AB ORTAK P İ YASA DÜZEn İ ne uyum PROjES İ GTHB ÇALI Ş malari

Transkript

1 AB ORTAK PİYASA DÜZEnİne uyum projesi GTHB ÇALIŞMALARI

2 SUNU İÇERİĞİ Giriş GTHB nın OPD kapsamındaki görevleri Pazar Müdahalesi Pazarlama ve Üretici Örgütlerine İlişkin Kurallar Üçüncü Ülkelerle Ticaret Kriz Önlemleri 2 / 14

3 GTHB NİN OPD KAPSAMINDAKİ GÖREVLERİ / 651 SAYILI KHK Tarımsal piyasaların düzenlenmesi Tarımsal ürünlerin pazarlanması ile ilgili çalışmalar yapmak. Çiftçinin örgütlenmesi ve bilinçlendirilmesi Tarım sektörüne ve kırsal kesimlere verilecek desteklere ilişkin çalışmalar yapmak, Bitkisel üretimi, tarım ve sanayi sektörü ile entegrasyonunu sağlayacak şekilde yönlendirmek. Tarımsal desteklemelerin etkin bir şekilde yönetilmesi Hayvansal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanmasına ilişkin kontrol ve takip işlemlerini yapmak ve buna ilişkin esasları belirlemek. Üreticilerin bilgi düzeyini yükseltmek; kooperatif, birlik ve diğer üretici örgütlerinin kurulmasına izin vermek; 3 / 14

4 PAZAR MÜDAHALESİ / I Özel sektöre verilen depolama yardımları Lisanslı Depolarda Ürün Depolama Kira Desteği Faaliyeti Lisans Alarak Faaliyet Gösteren Depolarda Muhafaza Edilen Tarımsal Ürünler İçin Kira Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ e göre yapılmaktadır. Üçer aylık dönemler halinde yılda dört dönem kira destek ödemeleri yapılmaktadır. Üretici dışındaki kesimler için: Ürünler Destek Miktarı (TL/Ton/Ay) Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf, Mısır, Çeltik, Pirinç, Mercimek, Nohut, Fasulye, Bezelye, Ayçiçeği 3 TL/ton/ay Pamuk Fındık, Zeytin, Zeytinyağı, Kuru kayısı, Antep fıstığı, Kuru üzüm, Kuru incir 7 TL/ton/ay Aylık ton başına 10 TL yi geçmemek üzere kira ücretinin % 50 si oranında 4 / 14

5 PAZAR MÜDAHALESİ / III Özel sektöre verilen depolama yardımları Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ne kayıtlı üreticiler ile 29/6/2017 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanuna göre kurulmuş üretici birlikleri ve/veya 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatif Kanununa göre kurulmuş ve kuruluşuna Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca izin verilen üretici örgütlerinin, ÇKS ye kayıtlı üreticilerden aldıkları ürünlerini muhafaza eden lisanslı depo şirketlerine ürün koydukları takdirde, en fazla 6 ay süre ile Üreticiler ile üretici örgütleri için: Ürünler Destek Miktarı (TL/Ton/Ay) Buğday, Arpa, Çavdar, Yulaf, Mısır, Çeltik, Pirinç, Mercimek, Nohut, Fasulye, Bezelye, Ayçiçeği 6 TL/ton/ay Pamuk Fındık, Zeytin, Zeytinyağı, Kuru kayısı, Antep fıstığı, Kuru üzüm, Kuru incir 14 TL/ton/ay Aylık ton başına 20 TL yi geçmemek üzere kira ücretinin % 50 si oranında 5 / 14

6 PAZAR MÜDAHALESİ / IV Özel sektöre verilen depolama yardımları ÜRETİCİLERE ELÜS KARŞILIĞI KREDİ FAİZİ DESTEĞİ 10/02/2018 Tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 2018/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin karar kapsamında; Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) karşılığında, üretimini yaptığı ürünü lisanslı depoya teslim eden üreticilere, üretim kapasiteleriyle uyumlu olacak şekilde senet tutarının % 75 ine kadar azami 9 ay vadeli olarak kullandırılacak kredi faizlerinde % 100 indirim uygulanmaktadır. 6 / 14

7 PAZAR MÜDAHALESİ / IV Özel sektöre verilen depolama yardımları LİSANSLI DEPO YATIRIM VE İŞLETME KREDİSİ DESTEĞİ 10/02/2018 Tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 2018/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin karar kapsamında lisanslı depo işletmelerine cari faiz oranları üzerinden yatırım dönemleri için % 75, işletme döneminde % 50 faiz indirimli olarak 10 Bin Ton kapasite için 10 Milyon TL ye kadar, 10 Bin Ton üstü kapasite için 20 Milyon TL ye kadar uzun vadeli kredi kullandırılmaktadır. Kapasite artışları ve yenilemeler ile satın alınacak tesisler de bu kapsamda değerlendirilmektedir. 7 / 14

8 PAZAR MÜDAHALESİ V Yardım Planları / Münferit Sektörlere İlişkin Kurallar Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline Göre Fark Ödemesi Destekleri Fındık alan bazlı gelir desteği ve geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği Küçük aile işletmesi desteği Çay budama tazminatı ve Çevre amaçlı tarım arazilerini koruma (ÇATAK) programı destekleri Bombus arısı desteği Yem bitkileri desteklemeleri Tohumculuk desteklemeleri Okul üzümü dağıtımı Okul sütü Hayvancılıkta yerli üretimi destekleme modeli Süt Paketi 8 / 14

9 PAZAR MÜDAHALESİ / III Kamu Müdahalesi İktisadi devlet teşekkülleri (ÇAYKUR, TMO vb.) tarafından alımlar yapılmakta Müdahale yoluyla satın alınan ürünlerin ticareti yapılmaktadır. 9 / 14

10 PAZARLAMA VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİNE İLİŞKİN KURALLAR / I Pazarlamaya ilişkin kurallar Tarım ürünleri piyasası izleme ve değerlendirme çalışmaları Dönem raporları Ürün raporları Politika analizi ve projeksiyon modelleri Coğrafi işaretlerde farkındalığın artırılması projesi Fiyat İzleme Çalışmaları (TÜFİS) 10 / 14

11 PAZARLAMA VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİNE İLİŞKİN KURALLAR / II TARIM ÜRÜNLERİ FİYAT İZLEME SİSTEMİ (TÜFİS) Tarım Bilgi Sistemi (TBS) kapsamında oluşturulan TÜFİS in amacı: gıda ve tarımsal ürün piyasalarında piyasa aktörlerinin yerinde ve zamanında faydalanabileceği, karar alıcıların karar alma mekanizmalarını daha kolaylaştırılabileceği, şeffaf, izlenebilir ve istikrar içinde sürdürülebilir fiyat izleme sisteminin kurularak üreticiden tüketiciye fiyatların takibinin sağlanması 81 il/ilçe Müdürlükleri HAYGEM tarihinden itibaren BÜGEM GKGM TMO ESK sisteme veri girişlerine başlamıştır. 11 / 14

12 PAZARLAMA VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİNE İLİŞKİN KURALLAR / III Üretici ve Aracıda 29 Hal ve Pazar 25 ürünün fiyatları (alt ürünle birlikte 60 adet) 14 Markette Sistem, yeni ürün ilavelerine uygun olarak tasarlanmıştır. Sisteme günlük ortalama veri girişi yapılmakta Halihazırda civarında veri toplanmıştır. Günlük olarak veri alınan Marketler; il/ilçede öncelikle, A101-BİM-CARREFOUR- MİGROS-ŞOK olup, bu marketler ile online fiyat alınması için (sistemler arası) çalışmalar devam etmektedir. 12 / 14

13 PAZARLAMA VE ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİNE İLİŞKİN KURALLAR / IV Üretici örgütleri ve branşlararası örgütler Tarımsal Amaçlı Kooperatifler ve üst birlikleri Tarımsal Üretici Birlik ve Üretici Merkez Birlikleri Islah Amaçlı Yetiştirici Birlikleri ve Merkez Birlikleri Üretici Örgütleri Veri Tabanı Tarımsal Örgütlerin Pazarlama Kabiliyetlerinin Geliştirilmesi Projesi 13 / 14

14 ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLE TİCARET / I Ülkemize ithal edilecek bitki ve bitkisel ürünlerin bitki sağlığı denetimleri Bitki Karantinası Yönetmeliği ne göre Bakanlığımızca yapılmaktadır. İhracatta alıcı ülke bitki sağlığı şartlarına göre bitki sağlığı kontrolleri yapılarak uygun olanlara Bitki Sağlık Sertifikası düzenlenmektedir. İthalat ve ihracatta gerektiğinde üründen numune alınarak analizler yapılmaktadır. 14 / 14

15 ÜÇÜNCÜ ÜLKELERLE TİCARET / II Ulusal mevzuatımız ve ithalatçı ülke talepleri doğrultusunda prosedürlerin oluşturulması, sertifika modellerinin oluşturulması, tesislere ihracat izni verilmesi ve ihracat izni bulunan tesislerde ihracat denetimlerinin gerçekleştirilmesi, ihraç edilecek ürünler için sertifika düzenlenmesi gibi birçok konuda çalışmalar sürdürülmektedir. 15 / 14

16 KRİZ ÖNLEMLERİ Kriz Önlemleri Tarımsal Sigorta Destekleri Uygulamanın başladığı 1 Haziran 2006 tarihinden 31 Aralık 2016 tarihine kadar; adet sigorta poliçesi, TL prim desteği, TL hasar ödemesi yapılmıştır. Telafi Edici Ödemeler Kapsamındaki Destekler Hayvan hastalıkları ile mücadele Doğal Afetlerle ilgili çalışmalar 16 / 14

17 AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AB UYUM DAİRESİ TEŞEKKÜRLER

18 FARK ÖDEMESİ DESTEKLERİ Tarım Havzalarında Üretilerek Satış Yapılan FARK ÖDEMESİ = HEDEF FİYAT DÜNYA FİYATI Hububat Baklagil Yağlı Tohumlu Bitkiler Dane Mısır Zeytinyağı Çay Desteğe Konu Ürünler Yağlık Ayçiçeği Kütlü Pamuk (Krş/kg) Soya Fasulyesi 60 Kanola Dane Mısır 3 Aspir 55 Zeytinyağı 80 Buğday Arpa, Çavdar, Yulaf, Tritikale Kuru Fasulye, Nohut, Mercimek 30 Çeltik Çay 13 Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda; 2017 yılında ekilen nohut, mercimek ürünlerine Aldığı Desteğe İlave %50

19 ALAN BAZLI DESTEKLER FINDIK ALAN BAZLI GELİR DESTEĞİ - Yeni Fındık Stratejisi ( ) - Müdahale alımları ortadan kalktı - Ruhsatlı fındık alanları ve üreticiler kayıt altına alındı - Fiyatlar serbest piyasa koşullarında arz-talep dengesine göre oluşuyor - Ruhsatlı fındık alanlarında üretim yapan üreticilere fiyat istikrarsızlıklarına karşı alan bazlı gelir desteği yapılıyor - Fındık Alan Bazlı Gelir Desteği 2017 => 170 TL/da GELENEKSEL ZEYTIN BAHÇELERİNİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ - Kalite ve verim artışı amacıyla 2016 itibaren ÇKS ye kayıtlı geleneksel zeytin yetiştiriciliğinin yapıldığı bahçelerde gençleştirme budaması => 100 TL/da

20 ALAN BAZLI DESTEKLER KÜÇÜK AİLE İŞLETMESİ DESTEĞİ - Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı ve işletme büyüklüğü toplam 5 dekar veya altında olan küçük aile işletmelerinin üretimde kalması, üretimde devamlılığın sağlanması, köyden kente göç hızının azalması, küçük aile işletmelerinde kayıtlılığın artırılması amacıyla destekleme ödemesi yapılmıştır. - Meyve,(çay ve fındık hariç) sebze, süs bitkisi ile tıbbi ve aromatik bitki => 100 TL/da

21 TELAFİ EDİCİ ÖDEMELER ÇAY BUDAMA TAZMİNATI - Budama sonucu zararların tazminine yönelik ödeme - Her yıl bahçesinin 1/10 unda verim budaması yapan üreticilere - Bir dekar çay bahçesinden ortalama kg ürün alındığı kabul edilerek Brüt gelirin % 70 i budama tazminatı olarak ödenmektedir. ÇEVRE AMAÇLI TARIM ARAZİLERİNİ KORUMA (ÇATAK) PROGRAMI DESTEKLERİ - Amaç; toprak ve su kalitesinin korunması, doğal kaynakların sürdürülebilirliği, erozyonun önlenmesi ve tarımın olumsuz etkilerinin azaltılması - Üç ayrı kategoride belirlenen uygulamalara 3 yıl süreyle ödeme yapılmaktadır. I. KATEGORİ Minimum Toprak İşlemeli Tarım 30 TL/da II. KATEGORİ Toprak ve Su Yapısının Korunması ile Erozyonun Engellenmesi 60 TL/da III. KATEGORİ Çevre Dostu Tarım Teknikleri ve Kültürel Uygulamalar 135 TL/da

22 DİĞER DESTEKLEME ÖDEMELERİ BOMBUS ARISI DESTEĞİ - Örtüaltı Kayıt Sistemi kapsamında Bombus arısı üretim izni verilmiş işletmelerden veya bu işletmelerin bayilerinden, o yıla ait üretim sezonu boyunca polinasyon maksatlı bombus arı kolonisi satın alarak kullanmaları halinde, koloni başına uygulanan destek => 60 TL/koloni

23 YEM BİTKİLERİ DESTEKLEMELERİ Hayvancılıkta girdi maliyetleri içerisinde yem => %70 Alan bazlı olarak yapılan bu destekleme 2000 yılında başladı. Destekler her yıl Bakanlar Kurulu kararı ile belirleniyor 2000 => hektar alan için çiftçiye toplam 2,4 milyon TL ödeme 2016 => hektar alan için çiftçiye 432,6 milyon TL ödeme

24 TOHUMCULUK DESTEKLEMELERİ Tohumculuk Destekleme politikası amacı => kaliteli ve güvenli tohumluk üretiminin artırılması 2005 yılından itibaren ÇKS ye kayıtlı çiftçilere dekar başına sertifikalı tohum-fidan kullanım desteği verilmekte; 2008 yılından beri sertifikalı tohumluk üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt içinde satışını gerçekleştiren yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşlarına da destek verilmektedir

25 OKUL ÜZÜMÜ DAĞITIMI Okullara Kuru Üzüm Dağıtımı Programı kapsamında 2015 yılından itibaren her sene 81 İl/ilçe deki okullara haftada 2 gün olmak üzere bir dönemde ton, yılda yaklaşık ton kuru üzüm dağıtılmaktadır. Dağıtım 2015 => BÜGEM 2016 => TMO 2017 => Tarım Kredi Kooperatifleri

26 HAYVANCILIKTA YERLİ ÜRETİMİ DESTEKLEME MODELİ Milli Tarım Projesi nin ikici bölümü => Hayvancılıkta Yerli Üretimi Destekleme Modeli Bu model; artan kırmızı et talebini karşılamak, damızlık üretimini geliştirmek, meraları rasyonel kullanmak, hayvan hastalıklarıyla etkin mücadele etmek, buzağı ölümlerini önlemek, süt üretiminde sürdürülebilirliği sağlayarak ihracat bazlı büyümeyi amaçlıyor Mera Hayvancılığı Yetiştirici Bölgeleri Kurulması Damızlık Düve Üretim Merkezleri Kurulması Damızlık Manda Üretim Merkezleri Kurulması Damızlık Koç-Teke Üretim Merkezleri Kurulması Arıcılık Yetiştiriciliği İpekböcekçiliği Yetiştiriciliği Kaz ve Hindi Yetiştiriciliği Konularını içeriyor

27 OKUL SÜTÜ Okul Sütü Programı eğitim öğretim yılından itibaren 6 yıldır başarıyla uygulanmaktadır. Program kapsamında toplamda yaklaşık 1 milyar 500 milyon adet 200 ml UHT içme sütü dağıtılmıştır. Program eğitim öğretim yılında da uygulanmaya devam edilecektir.

28 SÜT PAKETİ Amacı: Sanayiye arz edilen çiğ sütün alım ve satımının sözleşmeli usulde yapılması, Üretici/üretici örgütü ve alıcı arasında uyulması gereken kuralların belirlenmesi, Üretim ve pazarlamada sürdürülebilirliğin sağlanması, arz talep dengesinin oluşturulması ve çiğ süt üretiminde izlenebilirliğin sağlanması Çiğ Sütün Sözleşmeli Usulde Alım ve Satımına İlişkin Yönetmelik ( ) 2015 yılında yayımlanmıştır.