İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü
GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN SES OLARAK TANIMLANIR.
Ses; Hava basıncındaki dalgalanmaların kulaktaki etkisinden ileri gelen fiziksel bir duygu olarak da tanımlanabilir. Genç ve sağlıklı bir kulak 20 hz. İle 20000 hz. Frekanslar arasındaki seslere Uyum sağlar yani bu aralıktaki sesleri Duyabilir. Yine, genç ve sağlıklı bir kulak 20 μpa Şiddetindeki ses ile 200 pa şiddetindeki sesleri sağlıklı olarak duyabilir.
İŞİTME KAYBINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1 - GÜRÜLTÜYÜ MEYDANA GETİREN SESİN ŞİDDETİ, 2 - GÜRÜLTÜYÜ MEYDANA GETİREN SESİN FREKANS DAĞILIMI, 3 - GÜRÜLTÜDEN ETKİLENME SÜRESİ, 4 - GÜRÜLTÜYE KARŞI KİŞİSEL DUYARLILIK, 5 - GÜRÜLTÜYE MARUZ KALAN KİŞİNİN YAŞI, 6 - GÜRÜLTÜYE MARUZ KALAN KİŞİNİN CİNSİYETİ.
YER VE KONUMLARA GÖRE GÜRÜLTÜ DÜZEYLERİ GÜRÜLTÜ DÜZEYİ YER VE KONUM 0 db İşitme eşiği 20 db Sessiz bir orman 30 db Fısıltı ile konuşma 40 db Sessiz bir oda 50 db Şehir içinde bir büro 60 db Karşılıklı konuşma 70 db Dikey matkap 80 db Yüksek sesle konuşma 90 db Kuvvetlice bağırma 100 db Dokuma salonları 110 db Havalı çekiç, Ağaç işleri 120 db Bilyeli değirmen 130 db Uçakların yanı 140 db Ağrı Eşiği
GÜRÜLTÜNÜN İŞİTME KAYBI DIŞINDAKİ ETKİLERİ GÜRÜLTÜLÜ ORTAMLARDA KALAN VEYA YAŞAYAN İNSANLARDA Konsantrasyon, dikkat ve reaksiyon kapasitesi zayıflayabilir. Yorgunluk, uyku bozuklukları ve geç uyuma halleri görülebilir. Merkezi sinir sistemi bozuklukları, baş ağrıları ve stresler görülebilir. Metobolik ve hormonel bozukluklar görülebilir. BİRDEN BİRE ŞİDDETLİ BİR GÜRÜLTÜNÜN ETKİSİNDE KALINDIĞINDA Kan basıncı (tansiyon) yükselmesi görülebilir. Kan dolaşımı bozukluğu görülebilir. Solunum hızı değişmesi ve Terlemenin artması gibi hususlar görülebilir. GÜRÜLTÜ AYRICA Konuşurken bağırma, Sinirli olma hali, Karşılıklı anlaşma zorluğu, Kişiler arasındaki ilişkilerde olumsuzluklar ve İş kazalarının artmasında etkin rol oynar.
HİÇ BİR ÖNLEM ALINMAKSIZIN GÜRÜLTÜ DÜZEYLERİNE GÖRE GÜNDE EN FAZLA ÇALIŞILABİLECEK SÜRELER GÜRÜLTÜ DÜZEYİ GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİ 90 db(a) dan az Süresiz 90 db(a) 8 Saat 92 db(a) 6 95 db(a) 4 97 db(a) 3 100 db(a) 2 102 db(a) 1,5 105 db(a) 1 110 db(a) 0.5 115 db(a) 0.25 115 db(a) dan çok Çalışılamaz
GÜRÜLTÜDEN MEYDANA GELEN İŞİTME KAYBININ KESİN TANISI İÇİN 1 - Odyometrik test yapılmalı, değerlendirmede 40 yaşından sonraki her yaş için 0.5 db(a) düşme fizyolojik olarak hesaplanmalıdır. 2 - İşyerindeki gürültü düzeyi ölçülmeli ve işitme kaybına sebep olacak düzeyde gürültünün olduğu saptanmalıdır. 3 - İşe girişte ve periyodik muayenelerde çekilmiş odyogramlardan da yararlanılmalıdır. 4 - İşitme zorluğuna sebep olan diğer etkenler giderilmelidir. 5 - Geçici işitme kayıpları bertaraf edilmelidir.
GÜRÜLTÜDEN KORUNMA YÖNTEMLERİ A TEKNİK KORUNMA a) GÜRÜLTÜ KAYNAĞINDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER 1 Kullanılan makinelerin, gürültü düzeyi düşük makineler ile değiştirilmesi, 2 Gürültü düzeyi yüksek olarak yapılan işlemin, daha az gürültü gerektiren işlemle değiştirilmesi, 3 Gürültü kaynağının ayrı bir bölmeye alınması. b) GÜRÜLTÜLÜ ORTAMDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER: 1 Makinelerin yerleştirildiği zeminde, gürültüye ve titreşime karşı yeterli önlemlerin alınması, 2 Gürültü kaynağı ile gürültüye maruz kalan kişi arasına gürültüyü önleyici engel koymak, 3 Gürültü kaynağı ile gürültüye maruz kalan kişi arasındaki mesafeyi artırmak, 4 Sesin geçebileceği ve yansıyabileceği duvar, tavan, taban gibi yerleri ses emici malzeme ile kaplamak. c) GÜRÜLTÜNÜN ETKİSİNE MARUZ KALAN KİŞİDE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER: 1 Gürültüye maruz kalan kişinin, sese karşı iyi izole edilmiş bir bölme içine alınması, 2 Gürültülü ortamdaki çalışma süresinin kısaltılması, 3 Gürültüye karşı etkin kişisel koruyucu kullanmak.
KULAK KORUYUCULARININ GÜRÜLTÜ ENGELLEME DEĞERLERİ CİNSİ AZALTMA DERECESİ PAMUK 5-16 db PARAFİNLİ PAMUK 20-35 db CAM PAMUĞU 7,5-32 db KULAK TIKACI 20-45 db KULAKLIK 12-48 db
KULAKLIKLARININ ALIŞTIRMA PROGRAMLARI SABAH ÖĞLEDEN SONRA 1. GÜN ½ Saat ½ Saat 2. GÜN 1 Saat 1 Saat 3. GÜN 2 Saat 2 Saat 4. GÜN 3 Saat 3 Saat 5. GÜN Tüm vardiya süresince
SONUÇ Zararlı gürültü kaynaklarını tespit ediniz. Gürültüye maruziyetin önlenmesinde idari ve mühendislik kontrollerini kullanınız. Yüksek gürültülü alanlarda bulunan ikaz işaretlerine riayet ediniz. Kulak koruyucularını tam anlamı ile kullanınız