İSTANBUL DA YERALAN MEVCUT KIYI VE DENİZ YAPILARININ FİZİKSEL ve İŞLETME AÇISINDAN GENEL DEĞERLENDİRMESİ

Transkript

1 İSTANBUL DA YERALAN MEVCUT KIYI VE DENİZ YAPILARININ FİZİKSEL ve İŞLETME AÇISINDAN GENEL DEĞERLENDİRMESİ İnşaat Yük. Müh. Büşra BAŞARAN, İnşaat Yük. Müh. Suat GÜNDEMİR, Dr. Hülya KARAKUŞ CİHAN, Yüksel Proje A.Ş, Balmumcu Mah. Bestekar Şevki Bey Sk. No: 17, Toprak Villaları 339 Beşiktaş-İstanbul/Türkiye, T: +90 (212) /77, F: +90 (212) , bbasaran@yukselproje.com.tr Yüksel Proje A.Ş, Balmumcu Mah. Bestekar Şevki Bey Sk. No: 17, Toprak Villaları 339 Beşiktaş İstanbul/Türkiye, T: +90 (212) /705, F: +90 (212) , sgundemir@yukselproje.com.tr Yüksel Proje A.Ş, Birlik Mah. 50. Cad. No: 23, 010 Çankaya- Ankara/Türkiye, T: +90 (312) /355, F: +90 (312) , hkarakus@yukselproje.com.tr Özet İstanbul İli kıyı hattı, jeopolitik konumu, sosyal ve kültürel zenginlikleri açısından büyük önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen bir proje kapsamında İstanbul İli sınırlarındaki hafif deniz araçları (yatlar, turistik amaçlı ticari tekneler ile balıkçı tekneleri) tarafından kullanılan kıyı yapılarının mevcut durumunu tespit etmek adına bir çalışma yapılmaktadır. Bu doğrultuda İstanbul kıyılarındaki hafif deniz araçlarına yönelik bağlanma ve barınma amaçlı mevcut tesislerin durumu ve kapasitelerine ait envanter oluşturulması çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Marmara Kıyısında yerleşim alanlarının, İstanbul Boğazı nda deniz trafiğinin, Karadeniz Kıyısında balıkçılık faaliyetlerinin daha yoğun olması, Haliç in farklı bir ekosistem olması ve İstanbul gölleri ve derelerinin rekreatif özelliklerinin öne çıkması nedeniyle, yapılacak incelemelere ait kriterler bu beş bölgenin niteliklerine göre belirlenmiştir. Tespit kriterlerinde, kıyı yapılarının yapısal durumu, geri saha altyapı ve üstyapı tesislerinin durumu, verilen hizmetler, kapasiteler, işletme özellikleri vb. konular dikkate alınmıştır. Bu çalışmada; tüm bu bilgilerin kıyılarımızın gelecek durumlarına ışık tutacağı ve yapılması planlanan çalışmalarda bu bilgilerden fayda sağlanacağı değerlendirilmektedir. 37

2 GENERAL EVALUATION OF CURRENT COASTAL STRUCTURES IN ISTANBUL IN TERMS OF PHYSICAL AND OPERATING FEATURES Abstract Istanbul coastline is of capital importance in terms of its geopolitical location, social and cultural richness. Within the scope of a project conducted, a study is being carried out in order to determine the current situation of coastal structures used by light vessels (yachts, tourist boats, fishing boats) in the borders of Istanbul. In this direction, studies are being conducted to create an inventory of the situation and capacities of the existing coastal structures for mooring and harbouring for light vessels on the shores of Istanbul. Because the residental areas on the Marmara Coast, the sea traffic on the Bosphorus, the fishery activities on the Black Sea Coast are more intense and the Golden Horn has a different ecosystem and recreational features of Istanbul Lakes and Streams come to the forefront, the criterias for the examinations are determined according to the qualifications of these five regions. In the determination criteria, issues such as the structural state of the coastal structures, the condition of backfill infrastructure and superstructure facilities, the services provided, capacities, operatig features, etc. were taken into consideration. In this study; it is evaluated that all this information will shed light on the future situation of our coasts and that they will be useful in the studies planned to be conducted. Anahtar Kelimeler; İstanbul Kıyıları, Hafif Deniz Aracı, Kıyı Yapıları GİRİŞ Kıyılar dünya tarihi boyunca insanoğlunun ilgisini çeken noktalar olmuştur. Dünyadaki tüm kıyı alanları gibi gerek jeopolitik konumu gerek tarihi, sosyal ve kültürel zenginlikleri sebebi ile İstanbul da yer alan kıyı alanları da oldukça önem arz etmektedir. Bu sebeple gerçekleştirilen bir proje kapsamında İstanbul İli sınırları dahilindeki (bundan sonra Proje Alanı olarak tanımlanacaktır) hafif deniz araçları tarafından kullanılan kıyı yapılarının mevcut durumunu tespit etmek adına yapılan çalışma doğrultusunda İstanbul kıyılarındaki hafif deniz araçlarına yönelik bağlanma ve barınma amaçlı mevcut tesislerin durumu ve kapasitelerine ait envanter oluşturulması çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Bu çalışma kapsamında yer alan ve Proje Teknik Şartnamesinde Ana Tesis olarak tanımlanan bütün kıyı yapıları ziyaret edilmiş ve daha önce tesisler için ayrı ayrı hazırlanan Tespit Kriter Envanter Formları doldurularak kıyı yapılarının mevcut durum tespiti yapılmıştır. Şartname kapsamında çalışma ana unsurunu 3 tür hafif deniz aracı oluşturmaktadır. Bu hafif deniz araçları: 377

3 Yatlar (Motorlu ve Yelkenli) Balıkçı Tekneleri (Endüstriyel Balıkçı Tekneleri (Ticari Amaçlı Balıkçı Tekneleri), Kıyı Balıkçı Tekneleri (Amatör Balıkçı Tekneleri)) Turistik Amaçlı Ticari Tekneler (Ticari ve Turistik Amaçlı Kullanılan Yatlar, Ticari ve Turistik Gezi Tekneleri, Yemekli Gezi Tekneleri, Gezi Tenezzüh Tekneleri) olarak belirlenmiştir. Çalışmanın ana unsuru dahilindeki hafif deniz araçlarının bağlanma ve barınma ihtiyaçları için saha tespit çalışmalarında ziyaret edilen ve mevcut durum tespiti yapılan şartname kapsamındaki 5 tür kıyı yapısı aşağıdaki gibidir: Yat Limanları Tekne Park Alanları Balıkçı Barınakları Tekne Bağlanma Alanları (Kontrollü ve Kontrolsüz) Gezi Tenezzüh Teknesi Barınakları Çalışmanın ana konusunu oluşturan 3 tür hafif deniz aracına ilaveten aşağıda belirtilen ve çalışma kapsamında ikincil deniz araçları olarak adlandırılan tekne türleri de ayrıca dikkate alınmıştır. Deniz Taksi Deniz İtfaiyesi Araçları, Deniz Zabıtası Araçları Hizmet Amaçlı Kullanılan Tekneler (Sintine, Atık Alımı ve Yakıt Temini) Dubalar, Yüzer Kepçeler, Su Altı ve Liman İnşa Araçları Kıyı Emniyeti, Kıyı Güvenliği Tekneleri Deniz Polisi Tekneleri Römorkörler, Bunkerler, Acente Tekneleri Yediemin Limanlarına Bağlı Tekneler İDO ve Şehir Hatları Vapurları YÖNTEM Çalışma sürecini oluşturan temel aşamalar aşağıda belirtildiği şekildedir: 1. Mevcut Durum Tespit Kriterlerinin Belirlenmesi 2. Saha Tespit ve Anket Çalışmaları ile Paydaş Görüşmeleri 3. Helikopter Görüntüleri İle Tekne Sayımı. Verilerin Değerlendirilmesi İlk olarak çalışma kapsamındaki tesislerin mevcut durumunu tespit etmeye yardımcı olacak kriterler belirlenmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda tespit kriterleri belirlenirken özellikle, ana kıyı yapılarının yapısal durumu ve özellikleri, geri saha altyapı ve üstyapı tesislerinin durumu ve özellikleri, verilen hizmetler, karayolu bağlantılarının durumu ve özellikleri, tesis kapasitesi, işletme özellikleri, hizmet bedelleri (ücretler, aidatlar) vb. konular 378

4 dikkate alınmıştır. Bu özellikler doğrultusunda mevcut tesislerin saha incelemeleri yapılırken kullanılacak olan Tespit Kriter Formları hazırlanmıştır. Ek olarak mevcut hafif deniz aracı kullanıcılarının sosyal ve ekonomik özelliklerinin belirlenmesine yönelik Balıkçı Teknesi, Yat Sahipleri ve Turistik Tekne Sahipleri Raporu ile Potansiyel Deniz Aracı Kullanıcıları için ilgili sorular belirlenerek hazırlanan anket formları ile 3,020 adet anket yapılmıştır. Tespit Kriter Formları ve Anket Formları hazırlanırken Kıyı Yapıları Planlama ve Tasarım Teknik Esasları (201) ile Deniz Turizmi Yönetmeliği (2009) referans alınmıştır. Sonraki aşamada eşzamanlı olarak saha tespit çalışmaları, anket çalışmaları ve paydaş görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Saha tespit çalışmaları ile tesislerin mevcut durumunu tespit etmek için Proje alanı, Marmara Kıyısı, İstanbul Boğazı, Karadeniz Kıyısı, Haliç ve İstanbul Gölleri ve Dereleri olmak üzere 5 ayrı bölgede incelenmiştir (Adalar, Marmara Kıyısı başlığı altında incelenmiştir). Bu ayrım için Marmara Kıyısında yerleşim alanlarının, İstanbul Boğazı nda deniz trafiğinin, Karadeniz Kıyısında balıkçılık faaliyetlerinin daha yoğun olması, Haliç in farklı bir ekosisteme sahip olması ile İstanbul gölleri ve derelerinin rekreatif özelliklerinin öne çıkması dikkate alınmıştır. Saha incelemelerini gerçekleştirebilmek amacı ile farklı saha ekibi oluşturulmuştur. Ekipler Proje Alanında yer alan yat limanları, tekne park alanları, balıkçı barınakları, tekne bağlanma alanları ve gezi tenezzüh teknesi barınaklarını tek tek yerinde ziyaret ederek tesislerden sorumlu yetkili kişiler ile görüşmeler yapmıştır. Ekipler oluşturulurken İstanbul öncelikle Avrupa Yakası ve Anadolu Yakası olarak ayrılmış daha sonra bu yakalar kendi içerisinde yukarıda belirtilen proje bölgeleri (5 bölge) baz alınacak şekilde gruplandırılmıştır. Gerçekleştirilen saha çalışmalarındaki mevcut ekip bölgeleri ve sınırları Şekil 1 de gösterilmiştir. Bu şekilde sarı bölge Saha Ekibi 1 e, mavi bölge Saha Ekibi 2 e, kırmızı bölge Saha Ekibi 3 e ve yeşil bölge Saha Ekibi e aittir. Saha çalışmaları sırasında kullanılan Tespit Kriter Envanter Formlarında, tesislerin konum-koordinat, kullanım amaçları gibi genel bilgilerin yanı sıra tesislere ait bilgiler aşağıdaki gibi gruplandırılmıştır: Altyapı Özellikleri Üstyapı Özellikleri İşletme İle İlgili Özellikler Yaşanan Sıkıntılar Talep ve Öneriler Geleceğe Yönelik Planlamalar 379

5 Şekil 1. Saha Ekiplerinin Sorumlu Olduğu Proje Bölgeleri Bu çalışmalar ile eş zamanlı olarak gerçekleştirilen anket çalışmalarının yanı sıra özellikle sektörel talep ve ihtiyaçlara, doğal ve yapay eşikler ve kısıtlamalara yönelik bilgilerin ve imar bilgilerinin edinilmesi ve gelecek projeksiyonlar için veri elde edebilmek amacı ile İdare ile birlikte belirlenen paydaşlar ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme yapılan paydaş listesi Tablo 1 ile sunulmaktadır. Gerçekleştirilen görüşmeler sırasında ilgili bilgileri temin edebilmek adına paydaşlara, tam olarak yetki alanları, görev ve sorumlulukları, kıyı alanları ve yapıları ile ilişkileri, varsa bünyelerinde yer alan tekne sayıları, konuşlandıkları yerler, Proje Alanı dahilindeki gelecek planları, yaşadıkları sıkıntılar ve çalışma kapsamında dikkate alınmasını istedikleri talepler gibi bilgileri öğrenmeye yönelik sorular yöneltilmiştir. Bir sonraki aşamada Proje Alanı dahilinde, İstanbul kıyılarında helikopter ile havadan görüntülüme hizmeti alınarak kıyıların ve kıyılarda yer alan tesislerin fotoğraf ve video görüntüleri alınmıştır. Görüntüler kullanılarak proje kapsamındaki birincil ve ikincil hafif deniz araçlarının tamamı türlerine ve kıyıya bağlı/çekekte ve açık denizde olma durumlarına göre sayılmıştır. Bu sayım işlemi için İstanbul un tüm kıyıları ve kıyılarda bulunan bütün tesisler 18 ayrı kesime ayrılmış ve her bir kesimdeki sayımlar 18 ayrı sayım föyü kullanılarak yapılmış ve raporlanmıştır. SONUÇ Saha tespit çalışmaları sonucunda Proje Alanı nda toplam 9 adet Yat Limanı (Marina) ve Tekne Park Alanı, 50 adet Balıkçı Barınağı, 81 adet Tekne Bağlanma Alanı ve 92 adet Gezi Tenezzüh Teknesi İskelesi ve Alanı tespit 380

6 İkincil Tesis Tekneleri 9. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu edilmiş iken Proje Alanında birincil 13,209, ikincil 05 adet olmak üzere toplam 13,81 adet deniz aracı tespit edilmiştir (Tablo 1). Tekne Türleri Tablo 1. İstanbul Geneli Sayım Sonuçları Tekne Türlerine Göre Taşıt Sayısı TOPLAM Kıyıya Bağlı Karada / Çekekte Açık Denizde Sandal (Motorsuz) Balıkçı Büyük (Trol Gırgır) Tekneleri Küçük (Olta Teknesi) Normal Tekne (Fiberglas, Zodiac vb. - kabinsiz, kamarasız) Özel Yat Motorlu Yelkenli Mega Özel Yat Gezi Normal Gezi Tenezzüh Teknesi Tenezzüh Teknesi Gondol (Kancabaş) TOPLAM Deniz Taksi Deniz İtfaiyesi Araçları Deniz Zabıtası Araçları Hizmet Amaçlı İSTAÇ Kullanılan İnşaat Amaçlı Tekneler Tekneler, Barge Kıyı Emniyeti- Römorkör Güvenliği Tekneleri Pilot Tekneleri Deniz Polisi Tekneleri Römorkörler Bunkerler Acente Tekneleri Yediemin Limanlarına Bağlı Tekneler İDO Şehir Hatları Vapurları Diğer Toplu Taşıma Tekneleri (Dentur, Turyol, Mavi Marmara vs.) Sahil Güvenlik Tekneleri Diğer Kamu Sıhhıye (Deniz Tekneleri 0 0 Ambulansı) Gümrük v.b TOPLAM GENEL TOPLAM adet Yat Limanı ve Tekne Park Alanının 7 tanesi proje bölgelerinden Marmara Kıyısında, 2 tanesi ise İstanbul Boğazı nda yer almaktadır. Diğer yandan sayım sonuçlarına göre Yat Limanları (Marinalar) ve Tekne Park Alanlarında toplam 3,3 adet deniz aracı tespit edilmiştir. Proje Alanında yer alan yat limanları/tekne park alanlarının tespit edilen altyapı, üstyapı ve işletme özelliklerinin mevcut durumları ile eksiklikleri aşağıda sırasıyla verilmiştir. 381

7 9 Adet Yat Limanından Altyapısı Eksik Olanların Sayısı Çekek Alanı ve Vinç Sistemleri Fenerler ve İşaretler Emniyetli Aydınlatma Sistemi ve Jeneratör Temiz Su Deposu, Kullanma ve Sıcak Su Tesisatı Yangın İhbar Sistemi, İstasyonu ve Söndürme Cihazı Atık Alımı Servis Kutuları (Elektrik, Su) Haberleşme Cihazları Tesis İçi Araç Yolları Gürültü Azaltma Sistemleri Şekil 2. Altyapı Eksikliklerinin Yat Limanları/Tekne Park Alanlarına Göre Dağılımı Altyapı özellikleri incelendiğinde yat limanları/tekne park alanlarının; %7 sinde gürültü azaltma sistemleri %33 ünde temiz su deposu, kullanma ve sıcak su tesisatı %22 sinde çekek alanı ve vinç sistemleri %11 inde emniyetli aydınlatma sistemi ve jeneratör, yangın ihbar sistemi ve söndürme cihazı ile tesis içi araç yolları gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. 9 Adet Yat Limanından Üstyapısı Eksik Olanların Sayısı Emniyetli Ve Kontrollü Giriş Sistemi Ön Büro ve Yönetim Ünitesi Dinlenme İhtiyaçları için Salon Yeme İçme Atölyesi Kadın ve Erkekler için Yeterli Sayıda Duş ve Tuvalet Gümrüklü ve Gümrüksüz Satış Ünitesi İlk Yardım Malzeme Dolabı Personel için Yeme, İçme, Duş, WC Dinlenme Yeri Akaryakıt İkmal Sistemi Deniz Araçları için Emanet ve Malzeme Dolabı Spor Tesisleri Palamar Botu Hizmeti Denizden Müdahale için Yangın Söndürme Sistemi Hudut Giriş Çıkış İşlemleri Kamu Hizmet Binası Şekil 3. Üstyapı Eksikliklerinin Yat Limanları/Tekne Park Alanlarına Göre Dağılımı Üstyapı özellikleri incelendiğinde yat limanları/tekne park alanlarının; %89 unda hudut giriş çıkış işlemleri kamu hizmet binası %7 sinde dinlenme ihtiyaçları için salon ile gümrüklü ve gümrüksüz satış ünitesi 382

8 %5 sında deniz araçları için emanet ve malzeme dolabı ile spor tesisleri % ünde yeme içme atölyesi, akaryakıt ikmal sistemi ve denizden müdahale için yangın söndürme sistemi %22 sinde kadın ve erkekler için yeterli sayıda duş ve tuvalet ile personel için yeme, içme, duş, WC, dinlenme yeri %11 inde emniyetli ve kontrollü giriş sistemi ile ilk yardım malzeme dolabı gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. 9 Adet Yat Limanından İşletmede Eksik Olanların Sayısı Satış Üniteleri Kadın ve Erkek Yatçılar İçin Duş ve WC 3 Çamaşır ve Bulaşık Yıkama Yeri Yatçılar İçin Sosyal Tesis Lokanta veya Kafeterya Kuru Temizleme Hizmeti Bakım Onarım Hizmeti 2 Yatçı Eşya Depoları Otopark Alanı ve Hizmeti Tenis Kortu 7 Yüzme Havuzu ve Plaj İmkânı Aletli Jimnastik, Masaj, Sauna, Hamam 7 Helikopter Pisti Banka Hizmetleri Ünitesi Revir Sergi, Konser, Eğlence Mekanları Toplantı Salonu 7 Hizmet Bedelleri Şekil. Yat Limanları/Tekne Park Alanlarındaki İşletme İle İlgili Eksikliklerin Dağılımı İşletme özellikleri incelendiğinde yat limanları/tekne park alanlarının; %78 inde tenis kortu, aletli jimnastik, masaj, sauna, hamam ve toplantı salonu %7 sinde yatçılar için sosyal tesis, yatçı eşya depoları, yüzme havuzu ve plaj imkânı, helikopter pisti %5 sında banka hizmetleri, revir, hizmet bedelleri ile sergi, konser, eğlence mekanları % ünde çamaşır ve bulaşık yıkama yeri, lokanta veya kafeterya, kuru temizleme hizmeti, otopark alanı ve hizmeti %33 ünde kadın ve erkek yatçılar için duş ve WC %22 sinde bakım onarım hizmeti gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. 383

9 Gerçekleştirilen saha çalışmaları sırasında yat limanları/tekne park alanlarının genel olarak geri saha ihtiyaçları ile düşük çıpalı tesislerin minimum 3 çıpaya sahip olmak istemesi gibi ihtiyaçlar tespit edilmiştir. 50 adet Balıkçı Barınağının 25 tanesi Marmara Kıyısında, 1 tanesi İstanbul Boğazı nda, 2 tanesi Karadeniz Kıyısında, 3 tanesi Haliç te, tanesi ise İstanbul Gölleri ve Derelerinde yer almaktadır. Sayım sonuçlarına göre Balıkçı Barınaklarında toplam 5,33 adet deniz aracı tespiti yapılmıştır. Proje Alanında yer alan balıkçı barınaklarının tespit edilen altyapı, üstyapı ve işletme özelliklerinin mevcut durumları ile eksiklikleri aşağıda sırasıyla verilmiştir. 7 Adet Balıkçı Barınağından Altyapısı Eksik Olanların Sayısı Çekek Yeri 1 Atık Alımı 1 Haberleşme Hizmetleri 21 Elektrik ve Su (Servis Kutuları) 19 Teknik Servis (Bakım-Onarım) Not: Aşağıdaki değerlendirmeler Sivriada, Garipçe ve Kurbağalıdere Balıkçı Barınaklarından bilgi alınamaması sebebi ile 7 adet balıkçı barınağı üzerinden yapılmıştır. Şekil 51. Altyapı Eksikliklerinin Balıkçı Barınaklarına Göre Dağılımı Altyapı özellikleri incelendiğinde balıkçı barınaklarının; %0 ında teknik servis (bakım-onarım) %5 inde haberleşme hizmetleri %0 ında elektrik ve su (servis kutuları) %3 ünde çekek yeri ve atık alımı gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. 38

10 7 Adet Balıkçı Barınağından Üstyapısı Eksik Olanların Sayısı Soğuk Hava Deposu 3 Buz Üretim Tesisi Teçhizat Atölyesi Akaryakıt Tankı 2 Su ve Elektrik Tesisatı 1 Yangın Söndürme Ekipmanı 19 Ofis, Kantin ve Dinlenme Salonları 12 Balık İşleme Tesisi 5 Balıkhane veya Balık Satış Yeri 3 Kasa Yıkama Yeri ve Deposu 3 İlk Yardım İmkânı ve Yangın Söndürme Sistemi 2 Tuvalet İmkânı 22 İdare Binası 13 Ağ Kurutma Alanı Şekil. Üstyapı Eksikliklerinin Balıkçı Barınaklarına Göre Dağılımı Üstyapı özellikleri incelendiğinde balıkçı barınaklarının; %9 sında balık işleme tesisi %91 inde kasa yıkama yeri ve deposu %89 unda akaryakıt tankı %83 ünde buz üretim tesisi, teçhizat atölyesi %7 ünde ağ kurutma alanı %72 sinde soğuk hava deposu, balıkhane veya balık satış yeri %51 inde ilk yardım imkânı ve yangın söndürme sistemi %7 sinde tuvalet imkânı %0 ında yangın söndürme ekipmanı %30 unda su ve elektrik tesisatı %28 inde idare binası %2 sında ofis, kantin ve dinlenme salonları gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. 385

11 7 Adet Balıkçı Barınağından İşletmede Eksik Olanların Sayısı Barınma ve Ürün Boşaltma Hizmet Bedeli 32 Sintine, Atık Yağ Alım Bedeli 35 Atık Su Alım Bedeli 37 Bakım ve Onarım Hizmet Bedeli 0 İlk Yardım Hizmeti 27 Deniz Turizmi Niteliğine Uygun Çekek Teçhizatı Çekek Teçhizatına Uygun Deniz Yapısı Uygun Büyüklükte Çekek Alanı 17 Çalışanlar İçin Duş, WC, Ortak Yeme İçme ve Dinlenme Alanı 21 Katı ve Sıvı Atıkların Bertarafı, Arıtma Tesisi 35 Malzeme Deposu 23 Palamar Hizmeti ve Yangın Söndürme Botu 0 Emniyetli Aydınlatma Sistemi ve Jeneratör 30 Yangın İhbar Sistemleri İle Yangın Önleme İstasyonları Şekil 7. İşletme Eksikliklerinin Balıkçı Barınaklarına Göre Dağılımı İşletme özellikleri incelendiğinde balıkçı barınaklarının; %85 inde bakım onarım hizmet bedeli %85 inde palamar hizmeti ve yangın söndürme botu %79 unda atık su alım bedeli %7 ünde sintine, atık yağ alım bedeli, katı ve sıvı atıkların bertarafı, arıtma tesisi %83 ünde buz üretim tesisi, teçhizat atölyesi %70 inde yangın ihbar sistemleri ile yangın önleme istasyonları %8 inde barınma ve ürün hizmet bedeli % sında deniz turizmi niteliğine uygun çekek teçhizatı ve çekek teçhizatına uygun deniz yapısı % ünde emniyetli aydınlatma sistemi ve jeneratör %57 sinde ilk yardım hizmeti %9 unda malzeme deposu %5 inde çalışanlar için duş, WC, ortak yeme içme ve dinlenme alanı %3 sında uygun büyüklükte çekek alanı gibi unsurlar eksik olarak tespit edilmiştir. Ayrıca saha çalışmaları sırasında balıkçı barınaklarının bazılarında rıhtım veya mendireğin zarar gördüğü, liman içi kumlanma problemlerinin yaşandığı, barınaklarda güvenlik problemlerinin yaşandığı ve midyecilerin barınaklara izinsiz girip midye toplaması gibi sıkıntılar ile karşılaşılmıştır. 38

12 81 adet Tekne Bağlanma Alanının 35 tanesi Marmara Kıyısında, 32 tanesi İstanbul Boğaz ında, 11 tanesi Haliç te, 3 tanesi İstanbul Gölleri ve Derelerinde yer almaktadır. Bu alanlar kontrolsüz bağlanma alanları olup buralarda toplam,583 adet deniz aracı tespit edilmiştir. 92 adet Gezi Tenezzüh Teknesi İskelesi ve Alanının 3 tanesi Marmara Kıyısında, 37 tanesi İstanbul Boğazı nda, 18 tanesi Haliç te, 1 tanesi İstanbul Gölleri ve Derelerinde yer almaktadır. Gezi Tenezzüh Tekneleri ikincil teknelerinin kategorisinde yer alması ve ilgili kıyı yapılarının yalnızca iskelelerden oluşuyor olması sebebi ile sayım çalışmalarında bir kıyı yapısı tesisi olarak dikkate alınamamış olup bu tekne türleri daha önce ifade edilen 18 adet kıyı alanı ve tesisi içerisinde sayılmıştır. Proje Alanında toplam 208 adet Gezi Tenezzüh Teknesi tespit edilmiştir. Tekne Bağlanma Alanları ile Gezi Tenezzüh Teknesi İskelesi ve Alanları geri saha altyapı, üstyapı gereksinimleri olmayan, yalnızca ilgili iskelelerden bağlanma ve palamar hizmeti alan kıyı yapıları oldukları için Yat Limanları/Tekne Park Alanları ve Balıkçı Barınakları gibi bir değerlendirmesi yapılamamıştır. Yat Limanları/Tekne Park Alanları, Balıkçı Barınakları, Kontrolsüz Tekne Bağlama Alanları dışında sayım yapılan bir diğer kıyı yapıları ise Liman ve Tersaneler olmuştur ve bu yapılarda toplam 1 adet deniz aracı tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, yat limanlarında en çok karşılaşılan altyapı, üstyapı ve işletme açısından problemler; gürültü kirliliği, hudut giriş çıkış işlemleri eksikliği ve yatçılar için özel dinlenme ve eğlenme mekanları eksikliğidir. Balıkçı Barınaklarında ise bakım-onarım yeri eksikliği, balık işleme tesisi eksikliği ve hizmet bedeli problemleridir. Çalışma kapsamındaki saha gezileri ve anket değerlendirmeleri ile yat limanlarındaki teknik ve işletme problemlerinin yalnızca İstanbul özelini değil tüm Türkiye genelini temsil edebileceği ve bundan sonra yeni yapılacak olan yat limanları ve balıkçı barınakları için bu problemlerin dikkate alınarak tasarımların gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Yukarıda ifade edilen tüm bu bulgular kıyı yapılarını kullanmakta olan hafif deniz araçlarının kısa (2019), orta (2025) ve uzun (200) dönemde olmak üzere gelecek projeksiyonlarının tahmin edilmesi, bu projeksiyon sonuçlarına bağlı olarak Proje Alanı dahilinde hafif deniz araçları tarafından kullanılacak yeni bir kıyı yapısı veya tesise ihtiyaç olup olmadığının tespit edilmesi, ihtiyaç olması durumunda İdare nin kısa, orta ve uzun vade yatırım planlarına yön vermesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. KAYNAKLAR AYGM, (201). Kıyı Yapıları Planlama ve Tasarım Teknik Esasları, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, 201. Deniz Turizmi Yönetmeliği (2009). 387