ORTA KARBONLU ÇELİKLERİN ABRASİVE AŞINMA DİRENCİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Transkript

1 ORTA KARBONLU ÇELİKLERİN ABRASİVE AŞINMA DİRENCİNİN GELİŞTİRİLMESİ Hasan HASIRCI, Ferhat GÜL Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi Bölümü, Beşevler/ANKARA. E mail : hasirci@gazi.edu.tr, fgul@gazi.edu.tr ÖZET Bu çalışmada, Ç 1050 çeliğin abrasif aşınma davranışına uygulanan ısıl işlemlerin ve bu işlem sırasında uygulanan östenitleme sıcaklığı ve süresinin etkisi araştırılmıştır. Ç 1050 numuneler, 850 C de 30 ve 60 dakika, 800 ve 950 C de 30 dakika östenitlenmiş ve daha sonra havada soğumaya bırakılmıştır. Tam tavlanmış, satınalınmış haldeki ve ısıl işlem uygulanmış numunelerin abrasif aşınma testleri, disk üzerinde pim cihazında, 10, 20 ve 30 N yük altında ve 250 μm lık abrasif Al 2 O 3 disk aşındırıcı ile 0.2 m s -1 kayma hızında gerçekleştirilmiştir. Abrasif disk üzerinde aşınan numuneler, aşınma yönüne dik şekilde hareket ettirilmiş, numuneler daima temiz (fresh) abrasif aşındırıcıya temas etmiştir. Abrasif disk üzerinde numunelerin toplam kayma mesafesi 10 m dir. Aşınma testleri, tavlama sonucunda Ç 1050 numunenin abrasif aşınma direncinin arttığını, normalizasyon ısıl işlem şartlarına bağlı olarak östenitleme sıcaklığı ve süresinin artışı ile malzeme sertliğinin artmasına karşın aşınma kaybının arttığını ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Abrasif aşınma, Ç 1050, normalizasyon, östenitleme sıcaklığı ve süresi, disk abrasif aşındırıcı, 1. GİRİŞ Çelik malzemeler, farklı amaçlarla çok farklı kullanım alanlarına sahip metalik malzemelerin başında gelmektedir. Bu nedenlerle farklı beklentilere sahip çeliklerin üretimi gerekmektedir. Bu malzemeler alaşımlama, deformasyon ve ısıl işlem yoluyla bu farklı beklentileri karşıyabilecek hale getirilebilmektedirler. Bu amaçlar doğrultusunda çeliklere normalizasyon, tavlama, östemperleme, martemperleme gibi daha bir çok ısıl işlem uygulanarak bu malzemelerin özellikleri geliştirilmekte ve hedeflenen amaçlara uygun malzemeler üretilmektedir (1-6). Çelik malzemelere; tokluk, sertlik, süneklik ve işlenebilirlik özelliklerini geliştirilmek, tane yapısının inceltilmek, artık gerilmeleri gidermek ve aşınma direncini geliştirmek için farklı ısıl işlemler uygulanmaktadır. Bunlardan bir tanesi tavlama ve diğeri ise normalizasyon ısıl işlemleridir. Normalizasyon, çeliklerin kritik tavlama sıcaklığı üzerine ısıtılması ve havada soğutulması işlemlerini kapsamaktadır. Normalizasyon ötektoidaltı ve ötektoidüstü çeliklerin her ikisi için üst kritik sıcaklık üzerinde uygulanabilir. Tavlama ise; ötektoid altı çeliğin A 3 sıcaklığının biraz üzerine ısıtılması ve ötektoid üstü çelikte ise ötektoid sıcaklığının bir miktar üzerinde ısıtma ve fırında soğutulması sonucunda gerçekleştirilir. Tavlama ile çelikler genellikle yumuşatılırlar. Yüksek sertlikteki çeliklere işleme öncesinde tavlama işlemi sıkça uygulanmaktadır (1-5). Şekil 1 de sıcaklık, süre ve sertlik ilişkisi sürekli soğuma diyagramı yardımıyla gösterilmektedir. Çeliğin normalleştirilmesi neticesi, tam tavlamadan daha sert ve mukavemetli çelik oluşturmak, işlenebilirliği geliştirmek, tane yapısının modife edilmesi ve inceltilmesi, çekme mukavemeti ve sertlik azalma olmaksızın, nispeten iyi süneklik elde edilmektedir. 353

2 Bu çalışmada kullanılan numuneler standart metalografik işlemlerden sonra mikroyapısal incelemeye tabi tutulmuştur. Diğer yandan aşınma sonuçlarının yorumlanmasında kullanılmak ve malzemeyi kısmen karakterize etmek amacıyla bütün numunelerin HRc cinsinden sertlikleri standart test şartlarında ölçülmüştür. Şekil 1. AISI 1050 karbon çeliklerinin zaman-sıcaklık dönüşüm diyagramı (TTT) (5) Isıl işlemlerin çelik malzemelere uygulanma amaçları doğrultusunda; tavlama ve farklı şartlardaki normalizasyon işlemlerinin Ç1050 malzemesinin yapı, sertlik ve abrasif aşınma karekteristiklerinin belirlenmesi amacıyla bu çalışma yapılmıştır. 2. DENEYSEL ÇALIŞMALAR Aşağıda Tablo 1 de kimyasal bileşimi verilen Ç1050 (SAE) çeliği çubuk şeklinde satın alınmıştır. Çelik malzemelerine uygulanan ısıl işlemler Tablo 2 de özetlenmiştir. Tablo 1. Deneylerde kullanılan Ç 1050 malzemesinin kimyasal bileşimi (%) C %Si Mn Cr Ni Mo Cu Tablo 2. Deneylerde kullanılan Ç 1050 malzemesine uygulanan ısıl işlemler Numune no Uygulanan Isıl işlemler C de 30dk. Tavlama + fırında soğutma (Tam tavlama) 2 Satın alındığı halde C de 30dk. Normalizasyon + havada soğutma C de 30dk. Normalizasyon + havada soğutma C de 30dk. Normalizasyon + havada soğutma C de 60dk. Normalizasyon + havada soğutma Numunelerin ısıl işlemleri atmosfer kontrolsüz fırında işlem sıcaklık kontrolünün yapıldığı ortamda gerçekleştirilmiştir. Soğuk deformasyon ve ardından sıcak işlem nedeniyle tufalleşen numune yüzeyleri temizlenmiş, disk üzerinde pim aşındırma test cihazında, 10, 20 ve 30 N yük altında ve 250 μm lık abrasif Al 2 O 3 disk aşındırıcı ile 0.2 m s -1 kayma hızında abrasif aşınma testleri gerçekleştirilmiştir. Abrasif disk üzerinde aşınan numuneler, aşınma yönüne dik şekilde hareket ettirilmiş, numuneler daima temiz (fresh) abrasif aşındırıcıya temas etmiştir. Abrasif disk üzerinde numunelerin toplam kayma mesafesi 10 m dir. 3. DENEYSEL SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 3.1. Mikroyapısal Özelliklerinin Deneysel Şartlara Bağlı Olarak Değerlendirilmesi Farklı sıcaklık ve sürelerde ısıl işlem uygulanan ve ısıl işlem uygulanmamış numunelerin mikroyapıları aşağıda Şekil 2 de verilmiştir. Mikroyapı görüntülerine bakıldığında; tam tavlama uygulanmış 1 nolu numune (Şekil 2.a) ile ısıl işlem uygulanmamış 2 nolu numunelerin yapılarındaki ferrit/perlit oranları ve şekilleri açılarından kıyaslandıklarında 1 nolu numunede genel olarak tane sınırları ve yapı içerisinde hemen hemen sürekli ağ biçimli ferrit fazı oranının tavlanmış numunede arttığı ve boyutlarının büyüdüğü görülmektedir. Yine aynı numunede kısmen yeniden kristalleşmenin de varlığı tane boyutlarının küçülmesi ve yapıda ferritin dağılımının artmasından anlaşılmaktadır. 354

3 a b c d e f Şekil 2. Deneysel şartlara bağlı olarak Ç1050 malzemesinin mikro yapısında meydana gelen değişimler; A) 1 nolu numune, B) 2 nolu numune, C) 3 nolu numune, D) 4 nolu numune, E) 5 nolu numune, F) 6 nolu numune, (Dağlama %2 lik nital) Diğer numuneler (3-6 nolu numuneler) incelendiğinde genel olarak satın alınmış numuneye kıyasla yapı içerisinde ferrit fazının boyutları küçülerek kısmen daha homojen dağıldığı görülmektedir. Bu numunelerde normalizasyon işlemi şartları nedeniyle ferrit fazının boyutu satın alınmış haldeki 2 nolu numuneye kıyasla azalmış, ancak yapı 355

4 Sertlik, HRc IV.Demir Çelik Kongresi içerisindeki dağılımı artmıştır. Yapılan incelemeler sırasında normalizasyon sıcaklığı ve süresindeki artışa bağlı olarak oluşan perlitin biraz kabalaştığı tespit edilmiştir Sertlik ve Aşınma Test Sonuçlarının Deneysel Şartlara Bağlı Olarak Değerlendirilmesi Normalizasyon işlemleri genellikle çelik malzemelerde soğuk deformasyon etkilerinin kısmen azaltılması ve malzemenin sertliğinin bir miktar artırılması amacıyla uygulandığı bilinmektedir (1-5,7). Bu çalışmada normalize edilen numunelerde ısıl işlemin amaçlarına uygun verilerin elde edildiği Tablo 3 ve Şekil 3 deki sonuçlardan açıkça görülmektedir. Tam tavlanmış ve ısıl işlem uygulanmamış numunelere kıyasla, normalize edilen numunelerin sertlik değerleri biraz artış göstermiştir. Bu durum normalizasyon işlemi ile malzeme sertliğinde bir miktar artmanın olması gerektiği sonucunu doğrulamaktadır. 1 nolu numune de ise tavlamanın etkisiyle sertliğin hiç ısıl işlem uygulanmamış numuneden de daha düşük olduğu görülmüştür. Tablo 3. Farklı işlemler sonucunda malzemelerin sertliklerinin değişimi 20,5 19,5 18,5 17,5 16,5 15,5 14,5 13,5 12,5 11,5 Numune no Sertlik (HRc) 1 12 ± ,3 ± ,6 ± ,8 ± 1,5 5 19,7 ± ,8 ± Numune No Şekil 3. Farklı işlemler sonucunda malzemelerin sertliklerinin değişimi Ancak normalize edilen numuneler (3, 4, 5 ve 6 nolu numuneler) arasında bir değerlendirme yapılacak olursa, ısıl işlem şartlarının birbirlerine yakınlığı dikkat çekmektedir. Isıl işlem şartları bakımından aralarında büyük farkların olmaması, elde edilen sonuçlarda da çok fark oluşmamasına sebep olmuştur. Diğer yandan bu tür ısıl işlemlerde işlen şartlarında hedeften küçük sapmaların olması, ısıl işlem sonucunda malzemelerde meydana gelecek gerçek etkilerin görülmesi bakımından son derece önem taşımaktadır. Buradan hareketle uygulanan ısıl işlem sırasında hedeflenen sıcaklık ve süre açısından meydana gelecek küçük sapmaların sonuçta elde edilecek malzemenin hedefler açısından çok önemli farklar doğurmadığı açıkça görülmüştür. Diğer yandan bu üretilen numuneler aşınma şartlarındaki davranışlarının belirlenmesi amacıyla aşınma testlerine tabi tutulmuş ve elde edilen sonuçlar Tablo 4 ve Şekil 4 te verilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde; genel olarak uygulanan yükteki artışla birlikte numunelerdeki aşınma miktarlarının arttığı görülmektedir. Sonuçlar uygulanan yükler bakımından değerlendirildiğinde; 10 N luk yükte aşınma karekteristiğinin yükün azlığı nedeniyle tam görülemediği, ya da özellikle 3 ve 4 nolu numunelerde yapının nispeten incelmesine bağlı olarak; bu malzemelerde kritik aşınma yükünün 10 N olabileceği sonucu daha önceki tecrübelerden dolayı ön plana çıkmaktadır. Diğer numunelerde ise, daha kaba yapı ve ferrit fazı miktarının yüksekliği neticesinde yukarıda ifade edilen aşındırıcının malzeme yüzeyine tam batmaması ve uygulanan yükün (10 N) yetersiz kalması ya da kritik yük olması söz konusu değildir. Çünkü; aşındırıcının aşınmayı gerçekleştirmek için malzemeye tam anlamıyla batması ve mikro çizikleme, deformasyon gibi çeşitli yollarla malzeme yüzeyinden parçacıklar şeklinde malzeme koparması gerekmektedir (8-10). Ancak nispeten sertliği yüksek malzemelerde aşındırıcının numune yüzeyine batması ve aşınmanın 356

5 Ağırlık Kaybı, mg IV.Demir Çelik Kongresi gerçekleşmesi oldukça zordur (9). Bu nedenle bu çalışmada küçük aşındırıcı boyutu (250 µm) ve 10 N luk düşük bir yükün bazı numuneler için (3 ve 4 nolu numune) aşındırma etkisi az olmakta ya da kritik yük olma durumu bulunmaktadır. Nitekim elde edilen sonuçlarda, bu sonucu açıkça ortaya koymaktadır. Elde edilen verilerde 10 ve 20 N luk yüklerdeki aşınma miktarları incelendiğinde her iki yükle elde edilen sonuçların birbirlerine oranının, 20 ve 30 N yükleri arasındaki orandan fazla olduğu görülmektedir. Sonuç olarak; 10 N luk yükün bu çalışmada özellikle 3 ve 4 nolu numuneler için sınır veya buna yakın bir değer olabileceği elde edilen sonuçlara bakıldığında düşünülmektedir. Ancak bu çalışmada incelenen numuneler için sınır abrasif aşınma yük değerlerinin belirlenmesi için bir çalışma yapılmamıştır. Tablo 4. Farklı şartlarda üretilen numunelere uygulanan aşınma testlerinden elde edilen aşınma miktarları Numune No Uygulanan Yük Aşınma Miktarı (mg) 10 N 12,55 20 N 30,2 30 N 37,15 10 N 16,8 20 N 34,05 30 N 42,3 10 N 14,9 20 N 34,4 30 N 43,95 10 N 13,3 20 N 40,8 30 N 45,95 10 N 17,2 20 N 40,15 30 N 45,3 10 N 22,3 20 N 43,45 30 N 44, N 20 N 30 N Numune No Şekil 4. Aşınma testleri sonucunda elde edilen malzeme aşınma kaybı miktarları Daha yüksek miktarda yüklerin uygulaması sonucunda, daha makul verilerin elde edildiği açıkça görülmektedir. Sonuçlar incelendiğinde (Tablo 4 ve Şekil 4) uygulanan her iki yük değerinde de ( 20 ve 30 N) sertlikteki artışla (Tablo 3 ve Şekil 3) birlikte aşınma miktarının arttığı görülmektedir. Buradaki sonuçların ilk anda sertlikle ilişkisi kurulduğunda bir tersliğin olduğu biçiminde olabilir. Çünkü sert malzemelerin daha az aşınacağı düşünülebilir. Ancak yapılan diğer çalışmalar (10-12), aşınma sırasında meydana gelen olaylar ve mekanizmalar incelendiğinde bu ilk yargının tam tutmayacağı açıkça görülmektedir (13-17). Aşınma sadece sertliğe doğrudan bağlı değildir. Aynı zamanda; malzeme yapısı içerisinde meydana gelen fazların şekil, dağılım ve sayıları ile ilgili olduğu bazı çalışmalarda ortaya konulmuştur (8,10,11,13-17 ). Metal ve alaşımlarının aşınma özellikleri genellikle mikro yapısal ve mekanik özellikleri ile yapılan işlemlere bağlı olarak değişmektedir (10, 13-17). Diğer yandan aşınma sırasında çeşitli yapısal ve mekanik davranışlar görülebilmektedir. Bunlardan birisi de bu çalışmada olduğu gibi sertliğin arttığı şartlarda aşınmanın da artması olarak söylenebilir. Bu durum bazı çalışmalarda da (10, 18-20,) ifade edilmektedir. Bu amaçla genellikle numunelerin aşınma yüzeyleri incelenmekte ve buna göre yorum yapılmaktadır. Aşınma makro ve mikro boyutta değerlendirilmesi gereken bir olgudur. Aşındırıcı boyutu 357

6 burada çok önemli bir faktördür. Aşınan malzeme aşındırıcı boyutundaki değişime bağlı olarak farklı davranışlar sergileyebilmektedir. Özellikle malzeme içerisinde oluşan fazların kaba ve ince olmaları aşınma mekanizmalarının oluşumunda çok etkilidir (10, 12, 18-20). yüzeyden uzaklaştıkları bilinmektedir. Bu nedenle deformasyon sırasında malzemede Hall-Petch ilişkisi düşünüldüğünde pekleşme meydana gelmekte ve böylece aşınma için gerekli kuvvetin de artması gerekmektedir (Şekil 5 ve 6). Bu çalışmada malzeme içerisinde oluşan ağlar şeklindeki ferrit (açık renkli) ve perlit (koyu renkli) fazlarının boyut ve dağılımı ısıl işlem şartlarına bağlı olarak değişmektedir. Kaba zımpara ile aşındırmada yapıdaki fazın küçülmesi aşınmayı artırmaktadır. Bu durum zımpara boyutu küçüldükçe tersine dönmektedir. Küçük boyutlu aşındırıcı ile ince fazların bulunduğu malzemelerin aşındırıldığı testlerde, aşınma mekanizması mikro sürüklenme şeklinde meydana gelmektedir. Oysa bu çalışmada büyük aşındırıcı boyutlarına sahip aşındırıcılar da kullanılmıştır. Bu nedenle büyük aşındırcı boyutlarında aşınma mekanizması mikro kesme ve çatlak oluşumları şeklinde meydana gelmektedir. Şekil 5. Aşınma sırasında numune yüzeyindeki yumuşak ve sert katmanlardaki deformasyon ilişkisi (9) Diğer yandan, iri parçacıkların özellikle büyük aşındırıcı boyutlarına sahip zımparalarla yapılan aşınma testleri sırasında önce numune yüzeyinde biraz deformasyon oluşturması ve ardından bu zorluğa rağmen kırılması sonucunda küçük parçacıklar meydana gelmektedir. Bu kırılarak küçülen parçalar aşındırma işlemi sırasında matris malzeme ile karışarak, aşındırıcı ile aşındırılan malzeme yüzeyleri arasında aşınan malzeme yüzeylerine batarak veya arada bir yağlayıcı malzeme gibi davranarak teması zorlaştırmaktadır (18-20). Ayrıca, kaba bir faz ile matris arasındaki yüzey alanı, ince fazın matrisle olan yüzey alanından daha fazladır. Bu nedenle aşındırma işlemi sırasında numunenin aşındırıcıya karşı direnci de fazla olacaktır. Bunun sonucunda, kaba faz bulunan veya parçacık takviyesi yapılan malzemelerde aşınma miktarı azalmaktadır. Aşınma işleminde yumuşak olan fazlarda meydana gelen mikro kesme sırasında parçacıklar şeklinde yüzeyden ayrılmadan önce büyük oranda deformasyona uğradıkları ve daha sonra Şekil 6. Sert ya da yumuşak partiküllerin yapıda bulunması sonucunda aşınma tipi değişimi (12) Yine burada bu duruma bağlı olarak kopan parçacıkların boyutları da büyümektedir. Aşınma yüzeylerinde bu durum açıkça görülmektedir. Bu durumda aşınma yüzeyleri sürekli çizikler şeklinde olmayıp geniş ve sıvanmış oluklar biçimindedir (Şekil 7). Bu amaçla aşınan yüzeylerden alınan görüntüler Şekil 7 de verilmiştir. Görüntüler incelendiğinde; daha fazla ferrit içeren ve nispeten sertliğin düşük olduğu numunerlerde aşınma yüzeylerinde deformasyon izlerine rastlanmaktadır. Diğer numunelerde genellikle kesintisiz ve düzgün aşınma yüzeyleri görülürken (3-6 nolu numuneler), 1 nolu 358

7 tavlanmış numunede deformasyon izleri ve mikro sürükleme şeklinde yüzeyler meydana gelmiştir. Bu nedenle abrasif aşındırıcı ile malzemenin aşınması güçleşmiş ve sonuçta daha az aşınma kaybı oluşmuştur. Sertliğin yüksek olduğu normalize edilmiş numunelerde ise aşınmadaki mikro kesme kolaylıkla gerçekleşmiş ve bunun sonucunda büyük oranda aşınma kaybı meydana gelmiştir. a b c d e f 359

8 Şekil 7. Deneysel şartlara bağlı olarak Ç1050 malzemesinin 30 N yük altında aşındırılmış yüzeylerinin görüntüleri (büyütme X4); a) 1 nolu numune, b) 2 nolu numune, c) 3 nolu numune, d) 4 nolu numune, e) 5 nolu numune, f) 6 nolu numune 4. SONUÇLAR Isıl işlem şartlarına bağlı olarak satın alınmış haldeki Ç1050 malzemesinin yapısında; tavlama sonucunda ferrit miktarı ve boyutunda artış, normalizasyon ısıl işlemi sonucunda ise azalma meydana gelmiştir. Normalizasyon sıcaklık ve süresinin artması sonucunda perlitik yapıda bir miktar da olsa kabalaşma görülmüştür. Malzemenin sertliği başlangıçta beklenildiği gibi tavlama ile azalmış, normalizasyon sonucunda ise artmıştır. Sertliğin artmasına rağmen aynı malzemelerde aşınma sırasında meydana gelen mekanizmaların farklı olmasına bağlı olarak aşınma miktarları da artmıştır. En düşük sertliğin bulunduğu tavlanmış malzemede artan ferrit fazı nedeniyle yüksek deformasyona bağlı olarak aşınma direnci artmıştır. 5. KAYNAKLAR 1) chanical_engineering.html heat treatment.doc. 2) Yusuf Ozcatalbas, Fevzi Ercan, The effects of heat treatment on the machinability of mild steels Journal of Materials Processing Technology 136 (2003) ) Heat Treatment Procedure Qualıfıcatıon Final Technical Report The Pennsylvania State University University Park, PA, Work Performed Under Contract No. DE-FC07-99ID13841, Work Prepared for U.S. Department of Energy, 78-AegKFa/ PDF. 4) Part 1 Materıals, /product_data/excerpt/03/ / pdf. 5) Massachusetts Institute of Technology Department of Mechanical Engineering Cambridge, MA Mechanics and Materials II Spring 2004Laboratory Module No. 5Heat Treatment ofplain Carbon and LowAlloy Steels:Effects on Macroscopic Mechanical Properties, Heat treatment of carbon steel and low alloy steel.pdf. 6) Muhammed Havato Jokhio, Skander Ali Memon and Muhammad Jurial Sangi, Effect of heat treatment on the microstructure and mechanical properties of low carbon SEA 1010 steel Quaid-E-Awam Universty Research Journal of Engeenering, Science and Technology Volum 1, No 1, January-June ) M. Gojic, L. Kosecb, P. Matkovic Embrittlement damage of low alloy Mn V steel Engineering Failure Analysis 10 (2003) ) H. Hamdi, M. Dursapt, H. Zahouani Characterization of abrasive grain s behavior and wear mechanisms Wear 254 (2003) ) M. Berger, U. Wiklund, M. Eriksson, H. Engqvist, S. Jacobson The multilayer effect in abrasion optimising the combination of hard and tough phases Surface and Coatings Technology (1999) ) N. Saheb, T. Laoui, A.R. Daud, M. Harun, S. Radiman, R. Yahaya, Influence of Ti addition on wear properties of Al Si eutectic alloys, Wear 249 (2001) ) A.K. Prasada Rao, Karabi Das, B.S. Murty, M. Chakraborty, Effect of grain refinement on wear properties of Al and Al 7Si alloy,wear, 257 (2004) ) K.-H. Zum Gahr Wear by hard particles Tribology International Vol. 31, No. 10, pp , ) Çetin, M. ve Gül, F Al-Cu Döküm Alaşımlarının Abrasiv ve Adhesiv Aşınma Davranışı Üzerıne Magnezyumun Etkisi. 3. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyum, Ağutos, Ankara- TÜRKİYE. 14) Sawla, S. and Das, S Combinet effect of reinforcement and heat treatment on the two body abrasive wear of aluminum alloy and aluminum particle composites. Wear 257: ) Lasa, L. and Rodriguez-Ibabe, J.M Effect of composition and processing route on the wear behaviour of Al-Si alloys. Scripta Materialia 46: ) Sun,Y., Baydoğan, M. and Çimenoğlu, H The effect of deformation before ageing on the wear resistance of an aluminum alloy. Materials Letters 38: ) Jiang, Q.C., Xu, C.L., Lu M. and Wang, H.Y., Effect of new Al-P-Ti-TiC-Y modifier on primary silicon in hypereutectic Al-Si alloys, Materials Letters 59, p: , ) C. Meriç, E. Atik, H. Kaçar, Effect of Aging on Abrasive Wear of Deformable Aluminum Alloy AA6351, Metal Science and Heat Treatment, Vol. 46, Nos. 3 4, ) Hasırcı, H. ve Gül, F Yerçekimine Ters Döküm Al-10Si Alaşımlarının Abrasif Aşınma Davranışı. 1. Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Teknolojileri Kongresi 5 7 Eylül. İstanbul- TÜRKİYE. 20) Yılmaz, O. And Buytoz, S Abrasive wear of Al 2 O 3 reinforced aluminum based MMCs. Composites Science and Technology 61:

9 6. ÖZGEÇMİŞ Doç. Dr. Ferhat GÜL 1963 yılında Sinop ta doğdu. Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döküm Öğretmenliği den mezuniyetinin ardından aynı birimde 1986 yılında Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. Halen aynı bölümde öğretim üyesi olarak görev yapmaya devam etmektedir. Döküm, döküm malzemelerin ısıl işlemleri, alaşımlama, malzemelerin mekanik ve diğer incelemeleri, aşınma gibi daha bir çok alanda çalışmalar yapmaktadır. Dr. Hasan HASIRCI 1972 yılında Samsun da doğdu. Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döküm Öğretmenliği den mezuniyetinin ardından aynı birimde 1997 yılında Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. Halen aynı bölümde öğretim elemanı olarak görev yapmaya devam etmektedir. Döküm, döküm malzemelerin ısıl işlemleri, alaşımlama, malzemelerin mekanik ve diğer incelemeleri, aşınma gibi daha bir çok alanda çalışmalar yapmaktadır. 361