EGE BÖLGESĐ SANAYĐ ODASI EKONOMĐK DURUM DEĞERLENDĐRMESĐ

Transkript

1 EKONOMĐK DURUM DEĞERLENDĐRMESĐ Ender YORGANCILAR EBSO Yönetim Kurulu Başkanı TOBB Yönetim Kurulu Üyesi

2 DIŞ TĐCARET (Milyar Dolar) Milyon $ 2010/5 (Ocak-Mayıs) 2011/5 Đhracat % Đthalat %43, Đhracatın Đthalatı %66,3 %55,4 Karşılama Oranı Đhracatımızdaki durgunluk aşılmaya çalışılırken, ithalata olan bağımlılığımız dış ticaret açığını artırmış ve yeniden ara malı üretiminin önemini ortaya çıkarmıştır. Ocak-Mayıs döneminde ihracat %20, ithalat %44 artış gerçekleşmiştir. Đhracatın ithalatı karşılama oranında %60 ın altına inilerek %50 lerde seyreden ivme tehlike sınırını göstermektedir. Kaynak:TUĐK

3 ARA MALI ĐTHALATI (Milyon $) 2010/5 2010/5 Milyon $ %41, Girdi fiyatlarının yüksek olması sebebi ile, sanayimizin ara malı ithalatına yoğunlaşması bu dönemde de devam etmiştir. Belli sektörlerde başlayan Girdi tedarik stratejisi çalışmaları ile yerli üreticinin korunması en büyük dileğimizdir. 131 milyar dolarlık ara malı ithalatının 38,4 milyar doları ENERJĐ ithalatıdır. Kaynak:TUĐK

4 DÜNYA NÜKLEER SANTRAL HARĐTASI 31 ÜLKEDE 443 NÜKLEER TESĐS ĐŞLETĐLMEKTE OLUP, DÜNYA ELEKTRĐK TÜKETĐMĐNĐN %14 ÜNÜ KARŞILAMAKTADIR. RUSYA ĐRAN ERMENĐSTAN UKRAYNA ROMANYA BULGARĐSTAN SLOVAKYA gb. Kaynak: TAEK

5 ARA MALI ĐTHALATI Ara malı ithalatı ve sanayi üretimi arasında, %86 düzeyinde anlamlı bir ilişki vardır. Bu da üretime dayalı bir sanayi politikasının zorunluluğunu açıkça ortaya koymaktadır. Kaynak:TUĐK

6 YIL 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek YILLIK ,3 6,4 6,2 11,1 6, ,1 4,0 4,3 5,2 5, ,0 11,9 8,1 8,0 9, ,5 7,7 7,6 9,8 8, ,9 9,7 6,3 5,7 6, ,1 3,8 3,2 4,2 4, ,0 2,6 0,9-7,0 0, ,5-7,7-2,9 6,0-4,7 Kaynak: TUĐK ÇEYREKLER ĐTĐBARĐ ĐLE BÜYÜME ORANI (%) ,7 10,3 5,5 9,2 8,

7 SABĐT FĐYATLARLA ĐKTĐSADĐ FAALĐYET KOLLARINA GÖRE BÜYÜME (%) SEKTÖR I.Ç I.Ç I.Ç. I.Ç Tarım 7,3-1,3-0,6 3,6 Balıkçılık -7,7 0,2 4,7 11,4 Madencilik 8,4-13,0 6,1 10,9 İmalat sanayi 8,5-22,4 21,4 12,3 GSYİH (Yıllık) 0,7-4, Büyümenin kaynağı özel sektördür. Açıklanan oranlar da göstermektedir ki Türkiye, özel sektöre dayalı büyüme performansı ortaya koymaktadır. Baz etkisi ile birlikte, 2010 yılındaki yüksek oranlı artışın ardından, imalat sanayi 2011 ilk çeyrekte %12 büyümüştür. Kaynak: TUĐK

8 ĐŞSĐZ SAYISI (Bin Adet) ĐŞSĐZLĐK ORANI (%) 2010/3 2011/3 Đşsizlik Oranı %13,7 %10,8 Đşsiz Sayısı Türkiye nin bugün önündeki en büyük sorunlardan biri işsizliktir. Çözümü için yeni yatırımlar ve üretim artırılmak zorundadır Mart dönemi itibariyle azalma görünse de yeterli değildir. Bugün genç nüfusta işsizlik oranı %19,3 tür.

9 ÖZEL SEKTÖRÜN KISA VADELĐ DIŞ BORCU (Milyon $) Özel sektörün özellikle son 1 yılda %64 lük kısa vadeli borcundaki artış, borçlanmadaki sağlıklı olmayan yapıyı bir kez daha gözler önüne sermektedir. Kaynak:Hazine

10 100 BÜYÜK SANAYĐ KURULUŞUNUN BORÇLULUK DURUMU (%) 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 92,8 98,3 88,3 48,1 49,6 46,9 107,7 51, Borç/Özsermaye Borç/Aktif Finansal riskin göstergesi olan ve borçlanma oranı olarak adlandırılan borç/özsermaye oranı kaynak yapısındaki olası olumsuzluğu göstermesi açısından önemlidir. Firmaların finansman ihtiyacını özkaynaklarıyla mı yoksa borç yoluyla mı sağladığının tespitidir. Ancak oranın %100 ü aşması durumu risklidir. Dolayısı ile grafik firmalarımızın borçlanma açısından bulunduğu risk tablosunu göstermektedir. Borç/aktif oranı işletmenin yatırımlarının finansmanında ne ölçüde borç kullanıldığını ifade eder. %50 nin altındaki oranlar tercih sebebidir. %52 ile risk sınırı 2010 yılında aşılmıştır. Kaynak:EBSO

11 TÜRKĐYE DEKĐ YABANCI KAR TRANSFERĐ (Milyon Dolar) 2010/4 2011/4 Milyon $ % Yabancıların doğrudan yatırımlardan elde ettiği gelirin kar transferi, 2010 yılında yeniden artışa geçmiştir yılının ilk 4 ayında kar transferinde %81 artış yaşanmıştır. Kaynak:MB

12 RAKAMLARLA ĐZMĐR

13 OSB'LERDE ELEKTRĐK KULLANIMI (Bin Kwh) Sanayinin kalbinin attığı organize sanayi bölgelerindeki enerji kullanımı dönen çarkların en büyük ispatıdır. Bu kapsamda elektrik tüketimi, Bir önceki yılın aynı ayına göre Atatürk OSB de %8,9 Kemalpaşa OSB de %9,2

14 DIŞ TĐCARET (BĐN DOLAR) OCAK ŞUBAT MART NĐSAN MAYIS OCAK ŞUBAT MART NĐSAN MAYIS 2010 OCAK-NĐSAN 2011 OCAK-NĐSAN ĐHRACAT ĐTHALAT Liman kenti olan Đzmir de ihracatla birlikte ithalattaki artış, piyasalarda başlayan kıpırdanmanın bir göstergesidir Mayıs ayına göre Đhracat %44 Đthalat %28

15 NIN 2010 YILI ÜRETĐMDEN SATIŞLARINA GÖRE BÜYÜK SANAYĐ KURULUŞLARI DEĞERLENDĐRMESĐ Sunumdaki değerlendirmeler ilk 100 listeye giren üyelerimiz için yapılmıştır yılı Türkiye nin ekonomik göstergelerinden de gözlendiği gibi bir toparlanma yılı olmuştur. Bu toparlanma firmalarımızın üretimlerine, ihracatlarına, mali yapısına olumlu yansımasına rağmen, 2008 yılının başarısı birçok kalemde yakalanamamıştır. Bilindiği gibi firmalarımızın mali yapısı, borçlanarak yatırım yapma özelliğine sahiptir. Borçluluk oranları 2010 için firmaların risk sınırını aştıklarını göstermektedir yılına göre 2010 yılında firmalarımızın; Kar %11 Zarar %-44 Đhracat %5 Đthalat %-15 Ar-Ge Gideri %28 Faizler %-34 Üretimden Satışlar %21 Đstihdam %7,8 Borçlar %26

16 DIŞ TĐCARET (Milyon $) DEĞĐŞĐM (%) 2008/ / /2010 ĐHRACAT -44,34-41,72 4,70 ĐTHALAT -50,08-57,81-15,48 Đhraç edilen malların yaklaşık %95 inin sanayi mamullerinden oluşması ve 2008 yılında Türkiye nin ihracat rekoru kırması üyelerimizin rakamlarına da yansımıştır. Talep daralmasının etkisi ile 2009 da düşüşe geçen ihracatın 2010 yılında %5 artışla toparlanma eğilimine girdiğini görmekteyiz. Ülkemizin en acil çözüm bekleyen konularından olan ithalat artışında üyelerimizin 2010 ithalat rakamlarındaki %15 lik düşüş üretim yapımız açısından çok önemlidir. Bu azalışın seviyesinin artarak Türkiye genelinde de gerçekleşmesi en büyük temennimizdir.

17 AR-GE GĐDERĐ (Milyon TL) DEĞĐŞĐM (%) 2008/ / /2010 Ar-Ge Gideri -2,23 24,82 27,67 Üyelerimizin küresel piyasalarda rekabet etme gücünü artıran katma değeri yüksek ürünlerin üretimine yönelmesi, ar-ge giderlerinin yükseliyor olması gelecek adına umut vermektedir. Devletin bu yönde özellikle KOBĐ lerimize Kore, Almanya, Japonya, ABD örneklerinde olduğu gibi gereken desteği sağlaması ile bu oranın artarak, gelişmiş ülke seviyelerine ulaşmasını ümit ediyoruz yılında ar-ge harcamalarında %28 lik artış gerçekleşmiştir.

18 SON SÖZ Ege Bölgesi Sanayi Odası nın üyelerine yönelik yapmış olduğu çalışmada ortaya konan rakamlar göstermektedir ki; firmalarımız 2010 yılında toparlanma eğilimine girmiştir. Beklentimiz artış gerçekleşen başlıklarda bu ivmenin devam etmesi, henüz 2008 yılında yakalanamayan seviyenin de 2011 yılında aşılmasıdır. Bu kapsamda baktığımızda; hala ihracat artışının istenilen seviyede olmadığını, Đstihdam artışının yetersizliğini görebilmekteyiz. Borçlanma yapısındaki bozulma kritik düzeydedir. Bugün ülkemizin öncelikli sorunu haline gelen, ara malı ithalatının artışı, istihdam kapasitesi yaratamama, cari açığın önlenemez yükselişi de firmalarımızın içindeki durumu özetlemektedir. Türkiye ekonomik potansiyeli yüksek bir ülke olmasının avantajlarını, AB ülkelerinin finansman sorunu ve coğrafyasındaki siyasi belirsizlik devam ederken en etkin şekilde kullanmak zorundadır. 3. kez iktidara seçilen Adalet ve Kalkınma Partisi ne milletin iradesi bu gücü vermiştir. Bundan sonraki süreçte, yürütülecek politikalarda üretimin esas alınması, beklenen reformların bir an evvel çıkarılması ve Türkiye nin hedeflerine ulaşması yönünde adımlar atılması sağlanmalıdır.