Amaç ve Kapsam T.C. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANE VE DOKÜMANTASYON YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM MADDE -() Bu Yönerge, Turgut Özal Üniversitesi kütüphanelerinde verilen hizmetlerin organizasyonu, tanımı, kullanıcıların ve çalışan personelin görev ve sorumlulukları ile çalışma esaslarını oluşturmak, kullanıcıların kütüphane kaynaklarından düzenli ve verimli bir şekilde yararlanması ve kaynakların korunmasına ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır. Merkezi Kütüphane MADDE -() Kütüphane hizmetlerinin tek bir merkezi kütüphane olarak örgütlenmesi ve yürütülmesi esastır. Merkezi kütüphaneye bağlı kalmak şartıyla fakülteler ve yüksekokullar kütüphane kurabilir. İKİNCİ BÖLÜM Kütüphane Yönetimi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı MADDE 3-() Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı, kütüphanenin yöneticisi ve temsilcisidir. Kütüphanede çalışan bütün görevliler üzerinde genel yönetim, denetim, iş bölümü yapma, çalışma düzeni kurma, yetiştirme, hizmet içi eğitim sağlama görev ve yetkilerine sahiptir. Kütüphane Dokümantasyon Daire Başkanlığı Tarafından Yürütülecek Hizmetler MADDE 4-() Üniversitedeki eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerinin gerektirdiği kaynakları sağlamak ve hizmete sunmak, () Kullanıcıların kütüphane hizmetlerinden daha hızlı ve etkin bir şekilde yararlanmalarını sağlamak, (3) Kütüphanecilik alanındaki gelişmeleri yakından takip etmek, (4) Kütüphane hizmetlerinin standartlaştırılmasını sağlamak ve denetlemek, (5) Kütüphanenin bütçesini hazırlamak ve Rektörlük makamına sunmak, (6) Kütüphane ve dokümantasyon hizmetleri ile ilgili yıllık faaliyet raporunu hazırlamak ve Rektörlük makamına sunmak, (7) Rektörlük tarafından verilecek diğer görevleri yürütmek. Kütüphane Komisyonu MADDE 5-() Kütüphane Komisyonu, Rektörün görevlendireceği bir öğretim üyesinin başkanlığında, fakülteler, enstitüler, yüksekokullar ve meslek yüksekokullarından birer öğretim elemanı, kütüphane ve dokümantasyon daire başkanı, Rektörlüğe bağlı bölüm başkanlıklarından birer öğretim elemanı ve öğrenci konseyinin seçtiği bir temsilciden oluşur. () İlgili birimlerin temsilcileri, bağlı bulundukları birimlerin yöneticileri tarafından, Öğrenci Konseyi temsilcisi de Öğrenci Konseyi Başkanlığı tarafından belirlenerek Rektörün onayına sunulur. Üyeler, üç yıl görev yapmak üzere atanır. Görev süresi boyunca Rektörün onayı ile Komisyon üyelerinde değişiklik yapılabilir (3) Kütüphane Komisyonu, her yarıyılda en az bir kere toplanır. Toplantılardan en az bir hafta önce üyelere toplantı için yazılı çağrı yapılır. Komisyonun sekretarya hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yürütülür. Toplantıda kararlar oy çokluğu ile alınır. Alınan kararlar onay için Rektörlük makamına sunulur. (4) Komisyon üyeleri, şu konularda Daire Başkanlığına gerekli desteği sağlar: a) Sunulan hizmet ve imkânlardan en iyi şekilde yararlanabilmesi için gerekli kuralların belirlenmesi, b) Mevcut hizmetlerin tanıtılması,
c) Kaynak ihtiyaçlarının belirlenerek kütüphaneye iletilmesi, ç) Kaynak konusundaki taleplerin değerlendirilmesi, d) Kütüphane çalışma saatlerinin belirlenmesi. MADDE 6-() Kütüphane personelinin görevleri; a) Kütüphanede verilecek hizmetleri bu yönerge hükümlerine göre yürütmek, b) Kütüphane faaliyetlerine ilişkin gerekli verileri toplayıp değerlendirmek, yapılacak planlamalarda ve iletilecek önerilerde bu verilerden yararlanılmasını sağlamak, c) İhtiyaç duyulan kaynakları kütüphane yönetimine bildirmek, ç) Kütüphanecilik alanındaki gelişmeleri izleyerek kütüphane yönetimine bilgi vermek, d) Daire Başkanı tarafından verilecek diğer görevleri yerine getirmek. Kütüphane Hizmetleri MADDE 7 () Kütüphane hizmetleri Teknik Hizmetler ve Okuyucu Hizmetleri olmak üzere iki başlık halinde düzenlenir ve yürütülür. () Teknik hizmetler; (a) Kitap, süreli yayın, tez, görsel-işitsel materyallerin seçimi, satın alınması ve bağış veya değişim yolu ile sağlanması, b) Sağlanan kaynakların Üniversite kütüphanesine uygun bir şekilde tasnif edilmesi, teknik okuma ve kataloglama işlemlerinin yapılması, sınıflandırılması ve ihtiyaç sahiplerinin kullanımına hazır hale getirilmesini kapsar. (3) Okuyucu hizmetleri; (a) Kullanıcıların kütüphane kaynaklarından yararlanmalarının sağlanması ve danışma hizmetinin verilmesi, (b) Ödünç verme, fotokopi, yayın taraması ve benzeri hizmet olanaklarının sunulması, (c) Kütüphanede bulunamayan konu veya yayınlar hakkında, kullanıcının, elektronik yayınlara erişimi için telif hakları çerçevesinde, ulaşabileceği ilgili kurumlara yönlendirilebilmesi, (d) Kütüphanede bulunamayan konu veya yayınlar hakkında basılı kitaplar için yurtiçinde hizmet veren başka üniversite kütüphanelerinden, eğer yayın mevcut ise, Kütüphaneler arası İşbirliği kapsamında temin etme yoluna gidilmesi, d) Görsel-işitsel araç-gereç ve materyalin kullanıcının hizmetine hazır halde tutulması, e) Kütüphane hizmetlerinin tanıtılması ve hizmetlerden yararlanmanın yaygınlaştırılması için Üniversite içinde tanıtıcı faaliyet ve programlar yapılmasını kapsar. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kütüphane Koleksiyonunun Oluşturulması Satın Alınacak Yayınların Seçimi ve Sağlanması MADDE 8-() Akademik ve idari birimler, akademik ve idari personel ile öğrenciler kendi çalışma ve ilgi alanlarına yönelik yayın isteklerini kütüphane yönetimine bildirir. Bireysel istekler akademik yıl içerisinde kütüphane yönetimine bildirilir. Yapılan istekler mali imkânlar çerçevesinde değerlendirmeye alınır. ()Yayın isteklerinin satın alınmasına karar verilirken; a) Kütüphane koleksiyonuna girecek olan kaynakların, üniversitenin genel eğitim politikasına ve amaçlarına uygun olması, b) Üniversitede yapılan öğretim ve araştırmaları destekleyici nitelikte olması, c) Dersler için temel ve referans kaynaklara öncelik verilmesi göz önünde bulundurulur. Bağış ve Değişim MADDE 9-() Kütüphane yönetimi, kitap, süreli yayın, kitap dışı kaynak ve ihtiyaç duyulan diğer kaynakları bağış olarak kabul edebilir. Bağış alınacak yayınlar, üniversite kütüphanesine uygun niteliklere sahip, güncelliğini veya bilimsel özelliğini yitirmemiş, Üniversitede verilen eğitime uygun ya da araştırmacıları bilimsel, sosyal ve kültürel yönlerden destekleyici nitelikte olmalıdır.
() Kütüphanelerde bulunan mükerrer kaynaklar müracaat eden kütüphanelere Komisyon kararı ile bağışlanabilir veya karşılıklı değişim yoluna gidilebilir. (3) Yapılan bağışların kütüphane kaynaklarına dahil edilebilmesi için kütüphane personeli ve öğretim elemanlarından oluşan bir değerlendirme komisyonu kurularak yayınlar içerik, şekil, bilimsellik yönünden değerlendirilir ve seçilen eserler kütüphane kaynaklarına dahil edilir. (4) Bağış yapan kişiler yaptıkları bağışlarla ilgili sonradan herhangi bir hak ve talepte bulunamazlar. (5) Turgut Özal Üniversitesinde yayımlanan bilimsel çalışmalar (makale, tez, ders notları, araştırma projeleri vb.) Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından elektronik ortamda ve basılı olarak arşivlenir ve telif hakları gözetilerek serbest erişime sunulur. Genel Kurallar DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kütüphanenin Kullanımı ve İlişik Kesme MADDE 0-() a) Kütüphanelerin açılış kapanış saatleri ve buna bağlı olarak kütüphane personelinin çalışma zamanları Kütüphane Komisyonu Başkanının onayı ile Daire Başkanlığı tarafından belirlenir. b) Kütüphane içerisinde yer alan grup çalışma odaları kütüphane personeline önceden bildirilerek kullanılır. c) Kütüphane içerisinde genel kullanıma açık yerlerde yiyecek ve içecek maddeleri tüketilmez. ç) Kullanıcılar, yanlarında bulunan şahsi eşyalarını korumakla yükümlüdür. Bunların çalınmasından veya kaybolmasından kütüphane personeli veya Üniversite sorumlu tutulamaz. d) Kütüphane içerisinde genel kullanıma açık yerlerde cep telefonu kullanılmaz ve yüksek sesle konuşup gürültü yapılmaz. Ödünç Alma Kuralları MADDE -() Turgut Özal Üniversitesi öğrencileri ile akademik ve idari personeli dışındaki kullanıcılar ödünç yayın alamazlar; ancak Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığının izni ile kaynaklardan kütüphane içinde yararlanabilirler. () Tezler, ciltlenmemiş dergiler, sözlük, ansiklopedi gibi danışma kaynakları, nadir ve özel değere sahip eserler haricindeki kaynaklar ödünç verilebilir. Ödünç Alma ve İade Süresi MADDE -() Kitapların ödünç alma süresi takvim günü olarak, a) Lisans ve lisansüstü öğrencileri en fazla 6 kitap olmak üzere gündür. b) Akademik ve idari personel için en fazla 8 kitap olmak üzere 30 gündür. () Tüm kullanıcılar en fazla iki defa ek süre alabilir. Ek süreler lisans ve lisansüstü öğrencileri için 7 gün, akademik ve idari personel için ise 5 gündür. (3) Tüm kullanıcılar, en fazla 5 adet ciltli dergi, en fazla 3 adet elektronik ve görsel-işitsel kaynağı 7 gün için ödünç alabilir. (4) Ciltli dergilerle elektronik ve görsel/işitsel kaynaklarda ek süre 3 gündür. (5) Rezerv edilmiş kaynaklarda ek süre verilmez. (6) Kitapla bağlantılı olan CD ler kitapla birlikte teslim edilir. Rezerv Yayınlar MADDE 3-() Akademik personelden gelen istekler doğrultusunda tespit edilen kitaplar rezerv kaynak olarak ayrılır. Rezerv koleksiyonunda bulunan kaynaklar kısa süreli ödünç verilebilir. Bu kaynaklar tüm kullanıcılar için mesai saatleri içinde 3 saat kütüphane içerisinde kullanabilir. Yayın Ayırtma İşlemi MADDE 4-() Yayın ayırtma işlemlerinde aşağıdaki kurallara uyulur: a) Başka kullanıcılarda bulunan kaynaklar ayırtılabilir. b) Ödünç verilen bilgi kaynakları için ayırtma işlemi yapılır. 3
c) Ayrılan bilgi kaynakları duyurudan itibaren 3 gün içinde alınmazsa ayırtma işlemi iptal edilir. ç) Üyeler en fazla bilgi kaynağını ayırtabilirler d) Akademik ve idari personel ile öğrenciler ayırtma işlemini Kütüphane Otomasyon Sisteminden yapabilirler. Elektronik Kaynaklardan Yararlanma MADDE 5-() Üniversite kullanıcıları kendilerine sağlanan Internet Protokol (IP) numarası ile kütüphanenin abone olduğu elektronik yayınlara üniversite içinden ve Proxy sunucusu aracılığı ile üniversite dışından erişebilirler. Bu kullanım sırasında abonelik hizmeti veren firma ile kütüphane arasında yapılan lisans anlaşmasına uyulması zorunludur. Bu kurallara uymayan kullanıcıların sisteme erişimleri kısıtlanabilir, ihlal yükümlülüğünden doğacak maddi cezalar kendilerine ödetilir. Kütüphaneler Arası Ödünç Alma-Verme Hizmeti MADDE 6-() Kütüphanede bulunmayan yayınların (kitap ve makale) diğer yurtiçi kütüphanelerden, aynı şehirde bulunan üniversite kütüphaneleri hariç olmak üzere, ödünç olarak temin edilmesi yoluna gidilir. Kütüphaneler arası ödünç verme ve fotokopi işlemleri aşağıdaki kurallar çerçevesinde yürütülür: a) Kütüphaneler arası ödünç verme hizmetinden, üniversiteler ve araştırma kurum kütüphaneleri yararlanabilir. b) Üniversite kütüphanelerine, bir kullanıcı için en fazla üç kitap gün süreyle ödünç verilir. c) Ödünç alınan kitapların süreleri, başka bir istek yoksa bir kez uzatılabilir. Uzatma işlemi yapılabilmesi için, sorumlu kütüphanecinin elektronik-posta göndermesi gerekmektedir. ç) İadesi gecikmiş kitap bulunduğunda, söz konusu kütüphaneden gelecek yeni istekler işleme konulmaz. d) Ödünç aldığı bilgi kaynaklarının iadesini 0 günden fazla geciktiren kullanıcıya bir yıl süre ile ödünç bilgi kaynağı verilmez. e) Üzerinde gecikmiş kaynak bulunan kütüphane, mektup ya da e-posta ile iki kez hatırlatmaya rağmen kitabı göndermediği takdirde kaynak kayıp işlemi görür ve cezası ödenene kadar istekler karşılanmaz. f) Kaynakların kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek zararlardan, geç iadeler ve kayıplardan (kargoda kaybolmalar dahil) yetkili kütüphaneci ve bağlı bulunduğu kütüphane, Turgut Özal Üniversitesi Kütüphanesine karşı sorumlu tutulur. g) Ödünç alınan kaynakların kaybedildiği veya geri verilmediği durumda, istek yapan kütüphane, kaynağın piyasa değerine % 50 ekleyerek ve gecikme cezası da ilave edilerek hesaplanan değeri ödemeyi kabul eder. ğ) Kaybedilmiş veya iade edilmemiş bir kaynağın baskısının bulunmaması ya da piyasada bulunamaması durumunda yayının piyasa değerine % 50 ilave edilerek gecikme cezası ile birlikte ödenmesi gerekmektedir. h) Fiyatı belli olmayan kaynaklar için kütüphane yönetimi tarafından piyasa araştırması yapılarak bir bedel belirlenir ve bu bedelin ödenmesi sağlanır. ı) Kullanıcı, gecikme cezaları ve kaynak kayıpları ile ilgili yönetmelik ve yönerge değişikliklerini kütüphaneden yararlanmakla kabul etmiş sayılır. i) İstek yapılan kaynaklar kargo ile gönderilir. Kütüphanemize iade edilmesi gereken bilgi kaynaklarının da kargo ile ulaştırılması gerekmektedir. Kargo ile ilgili tüm masraflar isteği yapan kütüphaneye aittir. j) Kütüphaneler arası İşbirliği Sistemi ile ödünç kaynak temininde kargo ücreti akademik ve idari personel taleplerinde Üniversite tarafından karşılanır. Öğrencilerden gelen taleplerde kargo ücreti öğrenci tarafından karşılanır. k) Dergiler, referans kaynakları, nadir eserler, rezerv ve görsel-işitsel kaynaklar ödünç verilmez. l) Diğer üniversitelerden kaynak temini durumunda kaynağı sağlayan üniversite kütüphanesinin kuralları geçerlidir. İlişik Kesme MADDE 7-() Üniversiteden geçici ya da sürekli olarak ilişiği kesilen akademik ve idari personel ile öğrenciler için aşağıdaki kurallar uygulanır: 4
a) Üniversiteden ilişiği kesilen akademik ve idari personel ile kayıt donduran, öğrenimi bırakarak üniversiteden ayrılan ya da mezuniyete hak kazanan öğrencilerin kütüphaneden ödünç aldığı kitap veya dergiyi iade etmeden izin, ilişik kesme, kayıt dondurma, ayrılma ya da mezuniyet işlemleri tamamlanamaz. b) Bu işlemlerin tamamlanabilmesi için düzenlenen İlişik Kesme Belgesinin Daire Başkanlığı tarafından imzalanması zorunludur. Üzerinde kütüphaneden ödünç aldığı kitap kayıtlı olduğu halde üniversiteden ayrılan akademik ve idari personel ya da öğrenci, gerekli hukuki işlem yapılmak üzere Rektörlük makamına bildirilir. c) Kütüphaneye kaynak ve/veya para borcu olan öğrencilerin, ilişik kesme belgeleri onaylanmaz. Yürürlük BEŞİNCİ BÖLÜM Yürürlük ve Yürütme MADDE 8-() Bu Yönerge, Turgut Özal Üniversitesi Senatosunda onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 9-() Bu Yönerge hükümlerini Turgut Özal Üniversitesi Rektörü yürütür Yönergenin Kabul Edildiği Senato Kararının 3.0.00 4/ Yönergedeki Değişikliğin Kabul Edildiği Senato Kararının 7.0.00 6/4 Değişiklik Yapılan Madde Metin Değişikliği 5-() Yönergedeki Değişikliğin Kabul Edildiği Senato Kararının 3.03.03 8/ Değişiklik Yapılan Madde Madde numarası değişikliği 7. madde yeni madde olarak eklenmiş, mevcut 7. madde 8 numaralı madde olarak ve takip eden maddeler buna göre değiştirilmiştir. Metin değişikliği -(), 5-(), 5-(), 5-(4), 8-(), 9-(, 5), 0- (-a, e), -(, 3), 3-(), 4-(-d), 6-(-b, j), 7- (-b) 5