M E H M E T G Ü L E R

Transkript

1 MEHMET GÜLER

2 Açılış 1 Aralık Perşembe Saat Doğu - Batı, 2008,170 x 160 cm, tuval üzerine yağlıboya

3 Kontrast, 2016, 85 x 63 cm, tuval üzerine yağlıboya Ön kapak: Sıcakta, 2016, 102 x 74 cm, tuval üzerine yağlıboya Arka kapak: Tanrım Farkında Değilsin, 2016, 102 x 74 cm, tuval üzerine yağlıboya

4 Soyutçu figür illüzyonu Mehmet Güler, 1977 den bu yana Almanya nın Kassel kentinde serbest sanatçı olarak çalışıyor. Yurt dışında böyle bir kimlik altında yaşamını sürdürmek ve çevre edinmek, birtakım koşulların oluşumunu gerektirir kuşkusuz. Her sanatçı için farklı anlamlar içeren bu koşullar, Mehmet Güler açısından sanatı belli bir eksen çevresinde geliştirmenin temel amaç olduğu oluşumları düşündürür. Bu ekseni, figür kaynaklı bir disiplin olarak yorumlamak mümkün. Yaşamın ve insan ilişkilerinin özüne inerek buradan hareketle kendi kimliğine ve deneyimlerine aykırı düşmeyecek bir figür yorumu elde etmek, onun 1970 öncesinden bugüne uzanan bütün çalışmaları için geçerli olabilmiştir. Doğup büyüdüğü Anadolu yöresinden edindiği izlenimler, bir dönem resimlerinde ağırlıklı tema özelliği taşıyan ve renkli gravürlerine yansımış olan bir anlayışı belli bir çizgiye taşımış, daha sonra boya resimleriyle sürecek olan daha evrensel nitelikli bir yoruma aracılık yapmıştır. Adına, Bir yaşam deneyimine dayalı izlenimler diyebileceğimiz birikimin böyle bir aşamayla noktalanmış olması şaşırtıcı değil. Mehmet Güler de sanat üretimi, kişisel bakış ve deneyimlerin bütünlüğünden uzak bir kategori üzerine oturmaz, aksine bunların görsel bir amaç doğrultusunda yetkin bir düzeye getirilmesini amaçlayan bütün deneyimleri kapsar. Figür gruplarını konu alan resimlerinin, insani diyaloğun önemine işaret etmesi bundandır. Boyanın öncelikli işlevi İlginç bir sanatçı otobiyografisi olan Güneşte Geçmiş te (Dünya Kitap, 2005) anlattığı olaylar dizisi, zamanın akışı içinde yaşadıklannın dökümü olduğu kadar, resmine bir yerlerden karışan gözlemlerin de aynntılannı içeriyordu. Bunlar uçup giden gözlemler değil, özellikle insan ilişkilerini yönlendiren beklenti, tutku ve özlemlerin ilerde renge ve kompozisyona dönüşecek olan ham malzemeleridir. Öğrencilik yıllannda ilkokul hocasına yönelttiği ilk soru, resimlerin nasıl yapıldığıyla ilgili olmuştu. Bu soru, Neden? ve Niçin? sorularını biçimlendirecek eğilim arayışları için de ışık yakıcı bir unsur olma işlevini beraberinde getiriyordu. Resmin nasıl yapıldığı, nasıl olması gerektiği konusundaki arayışlara kapı açıyordu kuşkusuz. Resim, ancak bu süregelen sorulara yanıt oluşturan arayışlar çerçevesinde belirip ortaya çıkabilirdi. Nitekim öyle oldu; özellikle son birkaç yıl içinde düzenli biçimde Türkiye ye getirip sergilediği işlerinde açıklıkla kendisini gösteren olgu, boyanın öncelikli işlevidir. Eski gravürlerinde özgün baskıresmin olanakları çerçevesinde açığa çıkmış olan bu eğilim, pentüre vurgu yapacak yönde yeni bir anlam kazanmış oldu böylece. Şimdiki resimleri, boyasal etkinliği öne çıkaran bu anlayışın artık olgunlaşma düzeyine çıkmış örnekleridir. Özellikle kırmızı rengin başat (dominan) bir etki yarattığı, mavi ve sarının bu etkiyi dengelediği kompozisyonlarda, nötr bir renk olarak beyaz, bu renkler arasındaki geçişimi ve bağlantıyı sağlamakta, insan bedenine özgü yapısallık, böylece soyutçu bir estetikle yeni bir dengeye kavuşmaktadır. Beyazın kullanımı, Mehmet Güler de çok özel bir teknikle ele alındığı için bir başka sanatçıda rastlanabilecek boyutların ötesinde çekici bir üslup karakterine vurgu yapabiliyor. Bu kullanım, fırçanın tuval yüzeyinde oluşturduğu geniş renk bantlannı hafifletmekte, esnek kıvrımlar eşliğinde üçüncü boyut izlenimini canlı tutabilmektedir. Arka plandan öne doğru devinen ve patlayıp dağılan renkler, resimdeki hareket unsurunu pekiştirdiği için yüzeye bağlı soyutçuluğa engel olabilmektedir böylece. Sanatçının sorumluluk bilinci Plotinoscu estetikten yola çıkarak sanat yapıtını kavranabilir olanın imgesi olarak kabul eder-

5 Mavi Rüyalar, 2016, 90 x 150 cm, tuval üzerine yağlıboya sek, Mehmet Gülerin resimlerinde tanık olduğumuz figür kaynaklı yorumun algılanabilirliğini bu bağlamda değerlendirebiliriz. Sanatçı, renksel kıvamı belli bir dozda tutarak figür çağrışımı yaratmayı amaçladığı resimlerinde bu çağrışımı abartmıyor, aksine gizlemeye çalışıyor. Soyutçu disiplinden fedakârlık yapmadığının bir kanıtı olarak da görülebilir bu tutum. Boyasal uygulamanın içinde yer yer seçilebilen yazısal (kaligrafik) aynntılar da bu tutumu destekler nitelikte. Avrupa ülkelerinin bugünkü gibi kapı komşusu olmadığı bir dönemde Almanya da çalışmayı seçmekle, bir şans arayışına girmişti Mehmet Güler. Ama çalışmalarını orada sergilemekle yetinmek gibi bugün artık geçerliliğini hepten yitirmiş bir sanatçı eyleminden yana görünmedi. Son yıllarda Türkiye de sıklaştirdığı sergileri, onun sanatçı etkinliği açısından üstlendiği sorumluluk bilinci hakkında yeterli bilgi verebiliyor. Bu bağlamda erken dönem resimlerine esin kaynaklığı yapmış olan temalardan kalkarak geliştirdiği sanat yolculuğunun, aslında bir dönüşüm mantığı üzerine kurulu olduğu gerçeğine de gönderme yapmış olmaktadır. Mehmet Güler in yakın dönemde ürettiği resimleri, daha öncekilerin devamı olmakla beraber, tuval ile doğal bir ilişkiyi ve yapısal bütünlüğü vurgulama bazında soyutlayıcı biçim anlayışını daha ileri bir noktaya taşıma bilincinin ürünleri olarak dikkat çekmektedir. Böyle bir anlayış, sanatçının içten bağlandığı görsel metaforları kullanma bağlamında hem esnek hem de direngen bir tarzı sürdürme konusundaki kararlılığını ortaya koymakta, kendi yorum tarzını seçkin bir düzeye götürmesinde etkili olmaktadır. Çıkış noktası doğa olan bu metaforlar, artık doğanın tekelinden bütünüyle çıkmakta ve sanatçının, ona özgü renk kompozisyonunda kalıcı düzenlemeler oluşturma amacını kesin bir çizgiye bağlamaktadır. Böylece Mehmet Güler, epistemolojik doğa çıkışlı yorumunda konumu saptanmış ve yönü çizilmiş bir estetiğe emin adımlarla yürümekte yeni bir etap kazanmış bulunmaktadır. Prof. Dr. Kaya Özsezgin 2011, 2014

6 Gözlem, 2016, 64 x 43 cm, tuval üzerine yağlıboya Gözlem, 2012, 60 x 50 cm, tuval üzerine yağlıboya Merak, 2016, 85 x 63 cm, tuval üzerine yağlıboya Mavi Sevinci, 2012, 80 x 70 cm, tuval üzerine yağlıboya

7 Su ve Güneş, 2016, 62 x 43 cm, tuval üzerine yağlıboya

8 Mavi Sevinci, 2006, 130 x 100 cm, tuval üzerine yağlıboya

9 Rilke ve Ben, 2013, 140 x 100 cm, tuval üzerine yağlıboya

10 Güzelim Güney, 2012, 150 x 74 cm, tuval üzerine yağlıboya

11 Söyleşi, 2007, 138 x 63 cm, tuval üzerine yağlıboya

12 Heine ve Ben, 2016, 140 x 62 cm, tuval üzerine yağlıboya

13 Heine ve Ben, 2016, 140 x 62 cm, tuval üzerine yağlıboya

14 Deniz Kızı, 2012, 160 x 76 cm, tuval üzerine yağlıboya Su - Gökyüzü, 2015, 140 x 60 cm, tuval üzerine yağlıboya İç İçe, 2016, 64 x 43 cm, tuval üzerine yağlıboya Heine ve Ben, 2016, 71 x 43 cm, tuval üzerine yağlıboya

15 Mehmet Güler 1944 Malatya da doğdu diploma, Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü, Ankara 1976 diploma, Güzel Sanatlar Akademisi Kassel, Almanya 1977 den beri Almanya, Kassel kentinde serbest sanatçı olarak yaşamaktadır. Kişisel sergiler seçim 2016 Tem Sanat Galerisi, Istanbul / 2016 Uluslararasi Sanat Fuarı, one man show, Karlsruhe, Almanya / 2015 Galeri Kunst am Gendarmenmarkt, Berlin, Almanya / 2016 Galeri Sievi, Berlin, Almanya / Retrospektif sergi. Müze Schloss Cappenberg, Almanya / 2014 Galeri Spectrum, Euskirchen- Bonn, Almanya / 2014 Tem Sanat Galerisi, İstanbul / 2012 ACP Galeri, Insbruck, Avusturya / 2011 Tem Sanat Galerisi İstanbul / 2009 Sanat Cemiyeti Lübbecke, Almanya / 1999 Schloss Cappenberg, Unna, Almanya / 1999 Kirklees Metropolitan Council Art Museum, Huddersfield, İngiltere / 1999 Şehir Müzesi Dornbirn, Avusturya / 1995 Devlet Resim Heykel Müzesi Ankara / 1990 Sanat Cemiyeti Frankenthal, Almanya / 1990 Transco Gallery, Houston, Texas, USA / 1988 Sanat Cemiyeti Vreden, Almanya / 1997 Elisabeth O Neil Werner Museum Charleston, South Carolina, USA / 1985 Kültür Müdürlüğü Kreuzberg, Berlin, Almanya / 1984 Devlet Resim Heykel Müzesi İzmir / 1981 Kültür Merkezi Utrecht, Hollanda / 1981 Kültür Merkezi Rotterdam, Hollanda / 1979 Müze Schloss Bellevue Kassel, Almanya / 1978 Sanat Cemiyeti Paderborn, Almanya... Grup sergileri seçim 2016 Dünyanın Renkleri Almanya - Quensen Koleksiyonu, Ankara / 2015 Ellerin Büyüsü, İzmir, Ankara / 2014 Düğün Şiir Resim - Heykel, Tem Sanat Galerisi, İstanbul / 2014 Özgür ve 90 (Cumhuriyetin kuruluşunun 90. yılı sergisi), Berlin, Almanya / 2013 Türk Resminin 100 Yüzü / Egeart Sanat Günleri, İzmir / 2012 ODTÜ 13. Sanat Festivali, Ankara / 2011 Müze Jülich, Almanya / 2011 İYS Yaz Sergisi, İstanbul / 2011 Zaman Aşırı Soyut, Çağdaş Sanatlar Merkezi, Ankara / 2010 Üç Kuşak Gazi li Sanatçılar, Ankara / 2009 Egeart Sanat Günleri, İzmir / 2008 Expo 2008 Zaragoza, İspanya / Uluslararası Suluboya ve Grafik Sergisi, Bergamo, Italya / 1992 Künstlerforum Bonn, Almanya / 1987 Eyalet Müzesi Wiesbaden, Almanya / 1986 Modern Sanatlar Müzesi, Singapur / 1984 Devlet Müzesi Helsinki, Finlandiya / 1983,1984 Ehrenhoff Sanat Müzesi Düsseldorf, Almanya / 1983 Modern Sanatlar Müzesi, 20. Yüzyıl Müzesi Viyana, Avusturya... Ödül ve Mansiyonlar seçim 2014 Kassel Kenti Altın Rozet Liyakat Nişanı, Almanya 2013 Ödül, SYNKO, Transkulturelle Vernetzung, Köln, Almanya 2013 Bosphorus Awards, Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Sanat Ödülü 2001 Ödül, Premio Agazzi 5. Uluslararası grafik yarışması, İtalya 1991 Ödül, Uluslararası Grafik Yarışması, Bergamo, İtalya 1986, 1990 Ödül, Uluslararası Grafik Trienali, Frechen, Almanya 1984 Mansiyon, Enka Vakfı resim yarışması, İstanbul 1983 Ödül, Vakko resim yarışması İstanbul, Ankara, İzmir 1983 Ödül, Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü, İstanbul 1983 Mansiyon, Wiking Grafik yarışması, İzmir 1975 Ödül, Devlet Resim Heykel Sergisi, Ankara, İstanbul, İzmir 1974, 1983 Ödül, DYO resim yarışması İzmir, Ankara, İstanbul 1973, 1977, 1979 Mansiyon, DYO resim yarışması İzmir, Ankara, İstanbul Bienal ve Trienaller 2000 Uluslararası Grafik Trienali Kahire, Mısır 1999 Uluslararası Grafik Bienali Frechen, Almanya 1997 Uluslararası Grafik Trienali Kahire, Mısır 1996 Uluslararası Grafik Trienali Frechen, Almanya 1996 Uluslararası 12. Desen Bienali, Cleveland, İngiltere 1993 Jubiläum X Internationale Grafik Triennale Frechen, Deutschland 1990 Uluslararası Grafik Trienali Frechen, Almanya 1990 Uluslararası Grafik Bienali - İntergrafik, Berlin, Almanya 1989 Uluslararası 11. Desen Bienali, Cleveland, İngiltere 1986 Uluslararası Grafik Bienali Frechen, Almanya 1983 Uluslararası Grafik Bienali Frechen, Almanya 1976 Uluslararası Grafik Bienali Frechen, Almanya 1975 MIR 75/30 OZN Grafik Bienali Slovenj, Gradec, Yugoslavya 1974 Uluslararası Grafik Bienali Frechen, Almanya 1974 Uluslararası Grafik Bienali Krakov, Polonya

16