Asbest ve İşçi Sağlığı: Sağlık Risklerinin Yönetimi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Asbest ve İşçi Sağlığı: Sağlık Risklerinin Yönetimi"

Iskender Yalçınkaya
5 yıl önce
İzleme sayısı:

ULUSLARARASI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONGRESİ 06-07 Aralık 2017 Asbest ve İşçi

Özkan Kaan KARADAĞ (MD) İş (Halk) Sağlığı Bilim Uzmanı (MSc) Kamu Yönetimi

1 ULUSLARARASI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONGRESİ Aralık 2017 Asbest ve İşçi Sağlığı: Sağlık Risklerinin Yönetimi Dr. Özkan Kaan KARADAĞ (MD) İş (Halk) Sağlığı Bilim Uzmanı (MSc) Kamu Yönetimi Bilim Uzmanı (MSc) İstanbul Meslek Hastalıkları Hastanesi Meslek Hastalıkları İş Kazaları Araştırma Önleme Vakfı (MESKA)

2 Solunabilir asbest lifleri için sınır değer Türkiye'de sınır değer 0,1 lif/cm3 Hollanda da sınır değer 0,02 lif/cm3

3 Solunum havasında 0,02 lif/cm3 ün altında asbest lifi varsa akciğer zarı kanseri görülmez. Doğru Yanlış

4 Mükemmel bir ürün!! Isıya dayanıklı Termal yalıtımda mükemmel (YEMYEŞİL!!) Paslanmaz, çürümez, yıpranmaz Hemen hemen tahrip edilemez Tutucu eleman olarak kullanılabilir Esnek bir malzemeye dönüştürür

5 3000 den fazla üründe kullanıldı Milyon tonlarca İnşaatların %75 inde var. (Llewellyn, BRE, 1997)

Türkiye de Kullanılan asbest (TÜİK) (ton 1900-1969 11069 1970-1979

6 Türkiye de Kullanılan asbest (TÜİK) (ton Toplam

7 Malta nın hali Asbest üretmeyen Asbestli malzeme üretmeyen Sadece pazar

8 Türkiye de mezotelyoma Çevresel mi? Mesleki mi? 1. Dalga: 1980 e kadar çevresel etkilenme (dalganın sonuna yaklaşılıyor olmalı) 2. Dalga: Asbestli malzeme üretiminde çalışanlar (dalganın başındayız) 3. Dalga: Asbestli malzemelerin yıkımı, tamiri, bakımı, uzaklaştırılması Çevresel etkilenme Türkiye de asbest alanında mesleki etkilenmelerin yanında çevresel etkilenme karıştırıcı faktör!

17 Sağlık Etkileri Akciğerin dokusunda silika benzeri etki ASBESTOSİS AKCİĞER KANSERİ Akciğer zarında KALINLAŞMALAR AKCİĞER ZARI KANSERİ Diğer bölgeler Gırtlak Karın zarı

18 Sağlık Etkileri Akciğerin dokusunda silika benzeri etki ASBESTOSİS AKCİĞER KANSERİ Akciğer zarında KALINLAŞMALAR AKCİĞER ZARI KANSERİ

19 Sağlık Etkileri Akciğerin dokusunda silika benzeri etki ASBESTOSİS AKCİĞER KANSERİ Akciğer zarında KALINLAŞMALAR AKCİĞER ZARI KANSERİ

20 Akciğer kanseri %15 tedavi olasılığı %50 1 yıl içerisinde ölüm %90 sigara içimi ilişkisi ASBEST? Akciğer kanseri riskini arttırır

21 Sağlık Etkileri Akciğerin dokusunda silika benzeri etki ASBESTOSİS AKCİĞER KANSERİ Akciğer zarında KALINLAŞMALAR AKCİĞER ZARI KANSERİ

22 Sağlık Etkileri Akciğerin dokusunda silika benzeri etki ASBESTOSİS AKCİĞER KANSERİ Akciğer zarında KALINLAŞMALAR AKCİĞER ZARI KANSERİ

23 Akciğer zarı kanserinde sağkalım Güncel tedavi yaklaşımına rağmen Cisplatin vs cisplatin-pemetrexed. Vogelzang, JCO 2003

24 KATİL İngiltere de 4000 den fazla ölümün nedeni ve her yıl artıyor. Trafik kazalarında 2500 İşyeri kaynaklı ölümler 180

25 Yavaş Yavaş Yavaş Akciğer kanseri 20 yıl Akciğer zarı kanseri yıl

26 Mesothelioma mortality in North American insulation workers is independent of age 20 Cumulative mesothelioma risk (%) 10 Age at first exposure (years) Years since beginning exposure Peto et al 1982: Br J Cancer 45:

27 Kanserler için güvenli düzey

28 Çevresel etkilenme Eternit atıkları yol döşemesinde kullanılmış Ortalama 0,11 fiber/yıl 4 vaka beklenen düzey 26 vaka gözlenen

29 Mesothelioma deaths Projected British male mesothelioma deaths Hodgson et al (2005) Br J Cancer 92: 587 Exposure index 2000 Exposure index Deaths Fitted/projected deaths Observed deaths Exposure index (fitted/projected)

30 Çeşitli çalışmalar Akciğer zarı kanseri vakaları Asbest işçilerinin iş elbiselerini yıkayan kadın Asbest kullanılan fabrikanın yakınlarında oynayan çocuklar, yakınında yaşayan insanlar Tek bir kez asbest püskürtme uygulamasını denetlemiş mühendis

31 Çeşitli çalışmalar İngiltere de 1980 yılından bu yana 228 öğretmen mesotelyomadan öldü. Okul binalarında asbest kullanımına bağlandı. Report 2012

32 Birtek lif Solunur, alveollere ulaşır Alveol duvarını haraplar Hücreler arası dokuya geçer Akciğer zarına ulaşır Kanseri tetikleyebilir

33 Gerçek bir güvenli sınır yoktur

34 Piyango Neden insanlar piyango bileti alırlar? 40 milyon bilet

35 Bir tek asbest tanesini soluyarak Akciğer zarı kanseri olma olasılığınız oldukça benzer

36 Daha çok alırsak 20 milyon tane alsak %50

38 Ne yapacağız?

39 Asbest söküm, uzaklaştırma, ortadan kaldırma Hedef Tek bir lifin bile havaya karışmaması olmalıdır. PM5 atmosfer hareketleriyle kilometrelerce taşınabilir

40 Asbest söküm, uzaklaştırma, ortadan kaldırma İşlem sırasında Dokunma öldürmesin Dokunuyorsan Alanı kullanıma kapat Sabitle Yalıt (Dekontaminasyon) Sök Temizle (Dekontaminasyon) Ortamda ölç Taşıma olasılığını ortadan kaldır (Dekontaminasyon) Alanı kullanıma aç

41 Asbest söküm, uzaklaştırma, ortadan kaldırma Denetleme Asbestli olma olasılığı yüksek malzeme önceden sökülememeli Yalıtım ve arındırma doğrudan çevre sağlığı konusu; yerel yönetimler denetleyebilmeli Denetleme prosesi kontrol listeleriyle desteklenmeli

42 Dekontaminasyon Yabancı dilden kelimeler bir zihinsel imaj oluşturmaz mı? Arındırma

43 Yeni Zelanda ACOP

44 Zaman? Atlı kovalıyor Bu işlem zaman alır; 15 dakikalık söküm için Yarım gün yalıtım, hazırlık 1 saat işçi giyinme, temizlenme, soyunması Yarım gün temizlik, arındırma Güçlü bir ekip

45 Teşekkür Ederim Dr. Özkan Kaan KARADAĞ (MD, MSc) İş Sağlığı (Halk Sağlığı) Bilim Uzmanı

Benzer belgeler

Halk (İş) Sağlığı Bakışıyla Asbest:Sağlık Risklerinin Yönetimi

ASBEST RİSK YÖNETİMİ SEMPOZYUMU 14 Kasım 2017 Halk (İş) Sağlığı Bakışıyla Asbest:Sağlık Risklerinin Yönetimi Dr. Özkan Kaan KARADAĞ (MD) İş (Halk) Sağlığı Bilim Uzmanı (MSc) Kamu Yönetimi Bilim Uzmanı