dolayı sıkışmakta, kırılmakta ve devre dışı kalabilmektedir. Taban sıcak

Transkript

1 60 ÇALIŞMAKTA OLAN CAM FIRININDA TERMOKUPLLARI YERLEŞTİRME AMACIYLA TABANI DELME METODU Ulus ŞENER - Kaya ALTUNAY Trakya Cam Sanayii A.Ş. OZtT Genelde fırın taban termokuplları, fırın tamiri sırasında yani so ğuk iken, tabanın hareket edeceği dikkate alınarak bırakılan tole ranslarla konurlar. Bazen pavinglerdeki hareketler tolerans sınır larını aşar ve ternokupllann bir kısmı devre dışı kalabilir. Bu gibi durumlarda fırın üretime devam ettiği halde, devre dışı kal mış deliğin temizlenmesi, gerekirse yeni delik açılması ve termokupl'un yerleştirilmesi olanağı vardır. Pnömatik matkapla tabanı dikine olarak sırasıyla izolasyon şamot ve paving dahil, yukarı doğru delmek ve termokuplu yerleştirmekten ibaret olan bu metot ile, soğuk tamir sonrasında IR'da devre dışı kalmış olan ^ adet taban termokuplu sıcaklık takibi için geri ka zandırılmış ve halen kullanılmaktadır. Bu bildiride, NÖn hazırlıkları, kullanılan yardımcı servisleri ile delme metodu detaylı olarak sergilenmeye çalışılacaktır. GİRİŞ Çalışan fırınlarda rejimin sürekliliğini, yani kemer, taban ve cam sıcak lığı gibi önemli bazı parametrelerin mümkün olduğu kadar sabit kalması nı sağlamak işletmecinin amacı olmalıdır. Kemer ve cam sıcaklıkları ta kibi, gerektiğinde tamir veya değiştirme ile sürekli kontrol altında tutulabildiği halde; taban termokuplları, fırın soğuk tamirlerinde, yani fırın soğuk iken gerekli toleranslar bırakılarak özenle konduğu halde bazen ısıtma esnasında taban blokları ve pavinglerin ayrı ayrı çalışmalarından dolayı sıkışmakta, kırılmakta ve devre dışı kalabilmektedir. Taban sıcak lıkları fırın işletmeciliğinde en önemli parametrelerden biri olduğundan, böyle bir parametre kaybedilemez. Bu gibi durumlarda önceden açılmış olan deliklerden de faydalanılarak, üretim devam etmesine rağmen, ge-

2 61 rekirse yeni delikler de açarak, sıcaklık takibini yeniden sağlamak ama cıyla, termokupl yerleştirilmesi ve kaybedilmiş bir parametrenin geri ka zandırılması mümkündür. TR'da yapılan uygulama sonucunda şimdiye ka dar 4 adet taban lermokuplu geri kazandırılmış ve halen kullanılmakta dır. ÖN HAZIRLIKLAR Geri kazandırılmasına karar verilmiş olan bir termokupl deliğine işlem yapılabilmesi için birçok servislerin hazırlanması ve hizmet vermesi ge rekmektedir. Bu hizmetleri şöyle sıralamak mümkündür. 1. Gerekli personelin seçilip, eğitilmesi (3 kişi) 2. Uygun bir pnörnalik matkap (Şekil 1) 3. Fırın tabanına uygun uzaklıkta, rahat ulaşım ve personele çalışma im kanı sağlayacak, matkap tezgahı ve diğer malzemeleri taşıyacak emni yette ve genişlikte bir PLATFORM (Şekil 2) 4. Pnömatik matkap için basınçlı hava (0 l/2"/6-7 bar) (Şekil 2) 5. Pnömatik matkap için servis suyu (3/8" 0/3 bar) (Şekil 2) 6. Acil durumda kullanılmak üzere yangın devresinden (veya teknolojik su da olabilir) çekilmiş hortum, marpuç ve vana düzeni (l") (Şekil 2) 7. Acil durumda kullanılmak üzere çekilmiş basınçlı hava (6-7 bar) (Şekil 2) 8. Personelin rahat çalışabilmesi için serinletici, 1 veya 2 küçük fan ve mm fleks boruları ve yönlendiriciler (Şekil 2-6) 9. Yeleri kadar aydınlatma (Şekil 2) 10. İş bittikten sonra emniyet için delikte sürekli kalacak olan basınçlı hava (0 8 mm bakır boru devresi 6-7 bar) (Şekil 2)

3 Gerekli delgi uçları (izolasyon ve şamoi için 2" f), paving için ti 1/2" gibi) ve bu uçların gerekirse adaptör ile uzatılması (Şekil 3, 4, 5) 12. Konulacak termokuplun ve bağlama parçalarının hazırlanması. METODUN TANITILMASI Ana olarak metot, pnörnatik hir matkap ile uygun çapta uçlar ve çeşitli servislerin yardımıyla tabanı dikine olarak sırasıyla izolasyon, şamot ve paving olarak yukarı doğru delmek ve terrnokuplu yerleştirmekten ibaret tir. Pnörnatik matkap delik delinecek yere sabitlenip, gerekli ayarları yapılır. Matkabın çalışması ve delici uca su ulaşması kontrol edilir. Delinecek bloklarla ilgili kalınlıklar delgi ucu üzerine işaretlenir. Sürekli olarak bu işaretler gözlenerek matkabın ucunun nereye ulaştığı veya ilerbmıenin du rup durmadığı takip edilir. Ucun yanıp, bozulmasını önlemek için delikten aşağı su akması sürekli takip edilmeli ve susuz çalışmasına izin verilmemeli dir. Sıra Zack-Paving taban blokunun delinmesine geldiğinde matkap ucu uygun termokupl çapına göre değiştirilir. Zack taban blok delinmesi işlemleri sırasında mümkün olduğu kadar mat kabın ilerlemesi yavaş olmalıdır. Matkap kuvvetli bastırılırsa pavingin kalkması ihtimali vardır. Konulan işaret takip edilerek, ucun cama girdi ği anlaşılınca delme hızı daha da yavaşlatılır. Amaç matkap ucundaki su yu artık camı doldurmak için kullanmaktır. Her 10 mm için 3 dakika beklenilerek toplam 50 mm cama girilir. 50 mm'e ulaşılınca ayrıca bir 15 dakika daha beklenerek camın içine açılmış olan deliğin etrafının İyi ce soğuması sağlanır. Bu süre matkabın geri çekilerek termokuplun yeri ne yerleştirilmesi için yeterlidir. Olayın en kritik zamanı olan ilk saniye içinde termokupl yerine tam ölçüsünde oturmalıdır. Tam olarak oturması sağlanan termokupl, hazır olan bağlama parçalarıyla sabiilenir ve genelde 2" fi delinen izolasyon ve şatnot bloklardaki delikten içeri ba kır boru ile basınçlı hava üflemesi başlatılır, sonraları bu hava miktarı azaltılabilir, işlemlerin bitiminden sonra termokuplun durumu ve göster-

4 63 diği sıcaklıklar takibe alınır. SONUÇ 1. kırın tabanlarına icrınokupl koymak veya labanlarının durumunu sü rekli kontrol için mümkün ise inşaat esnasında uygun platformlar te sis edilmelidir. 2. Termokupl yerleştirilmesini takiben bağlantı sağlamak amacıyla kulla nılması önerilen fiber parça TR uygulamasında, zamanla özelliği bozu lup kırıldığı için, bunun yerine termokupla takılan çelik kelepçenin tuğla üzerine oturtulması metodu geliştirilmiştir. 3. Konulan termokuplların durumları, dışındaki seviyeleri, havalan ve gös terdiği değerlerdeki değişimler takip altında tutulmalı, bağlantılarının gevşememesine, aşağı doğru kaymamasına dikkat edilmelidir. 4. TR l. kampanya döneminde önceden açılmış olan deliklere, terrnokuplu sonradan yerleştirmek amacıyla, termokupl taklidi su boruları konmuş, fakat bu borular da sıkışmış ve istenilen amaca ulaşılama mıştır. 2. kampanya başında yerleştirilen termokupllar da yaklaşık aynı akibete uğrayınca ortaya şu çıkmaktadır. Taban termokuplları için alışılmış montaj sırası ve zamanı mantığı değişmelidir. Fırın so ğuk iken, ya sadece izolasyon ve şamot bloklar delinmeli ve fırının ısıtılması takip edilebilmelidir, veya tüm delme işlemleri fırın ısın dıktan ve tüm hareketler oluştuktan sonra bir defada yapılmalı ve termokupl konmalıdır.

5 64 Şe/c;! j 1 Sekil : 3 i V4..'.i-"..--T. z. -6-^. 1: < - #. :- '

6 CAM -z 00 or r>< i! /'u- O^Ue WofU AYDINLATMA fo İ>0: ^><= ACİL DURUMLA.^ İÇİN YANGIN DEVRESİN DEN BASINÇLI SU BAR BASINÇLI HAVA İ/2' FAN Sekil " 2 On «-n

7 Ov I Şekti : 4 Şekil: 3

8 67 Şekil: 6 -.«i l.? iül