Yıl Sayı ISSN İmtiyaz Sahibi Danışma Kurulu Editör Yayın Kurulu Yazı Takip Sayı Hakemleri Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım Kapaktaki Hat

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yıl Sayı ISSN İmtiyaz Sahibi Danışma Kurulu Editör Yayın Kurulu Yazı Takip Sayı Hakemleri Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım Kapaktaki Hat"

Mehmet Ersöz
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İstanbul 2012

Yıl: 13 [Ocak-Haziran 2012] Sayı: 29 ISSN 1302-3543 Bu dergi uluslararası ve ulusal veri indeksleri tarafından taranmaktadır hakemli bir dergidir / is a refereed journal İmtiyaz Sahibi/Publisher Aziz

Dr. Mustafa Tahralı Doç. Dr. Sâfi Arpaguş Doç. Dr. Süleyman Derin Arş. Gör. Ercan Alkan Arş. Gör. M. Nedim Tan Yazı Takip K. Yusuf Ünal Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım M.

No: 12 Üsküdar-İSTANBUL Telefon/Telephone +90 (216) 428 39 60 +90 (555) 405 34 35 Faks/Fax +90 (216) 327 75 83 e-posta/e-mail bilgi@tasavvufdergisi.

2 Yıl: 13 [Ocak-Haziran 2012] Sayı: 29 ISSN Bu dergi uluslararası ve ulusal veri indeksleri tarafından taranmaktadır hakemli bir dergidir / is a refereed journal İmtiyaz Sahibi/Publisher Aziz Mahmud Hüdâyi Vakfı İktisadi İşletmesi adına Dr. Adem Ergül Editör/Editor Prof. Dr. Necdet Tosun Yayın Kurulu/Editorial Board Prof. Dr. Ethem Cebecioğlu Prof. Dr. H. Kâmil Yılmaz Prof. Dr. Mustafa Kara Prof. Dr. Mustafa Tahralı Doç. Dr. Sâfi Arpaguş Doç. Dr. Süleyman Derin Arş. Gör. Ercan Alkan Arş. Gör. M. Nedim Tan Yazı Takip K. Yusuf Ünal Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım M. Sami Kaya Kapaktaki Hat Sâmi Efendi Yayın Sorumlusu K. Yusuf Ünal İletişim Bilgileri/Contact Information Küçük Çamlıca Mah. Çilehane yolu Cad. No: 12 Üsküdar-İSTANBUL Telefon/Telephone +90 (216) (555) Faks/Fax +90 (216) e-posta/ bilgi@tasavvufdergisi.net web sayfası/web page Baskı-Cilt/Printing House Erkam Matbaası İkitelli Org. San. Sit. Turgut Özal Cad. No: 117/4 İkitelli İstanbul Tel: Danışma Kurulu/Advisory Board Prof. Dr. Arif Naushahi Prof. Dr. Arthur F. Buehler Prof. Dr. Dilaver Gürer Prof. Dr. Hamid Algar Prof. Dr. Himmet Konur Prof. Dr. İlhan Kutluer Prof. Dr. Kadir Özköse Prof. Dr. M. Erol Kılıç Prof. Dr. Mustafa Aşkar Prof. Dr. Mustafa Çiçekler Prof. Dr. Mustafa Uzun Prof. Dr. Paul Ballanfat Prof. Dr. Ramazan Muslu Prof. Dr. Reşat Öngören Prof. Dr. S. Hayri Bolay Prof. Dr. Süleyman Uludağ Sayı Hakemleri/Referees on This Issue Prof. Dr. Bilal Kemikli Prof. Dr. Derya Örs Prof. Dr. Dilaver Gürer Prof. Dr. Hicabi Kırlangıç Prof. Dr. Kadir Özköse Prof. Dr. Mustafa Aşkar Prof. Dr. Mustafa Çiçekler Prof. Dr. Ömer Çelik Prof. Dr. Ramazan Muslu Prof. Dr. Salah Elsayed Mahmoud Elserwy Doç. Dr. Ali Bolat Doç. Dr. Eyyüp Tanrıverdi Doç. Dr. Mustafa Çakmaklıoğlu Doç. Dr. Salih Çift Doç. Dr. Zafer Erginli Yrd. Doç. Dr. Ali Namlı Yrd. Doç. Dr. Muhammed Abay Yrd. Doç. Dr. Sezai Küçük Dr. Semih Ceyhan Yazıların ilmî ve hukukî sorumluluğu yazarlarına aittir. Dergimizde yayımlanan yazılar, elektronik veya yazılı bir ortama izinsiz olarak aktarılamaz ve çoğaltılamaz. Yurt İçi Abonelik: 40 TL Yurt Dışı Abonelik: 50 Euro Kurumsal: 200 TL

3 İÇİNDEKİLER Editör den... VII Makaleler Bir Şerh Dört Şârih: Eşrefoğlu nun Kasîde-i Hayrân Şiirinin Şerhleri ve Bu Şerhlerin Âidiyeti Meselesi Meliha YILDIRAN SARIKAYA XIX ve XX. Asırda Osmanlı da Mutasavvıf Müfessirler Murat KAYA Emir Abdülkâdir el-cezâirî nin Velâyet Anlayışı Ali NAMLI نگاهی به معتقدات صوفیانۀ ابوعبداهلل محم د بن خفیف شیرازی رحمان مشتاق مهر- سمیه جبارپور تصوف األمير عبد القادر الجزائري من خالل شعره رضوان محمد سعيد ايزولي Tercüme XVIII. Yüzyıl Sûfî Tarîkatları - Yapı, Teşkilat ve Ritüel Bakımından Meydana Gelen Değişimler Nehemia LEVTZION (trc. Ercan ALKAN) Araştırma Notları Meşîhat Arşivi nden (İstanbul Müftülüğü) Şeyh Es ad Erbilî Hakkında Üç Belge Ahmet Tahir DAYHAN Bir Rifâî Fütüvvetnâmesi Üzerine İnceleme M. Saffet SARIKAYA- M. Necmeddin BARDAKÇI

4 Tasavvuf Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnâmeler ve Günümüz Tasavvuf Akademisyenlerinin Konuyla İlgili Müzâkereleri Hülya Küçük Kitap Değerlendirmeleri Açıklamalı Eski Harfli Türkçe Matbu Tasavvuf Kitapları Bibliyografyası Hasan Hanefî, Mine l-fenâ İle l-bekâ Muhammed COŞKUN Nâsır b. Câ îd el-harûsî, Îzâhu nazmi s-sülûk ilâ hazarâti Meliki l-mülûk Ali BENLİ Ebu l-hasan Ali b. Hasan es-sîrcânî, Kitâbü l-beyâz ve s-sevâd min Hasâisi Hikemi l-ibâd fî Na ti l-mürîd ve l-murâd M. Nedim TAN Abdülvehhâb b. Celâleddîn Muhammed Hemedânî, Sevâkıbu l-menâkıb-ı Evliyâullah Ercan ALKAN Giritli Aziz Efendi, Vâridât - Kalbin Sohbetleri Mehmet Zahit TİRYAKİ Musa Şamil Yüksel, Timurlularda Din-Devlet İlişkisi Yusuf Turan GÜNAYDIN Fatih Köse, İstanbul Halvetî Tekkeleri Abdurrahman ACER Ramazan Muslu, Emir Abdülkâdir el-cezâirî - Hayatı ve Tasavvufî Görüşleri M. Akif KOÇ

5 CONTENTS From the Editor...VII Articles One Commentary Four Commentators: Commentaries of Eshrefoglu Rumi s Qasîda-i Hayrân and the Question of the Authorship of these Commentaries Meliha YILDIRAN SARIKAYA Sufi Exegetes of the XIX and XX th Century in the Ottoman Empire Murat KAYA Amir Abdulqadir al-jazâirî s Views on Sainthood (Walayah) Ali NAMLI A General Overview of Abû Abdullah b. Khafîf Shîrâzî s Mystical Views Rahman Mushtaq MIHR-Sumayya JABBARPUR Amir Abdulqadir al-jazairi s Sufism Through His Poetry Ridvan Muhammad Said IZULI Translations Eighteenth Centruy Sufi Brotherhoods - Structural, Organisational and Ritual Changes Nehemia LEVTZION (trc. Ercan ALKAN) Research Notes Three Official Documents on Shaikh As ad Erbilî from Archive of Mashihat Ahmet Tahir DAYHAN A Survey on a Rifai Futuwwatnamah M. Saffet SARIKAYA- M. Necmeddin BARDAKÇI

6 Manaqib-namas as a Source of the History of Sufism and Discussions of Modern Academicians of Sufism related to it Hülya KÜÇÜK Book Reviews Bibliography of Sufi Literature Published in Turkish with Arabic Script Hasan Hanafî, Mine l-fanâ Ila l-baqâ Muhammed COŞKUN Nâsir b. Jâ îd el-harûsî, Îzâhu nazmi s-sulûk ilâ hazarâti Maliki l-mulûk Ali BENLİ Abu l-hasan Ali b. Hasan al-sîrjânî, Kitâbu l-bayâz va s-savâd min Khasâisi Hikami l-ibâd fî Na ti l-murîd va l-murâd M. Nedim TAN Abdulvahhâb b. Jalâluddîn Muhammad Hamadânî, Savâqib al-manâqib-i Avliyâullah Ercan ALKAN Giritli Aziz Efendi, Vâridât - Kalbin Sohbetleri Mehmet Zahit TİRYAKİ Musa Şamil Yüksel, Timurlularda Din-Devlet İlişkisi Yusuf Turan GÜNAYDIN Fatih Köse, İstanbul Halvetî Tekkeleri Abdurrahman ACER Ramazan Muslu, Emir Abdülkâdir el-cezâirî - Hayatı ve Tasavvufî Görüşleri M. Akif KOÇ

7 Editör den Tasavvuf Dergisi nin aziz okuyucuları, Dergimizin 29. sayısını sizlere sunmuş olmaktan mutluyuz. Akademik dergilerin büyük fedâkârlıklarla yayın hayatına devam ettiği erbâbınca mâlumdur. Paris te birkaç sayısı yayınlanan Journal of the History of Sufism den sonra, bu sene Hollanda Leiden de yeni bir akademik tasavvuf dergisi yayın hayatına başladı. Brill Yayınevi tarafından neşredilmeye başlanan bu kardeş derginin adı Journal of Sufi Studies, baş editörü de değerli meslektaşımız Erik Ohlander. Kendisine ve dergisine yayın hayatında başarılar diliyoruz. Dergimizin bu sayısında birbirinden değerli makaleler, araştırma notları ve kitap tanıtımları sunuyoruz. Meliha Yıldıran Sarıkaya nın Bir Şerh Dört Şârih: Eşrefoğlu nun Kasîde-i Hayrân Şiirinin Şerhleri ve Bu Şerhlerin Âidiyeti Meselesi, Murat Kaya nın XIX ve XX. Asırda Osmanlı da Mutasavvıf Müfessirler, Ali Namlı nın Emir Abdülkâdir el-cezâirî nin Velâyet Anlayışı, Rahmân Müştâk ın İbn-i Hafîf Şîrâzî nin tasavvufî görüşlerine dâir Farsça makâlesi, Rıdvân Îzûlî nin Emîr Abdülkâdir el-cezâirî nin şiirleri ışığında tasavvufî görüşlerine dâir Arapça makâlesi bunlardan bazılarıdır. Nehemia Levtzion un XVIII. yüzyıl tarîkatlarındaki bazı değişiklikleri konu alan İngilizce makalesi de Ercan Alkan tarafından Türkçe ye tercüme edilmiştir. Araştırma notları bölümünde değerli dostumuz Ahmet Tahir Dayhan ın hazırladığı M. Es ad Erbilî hakkındaki bazı arşiv belgelerini, Necmeddin Bardakçı ve Saffet Sarıkaya tarafından Osmanlıca yazma bir eserden yeni harflere ilk defa çevrilen ve oldukça önemli bir metin olan Rifâî Fütüvvetnâmesi ni, Hülya Küçük tarafından derlenen menâkıbnâmeler hakkındaki çalışmaları bulacaksınız. Kitap tanıtımları bölümünde de mühim eserler yer almaktadır. Bunlardan belki de en dikkat çekici olanı, hicrî beşinci asırda Ebu l-hasan Ali Sîrcânî tarafından Arapça olarak yazılan ve mühim bir tasavvuf klasiği olan el-beyâz ve s-sevâd isimli eserdir. İlim dünyasında yeterince tanınmayan ve şimdiye kadar yazma hâlinde kalmış olan bu eser geçen yıl Tahran da

8 yayınlanmış ve tasavvufa ilgi duyanların kullanımına sunulmuştur. Eseri neşredenleri tebrik ederiz. Tasavvuf Dergisi ni hazırlayan İstanbul Tasavvuf Araştırmaları Merkezi nin (İSTAM) bahar seminerleri de başarıyla tamamlanmış ve önceki yıllarda olduğu gibi web sitesine video kayıtları yüklenmiştir. Seminerleri internetten izlemek mümkündür bahar döneminde tasavvuf akademisyenleri istişâre toplantısı Urfa da yapılmış ve İlahiyat Fakülteleri ile Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Bölümleri ndeki tasavvuf derslerinin durumu ve müfredatları müzakere edilmiştir. Toplantının sonuç bildirgesinde Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenliği Bölümleri nde tasavvuf dersinin zorunlu dersler arasında yer almasının gerekliliği ifâde edilmiştir. Bu yıl bahar döneminde Kastamonu da Şeyh Şabân-ı Velî Sempozyumu icrâ edilmiştir. Güz döneminde de Kars ta Ebu l-hasan Harakânî Sempozyumu nun yapılacağı ilan olunmuştur te de benzer tarzda akademik sempozyumların devam edeceği anlaşılmaktadır. Tasavvufa akademik anlamda ilgi duyan değerli dostlarımız için bu çalışmalar oldukça faydalı olacaktır. Sizleri dergimiz ile baş başa bırakırken, Aralık 2012 de yayınlanacak olan 30. sayımızın da gâyet önemli makâleler ihtivâ edeceğini şimdiden müjdeleriz. Prof. Dr. Necdet TOSUN VIII

Benzer belgeler

Yıl Sayı ISSN İmtiyaz Sahibi Danışma Kurulu Editör Yardımcı Editör Yayın Kurulu Sayı Hakemleri Yazı Takip Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım

Yıl Sayı ISSN İmtiyaz Sahibi Danışma Kurulu Editör Yardımcı Editör Yayın Kurulu Sayı Hakemleri Yazı Takip Teknik Hazırlık ve Kapak Tasarım İstanbul 2011 Yıl: 12 [Temmuz-Aralık 2011] Sayı: 28 ISSN 1302-3543 Bu dergi uluslararası ve ulusal veri indeksleri tarafından taranmaktadır hakemli bir dergidir / is a refereed journal İmtiyaz Sahibi/Publisher