2Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler

Transkript

1 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 8 2Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler Windows 2000 İşletim Sistemi Windows 2000 kişisel bilgisayarlar için geliştirilmiş bir Windows işletim sistemidir. Windows 2000 grafiksel kullanıcı arabirimi ile ekran üzerinde fareyle kontrol edilebilen pencereler ve simgeler sunarak bilgisayar kullanımını oldukça kolaylaştırır. İstenen bilgileri bulma ve paylaşmayı kolaylaştırır. Windows 2000, aynı anda çok sayıda programı çalıştırma ve bu programlar arasında geçiş yapma imkanı sağlar. Windows 2000, kullanımı daha kolay, yönetimi daha rahat, daha uyumlu ve daha güçlü bir işletim sistemidir. Windows 2000 ile bilgilere daha hızlı erişebilir ve görevlerinizi hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Windows 2000; dosyalarla çalışmayı, bilgilere ulaşmayı, bilgisayar ortamınızı kişiselleştirmeyi, web üzerinde ve uzaktan çalışmayı kolaylaştırır. Windows 2000 in yönetimi daha kolaylaştırılmıştır. Çünkü, Windows 2000 de sık kullanılan bilgisayar yönetimi görevlerinin çoğu otomatik ve daha verimli bir hale getirilmiştir. Windows 2000 ile kurma, yönetme ve destek işlemlerini daha kolay gerçekleştirebilirsiniz. Windows 2000 in farklı ağ türleri ve çok sayıda eski donanım ve yazılımla uyumluluğu arttırılmıştır. Geliştirilmiş sürücü desteğine sahiptir. Windows 2000, endüstriyel güç güvenilirliğine, en yüksek düzeyde güvenliğe ve güçlü bir performansa sahiptir. Windows 2000 e Başlamak Bilgisayarınızın elektrik düğmesini açtığınızda Windows 2000 otomatik olarak başlar ve karşınıza Windows ta Oturum Aç iletişim kutusu gelir. Kullanıcı adınızı ve

2 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 9 Parolanızı doğru bir şekilde yazarak Tamam düğmesini tıkladığınızda, ekranınızda aşağıdaki görüntü belirir. Bilgisayarım Simgesi Masaüstü Başlat Düğmesi Görev Çubuğu Masaüstü Windows 2000 i başlattığınızda, gördüğünüz boş büyük alana masaüstü denir. Sık kullandığınız programlar klasörler ve belgeler için kısa yollar ekleyerek masaüstünü özelleştirebilir, masaüstünün görüntü özelliklerini değiştirebilirsiniz. Görev çubuğu Görev çubuğu ekranın altında yer alır. Görev çubuğunun sol tarafında başlat düğmesini, sağ tarafında ise bilgisayarınıza yüklü klavye dilinin simgesini ve saati görebilirsiniz. Görev çubuğunda ayrıca, açtığınız program, belge veya pencereyi simgeleyen bir düğme yer alır. Bu düğmeler program, belge veya pencere

3 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 10 kapatılıncaya kadar görev çubuğu üzerinde görüntülenir. Bu düğmeleri pencereler arasında hızlı geçiş yapmak için kullanabilirsiniz. Pencereyi kapattığınızda, o pencereyi simgeleyen düğme görev çubuğundan kaybolur.

4 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 11 Başlat düğmesi Başlat düğmesi programların başlatılmasını, üzerinde en son çalışma yapılan belgelerin açılmasını, sistemle ilgili ayarların yapılmasını, istenen dosya, klasör ve diğer unsurların bulunmasını, yardım alınmasını ve windows oturumunun kapatılmasını sağlayan başlat menüsünü açar. Fare Kullanımı Windows 2000 fare (mouse) ile kullanılmak üzere tasarlanmış bir işletim sistemidir. Windows 2000 de bir çok işlemi klavye kullanarak da yapabilirsiniz. Ancak, fare kullanmak işinizi oldukça kolaylaştırır. Bu bakımdan, Windows 2000 i kullanmaya başlamadan önce fare kullanımını öğrenmek gerekir. Fare Fare, fare işaretçisi adı verilen masaüstündeki simgeyi kontrol eder. Fare işaretçisi farklı durumlarda farklı görünümler alır. Fare işaretçisinin masaüstündeki görünümü aşağıda gösterilmiştir. Fare İşaretçisi Fareyi düz bir zemin üzerinde kaydırmak suretiyle, fare işaretçisini masaüstünde istediğiniz yöne doğru hareket ettirebilirsiniz. Fare ile fare işaretçisinin hareketleri aynı yönde olur. Fare üzerinde genellikle iki düğme bulunur. Bunlar sol ve sağ düğmelerdir. Fare düğmeleri kullanıcının sağ veya sol elini kullanmasına göre yapılandırılabilir. Fare düğmeleri başlangıçta sağ elini kullanan kişilere göre yapılandırılmıştır. Bu durumda sol düğme normal seçim ve sürükleme işlemleri, sağ düğme ise kısa yol menülerini açmak için kullanılır. Fare kullanımında öncelikle bilinmesi gereken dört temel işlev bulunmaktadır. Bunlar; işaretlemek, tıklamak, çift tıklamak ve sürüklemek şeklinde sıralanabilir. İşaretlemek

5 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 12 Fare işaretçisini masaüstündeki bir simgenin üzerine götürmeye işaretlemek denir. Tıklamak Masaüstündeki bir simgeyi işaretledikten sonra, farenin normal seçim düğmesine hızlıca basılıp bırakılmasına tıklamak denir. Tıklamak masaüstündeki simgeleri seçmek ve menüleri açmak için kullanılır. Bir simge seçildiğinde rengi kararır. Seçimi iptal etmek için masaüstünde boş bir alana gelip, farenin sol düğmesine tıklamak gerekir. Çift Tıklamak Masaüstündeki bir simge işaretlendikten sonra, farenin normal seçim düğmesine ard arda hızlıca iki kez basılıp bırakılmasına çift tıklamak denir. Çift tıklamak genellikle masa üstündeki bir öğeyi açmak veya programı başlatmak için kullanılır. Sürüklemek Bir simge seçildikten sonra, farenin normal seçim düğmesi basılı durumdayken fare işaretçisini hareket ettirmeye sürüklemek denir. Sürüklemek simgelerin masaüstünde veya bir pencere içerisinde yeniden düzenlenmesi veya bir yerden diğer bir yere taşınması veya kopyalanması için kullanılabilir. Masaüstünde Yer alan Simgeler Bilgisayarım Bilgisayarım simgesi genel olarak masaüstünün sol üst köşesinde yer alır. Bu simgeyi bilgisayarınızda yer alan disket sürücüyü, sabit disk veya diskleri, varsa CD sürücüyü, Denetim Masası klasörünü görmek için kullanabilirsiniz. Sürücülere ve klasörlere göz atmak için masaüstündeki bilgisayarım simgesini çift tıklamanız gerekir. Ağ Komşuları Bilgisayarınız bir ağa bağlıysa, ağa bağlı olan bilgisayarları görmek ve paylaşıma açılmış dosyalara ulaşmak için bu simgeyi kullanabilirsiniz.

6 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 13 Geri Dönüşüm Kutusu Sildiğiniz dosyaların geçici olarak saklandığı yerdir. Yanlışlıkla silmiş olduğunuz dosyaları, geri dönüşüm kutusundan geri alabilirsiniz. Geri Dönüşüm Kutusu boşaltıldığında bu dosyalar sabit diskten silinir. Internet Internet Explorer Tarayıcısını başlatır. Ağ üzerinden İnternet e bağlı olan bir bilgisayarda, bu simgeye çift tıklayarak İnternet e bağlanabilirsiniz. Başlat Menüsü Başlat düğmesini tıkladığınızda başlat menüsü açılır. Başlat menüsü, Windows 2000 i kullanmak için ihtiyaç duyduğunuz komutların yer aldığı bir menüdür. Bu menüde yer alan komutlar ve bu komutların yaptıkları işler aşağıda kısaca açıklanmıştır. Başlat menüsünde önünde ok işareti olan komutlar bunların birer açılır menü olduklarını gösterir. Bu komutlar fare ile işaretlendiğinde yeni menüler açılır. Bunlar hiyerarşik bir yapıdadır. Karşısında ok işareti olan menüler işaretlendikçe yeni bir menü açılır.

7 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 14 Kendisini üç nokta izleyen komutlar, tıklandığında bir iletişim kutusu ile karşılaşacağınızı gösterir. Programlar Bilgisayarınızdan başlatabileceğiniz programların listesini görüntüler. Başlat menüsünden programlar komutunu verdiğinizde programlar listesi görüntülenir. Programar listesi bilgisayarınızda kurulu bulunan programlara bağlı olarak farklılık gösterir. Başlangıç Windows 2000 i başlattığınızda içerisinde yer alan programları otomatik olarak başlatan bir programdır.

8 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 15 Belgeler En son açılan, en fazla 15 belgenin listesini görüntüler. Daha önce hiç bir belge açılmamışsa, belgelere tıkladığınızda boş olduğunu görürsünüz. Belgeler, daha önceden açmış olduğunuz belgelere hızlı bir şekilde ulaşmanızı sağlar. Belgeler i işaretlediğinizde görüntülenen listede yer alan bir belgeye tıklayarak, o belgenin hızlı bir şekilde açılmasını sağlayabilirsiniz. Ayarlar Ayarlar ı işaretlediğinizde, açılan listede, Denetim Masası, Yazıcılar ve Görev Çubuğu görüntülenir. Denetim masasını kullanarak, sistem ayarlarını değiştirebilirsiniz. Denetim masasından, bölgesel ayarları yapabilir, fare özelliklerini ayarlayabilir, klavye özelliklerini belirleyebilir, sistemin tarih ve saatini değiştirebilir, masaüstünün görüntüsünü değiştirebilirsiniz. Yazıcıları tıklayarak, yazıcı ekleyebilir, yazıcı ayarlarını değiştirebilir, eklenmiş olan yazıcıları kaldırabilirsiniz.

9 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 16 Görev Çubuğunu kullanarak, Görev Çubuğu Seçeneklerini belirleyebilir kısayollar ekleyerek, Başlat Menüsünü özelleştirebilir, Belgeler menüsünde yer alan belgeler listesini temizleyebilirsiniz. Bul Aradığınız bir dosya veya klasörü, ağ komşularında yer alan bir bilgisayarı, gelen mesajları, adres defterinde yer alan kişileri aramanızı sağlar. Bilgisayarınızda bir dosya veya klasörü aramak istediğinizde, başlat menüsünden Bul komutunu işaretlemeniz, açılan menüden Dosyalar veya Klasörler komutunu tıklamanız gerekir. Yardım Windows Yardımını başlatmanızı sağlar. Yardım ı Başlat Menüsünden açabileceğiniz gibi, Bilgisayarım veya Windows Gezginini başlattığınızda Araştırılıyor Pencerelerindeki Yardım menülerini kullanarak da açabilirsiniz. Bilgisayarınızda yapmak istediğiniz bir işle ilgili bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda, Windows Yardımına baş vurabilirsiniz. Yardım Konuları iletişim kutusundan, İçindekiler sekmesine tıklayarak genel yardım konularına bakabilirsiniz. İçindekiler bir kitabın içindekiler kısmını andırır. Ana konuların başındaki kitap simgesini tıklayarak, alt konuları açabilirsiniz. konularını açabilirsiniz. simgelerine tıklayarak, bu simgenin yanında yazılı olan yardım

10 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 17 Dizin ve Bul sekmelerine tıklayarak, özel yardım konularına ulaşabilirsiniz. Dizin sekmesinde yardım konularını, bir kitabın dizini gibi, alfabetik sırada listelenmiş olarak göreceksiniz. Dizin sekmesinde anahtar sözcüğü yazarak veya kaydırma çubuğunda kaydırma yaparak, istediğiniz yardım konularına ulaşabilirsiniz. Bul sekmesinde de anahtar sözcük yazarak arama yaptırabilirsiniz. Anahtar sözcük yazarak yardım aramada, Dizin ile Bul arasındaki temel fark; dizin anahtar sözcükle başlayan konuları listelerken, bul anahtar sözçüğün geçtiği tüm konuları listeler. Çalıştır Çalıştır MS-DOS komutu yazarak programları başlatmanızı sağlar.

11 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 18 Oturumu Kapat Oturumu Kapat komutu bilgisayar oturumunu kapatmanızı, bilgisayarı yeniden başlatmanızı, bilgisayarı MS-DOS kipinde başlatmanızı, tüm programları kapatarak farklı bir kullanıcı olarak oturum açmanızı sağlar. Bilgisayarınızın elektrik düğmesini kapatmadan önce, mutlaka Başlat menüsünden Oturumu Kapat komutunu vermeniz gerekir. Bu komutu vermeden önce, açık olan bütün pencereleri kapatmanız iyi olur. Oturumu Kapat komutu verildikten sonra, Windows Oturumunu Kapat iletişim kutusu açılır. Bu kutudan, Bilgisayar oturumunu kapat seçeneğini tıkladıktan sonra, Evet düğmesine tıklamanız gerekir. Bilgisayarınız otomatik olarak kapanıyorsa, sadece monitörü kapatmanız yeterlidir. Bilgisayarınız otomatik olarak kapanmıyorsa, Ekranda Şimdi Bilgisayarınızı Kapatabilirsiniz mesajını görünceye kadar beklemeniz ve daha sonra hem kasa üzerindeki güç düğmesini hem de monitörü kapatmanız gerekir. Bilgisayarınızı düzgün bir şekilde kapatmadığınız zaman, işletim sistemine zarar verebilirsiniz.

12 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 19 İletişim Kutusu Kullanımı Windows 2000 kullanıcının verdiği emri yerine getirmek için, bilgiye ihtiyaç duyduğunda, iletişim kutularını görüntüye getirir. İletişim kutularının ekserisinde, kullanıcının seçebileceği seçenekler, onaylayabileceği onay kutuları, yazı yazabileceği metin kutuları, seçim yapabileceği açılır listeler ve emirleri verebileceği komut düğmeleri yer alır. Aşağıda bu düğmelerden örnekler ve kısa açıklamalar bulacaksınız. Seçenek düğmeleri, seçeneği temsil eden kelime veya cümlenin önünde yer alır. Bu düğmelere tıklayarak, istediğiniz seçeneği seçebilirsiniz. Seçmek istediğiniz düğmeye tıkladığınızda, seçenek düğmesinin içinde siyah bir nokta belirir. Bu siyah nokta seçilmiş olan seçeneği gösterir. Bir seçenekler grubundan sadece birini seçebilirsiniz. Yukarıda Tam seçeneğinin seçilmiş olduğunu görmektesiniz. Onay kutuları, onaylayacağınız bir kelime veya cümlenin önünde yer alır. Onay kutuları küçük bir kare şeklindedir. Bu karenin içine tıklayarak, bir seçeneği onaylayabilir veya onayı kaldırabilirsiniz. Onayladığınız kutunun içinde onay işareti belirir. Onaylanmış kutuyu tekrar tıklayarak onayı kaldırabilirsiniz. Yukarıda onaylanmamış ve onaylanmış onay kutularını görmektesiniz. Açılır liste düğmeleri tıklandığında bir listenin açılmasını sağlar. Örneğin, yukarıda gösterilen Masaüstünün yanındaki açılır liste düğmesine tıkladığınızda, altındaki liste açılır. Açılan listeden istediğiniz ögeyi tıklayarak açılmasını sağlayabilirsiniz.

13 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 20 Metin kutusu, içine klavyeyi kullanarak yazı yazabileceğiniz, dikdörtgen şeklinde bir kutudur. Metin kutusunun içine tıklayarak metin girebilirsiniz. Komut düğmeleri, yanda görüldüğü gibi üzerlerinde komut yazan dikdörtgen şeklindeki düğmelerdir. Komut düğmelerini tıklayarak, düğme üzerinde yazılı olan komutu işleme sokabilirsiniz. Komut düğmesi Pencereleri Yönetmek Metin kutusu Açılır liste düğmesi Windows 2000 işletim sisteminde bütün programlar ve belgeler pencereler içinde görüntülenir. Pencerelerin masaüstündeki konumları değiştirilebilir, boyutları ayarlanabilir, pencereler simge durumuna küçültülebilir, ekranı kaplatılabilir, kapatılabilir. Pencereleri etkin bir şekilde yönetebilmek için öncelikle bir pencerenin kısımlarını tanıyacağız. Masaüstündeki Bilgisayarım simgesini çift tıklayarak Bilgisayarım Penceresi ni açalım.

14 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 21 Bir Pencerenin Kısımları Başl ık Çubuğu Pencerenin üst kenarında yer alan ve adını gösteren çubuktur. Başlık çubuğunun sol başında Denetim Menüsü, Pencere Başlığı, sağ tarafında ise sırasıyla Simge Durumuna Küçült, Ekran ı Kapla ve Kapat düğmeleri yer alır. Bir pencereyi başlık çubuğundan tutup sürükleyerek, masaüsütündeki konumunu değiştirebilirsiniz. Ayrıca, bir pencerenin etkin olup olmadığını pencere çuğunun renginden anlayabilirsiniz. Pencere etkinse, başlık çubuğu koyu (lacivert) renkte, etkin değilse sönük (gri) renktedir. Denetim Menüsü Pencere Başlığı Başlık Çubuğu Simge Durumuna Küçült Düğmesi Ekranı Kapla Düğmesi Kapat Düğmesi Menü Çubuğu Kaydırma Oku Kaydırma Kutusu Dikey Kaydırma Çubuğu Yatay Kaydırma Çubuğu Denetim Menüsü Simge Durumuna Küçült Düğmesi Denetim menüsü her pencerenin başlık çubuğunun sol başında, pencere başlığının önünde yer alır. Denetim menüsü simgesi her pencerede faklıdır. Denetim menüsünde yer alan komutları kullanarak, pencenin boyutlarını değiştirebilir, taşıyabilir, simge durumuna küçültebilir, ekranı kaplatabilir veya kapatabilirsiniz. Bu düğmeye tıklayarak, pencereyi gizleyebilirsiniz. Simge durumunua küçüt düğmesine tıklamak uygulama programını kapatmaz, sadece penceresini gizler. Bu durumda uygulama programı çalışmaya devam eder. Penceresi simge durumuna

15 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 22 küçültülmüş bir programın düğmesi görev çubuğu üzerinde görüntülenmeye devam eder. Gizlenmiş pencereyi tekrar açmak için görev çubuğu üzerindeki düğmesine tıklayabilirsiniz. Ekranı Kapla Düğmesi Bu düğmeye tıklayarak, pencerenin tüm ekran alanını kaplamasını sağlayabilirsiniz. Pencere ekranı kapladığında, Ekranı Kapla Düğmesi nin yerini Önceki Boyut Düğmesi alır. Önceki Boyut Düğmesi Bu düğmeye tıklayarak pencerenizi tekrar eski boyutuna getirebilirsiniz. Kapat Düğmesi Menü Çubuğu Dikey Kaydırma Çubuğu Yatay Kaydırma Çubuğu Kapat Düğmesi ne tıklayarak, pencereyi kapatabilirsiniz. Bir pencereyi kapatmak, programın çalışmasına son verir ve o programın Görev Çubuğu üzerindeki düğmesi kaybolur. Menü çubuğu bir pencerede yer alan menülerin listesini verir. Menülerde, açılan uygulamada yapabileceğiniz faaliyetlerin ve verebileceğiniz emirlerin listesi yer alır. Ekseri pencerelerde, başlatılan uygulamaya özgü menülere ilaveten, Dosya, Düzen ve Yardım menüleri yer alır. Bir pencere içindeki simgeler, pencerenin o anki boyuna sığmayacak kadar fazla olduğunda, Dikey Kaydırma Çubuğu pencerenin sağ kenarı boyunca görüntüye gelir. Kaydırma okları ve kaydırma kutusu ile pencere aşağı ve yukarı doğru kaydırılarak, görülemeyen simgeler görüntüye getirilebilir. Bir pencere içindeki simgeler, pencerenin o anki enine sığmayacak kadar fazla olduğunda, Yatay Kaydırma Çubuğu pencerenin alt kenarı boyunca görüntüye gelir. Kaydırma okları ve kaydırma kutusu ile pencere sağa ve sola doğru kaydırılarak, görülemeyen simgeler görüntüye getirilebilir.

16 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 23 Menü Kullanımı Windows 2000 komutları menülerde listelenir. Her uygulama denetim menüsüne ilaveten, kendine özgü menülere sahiptir. Windows ortamında bilgisayara bir komut vermek için, önce komutun yer aldığı menu daha sonra ise, komut seçilir. Menü Seçimi Menüleri seçmek için fareyi kullanabileceğiniz gibi, klavyeyi de kullanabilirsiniz. Menüleri Fare ile Açmak Fareyi kullanarak menüleri açmak için, menü çubuğu üzerinde açmak istediğiniz menünün adı üzerine fare ile tıklayınız. Menüleri Klavye ile Açmak Menü çubuğunu seçmek için ALT veya F10 tuşuna basınız. İstediğiniz menüyü seçmek için, (sola ok ) veya (sağa ok) tuşlarını kullanınız. Menüyü seçmek için, Enter veya (aşağı ok) tuşuna basınız. Ayrıca, her menüde bir harfin altının çizili olduğunu görürsünüz. ALT tuşu ile birlikte menüdeki altı çizili olan harf tuşuna basarak istediğiniz menüyü açabilirsiniz. Aşağıda Windows 2000 Denetim Menüsü ve tipik bir Dosya menüsü gösterilmiştir.

17 Microsoft Windows 2000 Temel Bilgiler 24 Açık Bir Menüyü Kapatmak Bir menüyü kapatmak için, fare ile menü dışında boş bir alana tıklayınız veya klavyeden ALT veya F10 tuşuna basınız. Bir Menüden Komutlar Vermek Açık bir menüden komutlar vermek için, komutun üzerine tıklayabilir, komuttaki altı çizili harf tuşuna basabilir veya aşağı ve yukarı ok tuşlarıyla istenen komutun üzerine geldikten sonra Enter tuşuna basabilirsiniz.