Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 77, Eylül 2018, s

Transkript

1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 77, Eylül 2018, s Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date Dr. Öğr. Üyesi, Suzan SÖNMEZ Girne Amerikan Üniversitesi, Biyoloji Öğretmeni suzansonmez80@hotmail.com BİYOLOJİK ALANA İLİŞKİN YAPILAN ÇALIŞMALARIN DERLENMESİ ( ) 1 Öz Haymana nın İç Anadolu daki konumu dikkate alındığında iklimsel ve jeolojik olarak canlıların gelişmesine çok elverişli olduğu anlaşılır. Bölge özelliklerinin elverişli olması biyolojik çeşitliliği artırmıştır. Bu denli zengin floraya ve faunaya sahip olduğu halde, bunlar tam anlamı ile tanınamamaktadır. Haymana daki bu zenginliğe rağmen bu konuda çalışmalar tam değildir. Haymana daki mevcut durumun açıklanabilmesi için, daha fazla çalışmalara gerek vardır. Bu çalışma Haymana da yapılan yılları arasında yayınlanmış biyolojik araştırmaların derlenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Literatür taraması sonucunda, Haymana da yapılmış dokuz adet bilimsel çalışmaya bulunmuştur. Bu araştırma, Haymana da yapılmış biyolojik çalışmaların sayısal olarak belirtilmesi bakımından önem arz etmektedir. Birçok endemik bitki türünü de bünyesinde barındıran Haymana yöresinde belirlenen tarih aralığında yapılmış biyolojik çalışma sayısının yeterli olmadığı saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Haymana, biyoloji, flora, fauna, tarım. 1 Bu çalışma Eylül 2017 tarihlerinde Haymana da düzenlenen II. Uluslararası Sakarya Meydan Muharabesi ve Haymana sempozyumunda sözlü olarak sunulmuştur.

2 COMPILATION OF STUDIES ON BIOLOGICAL AREA ( ) Abstract Considering Haymana's position in Central Anatolia, it is understood that climate and geologically it is very suitable for the development of living things. The availability of regional features has increased biological diversity. Even if they have such rich flora and fauna, they are not fully recognized. Despite this richness in Haymana, it is not always possible to work on this issue. More work is needed to explain the current situation in Haymana. This study aims to collect and evaluate the biologic research performed in Haymana published between years. Scanning model was used in this study. In consequence of literature search, nine scientific studies carried out in Haymana were found. This research is important with regard to quantizing biologic studies performed in Haymana. It was ascertained that the number of biologic studies in determined date range in Haymana incorporating endemic flora was not enough. Keywords: Haymana, biology, flora, fauna, agriculture GİRİŞ Ülkemiz kuzey yarım kürede Boreal Alem sınırlarında 36º-42º kuzey enlemi, 26º- 44º doğu boylamlarında Avrupa ile Asya kıtaları arasında 814,578 km² lik yüzölçüme sahiptir (Akman, 1995). Türkiye bulunduğu konumun yanında yüzölçümü ile de zengin bir biyoçeşitlilik sahibidir. Ülkemizin floristik yapısı da bu zengin çeşitliliğin olduğu alanlardandır. Bir ülkedeki florasındaki zenginlik, orada yetişen türlerin yanında endemik çeşitliliğin sayısı ile, ilginç olması da bitkilerin yayılması ve bir çok vejetasyon tipine sahip olunmasıyla ölçülebilmektedir. Türkiye, sahibi bulunduğu bitki çeşitliliğiyle kıta özelliğini taşırken hali hazırdaki bitki türlerinden dolayı oluşan bitki örtüsü açısından da bu zenginliği sürdürmektedir. Bu oluşuma sebep olabilecek etmenlerin başında Anadolu yarımadasının bağlı olduğu kıtalardan genç olmasıyla birlikte zengin bir jeolojik anakaya çeşitliliğine sahip olmasıdır. Anakaya yapısının üzerinde meydana gelen toprak gruplarında da büyük bir çeşitlilik oluşmuştur. Ülkemizin iklim yapısı da önemli zenginliklerden bir tanesidir. Türkiye üç iklimsel fitocoğrafik bölgenin kesişim kümesindedir. Bu iklim yapılarının yanında çok fazla sayıda mezo ve mikro klima alanları, bitki örtüsününde zenginliğin oluşmasına sebeptir. Bunun dışında ülkemizin ılıman enlemde olması, uzun bir deniz kıyısına sahip oluşu, 3000 metreden yüksek 134 zirvenin varlığı, dağların denize göre dizilimleri, volkanik dağlardan deltalara kompleks topoğrafik yapının varlığı, zengin biyoçeşitliliğe sebep olabilecek etmenler arasında sayılabilir. Türkiye de sayılan bu etmenler sonucunda floristik ve vejetasyonal zenginliğin ortaya çıktığı görülmektedir (Akman, 1995). P.H. Davis in ülkemizin florası üzerine yazdığı 10 ciltlik Flora of Turkey and the East Aegean Islands adlı eserin ilk cildi 1965 yılında basılmış ve 1988 yılında da tamamlanmıştır (Davis, ). Davis in eseri ülkemizdeki floristik çalışmalarda esas kaynak olarak görülmektedir. Sonradan ilave taksonlarda 2000 yılında ek bir ciltte basılmıştır (Güner, Özhatay, Başer, 2000). 10. Cilde gelindiğinde ülkemiz florasında 8575 bitki türünün bulunduğu gö- 188

3 rülmektedir. Bu türlerin 2651 i endemikdir. 11. cilde gelindiğinde Türkiye de 163 familyanın bulunduğu 1168 cins ve 8988 türün yetiştiği ve bunlardan 2991 i endemik olduğu belirtilmektedir (Güner, Özhatay, Başer, 2000 ve Tarıkahya, 2004). Bir çok sebebe bağlı olarak, doğal kaynakların miktarlarında ve kalitesinde giderek daha fazla kirlenme, bozulma ve azalma olmaktadır. Aşırı ve kontrolsüz kimyasalların kullanılması tarımsal ürünlerde kalıntıların oluşmasına, insan ve hayvan sağlığını, doğayı, doğal kaynakları ve çevreyi olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir (Aydoğdu, Kaya, Eren ve Doğan, 2018). Bu çalışmada yılları arasında Ankara Haymana yöresinin flora, faunası olmak üzere biyoloji alanında yapılan çalışmalar ortaya çıkarılmıştır. Belirlenen tarih aralığında türkçe ve ingilizce makalelerin yanında lisansüstü tezlerine ulaşılmıştır LİTERATÜR Yapılan araştırmada, belirtilen yıl aralığında dokuz akademik çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalara ait temel veriler Tablo 1.de verilmiştir. Tablo 1. Konu ile İlgili Arasında Yapılmış Çalışmalar Çalışmanın Başlığı Türü Dili Yılı Ankara/ Haymana koşullarında yeşil alan çim türlerinin bazı morfolojik ve fenolojik karakterleri Makale Türkçe 2004 Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü İkizce Araştırma Ve Uygulama İstasyonu nun (Haymana/Ankara) Flora ve Vejetasyonu İç Anadolu'dan (Polatlı-Haymana) Astragalokaramasici- Gypsophilion eriocalycis Alyansı İçin Yeni Sintaksonlar İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonu nun (Ankara, Haymana) fulorası Ankara İlinin (Turkey) Haymana İlçesinde Etnobotanik Bir Saha Çalışması (An Ethnobotanical Field Survey in the Haymana District of Ankara Province in Turkey) Türkiyenin Yüksek Bölgelerinde Erişilen Bazı Kış Macar Baklalarının (Vicia Pannonica Crantz.) Performansı - (Performances Of Some Winter Hungarian Vetch Accessions (Vicia Pannonica Crantz.) On The Hıghlands Of Turkey) Türkiye, Haymana Pınarbaşı su kaynaklarındaki Cobitis cf. Turcica da siyah nokta hastalığının sıklığı- (Frequency of black spot disease in Cobitis cf. turcica from Pınarbaşı Springs (Haymana, Turkey) Farklı Çinko Seviyelerinin vejetatif büyüme, uçucu yağ içerikleri ve bunun bazı İran ve Türk kimyon genotipleri üzerindeki etkileri - (Effects of Different Zinc Levels on Vegetative Growth and Essential Oil Contents of some Iranian and Turkish Cumin (Cumin cyminum L.) Genotypes) Tez Türkçe 2007 Makale Türkçe 2009 Makale Türkçe 2009 Makale İngilizce 2009 Makale İngilizce 2011 Makale İngilizce 2011 Makale İngilizce 2016 Orta Anadolu'da Kışa Dayanıklılık için, Saha ve Kontrollü Makale İngilizce

4 Ortam Kullanılarak Bezelye (Pisum sativum L.) Üreme Hücrelerinin Değerlendirilmesi (Evaluation of Pea (Pisum sativum L.) Germplasm for Winter Hardiness in Central Anatolia, Turkey, Using Field and Controlled Environment Tablo incelendiğinde bu çalışmalardan sekizinin makale, bir tanesinin de tez olduğu görülmektedir. Sırasıyla bu çalışmaların içeriklerine yer verilecektir. Ankara/ Haymana Koşullarında Yeşil Alan Çim Türlerinin Bazı Morfolojik Ve Fenolojik Karakterleri Karakurt un yaptığı çalışma, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne bağlı İkizce/ Haymana Araştırma-Uygulama Çiftliği deneme tarlasında Mayıs1999-Eylül 2000 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmada, Ankara-Haymana şartlarında yeşil alan tesislerine uygulanabilecek çim türlerinin bazı morfolojik ve fenolojik karakterlerine açıklık getirilmesi hedeflenmiştir. Araştırmada materyal olarak yabancı kökenli 15 farklı çim varyetesi hazırlanarak, çıkış gücü, yaprak eni, yaprak rengi, köklenme yoğunluğu, kışa dayanıklılık, yeniden büyüme kabiliyeti, kurağa dayanıklılık, gibi fenolojik özellikler ile fide yaş ve kuru ağırlığı, fide boyu, fide sap kalınlığı, dm deki kardeş sayısı, biçim olgunluğu gün sayısı gibi morfolojik özellikler incelenmiş ve bu örneklerin Ankara/Haymana şartlarına olumlu performans gösterdikleri, sulu koşullardaki yeşil alan tesislerine uygun oldukları gözlenmiştir (Karakurt, 2004). 190 Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonu nun (Haymana/Ankara) Flora ve Vejetasyonu Şahin in yaptığı araştırmada, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü ne bağlı bulunan Haymana İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonu ndaki flora ile vejetasyon ortaya çıkarılmıştır. Bu alandan alınan 730 bitki örneğinde yapılan analizlerde 62 familya, 238 cins, 403 tür ve türaltı düzeyinde takson görülmüştür. Bu taksonlardan 47 sinin endemik olduğu ve endemizm oranının %11,66 olduğu bulunmuştur. Taksonlarda fitocoğrafik bölgelere göre dağılım incelendiğinde İran-Turan elementinin 101 (% 25,1), Avrupa-Sibirya elementinin 26 (% 6,5), Akdeniz elementinin 16 (% 3,9) ve diğerlerinin 260 (% 64,5) olduğu bulunmuştur. Alan çalışmasında vejetasyon yapılırken Braun Blanquet metodu esas alınmıştır. Bu alan için farklı vejetasyon sınıflarında olmak üzere 7 bitki birliği ve 4 alt birlik gözlenmiştir. Burada ortaya çıkarılan bitki birliklerinin hepsinin bilim dünyası adına yeni olduğu görülmektedir (Şahin, 2007). İç Anadolu'dan (Polatlı-Haymana) Astragalokaramasici-Gypsophilion eriocalycis Alyansı İçin Yeni Sintaksonlar Geven ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, Polatlı-Haymana arasındaki bölgede step vejetasyonu araştırılmıştır. Araştırma alanı Türkiye nin İç Anadolu Bölgesinin Güney Batı kısımında bulunmaktadır. Bu bölge jipsli ve marnli-jipsli toprakların yaygın olduğu yarı kurak alt çok soğuk Akdeniz İklimi'nin etkisi altındadır. Çalışmada vejetasyon Braun-Blanquet metoduna dayanan üç boyutlu polar ordinasyon tekniği kullanılarak iki yeni bitki birliği tanımlanarak sintaksonomik olarak sınıflandırılmaya gidilmiştir. İlk kez tanımlanmış olan birlikler "Uluslararası Bitki Sosyolojisi Adlandırma Kodu" kuralları dikkate alınarak olarak adlandırılmıştır (Geven, 2009).

5 İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonu nun (Ankara, Haymana) Florası Şahin ve Vural ın yaptığı araştırmada, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü ne (TARM) bağlı olarak Haymana da bulunan İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonunun fulorası incelenmiştir. Bu istasyondan toplanan 730 bitki örneğinde yapılan incelemeler sonucunda 62 familya, 238 cins, 404 tür ve türaltı seviyede takson bulunmuştur. Bulunan bu taksonların % 47 i endemik olmakla birlikte endemizm oranı da % 11,6 olarak hesaplanmıştır. Taksonlarda dağılımda fitocoğrafik bölgelere göreiran-turan elementi, Avrupa-Sibirya elementi, Akdeniz elementi ve çok bölgeli veya bilinmeyenler olarak sınıflamışlar ve 9 taksonun B4 karesi için yeni kayıtlı olduğunu beyan etmişlerdir (Şahin, 2009). Ankara İlinin (Turkey) Haymana İlçesinde Etnobotanik Bir Saha Çalışması Sarper ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, Ankara Haymana da halk arasında gıda, tedavi ve farklı amaçlarla kullanılan yabani bitkilerin kayıt altına alınması amaçlanarak etnobotanik bir saha çalışması faaliyeti yürütülmüştür. Veriler dokuz yerleşim biriminden seçilen 160 bireyle yüzyüze görüşülerek elde edilmiştir. Görüşülen kişilerin demografik özellikleride dikkate alınarak sonuçlar SPSS istatistik programı yardımıyla analiz edilmiştir. Çalışmanın yapıldığı bölgede 18 farklı familyadan 50 bitki türüne ait 103 kullanılış kayıt altına alınmıştır. Bunlardan 67 si tedaviye yönelik, 28 i gıda ve 8 i diğer bir çok kullanım şekline yönelik olup, en fazla Asteraceae (16 tür) ve Lamiaceae (7 tür) familyasına ait bitkilerin bu amaçla kullanıldığı gözlenmiştir. Sonuç olarak, Haymana ilçesinin büyük bir kente yakın bir yerleşim alanı olmasına karşılık, yabani bitkilerin yerel halk tarafından tedavi ve gıda amacıyla sık olarak kullanıldığı tespit edilmiştir (Sarper, Akaydın, Şimşek ve Yeşilada, 2009). 191 Türkiyenin Yüksek Bölgelerinde Erişilen Bazı Kış Macar Baklalarının (Vicia Pannonica Crantz.) Performansı Ünal ve arkadaşlarının yaptığı araştırmada, ve ekim dönemlerinde Ankara ilinin iki farklı bölgesi olan Haymana ve Yenimahalle de yeşil ot, saman verimi, tohum verimi ve bazı Macar fiğ ulaşımlarının verim bileşenlerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Yapılan araştırmayla yeşil ot verimi, saman verimi, biyolojik verim, tohum verimi, bitki boyu, bitki başına bakla sayısı, baklada tane sayısı ve hasat indeksi gibi parametreler bulunmuştur. Ana verim uzunluğu, doğal bitki boyu, yeşil ot verimi ile saman verimi arasında yüksek korelasyonlar bulunurken, bir bitkide bakla sayısı, tohum sayısı, bakla uzunluğu arasında negatif anlamlı korelasyonlar tespit edilmiştir (Ünal, Mutlu ve Fırıncıoğlu, 2011) Türkiye, Haymana Pınarbaşı Su Kaynaklarındaki Cobitis Cf. Turcica da Siyah Nokta Hastalığının Sıklığı Kırankaya ve Ekmekçi nin Cobitis biyolojisi üzerine yaptığı çalışmada, Haymana ilçesi, Pınarbaşı Yaylası'nda yaşayanlarda, siyah nokta hastalığının belirtilerinin sıklıkla görüldüğü tespit edilmiştir. Alınan 1295 örneğin 240 tanesinde (% 19), Posthodiplostomum cuticola ile enfeksyonun varlığı saptanmıştır. İlkbahar ve sonbahar aylarında enfeksiyon oranındaki yükselmenin, bu bölgedeki kuşların artan göç yoğunluğundan dolayı olduğu öne sürülmüştür. Enfekte olmuş ve enfekte olmamış örnekler arasında durum, ağırlık ve uzunluk bakımından istatistiksel bakımdan anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Bunun yanında, siyah noktanın prevalansı,

6 artan yaşla beraber azalma eğilimi gösterdiği ve enfekte olmuş örneklerde ölüm oranının daha fazla olduğunu görülmüştür ( Kirankaya ve Ekmekçi, 2011). Farklı Çinko Seviyelerinin Vejetatif Büyüme, Uçucu Yağ İçerikleri ve Bunun Bazı İran ve Türk Kimyon Genotipleri Üzerindeki Etkileri Rezaeieh ve arkadaşlarının yaptığı araştırmada, çinkonun vejetatif büyüme, tane verimi ve bunun kimyon genotipleri üzerindeki etkilerini değerlendirmek amacıyla Ankara'da bir saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Mısır'ın Doğu Akdeniz bölgesinden gelen kimyon (Cuminum cyminum L.), Orta Doğu, Asya ve Güneydoğu Asya ülkelerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Zn, triptofan metabolizmasında önemli bir faktördür ve bitkilerde oksin içeriğini etkilemektedir. Bu etkiyi incelemek için farklı genotiplere [Kashmar, Bardskan, Meşhed (İran kökenli)], Haymana ve Egebin (Türk kökenli)] örnekler incelenmiştir. Varyans analizi sonuçları, kök yüksekliği, tane verimi, toplam kuru madde, bitki başına dal sayısı ve tahıl esansı yağı gibi özellikler için çinko seviyeleri ve genotipler arasında anlamlı etkileşim göstermiştir (Rezaeieh, Gurbuz ve Eivazi, 2016). Orta Anadolu'da Kışa Dayanıklılık için, Saha ve Kontrollü Ortam Kullanılarak Bezelye (Pisum sativum L.) Üreme Hücrelerinin Değerlendirilmesi Homer ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, kış mevsiminde hayatta kalabilen bezelye türleri aranıp gelecekteki mahsul gelişimi için farklı kış sertlikleri için genotipler tanımlanmıştır. Farklı genotipler için saha ve laboratuvar koşullarında değerlendirilmiştir. Çalışma için hazırlanan saha denemeleri, sonbaharda Haymana, Ankara ve Ulaş, Sivas da dikilmiştir. Sonuçlar kışa dayanıklılık ve hayatta kalan bitkilerin yüzdesi olarak değerlendirilmiştir. Genotiplerin diferansiyel sağkalımı her iki yerde de gözlenmiştir. Ortalamada hayatta kalma oranı Ulaş'da (% 54.8) Haymana'dan (% 67.8) daha düşük olarak bulunmuştur. Gelecekte yapılacak çalışmalar için bu popülasyonlardan yüksek düzeyde kışa dayanıklılık gösteren on iki tek bitki seçilmiş ve kış şartları için denemeler yapan Avrupadaki bir çok ülke ve ABD için sertlik, yüksek düzeyde kışa dayanıklılık yetiştirme programlarında kullanılmak bu genotipler önerilmiştir (Homer, Şahin ve Küçüközdemir, 2016). SONUÇ Haymana da biyolojik alan çalışmalarına ilişkin yılları arasında yapılan bilimsel çalışmaların derlenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanan bu çalışma kapsamında, Web of Science, Ulakbim, Yök Tez Merkezi, Google Akademik de yapılan taramalar neticesinde konu ile ilişkili dokuz adet bilimsel çalışmaya rastlanmıştır. Bu çalışmalardan bir tanesi yüksek lisans tezi diğerleri ise farklı dergilerde yayımlanan makalelerdir. Makalelerin üç tanesi Türkçe geri kalan beş tanesi İngilizce olarak yayımlanmıştır. Çalışmalar 2009, 2011 ve 2016 yıllarında yoğunlaşmıştır. Yapılan çalışmalar çoğunlukla üç ve dört yazarlıdır. Bu da farklı disiplinden gelen araştırmacıların katılımını göstermektedir. Bu çalışmalar incelendiğinde, araştırmaya konu olan Haymana yöresinin birçok endemik bitkiye ev sahipliği yapan, flora yönünden çok zengin bir bölge olduğu görülmektedir. Böyle bir önemli özelliğe rağmen 17 yıllık bir sürede yapılan çalışmaların bu kadar az olması ülkemizin bitki zenginliğinin tam olarak ortaya çıkarılamaması adına büyük bir eksikliktir. Bu yöre ile yakın gelecekte yapılacak yüksek lisans ve doktora tezleri ile projeler, bu alanda dünya çapında araştırma yapan bilim insanlarına önemli katkılar sağlayacaktır. 192

7 KAYNAKLAR Akman, Yıldırım, (1995), Türkiye Orman Vejetasyonu, Ankara. Aydoğdu, Hakkı; Kaya, Fikret; Eren, Mehmet; Parlakçı Doğan, Hatice, ( 2018), Organik Ürün Tüketim Nedenleri Üzerine Bir Araştırma: Şanlıurfa Örneklemesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 64, Ocak 2018, S Davis, P.H, ( ), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh Univ. Press, Edinburgh,. Davis, P,H; Mill, R, R; Tan, K, (1988)Flora of Turkey and the East Aegean Islands, (supplement 1), Edinburgh Univ. Pres, Edinburgh. Güner, A; Özhatay, N; Ekim, T., Başer, (2000), K.H.C., Flora of Turkey and the East Aegean Islands, (supplement 2), Edinburgh Univ. Press, Edinburgh. Geven, Fatmagül; Ketenoğlu, Ümit; Osman, Bingöl; Güney, Kerim, (2009), İç Anadolu'dan (Polatlı-Haymana) Astragalokaramasici-Gypsophilion eriocalycis Alyansı İçin Yeni Sintaksonlar, Ekoloji, Sayı: 71, s Homer, Azize; Şahin, Mevlüt; Küçüközdemir, Ümran, (2016), Evaluation of Pea (Pisum sativum L.) Germplasm for Winter Hardiness in Central Anatolia, Turkey, Using Field and Controlled Environment, Czech J. Genet. Plant Breed, Sayı: 52, s , Çek Cumhuriyeti. Karakurt, Erol, (2004), Ankara/ Haymana koşullarında yeşil alan çim türlerinin bazı morfolojik ve fenolojik karakterleri, Tarım Bilimleri Dergisi, Sayı: 10(3), s , Ankara. Kirankaya, Şerife Gülsün; Ekmekçı, Fitnat Güler, (2011), Frequency of black spot disease in Cobitis cf. turcica from Pınarbaşı Springs (Haymana, Turkey), Folia Zoologica, Sayı:60(4), s , Çek Cumhuriyeti. Rezaeieh, Kiarash Afshar Pour; Gurbuz, Bilal; Eivazi, Alireza, (2016), Effects of Different Zinc Levels on Vegetative Growth and Essential Oil Contents of some Iranian and Turkish Cumin (Cumin cyminum L.) Genotypes, Journal Of Essentıal Oil Bearing Plants, Sayı: 19(5), s , UK. Sarper, Fulya; Akaydın, Galip; Şimşek, Işıl; Yeşilada, Erdem, (2009) An Ethnobotanical Field Survey in the Haymana District of Ankara Province in Turkey, Turk J Biol, 2009, Sayı:33, s , Ankara. Şahin, Bilal; Vural, Mecit, 2009, İkizce Araştırma ve Uygulama İstasyonu nun (Ankara) Fulorası, Ot Sistematik Botanik Dergisi, Sayı:19:1, s Tarıkahya, B, (2004), Ankara nın Floru, Kebikeç, Sayı: 17, s , Ankara. Ünal, Sabahaddin; Mutlu, Ziya; Fırıncıoğlu,Hüseyin, K, (2011), Performances Of Some Winter Hungarian Vetch Accessıons (Vicia Pannonica Crantz.) On The Highlands of Turkey, Turkish Journal of Field Crops, 211, Sayı: 16(1), s. 1-8 Turkey. Şahin, Bilal, (2007), Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü İkizce Araştırma Ve Uygulama İstasyonu nun (Haymana/Ankara) Flora Ve Vejetasyonu, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. 193