilmesi ve sınır devriyesindeki kullanılacak insan sayısını azaltacak hibrid kablosuz sensor ağ yapısı oluşturabildiği ifade edilmiştir. Bununla ilgili gelecekte yapılacak çalışmalar Border Sense (Sınır Algılayıcı) sisteminin çalıştırılma taslağı ve yerleştirilmesi amaçlanarak simulasyon değerlendirmelerini içermelidir. Daha Fazla Bilgi İçin. Zhi Sun, Pu Wang, Mehmet C. Vuran, Mznah A. Al-Rodhaan, Abdullah M. Al-Dhelaan, Ian F. Akyildiz, BorderSense: Border patrol through advanced wireless sensor networks, Elsevier Ad Hoc Networks, 2011 Prof. Dr. Ali Osman Öncel Page 3 19/01/2013
Görevlilerin Özgeçmişleri Prof.Dr. Ali Osman Öncel Birim E-posta : Jeofizik Mühendisliği : oncel@istanbul.edu.tr Telefon : (+90) 212-4737284 Web Görev Adres Eğitim Bilgileri : https://www.xing.com/profile/aliosman_oencel : Mühendislik Bilimleri Bölüm Başkanı Mühendislik Fakültesi Erasmus Kordinatörü : İstanbul Universitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Bölümü, 34825 Avcılar- Istanbul Lisans: 1985 yılında girmiş olduğu İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği bölümünden 1989 yılında mezun oldu. Deprem Araştırma Dairesinde, "Tünel Güzergahlarının Sismik Kırılma Yöntemi ile Zemin Etüdünün Yapılması" üzerine çalışmalarda bulunarak bitirme projesini tamamladı. Yüksek Lisans Çalışması: 1989 yılında Yüksek Lisans eğitimine başladı ve "Kuzey Anadolu Fay Zonu nda ki Depremlerin İstatistiksel Analizi" başlıklı yüksek lisans çalışmasını 1992 yılında bitirdi. Doktora Çalışması: 1992 yılında İstanbul Üniversitesinde Doktora çalışmalarına başladı. 1993 yılında Edinburgh Üniversitesi Jeoloji ve Jeofizik Bölümüne, önerdiği doktora projesi kabul edildi. Doktora çalışmalarının bir kısmını misafir araştırmacı statüsünde, Edinburgh Üniversitesinde tamamladı. Daha sonra, İstanbul Üniversitesinde doktora çalışmalarına devam ederek tamamlamış olduğu çalışması ile 1996 yılında "Turkiyede'ki Doğrultu Atımlı Fay Zonlarının Fraktal Analizi" başlıklı çalışması ile doktor unvanı aldı. Post-Doktora Çalışmaları: 1998-1999 yılları arasında Japonya Yer Bilimleri servisinde, "Japonya'nın Fay ve Deprem Dağılımlarının İstatistiksel Mekaniği" ve "Marmara Bölgesinde ki Küçük Depremlerin İncelenmesi ve Deprem Tehlikesi" üzerine, 2001-2003 yılları arasında da Kanada Yer Bilimleri Servisinde, "Kanada'da ki Büyük Depremlerin Coulomb Gerilme Modellemesi", 2003-2004 yılları arasında Japon Yerbilimleri Servisine bağlı Aktif Fayları Araştırma Merkezinde de, "Batı Anadolu'da Deprem Dağılımları ve GPS'den Belirlenen Kabuk Gerilmesi Dağılımlarının İstatistiksel Mekanik Açısından İncelenmesi ve İlişkilendirilmesi" konularında çalışmalarda bulundu. 2008-2010 yılları arasında Alberta Üniversitesinde, "Kuzey Alberta Grosmont Petrol Sahasının Karakterizasyonu" konusunda çalışmalarda bulundu. Yayınları: Çalışmalarının büyük bölümü Sismoloji konusunda Dünya nın en iyi 20 sine giren sismoloji dergilerinde yayınlandı ve ayrıca bu dergilerin bazılarında hakem olarak da görev yapmaktadır. Uluslararası ve ulusal 20 yayın ve 30'dan fazla vermiş olduğu bilimsel tebliğlerle yayınlanmış toplam 50 çalışması vardır. Çalışmaları bugüne kadar yaklaşık 90 nın üzerinde atıf almıştır. Prof. Dr. Ali Osman Öncel Page 4 19/01/2013
Prof. Dr. Ali Osman Öncel Page 5 19/01/2013