Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı

Transkript

1 BAŞARI ÖYKÜLERİ

2 TTGV nin kuruluşunun 20. yılında hazırladığımız bu özel yayın ile, desteklediğimiz projeleri dolayısı ile beraber çalışma şansı bulduğumuz yenilikçi firmalarımızın başarı öykülerinden bir derlemeyi sizlerle paylaşıyoruz. Herbiri kendine özgü bu başarı öykülerinin ortak noktalarını öne çıkararak, yenilikçi duyarlılığı artırmak ve diğer firmalarımızı cesaretlendirmek istedik. 53 başarı öyküsünü birarada sunan bu yayınla bize öykülerini paylaşma ayrıcalığını sağlayan kuruluşlarımıza tekrar teşekkür ediyor, özel sektörümüzün araştırma, teknoloji geliştirme ve yenileşim alanındaki başarılarının hedefleri büyüyerek sürmesini diliyoruz. Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı

3 2 3 Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfının (TTGV) 20 Yılı 2011 yılı Haziran ında TTGV, kuruluşundan bu yana geçen 20 yılı tamamlamış olacak. Bu yirmi yılın öyküsünü anlatmanın zamanıdır diye düşünüyorum: Türkiye de bilim ve teknoloji politikaları arayışı ve oluşturulması planlı dönemde başlamıştır. Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planında ( ) yer alması sonucu, 1963 yılında, TÜBİTAK ın kurulması bu alanda bir milat kabul edilebilir. Başlangıçta izlenen politikalar daha ziyade doğa bilimleri alanında yetkinlik kazanmaya yöneliktir. Sonraları bilim yanında teknolojide de yetkin olmak amaçlanmış, böylece bilimsel ve teknolojik birikim ve kazanımların ekonomik ve toplumsal faydaya dönüştürülmesi öngörülmüştür. Bu bağlamda önemli bir adım, 1990 yılında Hazine Müsteşarlığı nın Dünya Bankası ile Teknoloji Geliştirme Projesi nin gerçekleştirilmesinde kullanılmak üzere 100 milyon dolarlık bir borç sözleşmesi imzalamasıdır. Teknoloji Geliştirme Projesi üç bölüm içeriyor: 1. Metroloji, standart, test ve kalite sisteminin kurulup gelişmesinin sağlanması, 2. Türk Sanayi nin araştırma-geliştirme etkinliklerinin desteklenmesi, 3. Risk sermayesi şirketinin kurulması. Projenin son bölümü o tarihlerde sermaye piyasası mevzuatının uygun bulunmaması sebebiyle projeden çıkarılmıştır. Projenin ikinci bölümünün kurulacak bir vakıf eli ile yerine getirilmesi kararlaştırılmış ve TTGV bu amaçla kurulmuştur. Teknoloji Geliştirme Projesinin ülkemiz bilim, teknoloji ve yenileşim sisteminin kurulup işlemesinde önemli etkileri olmuştur. Teknoloji Geliştirme Projesi birinci bölümü ile getirilen imkânlar ve daha sonra yine Dünya Bankası kredisi ile gerçekleştirilen Endüstriyel Teknoloji Projesi (ETP) desteği ile bugünkü TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (TÜBİTAK UME) nün kurulması, Türk Patent Enstitüsü nün yeniden yapılandırılması ve TÜRKAK ın kuruluşu ile ilgili ilk adımların atılması gerçekleştirilmiştir. TTGV kuruluşunu 1991 yılı Haziran ayında tamamlamış olup o tarihten bu yana ülkemiz bilim, teknoloji ve yenileşim sisteminin oluşmasında ve işlemesinde üstüne düşen görevi imkânlar içinde yerine getirmeye çalışmaktadır. Bu çerçevede Dünya Bankası kaynaklı Teknoloji Geliştirme Projesi ve Endüstriyel Teknoloji Projeleri içersinde yer alarak kendisine tahsis edilen fonları Türk Sanayi nde yapılan teknoloji geliştirme ve yenileşim etkinliklerinin desteklenmesinde kullanmıştır. Ayrıca 1994 yılında çıkarılan İhracata Yönelik Devlet Teşvikleri Kararnamesi kapsamında sağlanan ar-ge desteğini yürütmüştür. Bu destek, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve TTGV eliyle, bir süreden beri TTGV nin kendi özkaynaklarından sağlanan payla birlikte, Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu kararlarına göre, Destekleme ve Fiyat istikrar Fonu ndan faydalanarak sürdürülüyor. TTGV başlangıçta etkinliğini, kendini ve vereceği desteği tanıtmak ve sunulan projeleri değerlendirerek desteklemeye yoğunlaştırmıştır. Zaman içinde oluşup gelişmeye başlayan Yenileşim Sistemi nin bütün alanlarında yer ve rol almaya başlamıştır. Hatta bunların bir kısmında öncülük yapmıştır. Teknoloji Geliştirme Projesi kapsamında Anonim Şirket hüviyetinde 4 Araştırma Merkezi kurulmuş olup bunlardan ikisi, ESİM Test Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A. Ş. ve Novagenix İlaç Ar-Ge A. Ş. halen faaliyettedir. Yüzey Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A. Ş. ile Yazılım Destek Ticaret A. Ş. tasfiye edilmiştir. Bu dört şirket vasıtası ile alanlarındaki süreç ve hizmetlerin ülkemizdeki ilk uygulamaları yapılmıştır. TTGV, ETP nin sağladığı destekle biri yurt içinde (İş Girişim), diğeri yurt dışında (Turkven) iki risk sermaye şirketinin ortağı ve kurucusu olmuştur. Son defa KOSGEB, Avrupa Yatırım Fonu (EIF) ve Türkiye Yatırım Bankası ile ortak olarak fonların fonu örneğinde İstanbul Risk Sermayesi Girişimini (ivci) kurmuştur. TTGV yine ETP kapsamında Bilkent Cyberpark ve İTÜ Arı Teknokent projelerini desteklemiştir. Bu kuruluşlar birer bütün olarak Teknoloji Geliştirme Bölgesi hüviyetindedir ve bölgede yer alan kuruluşlar ilgili kanunun sağladığı haklardan yararlanmaktadırlar. Zaman içinde proje desteklerini bir fikrin ve kavramın oluşmaya başlamasından ticari hale gelinceye kadarki sürecin tamamına yaymak ilkesi benimsenmiş, bu bağlamda başlangıç aşaması sermaye desteği ve ticarileşme desteği uygulamaya konulmuştur. TTGV nin başlangıç aşaması ile ilgili etkinlikleri kurduğu Teknoloji Yatırım A.Ş. isimli şirket tarafından yürütülmekte olup bu şirket ülkemizde ilk ve tek erken aşama teknolojik yatırım şirketidir. Montreal Protokolü çerçevesinde oluşturularak Dünya Bankası ve Hazine Müsteşarlığı arasında imzalanan iki anlaşma ile sağlanan fonlar kullanılarak ülkemizde Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Giderilmesi Projesi uygulanmıştır yılında tamamlanan projede çeşitli kuruluşlara hibe ve geri dönüşlü olarak toplam yaklaşık 26 milyon ABD doları tahsis edilmiştir. Geri dönüşlerle oluşturulan fon aynı konuda desteklerin verilmesinde kullanılmaktadır. TTGV 2006 yılından beri kendi öz kaynaklarını kullanarak Çevre Teknolojileri, Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji alanlarında destek veren Çevre Destekleri programını uygulamaktadır. Bununla ihracat yapan iş kollarında ihracat potansiyeli ve rekabet gücünü artırmak yanında, çevreye zararı en aza indirmek üzere üretim süreçlerinde minimum ham madde, enerji, su tüketimi ve minimum atık üretimi, temiz üretim hedefleniyor. Bu bağlamda, TTGV tarafından yürütülen UNIDO Eko Verimlilik (Temiz Üretim) Programı kapsamında kurulması öngörülen Ulusal Eko Verimlilik (Temiz Üretim) Merkezi nin TTGV ev sahipliğinde kurulması ile ilgili çalışmalar sürdürülüyor yılından bu yana TÜBİTAK ve TÜSİAD ile birlikte düzenlediğimiz Teknoloji Ödülleri ve Teknoloji Kongresi etkinliğinin şu sırada 9. su ile ilgili süreç devam ediyor. Bu etkinliğin sanayimiz tarafından giderek artan bir ilgi ile karşılanması memnuniyet vericidir. Buna ilaveten 2001 yılından bu yana Türkiye de Üniversitelerde gerçekleştirilen Ar-Ge faaliyetlerinin sanayi uygulamalarının teşviki amacıyla Dr. Akın Çakmakcı Üniversite-Sanayi İşbirliğinde En Başarılı Tez ve Kuruluş Ödülleri etkinliği düzenlenmekte olup 4. sü 2012 yılında yapılacaktır yılında başlatılan ESİNKAP yani Eskişehir İli İnovasyon Stratejileri İçin Kapasite Oluşturma Projesi ile Bölgesel Kümelenme ye bir örnek verilmiştir yılı sonunda bitirilen proje ile firmaların rekabet güçlerini bölgesel aktörlerle etkileşim, Ar-Ge, yenileşim ve eko verimlilik çalışmaları ile yükseltme fikri işlenmiş ve büyük ilgi görmüştür. Eskişehir Sanayi Odası tarafından projenin son aşaması olan Proje Pazarı nın periyodik olarak tekrarı kararlaştırılmıştır. Buna paralel olarak yine aynı yıl OKÜMKAP, Otomotiv Kümeleri İçin Kapasite Oluşturma Projesi, sektörel kümelenme modeli olarak başlatılmıştır. Bu proje ile Bursa ve çevresinde faaliyet gösteren, özellikle otomotiv yan sanayi şirketlerinin, inovatif ve teknoloji tabanlı bir kümeleşme oluşturmaları amaçlanıyor yılında TTGV yine öz kaynaklarını kullanarak İleri Teknoloji Projeleri Destek Programını uygulamaya başlamıştır. Tasarlanan programla destekleme için öngörülen teknoloji alanları aşağıdaki gibi seçilmiş bulunuyor: Tarımsal atıklardan yüksek katma değerli biyoürün üretimi ve teknolojileri, İleri malzeme teknolojileri ve hassas üretim teknikleri, Yenilenebilir enerji üretim, depolama ve dağıtım teknolojileri. Yapılan ön araştırmalar sonucunda, seçilen alanların birçok ülkede de öncelikli alanlar olarak kabul edildiği ve ülkemizde bu alanlarda önemli bir potansiyelin mevcut olduğu saptanmıştır. Bu girişimin, aynı zamanda, ülkemizde hemen sadece arz yönlü olan desteklere talep yönlü destek politikalarının da eklenmesi hususunda bir çağrıyı da yerine getireceğine inanıyoruz. TTGV nin 20 yıllık faaliyetinin değerlendirilmesi bir etki analizi çalışması konusudur. Bununla beraber konuyla yakından ilgilenen kişi ve kuruluşların ortak tespitleri aşağıdaki gibi özetlenebilir: 1. TTGV etkinliklerinin ülkemizde Ar-Ge, teknoloji ve yenileşim kültürünün yerleşip yayılmasına önemli katkısı olmuş ve çok sayıda firma TTGV ile ilişkileri sonucunda Ar-Ge ve yenilik yapmayı sürekli faaliyetlerinden birisi haline getirmiştir. Düzenlediği çalıştay, seminer, toplantılar ve neşriyatı ile buna katkıda bulunmuştur. 2. TTGV etkinlikleriyle doğrudan ve dolaylı olarak üniversite sanayi işbirliğini olumlu yönde etkilemiştir. Dr. Akın Çakmakcı Üniversite- Sanayi İşbirliğinde En Başarılı Tez ve Kuruluş Ödülleri etkinliği, ilki 2001 yılında olmak üzere, üç kez düzenlenmiştir. Bu etkinlik giderek artan bir ilgi ve katılımla sürdürülüyor. Diğer yandan, destek için önerilen projelerin değerlendirilmesinde geniş şekilde üniversite öğretim üyelerinden yararlanılmaktadır. Bu olgu üniversite ile sanayi arasında bir temas sağlamakla beraber iki tarafın birbirlerinin pozisyonu, beklentileri, yetenek ve yetkinlikleri hususunda bilgi sahibi olmalarına yol açmaktadır. 3. Desteklenen projenin yürütülmesi ve revizyonu sırasında yapılan önerilerden proje sahipleri önemli faydalar elde etmektedirler. Birçok kuruluş yalnız parasal desteğin değil, projenin başından itibaren kendisine yapılan eleştiri ve tavsiyelerin projenin başarısında önemli rol oynadığını ifade etmişlerdir. 4. Bu süre zarfında TTGV, çeşitli proje destekleriyle teknoloji geliştirme ve yenileşim alanında küçümsenmeyecek bir yatırım hacmi oluşturmuştur. Başlangıçtan bu yana desteklenmesine karar verilen projelerin toplam bütçeleri yaklaşık 630 milyon ABD doları olup bunun yine yaklaşık 415 milyon ABD doları fiilen harcanmıştır. 5. TTGV ülkemiz Yenileşim Sistemi nin oluşmasına önemli katkılarda bulunmuş olup bu sistem içinde etkinliklerini sürekli olarak zenginleştirmekte, saptadığı ihtiyaçları karşılamak ve talep yaratmak üzere, bazıları ülkemizde ilk olmak üzere yeni enstrümanlar devreye sokmaktadır. Bir fikrin ortaya çıkmasından başlayarak elde edilen ürün, süreç ve hizmetin ticarileşerek patent ile koruma altına alınmasına kadar bütün aşamaları içeren Yenileşim Sistemi kavramını, bir pipeline yaklaşımına uygun olarak ele almak fikri olgunlaştırıldıktan sonra 2006 yılında uygulamaya alınmıştır. Ön inkübasyon, erken aşama ve ticarileştirme desteği bu zincirin halkalarıdır. Aynı yıl uygulamaya konan çevre destekleri ve 2010 yılı çalışma programına alınan İleri Teknoloji Destekleri bu çerçevede anılmalıdır. Daha nice başarılı yirmi yıllar dileklerimle. Dr. T.Fikret YÜCEL TTGV Yönetim Kurulu Başkanı

4 4 5 TTGV 2011 e Girerken yılında 20. yaş gününü kutlayacak olan TTGV, 1991 yılında kamunun sağladığı fonlarla özel sektörün Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi gibi o günler için devrimsel bir misyonla, bu anlamdaki ilk uygulama olarak bir kamu-özel sektör ortak girişimi modeliyle kurulmuştur. Kamu kimliği taşımamasına rağmen kamusal bir misyon yerine getiren bir yapı olarak kurgulanan TTGV, bugün yenilik sistemimizin saygın ve kalıcı bir kurumu olarak uluslararası düzeyde de ilgi çeken ve merak edilen güncel bir modelin ülkemiz adına temsilcisi haline gelmiştir. TTGV nin kuruluşunu ve ilk yıllarındaki hızlı gelişimini desteklemiş politikacıların, bürokratların, özel sektör ve sivil toplum yöneticilerinin 20 yıl sonrası için o günlerde nasıl bir TTGV hayal ettiklerini elbette ki objektif olarak tespit edebilmemiz mümkün olmamakla birlikte; özellikle bu süreçte TTGV nin misyonuna sahip çıkan ve destekleyen kamu temsilcilerinin kararlı desteği ile TTGV nin kuruluş sürecinde Türkiye Cumhuriyeti ile Dünya Bankası arasındaki resmi görüşmelerin belge ve tutanaklarında ifade edilen tutarlı, sürdürülebilir, dinamik ve şeffaf yapının hayata geçtiğini görmekten, süreçte emeği geçmiş herkesin memnun olduğunu söyleyebileceğimize inanıyorum. Bu yolculuğu, 20. yılımız olan 2011 de TTGV nin dünü, bugünü ve yarınını ülkemizin yenileşim gündemi ile birlikte ifade edecek çalışmalarla belgelemeyi hedefliyoruz. Ülkemizde özel sektör odaklı bir yenilik sisteminin temellerinin atıldığı 1990 dan bugüne kat edilen tecrübe ile oluşan ortak entelektüel sermayenin dokulaşmış bir parçası olduğu şüphe götürmeyen TTGV nin yenilik sistemimizde ifade ettiği gerçek varlığın kurulduğu 1991 yılından bugüne 800 firmanın 950 projesine toplam 300 milyon ABD Doları kaynak sağlamıştır ifadesinin çok ötesinde olduğuna inanıyoruz. TTGV olarak kendi entelektüel sermayemizi ifade edebilmek ve bunu kurumsal stratejimizi yönlendirecek bir performans ölçütü olarak kullanabilmek kurumsal gelişim çalışmalarımızın güncel hedefidir. TTGV nin halen T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı nın (DTM) sağladığı kaynak ile örnek bir uyum ve işbirliği içerisinde sürdürmekte olduğu ve pek çok başarı öyküsüne vesile olan destek programının, uzmanlaşmış bir program uygulayıcı kuruluş ile program sahibi kuruluş arasındaki iş bölümü ve çalışmaya uluslararası düzeyde başarılı bir örnek oluşturduğuna inanıyoruz. Bu başarıda katkısı olan ve DTM de desteğini bizden esirgemeyen tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimizi sunuyoruz. Dileğimiz DTM ve TTGV arasındaki uyumlu çalışma ve iş bölümünün, tüm kamu kurumları için bu yönde örnek bir model oluşturmasıdır. 20 yılda TTGV ülkemiz için önemli ilklerin parçası olmuştur. TTGV nin uluslararası düzeyde ödül almış ve daha sonra başka ülkelerde de uygulanmış ozon tabakasına zarar veren maddelerin kullanımdan kaldırılmasına yönelik desteği ile ülkemiz pek çok ülkenin faydalanamadığı bir uluslararası hibe kaynaktan faydalanmış ve kısa bir sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyi başarmıştır. Bugün TTGV olarak bu alandaki tecrübemizi, ülkemiz için çok kısa sürede önemli bir gündem konusu olacağına inandığımız temiz üretim, üretimde kaynak verimliliği ve yenilenebilir enerji alanlarındaki yeni ve farklı faaliyetlerle sürdürmeyi hedefliyoruz. TTGV, teknoparkların ilk örneklerinin finansmanına aracılık etmiş, bugün yaygınlaşan KOBİ desteklerinin ilk örneğini teknoloji destek hizmetleri desteği ile tasarlamış ve uygulamıştır. TTGV teknoparklar ve KOBİ lerin oluşturduğu işbirliği ağları ve kümelere yönelik faaliyet ve çalışmalarına devam etmektedir. TTGV nin 1991 yılından beri yürütmekte olduğu geri dönüşlü destekten pek çok başarılı işletme farklı ve yeni projeler ile faydalanmaya devam etmektedir. Desteklenen projelerde sağlanan yüksek ticarileşme oranları ve pazar başarıları da süreçlerimizi doğrulayan çıktılar olarak bize gurur kaynağı olmaktadır. Geri dönüşlü desteğin sağladığı kurumsal tecrübe ve altyapı ile bilginin yeni girişimcilik yoluyla ticarileşmesi ve yeni girişimlerin büyüme süreçlerinin desteklenmesine yönelik farklı destek modellerini tasarlamak ve geliştirmek üzerine çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu anlamda özellikle 2000 yılından bugüne girişim sermayesi alanında TTGV ülkemizde özel girişim sermayesi fonlarının ilk uygulamaları olan İş Girişim A.Ş. ve TURKVEN TPEF-1 fonlarına yatırımcı olarak; yine Türkiye nin ilk genel amaçlı erken aşama teknoloji yatırım aracı olan Teknoloji Yatırım A.Ş. yi kurarak ve Türkiye nin ilk ve halen tek fonların fonu olan İstanbul Girişim Sermayesi Girişimi ne (İVCİ) kurucu ortak olarak katılarak bu alandaki ilklerin parçası olmuştur. Tüm girişimlerimiz hedefleri doğrultusunda çalışmalarına başarı ile devam etmektedir da dünyanın 15. büyük ekonomisi haline gelmiş ve ihracatı 100 milyar ABD dolarını aşmış bir Türkiye nin 1990 ların başında karşı karşıya olduğu rekabetçilik gündeminden çok daha gelişmiş ve karmaşık bir yenilik ve rekabetçilik vizyonuna ihtiyacı olduğu açıktır. BTYK nın TÜBİTAK ın koordinasyonundaki etkin çalışması, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun özel sektörümüzde yarattığı dinamizm ve başta T.C Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, T.C Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİTAK ın desteklerindeki artış ve çeşitlenme bu ihtiyacı karşılamaya yönelik önemli ve olumlu gelişmeler olmuştur. Artık örnek alınan bir dünya oyuncusu olarak Türkiye nin yenilik sistemleri konusundaki gelişen eğilimleri takip etmesi, politika ve program uygulama anlamındaki yenilikçi düşüncede öncü olması bir sorumluluk haline gelmektedir. OECD nin yeni nesil sistemler çalışmalarına paralel olarak TÜBİTAK ın öncülüğünde yürütülen çalışmaların, kamunun sistem içerisindeki rolünün ve dahil olacağı modellerin yeniden tanımlanması sonucunu doğurması olasıdır. Kamuya diğer sektörlerle eş ve aktif roller yükleyen bu yeni nesil modellerin uygulanabilmesi tüm mevzuatımızda kapsamlı bir gözden geçirmeyi gerekli kılacaktır. Halen kamunun destek rolünü hibe destek vermek veya zaman içerisinde hantallaşan iktisadi teşebbüsler kurmakla sınırlayan mevcut çerçevenin özel sektörden beklenen yenilikçi ve dinamik taze düşüncenin benzeri yeni bir değerlendirme ile 1 trilyon ABD doları büyüklüğünde ekonomi olmak iddiasındaki 2010 un Türkiye sinin ihtiyaçlarına uygun taze bir vizyon ile güncellenmesi şarttır. Özellikle denetimle sorumlu olan kamu birim ve kuruluşlarının kamunun üstlenmesi gereken riski paylaşmayı öngören roller için güncel ihtiyaca uygun bir çerçevede görevlerinin tanımlanmasının sağlanması acil bir öncelik teşkil etmektedir. Devam etmekte olan Avrupa Birliği uyum süreci devlet yardımlarının izlenmesi ve raporlanması ile ilgili süreçte kamunun yenilik desteklerinin tek bir elde toplanması sık sık gündeme gelmektedir. Avrupa Birliği nin devlet yardımları müktesebatı firma özelinde herhangi bir firmanın yıl içerisinde aldığı tüm devlet yardımının, yardımın finansal etkisine uygun katsayılarla hesaplanmasını ve belirli bir toplamı aşanların pazardaki rekabet koşullarının denetlenmesi açısından raporlanmasını gerektirmektedir. Buna karşın, izlenebilir olduğu sürece desteklerin farklı veya alternatif kanallardan firmalara ulaştırılması ilgili müktesebat kapsamında kabul edilebilir bir uygulamadır. Zira Almanya bir örnek olmak üzere AB nin farklı ülkelerinde aynı bakanlığın destekleri farklı bağımsız uzman kuruluşlarca yürütülmektedir. Politika seviyesinde tek elde toplanacak koordinasyon işlevinin uygulama seviyesinde farklı kanallarla çeşitlendirilmesinin sistemde yenilikçi ve dinamik yetkinliğin gelişmesi açısından kritik olduğunu değerlendiriyoruz. Üstelik uzman ve bağımsız uygulayıcı yapıların, sürekliliği sağlamak açısından raporlama ve ihtiyaca odaklı kaliteli hizmet konusunda daha duyarlığı olması doğaldır. Yenilik sistemimizin Türkiye yi Cumhuriyetin 100. yılına taşıyacak şekilde geliştirilmesi sürecinde mevcut mevzuat sistemimiz içerisinde yapılabilir olanı değil, rekabetçilik ihtiyaçlarının gerektirdiğinin gerekirse mevzuat düzenlemesi ile yapılması temel alınmalıdır. Esnek finansman modellerini performans hedefleri üzerinden hesap verebilir yapıların işletebileceği bir çerçevenin geliştirileceği süreçte, 1991 yılından beri TTGV nin başarı ile yürüttüğü modele ilişkin tecrübe de mutlaka değerlendirilmelidir. Ülkemizde yenilik sistemimizin bir sonraki performans seviyesine atlamaya hazırlandığı bu günlerde, bir öyküyü öykü kadar anlamlı kılanın öyküyü doğru anlatmak olduğu inancı ile, 20. yılında TTGV nin öyküsünü paydaşlarımızın başarı öykülerini anlatarak sizlere daha kolay ifade edebileceğimizi düşündük. TTGV nin nice 20. yıllarda çok daha büyük başarı öykülerini anlatabilmesi dileğiyle.... Dr. A.Mete ÇAKMAKCI TTGV Genel Sekreteri

5 6 7 Günümüz iş dünyasında, rekabetin yaşam şekli haline gelmiş olması ve bu yarışta ön sıralara yükselmenin temelinde, ar-ge ve inovasyon olması, TTGV yi Türk iş dünyası için hayati önem arz eden bir kuruluş haline getirmiştir. TTGV de bu gerçeğe yoğunlaşarak, Türk firmalarının uluslararası piyasalarda aranan şirketler haline gelmeleri için çaba harcamaktadır. Özellikle küçük ve orta ölçekli şirketlerin araştırma ve geliştirme alanlarında desteklenerek, bu şirketleri uluslararası piyasalarda büyümeleri ve rakiplerinden sıyrılarak küresel şirketler haline dönüşmeleri, ülkemiz dış ticareti açısından gurur verici gelişmelerdir. Bugüne kadar TTGV ile çalışıp araştırma ve geliştirme alanında güçlenerek gelişen, her biri birer başarı öyküsü yaratan şirketlerin geçmişten bu güne kat ettikleri yolu dikkate aldığımda gelecekte TTGV nin Türk ticaret hayatında yenilikçiliğin yapı taşlarından biri olacağına tüm kalbimle inanıyorum. TTGV nin ülkemizin rekabetçiliğini artırmaya yönelik ilham verici çalışmalarını destekliyor, heyecanla takip ediyorum. Erman ILICAK Rönesans Holding Yönetim Kurulu Başkanı TÜSİAD Bilgi Toplumu ve Yeni Teknolojiler Komisyonu Başkanı TTGV nin Başarı Öykülerini özellikle de bu kadar kısa zamanda böylesine geniş bir çaba ve girişimi desteklemiş olmasını çok ilham verici buldum. Bu başarı öyküleri, Türk girişimcilerin yaratıcı hamle ve enerjilerinin büyük bir göstergesidir ve de bu takdire değen yenilikçilerin adımlarını takip etmeleri için diğerlerini de teşvik edecektir. Laird D. Treiber ABD Büyükelçiliği Ekonomik İlişkiler Konsolosu Türkiye de Özel Sektör, bu belirsiz dönemleri dikkate değer bilinçli bir cesaret ve dirayetle kucaklıyor. Yenileşim söz konusu olunca Türk Şirketler, kendi çıkarlarına uygun olduğunu hissettikleri sürece en yeni çözümleri kararlı ve yaratıcı şekilde uyarlarken, aynı zamanda işleri kendi yöntemleri ile sürdürmek için sürekli bir arayış içindeler. Bu cesaretle dene-başarısızlıkları küçük tut-başarıyı besle yaklaşımından kaynaklanan uyum sağlama ve büyüme potansiyeli kesinlikle Türkiye nin yakın zamandaki ekonomik başarılarının ardındadır ve benim Türk firmalarının gelecek dönemde de hepimizin yaşadığı değişimden en büyük kazancı sağlayacakların ön saflarında kalacağına inanmama neden olmaktadır. Isaac Martin BARBERO İspanya Büyükelçiliği Ekonomi Ve Ticaret Müsteşarı

6 Başarı hikâyesinin hikâyesi 9 Başarı hikâyeleri neden yazılır? Yani, nedir başarı hikâyesinin hikâyesi? Burada, en geniş anlamıyla hikâye üzerine yazmak yerine, sizi başarı hikâyesi üzerine düşünmeye davet edeceğim. Yani, doğrudan meselemiz olan yenilikçi fikirler üretme ve teknoloji geliştirme alanlarında başarı hikâyelerinin neden yazıldığının hikâyesini anlatacağım. Ama, öncelikle, hikâye anlatma veya hikâye anlatıcılığı denen bu meselenin neden bu kitabın açılışında yer aldığına bir açıklık getirmeli... İnsanı diğer canlılardan ayıran temel özellikler arasında akla pek gelmeyen, dile çok getirilmeyen bir insanlık vasfı da insanların hikâye anlatma kapasitesidir. Hayvanların ve bitkilerin kendi aralarında iletişim kurabilmek için bir dil geliştirdiklerini biliyoruz. Ama, öte yandan, hayvanların ve bitkilerin birbirlerine hikâye anlatıp anlatmadıklarını bilmiyoruz. Bunun yanı sıra, biliyoruz ki insanlar birbirlerine sürekli hikâyeler anlatırlar ve sosyal varlıklar olarak, buna ihtiyaç duyarlar. Evet, bizler, sabah kahvaltı sofrasında o günün hikâyelerini kurmaya başlarız. O gün içinde tecrübe etmeye niyetlendiğimiz hikâyenin çatısını kafamızda inşa ederiz. İş ortamında iş hikâyeleri kurgular, bunları iş arkadaşlarımıza, iş ortaklarımıza, işçilerimize anlatarak günümüzü geçiririz. Bir iş toplantısında, aslında anlatılan, tartışılan, değerlendirilen ve hatta nasıl olacağı kararlaştırılan, yaptığınız işin veya projenin hikâyesi değil midir? Böyle bakınca, özellikle iş hayatımızda, sürekli olarak başarının hikâyesini yazmaya çalıştığımızı söyleyebiliriz. Girişimcilerin yeni bir iş geliştirebilmeleri, kendi alanlarında teknolojik yenilikler yapabilmeleri, olabildiğince çok ve farklı başarı hikâyeleri dinlemekten, okumaktan geçer. Zaten, hikâye anlatmanın ve hikâye dinlemenin ardındaki temel kaygı sınırlı tecrübeyi çoğaltmak değil midir? Evet, birilerinin, bir yerlerde, bir işi başardıklarını bilmenin yanı sıra, bunu nasıl başardıklarının hikâyesini de bilmek isteriz. Bu hikayelerden edindiğimiz her tür bilgi, iş alanında bizi güçlendirir. Daha önemlisi, bu hikâyeler çok kârlı bir işe dönüşmüş bir teknolojik yeniliğin nasıl basit bir fikirle başladığını bize apaçık gösterir. Yenilikçi fikirleri nasıl geliştirebileceğimize dair bize rehberlik eder. İş dünyasında, teknolojik yenilikler yapabileceğimize dair inancımızı, özgüvenimizi artırır. Türkiye nin önemli yazarlarından biri olan Bilge Karasu arkadaşlarına, öğrencilerine hep şunu salık verirdi: Ne iş yaparsanız yapın, bir hikâyeniz olsun. Evet, iş dünyasında hangi sektörde çalışırsak çalışalım, başarılı olmanın yolu yenilikçi fikirler üretmekten ve teknoloji geliştirmeden geçiyor. Ama bu yetmez! Geliştirilen teknolojinin, yapılan yenilikçiliğin hikayesini de anlatmamız, olabildiğince yaymamız gerekiyor. İşte elinizde tuttuğunuz bu kitap Türkiye deki yenilikçi firmaların gerçekleştirdiği teknolojik geliştirme çalışmalarının başarı hikâyelerini sizlere ulaştırıyor. TTGV nin yaptığı bu başarı hikâyeleri derlemesi içinde yer alan firmaların her birinin teknoloji geliştirme amaçlı projeleri biricik. Her birinden öğrenilebilecek yeni bir şey var. Her bir hikâye ufuk açıcı olduğu kadar yol gösterici. Her hikâyede aktarılan tecrübeden çıkarılacak ders, kendi kendine deneyip yanılmaktan çok daha ekonomik. Bu hikâyeleri okuyanların da önümüzdeki yıllarda kendi hikâyeleri ile bu derlemede yer almaları dileğiyle... Ersan Ocak 1993 yılında ODTÜ Şehir ve Bölge Plânlama Bölümü nden mezun oldu. ODTÜ de Kentsel Politika Plânlaması programında yüksek lisans yaptı. Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü nden doktora derecesini aldı. ODTÜ- GİSAM da ve Başkent Üniversitesi Radyo, Televizyon, Sinema Bölümü nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Eylül 2007 den beri bağımsız araştırmacı ve yönetmen olarak çalışan Ersan Ocak, genel olarak hikaye anlatıcılığı, özel olarak da sinemanın yeni biçimlerini deneysel olarak araştırıyor. Karşı Açı ve SERENAS KÜLTÜR A.Ş. bünyesinde, sinemanın yeni medya içerisinde nasıl yeniden şekilleneceğine dair yenilikçi fikirler üretip, yeni formalar geliştirmeye çalışıyor.

7 Farklı bir girişimcilik öyküsü... Prof. Dr. Nesrin Hasırcı, ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü nde Öğretim Üyesi. Aynı zamanda, ODTÜ de bulunan, Biyomedikal Mühendisliği, Biyoteknoloji, Polimer Bilim ve Teknolojisi, Mikro ve Nano Teknoloji gibi lisans üstü disiplinler arası programların bir çoğunda aktif üye de kurulan Biyomedikal Mühendisliği Programının da Kurucu Bölüm Başkanı. Başlıca uzmanlık alanları, doğal olarak polimerler, bunların mikro ve nano modifikasyonları, biyoteknolojik ve biyomedikal uygulamaları gibi konuları içeriyor. Tüm bu alanlarla içiçe bir araştırma sonucunda da Prof. Hasırcı nın; 1987 yılında bir öğrencisi ile başladığı, dünyada ilk kez katalizör gibi katkı maddeleri kullanmadan medikal kullanım amaçlı yeni bir poliüretan film geliştirme çalışması, bir yolun başlangıcını açmış ve daha sonra, 2006 yılında, başka bir çalışması incelemeli patentle sonuçlanmış. Araştırmadan başlayıp patentli ürüne kadar giden bu yolculuk ülkemiz şartlarında uzun zaman almış. Ancak Prof. Nesrin Hasırcı, bu uzun zaman aralığında karşılaştığı engellerden yılmamış ve bugün doku mühendisliği alanında kritik önemde, özellikle ileri ve inatçı yara ve yanıklarda oldukca başarılı sonuçlar sağlayabilen, patenti alınmış ve lisans görüşmeleri tamamlanmış, ticarileşmeye hazır bir ürün geliştirmeyi başarmış. Şu anda başka patentleri ve yeni başvuruları da bulunmakta. Yıl İlk öğrenci ve makale Öykü, 1987 yılında Prof. Hasırcı ile ilk yüksek lisans öğrencisi A. Burke nin A Novel Polyurethane Film for Biomedical Use (Biyomedikal Kullanım için Yeni Bir Poliüretan Film) başlıklı çalışmalarını bu alanda bilimsel önemi büyük olan Journal of Bioactive and Compatible Polymers (Biyoaktif ve Uyumlu Polimerler) dergisine göndermeleriyle başlar. Bu çalışmalarında, oldukça iyi mekanik özellikleri bulunan ve yara örtüsü olabilecek poliüretan filmini dünyada ilk kez katalizör gibi katkı maddeleri kullanmadan ve biyomedikal saflıkta sentezlediklerini iddia etmektedirler. Bu makalenin basımından yaklaşık 6-7 ay sonra ABD den bir telefon gelir. Karşılarındaki kişi bu çalışmayı oldukça değerli bulduklarını, çalışmanın önemli bir buluş içermesinin olası olduğunu, bu buluş için patent alınıp alınmadığını sormaktadır. Bu soru karşısındaki şaşkınlığını Prof. Hasırcı şöyle dile getiriyor; Patent nedir? Bu tür çalışmalar için patent mi alınmalıdır? Patent nasıl alınır? Patentle ilgili bu ve benzeri soruların hiçbiri hakkında bir fikrimiz yoktu. Biz o dönemde bırakın patenti, istediğimiz kimyasalları bulamadığımız ya da bunların elde edilme işlemi çok uzun zaman aldığı için, elimizdeki malzemelere göre projelerimizi yönlendiriyorduk. Yıl ABD de patentle tanışma Prof. Nesrin Hasırcı, 1994 yılında Fulbright bursunu kazanarak Massachusetts Institute of Technology (MIT)-ABD ye gider. Burada biyolojik uygulamalar konusunda dünyaca tanınan bir isim olan Prof. Robert Langer ile birlikte çalışmaya başlar. MIT de pek çok çalışmanın patentle sonuçlandığını ve fikri haklarla ilgili sürecin son derece ihtisaslaşmış arayüzler tarafından profesyonel bir anlayışla ve araştırmacıya fazla bir yük getirmeden halledildiğini gözlemler. Prof. Hasırcı buradaki izlenimlerini şöyle özetliyor; Prof. Langer doku mühendisliği alanında dünyanın tanıdığı bir isimdir. Kendisinin pek çok patenti mevcuttur, o yıllarda 8 şirketin ortağı konumunda idi. Onun çalışmalarında başlangıç genellikle hastaneden gelen bir problem oluyor. Bu problemi çözmek için üniversitede ilgili tüm taraflar biraraya geliyor ve probleme laboratuvar ölçeğinde bir çözüm bulunuyor. Üniversitelerin teknoloji transfer ofisleri bu çıktıları fikri haklar kapsamında korumaya alıyorlar. Ardından ya sanayi ile lisanslama anlaşması ya da bu konuda spin-off şeklinde bir şirket kurulması yoluyla buluş ticarileşerek hem ilgili alanda örneğin tıpta yeni ilerlemelere öncülük ediyor, hem de buluşu yapan araştırmacılar, araştırmanın yapıldığı üniversite ve ticari ürün haline getiren sanayici önemli bir gelir elde ediyor. Bu tür pek çok çalışma düşünüldüğünde ülke ekonomisi de bundan büyük yararlar sağlıyor. Bu süreç çok tanımlı prosedürlerle işliyor, aynı zamanda taraflar arasında tam bir güven oluşmuş ve etik değerler sağlıklı olarak çalışıyor. Böylesi bir sistem araştırmaların büyük ölçüde patentle sonuçlanmasını motive ediyor. Bu sistemin bir sonucu olarak araştırmacı öğretim üyelerinin çoğunun patentleri oluyor, bir kısmının da ayrıca şirketleri ya da şirketlerde ortaklıkları bulunuyor. Tıpkı Prof. Langer gibi. Yıl TÜBİTAK a proje başvurusu Prof. Hasırcı Türkiye ye döndükten sonra Biyomedikal Amaçlı Polimerik Kompozit Malzeme: Sentezi, Modifikasyonu, Karakterizasyonu, Doku ile Etkileşimi başlıklı bir projeyi 1996 da TÜBİTAK a sunar. Çalışma TÜBİTAK ın Temel Bilimler Araştırma Grubu na verilmesine rağmen, proje ilişkisi nedeniyle değerlendirilmek üzere Sağlık Bilimleri Araştırma Grubu na gider. Nesrin Hasırcı daha çok tıp doktorlarının araştırmalarının desteklendiği bu birimde projesinin şansının yüksek olmayacağını düşünürken, o dönem bu grubun başında bulunan Prof. Dr. Haluk Gökçora kendisini davet eder, uzun uzun proje ile ilgili görüşürler ve sonuçta proje olumlu olarak değerlendirilir ve desteklenir. Bu çalışma, o sırada doktora öğrencisi olan Kezban Ulubayram ın doktora tezi olur ve 1998 yılında tamamlanır. Yıl Patent için başvuru Prof. Hasırcı ABD deki gibi araştırma sonuçlarının uygulamaya dönüşmesini sağlamak sürecinde kritik bir aşama olan patent başvurusunda bulunmaya karar verir ve bu konuda çok yetkin bir patent ofisine başvurur. Ancak o zamanlar Türkiye de bu alanda pek bir patent başvurusunda bulunulmadığı için yapılan çalışmanın terminolojisine hakim bir patent uzmanı da bulunmamaktadır. Oysa, yenilikçilik unsuru, ilgili diğer

8 12 13 patentler, patentlemeye esas istemler gibi son derece teknik ve karmaşık konularla uğraşmak gerekmektedir. Tüm zorluklara rağmen, patent ofisinin ticari bir yaklaşım göstermeden destekleyici ve sabırlı tutumu, Prof. Hasırcı nın da inatla ve kararlı şekilde her aşamada patent bürosuna gelip yazım ve düzeltme çalışmalarına aktif katılması sonucu sadece yazımı ay süren bir hazırlık ile Medikal Uygulamalarda Kullanılan Bir Jelatin Sünger Yapısı ve Bu Yapının Elde Edilme Prosesi başlıklı patent başvurusunu Türk Patent Enstitüsü ne (TPE) yapar. Aradan bir yıl gibi bir süre geçtikten sonra, patent ofisinden Prof. Hasırcı yı ararlar patent için inceleme isteyip istemediğini sorarlar. Bu aşamada incelemenin ne demek olduğunu da öğrenir. Patent başvurusu yurt dışı akredite bir merkezde incelenecek ve gerçekten buluş olup-olmadığı onaylanacaktır. Önemli bir masraf olan incelemeli patent giderlerinin bir kısmını kendisi karşılar, bir kısmını da bazı projelerden sağlar. Yıl İncelemeli Patent onayı 1998 de yapılan başvuruya ilişkin 2006 da TPE den İncelemeli Patent onayı gelir. Nesrin Hasırcı ve Kezban Ulubayram adına tescilli olan patentin koruma süresi, artık 7 yıldan 20 yıla çıkmıştır. Türk Patent Enstitüsü, 2006 yılında Almanya da Nurnberg te düzenlenen IENA International Exhibition- Ideas- Inventions- New Products fuarına, bu patenti de götürür. Patent, Makedonya Hükümetinin Özel Ödül ünü alır Kasım 2006 tarihinde Türk Patent Enstitüsünün kuruluşunun yıldönümü nedeniyle düzenlenen Sınai Mülkiyette 135 Yıl toplantısında da TPE tarafından Özel Plaket verilir. Ayrıca, destek sağlayan patent ofisi yetkilileri bu patenti tamamen Türkiye Üniversitesinde yapılmış çalışmalara örnek olarak gösterdiklerini söylemektedir. Nesrin Hasırcı, patent ofisinden Türkiye deki üniversiteler adresli patent listesini rica eder ve sonuç geldiğinde üniversite kökenli çok az sayıda patent tescili olduğunu görür. Bundan sonrasını Prof. Hasırcı şöyle anlatıyor; Oysa biliyordum ki ODTÜ den ve diğer üniversitelerden, başta ABD olmak üzere diğer ülke kökenli patenti olan çok sayıda araştırmacı vardı ama ülkemizdeki üniversitelerden TPE ye neredeyse hiç patent başvurusu yapılmamıştı. Zira kişiler bu işlemi bilmiyorlar ve çekiniyorlardı. ODTÜ de bu konuda yenilikler yapılabileceği inancıyla o dönemki Rektörümüz Prof. Ural Akbulut ve araştırmalardan sorumlu Rektör Yardımcımız Prof. Canan Çilingir ile defalarca konuştum ve kendilerine ODTÜ nün 50.yılında 50 Patent neden olmasın diyerek, idarenin buna destek vermesinin anlamlı olabileceğinden bahsettim. Sayın rektörümüz benden yazılı bir rapor istediler. Ben de uzunca bir mektup yazarak araştırma sonucu alınan patentlerin önce yazım aşamasında ve maddi olarak desteklenmesi, ve sonra da patent sahiplerinin ödüllendirilmesi gerektiğini, bu tür sistemlerin kurulmasının sağlayacağı faydaları anlatmaya çalıştım. Sanırım bu çabalarımın da etkisiyle 2007 yılında ODTÜ de patentlerin de yayın gibi teşviklendirilmesi uygun bulundu. Bu tarihten itibaren 1 Türk Patenti 1 yayın, 1 uluslararası patent 3 yayın olarak kabul görmeye başladı. Hemen ardından, öğretim üyelerine patent başvurularında ve süreçlerinde destek olmak üzere Teknoloji Transfer Ofisi kurulması kararlaştırıldı ve ODTÜ Teknoparkı bünyesinde bu tür bir merkez kuruldu. Bu merkeze geçtiğimiz 3 yılda 24 başvuru yapılmış. Son altı ayda bu sayı 32 ye yükselmiş. Yani maya tutmuş gibi görünüyor. Tüm bu gelişmelerde tuzu biberi olan bir kişi olarak her patent başvurusu sanki bana aitmiş gibi mutlu oluyorum. Yıl Ürün ticarileşme aşamasında Tüm bu aşamalardan sonra ortaya çıkan, akut ve kronik yaraların ve ileri yanıkların tedavisinde oldukça başarılı sonuçlar veren ve Biyoaktif yara ve yanık örtüsü olarak lanse edilen ürün basın ve yayın kuruluşlarının da ilgisini çekip, ürünle ilgili haberler bazı gazete ve televizyonlarda yer alınca Prof. Hasırcı yı yüzlerce hasta ve hasta yakını aramış. Hatta birçoğu ofisine gelip, üründen edinmek istemişler. Ancak ürünün ticarileşmesi sürecinin esas aktörü olan sanayicilerden beklenen ilgiyi görememişler. Gelinen son noktayı Nesrin Hasırcı şöyle özetliyor; Sanayici, medikal malzemeyi sorunlu ürün olarak görüyor. Sağlık Bakanlığı ile uğraşmak çok zahmetli diye önyargıları var. Sonuçta, bir firma ile lisanslama görüşmelerimiz olumlu sonuçlandı. Ürünün Marka Tescili yapıldı. Piyasaya sürmek için son aşama olan ürün uygunluk ve onay çalışmaları sürüyor. Ardından, umuyoruz ki ürün ihtiyaç sahipleri ile buluşabilecek. Uzun, çetrefilli ama çok zevkli bir yolculuk yılında başlanan bu yolculuk 2010 yılında tam da sonuçlanmamış. Prof. Dr. Nesrin Hasırcı bu süreçte 130 dan fazla bilimsel makale yazmış, 30 yüksek lisans ve 15 doktora öğrencisi yetiştirmiş, pek çok Ulusal ve Uluslararası projelerde rol almış. Diğer yandan, enerjisinin bir kısmını da, araştırmacıların buluşlarını patentlemesi konusunda bilinçlenmesi için harcamış ve Türkiye de de fikirden ürüne giden bilimsel araştırmaların gelişmiş ülkelerdeki gibi ülke ekonomisine ve dünyadaki gelişmelere katkı sağlayacak şekilde bir sisteme kavuşması için çaba göstermiş. Öğretim üyelerinin; öğrencilere lisans diploması verene kadar çok iyi bir eğitimci, yüksek lisans ve doktora dereceleri verene kadar da çok iyi bir araştırmacı örneği olmaları gerektiğini belirten Prof. Hasırcı 20 yılı aşan bu öyküyü şöyle özetliyor; Düşünceden araştırmaya, araştırmadan projeye, projeden deneye, deneyden veriye, veriden sonuca, sonuçtan patente, patentten ürüne giden uzun, çetrefilli, yorucu, zaman zaman bıktırıcı; Ama her şeye rağmen çok zevkli bir yolculuktu...

9 BAŞARI ÖYKÜLERİ ÇANAKCILAR SERAMİK A.Ş. 22 ESTAŞ EKSANTRİK SAN. VE TİC. A.Ş 26 FERKAN YEDEK PARÇA VE MAKİNE SAN. TİC. A.Ş. 30 KAREL A.Ş. 34 KAZLI ÇEŞME A.Ş. 38 KONALTAŞ LTD. ŞTİ. 42 MATRİKS 46 NANOBİZ 50 OK KARDEŞLER A.Ş. 54 PRESSAN A.Ş. 58 SAFKAR EGE SOĞTMACILIK A.Ş. 62 SEZER KARDEŞLER A.Ş. 66 TELEMETRİ 70 TİLDA A.Ş AKG YALITIM VE İNŞAAT MALZEMELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. 80 ALFA HİDROLİK A.Ş 84 BATEL ELEKTROMEKANİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 88 BIOANALYSE LTD. ŞTİ. 92 DİRİNLER MAKİNA SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 96 DOĞAL KİMYEVİ MADDELER VE ZİRAİ İLAÇLAR SAN. VE TİC. A.Ş. 100 NEVOTEK BİLİŞİM SES VE İLETİŞİM SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. 104 PALANCI GIDA TEK. AR. GE. TİC. A.Ş. 108 SENKRON MAKİNA VE SANAYİ TİCARET İHRACAT İTHALAT LTD. ŞTİ. 112 TEKNİK KİMYA A.Ş. 116 ÜNİMETAL A.Ş BİZİTEK BİLGİSAYAR YAZILIM VE İNTERNET TEKNOLOJİLERİ A.Ş. 126 ÇAMLI YEM BESİCİLİK SAN.TİC.A.Ş. 130 ECE BANYO GEREÇLERİ SAN.TİC.A.Ş. 134 EGE ENDÜSTRİ VE TİC.A.Ş. 138 ERMAKSAN MAKİNE LTD.ŞTİ. 142 EZGİ GIDA TURİZM TIBBİ ÜRN.PAZ.İML.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 146 EZİCİ YAĞ SAN. BİODİZEL VE ENERJİ ÜRETİMİ PAZ. LAB. HİZM. A.Ş. 150 KARDEŞ ELEKTRİK SAN. VE TİC. A.Ş. 154 NUH ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. 158 ONAT PROFİL VE ALAŞIM SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 162 ORGANİK KİMYA SAN.TİC.A.Ş. 166 SAVRONİK ELEKTRONİK SAN.VE TİC.A.Ş. 170 SİSTEM TEKNİK ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK SİSTEMLER SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ ANADOLU TIP TEKNOLOJİLERİ A.Ş. 180 BETA ZİRAAT VE TİCARET A.Ş. 184 BİRCOM 188 BİRİM MAKİNE 192 BTM BİTÜMLÜ TECRİT MADDELERİ SAN.TİC. A.Ş. 196 DEFNE BİLGİ İŞLEM ÜRÜNLERİ 200 DENET CİVATA SANAYİ A.Ş. 204 DİTAŞ DOĞAN YEDEK PARÇA İMALAT VE TEKNİK A.Ş. 208 EMA GROUP 212 GOLDAŞ A.Ş. 216 MEGATEK MÜHENDİSLİK SAN.TİC. A.Ş. 220 NETCAD YAZILIM 224 PROVET VETERİNER ÜRÜNLERİ 228 SETAŞ KİMYA A.Ş. 232 VERİPARK YAZILIM

10 2010

11 18 19 Çanakcılar Seramik A.Ş Tuğla kiremit ocağı ile ilk üretime başlama 1948 Bölgedeki ilk kum çakıldan briket üretimi 1954 Mozaikten su deposu ve soba altı üretimi 1960 Mozaik tuvalet taşları ve lavaboların üretimine başlanması 1970 Polyester kaplı hela taşı ve lavabo üretimi 1979 Vitrifiye seramiğe geçiş 1987 Yeni fabrikada üretime başlanması 1998 Kapalı işletme alanının m² ye çıkartılması 2006 Devrek Çaydeğirmeni Beldesinde yeni mobilya üretim tesislerinin açılması 2009 Creavit in Kendi Dalında En Çok Güvenilen Marka seçilerek Tüketici 2009 Kalite Ödülü nü alması 2010 Sektörde ilk firma olarak ISO Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi nin alınması Çanakcılar Seramik, 1941 yılında tuğla kiremit ocağı ile başlayan, 1960 yılında ise ilk beton tuvalet taşı imalatı ve ardından 1970 de boyalıtaş tabir edilen tuvalet taşları ile devam eden imalatlarının ardından 1979 yılında vitrifiye seramik ürünlere geçmiş. Hemen bir yıl sonra Zonguldak Gökçebey de küçük bir atölye olarak ilk fabrikasyon üretimine başlamış li yılların ilk yarısında üretiminin yaklaşık yarısını ihraç eder hale gelmiş ve bugün ihracat yaptığı ülke sayısı 50 yi aşmış. Kuruluş; Kalite Yönetimi, Çevre Yönetimi, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi, Müşteri Memnuniyeti Yönetimi Sistemleri Sertifikaları ve TSE ürün uygunluk belgeleri yanında ihracat yaptığı bir çok ülkenin de ürün uygunluk belgelerine sahip olmuş yılında Şirketin kurucuları olan Mehmet ve Mithat Çanakcı Kardeşlere TBMM Üstün Hizmet ödülü verilmiş. Aynı yıl içinde bir sosyal sorumluluk projesi olarak hayata geçirilen Gökçebey Mithat-Mehmet Çanakcı Meslek Yüksek Okulu eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlamış. Yine 2007 yılı içinde Doxa Markalı ofis mobilyaları üretimine başlanmış. Bugün, Çanakcılar Şirketler Grubu m 2 lik açık alan üzerine kurulu m 2 lik merkez fabrikası ile Türkiye nin önemli seramik sağlık gereçleri üretici firmalarından biri olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Aynı bakıp farklı görmek Çanakcılar Seramik Yönetim Kurulu Üyesi Sezai Çanakcı sürdürülebilir bir marka yaratmanın gerisinde kurumsallık, kalite ve güven bulunması gerektiğini ve kendi markaları olan Creavit de de bu unsurları yaratmak için büyük çabalar gösterdiklerini belirtiyor ve bu süreci şöyle özetliyor; Creavit olarak, ulaştığımız marka gücünün arkasında Çanakcılar ın sağladığı kurumsallık ve üretimde sağladığımız kalite anlayışının önemli desteği vardır. Aldığımız kalite belgeleri ve tüketicilerimize sunduğumuz 12 yıl garantili ürünlerimiz ile bu unsurları kanıtlamış durumdayız. Vitrifiye seramik sağlık gereçleri ve banyo ıslak mekan türevli ürünlerimizi 50 den fazla ülkede pazarlıyoruz. Bu büyüme ivmesinin süreceğine ve dünya pazarlarına olan entegrasyonumuzun artarak devam edeceğine inanıyoruz.

12 20 21 İleriye dönük düşündüklerini belirten Sezai Çanakcı, ürünlerinin her birinin uzun ömürlü, dayanıklı, fonksiyonel, estetik ve çevreye duyarlı olmasına dikkat ettiklerini, bu nedenle, üretim sürecinde ve pazarlama aşamasında müşteri memnuniyetini ön planda tutan bir sistem izlediklerini vurguluyor ve bu kapsamda yarattıkları marka ile tüketicilere kendi dünyalarını kurabilecekleri hissini vermeyi hedeflediklerini şöyle anlatıyor; Vitrifiye seramik sağlık gereçleri, banyo mobilyaları, aksesuarları ve armatürlerini içeren ıslak mekan çözümlemelerine yeni değerler ve farklı bir bakış açısı kazandırmayı amaçlayan Creavit, Benim dünyam dedirtebilecek tasarımlara imza atıyor. Tüketicinin hayalindeki dünyayı yaratmak için her bir tasarıma farklı bir bakış açısıyla yaklaşarak özgünlük kazandırıyor. Ayrıca, her ürüne hayatı kolaylaştıracak ince detaylar ekleyerek fonksiyonel ve aynı zamanda estetik ürünleri müşterileriyle buluşturuyor. İşte bu yüzden; aynı bakıyoruz, farklı görüyoruz diyenleri Creavit dünyasına bekliyoruz. Sosyal sorumluluk projeleri Sezai Çanakcı, sosyal sorumluluk projelerine çok önem verdiklerini belirtiyor ve bu konuda yaptıkları önemli bir Ar-Ge çalışmasını şöyle aktarıyor; Son yıllarda daha da belirginleşen dünya su tüketimindeki yükseliş ve bunun yarattığı olumsuz etkileri azaltmak adına Creavit, yeni ürünler de geliştiriyor. Bunların ilki 4 litrelik tasarruflu bir kapasite ile çalışan rezervuar ve klozettir. Tam yıkama gerçekleştiren bu ürün daha az su harcayan, gelecek odaklı ve duyarlı bir üründür. Sadece üretim aşamasındaki çevreci uygulamalarla yetinmediklerini, bulundukları yöre için önemli projeleri de hayata geçirdiklerini belirten Sezai Çanakcı bu kapsamda şu örnekleri veriyor; Creavit, Gökçebey merkez tesislerindeki m 2 lik açık işletme alanındaki m 2 lik alanı 70 farklı türden yaklaşık hayvanın yaşadığı ve bakımlarının yapıldığı Hayvanat Bahçesi ve Botanik Alanı olarak kullanmaktadır. Doğa ve hayvan sevgisini pekiştirmeyi amaçlayan bu özel alan tüm ziyaretçilere açık olup, doğa ve hayvan sevgisini nesilden nesile aktarmayı amaçlıyor. Ayrıca, şirket olarak uyguladığımız çevre ve kalite yönetimi politikalarının yanında eğitim alanında da yatırımlar yapmaya devam ediyoruz. Son olarak 2007 yılında çok büyük ekonomik katkılarla açılmasına katkı sağladığımız ve adına kurucularımızın isminin verildiği Meslek Yüksek Okulu, Türkiye nin geleceği adına yeni değerler yetiştiriyor. Creavit in sosyal sorumluluk projelerinden bir diğeri de merkez tesisleri içinde bulunan ve kapalı alanı 1000 m 2 lik Arkeoloji ve Etnografya Müzesi olmuş. Tarih ve kültür bilincini aşılamayı amaçlayan bu projeyle kuruluş, geçmişle geleceği kucaklaştırmayı amaçlamış. Yıllardır bacadan attığımız enerjiyi artık geri kazanıyoruz Sezai Çanakcı, yeni ürün tasarım ve geliştirme çalışmaları yanında proses verimliliği ve çevresel etkileri de dikkate alan projelerin de gündemlerinde olduğunu belirtiyor ve bu kapsamda TTGV nin ilgili destek programından yararlanarak gerçekleştirdikleri Enerji Verimliliği Projesi sonucu kazanımlarını şöyle dile getiriyor; Türkiye de ilk olarak tünel fırın atık baca gazlarındaki enerjiyi geri kazandık. 1 yılı geri ödemesiz toplam 4 yıl vadeli bu destek kredisi ile bacadan atılan gazların içindeki enerji, eşanjör düzenekleri ve tam otomatik kontrol sistemleri ile prosese geri kazandırılmıştır. Geri kazandığımız enerjinin tasarrufu ile tüm proje maliyetleri 2 yıl gibi kısa bir süreçte amorti edilebilecektir. Böylece hem şirketimize mali destek, hem de ülkemize kaynak tasarrufu sağlanmıştır. Bu sistemle tünel fırın egzoz bacasından atılan 150 C üzerindeki sıcak atık gazın, özel dizayn edilmiş eşanjör düzenekleri ile enerjisinin temiz havaya transferi sağlanmış, böylece yaklaşık aynı kapasitede, C sıcaklıkta temiz ve sıcak hava elde edilmiştir. Bu sıcak hava da seramik üretim prosesinin en önemli giderlerinden birini oluşturan şekillendirme bölümünde kullanılmaya başlanmıştır. Daha önce doğal gaz yakılarak elde edilen sıcak hava yerine bu havanın kullanılması ile önemli bir enerji tasarrufu sağlanmıştır. Sistemin çalışması tam otomatik olarak takip ve kontrol edildiği için prosesteki üretim verimliliğinin de bu durumdan olumlu etkilendiğini gözlemlemiş durumdayız. Sezai Çanakcı, Ülke olarak elimizdeki mevcut kaynakları artık tam ve verimli kullanmak zorunda olduğumuzu vurguluyor ve 2009 yılındaki ekonomik krizin şirkete bu açıdan farklı ve geniş görüş açıları kazandırdığını, bu yönüyle kriz dönemini olumlu değerlendirdiklerini belirtiyor. Gelecekte artık verimli ve tasarruflu üretim yapanların ayakta kalabileceğinin altını çizen Sezai Çanakcı, Enerji Verimliliği Projesi nin sektör açısından da önem taşıdığını, sektörde en önemli gider kalemlerinden birisi olan enerjinin bu şekilde tasarruf edilerek geri kazanılmasının, iyi uygulama örneği olarak da ayrıca önem taşıdığına inandıklarını aktarıyor. Proje sürecinde, Yönetim Kurulu Başkanı ve diğer Yönetim Kurulu Üyelerinin de büyük desteği olmuş ve üst yönetimin bu desteğiyle yeni proje fikirlerinin gündeme gelmesi hız kazanmış. Creavit olarak seramik sağlık gereçleri ve banyo ürünleri üretiminde 500, Doxa ofis mobilyaları üretiminde 200 kişiye istihdam sağladıklarını, bütün olumsuzluklara rağmen üretim ve pazarlama potansiyellerini artırma çabalarının sürdüğünü ve gelecekten çok daha umutlu olduklarını belirten Sezai Çanakcı, kalkınmanın ancak üretim güçlerinin artırılması ile sağlanabileceğini vurguluyor ve küresel rekabet için yapılması gerekenleri şöyle aktarıyor; Ülkemizdeki asıl sorun nicelik değil niteliktir. Dünyaya uyum sağlamak ve kürsel rekabette var olabilmek ancak evrensel değerlerin yakalanması ve uygulanması ile mümkün olabilir. Bu kapsamda ürettiğiniz ürüne ve özellikle ihracat pazarlarınıza ilişkin iş kolunuzda geçerli sertifikaların alınması ve uluslararası standartlara göre üretim yapılması önemlidir. Uluslararası fuar organizasyonları ile yeni kapıların açılma şansı yanında yeni ufukların açılması, vizyonların gelişmesi de mümkündür. Şirketlerin ar-ge, ürün geliştirme ve pazarlama faaliyetlerini iyi koordine etmeleri ülkelerin kalkınma yolundaki adımlarını kolaylaştıracaktır. Hepimizin ülkemiz için daha çok üretmesi, düşünmesi, çalışması gerektiğine inanıyorum.

13 22 23 Estaş Eksantrik San. ve Tic. A.Ş ESTAŞ ın kuruluşu 1980 Orijinal üreticilere ilk eksantrik mili üretimi 1991 Döküm Fabrikasının açılışı 1997 İlk Kalite Belgesinin alınması 2000 ESTAŞ Pazarlama AŞ nin kuruluşu 2001 Sivas OSB deki yeni tesislere taşınma 2004 Desteklenmiş ilk Ar-ge çalışması 2006 Orijinal üreticiye ilk yakıt pompa millerinin üretimi ESTAŞ A.Ş 1977 yılında otomotiv motorları için eksantrik mili üretmek amacı ile kurulmuş. Bugün Sivas Organize Sanayi Bölgesi nde m 2 si kapalı olmak üzere m 2 alandaki tesislerinde tek vardiyada yıllık adet üretim kapasitesine ulaşmış. Fabrika sahasında dökümhane, talaşlı imalat, ısıl işlem tesisleri ile ürün test ve kontrol üniteleri mevcut. Çok farklı eksantrik millerinin ağırlıkla gri, chill veya küresel grafitli dökme demir malzemelerden, bir kısmının ise çelik dövme malzemelerden üretildiği belirtiliyor. Mevcut durumda 16 otomotiv üreticisine orijinal parça olarak, pek çok müşteriye de performans eksantrik milleri şeklinde üretim gerçekleştirildiği ve Türkiye deki OEM ve yedek parça firmaları yanında 36 farklı ülkedeki OEM ve yedek parça firmalarına da eksantrik mili sağlandığı bildiriliyor. Krizi fırsata çevirmek 1974 de zaten döviz darboğazında olan Türkiye ye Kıbrıs çıkarması nedeniyle uygulanan ambargo sırasında nakliyecilerin yoğun kullandığı İngiliz Thames ve ABD menşeli Ford D-750 kamyonlarının sık bozulan eksantrik millerinin ithalatı da kesilir. Aile geleneği olan ticaret yapmak yerine Sivas Cer Atelyesi Çıraklık Okulu na gitmeyi tercih ederek tornacılığı seçen Halis Vermezoğlu, askerlik sonrası D.D.Y dan aldığı kullanılmış torna tezgahı için geliştirdiği mekanik kopya sistemi ile orijinali sfero dökme demirden yapılan bu kamyonların bozuk eksantrik millerini çelik malzemeden işleyerek duran araçları yürütmeyi başarır. Bu amaçla özel makina ve aparatlar da geliştirir. İşler giderek artmaya başlayınca ortak aramaya başlar ve o sıralarda Almanya da işçi olarak bulunan Esat Özkan, Abdullah Döner ve Mehmet Emin Koçyiğit ile birlikte 1977 de ESTAŞ ı kurarlar. Başta ana kurucu Halis Vermezoğlu olmak üzere, ortakların bazıları şirkette üretimde çalışırlar ancak idareyi profesyonellere devrederler ve Yönetime hiç karışmazlar. Halis Vermezoğlu nun ölümünden sonra da bu gelenek devam eder. Günümüze kadar ESTAŞ da 1500 kadar farklı eksantrik mili üretildiği belirtilmektedir. Sivas a moral veren işletme Genel Müdür İsmail Timuçin ESTAŞ ın Sivas için önemini ve şehirle bağlarını şöyle anlatıyor; Bu tesis Sivas a moral veren ve yeni yatırımlar için cesaretlendiren örnek bir işletme haline geldi. Şehrin yöneticileri yabancı yatırımcıları ikna etmek için önce ESTAŞ a getirirler, tesisimizin yeteneklerini ve yapabileceklerini gösterirler. Bu sayede yatırım yapanlar oldu. ESTAŞ Sivas için, Sivas ta bizim için çok önemlidir. Şehirle ilgili pek çok sosyal projede yer aldık. Çıraklık Eğitim Merkezi ne özel bir destek sağlarız. Üniversite ile ortak projeler yaparız. Sadece üniversiteden değil ilçelerin ilk öğretim okullarından ve liselerinden bile sürekli fabrikaya geziler düzenlenir. Personelimizin kültürel ve teknik gelişmesine de önem vermekteyiz. Bu amaçla onlara aileleri ile birlikte tiyatro ve diğer etkinlikler için ücretsiz biletler sağlıyoruz. İngilizce ve Bilgisayar kurslarına gitmelerini teşvik ediyoruz ve isteyen personelimize finansal destek vererek bilgisayar sahibi olmalarına katkıda bulunuyoruz. Bu imkandan yararlananların sayısı giderek artıyor. Yemekhanede oldukça zengin kütüphanesi olan bir okuma salonumuz mevcut.

14 24 25 İnsana yatırım çok önemli. Gençlere fırsat verilmeli. Ülkemizde çok sayıda diplomalı gencimiz işsiz durumdadır. Elimizden geldiği kadar istihdam sağlamaya ve personelimizi her bakımdan geliştirmeye çalışıyoruz. Bunu şehrimize bir borç olarak görüyoruz. Her bakımdan Sivas la aramızda özel bir bağ olduğuna inanıyoruz. Hedef: Dünya ölçeğinde yetkinliğini kabul ettirmek İsmail Timuçin ana hedeflerinin eksantrik milleri konusunda dünya ölçeğinde yetkinliği bilinen bir firma konumuna gelmek olduğunu belirtiyor ve bunu başarmak için gerekli birikim ve altyapılara büyük ölçüde sahip olduklarını tarihsel bir kurguyla şöyle anlatıyor; Şirketin gelişim öyküsüne baktığımızda ilk olarak piyasaya yedek parça sağlandığı görülür. Ardından yurtiçi ana sanayi firmalarına traktör ve kamyonlar için eksantrik milleri üretmeye başlandı. Daha sonra yurtdışına açıldık. Ve sonra performans milleri olarak adlandırılan araçların mevcut kapasitelerinin üstlerine çıkmalarını sağlayan özel miller üretmeye başladık. Geldiğimiz noktada bir çok motor üreticisi ile yeni motor tasarımları aşamasında uygun eksantrik üretimi için tasarım, pilot üretim, uygunluk testleri vb. her aşamada birlikte çalışıyoruz. Tüm bu çalışmaları yapabilecek kapasiteye ulaştık. Ürün geliştirme bölümümüz yeni ürünler üzerine çalışır. Ürüne özel makinalar geliştirebiliyoruz. Böylece çok pahalı makinalar almak yerine ikinci el makinaları alıp onlara isteklerimize göre üstün özellikler kazandırabilme yeteneğimiz oluştu. Her aşamadaki uygunluk testleri için de çok kapsamlı bir laboratuvar altyapımız var. İsmail Timuçin Türkiye nin ilk eksantrik mili üreticisi olan ESTAŞ ın sadece bu konu üzerine yoğunlaşmasının hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştıracağını belirterek geldikleri noktada otomobilden otobüse, traktörden lokomotife, kamyonetten kamyona ve askeri tanklardan deniz araçlarına kadar her türlü motor ve motorlu araç için eksantrik mili üretebilmeyi başardıklarını vurguluyor. Üretimin özüne inmeden o alanda teknoloji geliştirilemez Talaşlı İmalat Fabrikası Sorumlusu Yüksel Erturhan da çok çeşitli eksantrik millerinin tasarımından seri üretimine kadar bütün prosesleri yapabilmelerinin bu alanda uzmanlaşmalarında ve müşteri beklentilerinin karşılanmasında en önemli avantajları olduğunu şu örnekle açıklıyor; Scania ve Caterpillar firmaları ile yaptığımız ortak çalışmalarla tasarladığımız ve ürettiğimiz bazı millerin ısıl işlemlerini bir dönem dışarı yaptırmıştık. Sonuçlar müşteri beklentilerini karşılayamadı ve büyük bedeller ödedik. Bu firmalar için ısıl işlemleri de kendi bünyemizde yapmaya karar verdik, özel ısıl işlem fırınları aldık ve belirttiğimiz firmalardan getirdiğimiz danışmanlarla bu sürece de hakim olduk. Bir konuda uzmanlaşmak için o alanda en derine inmek gerekiyor. Bize gelen stajyerler atölyelerde çalışmak istemiyor. İşin özüne inmeden öğrenmek istiyorlar. Oysa bu mümkün değil ve bu konuda esas görevin eğitim kurumlarına ve tabii üniversitelere düştüğüne inanıyorum. Hız ve fiyat optimizasyonu ile ürün çeşitliliği büyük avantaj Yüksel Erturhan rekabet için ürün çeşitliliği yanında yeterince hızlı olunması ve en uygun fiyatla kalitenin sunulması gerektiğinin altını şu sözlerle çiziyor; kurucumuz Halis Vermezoğlu Dur emmi ben tüfeğimi doldurayım diyemezsin. Onun için hep hazır olmalısın derdi. Biz de her bakımdan hazır olmaya çalışıyoruz ve böylece rakiplerimizden önde olduğumuzu düşünüyoruz. Altyapı yetkinliğimiz üretim çeşitliliği için önemli avantajlar sağlıyor. Ama en önemli gücümüz çalışanlarımız. ESTAŞ da eleman sirkülasyonu çok azdır. Bu da şirketin bilgi birikiminin sürekli artmasını sağlıyor ve bu artan nitelik işe olumlu yansıyor. Üst yönetim de tüm süreçlerin içinde bulunduğu ve her konuda destek olduğu için karar alma süreçlerimiz çok hızlı. Bu sayede her biri ayrı Ar-Ge projesi olarak değerlendirilebilecek her yeni eksantrik mili siparişinde üretim süreçlerini başarıyla yönetebiliyoruz. ESTAŞ ı Sivas ın milli serveti olarak görüyoruz Yüksel Erturhan tüm şirket personelinin ESTAŞ a şehrin milli serveti olarak baktığını belirterek kendilerini şirketin sahipleri olarak gördüklerini ve bunun da motivasyonlarını artırdığını söylüyor. Bu motivasyonla firmanın geleceğinde çok etkili olacağını düşündükleri önemli Ar-Ge projelerine soyunduklarını belirtiyor. TTGV ve TÜBİTAK-TEYDEB ten de destek aldıkları ilk kapsamlı Ar-Ge projeleri olan Montajlı Kam Mili projesinin başarıyla sonuçlanmasının ardından bu proje sonuçları için yurtdışından önemli bir ana otomotiv firması ile görüşmelerin sürdüğünü, gerçekleşirse oldukça büyük sayılarda seri üretimin gerçekleşeceğini açıklıyor. Ar-Ge desteği aldıkları ikinci projeleri olan Kam Milinin Mikroyapı İyileştirilmesi çalışmaları için de kendi bünyelerinde bir çok ekipman geliştirmişler ve proje çıktıları dolayısıyla yeni işler almışlar ve önemli bir sıçrama sağlanmış. Projelerdeki TTGV izleyicilerinden de epey yararlanmışlar ve destek görmüşler. Destekler firmaları Ar-Ge ye yönlendiriyor Yatırım Teşvik Bölüm Sorumlusu Abidin Özkan da Ar- Ge desteklerinin firmalar için birçok yarar sağladığını belirterek, gördükleri yararları şöyle sıralıyor; Destekler firmaları Ar-Ge ye yöneltiyor. Faydaları görüldükçe Ar-Ge kurumsallaşıyor. Bu da firmaları teknolojik ilerlemeye yönlendiriyor. Kuruluşların teknolojik gecikmeye tahammülleri olmadığı gözönüne alındığında bu gelişimin değeri daha da iyi anlaşılmaktadır. Ar-ge Desteği veren kurum ve kuruluşların firmalarda aradığı Ar-Ge prosedürlerinde de önemli gelişmeler sağlanmaktadır. Bu gelişmeler doğrultusunda biz Estaş A.Ş. olarak ayrı bir Ar-Ge bölümü oluşturma yolunda ilerlemekteyiz. Ayrıca bu desteklerle kurduğumuz altyapıların da gelişmede önemi büyük. Bu altyapıları gören ana üretici firmaların bizimle ilişkileri daha farklı oluyor. Son olarak bizi denetlemeye gelen bir ana üretici firma yetkilileri, bu altyapıları görünce hızlı bir şekilde onay verdiler. Abidin Özkan devlet destekleri kapsamında prototip sonrası ticarileşme desteğinin ESTAŞ ve benzeri firmalar için çok gerekli olduğunu belirtiyor ve bu tür destekler sağlanmasıyla daha hızlı ataklar yapmalarının mümkün olacağını vurguluyor. Ayrıca devlet teşviklerinde bölgelere göre farklı destek oranları uygulamasında olduğu gibi Ar-ge çalışmalarını destekleyen kurumların da bölgelere göre farklı destek oran uygulaması gibi bir düzenleme yapmaları durumunda, sanayisi az gelişmiş bölgelerdeki şirketlerin Ar-ge yapmaları konusundaki duyarlılıklarının ve Ar-ge bilincinin daha da artabileceğini belirtiyor.

15 26 27 Ferkan Yedek Parça ve Makine San. Tic. A.Ş Kuruluş 1986 İlk Laboratuvar yatırımı 1988 Üretimin 1000 m 2 lik alana taşınması T enjeksiyon presiyle birlikte enjeksiyon kalıplama sürecinin başlatılması 1997 Arçelik tarafından bulaşık makinesi pompa keçesi için Yerlileştirme Ödülü nün verilmesi 2000 Üretimin 6500 m 2 lik alana taşınması 2004 Üretimin modernleştirilmesi kapsamında klasik kompresyon sisteminin yerine vakum kompresyon hatlarının kurulması ve karışımhanedeki yeni üretim hattıyla kapasitenin arttırılması 2005 Kelebek vana üretimi 2006 Bosch Fren Sistemleri nin küresel tedarikçisi konumuna gelinmesi m 2 lik işletme ve yönetim binasının inşaatına başlanması Ferkan Yedek Parça ve Makine San. Tic. A.Ş., 1985 yılında Ünal Özkan tarafından Bursa da 435 m 2 lik bir atölyede kurulmuş. Kurulduğu yıldan bu yana da otomotiv ve beyaz eşya sektörüne kalıplanmış lastik parça imalatı yapıyor. Bir atölye ile ve birkaç kişi ile başlayan üretim, şu anda m 2 lik kapalı alanda ve 120 çalışanla devam ediyor. Üretimin %70 inin Brezilya, Japonya, Almanya, Fransa, Güney Afrika, Malezya, İran ve İspanya ya ihraç edildiği belirtiliyor. Ayrıca, Bosch Fren Sistemleri nin Türkiye deki tek, dünyadaki 7 küresel lastik tedarikçisinden biri konumuna gelindiği vurgulanıyor. Şans Hazırlıklı İnsanlara Güler Ferkan A.Ş. nin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Özkan, 1959 yılında ve 16 yaşındayken freze operatörü olarak Ankara da Makine Kimya Endüstrisi Kurumu nda çalışmaya başlamış. Gündüzleri çalışıp akşamları Yüksek Tekniker ve Makine Mühendisliği eğitimi almış yılında Makine Kimya Endüstrisi Kurumu ndan Etüt Planlama Baş Mühendisi olarak ayrılmış ve 10 yıl özel bir kuruluşta Mühendislik Şube Müdürlüğü yaptıktan sonra Ferkan A.Ş. yi kurmuş. Şansın hazırlıklı insanlara güldüğünü söyleyen Ünal Özkan, çocuklarının lastik üretiminde kritik alanlar olan kimya mühendisliği ve makina mühendisliğini meslek olarak seçmelerini arzulamış ve bu yönde tercih yapmaları için onları ilkokul yıllarından itibaren yönlendirmiş. Bu arzusunun çocuklarının gayretiyle gerçek olduğunu belirten Ünal Özkan; mutlak sıfır noktasından başladığı iş hayatına çocuklarıyla beraber devam etmekten büyük mutluluk duyduğunu söylüyor.

16 28 29 Artan Müşteri Beklentilerini Yüksek Teknoloji ile Karşıladık Ünal Özkan; Günümüzün artan müşteri beklentilerini karşılamak amacıyla kendi alanlarındaki en yüksek teknolojiyi kullanarak küresel kalitede lastik parça üretmeyi hedeflediklerini belirtiyor. Şirket, küresel bir kalite eşiğine sahip olduğunu göstermek amacıyla ISO TS ve ISO belgelerini almış Yılı İtibariyle Toplam Euro luk Ar-Ge Laboratuvarı Yatırımı Yaptık Sızdırmazlık elemanları, bağlantı hortumları, körük, gromet ve mekanik keçeler üreten Ferkan, Ar-Ge Laboratuvarı için yaptığı Euro luk yatırımı, 2010 yılı içerisinde ekleyeceği ölçüm aletleriyle 1 milyon Euro ya çıkarmayı hedefliyor. Ferkan ın, Polikan Mühendislik ve Valfkan olmak üzere iki kardeş firması bulunduğunu belirten Ünal Özkan, Polikan ın sektördeki diğer firmalara mühendislik ve Ar-Ge desteği verdiğini ve Valfkan ın da tesisat sektörü için endüstriyel kelebek vana imalatı yaptığını ifade ediyor. Yaptığını Kontrol Edemiyorsan, Yapacağına Karar Veremezsin Şirketin, lastikteki kanserojen madde olan PAH oranını sıfıra indiren Türkiye deki ilk firmalardan biri olduğunu ifade eden Ünal Özkan, Ar-Ge yaklaşımında her zaman Yaptığını kontrol edemiyorsan, yapacağına karar veremezsin felsefesini göz önünde bulundurduklarını ve bu sebeple lastik parçalara ait her türlü mekanik ve termal analizleri kendi bünyelerinde de yer alan Ar-Ge laboratuvarında gerçekleştirdiklerini belirtiyor. Firmanın Ar-Ge ye vermiş olduğu önemin, alınan ödüllerle de tescillendiği belirtiliyor. İstanbul Ticaret Odası nın düzenlediği 2008 yılı Başarılı Kobi Yarışması nda Ar-Ge ve Teknoloji Ödülü nü Ferkan almış. Ayrıca, Arçelik e yaptığı pompa sızdırmazlık keçesi ile Almanya dan ithalatı engellemesi sebebiyle Arçelik Bulaşık Makinesi tarafından Yerlileştirme Ödülü ne layık görülmüş. Bizim İçin Tutar Önemli Değil, Onaylanmak Önemliydi Ünal Özkan, kuruluşun, TTGV tarafından desteklenen Rot-Rotil Kolları İçin Düşük Sürtünmeli Sızdırmazlık Toz Lastik Geliştirilmesi ve Üretiminin Standardizasyonu projesiyle ilgili olarak, bu desteğe başvurmalarındaki amaçlarının projeyi daha uygun maliyetle tamamlamak olmadığını ifade ediyor. Proje değerlendirme sürecinde, üniversitelerden gelen, konularında uzman akademisyenler tarafından onaylanmanın büyük bir gurur kaynağı olduğunu vurguluyor ve TÜBİ- TAK ve TTGV tarafından desteklenen projeler sayesinde proje izleme sürecinde de firmaya belirli bir disiplin geldiğinin altını çiziyor. Bu destekler sayesinde firmada Ar-Ge kültürünün de arttığını ekliyor. TÜBİTAK ve TTGV nin Verdiği Destekler Türkiye nin Ar-Ge Gelişimine Olumlu Katkı Sağlıyor TÜBİTAK ve TTGV destekli birçok Ar-Ge projesi gerçekleştirdiklerini belirten Ünal Özkan, bu desteklerin yararlarını şu şekilde özetliyor: TÜBİTAK ve TTGV tarafından verilen bu destekler, Türkiye nin Ar-Ge gelişiminde oldukça önemli roller oynadılar. İşletmelerde Ar-Ge departmanı kurmak, Ar-Ge ye kaynak ayırmak ve bu birimleri yaşatmak özel çaba ve yatırım gerektirmektedir. TÜBİTAK ve TTGV nin sanayi kuruluşlarının araştırma, teknolojik geliştirme ve yenilik faaliyetlerine sağladığı destekler, Türkiye nin Ar-Ge yapılanmasında ve Ar-Ge nin kurumsallaşmasında çok yararlı oldu. Ben bu teşvikleri Türkiye nin zihinsel sermaye yaratması açısından da verimli ve etkili buluyorum. Yenilikçi düşünce, yeni teknolojilere sahip olmak, üretimde verimlilik gibi temel değerler, doğrudan satıştan çok daha önemli olan işletmenin asıl karları ve rekabetçilikteki en önemli kozlarıdır. Başarılı Kriz Yönetimi Ekonomik krizle birlikte gelen otomotiv sektöründeki daralma diğer firmaları etkilemesine rağmen sektörün geneline göre Ferkan A.Ş. yi daha az etkilemiş. Yatırımlarında kendi öz sermayesini kullanan firma, piyasalardaki daralmayı başarılı kriz yönetimiyle aşmış yılında mevcut binasına ek olarak 8500 m 2 lik inşaata başlamış. Ünal Özkan krizlerin de fırsatlar içerdiğini ve bunların değerlendirilmesinin önemini şöyle anlatıyor; Türkiye bu küresel krizden önce de çok krizleri aştı. Bu, bizim diğer dünya ülkelerine oranla kriz yönetimlerinde daha tecrübeli olduğumuzu gösterir. İşler yoğunken yönetimin ve çalışanların işletme miyopluğu söz konusu olur, kriz süreci bunları değerlendirmemiz için bir fırsattır yılının ilk 2 çeyreğinde, sektör ağır darbeler aldı yılı sonu itibariyle sektörde canlanma ve yukarı doğru bir ivme söz konusu oldu. Bu ilerleyiş önümüzdeki dönemlerde devam edecek. Ana otomotiv sektöründen gelen bilgiler, 2008 verilerinin 2012 yılında yakalanacağı yönünde. Kurulduğu zamandan bugüne, her yıl yaklaşık %20 lik bir hızla büyüyen Ferkan A.Ş., yeni projelerle bu büyüme hızını arttırarak istihdam yaratmayı ve ülke ekonomisine katkı sağlamayı hedefliyor.

17 30 31 Karel Karel in kuruluşu ve MS48 model santral üretimine başlanması 1989 Piyasanın ilk mini yazıcısı KY16 nın üretimi KAREL in ihracat şirketi Telekom A.Ş. nin kurulması Ankara - Sincan OSB deki Üretim ve AR-GE Tesislerinin açılması Defne ile telefon pazarına girilmesi ve MS14 santral üretimine başlanması Karel in, uluslararası araştırma kuruluşu Gartner verilerine göre Ortadoğu ve Afrika bölgesinin pazar lideri ve dünyanın en büyük 25 üreticisinden biri olduğunun tescil edilmesi Ernst & Young tarafından düzenlenen ve 100 kadar adayın yarıştığı Dünyada Yılın Girişimcisi Yarışması Türkiye seçmelerinde, Karel`in kurucularının Türkiye finalistleri arasında yer alması Ar-Ge Biriminin Bilkent Üniversitesi ndeki Cyberplaza ya taşınması 2006 Borsada halka açılma ve Recon Araştırma A.Ş. nin yaptığı araştırma sonucuna göre Türkiye nin en değerli PABX markası seçilme, 2010 Yeni nesil Operatör Telefonu, IPV50, DS200-IP modellerin pazara sunulması. Türkiye nin haberleşme elektroniği sektöründeki öncü kuruluşlarından olan KAREL, üç mühendis kardeş tarafından 1986 yılında kurulur. Kuruluş aşamasında, elektronik ile ilgilenen büyük ağabey Sinan Tunaoğlu, pazarda ufak elektronik telefon santralı konusunda bir boşluk olduğunu fark eder ve sistem bunun üzerine inşa edilir. Makine Mühendisi olan ortanca kardeş Serdar Tunaoğlu, en büyük pazar olan İstanbul da dağıtım için bir alt yapı oluşturur, Sinan Tunaoğlu da Ankara da tasarım ve üretim işlerini organize eder. Bu dönemde Amerika Birleşik Devletleri nde telefon santrallerinin temel taşı olan bir teknoloji ile tanışmış olan en küçük kardeş Yaman Tunaoğlu da ekibe katılır. 50 metrekarelik bir büroda 5-6 kişilik bir ekip ile üretime başlanır, rakip sayısının sınırlı ve benzer bir başka ürünün olmaması sonucu kısa sürede hızlı bir büyüme gerçekleşir. Bugün, KAREL in telefon santralinde yüzde 50 lik bir pazar payına sahip olduğu, ufak sistemlerde ise yüzde 70 civarında bir pazar payına ulaştığı belirtilmektedir. Türkiye nin pek çok yerinde Bölge Müdürlükleri de bulunan şirketin ISO 9000 Kalite Sistemi, Ar-Ge süreç odaklı mühendislik faaliyetlerinde dünyada referans model olan CMMI 3 belgesi gibi birçok uygunluk sertifikasına sahip olduğu bildirilmektedir. Fırsatları iyi görmek Yaman Tunaoğlu, ilk kuruluş yıllarında piyasada büyük santrallerin bulunduğunu, gelişmekte olan bir ülke için ise küçük santrallerin yani iç / dış toplam abone sayısı 50 nin altında olan santrallerin pazar açısından doğru bir seçim olduğunu belirtiyor ve kendilerinin bu fırsatı iyi değerlendirdiklerini şöyle açıklıyor; O dönemde rakip olarak sadece NETAŞ vardı. O da büyük firmalarla çalıştığı için yüksek kapasiteli sistemler yapıyordu. Elektromekanik Şef Sekreter çözümleri dışında küçük kuruluşlara hitap eden bir elektronik santral ürünü yoktu. Ufak elektronik telefon santralini Türkiye de ilk biz ürettik. Ayrıca Türkiye de sayısal sistemi de ilk biz uyguladık. Sonraki yıllarda büyük sistemlere geçince de bu tasarımlarımızı kullandık. Küçük çaplı firmalar için tasarladığımız telefon santrali çözümlerimize Türkiye pazarına uygun birtakım özellikler ekledik. Bu pazarda rakiplerimiz; Panasonic, Siemens gibi dünyanın büyük markalarıydı da santrallerimize elektronik sesli posta özelliği kazandırdık. O dönemde bu özellik dünyada çok az sistemde vardı. Tüm bu ek özelliklere rağmen sistemlerimizin maliyetlerini daima düşük tuttuk. Kısa sürede elde edilen başarının altında yatan temel etkenler sanıyorum bunlardı.

18 32 33 Kuruluşundan 1993 e kadar geçen dönemde, firma çok hızlı büyür ve yatırımlar için rahat kaynak yaratabilir. Bu gelişim sonucunda 1993 yılında Ankara Organize Sanayi Bölgesi ndeki, Karel in Kalbi olarak nitelendirilen Üretim Fabrikası açılır. Ar-Ge yi tüm süreçlerle ilişkilendirdik KAREL; ileri teknolojileri özümseyip, yeni ve ucuz teknolojiler geliştirebilme, bunları da pazara sunacak ürün haline getirme konusunda Araştırma - Geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin hayati bir önem taşıdığına inanır. Bu amaçla yeni fabrika ile birlikte kurumsal çapta bir Ar-Ge merkezi de hizmete girer. Yaman Tunaoğlu, Ar-Ge faaliyetlerini kuruluştan itibaren çok fazla önemsediklerini, bu faaliyetleri bir iş süreci olarak değil, tüm şirket süreçlerini ilgilendiren ve kapsayan stratejik bir faaliyet alanı olarak gördüklerini ifade ediyor. Bu vizyonla, 1993 yılında yeni fabrikaya 5 kişilik bir ekiple geçen Ar-Ge Merkezi bugün Bilkent CyberPark ta, 6 sı doktora sahibi 110 mühendis ile çalışmalarını sürdürüyor. Şirket, 1998 yılında TÜBİTAK bünyesindeki o zamanki ismiyle Teknoloji İzleme ve Değerlendirme Başkanlığı (TİDEB) tarafından yürütülen sanayi Ar-Ge desteğiyle tanışır. Yaman Tunaoğlu yeni ürünlerle pazara girmenin her zaman bir risk taşıdığını belirterek, Ar-Ge desteklerinin bu kapsamda önemli bir işlev gördüğünü şu sözlerle vurguluyor; Önemli olan bu riski paylaşmaktır. Bu desteği arkanızda hissederseniz yeni, ilgilenilmemiş alanlara girebilirsiniz çünkü riskiniz azalmış olur. Yeni başlayan firmalar için TÜBİTAK-TEYDEB, TTGV gibi kuruluşların desteği yol yordam göstermesi açısından önemlidir. Çünkü teşvik başvurusu yapabilmek için proje yönetimi, pazar araştırması, gereksinim ve risk yönetimi gibi konularda birtakım ön çalışmalar yapmanız gerekiyor. Ar-Ge ile gelen ödüller KAREL, 1999 yılında Ar-Ge Merkezi nde geliştirilen Ds200 Sayısal Santral Sistemi yle TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD Teknoloji Büyük Ödülü finalisti, yine aynı yıl ilk DECT baz istasyon ürünü Dt04 ile de TESİD Elektronikte Yenilikçilik -Yaratıcılık Yarışması nda büyük firma kategorisinde finalist olur yılında da IP PBX sistemi DS10 ile tekrar TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD Teknoloji Büyük Ödülü finalisti olarak Ar-Ge yetkinliği konusunda başarısını kanıtlar. Küçük elektronik telefon santrali üretimiyle yola çıkan, yüksek cirolara ulaşan ve bilinçli bir şekilde Ar-Ge birimini güçlendiren KAREL, yine Ar-Ge birimindeki çalışmalar sonucu yeni projelere imza atarak sürekli yukarı doğru çıkan bir başarı grafiği yakalar. Ar-Ge Merkezi artık sadece KAREL e değil, ASELSAN, ARÇELİK, AEP (İngiltere) gibi firmalara da tasarım yapar hale gelir. Karel Ar-Ge merkezi ürün geliştirme süreçlerini CMMI seviye-3 ile uyumlu hale getirir ve 2008 yılında alınan sertifika ile proje, risk, gereksinim, değişiklik yönetimi gibi alanlar ve teknik çözüm geliştirmedeki olgunluk seviyesini belgelendirir. Alınan bu belge ile savunma sanayine yapılan projelerde de büyük bir artış yaşandığı belirtilmektedir. Yaman Tunaoğlu krizleri fırsata çevirmeyi bildiklerini ve yeni fırsat alanlarına yöneldiklerini şu sözlerle vurguluyor; Türkiye de ve dünyada yaşanan ekonomik krizlerden hep büyüyerek çıkan KAREL, 2009 yılında Osman Duman ın Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başlamasıyla haberleşme sistemleri geliştirme stratejisindeki yönünü sabit - mobil haberleşme sistemlerinin yakınsamasında ortaya çıkan fırsat alanlarına ve iletişim destekli iş süreçleri geliştirmeye çevirdi. Teknoloji geliştiren firmalar için inovasyon daha da kritiktir KAREL de inovasyon konusunun her zaman çok ciddiyetle ele alındığını belirten Yaman Tunaoğlu na göre KAREL inovatif davranmak zorundadır, çünkü bu teknoloji geliştiren firmalar için hayati bir meseledir. Tunaoğlu inovasyonu beslemek için yaptıklarını da şöyle açıklar; Firmanın ilk yıllarında yeni ürün fikirleri hep Ar-Ge Merkezi nden beklenirdi ve böyle de olurdu. Ama artık günümüz şartlarında Ar-Ge Merkezi kısa sürede, kaliteli ve müşterilerin arzu ettiği özelliklerde ürünler çıkarmaya odaklanmak zorunda. Yeni ürünleri ve ürün yol haritalarını çok dikkatli oluşturmak durumundayız, çünkü bu geleceği şekillendirmek ve kaynaklarımızı buna göre kullanmak anlamına geliyor. Bu amaçla Ar-Ge Merkezi dışında Ürün Yönetimi Direktörlüğü kurduk. KAREL in en büyük sermayesi nitelikli insan gücüdür, dolayısıyla yeni ürün ve inovasyon fikirlerini bütün çalışanlarımızdan toplayabilmek için mekanizmalar oluşturduk. Gelen fikirleri benim başkanlığımda toplanan İnovasyon Kurulu nda inceliyoruz, kabul edilen önerilere cazip ödüller veriyoruz. Önerilerin ürüne dönüşmesi de hemen olmuyor, son yıllarda stage-gate yaklaşımını benimsedik. Ürün önerileri belli kapı sorgulamalarından geçiyor; firmanın mühendislik, satış, pazarlama ve ürün yönetimindeki yöneticileri düzenli olarak bir araya gelerek proje gelişmelerini değerlendiriyor ve bu değerlendirmeler Yönetim Kurulu nun da içinde olduğu Üst Kurul a rapor ediliyor. Gelişmelere göre tamam/devam kararları Üst Kurul tarafından veriliyor. Bu bürokrasiyi arttırır gibi görünse de artık kişinin sorumluluğunu taşıyan bir firmayız, piyasada bizim ürünlerimizi kullanan müşterimiz var; yurt dışında Türki Cumhuriyetlerde, Hindistan, Kuzey Afrika gibi geniş coğrafyalarda ciddi pazar paylarımız var. Ürünler hakkında alacağımız kararlarda ve kaynak kullanımında eş güdümlü olmak ve birtakım stratejik hatalar yapmamak için çok dikkatli davranmak zorundayız. Geleceği planlamak gerekir Yaman Tunaoğlu geleceği öngörerek buna göre adımlar atmaya çalıştıklarını belirterek bu amaçla yaptıklarını şöyle özetliyor; Ülkemizde hala alt yapı sorunları olmasına rağmen internet ve dolayısıyla IP teknolojileri kullanımı son yıllarda katlanarak artıyor. Yakın gelecekte cebimizde taşıdığımız PDA ler ve Akıllı telefonlarla her türlü iletişim ve bilişim ihtiyacımızı halledebilir hale geleceğiz. Bugün bildiğimiz anlamıyla santral diye bir kutu kalmayacak. Bütün iletişim ihtiyacımız internet bulutu içinde karşılanacak. KAREL olarak son yıllarda IP teknolojileri ve tümleşik iletişim platformları üzerine yatırımlarımızı arttırdık. Bu kapsamda Amerika da bir start-up firmasına ortak olduk. Bizim mühendislerimiz Amerika, Romanya ve Hindistan daki mühendislerle birlikte yazılım geliştiriyorlar. Özetle teknolojiyi çok yakından takip ediyor, müşterilerimize en son teknoloji ürünler sunmak için uluslar arası bir takım işbirlikleri de kurarak canla başla çalışıyoruz.

19 34 35 KAZLI ÇEŞME Kazlı Çeşme Deri Ürünleri Ar-Ge Ltd. Şti Kuruluş 2007 İlk TTGV ve TÜBİTAK-TEYDEB destekli Yüksek Performanslı, Hijyenik ve Ekolojik Saraciyelik Deri Üretimi Projesi nin gerçekleştirilmesi 2008 İkinci TTGV ve TÜBİTAK-TEYDEB destekli Saraciyelik Devekuşu Deri Üretim Teknolojisinin Geliştirilmesi ve Görünüm Özelliklerinin Korunması Projesi nin gerçekleştirilmesi 2010 Dr. Bilal Alkoç ile ortalık Tuzla Deri Organize Sanayi Bölgesi nde kurulan Ar-Ge Merkezi ve Laboratuarlarına geçiş Kazlı Çeşme, 2007 yılında Santana Deri ve Saraciye Ürünleri Pazarlama Ltd. Şti. sahibi Kemal Pirci nin önderliğinde, deri sektörüne yönelik Ar-Ge çalışmaları yapmak amacıyla kurulmuş. Şirket deri sanayine yeni teknikler ve teknolojiler kazandırmayı hedeflemiş. Bu misyonla faaliyetlerine başlayan Kazlı Çeşme, çevreci bir bakış açısı ile fonksiyonel ve biyo-uyumlu derilerin üretimine odaklanarak ürün yelpazesini genişletmiş yılında Dr. Bilal Alkoç ile ortaklık yaparak Türk Deri Sanayi ne daha iyi hizmet verebilmek için Tuzla Deri Organize Sanayi Bölgesi nde modern bir Ar-Ge laboratuvarı kurmuş. Kazlı Çeşme için teknoloji üretmek ve özgün çıktıları fikri haklarla korumak esastır Fikri Haklar ve Teknoloji Müdürü Volkan Akın, şirket için sistematik Ar-Ge faaliyetleri sonucu teknoloji geliştirmenin ve geliştirilen teknolojilerdeki özgün sonuçların fikri haklar kapsamında koruma altına alınmasının esas olduğunu belirtiyor ve bu süreci şöyle özetliyor; Varlığımızı sürdürebilmek, rekabet üstünlüğü sağlamak ve lider ola- bilmek için yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve üretim süreçlerine uyarlanması gerekiyor. Bu nedenle Ar-Ge faaliyetlerimizin sonuçlarında fikri haklara konu olabilecek unsurlara patent almak ve bu patentleri de lisanslayarak ticarileştirmek gerektiğine inanıyoruz ve bu yönde çabalarımızı artırıyoruz. Büyümek için bunları göz ardı etmememiz lazım. Ar-Ge çalışmalarımızın sonucunda en yüksek seviyede yani zirvede olmayı hedefliyoruz. Dünyadaki başarılı şirketlerin geçmişine baktığımızda da benzer yolları izleyerek başarıya ulaştıklarını görüyoruz.

20 36 37 Güvenilirliğimiz ve kalitemizin arkasındaki güç yaptığımız bilimsel çalışmalardır Kazlı Çeşme Ege Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi ile pek çok ortak çalışma gerçekleştirmiş. Üniversitelerle yapılan bu işbirliklerinin, pazara sunulmuş ve yakın zamanda sunulması planlanan ürün ve teknolojilerin kalitelerinin ve güvenirliklerinin sağlanmasında önemli katkıları olmuş. Volkan Akın, ürün güvenilirliğinin ve kalitesinin rekabet için vazgeçilmezlerden olduğunu vurguluyor ve bu unsurları sağlamak için bilimsel süreçlerden yararlanmanın gerekliliğini şu şekilde anlatıyor: Ürettiğimiz ürünler ve teknolojilerle ilgili tüm süreçlere hakim olmak önemli ilkelerimizden bir tanesidir. Bu nedenle bütün ürünlerimiz ve sahip olduğumuz teknolojiler için tüketiciye sunulmadan önce ihtiyaç duyulan bütün bilimsel süreçler ve testler uygulanır. Bu aşamalar sonucunda kalite kontrol raporlarından tam puan alan ürünler ve teknolojiler bizim için artık hazırdır. Dolayısıyla güvenilirliğimiz ve kalitemizin arkasında bilimsellik yatmaktadır. Çevreci teknolojiler ve fonksiyonel deriler Kazlı Çeşme nin yapmış olduğu pazar araştırmalarında tüketicilerin kullanım rahatlığı sağlayacak uzun ömürlü fonksiyonel derileri tercih ettikleri tespit edilmiş. Ayrıca, bu ürünlerin temiz teknolojiler kullanılarak üretilmesi ve son ürünün insan sağlığına zarar vermemesi tüketiciler tarafından talep edilmiş. Firma, bu tespitler üzerine bütün bu özellikleri taşıyan ürünler geliştirmiş. Volkan Akın markalaşma konusunda da oldukça önemli bir mesafe kat ettiklerini belirtiyor ve geliştirdikleri marka ile yaratmak istedikleri algıyı şöyle açıklıyor; Yaptığımız pazar araştırmasına göre geliştirdiğimiz ürünler şu anda pazarda fark yaratıyor ve rekabet gücümüzü yükseltiyor. Kazlı Çeşme olarak fark yaratan nitelikli ürünlerimizi TECHCARE etiketiyle sunmaktayız. Bu etiket görüldüğünde çağdaş ve tüketici ihtiyaçlarına cevap veren bir ürün imajının yerleşmesini arzuluyoruz. Ar-Ge projeleri rekabet gücünü arttırıyor Şirket daha kurulmadan önce bazı Ar-Ge çalışmalarına başlanmış. Volkan Akın yeni ürün ve teknoloji geliştirmek için pazarın nabzını tutmanın ve bu kapsamda da tüketicilerin neler istediğini anlamanın, dünyadaki gelişmeleri takip etmenin, ve üniversitelerle beraber çalışmanın temel ilkeler olarak ele alınması gerektiğini belirtiyor ve tüm bunları da dikkate alarak sistematik ve düzenli Ar-Ge çalışmaları yapmanın önemini şu sözlerle vurguluyor; Biz tüm bu çalışmaları büyük bir heyecanla ve disiplinle yapıyoruz. Buralardan yeni Ar- Ge proje konuları çıkıyor. Ar-Ge artık şirket için bir hayat tarzı oldu. Oldukça yoğun bu çabalar sonucu gelen başarılarımızdan da büyük keyif alıyoruz. Sürdürülebilir bir ekonomi için sektörde rekabet gücünün arttırılmasının gerektiğine ve bunun da ancak Ar-Ge faaliyetlerini arttırarak mümkün olacağına inanan Volkan Akın bu konuyla ilgili görüşlerini şöyle özetliyor: Yeni kurulmuş bir firmaysanız ve sermaye gücünüz düşükse en büyük sorun köklü ve kurumsal firmalarla pazarda yarışabilmenizdir. Bu yarışta avantajlı konuma gelmenin koşulları; bilimsel çalışma yapmak, yenilik üretmek ve farklılık yaratmaktır. Yani bilgi üretmektir. Eğer temelleri güçlü bir çalışma yapıyorsanız ve ürettiğiniz bilginin fikri haklarına sahipseniz büyük firmalar ile aynı kategoride yer almanız kaçınılmazdır. Bilinmeze giden yolculuk: Ar-Ge Volkan Akın, yeni ürünlerin geliştirilmesi yönündeki çabaların ancak uzun süreli ve dikkat gerektiren bilimsel çalışmalar sonucunda olumlu neticelenebileceğini ifade ediyor ve Ar-Ge nin doğasından gelen risklerin göze alınması gerektiğini şu sözlerle vurguluyor; Diğer sektörlerde olduğu gibi deri ve deri ürünleri sektöründe de birçok şirket uzun süreli bilimsel çalışmaları riskli görmektedir. Genel eğilim kısa süre içinde paraya dönüştürülebilecek ürünlerin piyasaya sunulması ve şirketin satış yapmasıdır. Bu eğilimin sonucu olarak da ya olumlu neticelenecek birçok çalışma hiç hayata geçmemekte ya da çalışmalar gereği gibi yapılmadığı için sonuç başarısız olmaktadır. Üzerinde çalışılabilecek konu çokluğuna bağlı olarak hangisinden sürdürülebilir bir ekonomi yaratılacağına cevap bulmanın zorluğu da şirketleri kaygılandırmakta ve Ar-Ge çalışmalarından caydırmaktadır. Bu sebeple birçok firma kaybetme korkusuyla Ar-Ge yoluna girmekten vazgeçebiliyor. Aslında yeni bir ürün veya teknoloji geliştirebilmek için bilinmeze giden yolculuğa çıkma cesaretini ve sabrını göstermeniz, bu yolculuğa çıktıktan sonra da yaptıklarınızdan emin olmak için piyasaya çıkmanız ve çalışmalarınızı anlatmanız gerekir. Alınan olumlu tepkiler ve gösterilen ilgi doğru bir yolda ilerlendiğinin göstergesidir. Ar-Ge yi öğrenmek için proje destekleri Kazlı Çeşme kurulduğu 2007 yılında ilk TTGV ve TÜBİTAK-TEYDEB desteğini Yüksek Performanslı, Hijyenik ve Ekolojik Saraciyelik Deri Üretiminin Gerçekleştirilmesi projesi için almış. Daha sonra 2008 yılında Saraciyelik Devekuşu Deri Üretim Teknolojisinin Geliştirilmesi ve Görünüm Özelliklerinin Korunması projesi Ar-Ge desteklerinden yararlanmış ve her iki proje de 2009 yılında başarıyla tamamlanmış. Bilimsel çalışmalara yatırım yapmanın getirisi yüksek olmasına rağmen uzun sureli ve riskli bir iş olduğunun tekrar altını çizen Volkan Akın, ancak bilgi ekonomisine geçiş için tüm zorlukların göze alınması gerektiğini ifade ediyor. Bu güçlüklerin aşılmasında Ar-Ge desteklerinin katkısını ise şöyle açıklıyor: Şirketlerin yeni fikirlerinin hayata geçirilmesi, Ar-Ge çalışmalarının öğrenilmesi ve Ar-Ge şirketlerinin kurumsallaşmasında TTGV ve TÜBİTAK ın teşvik ve desteklerinin önemi tartışmasızdır. Destek veren bu kuruluşların proje risklerine ortak olması ve deneyimlerini aktarması hem özel sektörü Ar-Ge çalışmaları konusunda daha istekli hale getirmekte hem de daha başarılı sonuçların elde edilmesini sağlamaktadır.