BASKI ÖNCESİ TEKNİKLERİ 2 İŞLEMSİZ KİMYASALSIZ KALIPLAR

Transkript

1 KİMYASALSIZ KALIPLAR Dünyada ilk kez kimyasalsız CTP kalıbını geliştiren Presstek, Dimension serisi CTPler ile basım sektörüne en uygun çözümleri sunuyor. Presstek bilgisayardan doğrudan kalıba pozlama sistemleri, yüksek kalite isteyen işlerde, gün ışığında çalışmaya uygun kalıplarıyla ve kolay kullanımıyla her türlü baskı işlerinde kullanılabilir. Diğer CTP sistemlerinde kullanılan banyo makinası ve kimyasalların depolanması yer kaybına neden olmaktadır. Kalıpların banyo edilmesi sırasında kimyasal sıcaklıklarının değişmesi ve bayatlamaları sürekli kontrol altında tutulmalarını gerektirmektedir. Dikkat edilmediği takdirde kalıp üzerinde nokta kayıpları olur ve bu da baskı kalitesini etkiler. Banyo makinasının temizliği, atıklarının çevreye zararları ve yıpranan parçalarının sık değiştirilmesi, kimyasal kullanımıyla ilgili diğer sorunlardır. Presstek kalıpları kimyasal gerektirmediği için banyo makinasına ihtiyaç yoktur. Developer ve zamk gerektirmez. Kalıbı tekrar kullanabilmek için de zamklamaya gerek yoktur. Gün ışığında çalışma olanağı verdiğinden kullanım kolaylılığı vardır. Presstek kalıplarındaki nokta kazancı diğer kalıplara göre daha düşüktür ve baskıda su tüketimi daha azdır. Presstek CTPleri, termal teknolojisiyle en ince tramları, keskin, hatasız ve sürekli aynı kalitede pozlar. Kapladığı alan az olduğu için yer sıkıntısı olan matbaalar için de en uygun çözümdür. Profire Excel teknolojisi dünyadaki birçok DI(Doğrudan pozlamalı) baskı makinalarının pozlama sistemlerinde de kullanılmaktadır. Presstek, 70x100'den 35x50'ye tüm ebatlar için uygun CTPleriyle esnek çözümler sunar. 1. Presstek Anthem serisi kalıpları pozlandırıldıktan sonra sadece su ile yıkanarak kullanıma hazır hale gelmektedir. 2. Applause serisi kalıplar ise pozlandırıldıktan sonra doğrudan baskı makinasına bağlanabilir. 3. Freedom kalıpları yine sadece suyla yıkanır ve daha düşük tirajlı işler için geliştirilmiştir 1

2 OFSET BASKI MAKİNELERİNDE İŞLEMSİZ, KİMYASALSIZ KALIP Ofset baskı sisteminde gelişen teknolojiye bağlı olarak ışığa duyarlı (emülsiyon katmanı) duruma getirilmiş alüminyum kalıplar kullanılmaktadır. Günümüzde alüminyum kalıp olarak, daha çok konvansiyonel kalıplar ve CtP pozlandırıcı makinelerinin yaygınlık kazanmasıyla CtP kalıpları da, giderek artan miktarlarda kullanılmaktadır. Kulanılan CtP sistemine göre CtP kalıpları termal ve violet olarak ikiye ayrılmaktadır. Ofset baskıda bugüne kadar kullanılan hem konvansiyonel ve hem de CTP kalıplarının pozlandırma işleminden sonra, kalıp açma işlemi için kimyasal içerikli banyo işlemine ihtiyaç duyulmaktadır. Artık günümüzde geleneksel ofset baskı kalıp hazırlama yöntemlerini tamamen değiştiren işlemsiz, kimyasalsız (Kodak Thermal Direct) baskı kalıbı geliştirilmiştir. İŞLEMSİZ, KİMYASALSIZ OFSET BASKI KALIBI Bu kalıbın ışığa hassasiyeti nm (IR Lazer, ideal 830 nm) dalga boyu aralığında olup, piyasada yaygın olan mevcut tüm termal CtP sistemleriyle pozlandırılabilmektedir. Burada asıl önemli olan, CtP sisteminin kalıpları pozlandırırken ek bir donanıma ihtiyaç duymamasıdır. Ofset baskı makinelerine yönelik kalıp hazırlama işlemlerinde bugüne kadar geleneksel yöntemle sonuç almak için banyo makinesi ve buna bağlı kimyasallara gerek duyulmaktaydı. Sektörün son zamanlarda yeni bir tekniği olan işlemsiz, kimyasalsız kalıp ile baskı makinelerindeki uygulamalara çok büyük kolaylıklar getirilmiştir. Bu sayede pozlandırılmış kalıp, baskı makinesine doğrudan takılarak, banyo makinesi, banyo ve banyo sonrası kimyasalların kullanımı, bunların tedariği, teknik bakım maliyetleri ortadan kaldırılmıştır. 2

3 Böylece CtP pozlandırma sistemiyle kalıp hazırlama yöntemine geçmek için CtP makinesi dışında hiçbir şey satın alma zorunluluğu yoktur. Buna bağlı olarak, elektrik, atık su tesisatı için lojistik ve stoklama gereksinimi de ortadan kalkmaktadır. Neticede bu hususlar, işletmeye banyo makinesi satın alınması durumunda elde edilecek maliyet tasarrufundan daha büyük bir anlamlar taşımaktadır. İşlemsiz kalıp kullanımıyla banyo makinesinin kaplayacağı alan, kurulum ücreti, tesisat giderleri, enerji ve su giderlerinden de tasarruf yapılacaktır. Eğer bir ürünün, pratikte sorunsuz şekilde çalışması bekleniyorsa, o ürünün mutlaka sağlam bir temele dayanması gerekir. Geleneksel elektrokimyasal yüzey işlemeli, anodize edilmiş alüminyum kalıp bu tür ürüne örnektir. İşlemsiz kalıp, taşıyıcı malzeme (alüminyum) ve nemlendirici maddeyi tutan tabaka bakımından (emülsiyon), diğer modern ofset baskı kalıplarına benzemektedir. Alüminyum taşıyıcı üzerinde, diğer kalıplarla mukayese edildiğinde oldukça ince özel polimerden(ısıtıldığında sertleşen) yapılmış bir tabaka bulunmaktadır. İşlemsiz kalıplar tüm diğer termal kalıplar gibi CTP sistemine manuel, yarı ve tam otomatik olarak yüklenmektedir. Bu kalıplar negatif çalışmaktadır. Bunun anlamı thermo lazer pozlandırıcı kafa, baskı resmini kalıp üzerine işler ve bununla termal bir polimerizasyon (sertleşme) gerçekleşir. Bu süreçte, kalıp yüzeyindeki pozlandırılmış bölgelerde hiçbir parçacığın çözülmesi veya ayrılması sözkonusu değildir. Konvansiyonel kalıplara göre daha düşük ışık hassasiyetine sahip olduklarından, bu kalıpların pozlandırılma hızları daha yavaştır. Buna rağmen dijital kalıp hazırlamada dikkate değer verimlilikte üretim yapılamaktadır. Örneğin (Magnus 400 Quantum) CTP kalıp pozlandırıcıyla V hız versiyonunda, 740 x 660 mm kalıp formatı ve dpi çözünürlükle saatte 28 adete varan kalıp üretimi gerçekleşmektedir. Yüksek kaliteli ticari işlerin baskısı için beklentilere uygun bir çözünürlüğe sahiptir. 80 lik tram değerinde, %1- %98 aralığındaki tüm tram noktalarını güvenle taşımaktadır. Ayrıca kalıp, FM tramlamaya uyumlu olup 10 veya 20 µm (mikronluk) tramlama yapılabilmekte Ayrıca şu iki özellik, kalıp üretiminde ve baskı makinesiyle alakalı herhangi bir sorun çıkmaması ve özel koruyucu tebdir alınmasını gerektirmeyecek şekilde yardımcı olmaktadır. İlk olarak, pozlandırılmamış yeni kalıp veya pozlandırılmış durumdaki kalıp, dört saate kadar sarı ışık altında ve bir saat de işletmedeki beyaz ışık altında kalabilir. İkincisi, pozlandırılmış kalıbın yüzeyindeki gizli görüntü, iki hafta boyunca ışıksız bir ortamda muhafaza edilmesi durumunda dayanıklılığını korur. Pozlandırma işleminden sonra, geleneksel kalıp hazırlama yöntemlerindeki (kalıp açmak için banyo veya zamklama) işlemlere gerek yoktur. Kalıp alüminyum taban üzerinde eşit dağılmış 3

4 özel polimer tabakadan oluştuğundan, pozlandırılma esnasında termal bir polimerizasyon meydana gelir. Bu işlemde tabaka partikülleri çözülmez. Pozlandırılan kalıp, direkt olarak baskı makinesindeki kalıp kazanına bağlanır. Kalıbın baskıda açılması (develop on press) fonksiyonuyla kalıp, baskı makinesi dönmeye başladıktan sonra nihai çalışma durumuna gelir. Makine ilk dönmeye başladığındaki ön nemlendirme, kalıbın görüntü olmayan bölgelerindeki polimer tabakasını kabartmaya başlar. Kalıba değen mürekkep merdaneleri devreye girdikten sonra, baskı mürekkebi sürekli akıcılığıyla (tack) kalıp yüzeyinde çözülen polimerizasyon katmanını, ilk kağıt tabakaları üzerine aktararak makine çıkışına gönderir. Birkaç tabaka baskısından sonra, kalıp yüzeyi kaliteli baskı yapacak pozisyona gelir. Yani makine çalışırken, kalıpla normal baskıya 9 ila 15 tabaka basıldıktan sonra iyi kalitede baskı üretimine geçilir. İşlemsiz kalıp, matbaada istenen kesintisiz iş koşullarına başarıyla uyum sağlar. Çizilmelere karşı dirençlidir. Çeşitli baskı mürekkeplerine, baskı kimyasalları ve nemlendirici maddelerine (klasik alkollü nemlendirmeden, alkolsüz nemlendirmeye kadar) uyumlu bir yapı gösterir. Ayrıca termal kalıbın bu karekteristik yapısı, farklı veya benzer baskı makinesinde kesintisiz bir üretim için kimyasalsız kalıp yerine, normal CtP kalıpları veya konvansiyonel ofset kalıplarının kulanılmasını mümkün kılmaktadır. Tiraj dayanıklılığı ise üretici firma tarafından baskı (o esnadaki baskı parametrelerine bağlı) olarak onaylanmıştır. Bu tiraj dayanıklılığıyla, büyük çeşitlilikteki günlük ticari işlerin baskı yükünün üstesinden rahatlıkla gelinebilir. Kimyasalsız kalıp, bütün küçük ve orta ölçekli ofset baskı işlerine uygunluk göstermektedir. Yüksek çözünürlüklü yapısıyla, yüksek kaliteli işlerin basılmasına imkan tanımaktadır. Her ne olursa olsun işlemsiz, kimyasalsız kalıp kullanıcıları geleneksel kalıp hazırlama yöntemlerine bağlı olan tüm maliyet ve masraflardan tasarruf etmektedirler. Aynı zamanda kalıp üretimindeki işlem basamaklarının azalmasıyla, geleneksel kalıp hazırlama (montaj, pozlandırma,banyo) safhalarında oluşabilecek muhtemel işlem sapmaları ve hata kaynaklarından kurtulmuş olunur. Büyük Ölçüde Çevre Dostu Kalıplar özellikle ağır çevre ve arıtma yükümlülüklerine uygunluk gösterir. Ülkemizde, henüz gelişmiş ülkelerdeki gibi bu konularda yaptırım gücü olan yasal düzenlemeler yeterli seviyede değildir. Mevcut matbaalar incelendiğinde konvansiyonel kalıp kullananların çevreyi ve su kaynaklarını daha ciddi oranlarda tehdit ettiği gözlenir. 4

5 Kalıp banyo makineleri ortalama 35-40lt lik kapasiteye sahiptir. Her kalıp üretici firma, kalıplarına uygun farklı bir banyo kimyasalı, su karışımı önermekte ve bu oran çoğunlukla, 1/3, 1/4, 1/5, 1/8 veya 1/9 şeklinde hazırlanmaktadır. Örneğin, ayda 70x100 cm ebadında ortalama 2500 adet kalıp kullanan bir matbaanın her kalıpta bir banyo kimyasallarını tazelemesi gerekir. Böyle bir işletme, yaklaşık olarak ayda litre ve yılda 2500 m3 kimyasalllı atık suyu çevreye bırakmaktadır. Her bir litre kimyasal, 10 litre temiz suyu kirletmektedir. Bu hesaplamalar sonucunda, Türkiye genelindeki tüm matbaalar gözönüne alınırsa, ortaya korkunç rakamlar çıkacaktır. CTP sistemi ile çalışan işletmelerde de, çevre açısından benzer sorunlar yaşanmaktadır. Gerek termal ve gerekse violet kalıpların baskıya hazır hale gelebilmesi için pozlandırma işleminden sonra yine CTP makinesi içinde kimyasal işlemin uygulanması gerekmektedir. Bu sistemle baskı kalıbı hazırlanmasında üreticiden üreticiye değişen farklı miktarda kimyasal kullanımı söz konusudur. Örneğin A üreticisi 1 kg kimyasal ile 8 m² kalıp açabiliyorsa, bu miktar B üreticisi için farklı olabilmektedir. Değişmeyen tek husus ise, baskı makinesi için kalıp hazırlanırken her iki yöntemde de kimyasal kullanılmasıdır. Sonuç olarak geleneksel baskı kalıp hazırlama yöntemlerinin çevreye verdiği zarar, yalnızca işlemsiz, kimyasalsız kalıpların kulllanımıyla önlenir. Kimyasalsız kalıp kullanımının sağlayacağı avantajlara, işletmede çalışan personel sağlığının daha az zarar görmesi de eklenebilir. BAZI TEKNİK BİLGİLER Kalıp Kullanım Kalıp rengi Kalıp kalınlıkları Maksimum genişlik Spektral hassasiyet Dijital termal kalıp Düşük ve orta tirajlı tabaka ofset baskı işlerinde Açık mavi 0,14 mm, 0,20mm ve 0,30mm 1.050mm nm Uyumlu kalıp pozlandırıcılar Tavsiye edilenler: Kodak Trendsetter-, Kodak Lotem ve 5

6 Kodak Magnus kalıp pozlandırıcıları Uyumlu olan diğer kalıp Pozlandırıcılar Screen PT-R- Serisi modelleri, Heidelberg Topsetter ve Suprasetter Serisi modelleri ve de Lüscher Xpose! Gerekli lazer enerjisi 325mJ/cm² ( milijoul-enerji birimi) Kalıp çözünürlüğü 80 lik tramda %1- %98 FM tramlama kabiliyeti 20µm Baskı Trajı Raf ömrü baskı 18 ay 6

7 BANYOSUZ KALIBIN AŞAMALARI Kalıp makineye takılır. 7

8 Nemlendirme merdanaleri devreye girer ve kalıp yüzeyini nemlendirme suyuyla kaplar Görüntüsüz alanlardaki kaplama hazne suyunda çözülür. Daha sonra mürekkep merdaneleri devreye girer ve kalıp mürekkep ile kaplanır 8

9 Nemlendirme suyu artı mürekkebin tack (yapışkanlık) özelliği, çözünen kaplamanın blankete, oradan da baskı yapılan ilk birkaç tabakaya aktarılmasını sağlar. İşin renk ve register ayarları baskıya hazır hale gelirken kullanılan bu tabakalar, çözünen kaplamayı makinenin dışına taşır. İlk birkaç tabakada kalıp temizlenir ve mürekkep istenen densiteye gelir.. 9