ECOLIFEPROJECTS S.R.L.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ECOLIFEPROJECTS S.R.L."

Emre Tümer
5 yıl önce
İzleme sayısı:

Aralık 2018 YÜZEY SUYU GİRİŞİNDEKİ ZEBRA MİDYESİ İSTİLASININ KİMYASAL KULLANILMADAN FİZİKSEL ELEKTRONİK DEKALSİFİKASYON (KİREÇ ÇÖZME) İŞLEMİYLE AZALTILMASI BATI ROMANYA ISLAH KONSORSİYUMU - LUGO RA

Kuzey Amerika nın büyük göllerindeki ve Mississippi nin ağzındaki varlıkları dramatik ve geniş kapsamlı bir istilaya neden oldu.

1 Aralık 2018 YÜZEY SUYU GİRİŞİNDEKİ ZEBRA MİDYESİ İSTİLASININ KİMYASAL KULLANILMADAN FİZİKSEL ELEKTRONİK DEKALSİFİKASYON (KİREÇ ÇÖZME) İŞLEMİYLE AZALTILMASI BATI ROMANYA ISLAH KONSORSİYUMU - LUGO RA GİRİŞ Dreissena Polymorpha ve Dreissena Bugensis, "Zebra" ve"quagga" gibi (benzer ve neredeyse kaybolmuş türlerin adları) kabuklarındaki çizgilerden tanınan ve yaygın olarak bilinen midyelerdir. Kuzey Amerika nın büyük göllerindeki ve Mississippi nin ağzındaki varlıkları dramatik ve geniş kapsamlı bir istilaya neden oldu. Su girişini kullanan endüstriler ve küçük çaplı kullanıcılar boruların tıkanması ve engellenmesi sorunlarını yaşıyor. Çeşitli kimyasal kontrast maddeler kullanılarak emme hatlarının ve servis suyu sistemlerinin bakımları yapılıp engellerden arındırılarak bu olayın kontrol altına alınması için önlemler uygulandı. Ancak bu uygulama sonucunda suda sürekli izlenmesi ve kritik seviyeye ulaşmaması için kısıtlanması gereken toksik yan ürünler meydana geldi. Ekolojik açıdan sağlıklı alternatif yöntemlerin benimsenmesi gerektiğinden, çeşitli büyüklüklerde ve sayıdaki kabuklular nedeniyle endüstriyi sıkıntıya sokan benzer sorunların yaşandığı Japonya da gerçekleştirilen elektronik kireç çözücü uygulamasının sonucunda ısı eşanjörlerinin su ikmal şebekelerinde Scalewatcher kireç gidericilerle bu sayılar büyük ölçüde azaltıldı. Elde edilen bu sonuçla birlikte Scalewatcher North America, bu türlerin kalsiyumu kabuklularla aynı şekilde kullanıyor olmasından yola çıkarak sisteminin zebra midyelerini de kontrol edebileceği varsayımına ulaştı. Esasında her ikisi de kabuklarını oluşturmak için serbest iyon formundaki kalsiyumu kalsiyum karbonata dönüştürmektedir (Barnes, 1987 ve Hincks & Mackie, 1997). Scalewatcher sistemi, üniteye bağlanan bir bobini kullanarak boruların içerisinde indüklenen, sudaki molekülleri çalkalayarak pürüzsüz yüzeye sahip çok sayıdaki küçük Kalsiyum Karbonat kristallerinin çökmesini ve bu sayede boru duvarına yapışmamasını sağlayan bir alternatif elektrik alanı oluşturur. Solüsyon içerisindeki organizmaların abrosbe ettiği ve kullandığı biyolojik olarak kullanılabilir kalsiyum miktarı azaltılır. Boru sistemi boyunca içerisinde biyolojik olarak kullanılabilir kalsiyum olmayan suda zebra midyeleri gelişimlerini engelleyen düşman bir ortamda kalmış olacaktır. Ontario da Aquatic Sciences Inc. laboratuvarları tarafından Niagara Şelalesi ndeki Welland Kanalı sularında gerçekleştirilen deney, Scalewatcher adına hazırlanan bir bilimsel raporda özetlendiği üzere bu tezin doğruluğunu kanıtladı. ECOLIFEPROJECTS S.R.L. Largo Oliviero Zuccarini, Roma - Tel info@ecolifeprojects.com WEB P.IVA

TERİMLER SÖZLÜĞÜ Veliger Yumuşakçaların ilk larva evresi Doğrudan yumurta fazından gelişen zebra midyesi larvalarının planktonik formda oldukları başlangıç evresidir.

(Boyut aralığı yaklaşık: 60 150 Fm) Post Veliger İkinci larva evresi Zebra midyesi gelişiminin ikinci larva evresidir. Yerleşmeye iki ila dört hafta kaldığını gösterir.

2 TERİMLER SÖZLÜĞÜ Veliger Yumuşakçaların ilk larva evresi Doğrudan yumurta fazından gelişen zebra midyesi larvalarının planktonik formda oldukları başlangıç evresidir. Su örneklerinde üremenin başladığı ve yerleşmeye altı ila sekiz hafta kaldığı görülmüştür. Veligerler genellikle Mayıs sonu ile Haziran başlangıcı arasında ortaya çıkmaya başlar. (Boyut aralığı yaklaşık: Fm) Post Veliger İkinci larva evresi Zebra midyesi gelişiminin ikinci larva evresidir. Yerleşmeye iki ila dört hafta kaldığını gösterir. Postal navigatörler genellikle Haziran ortası ile Temmuz başlangıcı arasında ortaya çıkmaya başlar. (Boyut aralığı yaklaşık: Fm) Pediveliger - "post" ve "gençlik" arasındaki larva dönemi "Veliger post" ve "genç" arasındaki ara evredir. Pediveligerler gelişen kaslı yapılar sayesinde yüzebilir ve sürünebilir. Bu evrede pediveligerler aktif olarak yerleşebilecekleri ideal bir yer arayışına girerler. Translokasyon adı verilen bir süreçte bu kaslı yapıları sık sık bir dışarı bir içeri alarak yer değiştirirler. Sürecin başka bir yerde açıklanan sonraki aşamalarında istilaya uğradığından şüphelenilen suyun izlenmesinin gerekliliğini bireylerin bu evredeki varlığı veya yokluğu belirler. (Boyut aralığı yaklaşık: Fm) Gençlik Midyelerin stabil ve üremeyen formu olup çıplak gözle genelde karakteristik şeritleriyle görülebilir. Pedivelingerlerde olduğu gibi sürekli kontrol programının başarısını değerlendirmek için kazıma örneklerinde gençlerin varlığın/yokluğu kullanılabilir. Gençlerin arıtılmamış sudaki varlığı ve arıtılmış sudaki yokluğu, sürekli arıtma programının yerleşimi başarıyla engellediğini gösterir. Genç popülasyon genellikle Eylül/Ekim gibi ortaya çıkmaya başlar (Boyut aralığı yaklaşık: 300 Fm - 5 mm) Ölüm Klorsuz suda ölüm oranı %20 iken klorla en az 18 saatlik bir temas sonucunda veliger/post-veliger evrelerinde tamamen ölüm gözlenebilmektedir. Zebra Midyesinin Yaşam Evreleri Planktonik Evre Yerleşme Evresi Yumurta Trokofor Genç Yetişkin 6 sa 20 sa 3 hafta 6 hafta 9 hafta 12 hafta Erken yumurtlama ile (Mayıs) 10-22⁰C de ideal koşullar altındaki tipik yaşam evreleri 2

BATI ROMANYA ISLAH KONSORSİYUMU NUN DENEYİMİ - LUGO RA Olayın açıklaması Bölgedeki tarım işletmecilerinden toplanan bilgileri kullanarak, Konsorsiyum un deneysel olarak tanımlanan ve Cassanigo daki

CAS SA 001 Hidrantında gerçekleştirilen etütler O zamanlar henüz ne olduğu belirlenmemiş olan, zebra midyeleri nedeniyle yaşanan ilk sorunlar bundan yaklaşık 5 sene önce 2013 yılında görülmeye

3 BATI ROMANYA ISLAH KONSORSİYUMU NUN DENEYİMİ - LUGO RA Olayın açıklaması Bölgedeki tarım işletmecilerinden toplanan bilgileri kullanarak, Konsorsiyum un deneysel olarak tanımlanan ve Cassanigo daki kaldırma ünitesine bağlı su dağıtım ringi için elektronik kireç sökücü uygulanması kararı almasına neden olan olaylar zincirini özetledik. CAS SA 001 Hidrantında gerçekleştirilen etütler O zamanlar henüz ne olduğu belirlenmemiş olan, zebra midyeleri nedeniyle yaşanan ilk sorunlar bundan yaklaşık 5 sene önce 2013 yılında görülmeye başlandı. Firmaların çoğunda filtreleme sistemi 3 mm lik filtreden sonra 120 mikron kalınlığındaki kartuşa sahip SATI kendiliğinden temizlenen otomatik filtreden oluşmaktaydı yılında 3 mm lik filtrenin kendisinden sonra gelen 120 mikronluk otomatik filtreyle herhangi bir sorun yaşamadan her hafta elle temizlenmesi gerekiyordu yılında, zebra mideyelerinin varlığı Temmuz ayının ortasından 20 Ağustosa kadar ciddi bir seviyeye ulaşmıştı çünkü 3 mm lik filtrenin her gün temizlenmesi gerekiyordu. Kimi zaman çıkarılması çok zorlaşıyordu çünkü zarar görmüş ve tamamen kabuklarla dolmuş oluyordu. Sistemin debisinde çok büyük bir düşüş gerçekleşti çünkü çok sayıda kabuk yüksek basınç nedeniyle parçalanıp 3 mm lik filtreden geçebiliyor ve otomatik filtreye girip kartuşa zarar veriyordu. Midyelerin kabuklarını tutmak amacıyla iki aşamalı bir filtrasyon sistemi ilave edildi. Birinci yaklaşık 6 mm lik deliklere ve ikinci ise 3 mm lik bir kartuşa sahipti. 120 mikronluk kendi kendine temizlenen filtreye gelmeden önce sudaki kabuk parçaları bir hidrosiklonla ayrılıyordu. Bu filtrenin bataryasının da her hafta derinlemesine temizlenmesi gerekiyordu yılında miktarı ve boyutu artan bu midye krizi çok daha belirgin hale geldi ve filtre bataryasının temizlik ihtiyacı iki katına çıktı. Siklonun otomatik olarak tahliye edilmesi gerekiyordu çünkü hızlı şekilde doldurulması durumunda tıkanma riskiyle karşı karşıyaydı. Konsorsiyum Yönetiminin isteğiyle 23 Haziranda Ecolifeprojects Srl ve SATI tarafından gerçekleştirilen denetimde belli bir miktarda midye kalıntısı toplayarak ve diğerine kıyasla daha detaylı fotografik bir araştırma yaparak sorunu yakından ele alma fırsatı yakaladık. 3

4 Elektronik dekalsifikasyon (kireç çözme) Bir dizi derinlemesine analiz sonrasında Konsorsiyum 2018 yılının Mart ayında 1000 mm ye ulaşan arıtma kapasitesine sahip HIME 40 kireç sökücünün Cassanigo kaldırma istasyonundan çıkan 600 mm çelik borunun üzerinde tesis edilmesi işlemlerini başlattı. Su ikmal grubu CAS SA Temmuz 2018 Sulama sezonu boyunca Konsorsiyum Teknisyeni Massimo Filippi nin ve CAS SA 001 iletim grubu başkanı Andrea Farolfi nin de katılımıyla kontroller gerçekleştirildi. Zebra midyeleri kabuklarının sayısında ciddi bir azalma meydana gelmişti ve sayıları da normalden çok daha azdı. İnceleme kapsamındaki sürede (yaklaşık olarak beş ay) başlangıçta 3 mm lik filtrenin sadece iki kere temizlenmesi gerekti ve içindeki küçük organizmaların hala hayatta olduğu ve organik madde çamuru olarak adlandırılan spesifik bir çökelti meydana geldi. Çok az sayıdaki ve bütün halindeki kabuklar ise küçük ve kırılgandı ve parmaklarıyla ufalanabiliyordu. Eskiden bu imkânsızdı. Su ikmal grubu CAS SA Temmuz

Ekim 2018 Massimo Filippi tarafından elektronik kireç çözücünün kapsamına giren bölgelerden toplanan zebra midyesi kabukları CASS SA 001 grubundakilerle karşılaştırıldı.

Burada büyüleyici olan nokta ise boru hatlarındaki kireçtaşı birikintilerinin zemin hazırladığı kabuk ve besin substrat oluşumunun engellenmesi sayesinde canlı organizmaların tükenmenin eşiğine

5 Ekim 2018 Massimo Filippi tarafından elektronik kireç çözücünün kapsamına giren bölgelerden toplanan zebra midyesi kabukları CASS SA 001 grubundakilerle karşılaştırıldı. Scalewatcher la gerçekleştirilen arıtma işleminin temizlik aralıklarını uzatarak filtreleme sistemlerinin bakımında ciddi bir azalma sağladığı sonucuna varılmıştır. Burada büyüleyici olan nokta ise boru hatlarındaki kireçtaşı birikintilerinin zemin hazırladığı kabuk ve besin substrat oluşumunun engellenmesi sayesinde canlı organizmaların tükenmenin eşiğine gelmesidir. ECOLIFEPROJECTS SRL ROMA Mehmet Ali KARS Scalewatcher Su Arıtma Sistemleri A.nafiz Gürman mah.gürpınar sk. Simtaş 1.Blok No :17/1 Merter / İstanbul Tel : Fax : Gsm :

Benzer belgeler

Newsflash 1 Bölüm: Kanalizasyon Arıtması No 1

Newsflash 1 Bölüm: Kanalizasyon Arıtması No 1 Scalewatcher kullanılarak gerçekleştirilen kireçtaşı önleme ve giderme deneyleri 1 Nihai kullanıcı Japonya nın A şehrindeki bir kanalizasyon arıtma çalışmalarında