CUMHURIYET MECLISI TUTANAK DERGISI

Transkript

1 KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHUMÎT 9 CUMHURIYET MECLISI TUTANAK DERGISI 13'üncü Birleşim 4 Mart 1994, Cuma İ Ç İ N D E K İ L E R I. GELEN EVRAK II. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI A. GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR Sayfa CTP v.lfcfkoşa Milletvekili Sayın Ahmet Derya'nın "İlköğretimdeki Müfredat Tartışması", ile ilgili. gündem dışı konuşması UBP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Eşber Serakıncı 1 nın konuya ilişkin yanıtı Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Sayın Mehmet Ali Talat'ın konuya ilişkin yanıtı TKP Lefkoşa Milletvekili Sayın Mustafa Akıncı' nın. "Seçmen Listelerinin Durumu, SeŞim Yasası ve Belediyeler Yasası" ile ilgili gündem dışı konuşması Tarım Doğal Kaynaklar ve Enerji Bakanı Sayın M. Ferdi.Soyer'in "Seçim Yasası ve Seçmen Listeleri" ile ilgili bölüme yanıtı

2 Sayfa 3- Yurt dışına giden Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Özker Özgür'e Tarım Doğal Kaynaklar ve Enerji Bakanı Sayın Ferdi Sabit Soyer'in vekalet etmesinin uygun bulunduğuna < ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi ONAYA SUNULACAKLAR. İ Danışma Kurulunun, Gülsen içöz'ün Kaybolması ile ilgili Meclis Araştırma Komitesinin üye ^Sayısını Belirleyen Kararı (D.K.No:9/1/94) Başkanlık Divanının, Gülsen içöz'ün kaybolması ile ilgili Meclis Araştırma Komitesinin Oluşumuna İlişkin Kararı(B.D.K.No:9/1/94) Başkanlık Divanının, Almanya Federal Parlamentosundan Bir Parlamento Gurubunun -, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Davet Edilmesine İlişkin Kararı (B.D.K.No:8/1/94) Başbakanlığın, Ferdi Olmayan Özel Af Yasa Tasarısı (Y.T.No:28/1/94) ile Ticaret Markaları (Değişiklik) Yasa Tasarısının (Y.T.No:27/1/94) ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi UBP L x efkoşa Milletvekili Sayın İrsen Küçük, Sayın Vehbi Z. Serter ve Sayın Günay Caymaz ile Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Ertuğrul Hasipoğlu ile Sayın Ruhken Tuğyan'ın birlikte sunmuş oldukları, "Jicaret Markaları (Geçici Kurallar) Yasa önerisinin, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesinde ivedilikle görüşlmesine ilişkin Tezkeresi (Y.Ö.No:3/1/94) UBP Grubuna bağlı 16 Milletvekili adına Grup Başkan.Veki 1 inin, ^birlikte sunmuş oldukları Yurttaşlık (Değişiklik) Yasa Önerisinin Komitesinde ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi (Y.Ö.No:5/1/94)

3 Sayfa İçişleri Bakanı Sayın Taner Etkin'in "Kimlik Kartı ve Son Yerel Yönetimler" ile ilgili bölüme yanıtı. - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Özkan Murat'ın konuyla ilgili yanıtı. -UBP Lefkoşa Milletvekili Sayın Salih Coşar'ın yanıtı. - TKP Lefkoşa Milletvekili Sayın Mustafa Akıncı'nın yukarıdaki konuya ilişkin açıklayıcı konuşması. -UBP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Ertuğrul Hasipoğlu'nun konu ile ilgili yanıtı. 3- DP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Mustafa Gökmen'in "Karpaz Bölgesinin Sosyal ve Ekonomik Sorunları" hakkında gündem dışı konuşması. - UBP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Mehmet Bayram'ın konuya ilişkin yanıtı. - DP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Mustafa Gökmen'in konu ile ilgili açıklayıcı konuşması. 4- UBP Lefkoşa Milletvekili Sayın Vehbi Zeki Serter'in "Atatürk ve İlke ve Devrimlerine Yönelik Saldırılar" konusunda gündem dışı konuşması B. BİLGİYE SUNULANLAR. 1. CTP Girne Milletvekili Sayın Salih Usar'ın yurt dışı izin istemi. 2. Yurt dışına gidecek olan Sayın Ergin Abdullah ilktaç'a Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Özkan Murat'ın vekalet etmesinin uygun bulunmuş olduğuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi

4 Sayfa - içişleri Bakanı Sayın Taner Etkin'in konu ile ilgili konuşması. -TKP Lefkoşa Milletvekili Sayın Mustafa Akıncı'nın ilgili konuşması. -UBP Lefkoşa Milletvekili Sayın Salih Coşar'ın konuya ilişkin konuşması. - Başbakan Sayın Hakkı Atun'un konuya ilişkin konuşması. MECLİS ARAŞTIRMASI. GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASI - UBP Meclis Grubu adına Grup Başkan Vekili Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Mehmet Bayram'ın sunmuş olduğu "Eroin Kaçakçılığının Odak Kişisi olan Gülsen içöz'ün Kaybolması, ülkeden Kaçması ve/veya Kaçırılmasının Sorumluları ve Olayın Sonuçları" ile ilgili Meclis Araştırması Açılması önergesinin (M.A.No:2/1/94) öngürüşmesi

5 Sayfa I. GELEN EVRAK YASA TASARILARI Devlet Basımevi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No: 23/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (İdari ve Sosyal İşler Komitesine) Devlet Plânlama örgütü (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:24/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (îdari ve Sosyal İşler Komitesine) Başbakanlık (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı ('Y.T.No:25/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (İdari ve Sosyal İşler Komitesine) Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:26/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (îdari ve Sosyal İşler Komitesine^. Ticaret Markaları (Değişiklik) Yasa. Tasarısı (Y.T.No:27/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine) (Halkın Bilgisine) a A v,, Ferdi Olmayan özfel Af Yasa Tasarısı (Y.T.No:28/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi* /<V) (Hukuk ve Siyasi İşler Komitesine) (Halkın Bilgisine) YASA ÖNERİLERİ. Ulusal Birlik Partisi Lefkoşa Milletvekilleri Sayın İrsen Küçük, Sayın Vehbi Zeki Serter ve Sayın Günay Caymaz ile Gazi Mağusa Milletvekilleri Sayın Ertuğrul Hasipoğlu ve Sayın Ruhsan Tuğyan'ın birlikte surunuş oldukları, Ticaret Markaları (Geçici Kurallar) Yasa önerisi (Y.Ö.No:3/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (Başbakanlığa) (Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesine) (Halkın Bilgisine)

6 Sayfa 8. Ulusal Birlik Partisi Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Ruhsan Tuğyan'ın sunmuş olduğu, Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasa Önerisi (Y.Ö.No:4/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (Başbakanlığa) (İdari ve Sosyal İşler Komitesine) (Halkın Bilgisine) 9. Ulusal Birlik Partisi Grup Başkanı dışında Gruba bağlı 16 Milletvekilinin birlikte sunmuş oldukları Yurttaşlık (Değişiklik) Yasa Önerisi (Y.0.No:5/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) (Başbakanlığa) (Hukuk ve Siyasi işler Komitesine) (Halkın Bilgisine) BAŞKANLIK DİVANI KARARLARI 10. Cumhuriyet Meclisi Başkanlık Divanının, Almanya Federal Parlamentosundan Bir Parlamento Grubunun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine Davet Edilmesine ilişkin Kararı. (B.D.K.No:8/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) RAPORLAR 11. İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:17/1/94) ve İdari ve Sosyal İşler Komitesinin Tasarıya ilişkin Raporu (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) SÖZLÜ SORULAR 12. TKP Gazi Mağusa Milletvekili Sayın Hüseyin Angolemli'nin Af Yasası ile ilgili Sözlü Sorusu (S.S.No:5/1/94) (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) TEZKERELER 13. Demokrat Parti Grup Başkan Vekilliğinin, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesindeki Üye Değişikliğine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: )

7 Sayfa 14. Ulusal Birlik Partisi Grup Başkan Vekilliğinin, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesindeki Üye Değişikliğine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) 15. Yurt dışına gidecek olan Sağlık Bakanı Sayın Ergin Abdullah ilktaç'a, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Özkan Murat'ın vekâlet etmesinin uygun bulunmuş olduğuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) 16. Yurt dışına gidecek olan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Özker Özgür'e, Tarım, Doğal Kaynaklar ve Enerji Bakanı Sayın Ferdi Sabit Soyer'in vekâlet etmesinin uygun bulunmuş olduğuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) 17. Ulusal Birlik Partisi Lefkoşa Milletvekilleri Sayın İrsen Küçük, Sayın Vehbi Zeki Serter ve Sayın Günay Caymaz ile Gazi Mağusa Milletvekilleri Sayın Ertuğrul hasipoğlu ile Sayın Ruhsan Tuğyan'ın birlikte sunmuş oldukları, Ticaret Markaları (Geçici Kurallar) Yasa Önerisinin, (Y.ö.No:3/1/94), Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plân Komitesinde ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) 18. Başbakanlığın, Ferdi Olmayan özel Af Yasa Tasarısı (Y.T.No: 28/1/94) ile Ticaret Markaları (Değişiklik) Yasa Tasarısının (Y.T.No:27/1/94) Komitede ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: ) 19. Ulusal Birlik Partisi Grubuna bağlı 16 Milletvekili adına Grup Başkan Vekillerinin, birlikte sunmuş oldukları Yurttaşlık (Değişiklik) Yasa Önerisinin (Y.Ö.No:5/1/94) Komitede ivedilikle görüşülmesine ilişkin Tezkeresi. (Başkanlığa Geliş Tarihi: )

8 Sayfa BİRİNCİ OTURUM AÇILIŞ SAATİ: BAŞKAN: Ayhan Halit Acarkan KATİP: Sonay Adem BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Cumhuriyet Meclisinin III 1 üncü Dönem, I'inci Yasama Yılının, 13'üncü Birleşimini açıyorum. Ad okunmak suretiyle yoklama yapılacaktır. Buyurun efendim. (Ad okunarak yoklama yapıldı) KÂTİP - Toplantı yeter sayısı vardır Sayın Başkan. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Toplantı yeter sayısı vardır. Sayın milletvekilleri; gündemimizin birinci maddesi Başkanlığın Genel Kurula sunuşlarıdır. II. BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI Bu kısımda önce gündem dışı konuşmalara yer verilecek, daha sonra onaya ve bilgiye sunuş işlemleri yapılacaktır. Dört gündem dışı konuşma istemi vardır. Dört konuşmacıya da söz verme hususunu onayınıza sunuyorum. Kabul edenler? Kabul etmeyenler?... Çekimser?... Kabul edilmiştir. Şimdi sıra ile konuşmacılara söz vereceğim. Birinci konuşma, gündem dışı konuşma, Cumhuriyetçi Türk Partisi Lefkoşa Milletvekili Sayın Ahmet Derya'nın "İlköğretim Müfredat Tartışması" konulu gündem dışı konuşma istemidir. Okuyun lütfen.

9 KATİP - Cumhuriyet Meclisi lefkoşa Sayfa Başkanlığı, Meclisin 4 Mart 1994 tarihinde gerçekleşecek birleşiminde "İlköğretimdeki Müfredat Tartışması" ile ilgili gündem dışı bir konuşma yapmak istediğimi bildirir, gereğini saygılarımla arzederim. Ahmet Derya CTP Lefkoşa Milletvekili BAŞKAN - Buyurun efendim. AHMET DERYA (Lefkoşa) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; son günlerde kamuoyunda, basında ısrarla İlköğretimdeki sosyal bilgiler müfredatı tartıştırılıyor ve bu müfredat bahane edilerek çok çirkin boyutlarda birtakım yayınlar da yapılıyor. Bir kere eğitim yaşayan bir organizma gibidir. Toplumla birlikte gelişir, toplumla birlikte değişime uğrar. Müfredat programları da değişkendir ve zaman zaman gözden geçirilerek değişime uğramalıdır. Ancak tartışması yapılan konu, yani İlköğretimdeki sosyal bilgiler müfredatı aslında çok fazla bir değişime de uğramamıştır. Ben gerek Yüce Meclisin, gerekse kamuoyunun bilgisine gelmesi açısından kısa bir araştırma yaptım. En çok tartıştırılan konu bu dönemde İlköğretimdeki sosyal bilgiler müfredatında yerelliğe önem verildi ve Anavatan Türkiye'den gelen kitapların okutulmadığı veya bazı konuların atıldığı noktasına çıkılmıştır. Arkasından da konu milliyetçilikle veya daha başka birtakım suçlamalarla bağdaştınlmıştır. Yani eğer bunu böyle yaparsanız milliyetçi olursunuz, böyle yapmazsanız milliyetçi değilsiniz. Hatta o kadar ileri gidilmiştir ki, az sonra belgelerini de göstereceğim. Bazı yayın organlarında Eğitim Bakanı Yunanistan'ın Eğitim Bakanına benzetilmiştir.

10 Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; ilköğretimdeki Sosyal Bilgiler müfredatı ile ilgili elimde bazı belgeler vardır. Tarih 5 Ekim Tam 22 sene evvel. 5 Ekim SALİH COŞAR (Lefkoşa) (Yerinden) - Kitap çıktı. AHMET DERYA (Devamla) - Geleceğim Sayın Hocam. Geleceğim kitaba da. SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Kitabı ne göstermen? Eskiyi ne söylüyorsun. AHMET DERYA (Devamla) - İzin verirseniz eskiyi de bugünü de söyleyeceğim. Ben bu kürsüye zaten eskileri, yani sizleri savunmak için bulunuyorum. Onun için çıktım kürsüye. SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Savunmaya. ERTUĞRUL HASİPOĞLU (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Hade yahu, gözlerim yaşardı birden. söyle. SALİH COŞAR (Yerinden) (Devamla) - Olan nedir cevabını AHMET DERYA (Devamla) - Şimdi 5 Ekim 1972'de o dönemin Marif Müdürü Sayın Dr. Oğuz Veli, İlkokullara bir genelge gönderiyor veya tamim gönderiyor. Ve okullara dağıtılmış olan Sosyal Bilgiler 4 nolu kitapla sınıf V'te, 5 nolu kitap ise VI'ncı sınıfta kullanılacaktır diyor. Hemen altında da bu kitaplarda yeralan üniteler Kıbrıs'ın şartları ile karşılaştırılma yapılarak işlenecektir. Aslında eğitimde yerellik her zaman vardır. Ancak özellikle Sosyal Bilgiler de diğer bütün derslerden daha çok vardır. Çocuk önce ailesini tanır, öğrenir. Okulunu, yakın çevresini, mahallesini, köyünü, kasabasını, yurdunu, yurduna komşu ülkeleri ve dünyayı.

11 Sayfa Yakından uzağa prensibi en cok Sosyal Bilgiler dersinde bariz bir şekilde görülmektedir. Bu tamimin hemen arkasından 31 Ekim 1972'de dönemin Talim Terbiye üyesine bir yazı yazıyor Maarif Müdürü ve bu yazıda diyor ki ilkokullarımızın bütün ikinci devre sınıflarında da yani o zamanki IV, V ve VI'ncı sınıflarında okutulmak üzere Kıbrıs sosyal bilgilerine ait geçerli bir müfredat programı hazırlanması. Sosyal bilgiler öğretimine uygun bir yaklaşımla Kıbrıs Sosyal Bilgiler Ders Kitabının hazırlanması, yani bir talimat veriyor Talim Terbiye ve diyor ki Kıbrıs Sosyal Bilgiler müfredatı hazırlayın, Kıbrıs Sosyal Bilgiler Ders Kitabını hazırlayın ve bir çalışma yapılıyor o dönemin Talim Terbiye Kurulu ve bu çalışmasını bir raporla sunuyor. Bu raporun da çıkardığı müfredata baktığımız zaman neden pek fazla değişime uğramadı diyorum sayın milletvekilleri. Baktığımızda o dönemde ortaya çıkan Anavatanımız Türkiye ünitesindeki ki bir ünitedir bu, ünitesindeki bütün ana başlıklar o günden bugüne aynen bütün müfredatlarda ve bütün çıkarılan kitaplarda yer almaktadır. En çok tartışma yapılan konu budur bugünlerde. Bu aynen vardır. 0 zamanki başlıklar Türkiye'nin coğrafi özellikleri, konumu, boyutları, alanı, kıyıları, denizleri, yeraltı şekilleri, coğrafi bölgeleri, iklimi, bitki örtüsü, akarsuları, gölleri ve barajları, nüfusu, ekonomik hayatı, tarım, endüstri, iç ve dış ticaret, turizm. Türkiye coğrafyası ile ilgili bu. Ondan sonra Türk Ulusunun tarihsel geçmişi, Türkiye'nin yönetim biçimi, Türk Halkının sosyal yaşantısı. Bu ünitenin ana başlıkları bunlar. Ve daha sonra bu çalışma kurulan komisyonlarla bir kitaba dönüştürülüyor. Daha doğrusu iki kitaba dönüştürülüyor. Kitaplardan bir tanesi IV ve V'inci sınıflarda okutulmak üzere, diğeri VI'ncı sınıflarda okutulmak üzere. Tabiî burda gösterceğim bu iki kitap da bunun içerisinde Sosyal Bilgiler 6 diyor. Bu kitap daha sonra Sosyal Bilgiler 5 olarak basıldı, aynı kitaptır. Ve bu kitaba baktığınızda da yine burda yeralan başlıklar aynı başlıklardır. Anavatan Türkiye konusu altında yer alan başlıklar, az önce okuduğum o sunulan rapordaki başlıklardır. Bir ünitedir. Ve bu ünitenin içerisinde bu şekilde

12 Sayfa yer almıştır. Daha sonraki yıllarda bizim ilkokul müfredat programımız çıktı, bir bütün olarak ilkokul müfredat programı çıktı müfredat programına baktığımızda da bunun içerisinde de Anavatanımız Türkiye konusu ve Türk Ulusunun uzak ve yakın geçmişi üniteleri aynen vardır. Eğer başlıklarını okursak, Anavatanımız Türkiye ünitesindeki başlıklar, Türkiye'nin konumu, alanı, sınırları, Türkiye'nin bölgeleri ve yeryüzü şekilleri, Türkiye'nin iklimi, Türkiye'nin akarsularıs ve gölleri, Türkiye'nin doğal bitki toplulukları, Türkiye'nin nüfusu, Türkiye'de tarım, hayvancılık ve madencilik, Türkiye'de endüstri, ulaşım, ticaret ve turizm. Başlık lar değişmiyor. Ünite aynı, başlıklar konular aynı. Ancak zaman içerisinde bu kitaplar basılmamaya başlıyor. Bu kitaplarda aslında değişmesi gereken konular vardı ve bunu Eğitim Bakanlığındaki Talim Terbiye Kurulu rahatlıkla yapabilirdi. Zaten bu kitapları yazan bir komisyon vardı. Bunların hepsi de çok şükür hayattadır. Onlardan da yararlanılabilirdi. Bu kitapları hazırlayanlar Sayın Ozan Zeki Fikretoğlu, Başkan. Üye Dr. Mustafa Çetin Üye Arif Özkan Mehmet ve üye Göral H. Özkan. Bunlar hazırlamıştı bu kitapları. Kitap geliştirilebilirdi, yeniden baskısı yapılabilirdi. Ama zannederim daha çok ekonomik nedenlerden dolayı kitap basmaya para harcamak yerine bu kitabın basılmaması tercih edilmiştir. Ve zaman zaman geçmişte basında anımsayacaksınız Öğretmenler Sendikasının tepkileri oluyordu. Okullar açıldı kitaplar yoktur. Kitapsız kaldı çocuklar veya öğretmenler kitapsızdır diye. Şimdi bu açığı gidermek için, yani bunları söylerken suçlama anlamında söylemiyorum. Bu açığı gidermek için o dönemin Eğitim Bakanları ne yaptılar, teksir yapma yoluna gittiler. Bu kitaplarda yeralan Kıbrısla ilgili konuları teksir yapma yoluna gittiler, arkasından da döndüler Türkiye'den gelen kitapları okullara dağıttılar ve bu Türkiye ile ilgili üniteleri, yani Anavatanımız Türkiye ünitesinin o kitapta işlenmesini istediler Ama o kitaplardan bu ünite başlığı altında yeralan konuların çok detaylı işlendiğini bildiği için Bakanlığımız ve İlköğretim Müdürlüğü okullara gönderdiği genelgede bu Türkiye'den

13 Sayfa gelen ders kitaplarında hangi konuların bu kitaplardan işleneceğini belirtirken bazılarının da çok kısa işlenmesi gerektiğini not olarak belirtmek gereğini duymuştur. MUSTAFA AKINCI (Lefkoşa) - Hangi tarihtir bu genelge? AHMET DERYA (Devamla) - Genelge 28/11/ dönemde Eğitim Bakanı yanılmıyorsam Eşber Beydi. Genelgeyi gönderen İlköğretim Müdürü Münüre Adiloğlu. Sosyal Bilgiler dersinde müfredatta mevcut konular işlenecek ve ana kaynak olarak yerel Sosyal Bilgiler kitaplarından yararlanılacaktır diyor, ama bu yerel Sosyal Kitapları malesef artık yoktur piyasada. Öğretmenlerin elinde yırtık dökük ne kalmışsa onlarla idare etmeye çalışıyorlar veya kendileri rehber olarak kullanıyorlar. 2. TC Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığınca yayınlanan İlkokul Sosyal Bilgiler 4 ve 5 kitapları yardımcı ders kitapları olarak kullanılacaktır. Ancak ders kitaplarında mevcut konumuz koşullarına uymayan bilgilerin yeniden değiştirilip düzenlenmesine özen gösterecektir deniyor genelgede. Ve genelgenin içerisinde müfredat başlıklarını verirken Anavatanımız Türkiye Ünitesinde başlıkları veriyor, Türkiye'nin konumu,alanı,sınırları. İkinci başlık Türkiye'nin yerşeki1leri. Türkiye'nin iklimi, bitki örtüsü, suları, parantez içinde genel olarak işlenecek diyor. Türkiye'nin nüfusu, Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, parantez içinde sadece isimleri. Türkiye'nin coğrafi bölgeleri parantez içinde sadece isimleri işlenecek. Çünkü o Türkiye'den gelen kitapların içerisinde Türkiye'nin coğrafi bölgeleri, bilemediniz sayfa tutardı. Sadece isimleri.

14 Türkiye'nin ekonomisi, üretim, yeraltı yerüstü hayvancılık işlenecek. Çok önemlileri diye parantez içinde not düşülmüş. Endüstri, ticaret, parantez içinde çok kısa. Türk ulusunun uzak ve yakın geçmişi Türklerin ilk yurdu ve Osmanlı Devletine kadar kurdukları Devletler, parantez içinde bir not çok kısa. Osmanlı imparatorluğu, yine parantez içinde bir not, çok kısa. Ha, bu notları okumaktan amacım şudur. Evet, daha sonra bu bizim yerli hazırlanan kitaplarımız basılamadı, okullara dağıtılamadı, Kıbrısla ilgili konular teksir olarak dağıtıldı. Ve doğrudur, Türkiye'den gelen Sosyal Bilgiler kitapları kullanıldı okullarımızda yardımcı kaynak olarak. Ama bunların içerisinden sadece bizim müfredatımızda olan üniteler alındı ve bunlar işlenirken de, özellikle notlar düşülerek,çok kısa işleneceğini de belirtilmişti. Burda 1990 yılında okullara gönderilen,dördüncü sınıflar ve beşinci sınıflar için Sosyal Bilgiler ders notları vardır. Bu ders notlarının içerisinde Türkiye ile ilgili konular yoktur. Doğaldır da olmaması. Çünkü zaten gönderdiği genelgede diyor ki, bunları şeyden işleyeceksiniz, kitaptan işleyeceksiniz. Ve nasıl işleneceğini de belirtiyor. Daha sonraki dönemlerde yine gönderilen Sosyal Bilgiler ders notları vardır. Yalnız bu ders notlarını dikkatli bir biçimde incelediğimizde, şunu görüyoruz. Bu ders notlarında da bir değişim vardır. Kitaptan alıp da bugüne geldiğimizde, bu ders notlarında da bir değişim vardır. Şöyle bir değişim vardır. Bizim Kıbrısla ilgili bir değişim vardır. Gittikçe kitaptan ders notlarına ve ders notlarından daha sonraki ders notlarına giderken, Kıbrıs Coğrafyası ile ilgili konular yavaş yavaş kuzeye kaymıştır, kuzeye münhasır olmuştur. Şimdi elbette... i 1

15 Sayfa ne demek? MUSTAFA ADAOGLU (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Kuzeye AHMET DERYA (Devamla) - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırlarına münhasır olmuştur. Şimdi bu ders notlarını dikkatli incelerseniz, göreceksiniz ki, Tarih işlenirken Baf vardıre, Baf'taki çatışmalar da vardır, işlenmektedir. Limasol vardır, Limasol direnişi vardır, Limasol'daki çatışmalar da işlenmektedir. Geçitkale vardır, bütün bunlar. Yani Tarihte Kıbrıs'ın bütünündeki olaylar ve direnişler vardır, Tarihte bütünsellik vardır, ingiliz döneminde de, Osmanlı deöneminde de hep bir bütünsellik vardır Tarihte işlenirken. Ama Coğrafyaya gelince, gittikçe bu ders notlarında artık güneyi sanki denizin altına battı, yoktur artık böyle bir yer gibi farzedecek noktaya doğru gidildi. Oysa Türkiye'yi çok detaylı öğrenmesi isteniyor çocuklarımızın bazı çevreleri tarafından. Bu şeyle değil, tamimle değil. Lübnan'ı öğretiyoruz, Kıbrıs'ın yakın komuşusu. Suriye'yi, Mısır'ı öğretiyoruz. Ama bugün ilkokulda okuyan çocukların tümünün değil, ama güneyden gelen babaları var çoğunun, onların doğum yerleri kimisinin Baf'tır, kimisinin Limasol'dur, kimisinin Larnaka'dır. Ama ne yazık ki, yavaş yavaş veya güneyin Coğrafyası çıkmıştır. Yani Larnaka'daki Tuz Gölü veya Ağrotur gölü yoktur.

16 Sayfa Zevdari Burnu yoktur. Sadece bir yerde Kıbrıs'ın kuzeyinde en yüksek tepe Selvili Tepedir, Güneydeki Troodos Dağları üzerinde de Olimpus Tepesidir denilmekle yetiniliyor. BAŞKAN- Sayın Derya, sürenizi aştınız efendim. AHMET DERYA (Devamla)- Tamamlıyorum Sayın Başkan. BAŞKAN- Lütfen. SALİH COŞAR (Lefkoşa)(Yer inden)- Daha sadede gelmediniz. Gel sadede bakalım. AHMET DERYA- Geleceğim. Hala Sultan bile... BAŞKAN- Size beş dakika süre tanıyorum. AHMET DERYA- Teşekkür ederim Sayın Başkan. Hala Sultan bile unutulmaya doğru gidiyor. Şimdi bu sene olan nedir? Tabii bu seneye gelene kadar şunu söyleyim. Bu seneye gelmeden önce ne oldu? Bizim *de Eğitim Bakanlığıyla yaptığımız bir protokol vardı ve bu protokolda sendika olarak gereksinim halinde derslerde değişiklik yapılması ileriki bir tarihte Talim Terbiye Dairesi ile ele alınacak dendi. Daha sonra bu Sosyal Bilgilerle ilgili çalışma yapılması yönünde mutabakatımız vardı. Yalnız şunu söyleyim, ben devrin Eğitim Bakanını suçlamak için söylemiyorum. Tam tersine bu konularda sürekli arayış içerisine girdik biz de Sayın Bakan, o dönemin bakanı da bize yardımcı olmaya çalıştı, biz de ona yardımcı olmaya çalıştık 'de ansızın dönemin İlköğretim Müdürü Özkan Yalçınkaya bir genelge gönderiyor okullara ve diyor ki; Sosyal Bilgiler 4 kitabı, dördüncü sınıflarda, Türkiye'den

17 Sayfa gelen Sosyal Bilgiler kitabı dördüncü sınıflarda. Sosyal Bilgiler 5 kitabı da beşinci sınıflarda aynen okutulacaktır. E aynen onu okuttuğunuzda Kıbrıs'la ilgili başka hiçbir şey okutamazsınız demektir. Onu da okutmaya zamanınız yetmez. Buna hemen itiraz etti sendikamız ve oturdu Sayın Erol özçelik, Özkan Yalçınkaya, Fevzi Derat, Mehmet Yılmaz ve Ramadan Karaca tekrar bir görüşme yaptılar, bu da tutanağıdır ve bu konunun hemen arkasından genelge tekrar değiştirildi, sadece ilgili bölümler, müfredattaki bölümler okunsun dendi ve Sosyal Bilgiler notları hazırlanmasıyla ilgili çalışmalar da gel iştiriidi. Şimdi bu elimdeki notlar daha sonraki dönemlerde gene gönderilen ders notlarıdır. 0 komisyon hazırladıkça peyder pey, fasikül fasikül gönderiyordu. Bu sene ne yaptı? Bu sene aynen o Kıbrıs'la ilgili notlara ilâveten, o Türkiye'deki kitaplarda bulunan Anavatanımız Türkiye konusu hem de Ozan Zeki Fikret Beyin komisyonunun hazırladığı kitaptan da yararlanılarak birleştirildi ve bütünsellik sağlanarak yeni bir ders notu çıktı ortaya. Bunun içerisinde de başlıklara baktığımızda, Türkiyemiz, Anavatanımız Türkiye, Konumu, Alanı, Sınırları. Tabii haritalarıyla Türkiye'nin Yerşeki 1leri, îklimi, Bitli Örtüsü, Akarsuları, Nüfusu, Türkiye'nin Nüfus Dağılışı, Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri, Türkiye'nin Ekonomisi ve gider. Şimdi bu birleştirme yapıldıktan sonra kıyametler koptu. Tabii bu birleştirme çalışmaları ve bu hazırlık aslında teksir hazırlığı, sendikamızla Bakanlık arasında, Sayın Serakıncı döneminde başlamıştı. Yalnız bir sonraki Bakanın dönemine sarkan ne oldu? Bu Türkiye'deki kitaplarla özetlemenin birleştirilmesi. Arkasından basında birtakım şeyler. Bu ne tesadüf diyor, Eğitim Bakanı Yunanistan'ın Eğitim Bakanının yaptığını yapıyor, falan ve saldırılar. İlkokullardaki çocuklarımıza okutulan Sosyal Bilgiler müfredatını 378 sayfadan 40 sayfaya düşürdü. Attığı 338 sayfanın tamamı Anavatan Türkiye ile ilgili bilgiler diyor bir gazetenin başyazısında.

18 Sayfa Şimdi bu kitap Türkiye ile ilgili bilgiler içeriyorsa, ben bu kitabın içerisinden bize yarayacak olanı alırım, diğerleri kalır. Yalnız ilginç bir karşılaştırma söyleyim size. 0 Türkiye'nin kitabı dedikleri kitap burdadır ve dört ve beşinci sınıflar, bu 92 baskısıdır. 92 baskısı 255 sayfadır dördüncü sınıf Sosyal Bilgiler. Bu 93 baskısıdır, 93 baskısı 185 sayfadır. Türkiye de farkına varmıştır ki, çok hacimlidir ve o da özetlemiştir kendi kitabını. Yani onlar da mı oyunculuk etti, hainlik yaptı da özetlediler? Aynı şekilde beşinci sınıf kitabı, 320 sayfaydı, bunu da aldılar 93 baskısında 250 sayfaya indirdiler. Onlar da bir özetlemeye gitmişti. Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; başında da söylediğim gibi, bu konuda tutucu olmadan müfredatın değişken olabileceğini kabul etmek gerekir, ve yerelliğe ısrarla yer vermek gerekir. Zaten Milli Eğitim Yasasının 22'ye 2 maddesi de bunu emretmektedir. Sosyal Bilgiler, Yurttaşlık Eğitimi, Pratik Beceri ve Meslek Eğitimi ile gerekli görülen diğer konular da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin özelliklerine ve gereksinimlerine önemli yer verilir diyor Milli Eğitim Yasası. Milli Eğitim Yasasında, bu konuda da amir hüküm vardır. Sonuç itibarıyla söylemek istediğim, evet müfredatta, Sosyal Bilgiler müfredatında bir birleştirme yapılmıştır ve iyi de olmuştur. Çocukların eline bu özet ders notunu vermek güzel birşey olmuştur. Ancak bunun kitaba dönüşmesi gerekir. Bu şekilde teksirden kurtulması, kitaba dönüştürülmesi gerekir. Bu konuda kaynak ayrılmalıdır ve çocuklarımıza Sosyal Bilgiler kitabı hazırlanmalıdır. Bu kitaptaki luzumsuz bilgilerden kaçınmış olunması da doğru bir tavırdır. Bir Hocamızın dediği gibi,»çocuklara birkaç gram şeker için, bir çuval keçi boynuzu yedirmeyin" derdi. Doğrudur.

19 Sayfa TARIM, DOĞAL KAYNAKLAR VE ÇEVRE BAKANI FERDİ SABİT SÖYER (Yerinden) - Eşber bey mi söylerdi bunu? AHMET DERYA (Devamla) - Hayır, başka bir Hocamız söylüyordu. Ondan kaçınılmış olması çok iyi olmuştur. Ben bu kitaptan bir örnek seçtim, ne kadar detaya gidildiğini şey etmek için. İşidiler Devleti, hiç duydunuz mu öyle birşey şimdiye kadar? İşidiler Devleti. Bu kitapta vardır. İşidiler Devleti nerde kuruldu, ne zaman kuruldu, kimler kurdu? Bu kitapta var. Bu konunun ilmini yapanlar bile şey edemez, ilkokul çocuklarına işidiler Devletini de öğretmek, bu kitabın şeyidir, hedefidir. BAŞKAN - Lütfen bağlar mısınız? AHMET DERYA (Devamla) - Hemen bağlıyorum Sayın Başkan. Sözlerime son verirken, Sayın eğitim Bakanına bir uyarıda bulunmak istiyorum. Evet, bu birleştirme çalışması olumlu bir çalışmadır. Ancak bunun geliştirilmesi gerekir, bir kitaba dönüştürülecek çalışmanın yapılması gerekir ve altını çizerek söylemek istiyorum. Kıbrıs'ın Coğrafyasını çocuklarımızın bilme hakkı vardır. Güneydeki gölleri, dağları, kıyıları, şehirleri bilme hakkı vardır ve öğrenmelidirler. Lütfen bu Sosyal Bilgi müfredatındaki zaman içinde meydana gelen bu eksikliği, erozyonu giderici önlemlerle alınmasını. Teşekkür ederim.

20 Sayfa BAŞKAN- Teşekkür ederim Sayın Derya. Sayın Bakan açıklama hakkı istiyor musunuz? MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANI MEHMET ALİ TALÂT (Yerinden)- Efendim konuşacak olanlar var herhalde. BAŞKAN- Size sadece beş dakika için açıklama hakkınızı kullanmak üzere söz vereceğim. Buyurun Sayın Serakıncı. i stemem. EŞBER SERAKINCI (Gazi Mağusa)(Yer inden)- Fazla birşey BAŞKAN- Sadece beş dakika rica ediyorum. EŞBER SERAKINCI (Gazi Mağusa)- Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; aslında bu konuda benim uzun boylu konuşmam gerekmez. Bir müddetten beri bu müfredat konularını ben de izlemekteyim. Sayın Derya arkadaşımın konuşmalarını dinledim. İlk söylediği genelgeyi,pek Münüre Hanım zamanında olduğu için ve çok eskilerde olduğu için anımsayamadım. Ama özellikle İlköğretim Sendikasından bize yapılan sosyal bilgilerle ilgili müracaatta^bu kitabı etüde aldırdığımız, Talim Terbiyeyi sorumlu kıldığımız, bu arkadaşlarımızdan da orada görevlendirdiğimiz ve bir çalışma yaptırdığımız doğrudur. Hatta yanılmıyorsam ; ön çalışmayı da Hasan Yükselen zamanında da okullara duyuruda bulunulmuş ve şu sayfadan şu sayfaya kadar okutulacak diye bir genelgenin gittiğini yanılmıyorsam hatırlarım. Ve bu arkadaşlar da çalışmalarını yürütmekteydiler, özellikle Bakan olarak benim üzerinde durduğum, elbette ki

21 Sayfa çocuklarımız kendi coğrafyalarını, kendi ülkelerini gayet iyi bilmek durumundaydılar. Ama bunun yanında kendi özlerini de, kendi uluslarını da tanımak durumundaydılar. Ve bu konuda çalışmalarımız oldu. Ama sonuna doğru bu çalışmalar tamamlanmadan Bakanlık değişmesi olmuştur. Bu değişiklik içerisinde komite bunu ne şekle dönüştürmüştür, ne yapmıştır etüt etme fırsatını bulamadım. TARIM, DOĞAL KAYNAKLAR VE ENERJİ BAKANI M.FERDİ SOYER (Yerinden)- Ruh karıştı o saat içine. EŞBER SERAKINCI (Devamla)- Bilemem karıştı mı, şeytan mı karıştı, Memiş mi karıştı onu ben bilemem. Çünkü özellikle milli eğitim konusunda ben kişi olarak hassasım, ama etüt yapmadığım konularda da fikir beyan etmek istemem. Yalnız şunu söyleyim; özellikle Bakan arkadaşımın dikkatini çekmek bakımından aldığım bir bilgi vardır, kesin değildir, okullarda, çünkü kendisinin beyanatlarını da izledim, sadece bu teksir, diğer kitaplar okuldan kaldırılmış ve çocuklara bu kitaplardan birşey verilmiyormuş diye bir duyum oldu. Ne derece doğrudur, onu da bilemiyorum. Bu çıkan teksir o kitapların tümden yerini alabilecek durumda mıdır, onun da etüdünü yapmadım. Zaten değerlendirme çalışmalarımızda büyük bir çoğunluğunda Derya bulunmuştu. Bu itibarla ben tekrar öze dönecek olursam şunu söylemek isterim: Elbette ki bu ülke insanına ve yarının gençleri ve büyükleri olacak çocuklarımıza, hem kendi coğrafyamızı ve Kıbrıs tarihini verirken mutlaka özünü, soyunu, Anavatanını da o çocukların öğrenebileceği ölçüde vermenin gereği olduğuna inanmaktayım. Benim müfredatla ilgili söyleyeceklerim budur. Bunun dışında da bir iddiam yoktur. Teşekkür ederim.

22 BAŞKAN - Teşekkür ederim. TARIM, DOĞAL KAYNAKLAR VE ENERJİ BAKANI FERDİ SABİT SOYER (Yerinden) - Demek,ruhu, Derya'yı koymakla sen çağırdın. EŞBER SERAKINCI (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Yok, doğru olanı ben yaparım. Buyurun BAŞKAN - Konuşmak istiyorsunuz Sayın Bakan? efendim. MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANI MEHMET ALİ TALAT 4 Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; son günlerde ülkemiz üzerine çöken, bir kara bulut gibi gösterilen milli eğitimdeki müfredat değişikliği konusunun Mecliste ele alınmasının yararlı olduğuna gerçekten ben de inanıyorum. Ancak temenni ederdim ki, bu yayınları yapan gazetenin veya kuruluşların görüşlerini paylaşan değerli milletvekilleri de burda olsunlar ve bu konudaki açıklamalarımı izlesinler veya açıklamaları izlesinler. Aslında Sayın Eşber Serakıncı, kendi içinde kendine cevabı vermiştir. Benim söyleyecek fazla bir şeyim olmaması gerekirdi. Ama benimle EŞBER SERAKINCI (Gazi Mağusa) (Yerinden) - Yani ilgili. MEHMET ALİ TALAT (Devamla) - Yine de o günden sonraki kısmını kısaca ortaya koymak istiyorum. Milli Eğitim Yasamızın ilgili maddelerinde, özellikle Sosyal Bilgiler eğitiminin yerellik bazında ağırlıklı olarak işlenmesi gerektiği ile ilgili madde vardır. Bu doğru bir olaydır ve bu çerçevede geçmişte de, az önce Ahmet Derya arkadaşımın anlattığı gibi ve Sayın Eşber Serakıncı 1 nın kabul ettiği gibi çalışmalar yapılmıştır.

23 Sayfa Ve ben Bakanlık görevini devralmadan önce, Kasım 93'de "Sosyal Bilgiler Programı" diye bir program okullara gönderilmiştir Kasım 93'te seçimlerden önce. Bu programda, Ünite 111." Anavatanımız Türkiye" başlığı altında Türkiye ile ilgili bölümler başlatılmıştır basımı Sosyal Bilgiler kitabı alan okullar, Üçüncü Ünitenin A, Türkiye bölümünü aşağıda belirtilen sayfalardan yararlanarak işleyeceklerdir diyor. Yani Sosyal Bilgiler kitabının bizim bir, iki, üç, dört, beş, altıya kadar, 71'den başlıyor 102'de bitiyor. Halbuki kitap 71'den önce de vardır, 102'den sonra da vardır. Yani bu genelge hem sayfaları sınırlıyor, hem de dönüyor diyor ki, aşağıda belirtilen sayfalardan yararlanarak işleyeceklerdir. Yani aşağıda belirtilen sayfalar aynen okunacaktır demiyor. Kitabın bazı bölümlerinin kaldırılmasını biz getirmedik, biz söylemedik. Bizden önceki Hükümet döneminde eski Eğitim Bakanlığı yaptı bunu. Biz bundan da iyisini yaptık ve Sayın eleştirmenlerin dikkatine getirmek istiyorum. Biz bu anlatılan bölümleri yazıya döktük, metne döktük, aynen hiç başlık değişmeden. Yani Türkiye'nin konumu, alanı, sınırları, Türkiye'nin yerşeki1leri,. Türkiye 1 nin iklimi, bunları başlıkladık ve ders notu biçiminde bir anlamda bir kılavuz olarak gönderdik. Ve onların yaptığı gibi, falan sayıda, falan sayfada yararlanarak işleyin de demedik. 0 kitaplar yine ders kitabı olarak kaldı. Yani üstüne üstlük sayfa da çıkarmadık. Bir kılavuz gönderdik, işte dedik, özet budur, size kılavuzdur bu. Bu şekilde derslerinizi yürütünüz dedik. Yani geçmişin bir devamını gerçekleştirdik, üstelik sayfa da koymadık. Halbuki ne oldu arkasından? Birden bire doluya tutulduk.

24 Sayfa Sanki kitapları yasaklamışız. Bu nerden çıktı? Nerde yazıldı, kim söyledi? Kim falan kitap okutulmayacak dedi? Biz inancımız gereki de hiçbir zaman herhangi bir kitabın yasaklanmasını kabul etmediğimiz halde, kitap yasakladık dendi, Yunanistan'la birlikte. 0 Batı Trakya'da yasaklamış, biz de Kuzey Kıbrıs Türk Cuymhuriyetinde yasaklamışız. Efendim bunlar tamamen uydurmadır. Zaten Sayın Eşber Serakıncı'nın da dediği gibi kendileri de bu çalışmayı yapmışlardır ve üstelik yararlanarak işleyin diye göndermişlerdir, biz de onun özet ini yaptık, o başlamıştı, metin haline getirdik ve bütün öğretmenler, bütün öğrenciler ve bütün veliler bundan memnun kaldı. İsterseniz yapın bir anket ve neticeyi görün. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bir konuya daha değinmek istiyorum. Ahmet Derya arkadaşım özellikle 5'osyal Bilgiler eğitiminde önce çocuk kendini, sonra evini, yurdunu, genişleyen halkalar biçiminde çevresini, komşularını öğrenmesi gerektiğini ortaya koydu. Bu böyledir. Ağırlık öyle olmak zorundadır ve Ahmet Derya arkadaşımın önerisini biz gerçekleştireceğiz, o çalışmayı yapacağız ve bu ders notlarını bir kitap haline getirmek için gerekli çalışmaları da yapacağız. Bu bizim Talim Terbiye Kurulumuzun takviye edilmiş şekli ile oluşturan, yani Sayın Eşber Serakıncı döneminde oluşturan kişilerden tek bir farklı kişi içinde olmamak şartıyla aynı kurul tarafından da yürütülmektedir üstelik. TARIM, DOĞAL KAYNAKLAR VE ENERJİ BAKANI M. FERDİ SOYER (Yerinden)- Ruh karıştı. MEHMET ALİ TALÂT (Devamla)- Tabii tabii. Şimdi efendim bir konuya değinmek istiyorum. Türkiye beşinci sınıf Sosyal Bilgiler sayfa 107, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti var burda. Ne denir buna, bir sayfa mı? Bir sayfa, bir buçuk sayfa, yok hayır... DERVİŞ Ç0BAN0ĞLU (Gazi Mağusa)(Yer inden)- Bir yaprak.

25 Sayfa MEHMET ALİ TALÂT (Devamla)- Evet, bir yaprak. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine ayrılan yer bu kadar Sosyal Bilgiler kitabında. Tabii biz Türkiye'ye bu kadar yer ayıralım demiyoruz, hayır, öyle birşey yok. Ama nedir önemli olan? Demek ki önemli olan insanın önce kendi yurdunu tanımasıdır Sosyal Bilgilerde. Demek ki biz de buna uygun olarak öncelikle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini ve açılarak halkalar biçiminde çevreyi de çocuklarımıza öğretmek durumundayız. Tabii Derya arkadaşım çeşitli genelgeleri ortaya koydu, onları söylememe gerek yok. Sadece Sayın Eşber Serakıncı da bunun daha önceden de yapıldığını ortaya koydu. 0 bakımdan sanıyorum ki konu açıklığa kavuşmuştur. Bu tür yayınların da bu çerçevede değerlendirilmesi en azından sayın milletvekilleri tarafından konunun böyle bilinmesi açısından bu konunun Meclisin gündemine gelmesinde yarar olduğu inancındayım. Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim. BAŞKAN- Teşekkür ederim Sayın Bakan. Sayın milletvekilleri; gündem dışı konuşma istemi ikinci olarak Sayın.Mustafa Akıncı'dan gelmiştir. "Seçmen listelerinin durumu, Seçim Yasası ve Belediyeler Yasası" ile ilgili gündem dışı konuşma istemidir. Okur musunuz lütfen} KATİP- 2 Mart 1994 Kuzey Kıbrıs Türk, Cumhuriyeti, Cumhuriyet-Meclisi Başkanlığına, Haziran 1994'te yapılacak olan yerel seçimlere kısa bir süre kalmıştır. Demokrasinin beşiği olarak nitelendirilen yerel yönetimlerin yeniden oluşacağı bu seçimler öncesinde, "seçmen listelerinin durumu, Seçim Yasası ve Belediyeler Yasası" ciddi sorunlar olarak ortada durmaktadır. Bu konuları içeren gündem dışı bir konuşmayi 4 Mart 1994 Cuma günkü Meclis birleşiminde yapmak arzusundayım. Gereğinin yapılacağı inancı ile saygılarımı sunarım. Mustafa TKP Lefkoşa Akıncı Milletvekili. BAŞKAN- Teşekkür ederim. Buyurun Sayın Akıncı.

26 Sayfa MUSTAFA AKINCI (Lefkoşa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ilk genel seçimlerden bu yana öç ay geçti. Bir Qç ay $onra ise bir başka seçim gündemde var. Bunlar bildiğiniz gibi her dört yılda bir yapılan Anayasamız uyarınca ve ertelenmesi de sözkonusu olamayan yerel seçimlerdir. Yani Haziran ayı içerisinde sanıyorum hangi Pazar olacağını Bakanlar Kurulunun karar vereceği yasa uyarınca bir seçim yaşanacak ve bu seçim Haziran ayının içerisinde olmak zorunda. Bugün içinde bulunduğumuz noktadan olaya baktığımızda üç tane önemli meselenin ortada durduğunu ifade etmek istiyorum. Bir tanesi gene başka vesilelerle bu kürsüden ifade etmek gereğini duyduğum seçmen listelerinin durumudur. İkincisi; seçim sistemidir, Seçim Yasasıdır. üçüncüsü; Belediyeler Yasasıdır. Bir seçime daha giriyoruz. Oç ay sonra ve seçmen listelerinin şeffaflaştırılmasıyla ilgili en ufak bir adımın atıldığını bugün oldu ben görebilmiş değilim. Memnun muyuz geçmişteki yapılanmadan? Seçmen üstelerinin sağlıklı oluşundan memnun muyuz? Herşey tamam mı? Herşey demokrasiye uygun bir şekilde yürüdü de mi şekillendi bu seçmen listeleri? Bunun böyle olmadığını sanıyorum. Bu Mecliste bulunan tüm milletvekilleri teslim etmektedirler ve zaten seçimlerdeki bu yazımlarda ortaya çıkan sorunlardan her vesileyle şikayetçi olanların sayısı da azımsanmayacak orandadır. 0 zaman yerel seçimlere önem mi verilmiyor? Yerel seçimler önemsiz mi? Yerel seçimler demokrasi için bir gösterge değil midir ki seçmen listeleriyle ilgili bugüne kadar en ufak bir şey daha söylenmemiştir ve en ufak bir adım daha atılmamıştır.

27 Sayfa 108 bin seçmenin yapısı konusunda ciddi kuşkular vardır. Demokratikleşme eğer bu ülkede başlayacaksa^ bundan başlayacak. 108 bin seçmenin İçerisinde kaç tane Kıbrıslı, kaç tane Anavatandan gelip buraya yerleşen vardır bilmemiz lazım. İkincisi; hangi yıllar İtibariyle bu yazımlar yapılmıştır? üçüncüsü; vatandaş bile olmadan seçmen listesine girenlerin adedi nedir? Şimdi ben daha Önce de söylemiştim» tekrar etmekte yarar görüyorum, tki noktaya açıklık getirmek istiyorum. Bir tanesi, yıllar önce bu topraklara gelmiş yerleşmiş, çoluk çocuğa kavuşmuş, Kıbrıslıyla evlenmiş veya evlenmemiş bile olsa buraya aile olarak gelmiş,.çoluk çocuğa kavuşmuş insanlara bizim söyleyeceğimiz yok. Ama rakamı bilmek benim hakkımdır bir Kıbrıslı TOrk olarak bilmek İstiyorum. Nedir bu sayı? 40 bin, 45 bin mi? 17 bin, 27 bin mi? Yoksa bir çok İnsanın iddia ettiği gibi başka başka rakamlar mı? Yabancı paralamenterler gelir, çeşitli parti gruplarıyla temaslar yaparlar veya uluslararası birtakım organların yetkilileri gelir. Her konuşulan parti yetkilisinden farklı farklı rakamlar alırlar giderler. Böyle şey olmaz. Bunların bilinmesinde yarar vardır. Yani o kardeşlerimize bizim bakış açımız nasıldır ayrı olaydır. Bunun şeffaflaştırılması, demokrasi açısından gerekli bir olaydır. Bu birinci nokta.

28 Sayfa ikinci nokta ise son yıllarda Özellikle 1990'dan bu yana yapılan yazımlar meselesidir, dizim seçimler sırasında yaptığımız seçim gezilerinde tespit ettiğimiz hususları çeşitli vesilelerle dile getirdik. Bunun üzerine gidildiğini henüz görebilmiş değiliz. Vatandaşlığa dahi alınmadan seçmen listelerine kaydedilmiş insanlar tespit ettik. Nedir bunları oranları? Yani bir seçime daha bu partiler gireceğiz ve bu seçim listelerindeki bu ayıklanmaların yapılmadan buna göz yumarak mı gideceğiz? Hükümet bu konuda elini kolunu ne zaman kıpırdatmaya başlayacak? Bu konuda ne zaman harekete geçmeye başlayacak? Bu konuda hareket etmeye niyeti var mı? Bu konuyu demokrasinin gereklerinden birisi olarak sayıyor mu, yoksa bu konularla ilgilenmeyi unuttu mu, bıraktı mı bir tarafa? Yoksa bu konular nazik konular mı, hassas konular mı orçun için Üzerine gidilemeyecek konular mı? Arkadaşlar; eğer demokratikleşmeye başlayacaksak, başlangıç noktası olarak bunu gördüğümüzü defalarca vurguladık, tekrarlamakta sayısız yarar görüyorum çünkü seçime üç aylık bir zaman vardır. Biraz önce eğitim konuları tartışıldı burada. Sosyal Bilgiler konuları konuşuldu. Nasıl izah edeceğiz okullarda çocuklarımıza vatandaşlık kavramı nedir, seçmenlik kavramı nedir, seçmen nasıl olunur? Bir ülkede bu kavramları bile kargaşa haline geldi bu ülkede. Onun için anlatmaya çalıştığım konu basit bir konu değildir ve sadece demokratikleşme konusu bile değil, bakınız bir sosyal bilgiler bile konusu değil, çocuklarımıza vereceğimiz eğitimin bile bir parçası halindedir bu konular. Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; üçüncü değinmek istediğim konu Seçim Yasasıdır. Ancak ona geçmeden bu seçmen listeleri konusundaki hassasiyetimizi altını çizerek ve bir örneği, bir hatırlatmayı yaparak bitirmek İsterim. Toplumcu Kurtuluş Partisi 1000 civarında oyla 3 milletvekilliği yitirmiştir 3 ay önceki seçimlerde. 56 oy gibi az bir oyla Mağusa'dan bir milletvekili yitirmiştir. 150 civarında oyla Girne'den milletvekili çıkaramamıştır ve toplam

29 olarak 1000 civarında oyla 3 milletvekilliği yetirmiştlr. BugOn biz, yarın siz yitirebilirsiniz. Ancak önemli olan vatandaş bile kaydetmeden seçmen olanların sayısı bakalım nedir? Bunlar birkaç aile mi, birkaç Din aile mi, birkaç bin kişi mi? Bunların şimdi hükümette olana ve devlet arşivleri elinde olan ve demokratikleşme vaadinde bulunan hükümetin en ivedi bir şekilde açıklamasını ben talep ediyorum ve bekliyorum. Seçime girerken, seçime üç ay kala eğer bu yönde adım atılmazsa ve seçmen 1istelerinin şeffaflaştırı1- ması yönünde verilen vaatler yerine getirilmezse demokrasi lâftan ibaret kalacaktır. Sadece söylenen ama gereği yerine getirilmeyen hususlardan ibaret kalacaktır. Sayın arkadaşlar; Seçim Yasası bu Hükümet Protokolünün ve Hükümet Programının Öncelikli meselesiydi. Kamu yönetimini en azından üst kademelerini bumbar gibi şişirecek olan yasaları getirdi ivedilikle Meclisin huzuruna. Bunlar görüşlecek, fakat halâ daha Seçim Yasası gündeme gelebilmiş değil. Yani gene seçimle İç İçe bir seçim değişikliği yapmak yerine, çok önceden onu hemen öncelikli konu çünkü sanıyorum, birinci sayı yasadır Seçim Yasası ele alınacak konular arasında. Bunun partiler arasında bir konsensusla, bir mutabakatla düzenleneceği yönündeki görüşler doğru görüşlerdir, uygun görüşlerdir ama bunların gereğinin bir an önce yapılması elzemdir, kaçınılmazdır.

30 Sayfa Şimdi yerel seçimlerle bu işin ilgisini kuramayanlar olabilir. Ama bildiğiniz gibi bir hatırlatma yapmak istiyorum. Bildiğiniz gibi belediye meclisleri, ihtiyar heyeti Üyelikleri aynen milletvekilliklerindeki seçim sistemine bağımlıdır. 0 sistem çerçevesinde belediye meclis üyelikleri partiler arasında dağılır. 0 sistem uyarınca ihtiyar heyeti üyelikleri partiler arasında dağılır. Dolayısıyle seçilmekte olan yalnız bir muhtar veya yalnız bir belediye başkanı değildir. Belediye meclislerinin oluşumu da bu seçim sistemine göre yapıldığına göre aynen milletvekilliği genel seçimlerindeki hususlar bu meclisler bakımından da gereklidir. Yerel meclisler bakımından da geçerlidir. Dolayısıyle seçim sisteminin demokratikleşmesi, yerel seçimler öncesinde mutlaka ve mutlaka halledilmelidir, yapılmalıdır. Bir hususa daha değinmek istiyorum. Biraz önce seçmen listeleri ve vatandaşlık konularıyla ilgili değinirken, iki gün önce Bakanlar Kurulundan geçen bir karara da atıfta bulunmak ihtiyacını duyuyorum. 0 da yine vatandaşa verilen bir vaadin yerine getirilemeyişiyle ilgilidir. Kimlik kartlarının uygulamasının son bulacağı ve pasaportla girişlerin artık geçerli olacağı bu vatandaşa verilmiş bir sözdür. Bu yapılmadı. Bu yapılmadı ve geçen gün geçiştirme diye adlandırmaktan başka bir tanım bulamadığım bir karar üretildi Bakanlar Kurulunda/Protokole uygun hale getirilecekmiş kimlikle girişler. SALİH MÎROĞLU (Girne) (Yerinden) - Makyaj.

31 Sayfa MUSTAFA AKINCI (Devamla) - Makyaj bile denemez, geçiştirme. Eğer bu konuda,bir karar üretilemediyse,halka bu izah edilir. Denir ki, koalisyon ortaklarının bu konuda görüş birliği sağlanamamıştır, bir İzahat olabilir. Veyahut da zamansızdır, bunu şimdi yapamayız, daha sonra ele alacağız. Bu da bir açıklığın şeffaf lığıd^gereğidiıc ma b i z bir şeyyapıyoruz. Ne yapıyoruz? Kimlikle girişleri protokole uygun hale getireceğiz de bu sorun çözülecek. Çözülemeyecek. Sayın Hükümet mensupları benden iyi bilmektedirler Bu şekilde geçiştirme,kararlarla bu işlerin çözülemeyeceği» ama elbette şunu de takdir ederim, tek yanlı kararlarla da birtakım protokollerle bozulamayacağı, bunlar da birer vakıadır. Elbette bunlar da birer vakıadır. Ancak ben Hükümet Programı eleştirisinde de değindim, daha sonraki konuşmalarımda, açıklamalarımda da değindim. Türkiye'deki yöneticiler, Kıbrıs Türkünün kötülüğünü istemez. Türkiye'deki yöneticilere bunlar anlatılabilir, anlatılmalıdır. Türkiye'deki yöneticilere hu kimlikle girişlerin hem kaçak işgücü sorununu büyüttüğünü, hem başka sosyal sorunlar yarattığını, bu ülkedeki hukuk otoritelerinin ağzından hukuk konusunda yetkili yerlerde bulunan yargının en tepesinde, savcılığın en tepesinde bulunanların resmi açıklamalarından bu ülkede cürümlerin sayısının artmış olmasının, istatistik rakamlarından Türkiye yöneticilerine anlatılabi1 ir. Türkiye yöneticileri de Kıbrıs Türkünün ve yıllar önce buraya gelip yerleşmiş insanların kötülüğünü istemez. Şimdi yapılmadı ve bu konuda bu toplumun sıkıntılarının devam edeceği anlaşılıyor. Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; son olarak değineceğim nokta, Belediyeler Yasasının da seçimlerden önce geçirilmesi zorunluluğudur. Bakınız ben 14 yıl Belediye Başkanlığı yaptım bu ülkede, Başkentte.

32 Her vesile ile Belediyeler Yasasının çarpıklıklarını» yerel yöneticilerin içinde bulunduğu sıkıntıları, yerel yönetimlerin demokrasinin beşiği olmalarının gerekliliğini, yerel yönetim demokrasi ilişkisini, yerel yönetimlerin gerçekten demokratik bir yapıya kavuşabilmeleri için de gelir kaynaklarına, özerkliğe sahip olmalarının gerekliliğini, gerek idari, gerek mali özerkliğe sahip olmalarının gerekliliği her vesile ile vurguladım. Mali açıdan özerk olmayan, kendi gelir kaynaklarına yeterince sahip olmayan belediyelerin görevlerini yerine getiremeyeceklerini ve demokrasi çarkının da çalışamayacağını çeşitli vesilelerle ifade ettim. 0 dönemler tabii işte başta Ulusal Birlik Partisi vardı. Biz bir muhalefet partisi mensubuyduk. Hep söylenen şuydu: işte muhalefet olsun diye Akıncı bunları söylüyor, muhalefet yapsın diye bize bunları yakıştırıyor ve bunları konuşuyor. Şimdi bakınız aradan zaman geçti, köprülerin altından sular aktı. Bir demokrasi mücadelesi uğruna bir seçim boykotu yaşandı ve bu ülkede yerel yönetimler tümden tek bir partiye gitti. Başkanı ile, Meclis üyeleri İle, muhtarı ile, azaları İle ve ek olarak hükümeti ile, ek olarak tek partili Meclisi ile. Ve bakınız bu yapı içerisinden geçip geldiğimiz noktada belediye başkanları, Ulusal Birlik Partisinin Belediye Başkanları diyor ki; "Battık, belediyeler battı". Demek ki muhalefet olsun diye söylenmiş sözler değildi onlar ve bugün Ulusal Birlik Partisi mensubu belediye başkanları Belediyeler Yasası diyor, yetki diyor, gelir kaynağı diyor. 0 halde ıdeğerli arkadaşlar; geliniz bu ülkenin demokrasisine bir katkıda bulunalım. Geliniz bu ülkenin yerel yönetimine bir katkıda bulunalım. Çünkü eğer bu ülkede turizmi yaşatacaksak, bu ülkeyi kalkındıracaksak, bu ülkede demokrasiyi yaşatacaksak yerel yönetim temel taştır. Yerel yönetim üstüne binamızı inşa edeceğimiz temellerdir. Ve hangi partiden seçileceğini bile beklemeden, Yerel Yönetim Yasasını geçirelim, ister muhalefetten seçilsin, ister iktidar kanatları seçilsin, daha seçim öncesinde işbaşına gelmemiş Meclisler, işbaşına gelmemiş belediye başkanları bilsinler ki elleri kolları bağlanmayacak, bilsinler ki her parti mensubuna uygun, hangi partiden olursa olsun, o yasalardan yeterli gelir kaynaklarına sahip olacaklar. Meselâ bir emlâk vergisine sahip

33 Sayfa olacaklar ki boşlukta duruyor şu anda ve o belediye başkanları kimsenin kapısını çalmadan, kimseye avuç açmadan hizmet üretebilecekler. Eğer bunu yapmazsak, bu önümüzdeki aylarda bunu yapmazsak, seçimden sonra ortaya çıkacak olan tabloya göre gene belediyelere bu kadarcık mı verelim, belediyelere yetkiyi şöyle mi kısalım, ipleri elimizde böyle mi tutalım tartışmaları yaşanacak. Bunu, bu konularda deneyimi olan bir arkadaşınız olarak ifade ediyorum. Çünkü acıdır söylemesi ama, merkezden yerele bakışlar çok farklı oluyor. Yani gözlükler değişiyor ve yerelde, yerel yönetimde görevli olan insanlar birşey bilmeyen, kendi kararlarını alamayan, mutlaka ve mutlaka işte içişleri Bakanlığında bir müsteşarın veya müdürün onayından, süzgecinden geçmesi gerekliliği olan, kararları üreten insanlar olarak nitelendiriliyor. Bunları yaşamımızda çok gördük, yaşadık. Onun için Meclisi hızlı bir tempoya sokmak lâzım ve bu saydığım üç noktada yerel seçim öncesinde ciddi bir demokrasi sınavı vermemiz lâzım Meclis olarak. Bunları yaptığımız takdirde sanıyorum ki daha demokratik, daha şeffaf bir toplumdan bahsetmemiz mümkün olabilecektir. Beni sabırla dinlediğiniz için hepinize teşekkür eder, saygılar sunarım.