Başarıya Odaklanmak... faaliyet raporu 2008

Transkript

1 Başarıya Odaklanmak... faaliyet raporu 2008

2 Vizyonumuz Türkiye nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak. Misyonumuz Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak. Değerlerimiz Bizi geleceğe taşıyacak olan kültürümüzün yapı taşı olarak değerlerimiz; güvenilirlik, müşteri odaklılık ve işbirliği yapmaktır. Biz, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; gerek müşteri, gerek çalışanlar ve gerekse satıcı ve iş ortakları ile uzun sürelere dayalı güvenilir ve iş birliği içinde çalışan bir organizasyonuz. Gündem ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 09 Nisan 2009 Günü Yapılacak Olağan Genel Kurul Gündemi Toplantısı GÜNDEM: 1- Açılış ve Divan Teşekkülü, 2- Toplantı Tutanağının İmzalanması Hususunda Divana Yetki verilmesi, 3- Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Denetçi Raporlarının Okunması ve Müzakeresi, 4- Yıl İçinde Yapılan Bağışların Ortakların Bilgisine Sunulması, 5- Bilânço, Kâr/Zarar Hesaplarının Okunması, Müzakeresi Ve Tasdiki İle Kar Dağıtımıyla İlgili Teklifin Görüşülerek Kabulü Veya Reddi, 2007 Yılı Genel Kurul Toplantı Tutanağının 4. Maddesi Gereği Tarihinde Dağıtıma Başlanan Kâr Dağıtımı İle İlgili Söz Konusu Tutanaktaki İfadenin Düzeltilmesi 6- Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Denetçilerin İbra Edilmeleri, 7- Görev Süreleri Sona Ermiş Olan Denetim Kurulu Üyelerinin Seçilmesi, Görev Süreleri ve Ücretlerinin Tespiti, 8- Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, Türk Ticaret Kanunu nun 334. ve 335. Maddelerinde Yazılı Muameleleri Yapabilmelerine İzin Verilmesi. İçindekiler Vizyonumuz Misyonumuz Değerlerimiz Gündem Kısaca Çimsa 01 Finansal Göstergeler 02 Dönüm Noktaları 03 Yatırımcı Gözüyle Çimsa 04 Yönetim Kurulu Başkanı'nın Mesajı 06 Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu 08 Üst Yönetim Yılı Sektörel Değerlendirme 11 Yurtiçi Çimento Tesisleri ve Ürünler 13 Yurtdışı Bağlantılar ve Terminaller 15 Hazır Beton Tesisleri ve Ürünler Yılı Yatırımları 23 Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları 24 Çimsa nın Strateji Haritası Yılı Pazarlama ve Satış Faaliyetleri 34 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 36 Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu 41

3 Kısaca Çimsa Türk sanayinin önde gelen kuruluşları arasında yer alan Çimsa, gri çimentonun yanı sıra beyaz çimento ve kalsiyum alüminatlı çimento gibi özel çimentolar da üretmektedir yılında kurulan, 1975 yılında üretime başlayan ve özel çimento üretiminde lider olan Çimsa, halen Adana, Adapazarı, Aksaray, Ankara, Antalya, Bilecik, Bursa, Eskişehir, Kahramanmaraş, Karaman, Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Mersin, Niğde, Nevşehir ve Osmaniye deki çimento ve hazır beton tesisleriyle hizmet vermektedir. Türk çimentosunun uluslararası platforma geçişinde değişimin ve gelişimin lokomotif gücü olarak, sektörde liderliği elinde tutan Çimsa, yurtdışında da kendi markasıyla İspanya Sevilla, Almanya Emden, Romanya Köstence, Rusya - Novorossiysk ve KKTC Gazimağusa daki şirket ve terminalleriyle günümüzde 46 ülkede ürünlerini kendi markası ile pazarlamaktadır. Çimsa, bugün ulusal ve uluslararası çimento pazarının önde gelen uluslararası oyuncuları arasında yer almaktadır ve sonrası için büyüme planları bazında yurtdışına odaklanan Çimsa; 2005 yılından bu yana gerçekleştirdiği satınalmalar ve yatırımlara ek olarak, 2008 yılı içerisinde hazır beton alanında Türkiye de bugüne dek gerçekleştirilen en büyük satınalma hamlesine imza atmış; yıllık 5 milyon ton klinker ve 2,5 milyon m 3 hazır beton üretim kapasitesine ulaşmıştır. Esnek üretim gücü ve yenilikçi özel ürünleri ile Türkiye pazarında kârlı büyümesini sürdüren Çimsa, 2008 yılı itibarı ile ulaştığı 1,8 milyon ton ihracat rakamı ile çimento ihracatında şampiyonluğu elinde bulundurmaktadır. ÇİMSA, 2008 YILI İÇERİSİNDE HAZIR BETON ALANINDA TÜRKİYE DE BUGÜNE DEK GERÇEKLEŞTİRİLEN EN BÜYÜK SATINALMA HAMLESİNE İMZA ATMIŞ; YILLIK 5 MİLYON TON KLİNKER VE 2,5 MİLYON M 3 HAZIR BETON ÜRETİM KAPASİTESİNE ULAŞMIŞTIR. İnovasyon konusunda Türk çimento sektörünün önde gelen kuruluşu Çimsa, uygulamakta olduğu kalite yönetim sistemi, çevre yönetim sistemi, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri ile dünya klasmanında iş mükemmelliğine ulaşmayı hedeflemektedir. Aynı zamanda da düzenlemekte olduğu etkinliklerle içinde bulunduğu toplumun sosyo-kültürel gelişimine ve tüm entegre çimento üretim tesislerinde mevcut atık yakma lisanslarıyla ülke ekonomisinin yanı sıra, çevre korumasına katkıda bulunmaktadır. Çimsa, Türkiye nin En Değerli Çimento ve Hazır Beton Şirketi Olmak vizyonu doğrultusunda, Uluslararası Beton ve Çimento Kullanıcılarının Tercih Ettiği İş Ortağı Olmak misyonu ile faaliyetlerini sürdürmekte; paydaşları ve Türkiye ekonomisi için değer üretmektedir. 01

4 Finansal Göstergeler (Birim - Türk Lirası) Başlıca Bilanço Göstergeleri Hazır Değerler Ticari Alacaklar (net) Stoklar (net) Cari/Dönen Varlıklar Toplamı Finansal Varlıklar (net) Maddi Varlıklar (net) Maddi Olmayan Varlıklar (net) Cari Olmayan/Duran Varlıklar Toplamı Toplam Varlıklar Özsermaye Başlıca Gelir Tablosu Göstergeleri Satış Gelirleri (net) Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Kârlar Faaliyet Kârı Net Dönem Kârı

5 Dönüm Noktaları milyon tonluk kapasite devreye alındı Hazır beton sektörüne girildi İsteğe bağlı değişebilen gri/ beyaz klinker üretim hattı devreye sokuldu (dünyada ilk ve tek) Orta Doğu terminali kuruldu Kayseri de paketleme/ öğütme tesisi satın alındı Malatya paketleme terminali kuruldu. İspanya - Sevilla terminali kuruldu Almanya terminali kuruldu bin ton kapasiteli ek beyaz klinker tesisi devreye sokuldu. Bu üretim tesisinin de eklenmesiyle Çimsa tek çatı altında dünyadaki en büyük kapasiteli beyaz çimento fabrikası oldu Kalsiyum Alüminatlı Çimento üretimine başlandı (Türkiye de ilk ve tek) Kayseri fabrikası devreye sokuldu. Standart çimento satın alındı. (Eskişehir Çimento Fabrikası ve Ankara Çimento Öğütme Tesisi) 2006 Kuzey Kıbrıs terminali kuruldu. Romanya satış ofisi kuruldu Çimsa Niğde Oysa Fabrikası nı devir aldı Eskişehir ikinci hat devreye sokuldu. Bilecik Hazır beton satın almasıyla Çimsa Türkiye de tesis sayısı bazında hazır betonda en büyük oyuncu oldu. 5 milyon ton Gri Çimento Beyaz Çimento Bt

6 Yatırımcı Gözüyle Çimsa Oyak Menkul Değerler Türk çimento sektörünün lokomotif ihracatçısı Çimsa, %7 lik pazar payı ile dünyanın en büyük üçüncü beyaz çimento üreticisidir. Sektördeki diğer şirketlere benzer olarak, 2009 yılında gri çimento ihracatı hacminin yıllık %43 artarak 1 milyon tona, beyaz çimento ihracatı hacminin de %15 artarak 1,1 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bu nedenle, ihracatın toplam gelirler içerisindeki payı 2009 da %34 ten %46 ya yükselecektir. Şirket, Rusya, Romanya, Almanya, İspanya ve Kıbrıs taki terminallerinin de katkısıyla, Türkiye pazarındaki en büyük ihracatçı pozisyonunu koruyacaktır. HSBC Rus pazarındaki oyunda hırslı Çimsa nın Rusya da açılan yeni terminali, zaman içerisinde devreye girerse bu durum, Şirket in pazara giriş ihtimalini artırır. Yerel bazda yüksek düzeyde açıklık belirsizlikleri artırır, ancak Sabancı Holding dahil olmak üzere enerji yatırımcıları ile yapılacak olası anlaşmalar, bir miktar rahatlama getirebilir. Fırsatlar getiren yeni terminal Çimsa, Karadeniz Bölgesi ne yapılan ihracattaki coğrafi dezavantajına rağmen (tesislerinin çoğu, Türkiye nin iç bölgelerinde bulunmaktadır), Rusya, Novorrossiysk teki bir terminale yatırım yaparak bu kârlı pazara doğrudan satış yapabilme imkanına kavuşmuştur. Terminalin 2009 yılında devreye girmesi beklenirken Şirket yönetimi, bu yıl Rusya ya bin ton çimento satmayı planladığını ve söz konusu piyasa güçlü kalmaya devam ettiği sürece bu miktarı artırmak niyetinde olduğunu duyurmuştur. YF Securities Niğde deki yeni tesis ve Eskişehir tesisindeki ek kapasite ile Şirket in üretim kapasitesi patlama yapmıştır. Çimsa ve Oysa nın 2007 yılının Kasım ayında birleşmelerinin ardından Oysa nın Niğde deki fabrikasının devri ve Eskişehir tesisinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilen kapasite artışı ile Şirket in cirosu üçüncü çeyrekte %15 oranında artmıştır. 04

7 Alternatif Invest Türkiye nin ikinci en büyük çimento üreticisi, dünyanın üçüncü en büyük beyaz çimento üreticisi Çimsa, toplam klinker üretimi kapasitesini 2002 den bu yana bileşik bazda yıllık ortalama %16 artırarak 2007 sonunda 4,7 milyona ulaştırmış ve böylece son beş yılda en hızlı büyüyen şirketlerden biri olmuştur. Akçansa nın ardından çimento üretiminde ikinci sırada yer alan Çimsa, ayrıca, 1,1 milyon ton üretim kapasitesi ile dünyanın en büyük üçüncü beyaz çimento üreticisi konumundadır. Beyaz çimento fiyatları, gri çimento fiyatlarına göre 1,3 kat daha pahalıdır. Yüksek temettü getirisi Çimsa, son 10 yılda her yıl ortalama %6 temettü dağıtarak, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası na kote şirketler arasından en yüksek temettü dağıtan şirketlerden biri olmuştur. Şirket in son beş yılda gerçekleştirdiği temettü dağıtımlarının ortalamasını dikkate aldığımızda Çimsa nın 2008 deki net kârının %65 ini temettü olarak dağıtmasını (ki bu oran, 2009 yılı içinde %11 lik bir temettü getirisine denk gelmektedir) bekliyoruz. EFG İstanbul Securities Çok zengin ürün gamı Çimsa, beyaz ve gri çimentodan oluşan son derece zengin bir ürün gamına sahiptir. Çimsa, 1,1 milyon ton üretim kapasitesi ile Türkiye nin önde gelen beyaz çimento üreticilerinden biridir. Türk beyaz çimento piyasasının %60 ını elinde tutan Şirket, ana ürünü olan beyaz çimentonun üçte ikisinden daha fazla bir miktarı, ABD, Kanada ve Avrupa ya ihraç etmektedir. Ancak beyaz çimentonun Çimsa nın ürün gamındaki ağırlığı, bir gri çimento üretim tesisi olan Eskişehir Çimento nun devralınması ile azalmıştır. %17 lik temettü getirisi Çimsa, %17 lik bir temettü getirisine karşılık olarak, hisse başına 1,11 TL temettü dağıtmaya karar vermiştir. Ancak temettüsüz işlem tarihi henüz açıklanmamıştır. 05

8 Yönetim Kurulu Başkanıʼnın Mesajı Değerli İş Ortaklarımız, 2008, küresel ekonomik iklimde ve buna bağlı olarak ülke ekonomilerinde büyük çalkantıların yaşandığı bir yıl oldu yılında ABD de başlayan ve hızla büyüyen kredi krizi, 2008 yılının ikinci yarısından itibaren dünyanın geri kalanını da etkileyen bir finans sorununa, sonrasında da küresel boyutta bir ekonomik durgunluğa dönüştü. Bugün dahi, dünyanın dört bir yanındaki ekonomistler, bu durgunluğun ne kadar süreceği, ne kadar derinleşeceği konusunda hem fikir olabilmiş değiller. Ancak, şurası kesindir ki, bu süreç en azından önümüzdeki bir yıllık dönemde etkisini güçlü bir şekilde hissettirmeye devam edecektir. Gerek ülkeler düzeyinde, gerekse dünya çapında ekonomik belirsizliğin hüküm sürdüğü bu dönemde, kurum ve kuruluşların topluma karşı öncelikli sorumluğu, paydaşlarına ve ekonomiye istikrarlı katkı sağlamaktır. Bu sorumluluğu yerine getirebilmek için de şirketlerin, rekabetçi ve verimli işletmeler olarak ekonomik sürdürülebilirliklerini güvence altına almaları gerekmektedir. Çimsa olarak bizler de, bu sorumluluğumuzun bilinci içerisinde, bir yandan satışlarımızı artıracak çalışmaları gerçekleştirirken; bir yandan da üretim kapasitelerimizi, risklerimizi ve maliyetlerimizi en etkin şekilde yönetmeyi sürdürüyoruz. Türkiye özeline gelecek olursak, 2008 yılı, ekonomi ve iş dünyası açısından, bir büyüme trendi ile başladı. Özellikle inşaat sektörü, konut projelerinin yanı sıra, karayolu ulaşımı ve enerji başta olmak üzere çeşitli sektörlerde başlatılan altyapı yatırımları ile büyürken, yılın ikinci yarısında ise, ülkemiz ekonomisinde ve ekonominin lokomotif iş kolu inşaat sektörü üzerinde küresel krizin etkileri güçlü bir şekilde hissedildi. Çimento sanayinin yapısı gereği, konjonktürel ekonomik hareketlerin çimento üretim ve satış rakamlarına yansıması, gecikmeli olarak kendisini göstermektedir yılında yaşanan gelişmelerin çimento ve hazır beton pazarı üzerindeki etkileri de bu doğrultuda gerçekleşti. Konut inşaatlarındaki azalmaya rağmen, alt yapı yatırımlarının hız kazanması, 2008 yılında çimento satışları açısından yaşanan olumlu bir gelişme oldu. Bir diğer olumlu gelişme de, yılın son döneminde düşen petrokok fiyatlarının enerji maliyetlerini azaltıcı etkisidir. TÇMB tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye iç pazarında %5 oranında bir daralma görülmüştür. Bunun yanı sıra, geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen yatırımların devreye girmesi ile Türkiye yıllık klinker üretim kapasitesi 60 milyon ton düzeyine ulaşmıştır. Kapasite artışı ve iç pazarda görülen daralmanın fiyatlar üzerinde yarattığı baskı ise, ihracat pazarlarındaki canlılık ile aşılmıştır yılı başında Irak ve Rusya dan, sonrasında Suriye ve Batı Afrika dan gelen talep artışı ile çimento ihracatında yaklaşık %72 düzeyinde bir artış söz konusu olmuştur. Dönüştürülebilir üretim hattı teknolojisi ile isteğe ve talebe bağlı olarak beyaz ve gri çimento üretimi yapabilen dünyanın tek çimento üreticisi olan Çimsa, esnek üretim gücü ve geniş ürün portföyü ile bu ortamda rekabet avantajı elde etmektedir. Özellikle hidroelektrik santraller başta olmak üzere, tedarikçi olarak yer aldığımız büyük ölçekli alt ve üst yapı inşaat ihaleleri Çimsa nın büyüme performansına ivme kazandırmaktadır. Çimsa, hazır beton alanında ise, bugüne dek Türkiye de yapılan en büyük satın almayı gerçekleştirerek hazır beton santral sayısını 41 e çıkarmıştır. Bu santraller, ağırlıklı olarak alt ve üst yapı yatırımlarının canlılık gösterdiği bölgelere hizmet vermektedir. Böylelikle hazır beton satış rakamlarında da büyük bir artış sağlanmıştır yılından bu yana gerçekleştirilen satın almalar ve yatırımlarımız sonucunda, 2008 yılında yurtiçi çimento satışlarında %21 06

9 BAŞARILI PERFORMANSI, REKABETÇİ GÜCÜ İLE PAYDAŞLARI VE TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN DEĞER YARATAN ÇİMSA, YENİLİKÇİ, ÇEVREYE SAYGILI VE TOPLUMA KATKI SAĞLAYAN FAALİYETLERİNİ GELECEKTE DE SÜRDÜRECEKTİR. büyüme kaydedilmiştir. Bu büyümede, 2007 yılında tamamlanan OYSA birleşmesi sonucunda Çimsa bünyesine dahil edilen Niğde Fabrikamızın da katkısı bulunmaktadır yılı sonu itibarı ile yıllık 5 milyon ton klinker ve 2,5 milyon m 3 hazır beton üretim kapasitesine ulaşan Çimsa, performans kültürü, yenilikçi ve rekabetçi iş yapısı ile 2008 yılında kapasite baskısına ve ekonomik çalkantılara rağmen hedeflerini gerçekleştirme başarısını göstermiştir. İhracat alanında ise, ülkemizin toplam çimento ihracatının %18 ini gerçekleştirdiğimiz ve Türkiye nin tüm ihracatçıları arasında, 349 uncu sıradan, 169 uncu sıraya yükselme başarısı elde ettiğimiz 2007 yılından sonra, 2008 yılında da rekor seviyede 1,8 milyon ton çimento ve klinker ihracatı gerçekleştirdik. Yurtdışı terminallerimiz ve iştiraklerimiz, bize hedef pazarlarımızda bir lokal oyuncu olarak hareket edebilme esnekliği vermektedir. Beyaz çimento alanında ise, bugün dünyanın en büyük ve saygın üç markası arasında yer alıyoruz. Bu ürünün en önemli tüketicilerinden biri olan İspanya da da %15 pazar payına sahip bulunmaktayız yılında iç ve dış pazarlardaki başarımızla ciromuz %6,2 artarak 610 milyon TL ye, operasyonel kârımız (FAVÖK) ise 172 milyon TL ye ulaşmıştır. Genel Müdürlük binamızın İstanbul a taşınmış olması, tesislerimiz arasında sinerjiyi ve koordinasyonu daha etkin yönetmemizi sağlamış ve bu başarıların elde edilmesinde rol oynamıştır. Çimsa olarak büyümemizi sürdürürken, özellikle faaliyet gösterdiğimiz coğrafyalarda, örgün ve yaygın eğitimin desteklenmesi ile topluma katkı sağlamaya da büyük önem vermekteyiz. Toplumsal sorumluluk bilinciyle, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından verilen Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanımı Lisansı sahibi tesislerimiz, doğal kaynakların korunmasına ve atıkların çevreye zarar vermeksizin bertaraf edilmesine katkı sağlamaktadır. Mersin Bölgesi nde ocakların ağaçlandırma yolu ile ıslah çalışmalarına ek olarak, Eskişehir Fabrikamızın eski kil ocağında 50 dönüm arazi üzerinde oluşturulan ve bu yıl hizmete giren yapay göl ve doğal yaşam habitatımız, çevreye uyumlu, bitki ve hayvan çeşitliliğini barındıran örnek bir uygulamadır. Başarılı performansı, rekabetçi gücü ile paydaşları ve Türkiye ekonomisi için değer yaratan Çimsa, yenilikçi, çevreye saygılı ve topluma katkı sağlayan çalışmalarını ve ekonomik büyümesini gelecekte de sürdürecektir. Bu başarılı büyüme performansına katkı sağlayan herkese teşekkürlerimi sunuyorum. Saygılarımla, Ziya Engin Tunçay Yönetim Kurulu Başkanı 07

10 Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Soldan sağa: Mehmet Hayrettin Şener Üye, Yılmaz Külcü Üye, Ziya Engin Tunçay Başkan, Mehmet Hacıkamiloğlu Genel Müdür, Mehmet Göçmen Başkan Vekili, Mustafa Nedim Bozfakıoğlu Üye Denetim Kurulu İlker Yıldırım Denetçi Bahadır Boran Denetçi 08

11 Üst Yönetim Ayaktakiler soldan sağa: Şahap Sarıer Genel Müdür Yardımcısı (Hazır Beton), Levent Öncel Fabrika Müdürü (Niğde), Basri Dinçer Genel Müdür Yardımcısı (Çimento Üretim), Hüseyin Özkan Genel Müdür Yardımcısı (Pazarlama ve Satış-Çimento), Mehmet Hacıkamiloğlu Genel Müdür, Mehmet Şahin Fabrika Müdürü (Kayseri), Mutlu Doğruöz Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım ve Otomasyon), Naci Rüzgar Fabrika Müdürü (Ankara), Ali Tarlakazan Strateji ve İş Geliştirme Müdürü Oturanlar soldan sağa: Nevra Özhatay Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler), Doğan Özkul Fabrika Müdürü (Mersin), Tamer Denizci Genel Müdür Yardımcısı (Satınalma- Lojistik), Ayfer Güreş Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Müdürü 09

12 Uygulamakta olduqumuz kalite, çevre, ix saqlwqw ve güvenliqi yönetim sistemleri ile dünya klasmanwndaki ix mükemmelliqine ulaxwrken; baxarwlw performanswmwz ve rekabetçi gücümüzle deqer yaratmayw sürdürüyoruz. Peki, naswl baxarwlw olduk?

13 2008 Yılı Sektörel Değerlendirme yılları arasında dünya çimento tüketimi yıllık ortalaması olağanüstü bir hızla büyümüştür. Toplam çimento tüketiminin yarısını temsil eden Çin deki büyüme, dışarıdan bırakıldığında bile toplam ortalama büyümenin %4,6 gibi rekor bir hıza ulaştığını göstermektedir. Bu dönemdeki büyümenin çekici gücü Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika nın başı çektiği gelişmekte olan pazarlar olmuştur. Bu pazarlarda talebin, arzın önüne geçmesi ile büyük kapasite yatırımlarına başlanmıştır. Ülkemizde de bu gelişmelere paralel olarak yılları arasında toplam tüketim ve kapasite 2003 yılına göre %40 artmıştır. Likiditenin yüksek ve kredi maliyetlerinin göreceli olarak düşük olduğu yıllarında dünya çimento sektöründe büyük çapta satınalma ve birleşme faaliyetleri görülmüştür. Ülkemizde de özellikle TMSF satışları ile benzer bir süreç yaşanmıştır. Ancak çimento sektörü döngüsel gelişimlerle büyüme göstermektedir. Genellikle milli gelirin büyüme hızının arttığı dönemlerde çimento tüketimi katlanarak artmakta, daralma dönemlerinde ise milli gelirden birkaç puan daha hızlı daralma göstermektedir yılına gelindiğinde ise küresel kredi krizi ile başlayan ve reel sektöre sıçrayan ekonomik daralma çimento sektörünü de etkilemiştir yılında gelişmiş pazarlarda %10-15 küçülme yaşanırken (İspanya: - %20, Fransa: -%15 İtalya: -%8, ABD: - %16), TÇMB verilerine göre ülkemizde çimento tüketimi %5 küçülme göstermiştir. Önümüzdeki yıllarda gelişmiş pazarlarda azalan hızda fakat yine negatif büyümeler kaydederken, gelişmekte olan ülkelerde pozitif büyüme rakamlarına ulaşılacağı düşünülmektedir. Türkiye, hem göreceli yeni teknolojili düşük maliyet yapısı hem de lojistik üstünlükleri nedeniyle çevresindeki yükselen pazarlardan en çok pay alacak ülkelerden biri olmaya adaydır. Çimsa nın Faaliyet Gösterdiği Sektör İçerisindeki Yeri Çimento ve hazır beton sektöründe faaliyette bulunan Çimsa, beyaz çimento konusunda küresel pazardaki ilk 3 oyuncudan biridir. Kalsiyum alüminatlı çimento konusunda Türkiye deki tek, dünyadaki sayılı oyuncuların içinde olması nedeniyle, sektörünün, ürün çeşitliliği ve hızlı büyüme açısından, lider kuruluşudur. Çimsa yı liderliğe ulaştıran, 36 yıllık deneyimin süzgecinden geçmiş değerleridir. Çimsa, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; gerek müşteri, gerek çalışanlar ve gerekse satıcı ve iş ortakları ile uzun sürelere dayalı güvenilir ve iş birliği içinde çalışan bir organizasyondur. Önümüzdeki dönemde de liderliğini sürdürmenin ancak üzerine düşen sosyal sorumlulukları yerine getirerek ve olağanüstü iş çıktıları ortaya koyarak sağlanabileceği bilinciyle Çimsa, çalışmalarını kısa vadeli taktik planlar, orta vadeli iyileşmeler ve uzun vadeli yüksek performansa ulaşmak olarak planlayıp, yarattığı toplam faydanın maksimize edilmesini hedeflemektedir. Bu maksatla kısa vadede nakit, kârlılık ve üretkenlik üzerine yoğunlaşırken uzun vadede sürdürülebilirlik ve toplam paydaş değerini maksimize etmeye odaklanmaktadır. Bu noktada Çimsa, alternatif enerji kaynaklarına yatırım çalışmalarını başlatmıştır. Emisyon konusu da gerek yatırım planlama gerekse operasyon yönetiminde üzerinde hassaslıkla durulan konuların başında gelmektedir. Mersin ve Kayseri Fabrikalarında atık imhasına, Eskişehir de endüstriyel atıklar katkı malzemesi olarak değerlendirilmesine başlanmıştır. 11

14 Çimsa, ürün ve hizmetleriyle ilgili tüm axamalarda yüksek performansw hedefliyor. Müxteri baqlwlwqw saqlayabilmek için üretim sürecinin tüm adwmlarwnda yarattwqw yenilikçi çözümlerle maliyetleri düxürerek, hwzw artwrwyor ve verimliliqi olabilecek en üst seviyeye çwkararak yüksek performansa ulaxıyor.

15 2008 Yılı Faaliyetleri Çimento Tesisleri 1. Mersin Fabrikası 2. Kayseri Fabrikası 3. Eskişehir Fabrikası 4. Niğde Fabrikası 5. Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi 6. Malatya Çimento Paketleme Tesisi 7. Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme Tesisi Çimento Fabrikası Çimento Öğutme ve Paketleme Tesisi Çimento Paketleme Tesisi Tesisler Mersin Fabrikası I. Tesis Üretim Hattı 1975 yılında üretime başlayan tesisin döner fırınında, her biri dört kademeli olan iki ön ısıtıcı siklon hattı mevcuttur yılında tesise kömür öğütme ve yakma sistemleri eklenmiş ve yakıt maliyetinde tasarruf sağlanmaya başlanmıştır. Bu fırında %100 (%4,5 kükürtlü) petrokok yakılmaktadır yılında atık yakma ünitesi devreye alınarak fabrikaya ek gelir getirmeye devam etmiştir. II. Tesis Üretim Hattı İhtiyaca göre hem gri hem de beyaz klinker üretilebilen bu fırın 1989 yılı Aralık ayında devreye alınmıştır. Tesis, kırıcılar ile ön homojenizasyon sistemleri olan bir hammadde değirmeni, iki farin silosu, döner fırın ve klinker stokholünden oluşmaktadır. III. Tesis Üretim Hattı Beyaz çimento üretimi yapılan bu hat, 1999 yılı Aralık ayında işletmeye alınmıştır. Tesis, kırıcı ve ön homojenizasyon tesisleri olan bir hammadde değirmeni, bir farin silosu, döner fırın ve klinker stokholünden oluşmaktadır. Tesiste ayrıca 100 ton/saat üretim kapasitesine sahip bir beyaz çimento değirmeni mevcuttur. Bu fırında da %100 (%4,5 kükürtlü) petrokok yakılmaktadır. Kalsiyum Alüminatlı Çimento Üretim Tesisi 2,3 ton/saat klinker üretim kapasitesine sahip bir fırın, 5 ton/saat öğütme kapasitesine sahip bir çimento değirmeni ve paketleme ünitesinden oluşmakta olup 2002 yılında devreye girmiştir yılında iki ton/saat klinker kapasiteli ikinci fırın işletmeye alınmıştır yılında 50 t/h kapasiteli dökme dolum tesisi ve 45 t/h kapasiteli paletleme makinesi montajı tamamlanarak işletmeye alınmıştır. Kağıt Torba Fabrikası Mersin Tesisimizde bulunan kağıt torba fabrikasında 2008 yılında 32,5 milyon adet kağıt torba üretilerek Mersin, Kayseri, Niğde, Eskişehir ve Ankara Fabrikalarımızda kullanılmıştır. Kayseri Fabrikası Çimsa Kayseri Fabrikası, 1992 yılında, yıllık ton çimento öğütme ve paketleme kapasitesi ile Sabancı Holding şirketlerinden Akçimento tarafından kurulmuş ve 1995 yılında Çimsa tarafından satın alınmıştır yılında öğütme kapasitesini artırmak ve enerji tüketimini azaltmak için tesiste önezici sistem kurulmuştur. Mevcut tesisi entegre çimento fabrikası haline getirmek amacı ile 2004 yılında klinker üretim hattının temeli atılmıştır. İnşaat, montaj ve devreye alma çalışmalarının ardından, 2005 yılı Aralık ayı sonunda ilk klinker üretimi gerçekleşmiştir. Tesiste en son teknoloji kullanılmakta ve ana ünite olarak ILC tipi düşük NOx emisyonlu ön kalsinasyon sistemi, beş kademe siklonlu önısıtıcı ve 55 metre uzunluğunda, 3,60 metre çapında döner fırın yer almaktadır. Tesisin ton/gün olan klinker üretim kapasitesi, yapılan iyileştirme çalışmaları sonucunda ton/gün'e yükseltilmiştir. Mevcut tras değirmeni yapılan tadilat ile 20 ton/saat kapasiteli kömür değirmeni haline dönüştürülmüştür. Eskişehir Fabrikası Eskişehir Çimento Tesisi, Eskişehir- İstanbul karayolu 22. kilometresinde dönüm arazi üzerinde 1957 yılında faaliyete başlamıştır. Alman MIAG teknolojisine sahip, 3,6 metre çap 125 metre boyda yaş fırını ile ton/yıl kapasiteli olarak devreye alınan tesis, üretimini bu şekilde 1987'ye kadar sürdürmüştür. Mevcut üretim hattı yine MIAG teknolojisi üç kademe ön ısıtıcı ve 3,6 metre çap, 52 metre boyda kuru sistem fırını, ton/yıl kapasite ile 1976 yılında devreye alınarak toplam kapasite ton seviyesine çıkartılmıştır. Seksenli yıllardaki enerji fiyatlarındaki hızlı artışın baskısı ve sektörel teknik gelişmelerin verdiği imkânlarla, 1987 yılında; kuru sistem üretim hattı, ön ısıtıcı polysius dört kademeli prekalsinasyonlu ön ısıtıcı ile yenilenmiş ve 13

16 2008 Yılı Faaliyetleri diğer ünitelerinde gerekli düzenlemeler yapılarak yıllık ton kapasiteye çıkartılmıştır. Üretim tesisi 27 Aralık 2005 yılında Çimsa tarafından TMSF den devralınmıştır. Eskişehir Fabrikası, Çimsa çatısı altında geçirdiği birinci yılında ton klinker üretimi ile rekor düzeyde üretim rakamlarına ulaşmıştır. Çimsa Eskişehir Çimento Fabrikası'nda 2006 yılında ton klinker olan üretim kapasitesi, Çimsa bünyesinde son iki yılda yapılan kapasite artırımları ile 1,4 milyon ton klinker üretimi düzeyine ulaşmıştır. Niğde Fabrikası Niğde Çimento Fabrikası, Niğde ve çevre illerin kalkınması ve imarı için Türkiye Çimento Sanayii ve T.A.Ş. tarafından, 758 kurucu ortağın katılımıyla, 1957 yılında Niğde Çimento Sanayii A.Ş. adıyla kurulmuştur. K.H.D. Humboldt firmasının 3,8 metre çapında, 52 metre uzunluğundaki ön ısıtıcılı kuru sistem olan ve kuruluş kapasitesi 850 ton/gün ( ton/yıl) döner fırın 1976 yılında devreye alınmıştır. Fabrikanın özelleşmesinden sonra Döner Fırın ünitesinde 1993'de yapılan siklon değişimi, intikalin modernizasyonu, soğutma, yakma sistemi, baca gazı fan değişimi, yeni elektrofiltreden sonra fırın kapasitesi 850 ton/gün'den ton/gün'e çıkarılmıştır yılında mevcut kil ocağı değiştirilmiş, fırının yakma sistemi ve soğutma gruplarında yapılan iyileştirmelerle fırın kapasitesi ton/gün e çıkarılmıştır. SEKTÖRÜNDEKİ TEKNOLOJİK VE BİLİMSEL GELİŞMELERİ DİKKATLE TAKİP EDEN ÇİMSA, YAŞANAN GELİŞMELERİ YENİ ÜRÜN, YENİ MAKİNE PARKI VE HİZMET OLARAK MÜŞTERİLERİNE SUNMAKTADIR. Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi Çimsa Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi; Ankara ili Lalahan beldesinde, Ankara-Samsun Karayolu üzerinde Ankara'ya 35 kilometre uzaklıkta, 91 dönüm arazi üzerinde kurulmuştur. Tesis, 2002 yılının Temmuz ayında ton/yıl çimento öğütme kapasitesiyle devreye alınmıştır. Tesis, TMSF'nin yaptığı satışlar çerçevesinde, Çimsa tarafından satın alınarak 27 Aralık 2005 tarihinde devralınmıştır. Çimsa tarafından devralındıktan sonra, kapasite artışına gidilmiş olup; 85 ton/saat ve ton/yıl üretim kapasiteli kapalı sistem bilyalı değirmen ve ton kapasiteli çimento silosu yapılmıştır. Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme Tesisi Kocaeli Yarımca Körfezi Rota Limanı nda bulunan Marmara Tesisi, Çimsa tarafından 2008 yılı Haziran ayında kiralanmıştır. Çimsa süper beyaz çimento, Mersin'deki tesislerden dökme olarak sevk edilmekte ve bir adet tonluk yatay siloda depolanmaktadır. Marmara Bölgesi ndeki müşterilere yakın olabilmek amacıyla kurulan Marmara Tesisi nden, beyaz çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak dağıtılmaktadır. Malatya Çimento Paketleme Tesisi Malatya Battalgazi Tren İstasyonu nun yanında yer alan Malatya Çimento Paketleme Tesisi, yıllık ton işleme ve paketleme kapasitesine sahiptir. Tesis te toplam

17 ton kapasiteli üç adet çimento silosu bulunmaktadır. Çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak dağıtılmaktadır. Yurtdışı Bağlantılar ve Terminaller Çimsa Cementos Espãna S.A.U. İspanya Tamamı Çimsa'ya ait terminal 1996 yılında İspanya'nın en önemli limanlarından Sevilla'da faaliyete geçmiştir. Çimsa Isıdaç-40 ve süper beyaz çimento, Mersin'deki tesislerden dökme olarak sevk edilmekte ve iki adet tonluk silonun sahip olduğu paketleme sistemleri kullanılarak, İspanya pazarına dökme ya da ambalajlı olarak sunulmaktadır. Ayrıca beyaz çimento katkılı döşeme malzemesi üreten tesis, İspanya pazarında belli bir alıcı kitlesi yaratmıştır. CSN Cement Sales North GmbH Almanya Alman CTN GmbH ve Çimsa'nın %50'şer ortaklığıyla kurulmuş olan CSN, ton kapasiteli dökme çimento silosuyla Almanya'da beyaz çimento ve Isıdaç-40 pazarlama faaliyetleri yürütmektedir. Çimsa Cement Free Zone Ltd. Kıbrıs Bulunduğu coğrafyada büyüme potansiyellerini yakından takip eden Çimsa, 2005 yılında KKTC için almış olduğu yatırım kararı çerçevesinde Erçim Çimento San. Ltd. Şti.'ni satınalmıştır. Satınalma sonrasında yapılan yatırım ile 2005 yılı sonunda Gazi Mağusa Limanı nda bulunan tesis dökme çimento stoklama ve satışı için uygun hale getirilmiştir. Yaklaşık ton dökme çimento stok kapasitesine sahip olan tesiste 2007 yılında yaklaşık ton gri çimento satışı gerçekleşmiş olup, 2008 yılında Kıbrıs pazarında yaklaşık ton gri çimento satışı hedeflenmektedir. ÇİMENTO VE HAZIR BETON SEKTÖRÜNDE FAALİYETTE BULUNAN ÇİMSA, BEYAZ ÇİMENTO KONUSUNDA KÜRESEL PAZARDAKİ İLK 3 OYUNCUDAN BİRİDİR. CİMSAROM Marketing Distributie S.R.L. Romanya Tamamı Çimsa'ya ait olarak Romanya'nın liman kenti olan Köstence'de gerek Romanya ve gerekse dışında özellikle beyaz çimento ve Isıdaç-40 pazarlama ve dağıtma faaliyetlerinde bulunmak üzere 2006 yılının Şubat ayında kurulmuştur. ÇİMSA-RUS Cement Trading Company Limited Rusya Tamamı Çimsa ya ait olarak Rusya nın en önemli limanlarından biri olan Novorossiysk de kurulan şirketin ardından, yapımı devam eden terminal 2009 yılının ilk altı ayı içerisinde faaliyete geçecektir. Terminal ve paketleme tesisi beyaz çimento için planlanmış olup ticari faaliyetler, beyaz ve gri çimento ile Isıdaç ı da kapsayacaktır. Çimento Ürünlerimiz Portland Çimento TS EN CEM I 42,5 R Yüksek dayanımlı beton sınıfları ve çok katlı yüksek bina inşaatlarında en çok kullanılan çimento tipidir. Ön germeli prefabrik uygulamalarında özellikle tercih edilir ve toplu konut inşaatlarındaki tünel kalıp sistemlerinde kullanılmaktadır. 15

18 2008 Yılı Faaliyetleri Portland Kompoze Çimento TS EN CEM II/B-M (V-L) 32,5 R TS EN CEM II/B-M (P-L) 32,5 R TS EN CEM II/A-M (P-L) 42,5 N İki farklı katkı içeren portland kompoze çimentolardır. Her türlü özellik gerektirmeyen beton, harç ve sıva uygulamalarında kullanılmaktadır. İki farklı dayanım sınıfında üretilmektedir. Beyaz Portland Çimento TS EN CEM I 52.5N Beyazlığı ortalama %85,5 olan çimento, Türkiye'de piyasada satılmakta olan beyaz ve gri portland çimentoları arasında dayanımı en yüksek olan çimentodur. Prefabrik beton elemanları üretiminde buhar kürü gerektirmez. Düşük alkalili çimento sınıfı içinde yer alır ve alkali agrega reaksiyonlarına karşı dirençli olup her türlü mimari ve sanatsal ürüne sağlamlık ve estetik katmaktadır. Beyaz Kalkerli Çimento (Eko Beyaz) TS EN CEM II/B-L 42,5 R Portland kalkerli çimento TS EN CEM II/B-L 42,5R sınıfında yer almaktadır. Bileşiminde, %25 civarında yüksek kaliteli ve saf mermer tozu içermektedir. Beyazlığı ortalama %86 olan çimento erken dayanımı yüksek çimento sınıfındadır. Alkali agrega reaksiyonlarına karşı oldukça dirençli ve geçirimsizliği yüksektir. Prekast uygulamalarda, hazır sıvada, yapıştırıcıda, derz dolgu malzemelerinde, kent mobilyalarında, karo imalatında ve her türlü sanatsal çalışmada kullanılmaktadır. Kalsiyum Alüminatlı Çimento (Isıdaç) TS 6271 Havaalanı pistlerinde, köprülerde, baraj savaklarında, boru ve atık su mühendislik uygulamalarında, kimyasal etkilere karşı dirençli olması nedeniyle, kanalizasyon sistemlerinde, endüstriyel kazanlarda, merdivenlerde, lentolar ve hatıllarda ve kısa sürede hizmete girmesi gereken zemin kaplamalarında, sülfatlı sulara ve deniz suyuna maruz kalan beton elemanlarında, refrakter endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Sülfata Dayanıklı Çimento TS10157 SDÇ Sülfata dayanıklı çimento, C3A ve C4AF oranı kontrol edilerek üretilmiş özel bir çimentodur. Bu çimento sülfatlı sulara karşı inört özellik gösterdiği için liman, atık su, baraj, yeraltı su boruları, temeller, kanalizasyon kanalları, sulama kanalları ve arıtma tesislerinde kullanılmaktadır. Deniz suyu ve sülfatlı ortamlar gibi kimyasal etkilere karşı dayanıklılık istenen yapılar için kullanılması uygun olan bir çimentodur. Harç Çimentosu (EKOHARÇ) TS EN MC 12,5 X Harç çimentosu (MC 12,5 X), her türlü duvar örümü; iç, dış kaba, ince vb. her türlü sıva, şap vb. tüm ince inşaat işlerinde, kum ve su ile uygun oranda karıştırılarak kullanılmaktadır. Şap betonlarda, düşük büzülme niteliği ile çatlamalara karşı daha güvenli olup, dış sıvalarda rutubet ve sert iklim koşullarına daha dayanıklıdır. CE İşareti, EC, TSE ve Diğer Uygunluk Belgeleri AB ülkelerinde çimento ürünlerinin piyasaya arz edilebilmesi için, EC sertifikası ve CE işareti zorunlu olarak uygulanmaktadır. Bu nedenle bütün ihraç ürünlerine EC sertifikası, CE işareti ve beyaz çimento için Kitemark Kalite Belgesi alınmıştır. Ayrıca, CE işareti kapsamı dışındaki ürünler ve pazarlar için de, pazarlandığı ülke standartlarına uygunluk belgeleri alınmıştır. TS EN Genel Çimento Standardına Uygunluk Belgeleri AB uyum çalışmaları içinde Avrupa standardından uyarlanan yeni çimento standardı 2004 yılında Bayındırlık Bakanlığı tarafından isteğe bağlı olarak uygulamaya konulmuştur. Çimsa iç piyasaya verdiği bütün genel çimento cinslerinde eski standartları iptal ederek AB uyum çalışmaları kapsamında (TSEN) Türk Standartları'nın uygunluk belgelerini almıştır. 16

19 1, ,2 1,2 1,4 1,5 1,8 Yıllar İtibarıyla İhracat (milyon ton) Çimsa Tesis Bilgileri Klinker Üretim Mersin Çimsa Kapasitesi Farin Üretim Hatları (Ton/Gün) Fırın Çapı (m) Soğutucu Tipi Değirmen Tipi Yakıt Tipi 1. Tesis gri klinker 5,25 Ünax soğutucu Bilyalı değirmen %100 petrokok 2. Tesis gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen %100 petrokok veya 2. Tesis beyaz klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen %100 petrokok 3. Tesis beyaz klinker 3,75 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen %100 petrokok 1. Isıdaç 55 ısıdaç klinker %100 Fuel Oil 2. Isıdaç 55 ısıdaç klinker %100 Fuel Oil Kayseri Çimsa Üretim Hattı gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen %100 petrokok Eskişehir Çimsa Yerli linyit, ithal I. Üretim Hattı gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen steamcoal Yerli linyit, ithal II. Üretim Hattı gri klinker 3,60 Cross bar soğutucu Dik Değirmen steamcoal Niğde Çimsa Üretim Hattı gri klinker 3,80 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen %100 petrokok Ankara Çimsa Değirmen Üretim Değirmen Değirmen Çimento Öğütme Tesisi Kapasitesi (Ton/Gün) Çapı (m) Uzunluğu (m) Değirmen Tipi ,2 13 Bilyalı değirmen 2008 Yılı Üretim Rakamları Klinker Üretimi Gri Klinker Beyaz Klinker ISIDAÇ-40 Klinkeri Sülfata Dayanıklı Klinker Toplam Satışlar ton ton ton ton ton Çimento Üretimi Gri Çimento Beyaz Çimento ISIDAÇ-40 EkoHarç Toplam ton ton ton ton ton 2008 Yılı Döner Fırınlar Kapasite Kullanımı Mersin Döner Fırın I %92 Mersin Döner Fırın II %98 Mersin Döner Fırın III %98 Kayseri Döner Fırın %97 Eskişehir Döner Fırın I %88 Eskişehir Döner Fırın I %93 Niğde Döner Fırın %90 Çimsa, beyaz/gri klinker ve beyaz/gri çimento, kalsiyum alüminatlı çimento üretim ve satışını gerçekleştirmektedir. 17

20 2008 Yılı Faaliyetleri CE İşaretli Belgeleri EN CEM I 52,5 N EN CEM I 42,5 R EN EN CEM II/B-L 42,5 R EN CEM II/B-M(V - L) 32,5 R EN MC 12,5 X EN CEM II/B-M(P-L) 32,5 R EN CEM II/A-M(P-L) 42,5 N EN CEM IV/B(P) 32,5 R Beyaz Portland Çimentosu Gri Portland Çimentosu Kalsiyum Alüminatlı Çimento Beyaz Portland Kalkerli Çimento Portland Kompoze Çimento Harç Çimentosu Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Puzolonik Çimento Kitemark İşaretli Belgeler BS EN CEM I 52,5 N Beyaz Portland Çimentosu İspanya Standartlarına Uygunluk Belgesi BL I 52,5 N UNE Beyaz Portland Çimentosu TSE Uygunluk Belgeleri TS 21-BPÇ 52,5 N/85 TS EN CEM I 42,5 R TS 6271 TS EN CEM II/B-L 42,5 R TS EN CEM II/B-M(V-L) 32,5 R TS EN MC 12,5 X TS EN CEM II/B-M(P-L) 32,5 R TS EN CEM II/A-M(P-L) 42,5 R TS EN CEM IV/B(P) 32,5 R TS SDÇ 42,5 R Beyaz Portland Çimentosu Gri Portland Çimentosu Kalsiyum Alüminatlı Çimento Beyaz Portland Kalkerli Çimentosu Portland Kompoze Çimentosu Harç Çimentosu Portland Kompoze Çimento Portland Kompoze Çimento Puzolonik Çimento Sülfatlara Dayanıklı Çimento Diğer Belgeler TSE-ISO-EN 9001:2000 TSE ISO EN TSE İSG-OHSAS Kalite Yönetim Sistem Belgesi Çevre Yönetim Sistemi Belgesi İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi 18