POLİO SİNAPS AKADEMİ

Transkript

1 POLİO

2 POLİO

3 Çocuk felci, enterovirus grubundan poliovirus (PV) isimli bir RNA virüsünün neden olduğu bulaşıcı ve tedavisi olmayan bir hastalıktır. fekal-oral kontaminasyonla (hasta kişilerin dışkılarından yayılan virüsün ağız yolu ile alınmasıyla) vücuda girer

4 Vakaların %90 ı herhangi bir belirti göstermeksizin virüsü etrafa saçarak hastalığın yayılmasına neden olur. %10 vakada bağırsaktaki virüsler kan dolaşımına geçerler ve; halsizlik, kusma, ense sertliği, Ateş, baş ağrısı gibi şikayetlere neden olurlar.

5 Hastaların %1 inde, kan dolaşımına geçen PV, merkezi sinir sistemine geçerek burada kalıcı hasar yapar. En sık gözlenen form Spinal Polio denen türdür, bunda virüsler omuriliği enfekte ederler ve, özellikle bacaklarda, bazen de tüm vücutta, solunum kaslarında güçsüzlük ve kalıcı felce neden olurlar.

6 Polio Eradikasyon Programı 1988 de Dünya Sağlık Assamblesi nde tüm ülkelerde polionun ortadan kaldırılması kararı alınmıştır da Dünya Çocuk Zirvesi nde aynı karar ülke liderleri tarafından onaylanmıştır.

7 POLİONUN ERADİKASYONU HEDEFİ NEDİR? Polionun eradikasyonu hedefi; sadece klinik olarak vakaların görülmemesi değil, aynı zamanda hastalığa neden olan polio virüsünün de yok edilmesidir.

8 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler 125 in üzerinde endemik ülke DSA de polio eradikasyonu kararı

9 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler DSÖ Amerika bölgesinin son vahşi polio vakası

10 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı DSÖ Amerika bölgesi Poliosuz olarak sertifikalandırıldı

11 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı Batı Pasifik Bölgesi Mum Chanty Kamboçya 1997 DSÖ Batı Pasifik Bölgesinin son vahşi polio vakası

12 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı Avrupa Bölgesi Melik Minas Türkiye 1998 DSÖ Avrupa bölgesinin son vahşi polio vakası

13 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı DSÖ Batı Pasifik bölgesi Poliosuz olarak sertifikalandırıldı

14 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı DSÖ Avrupa bölgesi Poliosuz olarak sertifikalandırıldı 21 HAZİRAN VAKA

15 DÜNYADA DURUM Polio endemik ülkeler Endemik olmayan ülkeler Poliosuz olarak sertifikalandırıldı Polio endemik ülke sayısı: 6 Nijerya, Hindistan, Pakistan, Nijer, Afganistan, Mısır Hedef: 2004 sonu itibarıyla poliovirüs dolaşımının durdurulması 682 VAKA

16 Türkiye de polio eradikasyonu programı Uluslar arası hedefler doğrultusunda, 1989 yılında ülkemizde polionun eradikasyonuna yönelik Polio Eradikasyonu Programı başlatılmıştır.

17 Polio Eradikasyonu Amacı Vahşi poliovirüs yayılımını durdurmak

18 POLİO ERADİKASYONU STRATEJİLERİ Rutin aşılama çalışmaları Destek aşılama çalışmaları Ulusal aşı günleri Mop-up aşılama çalışmaları AFP Akut flask paralizi ve vahşi poliovirus sürveyansı

19 Polio Eradikasyon Programı Polio vakaları ve OPV3 aşılama oranları Türkiye, Vaka sayısı % PEP UAG VE MOP-UP * Klinik sınıflandırma **Virolojik sınıflandırma * **

20 Çocukluk Çağı Aşı Takvimi Doğumda 2.ayın sonu 3.ayın sonu 4.ayın sonu 9.ayın sonu ay İlköğretim 1.sınıf İlköğretim 8.sınıf BCG I R DBT I II III R OPV I II III R R Kızamık I R Hepatit B I II III Td

21 0 YAŞ GRUBU OPV3 AŞI ORANLARI * % *

22 0 YAŞ GRUBU OPV3 AŞI ORANLARI ORTALAMA : % 50 den az ve üzeri

23 Sıfır polio vakası bildiren bir ülkede, vahşi poliovirüs olmadığından nasıl emin olabiliriz?

24 POLİO ERADİKASYONU PROGRAMI ŞÜPHELİ VAKA 15 yaşından küçük bir kişide şiddetli travma haricinde, herhangi bir nedenle akut flask paralizi olması, 15 yaşından büyük kişilerde hekimin klinik olarak poliodan şüphelendiği akut flask paralizili hastalar.

25 Guillain-Barre Sendromu Poliovirüs travmatik nevrit Enteroviruslar Akut flask paralizi transvers myelit diğer virüsler diğer (toksin, vs.)

26 POLİO ŞÜPHELİ VAKA HEMEN Telefon ile İl Sağlık Müdürlüğüne bildirilir.

27 VAKA ARAŞTIRMASI Bildirimden sonraki ilk 48 saat içinde vaka incelemesine başlanmalı, Uygun gaita numunesi: Paralizi başlangıcından sonraki ilk 14 gün içinde en az 24 saat aralıkla 2 gaita numunesi alınarak, soğuk zincir kurallarına uyarak 72 saat içinde laboratuvara gönderilmeli, 60 gün boyunca hasta izlenmelidir.

28 AFP SÜRVEYANSI PERFORMANSI GÖSTERGESİ Hedef 15 yaş altındaki her 1 vaka/ kişide non-polio AFP vakası

29 Akut Flask Paralizi Vaka Bildirimi Aktif Bildirim

30 aktif AFP sürveyansı? Eksik vaka bildirimi - polio sürveyansında temel sorun Hastanelerden pasif vaka bildirimi güvenilir değil AFP vakaları hastanelere yatmakta, ancak hiç bildirilmemektedir İLGİ İŞE SAYGI... SEVGİ

31 AFP vakaları neden bildirilmiyor? Klinisyenler GBS ile polionun ayırıcı tanısını klinik olarak yapabileceklerini düşünmekte, gaita incelemesi ile polioyu ekarte etmeyi gereksiz bulmaktadır. Hastanelerdeki sağlık personeli AFP vaka bildiriminden habersizdir. AFP bildirimini bilen hastane personeli motive değil - pasif bildirim her zaman bir toplum sağlığı sorunudur korku

32 Aktif sürveyans güncelleme mutlak gerekli iller Adana Ağrı Artvin Aydın Bingöl Bitlis Bolu Çorum Diyarbakır Gaziantep Mersin Kars Konya Manisa K.maraş Muş Siirt Sinop Sivas Tunceli Yozgat Zonguldak Şırnak Bartın

33 Poliomyelit açısından yüksek riskli bölge: Aşısız bölgeler Poliomyelit virüs yayılımı dikkate alındığında risk altında olduğu düşünülen bölgeler: Kötü alt yapı koşullarına sahip yöreler (gecekondu bölgeleri gibi), Vahşi poliovirüsün son dönemde görüldüğü bölgeler ve onlara komşu bölgeler, Göç alan ve nüfus hareketlerinin yoğun olduğu yöreler (tarım işçisi, göçerler, mülteci, kaçak giriş, sınır ticareti olan alanlar, liman vs giriş kapısı olan alanlar)

34 0 YAŞ GRUBU OPV3 AŞI ORANLARI % 50 den az ve üzeri

35 Aşıya bağlı paralitik polio vakaları de 1 vaka

36 2000 ABD Amerika Bölgesi nde 1991 yılından beri hiç polio vakası görülmüyordu. Poliodan arındırılmış olsa bile, dünyada güvenli ve emin yer yok. Tek korunma yolu tüm çocuklara ulaşmak ve aşılamak! Polio aşısı ile yüksek aşılama oranlarına ulaşmak, devamlılığını sağlamak çok önemli. Haiti de polio vakası: 1 paralitik polio vakası Dominik Cumhuriyeti nde : 19 AFP vakası saptandı

37 cvdpvs riskleri (circulating vaccine-derived polioviruses) Hispaniola Type 1, vaka Mısır Type 2, vaka Madagaskar 2002, type 2 4 vaka Filipinler Type 1, vaka

38 Bill Gates Çocuk Felcine El Atıyor

39 Eski Mısır dan

40

41