LABORATUVARLAR ARASI KARŞILAŞTIRMA ÖLÇÜMÜ (LAK) Konu: HACİM (Mikropipet) KALİBRASYONU Organizatör: JERA ELEKTRONİK SAN.TİC.LTD.ŞTİ. TARİH: 02.05.2013 Sayfa : 1 / 7
1. AÇIKLAMA Bu Laboratuvarlararası karşılaştırma ölçümü akredite olmuş kalibrasyon laboratuvarların HACİM alanında gerçekleştirdiği ölçüm sonuçlarının karşılaştırılması amacını güder. Laboratuvarlararası karşılaştırma ölçümleri ISO/IEC 17025:2005 standardının 5.9. maddesinde gerekliliğinin belirtildiği gibi, ölçüm sonuçları kalitesinin izlenebilirliğinin sağlanması adına en önemli araçtır. Ölçüm birlikteliğini ve ölçüm sonuçlarının güvenirliğini sağlamak bütün kalibrasyon laboratuvarlarının hedefidir. 2.0 GENEL BİLGİLER 2.1 Amaç LAK nın genel amacı, laboratuvarların genel olarak kullandığı prosedür ve metotları (ISO 8655-2) uygulayarak HACİM (Mikropipet) kalibrasyonunu yapmaktır. Bu karşılaştırma ölçümü programı, ölçme alt yapısına sahip tüm laboratuvar, kurum ve kuruluşların ölçme yeteneklerini geliştirmesine ve standardın daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. 2.2 Ölçüm Metodu Genel olarak Laboratuvarlar tarafından referans alınan Standart (ISO 8655-2) ve Rehber Dokümanlar uygulanacaktır. Metodun genel Laboratuvar uygulamalarına yakın bir şekilde gerçekleştirilmesi önerilir. Laboratuvarlar, Mikropipetlerin kalibrasyonunu gravimetrik ölçüm metodu ile yapılacaktır. 2.3 Çevre Şartları Karşılaştırma ölçümüne katılacak laboratuvarların kendi sistemlerinde belirledikleri ortam şartları geçerli olacaktır. pipetler kullanılmadığı durumlarda aşağıdaki şartlarda laboratuvar ortamında muhafaza edilecektir. Ortam Sıcaklığı : (20 ± 1) o C Bağıl Nem : (50 70) % RH Sayfa : 2 / 7
3.0 ÖLÇÜMLERİN GERÇEKLEŞTİRLMESİ VE RAPORLAMA 3.1 Ölçülecek Parametreler: Hacim Ölçüm Cihazlarında aşağıda yapılacaktır. belirlenen noktalarda kalibrasyon Cihaz Ölçüm Aralığı Ölçülecek Parametre (Nokta) Mikropipet 0,5 µl - 10 µl 1 µl 5 µl 10 µl /Hacim Mikropipet 10 µl 100 µl 10 µl 50 µl 100 µl /Hacim Mikropipet 100 µl 1000 µl 100 µl 500 µl 1000 µl /Hacim Mikropipet 500 µl 5000 µl 500 µl 2500 µl 5000 µl /Hacim UYARI : Laboratuvarlararası karşılaştırmanın amaçlarını gerçekleştirebilmek doğrultusunda; Cihazlar üzerinde herhangi bir müdahale yapılması kesinlikle yasaktır. 3.2 Ölçüm Sonuçları ve Raporlama: Ölçüm sonuçları ekinde ölçüm belirsizliği beyanı da bulunan bir kalibrasyon sertifikası hazırlanacaktır. Kalibrasyon Sertifikası TS EN ISO IEC 17025 standardına uygun olarak hazırlanacaktır. Hazırlanan kalibrasyon sertifikası LAK organizatörünün adresine ölçüm tarihinden itibaren 14 gün içerisinde gönderilecektir. 3.3 Ölçüm Belirsizliği: Laboratuvarlar, ölçüm sonuçlarını, hesaplanmış belirsizlikler ile birlikte vereceklerdir. Ölçüm belirsizliklerinin tespiti, ISO/TR 20461, GUM ya da EA-4/02 rehber dokümanları doğrultusunda yapılacaktır. Laboratuvarlararası karşılaştırma en iyi laboratuvar ölçüm uygulamaları doğrultusunda yapılacaktır, bu nedenle ölçüm sonuçlarının belirsizlikleri mümkün olduğunca düşük olmalıdır. Eğer katılımcı laboratuvarın saptayacağı ölçüm belirsizlikleri kendi Beyan Edilen En Küçük Belirsizlik değerinden daha geniş bir aralıkta olursa, laboratuvar bu durumu izah etmelidir. Sayfa : 3 / 7
4.0 Karşılaştırma Ölçümünde Kullanılacak Cihaz: Cihaz Markası Model/Tip Seri No Çalışma Aralığı Mikropipet Eppendorf Research 2184375 0,5-10 µl Mikropipet Eppendorf Research Plus 362206A 10-100 µl Mikropipet Eppendorf Research Plus 362438A 100-1000 µl Mikropipet Eppendorf Research Plus 342064A 500-5000µL UYARI : Laboratuvarlararası karşılaştırmanın amaçlarını gerçekleştirebilmek doğrultusunda; Cihazlar üzerinde herhangi bir ayar yapılması kesinlikle yasaktır. 5.0 Referans Değerin Temini: Karşılaştırma ölçümü çember tip olarak uygulanacak olup, test cihazının referans değerleri, karşılaştırma ölçümüne katılacak laboratuvarların sonuçlarının ortalama değeri referans değer olarak kabul edilecektir. Laboratuvarların sonuçları bu ortalama değere göre değerlendirilecektir. Referans Hacim değeri, her katılımcı Laboratuvardan sonra organizatör kuruluş tarafından kontrol edilecektir. Referans ölçüm belirsizliği olarak, katılımcı laboratuvarların vermiş olduğu belirsizliklerin ortalaması kabul edilecektir. 6.0 Sonuçların Değerlendirilmesi: Ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesi aşağıda belirtilen hesaplamaya göre yapılacaktır. E n = X U Lab 2 Lab X + U Re 2 Re flab flab X RefLab : Referans Laboratuvarın ölçüm Değeri (Sapma) X Lab : Katılımcı Laboratuvarın ölçüm Değeri (Sapma) U Lab : Katılımcı Laboratuvarın hesapladığı Kalibrasyon Belirsizliği U RefLab : Referans Laboratuvarın hesapladığı kalibrasyon belirsizliği E n 1 ise ölçüm sonucu yeterlidir/kabul edilebilir seviyededir. E n >1 ise ölçüm sonucu yeterli değildir/kabul edilebilir seviyede değildir. Sayfa : 4 / 7
7.0 Katılımcı Laboratuvarların Kodlanması Her laboratuvara, kendi ölçüm sonuçlarının tamamını görebileceği bir kod numarası verilecektir. Laboratuvarların kodlaması için alfabetik harfler kullanılacaktır. Bu kodlama alfabetik sıraya ya da ölçüm sırasına göre olmayacaktır. 8.0 Süre ve Maliyet Çember tip karşılaştırma ölçümü 2013 yılı MAYIS ayı içinde başlatılması ve TEMMUZ ayı sonunda tamamlanması planlanmaktadır. Karşılaştırma Ölçümüne Katılım Ücreti her bir pipet için 250,-TL + KDV olup, Bu bedel ölçüme katılım esnasında katılımcı laboratuvardan talep edilecektir. Hacim kalibrasyonu karşılaştırma ölçümü esnasında oluşacak kargo masrafları katılımcı laboratuvarlar tarafından karşılanacaktır. 9.0 İletişim 10.0 Ekler İletişim ve diğer konularda sorumlu personel: Hikmet Terzi JERA ELEKTRONİK San. Tic. Ltd. Şti. Uzayçağı Cad. Uzayçağı İş Merkezi No: 29 D: 33 Ostim / Ankara Tel : 0.312.386 31 55 GSM: 0.532.277 41 31 - Müracaat Formu - Karşılaştırma Ölçümü Planı Sayfa : 5 / 7
MİKROPİPET LAK PLANI 1. Laboratuvar 6-12 Mayıs 2013 2. Laboratuvar 13-19 Mayıs 2013 3. Laboratuvar 20-26 Mayıs 2013 4. Laboratuvar 26-31 Mayıs 2013 5. Laboratuvar 1-9 Haziran 2013 6. Laboratuvar 9-16 Haziran 2013 7. Laboratuvar 16 23 Haziran 2013 8. Laboratuvar 23 30 Haziran 2013 9. Laboratuvar 1 7 Temmuz 2013 10. Laboratuvar 7 15 Temmuz 2013 Sayfa : 6 / 7
MİKROPİPET LAK Müracaat Formu FİRMA ADI : Telefon : Email : ADRESİ : KATILMAK İSTEDİĞİ TARİH : ONAYLAYAN: Adı Soyadı : Tarih : Not: Karşılaştırma ölçümüne katılmak istemeniz durumunda bu formu doldurarak terzi@ums.com.tr veya karsilastirma@jera.com.tr adresine gönderiniz. Sayfa : 7 / 7