Yolsuzluk soruflturma uzmanlar geliyor

Transkript

1 1. sayfa.qxd 01/05/ :15 Page 1 CMYK Avrasya ülkeleri her alanda birlik istiyor MARMARA Grubu Stratejik ve Sosyal Araflt rmalar Vakf taraf ndan düzenlenen 11. Avrasya Ekonomi Zirvesi dünyan n dört bir yan ndan siyasetçi, ekonomist ve ifladam n 1-3 May s tarihleri aras nda stanbul Ticaret Odas nda buluflturuyor. Sayfa 12 de Ette fiyat tart flmas KÜRESEL s nma, biyodizel tüketimi derken son günlerde tar m ürünlerinde meydana gelen zamlar sonras bafllayan k rm z et fiyatlar tart flmas sektörün önemli bir gündem maddesi oldu. Son haftalarda et sektöründe yaflanan suni krize dikkat çeken firmalar, et fiyatlar n n çok geçmeden olmas gereken seviyeye inece i düflüncesinde. Türkiye, hijyen standartlar n n istenilen düzeyde olamamas nedeniyle Avrupa Birli i ne (AB) hayvansal ürün satam yor. Üretim yap lan bölgelerde et entegre tesisleri kurulmal, karkas ve ifllenmifl et olarak tüketim noktalar na so uk zincir bozulmadan sevk edilmeli. Sektör temsilcileri yem deste inin art r lmas gerekti ini önemli vurguluyor. CAZ BE ULUTAfi IN k rm z et araflt rmas 3 TE kredisi için Kosgeb.gov.tr ye t kla Zafer Ça layan KOB lere yönelik hayata geçirilen KOB Yat r m Destek Program sayesinde, 1 milyar YTL civar nda kredi hacmi yarat lacak. Orta-yüksek ve ileri teknoloji sektörlerindeki 1000 KOB ye 100 bin YTL, orta- düflük ve düflük teknoloji sektörlerindeki 1000 KOB ye de iflletme bafl na 50 bin YTL olmak üzere toplam 2 bin KOB ye KOSGEB arac l yla 150 milyon YTL lik kredi faiz deste i sa lanacak. KOB ler adresinden ön kay t yapt rabilecek. 11 de Tüccar, milletin eme i ve üretimini k ymetlendirmek için eline ve zekas na emniyet edilen ve bu emniyete liyakat göstermesi gereken adamd r. ISSN stanbul t caret odas yay n YIL: 52 SAYI: 2506 hracatta 117 milyar dolar yakalad k hracata lk Ad m Program Anadolu ya yay ld 29 Nisan 2008 den itibaren, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaras n n tüm ifllemlerde kullan lmas zorunlu oldu. Kifliler ad na düzenlenecek her türlü belgede Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaras na yer verilmesi, her türlü ifllem ve kay tlarda esas al nmas öngörülüyor. TO Hukuk Birimi nden Avukat F L Z YÜKSEL in yaz s 6 da Ocak ay nda Fransa da bir bankan n çal flan taraf ndan 7 milyar dolar doland r ld n n ortaya ç kmas denetimin önemini bir kere daha gösterdi. ULUSLARARASI bir sorun olarak karfl m za ç kan suiistimal ve sahtekarl kla bafledebilmek için yeni bir mesleki disiplin olufltu. Bu ba ms z denetim kanal n n ad Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzmanl. ABD de birkaç y l önce ortaya ç kan bu meslek, ülkemizde flirketlerin tan flmak üzere oldu u yeni bir kavram. Bu yeni mesle i tan tmak üzere haz rlanan Günümüz Yönetiminde Yolsuzluk Riski konulu panel, stanbul Ticaret Odas ve Muhasebe Ö retim Üyeleri Bilim ve Dayan flma Vakf iflbirli i ile gerçeklefltirildi. Nalan SÖYLEMEZ in haberi 2 de Nas l önleyebilirsiniz flletmelerdeki iç kontrol ABD de yolsuzlu a verilen yap s ne kadar sa lam olursa ceza, adam öldürme olsun tek bafl na yolsuzluklar cezas ndan bile yüksek. önlemeye yetmiyor. hbar kanallar aç ksa yolsuzlu un üzerine Küçük iflletmelerde, kifliler bafllamadan veya en az birbirlerini yak ndan gecikme ile gidilebilir. tan d ndan ve daha çok güvendi inden, daha az iç Suiistimal ve sahtekarl denetim uygulan yor. önlemek için bir nevi h rs z Yolsuzluk yapan yüksek gibi düflünmek zorunday z. mevkide ise s radan Yolsuzlukla mücadelede çal flandan 13 kat daha fazla Türkiye de firmalar henüz zarar veriyor. yeterince fleffaf de il. Otomotivde üretim art fl yerli sanayiye yans m yor TO Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Baflkan ve Meclis Üyesi brahim Ceylan, otomotiv ana sanayindeki yabanc pay n n artmas n n, bölgesel pazarlarda Türkiye nin üretim üssü konumunu güçlendirdi ini, üretim ve ihracat adet- stanbul da nisan ay enflasyonu yüzde de enflasyon ne oldu Ocak fiubat Mart Nisan % Kaynak: TO TO ÇA RI MERKEZ l istima sui ilesi rdro h bo T.C. Kimlik Numaras art k zorunlu çek tahribat L fiK L kifliler aras ndaki mal teslimi ve hizmet ifas ifllemlerinde uygulanan bedel veya fiyatlamay ifade eden transfer fiyatland rmas ile Türkiye nin vergi gelirlerinde art fl olmas bekleniyor. stanbul Ticaret Odas, Transfer Fiyatland rmas Yoluyla Örtülü Kazanç Da t m n n Özellikleri konulu bir seminer düzenleyerek, üyelerini bilgilendirdi. Sayfa 5 te R SK ASLA SIFIR DE L finansal durum sahtekarl Transfer fiyat vergi gelirlerini art r r ABD de birkaç y ld r uygulanan Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzmanl (CFE) mesle i Türkiye ye geliyor. Türkiye de CFE belgesine sahip 100 kadar uzman, bir o kadar da belge almak için baflvuran aday var. zimmete para geçirme fat u r a lama yolsuzlu u sa hte ka en rl k v a n ter h rs zl TÜRK YE nin ihracat, nisan ay itibar yla y ll k 117 milyar 496 milyon 938 bin dolara ulaflt. Geçen ay ihracat yüzde 39,16 l k art flla 11 milyar 390 milyon 779 bin dolar olarak gerçekleflti. Nisan ay nda yap lan ihracat n STANBUL Ticaret sektörler baz nodas n n ( TO) da yüzde hracata lk Ad m 88,42 si sanayiprogram kapsam nda den, yüzde 9 u 2005 y l ndan bu yana tar mdan, yüz120 firma dan flmanl k de 2,59 u ise hizmeti alarak madencilikten ihracatç oldu. TO, geldi. Sanayi gelen talepler üzerine sektörü alt Anadolu daki 11 bafll alt nda ticaret ve sanayi yüzde 70,15 odas na da hracata payla ilk s rada lk Ad m Program yer alan sanayi e itimi verdi. Halen mamulleri içindört odan n e itimi de en büyük sürüyor. pay yüzde SOYHAN ALPASLAN 21,97 payla tayazd 7 de fl t araçlar oluflturdu. Yolsuzluk soruflturma uzmanlar geliyor STANBUL Ticaret Odas n n 1995 bazl stanbul Ücretliler Geçinme Endeksine göre, perakende fiyatlarda nisanda yüzde 4,26, toptan fiyatlarda yüzde 3,89 art fl kaydedildi. Odan n stanbul için 1995 y l baz al narak haz rlad endekste, bir önceki y l sonuna göre 4 ayl k art fl yüzde 5,58 olurken, 2007 y l Nisan ay baz al nd nda 12 ayl k art fl yüzde 13,81 ve 12 ayl k art fl yüzde 11,75 oldu. 10 da lerinde art fllar gözlendi ini kaydetti. Öte yandan üretimdeki art fl n yerli sanayiye yans mad n savunan Ceylan, Üretimdeki art fl, ithal girdi oranlar n h zland rm fl ve cari aç k art fl n n aktörleri aras nda yerini almaya bafllam flt r dedi. FAHR SARRAFO LU 8 de Emekliler çal flabilecek mi? GEÇ M s k nt s içerisinde olanlarla, erken emekli olman n verdi i avantajlar ndan yararlanmak isteyenler, do al olarak emekli statüsünde çal flmak istiyor y l ndan itibaren emekli olanlar emekli ayl klar n almaya devam ederken, Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek de çal flma imkan na sahipler. Emeklilerin mevcut uygulamadaki durumlar ile reform sonras durumlar n YAfiAR TAfiDEM R yazd 8 de Varil fiyat 120 dolar gördü... Kambiyo ifllemlerinde BSMV siz dönem bafllad KAMB YO ifllemlerinde uygulanan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi oran 1 May s 2008 den itibaren s f ra indirildi. Bu uygulama özellikle son zamanlarda yaflanan sahte efektif ve döviz sirkülasyonunu önleyece i gibi giderek kay t d fl na kayan yabanc para dolafl m n n da önüne geçecektir. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi nin uyguland alanlar dikkate al nd nda halen kredi kullanmak zorunda olanlar n da söz konusu vergiden olumsuz etkilendi i, bu verginin yine son zamanlarda gayriresmi kredi piyasas oluflumuna neden oldu u gözlenmektedir. VEYS SEV in yaz s 5 de

2 2. sayfa.qxd 01/05/ :15 Page 1 SAYFA 2 GÜNCEL Yolsuzluk soruflturma uzmanlar geliyor NALAN SÖYLEMEZ SERMAYEN N küreselleflmesi ile yolsuzluk da onu izledi. Uluslararas bir sorun olarak karfl m za ç kan suiistimal ve sahtekarl kla bafledebilmek için yeni bir mesleki disiplin olufltu. Önceleri firmalar n kendi iç denetimleri ile çözmeye çal flt klar yolsuzluk sorunu bugün ba ms z denetim kanallar arac l yla gün fl na ç kar l yor. Yeni bir mesleki disiplin olarak ortaya ç kan bu ba ms z denetim kanal n n ad ise Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzmanl (CFE). Bu mesle in temel görevleri, yolsuzluktan korunma, yolsuzlu un bulunmas, önlenmesi, incelenmesi ve cezaland r lmas olarak özetleniyor. ABD de birkaç y l önce ortaya ç kan bu meslek, ülkemizde ise flirketlerin tan flmak üzere oldu u yeni bir kavram. R SK ASLA SIFIR DE L ABD de kabul gören bir kurum olan Yolsuzluk nceleme Belgeli Uzmanlar Kurumu nun (ACFE) Aral k 2007 de Türkiye de de bir temsilcili i kuruldu. Uluslararas Soruflturma ve nceleme Uzmanlar Derne i (US UD) ad alt nda kurulan temsilcilik ilk Genel Kurul toplant s n 31 May s ta gerçeklefltirecek. Türkiye de CFE belgesine sahip 100 kadar uzman, bir o kadar da belge almak için baflvuran aday var. Mesle i tan tmak üzere haz rlanan Günümüz Yönetiminde Yolsuzluk Riski konulu panel, stanbul Ticaret Odas ( TO) ve Muhasebe Ö retim Üyeleri Bilim ve Dayan flma Vakf (MÖDAV) iflbirli i ile gerçeklefltirildi. Panelde uzmanlar iflletmelerde suiistimal ve sahtekarl klar önleme, soruflturma ve sorgulamada yürürlükteki mevzuat ile küresel yaklafl mlar ele ald. TO Genel Sekreter Yard mc s Selçuk Tayfun Ok un yapt aç l fl konuflmas n n ard ndan söz alan MÖDAV stanbul Baflkan Prof. Dr. Nuran Cömert, son y llardaki mali skandallar n denetim mesle inin etkinli inin sorgulanmas na yol açt n, bunun da yolsuzluk inceleme uzmanl mesle inin geliflmesine yard mc oldu unu söyledi. TO Mali Müflaviri Dr. Veysi Sevi ise ABD de birkaç y ld r uygulanan Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzmanl (CFE) mesle i Türkiye ye geliyor. Türkiye de CFE belgesine sahip 100 kadar uzman, bir o kadar da belge almak için baflvuran aday var. Uzmanlara göre iflletmelerde suiistimal ve sahtekarl n etkinlikle önlenmesi, bulunmas ve incelenebilmesi için Türkiye de firmalar n kurumsallaflmas gerek. Üst yönetim düzeyinde kararl l k flart. yolsuzluk tarihinin insanl k kadar eski oldu unu söyleyerek Osmanl döneminde yasanm fl yolsuzluk örneklerinden söz etti. Avrupa da bir üniversitede ilk yolsuzluk inceleme dersini veren Dr. Haluk Ferden Gürsel, bu konunun uzmanlar n n, görevlerini gere ince yerine getirebilmek için çok yo un bir e itimden geçmeleri gerekti ini söyledi. flletmelerde ne kadar sa lam bir iç kontrol yap s olursa olsun iç kontrollerin tek bafl na yolsuzluklar önlemeye yetmedi ini söyleyen ACFE liderlerinden Dr. Gürsel, hiçbir kontrol sisteminin mükemmel olmad n ifade ederek, flu yorumu yapt : Her iflletme için asla s f rlanamayan bir yolsuzluk riski var. Çünkü kontroller iflletmenin en alt kademesindeki çal flandan en üst düzeydeki çal flana kadar herkesin sorumlulu unda yürütülüyor. Dolay s yla kontroller ancak çal flanlar kadar etkili. Zaten araflt rmalar gösteriyor ki, insano lu f rsat buldu unda kafas ndaki yolsuzluk fikrini çeflitli bask ve bahaneler ile eyleme dönüfltürüyor. EN GÜVEND KLER M Z... MÖDAV stanbul Baflkan Prof. Dr. Nuran Cömert, TO daki panelde Dr. Haluk Ferden Gürsel e an plaketi verdi. 40 y ldan fazla suredir yolsuzluk incelemesi alan nda çal flmalarda bulunan ve Avrupa da çeflitli ülkelerde çok say da yolsuzluk inceleme kurumunun kurucu baflkanl n da yapan Dr. Haluk Ferden Gürsel, fiirketlerde en büyük yolsuzlu u en güvendiklerimiz yap yor diyor. Gürsel, özellikle küçük iflletmelerde, kifliler birbirlerini yak ndan tan d ndan, daha çok güvendi inden, dolay s yla daha az iç denetim uyguland ndan, yolsuzlu un çok daha fazla görüldü üne dikkat çekiyor. Gürsel, suiistimal ve sahtekarl ktan korunma maliyetlerinin yolsuzluk ile kaybedilecek de erler ve itibar kayb ndan çok daha düflük oldu unu ifade ederek, flu ipuçlar - n veriyor: Suiistimal ve sahtekarl önlemek için bir nevi h rs z gibi düflünmek zorunday z. Yolsuzlu u önleme veya en erken ortaya ç karma yöntemlerinden birisi de özgün suç duyurumu (ihbar) sistemleri. hbar kanallar aç ksa yolsuzlu un üzerine bafllamadan veya en az gecikme ile gidilebilir. fiirketlerin muhasebe bölümündeki yolsuzluk oran ise tespit edilebilen yolsuzluk genel toplam n n yüzde 30 u. Ayr ca en çok yolsuzluk yap lan bir di er bölüm de sat n alma bölümleri. F NANSAL TABLO YOLSUZLU U Dünyada flirketlerde finansal tablo yolsuzlu u da çok görülüyor. Yöneticiler kârdan prim ald klar veya senetlerin borsa de erlerinin düflmemesini istedikleri için flirketin finansal tablosunu hileli olarak daha kârl gösteriyorlar. Amerika da yap lan bir araflt rmaya göre yolsuzluk suçlular, genellikle ilk defa yolsuzluk yapanlar. Daha önce yolsuzlukla suçlananlar aras nda yeniden yolsuzluk yapanlar n oran yüzde 8. Yolsuzlu un tespiti ise ortalama 18 ay sürüyor. Yolsuzluk nceleme Uzmanlar Kurumu nun 2006 y l Ulusal Raporu na göre tipik bir Amerikan iflletmesi yolsuzluk dolay s yla y ll k gelirinin yüzde 5 ini yani yaklafl k 650 milyon dolar kaybediyor. YABANCI YATIRIMCI Türkiye de, di er ülkelerdeki gibi, yolsuzlu un ne boyutta oldu u kesin olarak bilinmiyor. Çal flmalara göre bafllar ndan bir yolsuzluk olay geçmifl flirketlerin yüzde 18 i art k bizde yolsuzluk olmaz diyor. Buna karfl l k, Uluslararas Soruflturma ve nceleme Uzmanlar Derne i Baflkan Haflim Ifl k ise Türkiye de firmalar n henüz yeterince fleffaflaflmad n söylüyor. Dr. Gürsel in aç klamalar nda PricewaterhouseCoopers n dünya genelinde yapt bir çal flma dikkat çekiyor te yap lan anketin sonucuna göre Türkiye ile Rusya, iflletmelerinde hiç yolsuzluk yap lmad n söyleyen iki ülkeden biri. Bu da Türkiye deki firmalar n yolsuzluk iddialar n kabul etmedi inin en güzel örne i y l nda tekrarlanan ayn çal flmada bu kez Türk firmalar n n yüzde 36 s n n geçen 24 ay içerisinde bir yolsuzluk olay yaflad klar n kabul ettikleri ortaya ç k yor. Bu ise Türkiye nin yolsuzluk incelemesine önem veren bir kültüre geçmek üzere oldu unun iflareti say l yor. Türkiye de en çok alg lanan yolsuzluk tiplerinin rüflvet ve haks z kazanç oldu unun düflünülmesine karfl n, incelemede yer alan flirketlerin sadece yüzde 6 s geçen 24 ay içerisinde bir rüflvet olay yaflad klar n ifade ediyorlar. Türkiye de yolsuzluk nedeniyle iflten ç - karma oran ise yüzde 32, ihtarda bulunma yüzde 5. fiirketlerin yüzde 37 si ise hiçbir fley yapm yor. Çarp c bir sonuç ise flirketlerin yüzde 59 unun yolsuzluk nedeni ile kaybolan fonlar n n hiçbir k sm n geriye alamad klar. Her meslekten CFE uzman na ihtiyaç var TÜRK YE de ne kadar Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzman na (CFE) ihtiyaç oldu u henüz tespit edilemiyor. Çünkü hali haz rda firmalardan yolsuzluk konusunda net bilgiler edinilemiyor. Ancak bilinmeyen gizli bir yolsuzluk inceleme uzman potansiyeli oldu u tahmin ediliyor. flletmelerin faaliyet alanlar na göre her meslekten kifli, gereken e itimi almak ve s navlar ndan gecmek koflulu ile Yolsuzluk Soruflturma nceleme Uzman olabiliyor. Denetçilik mesle inden gelenler yan nda, biliflim uzman ndan, hukukçuya, adli bilimler uzman ndan polise, güvenlik görevlisine, flirketlerin orta ve üst düzey yöneticilerine, risk uzmanlar na kadar çok genifl bir alanda faaliyet gösteren herkese ihtiyaç duyuluyor. Halen CFE uzman olmak isteyenler, ACFE ye flahsen baflvurarak s nav belgesi alabiliyorlar. US UD Baflkan Haflim Ifl k n verdi i bilgiye göre, 2008 sonu itibariyle CFE uzman olmak isteyenler, US UD kanal yla bu sertifikaya aday olabilecekler. US UD deste i ile nternet üzerinden yap lacak s nav n idari ayr nt lar 31 May s ta gerçeklefltirilecek olan Genel Kurul dan sonra belirlenecek. S nava baflvuracak adaylara yolsuzlu un incelenmesi sürecinde kullan lmak üzere edinilmesi gereken hukuksal ve uygulamaya iliflkin bilgiler, s nav haz rl k doküman olarak iletilecek. S nav sorular ise ABD deki kurum taraf ndan tek merkezden haz rlan yor. PLATFORM Prof. Dr. KEREM ALK N Makro ekonomik göstergeler çözüme odaklanmam z gerektiriyor Önceki haftalardaki yaz lar m zda dile getirdi imiz ABD nin 2008 y l n n ilk çeyre ine yönelik büyüme verisi, beklentimiz do rultusunda, yüzde 0,6 geldi. ABD Merkez Bankas n n (FED) faizi 0,25 puan indirim, bundan sonra pek de faiz indirimi yapmay düflünmedi ini hissettirmesi sonras nda, Euro-Dolar paritesinde 1,54 dolar seviyesine kadar çekilme bafllam fl gibi gözüküyor. ABD ekonomisine yönelik verilerde nispeten beklenenden daha olumlu bir görüntü görüldü ünden, uluslararas piyasalar n bir miktar toparlanaca umudu artm fl durumda. Bu nedenle, MKB 100 Endeksi nde yukar yönle bir hareketlenme gözlenebilir. Dolar- YTL kurunda ise 1,28 YTL civar bir dalgalanma olaca anlafl l yor. Ancak, derdimiz sadece kur-faizhisse senedi üçgeni olamayaca na göre, reel sektörü ilgilendiren di er verilere de bakmam z gerekiyor. Nitekim, bu verilerden birisi de enflasyon. Gerek TCMB Baflkan Durmufl Y lmaz n 30 Nisan Çarflamba günü yapt aç klamalar, gerekse de Odam z n 1 May s Perflembe günü aç klad enflasyon verileri, fiyat istikrar konusunda s k nt n n büyüdü ünü gösteriyor de enflasyon yüzde 9,3 Gerek Merkez Bankas Baflkan Y lmaz, gerekse de Maliye Bakan Unak tan n aç klamalar, ekonomi yönetiminin yüzde 4 enflasyon hedefi konusundaki iyimserli i bir kenara b rakt n gösteriyor. Baflkan Y lmaz, hedeften vazgeçilmedi ini; ancak, TCMB nin y l sonu enflasyon öngörüsünü yüzde 9,3 e yükseltti ini ifade etti. Ayn noktadan, Maliye Bakan Unak tan da kendi üslubuyla, ekonomi çevrelerinin yak n bir dönem için yüzde 4 e yak n bir enflasyon beklentisine girmemelerini vurgulad. TCMB Baflkan Y lmaz, enflasyonun yüzde 70 olas l kla 2009 y l sonunda, orta noktas yüzde 6.7 olmak üzere, yüzde 4.9 ile 8.5 aras nda gerçekleflece inin tahmin edildi ini de hat rlatt. Y lmaz, g da fiyat enflasyonunda kademeli bir düzelme olaca varsay m alt nda, enflasyonunun 2010 y l sonunda yüzde 4,9 düzeyine, 2011 y l n n ortalar nda ise yüzde 4 seviyesine düflmesinin beklendi ini de bildirdi. Ancak, olumsuz senaryolar devreye girerse, yüzde y l na kadar sarkacak. Bu noktada, arz floklar n n beklenenden daha uzun sürmesi ve ikincil etkilerinin görülmeye bafllanmas n n, tahminlerin belirgin olarak yukar yönlü güncellenmesine neden oldu unu kaydeden Baflkan Y lmaz, bu do rultuda para politikas n n daha temkinli bir durufl ald n söyledi. Bunun anlam, bu ay ve önümüzdeki ay, yani haziran ay nda, TCMB den piyasalar politika faizini yüzde 15,25 den yüzde 16 ile 16,50 aras nda bir yere yükseltmesini bekliyor. Faizlerin yükselmesi ile Hazine nin borçlanma maliyeti ve faiz yükü artacak; ama, bu arada Hazine ka tlar n n cazibesi artarsa, içeriye girecek yeni portföy amaçl yabanc sermaye ile, Dolar-YTL kurunda 1,25 YTL ye kadar k smi bir gevfleme de gözlenebilir. TO enflasyonu s k nt y teyit ediyor Odam z n enflasyon verileri ise, ekonomi yönetimindeki s k nt y teyit ediyor. Nisan ay nda yüzde 4,26 artan stanbul Ücretliler Geçinme Endeksi, TÜ K in TÜFE siyle karfl laflt r l yor. TÜ K ÜFE si ise, TO nun TEFE si ile karfl laflt r lmakta. TO TEFE ise nisan ay nda yüzde 3,89 artt. Bu durumda, her iki endeksinde y ll k yüzdesel de iflim oran yüzde 13,80 e dayand. Yani, stanbul da y ll k enflasyon, TCMB Baflkan Y lmaz n y l n sonu için öngördü ü yüzde 9,3 ün hayli üstüne ç km fl durumda. Söz konusu enflasyon verilerinin ve beklentilerin fl nda, Türkiye için ne yap labilir i tart flmak yerinde olabilir. Söz buraya gelmiflken, Avrupa Birli i Komisyonu Ekonomik ve Mali fller Genel Müdürlü ü taraf ndan geçti imiz pazartesi günü yay nlanan 2008 ve 2009 y llar na iliflkin ekonomik öngörüler raporunda, Türk ekonomisiyle ilgili öngörülerin kar fl k bir tablo çizdi inin vurgulanmakta oldu unu da hat rlatmam zda yarar var. Raporda, Türkiye nin uluslararas kriz karfl s nda ço u Avrupa Birli i ülkesinden ve aday ülkelerden daha kolay incinebilece i mesaj n n da verilmesi, Türkiye için çözüme odakl çal flma gere ini teyit etmekte. Büyüme kritik konu K sa ve orta vadeli ekonomik ve siyasi tart flmalardan s yr l p, döneminde Türkiye nin ortalama yüzde 6 l k bir büyüme trendini nas l yakalayabilece ini esas tart flmam z gerekiyor döneminde yüzde 7,4 olan büyüme oran, döneminde yüzde 6,9 a geriledi. Yeni GSYH hesaplama yöntemine göre ise yüzde 6, y l nda yeni hesaplama yöntemine göre yüzde 6,9 büyüyen Türk ekonomisi, 2007 y l nda yüzde 4,5 büyüme ile ivme kaybetti. Nitekim, özel sektörün yat r m harcamalar ndaki reel büyüme 2006 y l nda yüzde 15 seviyesindeyken, 2007 y l nda yüzde 2,7 ye gerilemifl durumda. O halde, önümüzdeki y llarda, pek çok nedene ba l olarak özel sektör yat r mlar nda söz konusu ivme kayb sürecek ise, yüzde 6 l k bir ortalama büyüme hayal olacak. Bu durumda, yerli ve yabanc sermaye Türkiye de daha fazla yat r m yapmaya nas l teflvik edilebilir; bu soruya cevap bulmam z gerekiyor. Mikro reformlar flart Esasen, hammadde maliyeti, iflgücü maliyeti, enerji maliyeti ve finansman maliyeti aç s ndan belirli bir cazibesi olan bir ekonomi, yeterli ölçüde yat r m çekmekte zorlanmayacakt r. Ancak, Türkiye nin söz konusu dört temel maliyet kalemi aç s ndan, ne yerli, ne de yabanc sermayeye küresel ekonomide rekabet edebilme imkan vermedi i gözleniyor. Bu aç dan, ekonomi yönetiminin haz rl klar n tamamlama aflamas na geldi i ve yak nda Hükümet in aç klamas beklenen yeni teflvik sisteminin yan s ra, bölgesel asgari ücret uygulamas, iflverenin sosyal güvenlik prim yükünün azalt lmas benzeri ad mlar özel sektör yat r mlar na yönelik mikro reformlar olarak tan mlayabiliriz. Ayr ca, fiyat ve kur istikrar n n gereklili ini dikkate alarak, merkez bankas ba ms zl n n perçinlenmesi ve enflasyon hedeflemesine gereken kredibilitenin kazand r lmas da özel sektör yat r mlar için teflvik edici olacakt r. Cari aç a dikkat AB Komisyonu raporu, 2008 ve 2009 için Türkiye nin cari aç k/gsyh oran n yüzde 6,4 olarak öngörmekte. Türkiye nin ithalat hacmindeki art fl n devam edece ine iflaret eden rapor, hem ihracat gelirinin de artt r lmas na iflaret ediyor, hem de turizm gelirlerindeki art fl n en az ihracat gelirlerindeki art fl kadar iyilefltirilmesi gerekti ini de hat rlat yor. Küresel konjonktürün yeterince nahofl oldu u dikkate al nd nda, Türkiye nin artan cari aç k sorunun yat r mc lar tedirgin etmekte oldu u bir gerçek. Özel sektörün ayakta kalabilmek için yöneldi i aç k pozisyon e iliminden kaynaklanan risk, cari aç k riskiyle birlefltikçe, Türkiye için kur ve buna ba l olarak fiyat istikrar ndan söz etmek anlams zlafl yor. Bu nedenle, döviz kurlar nda dalgalanma riskinin artt ve kurlar n öngörülebilirli inin zay flad dönemlerde, ne yerli, ne de yabanc sermayenin yat r m riskini göze alamayacaklar unutulmamal. Oysa, dünya ekonomisinin tar m ve g da fiyatlar ndaki art fllar tart flt bir ortamda, y lda 25 milyar dolar ihracat geliri potansiyeli olan Güney Anadolu Projesi henüz tamamlanabilmifl de il. Geçmifl y llarda yap lan yanl fl tercihlere ba l olarak enerjide d fla ba ml hale gelmifl bir Türkiye nin, artan enerji fiyatlar yla birlikte, her y l cari aç kta yeni rekorlara mahkum oldu u da bir gerçek. O halde, enerjide yerli kaynaklar n daha etkin kullan laca, tar mda yerli tohumlarla ve do ru teflvik sistemleriyle üretimin canland r ld, Türkiye nin su imkanlar n n en iyi flekilde de erlendirildi i yeni bir politika süreci oluflturulmas gerekiyor. Birleflmifl Milletler in g da krizini çözmek amac yla komisyon kurdu- u bir ortamda, Çin g da ihtiyac n çözebilmek için, dünyan n baflka ülkelerinde tar m arazisi kiral yor veya sat n al yor. Türkiye ise, kendini besleyebilen ülkeyken, tar m ithalat yapacak konuma düflüyor. Türkiye nin çözümleri hemen elinin alt nda. Yeter ki, karar al c lar baflka konularla vakit kaybetmesinler.

3 3. sayfa.qxd 01/05/ :16 Page 1 CMYK Ette fiyat tart flmas SAYFA 3 Sektörel K rm z et fiyatlar na zam haberleri tart flma yaratt. Et sektöründe yaflanan suni krize dikkat çeken firmalar, et fiyatlar n n çok geçmeden, olmas gereken seviyeye inece i düflüncesinde. Sektör, yem fiyatlar na teflvik verilmesini istiyor. CAZ BE ULUTAfi ÜRESEL s nma, biyodizel tüketimi derken son günlerde tar m ürünlerinde meydana gelen zamlar sonras bafllayan k rm z et fiyatlar tart flmas sektörün önemli bir gündem maddesi oldu. Son haftalarda et sektörü ile ilgili suni krize dikkat çeken sektör temsilcileri, et fiyatlar n n çok geçmeden, olmas gereken seviyeye inece i düflüncesinde. Küresel s nma ile yem maliyetlerindeki art fl n üreticide s k nt yaratt n do rulayan et üreticilerine göre, et fiyatlar n n yüzde 20 nin üzerinde artaca söylentisi nedeniyle üretici ister istemez mal n piyasaya vermemek için direndi. K K fi BAfiI 10 K LO ET Avrupa da kifli bafl na 25 kilogram et düflerken, Türkiye de bu rakam 10 kilogram. ABD de ise 40 kilonun üzerinde. Sektör yetkilileri Türkiye de kifli bafl na düflen et tüketiminin babadan kalma klasik yöntemler yerine, modern, sanayileflmifl büyük iflletmelerle art r labilece i düflüncesinde. Et fiyatlar ndaki son hareketlilik, sektörün sorunlar n da tekrar gündeme getirdi. Üretim alan nda ciddi yat r mlar n yap lmas, iflletmelerin birleflerek giderlerini düflürüp, devletin verece i prim ve teflviklerle desteklenip daha modern iflletmeler haline gelmesi ile mümkün. Yeterli et üretimi için hayvan rklar n n gelifltirilmesi, sektöre ciddi yat r mlar yap lmas, yem maliyetlerinin düflürülmesi, modern teknolojiye sahip büyük iflletmelerin yeniden kurulmas flart. Sektör yetkilileri özellikle k rm z et aç n n koyun üretimiyle afl labilece i kanaatinde. Türkiye de haks z rekabet oluflturan, ciddi bir flekilde insan sa l n tehdit eden et ve canl hayvan kaçakç l n n önlenmesi ise maliyetlerin düflürülüp et fiyatlar n n dünya standartlar düzeyine getirilmesiyle mümkün görünüyor. YEM F YATLARINA TEfiV K TO Kasaplar, Tavukçular Meslek Komitesi Meclis Üyesi Hasan Tahsin Akyüz, et fiyatlar n n son befl y ld r artmad n, eskiden beri Kurban Bayram öncesi artan fiyatlar n bayram ertesi tekrar eski seviyesine geldi ini söyledi. Son fiyat art fl n spekülatif söylentilere ba layan Akyüz, Talihsiz aç klamalardan sonra et fiyatlar tekrar yükselifle geçti. Ancak bu suni bir art fl. Fiyatlar birkaç Sa duyuya davet ediyoruz STANBUL Perakendeci Kasaplar Odas Baflkan Bilgin fiahin, et fiyat art fllar ile ilgili söylentilerin iki ay önce bafllad n belirterek, flunlar söyledi: Eskiden ette yüzde 1 veya 2 oran nda art fllar olurdu. fiimdi yüzde 30 lardan bahsediliyor. Kamuoyuna yap lan aç klamalarla piyasam z alevlenip yang n haline getirilmifltir. Bu zam furyas 5-10 tane büyük besicinin ekme ine ya sürmekten baflka bir fley de ildir. Uzun vadede hiç kimse bu iflten kârl ç kamaz. Özellikle bu iflin faturas n tüketici, küçük esnaf ve küçük besiciden oluflan orta ve alt gelir s n f verecektir. Bu zamlar ç karanlar sa duyuya davet ediyor, vicdanlar ile bafl bafla b rak yoruz. ay içinde tekrar eski seviyesine gelecektir dedi. Akyüz, perakendeci kasapl n büyük marketlerle bafl edemedi ini savunarak, Mahalle kasaplar tarihe kar fl yor. fiehrin göbe inde bir market yap ld anda küçük esnaf kepenk kapat yor. Mücadele edebilen, biraz sermayesi olan eski iflini yapmaya çal fl yor dedi. Hasan Tahsin Akyüz, yem fiyatlar na mutlaka teflvik verilmesi gerekti ini de savundu. TO Meclis Üyesi Önder Ünlüer ise etin fiyat art fl na ihtiyac varm fl havas estirildi ine dikkat çekerek suni bir gündem oluflturuldu unu söyledi. Zaten ülkemizde et fiyatlar yüksek diyen Ünlüer, sektör olarak fiyatlar n daha fazla yükselmesini arzu etmediklerini ve zaman n hiçkimsenin ifline yaramad n belirtti. Sektörün gündem maddeleri THALATA Z N VER LMEL M? Türkiye, hijyen standartlar n n Küçük iflletmelerin birleflip koope- Önder Ünlüer, ette fiyat art fl n n kimseye faydas olmayaca n söyledi. 2-3 y lda besicili in ray na girmeye bafllad n kaydeden Ünlüer, flunlar söyledi: E er ülkede et yok, et k tl var havas yarat l r da ithalat n yolu aç l rsa o zaman darbeyi besici yer. Çünkü d flar dan gelen çok ucuz etler varken besici bu fiyattan mal veremeyecek, gelece e güvenle bakamayacak. Böylece sektörel çöküfl yine bafllam fl olacak. Besici elindeki mal de erlendiremedi i zaman besicili i b rak r, dolay s yla sektör geri gider. Devlet geçen y l ve önceki y l yem bitkilerine ve süte destek verdi in ikinci yar s nda da Tar m Bakanl n n bu destekleri art rma çal flmalar var. Buza deste i olacak. Yem deste i mutlaka art r lmal. TO Canl Hayvan ve hracatç lar Meslek Komitesi Meclis Üyesi Umut Özalp de ette ciddi anlamda s k nt oldu una iflaret ederek, geçici de olsa ithalata izin verilmesi gerekti ini savundu. Küresel s nmadan dolay maliyetlerin artmas nedeniyle fiyatlar n yükseldi ine dikkat çeken Özalp, besicinin de fiyat art fl beklentisiyle hayvan n satmad n söyledi. Fiyatlar n suni flekilde artt n kaydeden Özalp, etin flu anda ihtiyac karfl lad n fakat suni art flla köylünün mal n satamad n ve bunun da do rudan tüketiciye yans d n kaydetti. K sa dönem için et ithalat n n çözüm olaca n savunan Özalp, teflvikli besicili in de flart oldu unu sözlerine ekledi. istenilen düzeyde olmamas nedeniyle Avrupa Birli i ne (AB) hayvansal ürün satam yor. Ülkemizde karkas ortalamas kilogram iken Avrupa ülkelerinde 270 kilogram civar nda. Üretim yap lan bölgelerde et entegre tesisleri kurulmal, karkas ve ifllenmifl et olarak tüketim noktalar na so uk zincir bozulmadan sevk edilmeli. Türk tar m n n ve hayvanc l n n geliflmesi, sektörün, bakanl n ve e itimli iflgücünü temsil eden veterinerlerin, mühendislerin iflbirli i sayesinde mümkün. Hayvan sa l sorunlar ve ürün hijyenine iliflkin eksiklikler giderildi inde pek çok üründe Türkiye nin rekabet gücü yükselecek. ratif tarz nda veya hayvanc l k organize sanayilerde faaliyetlerini daha verimli daha ekonomik seviyede sürdürmeleri gerekiyor. Tüketiciler kasaptan ald etin hangi ilin, hangi ah r n, hangi kulak küpe numaral hayvan n eti oldu unu bilerek takibini yapabilmeli. Büyük entegre ve hayvan organize sanayileri kurulmal. Yem bitkilerinin kalitesi ve verimi art r lmal. Yayla ve meralar besicili e aç lmal. Entegre fabrikalara ihtiyaç var TO Kasaplar, Tavukçular Meslek Komitesi Baflkan Servet Can, küresel s nma ile yem bitkileri fiyatlar n n yükselmesinin k rm z eti de etkiledi ini söyledi. Can, ülkemizde besicili in dededen, babadan kalma yöntemlerle yap ld sürece istenilen seviyeye ulafl lmas n n imkans z oldu unu vurgulad. Sanayicilerin et sektörüne ciddi yat r m yapmalar gerekti ini ifade eden Can, flöyle devam etti: Büyük entegre ve hayvan organize sanayileri kurulmal. Yem bitkilerinin kalitesi ve verimi art r lmal. Ülkemizde karkas ortalamas kilogram iken En büyük görev veterinerlerimize düflüyor SETB R Yönetim Kurulu Baflkan Erdal Bahç van, ürün hijyenine iliflkin eksikliklerin giderilmesi halinde pek çok üründe Türkiye nin rekabet gücünün yükselece ini söyledi. Bahç van, hayvan sa l ve g da güvenli i konusundaki gerekli tedbirlerin biran önce al nmas gerekti ini kaydederek, Bugünkü gibi devam ederse, Türkiye zorunlu olarak ithalatç konuma tafl nacak. Bu çerçevede en büyük görev ve sorumluluk veterinerlerimize düflüyor dedi. Hayvanc l k sektörünün geliflmifl birçok ülkede oldu u gibi, hem g da sektörünün hem de ülkenin gelifliminde önemli bir lokomotifi durumunda oldu unu ifade eden Bahç van, flunlar söyledi: Ülkemiz hayvan hastal klar ndan ar, kaliteli ve sa l kl hammadde temini sorununu çözmedi i sürece, kalitesi, makine park, insan de eri, pazarlama gücü, ambalaj gücü, lojistik de eri gibi konularda ne kadar güçlü olursa olsun, önümüzdeki 10 y l n sonunda et ve süt sektörlerinde rekabet edebilir bir yap ya kavuflmam z n mümkün olmad unutulmamal d r. Hijyen standartlar n n istenen düzeyde olmamas sebebiyle Türkiye nin AB ülkelerine hayvansal ürün satamad n kaydeden Bahç van, komflu ülkelere de s n rl say da hayvan ve hayvansal ürünler satt m z söyledi. Bahç van, Yan bafl m zda bizi bekleyen milyarlarca dolarl k Ortado u pazar ve Avrupa Birli i, bugün Yeni Zelanda dan, Avustralya dan hayvansal ürünler ithal ederken biz seyrediyoruz dedi. Avrupa ülkelerinde 270 kilogram civar nda. Karkas verimini art racak tedbirlere ihtiyaç var. Sektöre yeni giren sanayiciler sektörü hareketlendirdi. Türkiye de hayvanc l k, kamu politikalar ve özel sektör iflbirli i içinde daha faydal olur. Ayr ca s n rl olarak dam zl k ithalat yap lmal, verimli rklar n slah yoluna gidilmeli. Temennim, tüketicilerimizin kasaptan ald etin hangi ilin, hangi ah r n, hangi kulak küpe numaral hayvan n eti oldu unu bilece i bir duruma ulaflarak etin ve ürünün takibini yapabilecek bir noktaya gelmesidir. thalata karfl y z, bunun yerine üretici desteklensin TO Canl Hayvan ve hracatç lar Meslek Komitesi Baflkan Hasan Akkaya da etin pahal olmas n n nedenini maliyetin yüksek olmas na ba lad. Besici olarak zarar ettiklerini ifade eden Akkaya, piyasalar n s k nt l oldu unu ifade etti. Geçen y l 16 YTL olan yemin kilogram maliyetinin bu y l 30 YTL nin üzerine ç kt n kaydeden Akkaya flunlar söyledi: Bir yerde kaçak etler fiyatlar n artmas n engelledi. thalata karfl y z. Bunun yerine üretici desteklensin, yol gösterilsin. Tar m lçe Müdürlükleri, besicilik yapan her kap y çalmal, hayvanlar kontrol etmeli. Hastal kl hayvan varsa bunlar besicilikten ç karmal, yerine sa l kl hayvan koymalar konusunda yol göstermeli. Ancak böyle desteklerle et fiyat düfler. Besiciler 2 y l önce ç kan Mera Kanunu yüzünden hayvanlar n otlatam yor. Trakya da birçok besici meras zl ktan hayvanc l b rakt. Haz r yeme güçleri yetmiyor. Biz üzüm yiyece imize ba c y cezaland r yoruz. Veterinerler ve ziraatçiler el ele vermeli. GÜNDEM 2 M AY I S Gerçekten ç rak ç kt k! ERTU YAfiAR e r t u y a s a r. c o m. t r Türk özel sektörünün en büyük firmas olan KOÇ grubunun yönetim kurulu baflkan Mustafa Koç, düzenlenen bir bas n toplant s nda Gümrük Birli i ni elefltirdi. Mustafa bey, Türkiye gümrük birli inden ç rak ç kt demifl. Ç rak ç kmak deyiminin anlam n bilmiyordum. Araflt r nca gördüm ki bu sözlerin anlam, usta havas nda bafllan lan bir iflte pek de o kadar baflar l olamamak; birilerinin size usta ayar vermesi; ç rak olman z m fl... Mustafa beye kat l yorum. Biz gerçekten de Gümrük Birli i iflinde ç rak ç kt k! Çünkü, bundan tam k rk y l önce tasarlam fl (Katma Protokol haz rlanmas 1960 lar n ikinci yar s ; imzas 1971) ve on iki y l önce de (1995) rötufllanarak flekillendirilmifl gümrük birli i, 2008 y l n n Türkiye sinin gereksinimlerini karfl lamamaktad r. Yine de Türkiye deki uslanmaz gümrük birli i karfl tlar beni kendi saflar ndan sanmas nlar! Çünkü biz Türkiye nin gelece inin ne olursa olsun Avrupa Birli i (AB) içinde oldu una inananlardan z. Ama koflulsuz içinde olmak ile iyi müzakere etmek aras nda ciddi bir fark var. Bugün Türkiye deki onmaz AB karfl tlar, Türkiye nin Gümrük Birli i nden zararl ç kt n söylemektedirler. Bunun kan t olarak da Türkiye nin AB ile olan ticaret aç n göstermektedirler. a) E er gümrük birli i olmasayd acaba Türkiye nin d flsat m at l m bu kadar baflar l olabilir miydi? Türkiye bu kadar h zl dünya ekonomik geliflmesine ayak uydurabilir miydi? Yoksa örne in komflumuz Suriye gibi izole edilmifl ve az geliflmifl bir ülke olarak m kal rd? b) E er gümrük birli inin ekonomik bütünleflme baflar s olmasayd Türkiye, istikrar sa lamak için kulland AB çapas ndan bu kadar yararlanabilir miydi? Bizim olsun da ne kadar küçük olursa olsun diyen gümrük birli i ve AB karfl tlar zaten onmaz muhalifler. Ama en az ndan baz seçenekleri de reel politika çerçevesinde görmek gerekmez mi? Yine de Türkiye mutlaka, e er gelecek befl y l içinde AB nin tam üyesi olmayacaksa, Gümrük Birli i ni gözden geçirmelidir. Gümrük Birli i 1995 y l nda Tansu Çiller Murat Karayalç n Cem Duna ekibi taraf ndan kötü müzakere edilmifltir. Özellikle Tansu han m n ne olursa olsun girelim yaklafl m ile gerekli pazarl klar yap lmadan Türkiye gümrük birli i içine sokulmufltur. Gümrük Birli i nin Türkiye ye yaratt as l s k nt, AB ülkeleri ile gümrüklerin ve ticaret s n rlamalar n n karfl l kl olarak kald r lmas de ildir. Türk sanayi ve ekonomisi, zaten yafllanan ve gerileyen; dinamizmini yitiren Avrupa sanayi ile rahatl kla rekabet edebilecek güçtedir. Ancak, Gümrük Birli i ile Türkiye nin yüklenmek zorunda kald (üçüncü ülkelere uygulanan) AB Ortak Ticaret Politikas (OTP) ve Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) Türk ekonomisi için sorun yaratmaktad r. Çünkü AB, üçüncü ülkelerle kendi üyelerinin ç karlar do rultusunda serbest ticaret anlaflmalar (STA) yapmaktad r (örne in flu anda Ukrayna ve Güney Kore ile görüflülen serbest ticaret anlaflmalar imza aflamas na geldi). Bu anlaflmalarla AB, gümrük vergilerinden ve ticaret korunmas ndan ödünler vermektedir. AB bu ödünlerin karfl l n al rken, OTP ve OGT sine (Gümrük Birli i nedeni ile) koflulsuz uymak zorunda kalan Türkiye hiçbir ödün alamamaktad r! Yani tam davul bizim boynumuzda, tokmak onlar n elinde durumu yaflanmaktad r. flte Gümrük Birli i nde sorgulanmas gereken as l konu budur. Yani Türkiye e er isterse (flu anda gümrük birli ine ayk r olan bir uygulama ile) örne in Azerbaycan ile bir serbest ticaret anlaflmas yapabilmelidir. Türkiye Gümrük Birli i nden derogasyon (sapma) alabilmelidir. Ayn biçimde Türkiye, A.B nin yürüttü ü yeni serbest ticaret anlaflmas görüflmelerine do rudan kat lmal d r. Örne in AB flu anda (k sa dönemde sonuçlanmas beklenmeyen) Rusya ve Hindistan ile serbest ticaret anlaflmalar görüflmelerine bafllam flt r. Türkiye mutlaka ve mutlaka bu görüflmelerde yirmi sekizinci ortak olarak masada yerini almal d r.

4 4. sayfa.qxd 01/05/ :17 Page 1 fi FIRSATLARI SAYFA 4 T CARET REHBER HALELER Ürün: Kaynak teli al m ifli haleyi açan: 1 inci Hava kmal Bak m Merkezi Komutanl -Eskiflehir hale tarihi: 28 Nisan 2008 saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: 1 inci Hava Kv. Komutanl hale Kom. Baflkanl -Eskiflehir adresinde görülebilir ve 30 YTL karfl l ayn adresten temin edilebilir Dosya No: Ürün: Bant al m ifli haleyi açan: 1 inci Hava Bak m Merkezi Komutanl -Eskiflehir hale tarihi: 29 Nisan 2008 de saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: 1 inci Hava Kv. Komutanl hale Kom. Baflkanl -Eskiflehir adresinde görülebilir ve 30 YTL karfl l ayn adresten temin edilebilir Ürün: Buhar kazan al m haleyi açan: 1 inci Hava Bak m Merkezi Komutanl -Eskiflehir hale tarihi: 28 Nisan 2008 de saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: 1 inci Hava Kv. Komutanl hale Kom. Baflkanl -Eskiflehir adresinde görülebilir ve 30 YTL karfl l ayn adresten temin edilebilir Dosya No: Ürün: Bir adet asansör ve kulesi yap m haleyi açan: T.C. Sa l k Bakanl Ayd n li Nazilli lçesi Devlet Hastanesi Bafltabipli i hale tarihi: 12 May s 2008 de saat da Dosya No: Ürün: Eflya vas ta sat fl haleyi açan: Erenköy Tasfiye flletme fiube Müdürlü ü hale tarihi: 8 May s 2008 de ikinci sat fl, saat ile saatleri aras nda yap lacak hale flekli: Aç k art rma suretiyle Dosya No: Ürün: Eflya vas ta sat fl haleyi açan: Erenköy Tasfiye flletme fiube Müdürlü ü hale tarihi: 13 May s 2008 de üçüncü sat fl, saat ile saatleri aras nda yap lacak hale flekli: Aç k art rma suretiyle Dosya No: 9170 Ürün: 8 adet otomatik yükleme rampas n n temini haleyi açan: Pektim Petrokimya Holding A.fi. ç Al m Müdürlü ü Alia a- zmir hale tarihi: Son teklif verme tarihi 8 May s 2008 günü saat d r fiartname: haleye kat lmak isteyen firmalar n afla da belirtilen faks numaralar na aç k adresleri ile kat lmak istedi i ihaleye iliflkin dosya numaras belirtilerek müracaatlar halinde bedelsiz teklif isteme mektubu gönderilecek Dosya No: Ürün: Pantolon, elbise ve yelek al m ifli haleyi açan: stanbul Jandarma kmal Merkezi Komutanl hale tarihi: 23 May s 2008 de saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: hale döküman Jandarma kmal Merkezi Komutanl klar So anl k- Kartal/ stanbul, Güvercinlik/Ankara ve Bornova/ zmir adresinde görülebilir ve 10 YTL karfl l Jandarma kmal Merkezi Komutanl -So anl k-kartal/ stanbul adresinden temin edilebilir Dosya No: Ürün: plik al m ifli haleyi açan: stanbul Jandarma kmal Merkezi Komutanl hale tarihi: 22 May s 2008 de saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: hale döküman Jandarma kmal Merkezi Komutanl klar So anl k- Kartal/ stanbul, Güvercinlik/Ankara ve zmir Bornova adresinde görülebilir ve 8 YTL karfl l Jandarma kmal Merkezi Komutanl So anl k-kartal/ stanbul adresinden temin edilebilir Dosya No: Ürün: Vas ta sat fl haleyi açan: stanbul Tasfiye flletme fiube Müdürlü ü hale tarihi: 8 May s 2008 de birinci sat fl, saat ile aras nda yap lacak hale flekli: Aç k art rma suretiyle Dosya No: Ürün: Vas ta sat fl haleyi açan: stanbul Tasfiye flletme fiube Müdürlü ü hale tarihi: 14 May s 2008 de ikinci sat fl, saat ile aras nda yap lacak hale flekli: Aç k art rma suretiyle Dosya No: Ürün: Vas ta sat fl haleyi açan: stanbul Tasfiye flletme fiube Müdürlü ü hale tarihi: 21 May s 2008 de üçüncü sat fl, saat ile aras nda yap lacak hale flekli: Aç k art rma suretiyle Dosya No: Ürün: Ka t, karton ve mukavva mamulleri haleyi açan: Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlü ü hale tarihi: Teklifler, 22 May s 2008 de en geç saat a kadar Genel Müdürlü ümüz III No lu Sat nalma Daire Baflkanl nda bulundurulacak hale flekli: Kapal teklif isteme usulü Dosya No: Ürün: adet bond tipi çanta sat n al nacak haleyi açan: Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlü ü hale tarihi: Teklifler, 15 May s 2008 günü, en geç saat a kadar Genel Müdürlü ümüz III No lu Sat nalma Daire Baflkanl nda bulundurulacak hale flekli: Kapal teklif isteme usulü Dosya No: Ürün: Company Factory demir yolu araçlar ihalesi haleyi açan: Makedonya Ekonomi Bakanl Tel: Faks: Dosya No: Ürün: Jsc elem firmas yla ortak giriflim partneri olan kombine s ve enerji çevrim fabrikas ENERGET KA n n infla, finanse ve iflletilmesine iliflkin uluslar aras ihale duyurusu hale tarihi: hale için son baflvuru, 2 Temmuz 2008 ENERGET KA Mr. Nikola Rupev Tel: / Faks: energetika@elem.com.mk Ürün: 45 bin adet mühimmat yele i, kamuflajl, G-3 piyade tüfe i için 17 bin adet mühimmat yele i, beyaz, kaleflnikof piyade tüfe i için 14 bin adet çanta s rt, beyaz, arkal kl haleyi açan: Jandarma kmal Merkezi Komutanl So anl k-kartal/ stanbul hale tarihi: 24 Nisan 2008 de saat da hale flekli:aç k ihale usulü fiartname: 15 YTL karfl l Jandarma kmal Merkezi Komutanl So anl k- Kartal/ stanbul Adresinden temin edilebilir Dosya No: Ürün: Tokat Sigara Fabrikas ndan 9 Koordinatör 28 Pazarlama ve Da t m Baflmüdürlü ü ne dare lehine yüzde 20 azal r ço al r 11 bin ton sigara nakliyesi ifli haleyi açan: Sigara Pazarlama ve Da t m A.fi. Genel Müdürlü ü hale tarihi: 16 Nisan 2008 de saat da hale flekli: Aç k ihale usulü fiartname: 50 YTL karfl l ayn adresten temin edilebilir Dosya No: RESM GAZETE THALATA L fik N TEBL : Çin den ithal edilen tekrar doldurulamayan gazl cep çakmaklar, doldurulabilen ve ateflleme sistemi elektrikli olan gazl cep çakmaklar gibi ürünler için geçerli olan dampinge karfl önlemin, Vietnam menfleli ürünler için de uygulanmas na karar verildi. Tebli, Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e girdi. TARIMIN DESTEKLENMES : K rsal alanda ekonomik ve sosyal geliflmeyi sa lamak için gerçek ve tüzel kiflilerin ekonomik faaliyete yönelik yat r mlar ile bas nçl sulama sistemlerinin gelifltirilmesine dönük esaslar, Resmi Gazete de yay mland. HAZIR AMBALAJ TEKN K KOM TES : Sanayi ve Ticaret Bakanl, Haz r Ambalaj Teknik Komitesinin Oluflumu ve Görevlerine Dair Tebli de de ifliklik yapt ve de ifliklik Resmi Gazete de yay mland. YOLCULUKTA YEN ÜCRET TAR FES : Karayoluyla flehirleraras yolcu tafl mac l nda ve yurtiçi eflya tafl mac l nda uygulanacak taban ücret tarifeleri motorin fiyatlar nda meydana gelen art fllar dikkate al narak yeniden belirlendi ve Resmi Gazete de yay mland YILI SULAMA TES SLER : Devlet Su flleri Genel Müdürlü ünün 2008 y l sulama ve kurutma tesisleri iflletme ve bak m ücretlerinin 2008 y l tarifesi belirlenerek, Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e girdi. BELED YELERE F NANSMAN DESTE : Genel bütçe vergi gelirlerinden belediyelere ayr lan paylardan yap lacak kesintiler; adrese dayal nüfus kay t sistemine paralel Mart 2008-Mart 2009 dönemi için, büyükflehir belediyeleri ve belediyelerin nüfus de ifliklikleri dikkate al narak yeniden düzenlendi ve Resmi Gazete de yay mland. Haz rlayan: BULMACA Nalan M. ALAKENT iletisim@sorushop.com HRACATÇILARA TALEPLER LÜBNAN Talep: Motif makinesi Adres: ISSAM KHATIB FOR COMMERCE AND INDUSTRY BEYRUT-LÜBNAN Tel: Faks: ikcommerce@gmail.com Dosya No: MISIR Talep: Pirinç Adres: 220 El Horreya Road, Ibrahimia, Alexandria / M s r Tel: / Faks: Gsm: export@elkhalil-co.com TALYA DAN fib RL TEKL FLER flbirli i: Kabaran (intumescent) boya STARKEM SRL isimli firma distribütör ar yor Tel: Faks: info@starkem.com flbirli i: Süngertafl TOSCOCHIMICA S.p.A flbirli i: Bebek bezi Group Goua/Moliga firmas, farkl firmalarla iletiflime geçmek ve fuarlara kat lmak istiyorlar. Ayr ca Moritanya da bir bebek bezi fabrikas kurmak istiyorlar. Fabrikan n kurulmas na teknolojileriyle Teklif: Islak keten ipli i ve kaliteli keten ipli i Elbana Tex firmas Adres: Eqypt, Tanta, end of EI-Galata St. Farouk Bridge Agriculture Road Tel:; (002) Faks: (002) info@elbanatex.com Teklif: Dan flmanl k Yetkili kifli: Massimiliano della Gatta Tel: Faks: MassimilianoDellaGatta@tosc ochimici.com flbirli i: Su pompas VERTICAL SPA Yetkili kifli: Emanuel Cogo fib RL TEKL FLER destek verecek Türkiye de nitelikli bir firma ile iflbirli i talep ediyorlar. Mohamed Limame Ould Goua President Director General of Group Goua/Moligo Arafat(Carrefour) B-240, Route de I Espoir hizmetleri Joe (Dong) LIU Mobil: dongliudl@yahoo.com MSN: joeliuchina@msn.com Dosya No: Teklif: Fuar hizmetleri RECKY-EASTERN EXHIBITION & DISPLAY CO., LTD. Adres: Rm 903, Jiadong Tel: Faks: emanuel.cogo@etechpumps.com flbirli i: Otomotiv JOLLY STAMPI SRL Yetkili kifli: Nathalie Schibalski Tel: Faks: P.O.Box:6686 Tel: / Faks: cpvs@toptechnology.mr / dgcpvs@yahoo.fr Mob: Nouakchott Mauritania THALATÇILARA TEKL FLER Building, Yuexin Plaza, 2, Shiliugang Road, Guangzhou City, P.R.C Tel: Mobile: reckywan@163.net MSN: reckywan@163.net Dosya No: Teklif: Çad pazar için temsilcilik Online pazar yerleri nathalie@jollystampi.it flbirli i: Zeytinya üretimi FRANTOIO ALLA CHIUSACCIA Yetkili kifli: Diego Quatrini Tel: Faks: quantrinidiego@tele.it (West Africa) Dosya No: ALMANYA flbirli i: Metallsilikat tabanl, nano teknoloji ürünü metal yüzeylerin yenilenmesinde kullan l yor Modus-Handel Adres: Avenue Charles de Gaule Ndjamena Chari Baguirmi Çad Tel: (235) Faks: (235) Teklif: G da konusunda Afrika temsilcili i Adres: 503 Av Pya. Qt Djidjole flbirli i: Bask, ofset NUOVA ISTITUTO ITALIANO D ARTI GRAFICHE S.P.A. ARVATO PRINT Yetkili kifli: Paolo Gritti Tel: Faks: Paolo.gritti@arvato.it Inh. S.Yasemin Fritz-Windisch-Str Ratingen Deutschland Tel&Faks: Dosya no: Lome Togo 4582 Tel: (228) Faks: (228) globaltrading@hotmail.com Teklif: Peynir Adres: U.I. Koscluski 8/15, Swiecie-Poland Tel: (48-56) Faks: (48-56) algpol@op.pl SOLDAN SA A: 1- lk olarak 1888 de Karaköy R ht m nda aç lan, 1915 y l nda Beyo lu stiklal Caddesi nde bulunan flimdiki yerine tafl nan, Osmanl -Türk yemekleri üzerine hizmet veren ender lokantalardan biri 2- Yabanc bir beyaz eflya markas Al nm fl bir fleyi geri verme 3- Çok sarhofl Alaca n veya borcun, faizin d fl nda olan bölümü Üzüm, elma, zeytin gibi meyve ve sebzeleri s karak suyunu, ya n ç karmakta kullan lan alet 4- flaret Yank Platin elementinin simgesi Bir nota 5- Tüfek, tabanca, top gibi ateflli silahlar n ucunda bulunan boru biçimindeki parça Ad n, Yunan mitolojisindeki aflk tanr s ndan alan çamafl r markas 6- Bir toplulukta çal flan insanlar n her biri 7- Osman Boyner in kurucusu oldu u, kendi etiketiyle ürünlerinin sunuldu u ilk ma azas 1971 y l nda fiiflli de aç lan giyim markas ve ma azalar zinciri Bir ba laç 8- Yüreklendirmeye yarayan bir seslenme sözü 1974 te, Bursa n n Karacabey ilçesinde kurulan süt ve sütlü ürünler müstahsili 9- Yiyecek içecek, özellikle ekmek Dünyan n en uzun nehri Matematikte sabit bir say 10- Atefl Bol ve güçlü olarak ç kan veya f flk ran Ayar daki sessiz harfler 11- Marsa n n rafine soya ya markas Sat labilen her türlü ticaret eflyas 12- Yaz lar nda zaman zaman Ali R za Kardüz imzas n kullanan Güngör ön adl gazeteci ve ekonomi yazar Filiz markas n bünyesine katm fl olan talyan makarna üreticisi. YUKARIDAN AfiA IYA: 1- Maliyenin her y l bütçe kanunu ile ald yetkiye dayanarak ayn kanunla belirlenen s n r aflmamak üzere ç kard ve bankalara iskonto ettirdi i en çok bir y l vadeli borç senedi 2- Bursa merkezli meyve suyu markas Unilever in flampuan markalar ndan biri 3- Arap alfabesinin beflinci harfinin ad Hayvan yiyece i Evet 4- Sahip, iye Ac, üzüntü, dert, keder Eczac bafl n n saç jölesi markas 5- Ankara n n simgelerinden olan al flverifl merkezi Çok ince gözenekli pamuk, ipek veya sentetik dokuma 6- Belirli bir sürenin sonunda, belirli bir paran n, belirli bir kimseye ödenece ini belirten senet Enstitü için kullan lan k saltma Tanr 7- Deoksiribonükleik asit için kullan lan k saltma laç, merhem fiöhret 8- Ev ve bahçe yenilenmesi, tamirat ve dekorasyonu alanlar nda hizmet veren Almanya merkezli yap market 9- Unilever in çay markas K rm z Bir nota 10- Bir ço ul eki Sanayi, ticaret, tar m, maliye gibi alanlara iliflkin ekonomik etkinliklerin bütünü Yeni Türk Liras n simgeleyen harfler 11- Anadolu Grubu ile yaz m gereçleri firmas Alman Faber- Castell in ortakl yla do an kalem ve sulu boya markas Vilayet Bir bulafl k deterjan markas 12- Bankadaki ifllemlerin yap labilmesi için kifli, kurum ve kurulufllar ad na düzenlenen çizelge Bir bisküvi markas Bir haber ajans m z simgeleyen harfler. BULMACANIN ÇÖZÜMÜ 9. SAYFADA

5 5. sayfa.qxd 01/05/ :17 Page 1 SAYFA 5 güncel Transfer fiyat, vergi gelirlerini art r r CAZ BE ULUTAfi L fik L kifliler aras ndaki mal teslimi ve hizmet ifas ifllemlerinde uygulanan bedel veya fiyatlamay ifade eden transfer fiyatland rmas, ülkeleraras nda vergi matrah n n kayd r lmas n önlemeye yönelik bir uygulama. Burada, yabanc ülkelere düflük fiyatta mal sat lmas veya yabanc ülkelerden piyasa fiyat n n üzerinde mal al m n önleme amac ön plana ç k yor. Dolay s yla bir ülkede oluflacak kazanç, bu uygulama ile baflka ülkelere kayd r lam yor. Ayr ca uygulama ile Türkiye nin vergi gelirlerinde art fl olmas da beklentiler aras nda. Küreselleflme ile birlikte ülkelerin vergi sistemleri yeni olgularla karfl lafl yor. Çok uluslu flirketler, her zamankinden daha etkili bir flekilde küreselleflmenin getirdi i olanaklar kullanarak, ülkelerin vergi gelirlerini afl nd r yor, kendi kârlar n maksimize ediyor ya da zararlar n en aza indiriyor. Bu konuda ABD bafl çekiyor ve OECD düzenlemelerini etkiliyor. GEL fim fi ÜLKELER UYGULUYOR Geliflmifl ülkelerde uzun süredir uygulama alan bulan transfer fiyatland rmas yoluyla örtülü kazanç da t m müessesesi, Türkiye de 21 Haziran 2006 tarihinde sisteme dahil edilmifl olup, 2007 bafl ndan bu yana da yürürlükte. Ancak ayr bir uzmanl k gerektirecek kadar bünyesinde detay ve genifl bir uygulama alan bar nd ran sözkonusu uygulamadan dolay ç kabilecek sorunlar n bafl nda ise; belge düzeni bak m ndan kapsam n genifl ve belirsiz olmas nedeniyle mükelleflere bir yük getirilmesi, iliflkili kifli gibi baz kavramlar n yeterli aç kl kta olmamas sebebiyle iliflkili kifli kavram n n inceleme elemanlar taraf ndan yorumlanmaya aç k olmas, emsallere uygunluk ilkesi bak m ndan da önemli sorunlar yaflanaca aflikar. TO, ÜYELER N B LG LEND RD stanbul Ticaret Odas ( TO), üyelerini bilgilendirmek amac yla Transfer Fiyatland rmas Yoluyla Örtülü Kazanç Da t m n n Özellikleri konulu bir seminer düzenledi. Seminerin aç fl konuflmas n yapan TO Genel Sekreter Yard mc s Selçuk Tayfun Ok, iliflkili kifliler kavram ve kapsam, transfer fiyatland rmas yöntemleri ve transfer fiyatland rmas nda rapor ve belge düzeni baflta olmak üzere teknik konular n anlat laca n kaydederek, TO nun her y l beyanname döneminde vergi e itim seminerleri düzenledi ini söyledi. Seminerde oturum baflkanl yapan eski Bafl Hesap Uzman Hasan Kurt ise borsa ifllemlerinin zorunlu k ld müesseselerin yeni yasa ile ileri düzeyde düzenlenmifl bulundu unu kaydetti. Kurt, çok uluslu iflletmeler ve vergi idareleri için transfer fiyatland rmas oldu unu hat rlatarak, ikili vergi anlaflmalar n n çeflitli hükümler içerdi ini ve bu anlaflmalar da Türkiye nin birçok ulusla birlikte imzalad n kaydetti. HERKES B RB R YLE L fik L TO Mali Müflaviri Dr. Veysi Sevi de iliflkili kifliler kavram ve kapsam hakk nda bilgi vererek, yasal düzenlemeleri anlatt. Kararnamelerde, iliflkili kifli tan m n n yap ld n söyleyen Sevi, herkesin birbiri ile iliflkili oldu unu kaydetti. Sevi, konu ile ilgili tebli lerden örnekler vererek, hukuki aç dan, medeni kanun çerçevesinde ayr nt l bir flekilde anlatt. Bizim vergi oranlar m z o kadar yüksek de il GEL R daresi Baflkan Mehmet Akif Ulusoy, Türkiye deki vergi oranlar n n yüksek olmad n söyledi. OECD Vergi dareleri Forumu Uyum Alt Grubu Toplant s n n 7 ncisi, Türkiye nin ev sahipli inde yap ld. Toplant n n aç l fl nda konuflan Gelir daresi Baflkan Ulusoy, Bizim vergi oranlar m z o kadar yüksek de il. Bizim kurumlar vergisi oran m z yüzde 20, kurumlar n üzerindeki toplam vergi yükümüz de yüzde 35. Gelir vergisi de ayn flekilde. Pek çok baflka ülkede gelir vergisi yüzde 50 ye olaflabiliyor. Kurumlar Vergisi aç s ndan, en düflük ülkelerden biriyiz dedi. KAÇIRAN BEL RLENECEK Türk Gelir daresi nin 2005 te Almanya ve ngiltere ile AB Efllefltirme Program bafllatt n ifade eden Ulusoy, geçen ay tamamlanan program n amac n n mükellefleri çeflitli kriterlerle de erlendirerek, riskli oldu u tespit edilen mükelleflerin gönüllü uyum projeleri çerçevesinde uyuma davet edildiklerini bildirdi. Ulusoy, program kapsam nda yap lan risk analizleri sorucunda vergi sisteminin iyilefltirilmesine yönelik ihtiyaçlar ile vergi kay p ve kaça n n yo un oldu u sektörlerin belirlendi ini ve kay t d - fl l n yaratt haks z rekabetin önüne geçildi ini söyledi. Suriye, Türkiye ye ç k fl harc n 11 dolara düflürdü SUR YE, Türkiye ye gelifllerde yurtd fl ç k fl harçlar n 11 dolara düflürdü. Suriye Baflbakan Yard mc s Dardari ve Devlet Bakan Kürflad Tüzmen, Türkiye- Suriye fl Forumu nun kapan fl nda birer konuflma yapt lar. Türkiye ile iliflkileri gelifltirmekte kararl olduklar n belirten Dardari, Türkiye ile iliflkilerin gelifltirilmesi Suriye nin de yarar nad r. Türk firmalar n n baz sorunlar yaflad klar n biliyorum. Ancak flundan emin olun ki, Türk firmalar n n bütün sorunlar n çözece im. Daha sonra da Türk makamlar n bilgilendirece im dedi. TÜRK TUR ZM NE DESTEK Ard ndan Devlet Bakan Kürflad Tüzmen, Suriye Maliye Bakan stanbul Ticaret Odas, üyelerini bilgilendirmek amac yla Transfer Fiyatland rmas Yoluyla Örtülü Kazanç Da t m n n Özellikleri konulu bir seminer düzenledi. Mehmet Akif Ulusoy Muhammed Hüseyin ile bir araya geldi. Teknik heyetlerin de kat ld görüflmede, Suriye Maliye Bakan Hüseyin, flunlar söyledi: Suriye vatandafllar n n Türkiye ye gitmelerini teflvik etmek için yurt d fl ç k fl harçlar n 500 Suriye Liras na (11 dolar) düflürdük. Suriye nin komflular na uygulad m z en düflük ücret Türkiye. Di er ülkelere ç k fl harc bunun iki üç kat. Nitekim bu karar m zdan sonra Türkiye ye giden Suriyeli turist say s artt. Ald m z karar iki ülke iliflkilerinin geliflmesine bir destek amaçl d r. ELEMAN AC L Kavac k taki güzellik salonumuza komple estetiysen aran yor, ücret dolgundur AKDEN Z mutfa ndan anlayan aflç. Beyo lu LEVENT Deri ye yetifltirilmek üzere, sat fl yapabilecek, diksiyonu düzgün, prezentabl, yafl aras, sosyal yönü kuvvetli bayan eleman al nacakt r ÖZEL 29 May s stanbul Hastanesi nde görev alacak, tercihen sa l k sektörü ve kurumsal iletiflim konusunda deneyim sahibi, Üniversitelerin letiflim, Halkla liflkiler bölümlerinden mezun, askerlik hizmetini tamamlam fl (erkek adaylar için), yönetici pozisyonunda tak m arkadafl ar yoruz. ik.istanbul@29mayis.com.tr / DEVREN fiyer SAH B NDEN, Emprime atölyesi sat l kt r. Avc lar Y llard r kullan yoruz MARMARA Üniversitesi ktisadi Bilimler Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dal Ö retim Üyesi Dr. Bumin Do rusöz, transfer fiyatland rmas n y llard r fark nda olmadan uygulad m z hat rlatarak, 1994 y l ndan bu yana ülkemizde transfer fiyatland rmas n n bir anlamda uyguland n, bunun da gümrük hukuku oldu unu söyledi. Öncelik s ras yok DELOITTE Vergi Orta Adem Durak, yerel mevzuattaki geliflmeleri, emsal bedel tespitinde sürecin nas l iflledi ini, transfer fiyatlamas yöntemlerini, yeni transfer fiyatland rmas kurallar n n de erlendirilmesi hakk nda bilgiler verdi. Transfer fiyatlamas yöntemi seçiminde esas al nacak prensiplerin, yöntemler aras nda uygulama aç s ndan herhangi bir öncelik s ras olmad n vurgulayan Durak, uygulama k stas n n ifllemin niteli ine en uygun yöntem oldu unu söyledi. Etkin bir vergi sistemi gerekli VERG Konseyi Baflkan Mustafa Uysal ise mükelleflerin gönüllülü ü için Gelir darelerinin güçlü ve vergi mevzuat n n basit olmas gerekti ine iflaret etti. Mükelleflerin gönüllü uyumunun sa lanmas nda iyi bir vergi sistemi gerekti ini vurgulayan Uysal, Etkin bir vergi sisteminin büyüme odakl, rekabetçi, ekonomiyle uyumlu olmas temel unsurdur dedi. Vergi Haftas sveç e örnek oldu OECD Vergi dareleri Forumunun sveçli Baflkan Lennart Wittberg, Vergi Haftas uygulamas n n baflka ülkelerde de yayg nlaflt r lmas gerekti ini belirtti. Wettberg, Bunu biz de ülkemizde yapmal y z dedi. VERG REHBER SAH B NDEN, günlük kifli kapasiteli, sat l k yemek fabrikas. Maltepe, GIDA paketleme makineleri, demirbafllar ve 18 y ll k flirketi ile birlikte VASITA SAH B NDEN, Nissan Primera, 1998 model, 1600/6x, km., hidrolik, klima, otomatik cam, bordo, YTL SAH B NDEN, Chevrolet Aveo Sedan SAH B NDEN, 1998 model BMW 320, E46 kasa, çok temiz, km EMLAK SATILIK SAH B NDEN, Karabiga da, Yeni Atakent Kooperatifi, her biri 500 m2, iskanl, tapulu, müstakil, villa yap lacak flekilde denize s f r, kum sahil, YTL SAH B NDEN, Beylikdüzü Birlik Sanayi de, 20 m2, masrafs z, kaloriferli, asansörlü ofis, YTL Dr.VEYS SEV Ülkemizde Avrupa Birli i ne dahil bulunan ülkelerin vergilendirme sistemleri ile uyumlu olmayan vergilerden birisi de Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi dir. Söz konusu vergi tarihinden itibaren (bu tarihte dahil) Katma De er Vergisi Yasas n n 61/a maddesi ile yürürlükten kald r lm fl bulunan Gider Vergileri Yasas n n günümüze kadar hükümleri geçerli bulunan Hizmet Vergileri ile ilgili düzenlemeleri içersinde yer alan Banka ve Sigorta Muameleleri vergisi hem uygulamada baz sorunlar n yaflanmas na ve yine baz uygulamalar aç s ndan duraksamalara neden olan bir özellik arzetmektedir. Gider Vergileri Yasas n n yürürlükte kalan Hizmet vergileri içerisinde yer alan 33 üncü madde hükmüne göre söz konusu verginin oran yüzde 15 olup, Bakanlar Kurulu bu oran bankalararas mevduat muameleleri ile Sermaye Piyasas Yasas na göre kurulan arac kurumlar aras ndaki borsa para piyasas ifllemleri ve di er banka ve sigorta ifllemleri için ayr ayr veya birlikte, yüzde bire, kambiyo ifllemlerinde ise s f ra kadar indirme yetkisine sahip bulunmaktad r. Söz konusu yetkisini zaman zaman kullanan Bakanlar Kurulu nun belirlemifl oldu u oranlara göre; Bankalararas mevduat ifllemleri sonucu bankalar n lehine al nan faizler üzerinden yüzde 1, Bankalar ile Sermaye Piyasas Yasas na göre kurulan arac kurumlar aras ndaki borsa para piyasas ifllemleri sonucu lehe kalan paralar üzerinden yüzde 1, Devlet Tahvili ve Hazine Bonolar ile Toplu Konut daresi, Kamu Ortakl daresi ve Özellefltirme daresi taraf ndan ç kart lan menkul k ymetlerin geri al m ve sat m taahhüdü ile edinilen veya elden ç kar lan k ymetler karfl l nda lehe al nan paralar üzerinden yüzde 1, Devlet Tahvili ve Hazine Bonolar ile Toplu Konut daresi, Kamu Ortakl daresi ve Özellefltirme daresi taraf ndan ç kar lan menkul k ymetlerin vadesi beklenmeksizin sat fl nedeniyle lehe al nan paralar üzerinden yüzde 1, Di er banka ifllemleri ÜCRETS Z KISA LANLAR SAH B NDEN sat l k ve kiral k, Çorlu Havaalan kavfla ve E-5 dahil üç yola cepheli, ticarete imarl çok de erli 5488 m2 arsa, plaza, hotel, benzinlik, hastane, özel okul, ifl merkezi vs., USD., pazarl k pay m z vard r. elketene@elketene.com EMLAK K RALIK SAH B NDEN, Beylikdüzü BSS de, 20 M2, kaloriferli, asansörlü ofis, masrafs z, 300 YTL/ay ED RNEKAPI Paflahamam da, do algaz sobal, deniz manzaral, 3+1, 90 M2, 670.YTL KADIKÖY Misak- Milli Caddesi nde, 1.kat, 3+1, 120 m2, çift tuvaletli, antre odal, yerler tamamen fayans, kombili, Mühendislere ve Müflavirlere uygun, daire-büro, veya eflyal olarak k sa veya uzun dönemli lojman, YTL/Ay. Depozit Euro ÇEfi TL KA IT, karton nakit al n r Kambiyo ifllemlerinde BSMV siz dönem bafllad üzerinden yüzde 5 oran nda, banka ve sigorta muameleleri vergisi al nmaktad r. Bu verginin mükellefi bankalar, arac kurumlar ve sigorta flirketleri ile bu tür ifllemleri gerçeklefltiren benzeri kurulufllard r. Söz konusu verginin en etkin oldu u alan bankalar n müflterilerine açm fl olduklar kredi faizleridir. Çünkü söz konusu faizler üzerinden yasal düzenleme gere i olarak bankalar ayr ca faizin yüzde befli kadar banka ve sigorta muameleleri vergisi hesaplamakta, bu vergiyi kredi müflterisinden kredi faizi ile birlikte almaktad rlar. Di er yandan yasal düzenleme gere i olarak bankalar n döviz sat fl ifllemlerinde de söz konusu vergi 30 Nisan 2008 Çarflamba günü saat 24 e kadar binde bir olarak uygulanacakt r. Söz konusu verginin özellikle bankalar taraf ndan yap lan dövizli ifllemler üzerinden al nmas nedeniyle ülkemizde dövizli ifllemlerin giderek kay td fl na kayd n belirleyen Maliye Bakanl n n önerisi ile Bakanlar Kurulu nun ve 2008/13459 say l karar ile kambiyo ifllemlerinde uygulanan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi oran 01 May s 2008 tarihinden geçerli olmak üzere s f ra indirilmifl bulunmaktad r. Bakanlar Kurulu Karar ile yap lan bu düzenleme uyar nca bundan böyle tarihinden sonra bankalarca yap lacak kambiyo ifllemlerinde özellikle döviz sat fl ifllemlerinde art k Banka ve Sigorta Muameleleri vergisi al nmayacakt r. Bu uygulamada özellikle son zamanlarda yaflanan sahte efektif ve döviz sirkülasyonunu önleyece i gibi giderek kay t d fl na kayan yabanc para dolafl m n n da önüne geçecektir. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi nin uyguland alanlar dikkate al nd nda halen kredi kullanmak zorunda olanlar n da söz konusu vergiden olumsuz etkilendi i, bu verginin yine son zamanlarda gayriresmi kredi piyasas oluflumuna neden oldu u gözlenmektedir. Dolay s yla söz konusu verginin kredi piyasas nda yaflanan sorunlar bertaraf edecek flekilde yürürlükten hemen olmasa bile tedricen kald r lmas nda yarar görmekteyiz. Faks : yahya.gul@ito.org.tr KROMPLAST Metalize Kaplama, Plastik Üzerine Metalize Kaplama TARZ Dan flmanl k ve Tic. Ltd. fiti. nden sadece TO Üyelerine, 200 YTLx6 ay taksit=1.200 YTL ye içme suyu üretmek için ar tma sistemi ahmetatif@gmail.com MODA tasar mc s ndan, gelinlik tasar m, dikimi yap l r. Kardelen Moda Evi MARKA, patent, tasar m ve tescilleriniz için bizi aray n z. Mor Patent DEN M kumafl ndan, markal, bayan pantolon, asortili METO Pen, PVC (Egepen), demir do rama çelik yap ve dufla kabin iflleri yap l r HAKDES Tek. Ser. fllt. San. Tic. Ltd. fiti, endüstriyel mutfak cihazlar n n tamir, bak m, onar m ve montaj, 7/24 saat mobil teknik destek yap l r

6 6. sayfa.qxd 01/05/ :18 Page 1 SAYFA 6 GÜNCEL HUKUK KÖfiES T.C. Kimlik Numaras kullanma zorunlulu u 29 Nisan 2008 tarihinden itibaren, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaras n n bütün ifllemlerde kullan lmas zorunludur. Nüfus Hizmetleri Kanunu hükümlerine göre, tarihinden itibaren kifliler ad na düzenlenecek her türlü belgede (form, beyanname, kimlik kart, sürücü belgesi, pasaport gibi bütün tan t c belgelerde) Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaras na yer verilmesi, her türlü ifllem ve kay tlarda esas al nmas öngörülmüfltür. Vatandafl n bilgilerinin (ad, soyad, do um tarihi, do um yeri, ana ve baba adlar gibi) de iflmesi her zaman mümkün iken, vatandafl n T.C. Kimlik Numaras n n de iflmesi mümkün olmad ndan, ifllemlerin sa l bak m ndan T.C. Kimlik Numaras n n önemi görülmektedir. Çünkü Nüfus Hizmetleri Kanunu nun 46 nc maddesinde Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaras, kifliye bir defa verilir ve de ifltirilemez hükmü yer almaktad r. Nüfus cüzdanlar nda T.C. Kimlik Numaras olmayan vatandafllar n ise nüfus cüzdanlar n de ifltirme zorunluluklar bulunmamakta olup; T.C. Kimlik Numaras n n, kurumlarca kimlik paylafl m sisteminden veya kimlik paylafl m sistemine ba l olmayan kurumlar n ise vatandafl n ibraz edece i nüfus kay t örneklerinden temin edilmesi mümkündür. Merkezi Nüfus dari Sistem (MERN S) ile her Türkiye Cumhuriyeti vatandafl na Kimlik Numaras verilmesi neticesinde kamu kurum ve kurulufllar aras ndaki bilgi al flveriflinin h zland r lmas, hizmetin verimlili in artt r lmas ve k rtasiyecili in azalt lmas n n amaçland görülmektedir. VAKIFLARIN fi RKET KURMASI VEYA ORTAK OLAB LMES Uzun süre gündem konusu olan Vak flar Kanunu tasar s 27 fiubat 2008 tarihinde Resmi Gazete de yay mlanmas ile yürürlü e girdi. Vak flar Kanunu ile getirilen önemli yeniliklerden biri; vak flar n izne tabi olmadan, iktisadi iflletme veya flirket kurmas veya kurulu olan flirkete ortak olmas d r (Madde 26). Vak flar; amac n gerçeklefltirmeye yard mc olmak ve vakfa gelir temin etmek amac yla Vak flar Genel Müdürlü ü ne bilgi vermek flart yla iktisadi iflletme ve flirket kurabilir, kurulmufl flirkete ortak olabilir. Ancak, flirketler dahil iktisadi iflletmelerden elde edilen gelirler, vakf n amac ndan baflka bir amaca tahsis edilemez. Bununla birlikte, Odam z Ticaret Sicili ve Tescil fiubesi nde yürütülen uygulamaya göre; ilgili ifllemin gerçeklefltirilebilmesi için vakf n faaliyet belgesi ile birlikte vakf temsil ve ilzama yetkili kiflileri gösteren bir kararla baflvurulmas yeterlidir. Av. Filiz YÜKSEL- TO HUKUK B R M stanbul Ticaret Odas ad na sahibi Yönetim Kurulu Baflkan : Dr. MURAT YALÇINTAfi Genel Yay n Koordinatörü ve Sorumlu Yaz iflleri Müdürü: Dr. Cengiz ERSUN Genel Yay n Yay n Yönetmeni Dan flman smail fien fiefik MEM fi Bas n Yay n ve Halkla iliflkiler fiubesi Müdürü Do an ERDO AN Haber-Araflt rma Tamer ÇERÇ Bafl Editör Dilek ÜLKER Editörler: Soyhan ALPASLAN, Emine NCE MENDEKL Cazibe ULUTAfi, Dilflah KEFL O LU, Nalan SÖYLEMEZ Foto raf-abone: Arhan ANGIN Yaz flma: Nuran ÇAPKIN STANBUL T CARET TE YAYINLANAN YAZILARIN VE MAKALELER N SORUMLULU U YAZARLARINA A TT R. TO NUN GÖRÜfiLER N ÇERMEZ. YAZI VE HABERLER, KAYNAK BEL RT LEREK KISMEN YA DA TAMAMEN KULLANILAB L R. ABONE VE REKLAM TAR FES Y ll k abone bedeli yurtiçi ve KKTC için YTL, di er ülkeler için ise posta ücreti dahil YTL dir. Abone bedeli, ticaret sicil numaras (tacirler için), ad ve adres belirtilerek T. fl Bankas stanbul Sirkeci fiubesi No lu hesaba yat r labilir. Siyah beyaz reklam tarifesi 5.00 YTL. sütun/santimdir. Renkli reklamlar n sütun/santimi YTL. dir. Yay n türü: Yerel süreli yay n. STANBUL T CARET ODASI Refladiye Cad Eminönü stanbul P.K st. Oda Tel: (pbx) Fax: (Bas n-yay n fib.) Internet: TO Ça r Merkezi: BASKI: HLAS GAZETEC L K A.fi. 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna - STANBUL Tel: Tekstil, serbest ticaret anlaflmalar yla geliflir Türkiye Moda ve Haz rgiyim Federasyonu Baflkan Kahraman Öztürk, Türkiye nin tekstilde Çin i geçebilmesi için bir an önce serbest ticaret anlaflmalar yapmas gerekti ini söyledi. Yurtd fl na gitmek yerine Anadolu daki illere teflvik verilmeli, teknolojiye, otomasyona yat r m yap larak Türkiye nin sahip oldu u avantajlar kullan lmal. Altyap güçlendirilmeli. Makine parklar at l verimli kullan lmal, sektörde özellikle e itim artt r lmal. Sosyal bar fl sa l yor STANBUL Ticaret Odas ( TO) Baflkan Dr. Murat Yalç ntafl Türkiye deki aile flirketlerinin di er ülkelere göre avantajlar n anlatt. stanbul Kültür Üniversitesi ( KÜ) taraf ndan bu y l 3 üncüsü düzenlenen Aile flletmeleri Kongresi nin aç l fl nda konuflan KÜ Rektörü Prof. Dr. Tamer Koçel, aile flirketlerindeki sorunlarla ilgili tek bir reçete yazman n çok zor oldu unu, Türkiye ye özgü çözümler gelifltirilmesi gerekti ini ifade etti. TO Baflkan Dr. Yalç ntafl, En büyük sorun aile iflletmesini bir kuflaktan di erine devrederken ç k yor. Türkiye ye k yasla Avrupa da aile flirketlerinde anlaflmazl klar çok daha fazla. Aile anlaflmazl klar n n çözümünde Türk flirketleri çok daha baflar l. Çünkü bizde geleneksel aile ba lar geçerli. ABD de anlaflmazl klar için ba ms z arabulucular, baz AB ülkelerinde de sözleflmeler çözüm öneriyor. Türkiye de sorun aile içinde çözülüyor dedi. ULUSLARARASI MAL YARDIM PROGRAMLARI 33 haftad r, Türkiye nin Avrupa Birli i mali yard m programlar ile ilgili stanbul Ticaret Gazetesi okuyucular m z bilgilendirmeye gayret ediyoruz. Bu süreçte tamamen Türkiye nin AB uyumunun sa lanmas için tahsis edilen kat l m öncesi yard mlarda da bir dizi de ifliklik söz konusu. Bu hafta biraz bu konudan bahsetmek istiyoruz y llar aras nda AB mali yard mlar befl bafll kta, toplam 1.6 milyar Euro olarak planlanan bir bütçe kapsam nda Türkiye ye tahsis edilecek. Bu bafll klar ise kurumsal kapasitenin gelifltirilmesi, s n r ötesi iflbirli i, insan kaynaklar n n gelifltirilmesi, bölgesel kalk nma ve k rsal kalk nma olarak belirlendi. Mali yard m programlar nda bir baflka önemli özellik ise yard mlar n büyük ölçüde Türkiye nin GSMH nin yüzde 75 inin alt nda kalan bölgelere yo unlaflt r lacak olmas. Bu da özellikle Türkiye nin bat k s mlar n n bu tür fonlardan daha az CAZ BE ULUTAfi Hindistan, Pakistan ve Yugoslavya gibi TÜRK YE de ihracat n ülkelere kayd. büyük bir bölümünü stanbul Ticaret oluflturan Odas ( TO), Türk ekonominin temel Tekstilinin Altyap s - tafllar ndan tekstil, iki milyon çal flan ile istihdama en büyük katk y sa l yor y l sonu itibariyle haz rgiyim sektöründe 16 milyar dolar, tekstil sektöründe ise 6.6 milyar dolar ihracat gerçeklefltirildi. Türkiye nin bugün tekstilde yaflad sorunlar, 20 y l önce talya ve Kahraman Öztürk n n Yaflamas çin Al nmas Gereken Önlem ve Çözümler konulu bir seminer düzenledi. Seminerin aç fl konuflmas n yapan TO Genel Sekreter Yard mc s Selçuk Tayfun Ok, Türk tekstil sektörünün Almanya baflta olmak üzere baz Avrupa ülkeleri de yaflad. Günümüzde ise üretim, tekstilde iflgücünün daha ucuz olmas dolay s yla Çin, Fas, ulusal ve uluslararas pazarlarda güçlü rakipleriyle mücadele ederek, çok h zl bir de iflim ve geliflim içinde oldu unu, böylelikle teknolojik aç dan da Neler yap lmal? Birlik ve beraberlik içinde çal flma ile güven sa lanarak sektöre sahip ç k lmal. Türkiye moda-marka ürünlerinin üretim merkezi olabilmesi için serbest ticaret anlaflmalar yap lmal. TÜRK YE Moda ve Haz rgiyim Federasyonu Baflkan Kahraman Öztürk, tekstil ve haz rgiyim istihdam n n sosyal bar fl sa lad n söyledi. Her alanda yararlanmas anlam na geliyor. Kurumsal teknik yap lanma daha çok Türkiye nin AB müktesebat n kabullenmesi ve uygulama kapasitesinin gelifltirilmesine yönelik olarak düzenlenecek. Burada Kopenhag siyasi kriterlerine tam uyum, adalet ve içiflleri sisteminin, kamu yönetiminin etkinlefltirilmesi ve sivil toplum diyalogu ön plana ç kmakta. S n r ötesi iflbirli i ise öncelikle Türkiye-Yunanistan ve Türkiye- Bulgaristan s n r ötesi iflbirli i olmak üzere Türkiye nin AB s n r komflular ile iflbirli inin art r lmas n hedefliyor. fiimdilik Türkiye- Yunanistan s n r ötesi iflbirli i program nda bir tak m uygulamaya dönük problemler bulunsa da Türkiye-Bulgaristan s n r ötesi iflbirli i program nda uygulama sürmekte. Özellikle Edirne ve K rklareli illerimizdeki kurumlar n As l olan fiyat n ucuzlu u ile de il ürünün emsalsizli i, tasar m ve trendlerle AB il üreticilerle iflbirli i yap lmal. Ortak çözümlerde pazarlaman n üzerinde durulmal. Beyzik ürünlerin yerine katma de eri yüksek ürünler üretilmeli. karfl m zda bir Çin ordusu nun oldu unu hat rlatan Öztürk, Çinlilerin tekstilde dünyada söz sahibi oldu unu belirterek, flunlar söyledi: Bizim 50 y lda AKDEN ZL Y Z, DUYGUSALIZ Türkiye deki aile flirketlerinin farkl l klar ndan söz ederken, co rafyan n insanlar üzerindeki etkisinden de söz eden Dr. Yalç ntafl, Bizler Akdeniz ülkesi insanlar y z. Duygusall m z flirket yönetirken de ön plana ç kabiliyor. Duygusal iliflkileri ön ç kard n zda ciddi olumsuzluklar yaflanabiliyor diye konufltu. Aile flirketlerindeki en önemli sorunun gelir paylafl m oldu una dikkat O UZ DEM R rakiplerine meydan okudu unu söyledi. TEKST L N AVANTAJLARI Semineri yöneten stanbul Teknik Üniversitesi ( TÜ) Tekstil Teknolojileri ve Tasar m Fakültesi, Tekstil Mühendisli i Bölümü Ö retim Üyesi Prof. Dr. Bülent Özipek ise tekstilin teknolojik altyap, kuvvetli insan kalifikasyonu ile birlikte co rafi aç dan da stratejik avantaja sahip oldu unu söyledi. Ege Üniversitesi Tekstil Mühendisli i Bölümü Ö retim Üyesi Prof. Dr. Ifl k Tarakç o lu da dünyada çelik dahil bilinen her türlü malzeme içerisinde en sa lam, en hafif, en ak ll malzemenin tekstil esasl malzemeler oldu unu kaydetti. Türk tekstil ve haz rgiyim sanayinin, önümüzdeki dönemde bugünkü yap s yla ve ürün paletiyle, rekabet gücünü korumas n n çok zor oldu una iflaret eden Tarakç o lu, Önümüzdeki dönem, yeniden yap lanma dönemi olmal. Kalite rekabetinin belirleyici oldu u, yüksek kaliteli üst s n f moda-marka ürünlerin üretildi i ve sat ld bir yap - ya dönüfltürülmeli dedi. Öte yandan KOSGEB stanbul kitelli flletme Gelifltirme Merkezi Müdürü Mustafa Kaplan ise KOB lerin en önemli probleminin pazarlama oldu unu, bunu da stratejik yol haritalar ndan süzülen bilgilerden anlad klar n söyledi. gelemedi imiz noktaya Çinliler befl y lda geldi. Türkiye nin bir an evvel serbest ticaret anlaflmalar n yapmas gerekti ini hat rlatan Öztürk, çeken Dr. Yalç ntafl, gelir da l m nda ailenin efl, ye en gibi di er bireylerinin iflin içine girmesinin ciddi s k nt lara neden oldu unu söyledi. ENTELEKTÜEL SERMAYE fiirketlerin en önemli de erlerinin entelektüel sermaye birikimleri oldu unu söyleyen Dr. Yalç ntafl, aile flirketlerinin entelektüel sermaye biriktirmek zorunda oldu unu söyledi. Dr. Yalç ntafl, TO nun aile flirketleri için düzenledi i panel ve AB den 5 konuya 1.6 milyar Euro destek bu konuda daha hareketli olmalar nda yarar bulunuyor. nsan kaynaklar n n gelifltirilmesi ise Türkiye de özellikle vas fl ifl gücünün art r lmas, teknik ve ara eleman yetifltirilmesi gibi konularda e itim ve kapasite gelifltirmeye yönelik aktivitelerin finansman na yönelik olacak. Bu do rultuda her ne kadar daha önceki y llarda yap lan programlamaya dahil olsa da yak n dönemde Aktif stihdam Politikalar hibe program n n yaz döneminde ça r ya ç k lmas bekleniyor. Bölgesel kalk nma da ise özellikle odalara, borsalara ve yerel yönetimlere çok ifl düflüyor. Bölgesel rekabet edebilirlik kapsam nda KOB ve ifl dünyas na yönelik yat r mlar desteklenirken, çevre operasyonel program çevresel altyap yat r mlar na katk sa lamak üzere programland. Bu bafll ktaki bir di er Tekstil heba edilmemeli STANBUL Haz rgiyim ve Konfeksiyon hracatç lar Birli i ( HK B) Yönetim Kurulu Baflkan Süleyman Orakç o lu, tekstil ihracat n n yüzde 80 inin AB ye yap ld n, her y l 10 milyar dolarl k tekstil ihracat n Çin ile rekabetin d fl na ç kard klar n kaydetti. Kotalar n kalkmas n n üzerinden üç y l geçmesine ra men, 2008 in ilk üç ay nda haz rgiyim sektörü ihracat nda yüzde 14 lük bir art fl oldu unu belirten Orakç o lu, flunlar söyledi: Haz rgiyim ve tekstil sektöründe tekstil ihracat yapan ülkelerin fiyatlar düflerken, Türkiye fiyatlar n art rd. talya dan sonra modada ikinci oldu umuz tekstil sektörü heba edilmemeli. flgücünü e itiyoruz. Milli E itim e ba l kurumlarda 50 bin 497 ö renci, YÖK e ba l kurumlarda ise 25 bin 801 ö renci e itim görüyor. Yüzde 95 i ifl buluyor. Yeni nesil rekabet oyunlar nda, tek bir model yerine farkl modeller olacak. beyzik mallarda tamamen kapanma noktas na gelindi ini, ihracatta kümeleme modelinin de iyi irdelenmesi gerekti ini söyledi. Türkiye de sorun aile içinde çözülüyor toplant lardan da söz ederek, Türkiye de aile flirketi gelene i oluflmaya bafllad n kaydetti. A LE SIRLARI Kongrenin ilk bölümünde Türkiye nin en önemli aile flirketleri aras nda yer alan Hey Tekstil, Abal o lu ve Boydak Grubu yöneticileri, flirketlerini gelece e tafl yan s rlar anlatt. Hey Tekstil Baflkan Aynur Bektafl, Önce ben flirketimi büyüttüm, sonra çocuklar m n kendi bafl na yürümesine izin verdim derken stikbal Afi Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Boydak, aile flirketlerinin uzun ömürlü olabilmesi için mutlaka hisse paylafl m n n yap lmas gerekti ine iflaret etti. Abal o lu Holding Yönetim Kurulu Baflkan Yard mc s smet Abal o lu da Babam bize çok fley ö retti. Hata yapmaktan korkmamay ö rendik. Kurumsallaflmak için önce yetki devri gerçeklefltirdik. Bu y l içinde aile anayasam z da neticelendirece iz diye konufltu. SOYHAN ALPASLAN önemli bafll k ise ulaflt rma altyap s n n gelifltirilmesi. Son olarak k rsal kalk nma bafll ise Türkiye için en stratejik sektörlerden biri olan tar m sektöründe çal flan iflletmeler ve kamu kurumlar n n kapasitesinin gelifltirilmesine yönelik olarak hayata geçirilecek. Özellikle AB Ortak Tar m Politikas na uyumun sa lanmas na yönelik çal flmalar n finanse edilece i program kapsam nda önümüzdeki y llarda k rsal alanlar için önemli f rsatlar ortaya ç kabilecektir. Yukar da sayd m z befl bafll k, Türkiye için önümüzdeki dönemde çok büyük önem tafl yacak. Bu alanlara yönelik çal flmalar yapan kurumlar m z n flimdiden bu konuda kapasitelerini gelifltirmeleri, 1.6 milyar Euro luk kayna n do ru kullan lmas aç s ndan da büyük önem tafl yacakt r.

7 7. SAYFA.qxd 01/05/ :51 Page 1 SAYFA 7 GÜNDEM hracata lk Ad m Program ANADOLU YA YAYILDI SOYHAN ALPASLAN STANBUL Ticaret Odas ( TO), Odalara ihracat e itimi veriyor. TO, hracata lk Ad m Program ( AP) Anadolu Aç l m kapsam nda 11 ticaret ve sanayi odas na e itim verdi y l n n ilk aylar nda da Düzce Ticaret ve Sanayi Odas, Gebze Ticaret Odas, Salihli Ticaret ve Sanayi Odas ve Band rma Ticaret Odas ile AP kapsam nda e itime baflland. AP nin Türkiye deki ilk uygulamas 2005 y l nda, TO nun Madrid Ticaret ve Sanayi Odas ile eflleflmesiyle bafllad. Madrid Ticaret ve Sanayi Odas n n spanya daki KOB lere yönelik olarak uygulad PIPE 2000 program Türkiye ye uyarland. AP, Türkiye nin Avrupa Birli i ne üyelik sürecinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i nin (TOBB) Avrupa Odalar Birli i (EUROCHAMBRES) ile ortaklafla yürüttü ü bir proje. Türk Odalar Gelifltirme Program kapsam nda gerçeklefltirilen projeyi, Avrupa Komisyonu finanse ediyor. 120 F RMA HRACATÇI OLDU 2005 y l ndan bu yana 120 firma hracata lk Ad m Program kapsam nda e itim alarak ihracat yapmaya bafllad. Anadolu odalar ndan gelen talepler üzerine stanbul Ticaret Odas, 2006 da hracata lk Ad m Program kapsam na Anadolu daki ticaret odalar n da ald. Bu güne kadar K r kkale, Yozgat, Erzincan, Diyarbak r, Antalya, Eskiflehir, Ayd n, Band rma, Sivas, Konya ve Kayseri deki Ticaret Odalar TO dan hracata lk Ad m Program e itimi ald. TO nun hracata lk Ad m Program kapsam nda 2005 y l ndan bu yana 120 firma dan flmanl k hizmeti alarak ihracatç oldu. TO, gelen talepler üzerine Anadolu daki 11 ticaret ve sanayi odas na da AP e itimi verdi. Halen 4 odan n e itimi sürüyor. Düzce, Gebze, Band rma ve Salihli den Oda yetkilileri TO nun hracata lk Ad m Program kapsam nda e itim ald. 4 ay süren program AP 4 ay sürüyor. hracat pazarlamas ve planlamas konusunda uzman ve TO taraf ndan atanan profesyonel dan flmanlar KOB lere ihracat pazarlamas ve planlamas konusunda birebir dan flmanl k hizmeti veriyor. Dan flmanlar, söz konusu ticaret odalar n n personelini de AP e itimini verecek düzeye getiriyor. AP kapsam nda KOB lere verilen dan flmanl k hizmetinin yan s ra firmalar 1 y l boyunca izleniyor ve TO nun farkl hizmetleriyle ihracatç olma ve d fl pazarlara aç lma yolunda destekleniyorlar. Bir y l boyunca Odan n tüm e itim, seminer, vb etkinliklerine ücretsiz kat labiliyorlar. Odam z yay nlar ile TO nun gazetesi stanbul Ticaret e ve dergisi TOV ZYON a bir y l boyunca ücretsiz abone olabiliyorlar. Ayr ca firmalar TO nun ifltirak etti i fuar ve sergilerden konusuyla ilgili olan birine indirimli kat l m imkan na sahip olabiliyor. AP nedir? AP, KOB lerin ayakta kalabilmelerine yard mc olmak amac yla gelifltirilen bir ihracat destek program. Program, daha önce hiç ihracat yapmam fl, ya da düzenli ihracat yapamam fl KOB lerin uluslararas pazarlara aç larak düzenli birer ihracatç haline gelmelerini sa l yor. AP kapsam nda firman n mevcut durumu, ihracat potansiyeli ve motivasyonu teflhis ediliyor. Hedef ihracat pazar ve ihraç ürünleri belirleniyor. Hedef ihracat pazarlar ve potansiyel müflteriler ile ilgili detayl veri toplan yor. Da t m kanallar belirleniyor. Pazarlama ve hracat Eylem Plan haz rlan yor. hracatta kümelenme ata DEVLET Bakan Kürflad Tüzmen, Kümelenme Projesi yle, KOB lerin dünya pazarlar nda rekabet gücünü art racaklar n söyledi. Tüzmen, dünyada ac mas z bir rekabet dönemine girildi ini ve bu rekabette Türk firmalar na avantaj sa layacak projelere yo unlaflt klar n kaydetti. Bakan Tüzmen, Kümeleflme Projesi nin yararlar ile ilgili olarak, flu bilgileri verdi: Kümelenme, yeni firmalar veya yeni ifl olanaklar n n belirginleflmesini sa layarak tedarikçilere, müflterilere ve destek mekanizmalar na daha rahat ulafl lmas n sa layarak yeni flirketlerin kurulmas n ve yeni ürünlerin ortaya ç kmas n kolaylaflt r r. Böylece ticarilefltirmeyi artt r r. Kümelenme, KOB ler için dezavantaj gibi görünen hususlar avantaja çevirerek, onlar dünya pazarlar nda rekabet edebilir hale getirecektir. Bu proje, ihracat stratejik plan flemsiyesi alt nda yürütülmektedir. Tan t m, pazarlama, girdi maliyetleri, finansman, ar-ge, inovasyon ve katma de er gibi konularda kümeleflme ciddi olumlu etkiler yaratacakt r. Önümüzdeki dönemde bunu net flekilde görece iz. PERSPEKT F Dr. CAN GÜRLESEL May s ay içinde temel makro ekonomik dengeleri ve mali göstergeleri etkileyecek unsurlar; dünya ekonomisindeki geliflmeler, AK Partinin kapatma davas ile ilgili süreç, IMF sonras orta vadeli ekonomik çerçeve ile Merkez Bankas n n izleyece i para ve faiz politikas olacakt r. 1- Dünya ekonomisinde geliflmeler ve etkileri a. ABD kaynakl resesyon riski ile yine ABD mali piyasalar ndan bafllayan sistematik mali kriz riski yeni bir döneme girmektedir. b. ABD de 2008 y l ilk çeyrek büyüme rakam yüzde 0.6 olarak gerçekleflmifltir. Bu veri ABD nin resesyon içinde olmad n, ekonominin önemli ölçüde yavafllad n göstermektedir. Y l n ikinci çeyre inden itibaren al nan mali önlemler ile birlikte yavafllamaya ra men büyümenin devam edece i öngörülmektedir. Resesyon riski afl labilecektir. c. ABD Merkez Bankas FED son faiz indirimini 0.25 puan olarak yapm fl ve faiz indirimlerinde bir süre durma veya s n rl (0.25 puan) indirme dönemine girmifltir. Bu da art k al nan önlemler ile resesyon risklerinin kontrol alt na al nmaya bafllad n göstermektedir. d. Avrupa Birli i ekonomisi ise yavafllama sürecine girmifltir. AB ekonomisinin 2008 ve 2009 y llar nda yavafllayaca öngörülmektedir. Buna karfl n Avrupa Merkez Bankas yükselen enflasyon riskine öncelik vererek faiz oranlar n de ifltirmemektedir. AMB faiz oranlar n yüzde 4 de tutmaya devam edecektir. e. Global likiditenin önemli bir kayna olan Japonya da ekonomide yavafllama ve enflasyonda yükselme bask s sürmektedir. Buna karfl n Japonya Merkez Bankas da faizleri de ifltirmeden yüzde 0.50 de b rakacakt r. f. Dünya ekonomisindeki yavafllama h zlan rken enflasyon bask s özellikle g da enerji ve hammadde fiyatlar ndaki art fla ba l olarak sürmektedir. Bu art fl sürecinde de tepe noktas na ulafl lm fl olma olas l güçlenmektedir. FED in h zl faiz indirimi ile zay flayan dolar karfl s nda dolar cinsinden fiyatlama yapan üreticiler emtia fiyatlar n sürekli yukar çekmekteydi ve bu da ciddi bir enflasyon bask s yaratmaktayd. FED in faiz indirimlerini durdurmas (veya yavafllatmas ) e ilimi karfl s nda dolar n de er kayb n n da durabilece i ve emtia fiyatlar ndaki art fl n sona erebilece i öngörülmektedir. GÜNEYDO U Anadolu Bölgesinden Avrupa Birli i (AB) üyesi ülkelere yap lan ihracattaki art fl e ilimi, bu y l n ilk üç ayl k döneminde de sürdü. Güneydo u Anadolu hracatç Birlikleri (GA B) Genel Sekreterli i verilerinden derlenen bilgiye göre, Ocak- Mart 2008 döneminde, bölge illerinden AB üyesi ülkelere, toplam 250 milyon 653 bin dolarl k ihracat yap ld. Bu y l n Ocak-Mart döneminde, geçen y l n ayn dönemine göre, bölgeden AB May s ay nda mali göstergeler g. May s ay içinde özellikle dolar n euro ve yen karfl s nda de er kayb n n durmas beklenmektedir. Buna göre eurodolar paritesi band aras nda ancak dolar lehine dalgalanacakt r. h. Petrol, alt n ve di er emtia fiyatlar da, dolar n de er kayb n n durmas ve dolar n s n rl ölçüde de er kazanmas ile birlikte afla yönlü olmaya bafllayacakt r.. FED in faiz politikas na iliflkin yapaca her türlü yeni aç klama yukar daki öngörüleri flekillendirecektir. 2- AK Parti nin kapatma davas süreci AK Parti nin kapat lmas na iliflkin Anayasa Mahkemesi nde aç lan dava süreci ifllemektedir. AK Parti nin bu dava karfl s nda izleyece i yol haritas May s ay içinde netleflecektir ve yol haritas n n ekonomi ve piyasalar üzerindeki etkileri daha çok hissedilecektir. Yol haritas n n olas seçenekleri ve yarataca etkiler afla daki gibi öngörülmektedir. a. Anayasa Mahkemesi Nezdinde Savunma Yap lmas AK Parti nin Anayasa Mahkemesi nezdinde savunma yapmas ve buna ba l olarak ön savunmas n son tarih olan 2 May sa kadar mahkemeye ulaflt rmas beklenmektedir. AK Parti nin bu tutumu ekonomi üzerinde nötr/olumlu etkiye sahip olacakt r. b. Anayasa De iflikli i ve Referandum AK Parti nin muhalefet partilerinin deste ini alarak parti kapatmay zorlaflt ran maddenin de içinde yer alaca bir demokratikleflme paketi ile Anayasa de iflikli ine gitmesi olas l. Bu giriflime muhalefet partileri s cak bakmamaktad r ve olas böyle bir giriflimin yarataca yeni siyasi gerginlikler ve hukuki sorunlar olacakt r. AK Parti nin muhalefet deste ini almaks z n parti kapatmay zorlaflt ran bir anayasa de iflikli i yapmas ve bunu referanduma götürme seçene i de bulunmaktad r. Bu seçenek siyasi ve toplumsal gerginli i artt rarak ekonomik beklentileri olumsuz etkileyecektir. c. Erken Seçim Yap lmas ve Yerel Seçimler ile Birlefltirilmesi AK Parti nin kamuoyu ve halk deste ini perçinlemek ve aç lan dava karfl s nda meflrutiyetini güçlendirmek amac ile erken seçime gitmesi ve bunu yerel seçimler ile birlefltirmesi seçene i de bulunmaktad r. Böyle bir seçenek ekonomi üzerinde olumsuz etkiler yaratacakt r. (Haftaya: IMF, Merkez Bankas ve öngörüler) Güneydo u dan AB ye 3 ayda 250 milyon dolarl k ihracat üyesi ülkelere yap lan ihracat yüzde 31 oran nda art fl kaydetti. Bölge illerinde AB üyesi ülkelere gerçeklefltirilen ihracat, Ocak-Mart 2007 döneminde 191 milyon 887 bin dolar olmufltu. Üç ayl k dönemde talya, Almanya ve Polonya, bölge illerinden en fazla ihracat yap lan AB üyesi ülkeler oldu. talya ya 54 milyon 237 bin dolar, Almanya ya 28 milyon 266 bin dolar ve Polonya ya da 27 milyon 167 bin dolarl k d fl sat m yap ld.

8 8. sayfa.qxd 01/05/ :18 Page 1 SAYFA 8 SEKTÖREL Otomotivde üretim art fl yerli sanayiye yans m yor MEHMET M. YILMAZER Gümrük ifllemlerinde götürü teminat uygulamas Gümrük Müsteflarl nca tarihinde yay nlanan 61 say l tebli i ile gümrük idarelerinde yap lmakta olan teminatl ifllemlere aç kl k getirilmifltir. Tebli i, B LGE (bilgisayar) sistemi çerçevesinde, gümrük ifllemleri yürütülen gümrük idarelerinde teminat al nmas gereken birden fazla ifllem için götürü teminat uygulanmas na iliflkin usul ve esaslar n belirlenmesi amac yla haz rlanm flt r. Yay nlanan tebli i de belirtilen flartlar yerine getiren mükellefler, gümrük idarelerinde yapabilecekleri teminatl ifllemlerin her biri için ayr ayr teminat verilmesi yerine, gümrük rejimleri gere ince teminata ba lanmas gereken tüm kamu alacaklar n kapsayacak flekilde tek bir götürü teminat verebilir. Tebli i de bu haktan yararlanmak için yap lacak müracaatlarda hangi belgelerin istenildi i aç klanmakla beraber, Tebli i ve Gümrük Yönetmeli i nin 651 inci maddesine göre götürü teminat sisteminden bütün talep sahipleri de il yaln zca A veya B s n f Onaylanm fl Kifli Statüsü ne sahip olan yükümlüler yararlanabilir. A ve B s n f Onaylanm fl Kifli Statüsü ne sahip olmak içinde belirli özel ve genel flartlar n yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu uygulamada Gümrük Müsteflarl seçici hareket etmifltir. Teminatlar n süresi ve miktar Tebli in 4 üncü maddesine göre götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilecek banka teminat mektubu süresiz olmal d r ve Gümrük Müsteflarl ad na düzenlenmelidir. Gümrük Müsteflarl ad na düzenlenen teminat mektuplar Müsteflarl a ibraz edilir ve Müsteflarl kça Ankara Gümrük Muhasebe Birimi ne gönderilir. Teminat mektuplar na iliflkin al nd belgeleri Ankara Gümrük Muhasebe Birimince ilgili yükümlülere verilir. Götürü teminat tutar, y ll k olarak Müsteflarl kça belirlenir. Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilecek teminat tutar teminat mektubu tarihinin 3 ay öncesinden geriye do ru bir y ll k döneme ait teminat konusu toplam de erin yüzde 10 udur. Ancak; teminat mektubu,dahilde iflleme rejimi kapsam ndaki eflyay da içermesi halinde Avro dan, dahilde iflleme rejimi d fl ndaki gümrük ifllemlerini kapsamas halinde ise Avro dan az olamaz. Özel Tüketim Vergisi Kanunu nun eki (I) say l listenin (A) cetvelinde yer alan eflyay da kapsamas halinde 10 milyon Avro ya kadar; bunun d fl nda her durumda 2 milyon Avro ya kadar verilebilir. Teminat, yukar da yer alan miktarlar karfl layacak flekilde Yeni Türk Liras olarak da verilebilir. Avro cinsinden teminat mektubu verilmesi halinde, teminat olarak verilmesi gereken tutar karfl lay p karfl lamad, teminat mektubunun düzenlendi i tarihteki T.C. Merkez Bankas döviz al fl kuru üzerinden hesaplama yap larak belirlenir. Götürü teminat için nakit veya bankalar taraf ndan süresiz olarak verilen teminat mektubu kullan lacakt r. Götürü teminat sisteminin uyguland durumda, teminat tutar ndan düflüm yap lmak suretiyle takibat yap lmamaktad r. Teminat mektubunun örne i uygulamada birlik olmas aç s ndan tebli i ekinde yer alm flt r. Teminatlar n teslim yerinin Ankara yerine Gümrük Müdürlükleri ya da Bafl Müdürlükler olmas en az ndan müdürlükler kanal ile teminatlar n merkeze ulaflt r lmas daha gerçekçi bir uygulama olurdu. Teminatl ifllemlerin ve d fl ticaret ifllemlerinin önemli bir bölümünün merkezin d fl nda gerçekleflti i düflünüldü ünde teminatlar n tesliminde ve geri al nmas nda baz s k nt lar n yaflanabilece i unutulmamal d r. Bu hususta uygulamaya iliflkin ç kar lacak bir genelge ile bu durum afl labilir. TO 49 No lu Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Baflkan ve Meclis Üyesi brahim Ceylan, otomotiv ana sanayindeki yabanc pay n n artmas n n bölgesel pazarlarda Türkiye nin üretim üssü konumunu güçlendirdi ini, üretim ve ihracat adetlerinde art fllar gözlendi ini kaydetti. Bu aç dan durumu olumlu yorumlayan Ceylan, üretimdeki art fl n yerli sanayiye yans mad n belirterek, baz olumsuzluklara da de indi. Ceylan, Üretimdeki art fl, ithal girdi oranlar n h zland rm fl, ülke ekonomisinde dengelerin de iflmesine neden olan cari aç k art fl n n aktörleri aras nda yerini almaya bafllam flt r dedi. Binlerce Türk firmas n n, bu durumdan etkilenerek kapand na dikkat çeken brahim Ceylan, kapanmayan firmalar n ise dünya pazarlar na ihracat yapmaya u raflt klar n ya da AB üreticilerinin fason imalatç s konumunda ayakta kalmaya çal flt klar n vurgulad. Ceylan, sektörün olmas gerekti i yerin çok gerisinde kald n da sözlerine ekledi. ORTAKLIKLAR EL DE fit R YOR Ceylan, motorlu tafl t üretim grubunda otomobil, hafif ticari ve ticari araç üretimi yapan ana sanayinin, Türkiye de katma de er aç s ndan ön s rlarda yer ald n dile getirdi. Ceylan, dünya markalar n n kurulufllar nda yerli güçlü firmalar yanlar na ald klar n fakat sonras nda bu ortakl klar n devam etmedi- ine iflaret etti. Yönetim ve sermayenin tamam n n yabanc lar lehine el de ifltirdi ine vurgu yapan Ceylan, sektörün bir k sm - n ana sanayi üreticilerinin oluflturdu unu belirtti. flletmelerin, talyan sistemine benzer küçük ölçekli atölye a rl kl iflletmelerden oluflmas n n az adetli üretimlere imkan tan d n ifade eden Ceylan, iflletmelerin bu özelli inin dünya aftermarket pazar nda söz sahibi olmalar n sa lad n n alt n çizdi. YERL ÜRET C DESTEKLENMEL Ceylan, yerli ana sanayinin sektörün geliflmesine en çok katk sa layan bölüm oldu una dikkat çekti. Sektörde yer alan yerli üreticilerin desteklenmedi i sürece kendilerini teknolojik olarak gelifltiremeyerek, dünya pazar nda var olan güçlerini kaybedeceklerini vurgulad. Ceylan, otomotiv yedek parça imalat sektörünün acil eylem plan çerçevesinde yat r m, modernizasyon ve Ar-Ge konular nda ele al n p, gerekli deste i görmesi gerekti ine iflaret ederek, Bu durumda, Çin ve Hindistan gibi ülkelerde üretim yapt rarak, varl klar n korumaya çal flan AB ülkelerindeki otomotiv üreticisi kurulufllar n üretim üssü olmas uzak bir ihtimal de ildir. Ceylan, yak nl k, nitelikli ifl gücü, çabuk teslimat, nakliye süresi avantaj n n rakip durumdaki ülkelerin fiyat avantaj n dengeledi ini söyledi. THAL MAL CENNET TO Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Meclis Üyesi Erdal Coflkun ise otomotiv sektörünün ihracatta birinci s rada olmas na ra men, oto yedek sat c lar n n sorunlar n n devam etti ini vurgulad. Sektörün bir yol haritas olmad na dikkat çeken Coflkun, yedek parça kalitesi düflük ithal mallar n sektörde artt n kaydetti. Yerli üreticilerin yüksek maliyetlerden dolay rekabet edemediklerini vurgulayan Coflkun, Türkiye de ithal mal cenneti olufltu unu belirtti. Bu durumun d fl ticaret aç n olumsuz etkiledi ini ve yeteri kadar istihdam n sa lanamad n ifade eden Coflkun, Yeni uygulamaya giren blok muafiyeti de ana sanayi fabrikalar n n bayiler üzerinde yapt yapt r mlardan dolay istenilen amaca henüz ulaflmam flt r dedi. TEDB R ALINMALI Coflkun, küresel rekabette al nmas gereken kararlarda zaman kayb ve farkl uygulamalarla rekabet gücünün olumsuz etkilendi ine iflaret etti. Coflkun, sanayiyi ilgilendiren konular n bir bütün içerisinde ele al nmas ve ilgili bakanl klar n farkl bak fl aç lar n n sanayi dal n n geliflmesinde engel oldu unun alt - n çizdi. Sektörün önünün aç lmas için baz tedbirlerin al nmas gerekti ine dikkat çeken Coflkun, teknolojik geliflmelerin KO- B lere aktar larak, modernleflme ve makineleflmenin sa lanmas gerekti ini kaydetti. Coflkun, Sektör, rekabet edebilecek hale getirilmeli. Sektörümüzdeki KDV oran n yüksek olmas da ayr bir s k nt kayna d r ve mutlaka afla ya çekilmelidir dedi. Ayr ca Coflkun, Yerli mal yurdun mal herkes bunu kullanmal d r sözünün benimsenmesi gerekti ini vurgulad. ÇIKMA PAZARI Coflkun, uygulanan hurda indiriminin yeni araç al m n destekledi i düflünülse de, uygulamada farkl bir durumun olufltu unu söyledi. Hurdaya ayr lan parçalar n, ç kma parça ismiyle yeni bir pazar buldu- unu dile getiren Coflkun, Teknik olarak araçlar n kalitesini olumsuz etkiledi i gibi yedek parça sat c ve üreticisini de olumsuz yönde etkilemifltir dedi. Coflkun, yan sanayinin mevzuat aç s ndan kamu kurum ve kurulufllar yla yak ndan iliflkili oldu unu hat rlatarak, kurulufllar n farkl bakanl klara ba l olmas yüzünden uygulamada sorunlar ortaya ç kt n ifade etti. FAHR SARRAFO LU TO Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Baflkan ve Meclis Üyesi brahim Ceylan, ana sanayideki yabanc pay ndan kaynaklanan üretim art fl n n, ayn oranda yerli yan sanayiye yans mad n, üretici firmalar n s k nt ya girdi ini söyledi. TO Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Meclis Üyesi Fatih Mehmet Oruç da otomotiv sanayinin ülke ekonomisine ve istihdama yapt katk ile bir lokomotif vazifesi gördü ünü kaydetti. Otomotiv sektörünün binlerce küçük ve orta ölçekli yan sanayi firmalar ile iliflki içerisinde olmas n n KOB ler içinde önemli oldu unu dile getiren Oruç, küresel rekabetin ana sanayi firmalar n birleflmeye, maliyetlerin yüksek olmas n n da firmalar üretimlerini geliflmifl ülkelerden geliflmekte olan ülkelere kayd rmaya yöneltti ini ifade etti. Fatih Oruç, bu f rsatlar n iyi de erlendirilmesi sonucunda 2013 y l nda 9 milyar dolar l k bir yat r mla üretim kapasitesinin 30 milyon dolar l k ihracat kapasitesine ulaflabilece ini vurgulad. Oruç, bu flekilde Türkiye nin Ortado u nun üretim üssü olabilece inin alt n çizdi. Oruç, bu geri kalm fll n üniversite ve sanayi ifl birli i olmamas ndan kaynakland na dikkat çekti. Oruç, Üniversite sanayi Ucuz mallar ülke kaynaklar na zarar verir TO Kamyon, Otomobil, Otobüs Yedek Parça Meslek Komitesi Üyesi Selahaddin Özen de yedek parça piyasas n n en büyük sorununun, uygulanan ithalat rejimi oldu una dikkat çekti. Ucuz mal olarak tüketiciye fayda sa lanmas amac yla yap lan bu uygulaman n tüketiciye ve ülke kaynaklar na zarar verdi ini bildiren Selahaddin Özen, insanlar n art de er oluflturabilecek fleylere yönelmek yerine, kayna bilinmeyen mallar kullanarak, defalarca zarara girdiklerini vurgulad. Özen, Zarar n büyüklü ü flu anda kontrolsüz olarak ithal edilen Çin ve Tayvan mal n n yüz kat bin kat d r ve manevi zararlar da cabas diyerek, zarar n boyutlar n n çok büyük oldu unun alt n çizdi. Ç N MALLARI EKONOM YE YÜK Özen, Türkiye ye giren her mal n kalitesi yönünden kontrol edilmesi gerekti ini belirtti. thal edilen Çin filtresinin filtre ka d yerine kartonla yap ld n öne süren Özen, Bu mal n piyasada sat ld n gördüm. Bu, bir dolarl k filtre üç milyarl k motoru 500 bin kilometre yapmas gerekirken, 100 bin kilometre sonra motoru bitirmekte ve araca yeni motor ihtiyac do urmaktad r dedi. Selahaddin Özen, bu flekilde ithal edilen enerji motorunun Türk ekonomisine yük oldu unu söyledi. Çin den ucuz ve kontrolsüz ithal edilen bir fren balatas n n kötü sonuçlara yol açabilece ine vurgu yapan Özen, ya keçelerinin de makineler üzerinde olumsuz etki yaparak, ifl ve zaman kayb na neden oldu unu ifade etti Ortado u nun otomotiv üretim üssü olabiliriz iflbirli inin en üst seviyede oldu u merkezlerin Teknoloji Gelifltirme Bölgeleri yani teknoparklar oldu unu hat rlarsak, bu noktada teknoparklar n ne derece hayati bir öneme sahip olduklar n bir kere daha gözler önüne sermifl oluruz dedi. KOB LER YEDEK PARÇADA YETERS Z Oruç, otomotiv sanayindeki ihracat rakamlar n hat rlatarak, sektörün de erlendirmesini yapt y l nda otomotiv sanayi ihracat oran n n yüzde 56 iken, 2006 y l nda bu oran n yüzde 30.8 e düfltü ünü dile getiren Oruç, yedek parça ihracat n n, tafl t araç ihracat ile ayn oranda artmad n vurgulad. Oruç, KOB lerin yedek parça üretiminde rakip ülkelere göre daha h zl ve düflük rakamlarda üretim yapabildiklerini belirterek, Kalite yükseltme, teknolojiyi yenileme, Ar-Ge çal flmalar ve kapasite artt rmalar için özel teflvik sistemi uygulanmal, yan sanayi üreticisi KOB lerde kurumsallaflmaya önem vermelidir. Ana sanayi ve KOB ler aras ndaki iliflkiler ve ortak çal flmalar artt r lmal d r diye konufltu. Oruç, KOB lere önem verilmesi gerekti ini de sözlerine ekledi ve KOB lerin krediye eriflim imkanlar n n kolaylaflt - r lmas n istedi. TASARIM MÜHEND SL TEfiV K ED LS N Oruç, ana sanayide kârl l n düflük olmas nedeniyle katma de eri yükseltecek iyilefltirmeler yap lmas çerçevesinde tasar m üretiminin ve ürün gelifltirmenin önemli oldu unu dile getirdi. Oruç, bunun için kiflilerin tasar m mühendisli ine teflvik edilmesinin gerekti ine iflaret etti. Oruç ana sanayideki yerli parça kullan m oranlar na da de inerek, flunlar söyledi: Ana sanayideki yerli parça kullan m oran yaklafl k yüzde civar ndad r. Bu oran n en az ndan yüzde 80 lere yükseltilmesi hedeflenmelidir. Bunu için de teflvik sistemi yerli parça kullan m oran na göre tespit edilmelidir. YAfiAR TAfiDEM R Emekliler çal flabilecek mi? Ekonomik zorluklar n sonucu geçim s k nt s içerisinde olanlarla, erken emekli olman n verdi i avantajlar ndan yararlanmak isteyenler, do al olarak emekli statüsünde çal flmak istemektedirler. Ülkemizde 1986 y l ndan itibaren emekli olanlar emekli ayl klar n almaya devam ederken, Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek de çal flma imkan na sahiptirler. Emekli çal flanlar n ödeyecekleri Sosyal Güvenlik Destek Primleri de, tabi olacaklar sosyal güvenlik kanuna göre de iflmektedir. Emeklilerin mevcut uygulamadaki durumlar ile reform sonras durumlar : Mevcut uygulamada; emekli olduktan sonra hangi kurumdan emekli oldu una bak lmaks z n bir baflka ifadeyle SSK, Ba kur, Emekli Sand emekli olmas n n öneminin yok say larak bir iflyerinde iflçi olarak çal flmaya bafllayan bir kiflinin emekli ayl na hiç dokunulmaz sadece ifle bafllad iflyerinde ald ücretin yüzde 30 u oran nda sosyal güvenlik destek primi SSK ya ödenmektedir. Ödenecek olan yüzde 30 luk primin yüzde 7.5 i iflçi ücretinden, yüzde 22.5 i iflverenden al n r. Reform sonras nda bu uygulamada bir de ifliklik olmamakla beraber ödenecek olan prim oran nda de iflikli e gidilecektir. Emekli olup iflçi olarak çal flanlar n yeni prim oran yüzde 31 ile yüzde 36.5 aras nda olacakt r. E er ki emekli Ba -Kur dan emeklilik hakk n elde ettikten sonra çal flma hayat na devam etmek istiyorsa (halen devam etmekte olan uygulamaya göre); Ba -kurdan emekli birisi yine Ba -Kur a tabi olan ifline devam ederse ald emekli ayl ndan yüzde 10 oran nda kesinti yap l r. Ba -Kur d fl ndaki kurumlardan SSK dan veya Emekli Sand klar ndan emeklilik hakk n sa layan birisi Ba -kur a tabi olmay gerektirecek flekilde vergi mükellefi veya flirket orta olursa emekli ayl n almaya devam eder ancak Ba -Kur un 12 nci basama n n gelir tutar n n yüzde 10 u kadar yani 70 YTL sosyal güvenlik destek primini her ay Ba -Kur a ödemesi gerekiyor. Reform sonras nda ise nereden emekli oldu una bak lmaks z n Ba -Kur a tabi olmay gerektirecek flekilde vergi mükellefi veya flirket orta olanlar n SGK dan alacaklar emekli ayl klar n n yüzde 12 i oran nda kesintiye tabi olacaklard r. Yüzde 12 lik oran reformun yürürlü e girdi i y ldan sonra bafllamak üzere birer puan art r larak yüzde 15 e yükseltilecektir. Reform sonras sigortal olanlar n durumu ne olacak? 2008 y l n n ikinci yar s nda yürürlü e girecek olan 5510 Say l Sosyal Sigortalar ve Genel Sa l k Sigortas Kanunu ile halen emekli olanlar ile çal flanlar için SGDP uygulamas baz de iflikliklerle devam edecektir. Ne var ki reformdan sonra ilk defa ifle girenlerin, emekli olduktan sonra iflçi-memur olmalar halinde SGDP ile çal flma haklar olmayacakt r. Emekli olunca iflçi-memur olarak çal flamayacaklar: 5510 say l Kanun un yürürlü e girdi i tarihten sonra ilk defa sigortal olan kiflilerden yafll l k (emeklilik) ayl ba land ktan sonra flimdiki ad yla SSK, TC Emekli Sand veya özel banka-borsa sand klar na veya yabanc bir ülke mevzuat kapsam nda çal flmaya bafllayanlar n yafll l k (emeklilik) ayl klar, çal flmaya bafllad klar tarihi takip eden ödeme dönemi bafl nda kesilecektir. Bir baflka ifadeyle reformdan sonra ilk defa ifle girip de 65 yafl nda emekli olacak olanlar emekli olduktan sonra iflçi veya memur olarak yeniden ifle girerlerse mevcut uygulamadaki gibi SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödeyerek çal flamayacaklard r. Emekli olup Ba -Kur lu gibi çal flma imkan na sahip olanlar: Reformdan sonras nda ilk defa ifle bafllay p 65 yafl nda emekli olanlardan, flimdiki ad yla Ba - Kur yeni ad yla 4/b li olarak çal flacak olanlardan, yani vergi mükellefi-flirket orta olanlar, emekli ayl klar n n kesilmemesi için yaz l olarak istekte bulunurlarsa, emekli ayl klar n n ödenmesine devam edilecek ama bunlardan, almakta olduklar ayl klar n n yüzde 15 i oran nda sosyal güvenlik destek primi kesilecektir. Yurtd fl nda ifl bulman n bedeli emekli ayl n n kesilmesi: Reform sonras nda ne zaman ve nereden emekli oldu una bak lmaks z n, emekli bir kifli yurtd fl nda bir ifle girerse SGK dan (Sosyal Güvenlik Kurumu ndan) ald emekli ayl verilmeyecektir.

9 9. sayfa.qxd 01/05/ :19 Page 1 GÖRÜfi Doç.Dr.fiADUMAN OKUMUfi Kendimize ait olmayan paray harcamaya devam etmeyelim UniCredit in bir araflt rmas na göre, 2007 y l nda Ortado u ve Avrupa Bölgesi nde hanehalk borçlulu u, bir önceki y la göre yüzde 30 artarak, 257 milyar Euro ya ulaflt. Tüketime ve gayrimenkule olan talep ile birlikte kredilere eriflimin göreceli olarak kolaylaflmas n n, böylesi bir sonucu getirdi i araflt rman n sonuçlar aras nda. Dünyada kredi ve banka kartlar ile yap lan harcamalar n toplam, son on y lda neredeyse dört kat art fl kaydetti da 1.3 trilyon ABD dolar olan kredi kart harcamalar, 2006 da 5.2 trilyon ABD dolar seviyesinde olufltu. Bu rakam dünya GSMH n n yaklafl k yüzde 11 ine karfl l k gelmekte. Kredi kart harcamalar n n yüzde 40 ise Amerikal lar taraf ndan gerçeklefltirilmekte. Hindistan ve Çin de orta s n f n genifllemesi ile kart kullan m oran n n h zl bir flekilde artaca ise ayr bir gerçek. Rakamsal olarak örneklemek gerekirse, 2002 de kifli bafl na düflen kredi kart harcamas Çin de 625 ABD dolar iken, bu rakam n 2011 e kadar 3200 ABD dolar na ulaflaca hesaplanmakta. Di er bir istatistik ise, kifli bafl na düflen kredi kart say s na iliflkin. Amerika da kifli bafl na 5 adet kredi kart, Brezilya da ise 2.5 kifliye bir kredi kart, Rusya da 6 kifliye bir kredi kart, Çin de 33 kifliye bir kredi kart ve Hindistan da 65 kifliye bir kredi kart düflmekte. Türkiye de ise 2007 itibariyle kifli bafl na düflen kredi kart say s 1.89 d r. Sonuç olarak, özellikle baz ülkelerde kredi kart pazar n n geliflim potansiyeli yüksek olmakla birlikte, hesab n bilmeyen bireyler/ülkeler için ise yüksek risk unsuru içermektedir. Bankalararas Kart Merkezi (BKK) verilerine göre, ülkemizde kredi kart ile yap lan toplam harcama tutar 2008 in ilk çeyre inde 40.6 milyar YTL ye ulaflt. Geçen y l n ayn dönemine göre bu rakam, yüzde 36.3 oran nda bir art fla karfl l k gelmekte. Bir baflka aç dan bakacak olursak, 2007 y l nda yap lan toplam kredi kart harcamalar n n yüzde 20 sine flimdiden ulafl lm fl durumda. Çok basit bir hesap yapacak olursak, bu y l her ay ortalama yüzde 10,5 civar nda daha fazla kredi kart harcamas yapmaktay z. Tam bu noktada, bir ngiliz bankas n n ngilizlerin harcama al flkanl klar üzerine yapm fl oldu u çal flman n sonucunu da aktarman n yeri ve zaman. Çal flmaya göre, ngilizler harcamalar nda art k nakdi tercih etmekte ve kredi kart kullan m önemli oranda azalm fl durumda. fiunu demek geçiyor içimden: Ülkelerin ekonomik baflar lar n n arkas nda do ru ve yerinde uygulanmakta olan ekonomik program ve politikalar n oldu u bir gerçek. Bununla beraber, özellikle k r lgan ve yüksek riskli ekonomik atmosferlerde, o ülke insan n n sa duyulu hareket ederek bu politika ve programlar n uygulanmas na yard mc olmas gerekmez mi? Yani, ngilizlerin yapt gibi. Her tüketicinin bildi i üzere, kullan m aç s ndan kredi kart son derece pratik, fakat, o ya da bu sebepten ötürü, tüketicinin finansal s n r n n ötesine geçmesine de neden olmakta. Bir örnek vermek gerekirse, 2005 y l nda Meksika da bat k kredi kart borcu yüzde 3 seviyelerinde iken, bu oran 2007 de yüzde 6.1 civar - na yükselmifl durumda. Ülkemizde de 2008 in ilk çeyre inde ferdi kredi borcunu ödemeyenlerin say s 25 binin üzerinde. Bu rakam 2007 y l için kifliydi. Kredi kart borcunu ödememifl kifli say s ise; 2008 in ilk çeyre i için 100 bin kifliye ulaflm fl durumda y l nda kredi kart borçlar n ödeyemeyenlerin say s kifliydi. Öyle görünüyor ki; 2008 in ilk üç ay nda, hem ferdi kredi hem de kredi kart borcunu ödememifl kifli say s, 2007 toplam rakamlar n n yar s na ulaflm fl bile. Küresel finansal piyasalarda yaflanan daralman n, yurt içi pazarlara ve yerel bankalara etkisinin olabilece ini görebilmek bu kadar m zor? Buna ra men, kendimize ait olmayan bir paray, ödeyemeyece imizi bile bile harcamaya devam ediyoruz. Tüketim ve harcamalarda herkesi sa duyu ile hareket etmeye davet ediyorum. Enerji ve Çevre Teknoloji Sistemleri Fuar ve Konferans ICCI 2008 in 14 üncüsü, 15 May s ta bafllayacak. Is ve havaland rma sektöründeki firmalar biraraya getirecek olan fuarda pek çok panel ve forum düzenlenecek. SAYFA 9 fuar dünyas Enerji ve çevre fuar 15 May s ta aç l yor ICCI 2008 Fuar ve Konferans n n 14 üncüsü, Sektörel Fuarc l k organizatörlü ünde Enerji ve Çevre Teknoloji Sistemleri Fuar ve Konferans ad alt nda May s 2008 tarihleri aras nda WOW Convention Center da gerçeklefltirilecek y l ndan itibaren enerji, s ve havaland rma sektöründeki pek çok firmay buluflturan fuarda; dünya ve Türkiye enerji sektörüne genel bak fl çerçevesinde, enerjide yeniden yap lanma, talep Destek olan kurulufllar ENERJ sektörünün en önemli dernekleri, ICCI 2008 de destekleriyle yer alacak. Bu kurulufllardan baz lar flunlar: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl, Çevre ve Orman Bakanl n n yan s ra Avrupa Kojenerasyon Birli i (Cogen Europe), World Alliance for Decantralized Energy (WADE), Bölgesel Çevre Merkezi (REC), American Society of Mechanical Engineering (ASME), Türkiye Kojenerasyon Derne i, Elektrik Üreticileri Derne i, Rüzgar Enerjisi Santralleri Yat r mc lar Derne i, Hidroelektrik Santralleri Sanayi fladamlar Derne i. Ayr ca, Daruma, EnerjiSA, Ge Energy, Innovative Wind Power ve Vestas firmalar, sponsor olarak etkinli e destek verecek. Ücretsiz otobüs SEKTÖREL Fuarc l k, ulafl m kolaylaflt rmak için stanbul un önemli noktalar ndan belli saatlerde fuar alan na transferler düzenleyecek. Ayr ca zmir, Kayseri, Ankara, Adana, Gaziantep, Eskiflehir, Bursa, zmit gibi Türkiye nin önemli sanayi flehirlerinden de ücretsiz otobüs seferleri de gerçeklefltirilecek. ve arz projeksiyonlar, AB enerji politikalar gibi konular n yan s ra; kojenerasyon, yüksek verimli enerji üretim teknolojileri, enerji tesis iflletmecili i, yenilenebilir enerji, at k yönetimi, geri dönüflüm sistemleri, çevre teknolojileri gibi teknik konulara da yer verilecek. BEY N FIRTINASI ICCI 2008 de ayr ca, 17 oturum, iki panel ve bir de politik forum düzenlenecek. Fuar n ilk günü gerçeklefltirilecek olan Enerji Sektörünün Politik Aç - dan De erlendirilmesi bafll kl politik forumda, Milletvekilleri de söz alacak. Konferans n 2 nci ve 3 üncü günü düzenlenecek Yenilenebilir Enerji konferans ise enerji yat r mlar n n finansman ve yenilenebilir enerji bafll klar ile iki bölümde gerçekleflecek. Fuarda, enerji sektörünün kamu ve özel sektör aç s ndan de erlendirilmesi ve elektrik piyasas ile ilgili de erlendirmeler bafll klar alt nda iki panel düzenlenecek. Panelist olarak enerji sektörünün analistleri, ifladamlar ve iflletmecileri kat lacak. Bu panelden ç kan görüfl ve öneriler sonucunda ICCI 2008 Sonuç Bildirgesi flekillenecek. EKONOM VE POL T KA Prof. Dr. ERDO AN ALK N Önceki hafta ünlü bir yabanc kuruluflun üst düzey yöneticisi, Türkiye de potansiyel çok ama strateji yok diye bir laf etmifl. Ço u kimse de bu yarg y çok be enip alk fllam fl Ama acaba bu yarg do ru mu? Türkiye benzer ülkeler gibi, h zla kalk n p zenginlere yetiflmek istiyor. Ama yaln zca istemek baflarmak için yeterli olmuyor. Onun için s k s k nerede yanl fl yapt k sorusu gündeme gelmekte. Arada bir de geriden gelip bizi geçenlerin, t pk o say n yabanc yöneticinin dedi i gibi do ru kalk nma stratejileri seçip uygulayarak baflar l olduklar iddia ediliyor. Türkiye de de gelece e yönelik bir sanayileflme ve kalk nma stratejisinin, k t kaynaklar n daha iyi kullan m n sa layarak makul ve sürdürülebilir bir büyüme h z n mümkün k labilece i, asl nda genel kabul gören bir fikirdir. Tabii s k s k öne sürülen dünya örneklerine bak p baz sorular da sormak laz m. Y llard r Asya Kaplanlar olarak adland r lan Tayland, Malezya, Tayvan ve hatta Hong Kong ile Singapur un ve flimdilerde Çin in h zl kalk nma için öncü sektörler seçerek ve bu sektörlere yo un yat r m yaparak bugünkü konumlar na geldikleri savunulmakta. Ancak dünyada baflka örnekler de var. Vaktiyle dünyan n en geliflmifl 10 ülkesi aras nda say lan Arjantin, muazzam do al kaynak potansiyeli büyük umutlar vadeden Brezilya, Amerika ya komflu olmas dolay s yla k sa sürede sanayileflmifl ülkeler aras na girece i san lan Meksika gibi Latin Amerika ülkeleri, öncü sektörlere yo un yat r m modelini denediler ama baflar l olamad lar. Eski sosyalist ülkeleri de unutmamak gerek. Onlar da ayn yolu denediler ama sonunda, h zl kalk nma bir yana, ekonomileri iflas etti. Bu karfl t örneklerden ne gibi sonuçlar ç kar labilir? Tart flmak gerek. Daha do rusu yukarda da de inildi i gibi, baz sorular sormak gerek. Birtak m resmi kurulufllar n dolays z veya dolayl katk lar yla tepeden sanayileflme stratejisi belirlemek, zaten kaynaklar k t olan ülkelerde, yanl fl kararlar sonucu, bu ISITMA, So utma, Klima, Havaland rma, Yal t m, Pompa, Vana, Tesisat, Su Ar tma ve Günefl Enerjisi Sistemleri ISK-SODEX Fuar, 8-11 May s 2008 tarihleri aras nda Hannover Messe Sodeks Fuarc l k A.fi. taraf ndan stanbul Fuar Merkezi nde düzenlenecek. Aç l fl n Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Hilmi Güler in yapmas bekleniyor. 80 B N Z YARETÇ Hannover-Messe Sodeks Fuarc l k A.fi Yönetim Kurulu Baflkan Murat Demirtafl, Fuar n yabanc kat l mc ve ziyaretçilerinin Türk ekonomisine sa layacaklar katma de er 20 milyon dolar. Fuara, 130 u yabanc, toplam 800 firma kat lacak. Fuar, 8 bin yabanc olmak Kalk nma bir strateji meselesi midir? k t kaynaklar n gereksizce israf na yol açabilir mi? Topyekün kalk nma, yaln zca bir sanayileflme ve büyüme sorunu mudur? nsan kayna na yat r m ve e itim düzeyinin, siyasal rejimin, siyasal rejimle ba lant l olarak özgür düflünce ve insan haklar na sayg n n, hukuk düzeninin ve daha birçok benzer unsurun kalk nma üzerinde h zl sanayileflme ve büyüme kadar belirleyici rolü oldu u, say s z ülke örne iyle apaç k ortada de il midir? Bir ulusun kaderini, ne kadar önemli olurlarsa olsunlar, küçük bir az nl n belirlemeye hakk, yetkisi ve en önemlisi becerisi olabilir mi? Böyle bir yetkiyi ça dafl kat l mc demokrasi ile ba daflt rmak mümkün müdür? Yine böyle bir yetki, demokrasi içinde ancak belli bir süre iktidarda olabilen politikac lar n sorumlulu u ile nas l ba daflt r lacakt r? yi örnek diye gösterilen baz ülkelerde bu tür bir demokrasi anlay fl var m d r? Tabiidir ki, bu sorulara olumlu veya olumsuz yan t verenler olacakt r. Ancak bugünkü dünyada kalk nm fll k ölçüsü olarak yaln zca kifli bafl na gelir de il, demokrasi, e itim ve kültür düzeyi, insan haklar gibi uluslar n ve topyekün insanl n gelece i için çok önemli unsurlar da dikkate al nd nda, gerçek yan t ortaya ç k yor. En iyi kalk nma stratejisi, k t kaynaklar n n kullan m karar n küçük bir seçkinler grubunun de il, topyekün ulusun vermesidir. E er demokrasi, uluslar n kendi kaderlerini belirleme flans ile, bu flans onlara neden sanayileflme ve kalk nma konusunda da tan nmas n? Dünyan n say l sanayileflmifl ve kalk nm fl ülkeleri bugünkü konumlar na, de iflmez resmi stratejiler sayesinde de il, kat ks z demokrasi içinde s k s k de iflen siyasi iktidarlar n günün koflullar na göre ve halk n onay n alarak yine s k s k de ifltirdikleri politikalar sayesinde ulaflabilmifllerdir. Ama tabiidir ki bu iktidarlar n da gündeminde, ister vizyon, ister politika deyin, kat de il ama elastik bir tür strateji konsepti vard. Zaten onun için ekonomiyi ve toplumu darmada n etmeden kalk nmay baflarabildiler. E er Türkiye için de kastedilen böyle bir strateji anlay fl ise, buna çoktan ihtiyac m z oldu u aç kça belli. ISK SODEX Fuar na 800 firma kat lacak üzere 80 bin kiflinin ziyaret etmesi bekleniyor. Firmalar, toplam 13 salonda yaklafl k 52 bin metrekare net alanda ürünlerini sergileyecekler dedi. AR-GE YE A IRLIK VER LD Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i (TOBB) klimlendirme Meclisi Baflkan Yard mc s A. Metin Duruk ise fuar hakk nda flunlar söyledi: Firmalar m z, bireysel olarak veya derneklerimizin deste iyle üniversitelerde araflt rma gruplar kurarak, Ar-Ge/Ür-Ge ye a rl k vermifllerdir. Birçok firmam z, cirosunun asgari yüzde 3 ila yüzde 5 ini araflt rma gelifltirmeye ay rarak önümüzdeki y llarda Avrupa da lider hale gelmeyi amaçlamaktad r. BULMACANIN ÇÖZÜMÜ SOLDAN SA A: 1- Hac Abdullah 2- Ariston ade 3- Zom Ana Pres 4- m Eko Pt La 5- Namlu Eros 6- Eleman 7- Beymen le 8- Ole Sütafl 9- Nimet Nil Pi 10- Od Gür Yr 11- Soyola Emtia 12- Uras Barilla. YUKARIDAN AfiA IYA: 1- Hazine bonosu 2- Aroma Elidor 3- Cim Yem Ya 4- Is Elem Egos 5- Atakule Tül 6- Bono Ens Rab 7- DNA Em Ün 8- Praktiker 9- Lipton Al Mi 10- Lar fl YTL 11- Adel l Pril 12- Hesap Eti AA.

10 10. sayfa.qxd 01/05/ :19 Page 1 CMYK Zümre toplant lar devam ediyor STANBUL Ticaret Odas ( TO), üyelerini bilgilendirmek ve sektör sorunlar n konuflmak ad na düzenledi i zümre toplant lar devam ediyor. Buna yönelik olarak 16 May s ta Meclis Salonu nda 68 No lu Özel E itim ve Ö retim Kurumlar ve Kurulufllar Meslek Komitesi nce bir toplant düzenlenecek. Güney Kore ile iflbirli i anlaflmas TO ve Gyeonggi Ticaret ve Sanayi Odalar Federasyonu aras nda flbirli i Protokolü imzaland. Türkiye ve Güney Kore Cumhuriyeti aras ndaki ekonomik ve ticari ba lar n gelifltirilmesi amac yla imzalanan flbirli i Protokolü ne göre, iki ülke ekonomik ve ticari iliflkileri kanun ve kurallar çerçevesinde güçlendirilecek. Gyeonggi Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odalar Heyeti Baflkan Woo, BongJe ve beraberindeki 14 kiflilik heyeti, TO Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Ç nar kabul etti. Ç nar, imzalanan protokol ile büyük kazan mlar sa lanaca n kaydetti. Türkiye ve Güney Kore ekonomisinin dünyan n en büyük 20 ülkesi içinde yer ald n hat rlatan Ç nar, protokol ile iliflkilerin daha da geliflece ini kaydetti. Heyet Baflkan Woo, Bong-Je ise 1950 li y llarda özgürlüklerini kazanmada Türkiye nin önemini hat rlatarak, protokol ile karfl l kl iliflkileri daha da art racaklar n söyledi. CAZ BE ULUTAfi SAYFA 10 GÜNCEL 2 M AY I S Orta vadede enflasyon beklentilerimiz hâlâ iyi Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakan Mehmet fiimflek, Orta vadede enflasyon beklentilerimiz hâlâ iyi. Çünkü para politikam z s k olmufltur ve s k olmaya da devam etmektedir dedi. DEVLET Bakan Mehmet fiimflek, Financial Times ve D fl Ekonomik liflkiler Kurulu (DE K) bünyesinde faaliyet gösteren Türk- ngiliz fl Konseyi iflbirli i ile düzenlenen Türkiye Sermaye Piyasalar Forumu nda bir konuflma yapt. fiimflek, dünyay üç krizin ayn anda vurdu unu ve bunun daha önce görülmemifl bir durum oldu unu söyledi. Son y l n en düflük enflasyon seviyesinde olundu unu an msatan fiimflek, flöyle konufltu: fiu an elimizdeki rakamlara bakt m zda hedeflerin gerisinde kalm fl z. Hem de epeyce gerisindeyiz Çekirdek enflasyonda belki hedefe çok yak n z ama maalesef yurtd fl ndan tedarik floku yaflad m z için enflasyon yüksek kalmaya devam edecektir. Orta vadede bu floklar tekrarlanmayacakt r. Bundan eminim. Tabii ki petrol fiyatlar daha da artacakt r ama belli bir seviyede kalacakt r diye düflünüyorum. Ayn fley g da fiyatlar için de söz konusu olacakt r. Yani, orta vadede enflasyon beklentilerimiz hâlâ iyi. Çünkü para politikam z s k olmufltur, s k olmaya devam etmektedir. TEDB RL PARA POL T KASI Bakan fiimflek, çok tedbirli bir para politikas devam ettirdiklerini ve orta vadede bunun baflar l olaca n düflündüklerini belirterek, ikincil etkilerin de kontrol alt na al nmas n sa lamak durumunda olduklar n kaydetti. Mehmet fiimflek, Geçti imiz aylarda yüzde 17 de il de yüzde 25 olsayd ana enflasyona bunun etkisi fazla olur muydu? Olmazd. Çünkü ana enflasyonda yüzde 60 l k dalgalanma esas olarak enerji ve g dadan geliyor diye konufltu. fiimflek, Türkiye de enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek için kapasite, kurumsal yap ve istek oldu unu, bu konuda yap lan çal flmalar n flimdiye kadar STANBUL Ticaret Odas Tahkim Bürosu ve Milano Ticaret Odas n n tahkimle ilgili uygulamalar TO da görüflüldü. Toplant da, TO Baflkanl k ve Genel Sekreterlik fiubesi nden Türkan Temel, TO daki Tahkim Bürosu nun iflleyifliyle ilgili bilgi verdi. TO Genel Sekreter Yard mc s Selçuk Tayfun Ok ise ticari ve s nai anlaflmazl klar n çözümlenmesi için kurumsal tahkim merkezlerinin kuruldu unu belirterek, bu merkezler içinde Milano ve stanbul un önemli bir yere sahip oldu unu vurgulad. Milano Ulusal ve Uluslararas Tahkim Odas Genel Sekreteri Dr. Stefano Azzali de Tahkimde hakem seçimi önemli bir konudur. Hakemin tarafs z, ba ms z, konuyu ve kanunu biliyor olmas gerekir dedi. firmas na Hannover 2008 de ödül DÜNYANIN en büyük sanayi fuar Hannover Messe de bu y l da Türkiye yi baflar l bir flekilde temsil eden stanbul Ticaret Odas ( TO), firmalar n yeni ifl ba lant lar kurmas na arac l k etti. Geçen y l oldu u gibi bu y l da düzenlenen b2fair organizasyonu ile TO, fuara kat lan Türk firmalar na dünyan n çeflitli ülkelerinden gelen ana sanayicilerle ikili görüflmeler yapma f rsat sundu. Görüflmeler sonunda b2fair organizasyonu taraf ndan düzenlenen ödül töreninde Destek Otomotiv A.fi. firmas na, b2fair organizasyonu taraf ndan bir önceki y l da ikili görüflmelere kat lmas ve baflar l görüflmeler gerçeklefltirmesi sebebiyle plaket verildi. 15 aday ülke aras ndan yaln z 3 firman n ödüllendirildi i törende plaketi b2fair organizasyonundan alan Destek Otomotiv A.fi. yetkilisi Engin Öztürk, Hannover Messe nin firmalar na katk lar n anlatt. Türk ve Bahreynli ifladamlar stanbul da topland TÜRK-Bahreyn fl Konseyi ve Bahreyn fladamlar Derne i, D fl Ekonomik liflkiler Kurulu (DE K)/Türk Bahreyn fl Konseyi, stanbul da bir ortak toplant gerçeklefltirdi. stanbul Ticaret Odas Meclis Üyesi ve Türk-Bahreyn fl Konseyi Baflkan Osman Y ld r m Coflkun, Konseyi, TO nun Cemile Sultan Koru Tesisleri nde a rlad. D LfiAH KEFL O LU BÜYÜME ORANI BAfiARILI Büyümenin geçen y l Türkiye de yavafllad na iflaret eden Mehmet fiimflek, flunlar söyledi: Son alt y lda Türkiye de y ll k büyüme yaklafl k yüzde yedi ortalamada gerçekleflti. Burada emtia fiyatlar n n ve net ihracat n gayri safi yurtiçi has laya olan katk s n düflünürseniz performans asl nda çok iyi. Esasen altta yatan performans yüzde sekiz oran nda olmufltur, ki bu da Türkiye yi en iyi performans gösteren ülkeler aras na sokmufltur. Türkiye de 2007 de yaflanan iki seçime ve kurakl a ra men yüzde 5.7 ye yak n büyüme h z elde edildi ini söyleyen fiimflek, Bana sorarsan z büyüme oran tüm bu flartlara ra men gayet baflar l oldu. Ülke nüfusu hâlâ çok genç ve yüzde 30 u ö renci dedi. STANBUL Ticaret Odas n n ( TO) 1995 bazl stanbul Ücretliler Geçinme Endeksine göre, perakende fiyatlar Nisan ay nda yüzde 4,26 oran nda artt. TO dan yap lan aç klamaya göre, 2008 Mart ay nda yüzde 2,12 art fl izlenen 1995 bazl stanbul Ücretliler Geçinme Endeksi, Nisan ay nda yüzde 4,26 art fl gösterdi. Nisan aylar itibariyle söz konusu endeks 2006 y l nda yüzde 2,09, 2007 y l nda ise yüzde 3,41 art fl göstermiflti. Bu endeksin 4 ayl k art fl oran yüzde 5,58, 12 ayl k art fl oran yüzde 13,81 ve 2008 Nisan ay itibariyle 12 ayl k ortalama art fl oran da yüzde 11,75 olarak gerçekleflti. ALT GRUPLAR Ayl k bazda, stanbul 1979 DA KURULDU TO da Tahkim Bürosu 1979 y l nda kuruldu. Tahkim kurulu; Hakem Heyeti, Hukukçular, Tacirler, Uzmanlar olarak üç gruptan oluflurken, kurulun 31 as l, 31 de yedek üyesi bulunuyor. Toplant da, tahkim kararlar nda dünya çap nda etkili bir model oluflturan BM Milletleraras Ticaret Hukuku Komisyonu ndan (UNCITRAL) yararlan larak, yeni bir proje oluflturuldu u belirtildi. D LfiAH KEFL O LU baflar l uyguland n ve uygulanmaya da devam edece ini vurgulad. stanbul da nisan enflasyonu % 4.26 Türk Tahkimde düzenlemeler TO da tart fl ld Hollanda daha çok iflbirli i istiyor HOLLANDA, Türkiye ile daha fazla ticaret yapmak istiyor. Bu amaçla stanbul Ticaret Odas n ( TO) ziyaret eden Hollanda Brabant Ticaret Odas Heyeti, TO Yönetim Kurulu Üyesi Ferruh Gök ile görüfltü. Aralar nda ifladam ve yerel yönetim temsilcilerinin de bulundu u 30 kiflilik konuk heyete, Brabant Ticaret Odas Genel Müdürü Henk Rosman baflkanl k etti. Rosman, konuflmas nda Hollanda n n Türkiye ve stanbul ile ticari iliflkilerine büyük önem verdi ini dile getirdi. Rosman, Brabant Ticaret Odas na mensup ifl dünyas n n Türkiye ile daha çok ticaret yapmak istedi ini söyledi. Brabant ekonomisi ve ticareti ile ilgili bilgi veren konuk heyet baflkan, TO üyelerini Brabant ta görmekten mutluluk duyacaklar n kaydetti. TO Yönetim Kurulu Üyesi Ferruh Gök ise TO nun Türkiye ekonomisi içindeki öneminden söz etti. Gök flunlar söyledi: Hollanda ile uzun y llard r devam eden ticari iliflkilerimizde ülkemiz ekonomisinin küresel alanda yakalad ivmeye önemli katk lar sa lamaktad r. Son y llarda ülkemize yönelik artan d fl sermaye içerisinde de Hollanda n n çok büyük katk s bulunmaktad r. Do rudan yabanc yat r m tutar içerisinde Hollanda yüzde 28 lik pay yla ilk s rada yer almaktad r. Türkiye nin flu an dünyan n en kârl 15 inci ülkesi konumunda bulunmas ve yabanc sermaye ak fl n n 21.8 milyar dolara ulaflmas nda Hollanda ile ülkemiz aras ndaki ticaretin büyüklü ünün vazgeçilmez bir önemi vard r dedi. SOYHAN ALPASLAN Ücretliler Geçinme ndeksinde yer alan g da harcamalar grubunda yüzde 3,75 art fl görüldü. Konut harcamalar grubundaki art fl yüzde 0,79, ev eflyas harcamalar grubundaki art fl yüzde 0,81, giyim harcamalar grubunda yüzde 33,75, sa l k ve kiflisel bak m harcamalar grubundaki art fl yüzde 1,19, ulaflt rma ve haberleflme harcamalar grubunda yüzde 0,73, kültür-e itim ve e lence harcamalar grubundaki art fl yüzde 1,20 ve di er harcamalar grubundaki art fl da yüzde 0,09 olarak gerçekleflti. TOPTAN EfiYA Toptan fiyatlarda da bu y l n Nisan ay nda bir önceki aya göre yüzde 3,89 oran nda art fl kaydedildi. Nisan aylar itibariyle söz konusu endeks 2006 y l nda yüzde 1,20, 2007 y l nda da yüzde 0,66 olmufltu bazl Toptan Eflya Fiyatlar Endeksinin bir önceki y l sonuna göre 4 ayl k art fl oran yüzde 8,66, 12 ayl k art fl oran yüzde 13,79 ve 2008 Nisan ay itibariyle 12 ayl k ortalama art fl oran da yüzde 8,56 olarak gerçekleflti. Bu endekste yer alan g da harcamalar grubunda ayl k bazda yüzde 3,80, madenler grubunda yüzde 11,87, mensucat grubunda yüzde 1,23, inflaat malzemeleri grubunda yüzde 0,83, yakacak ve enerji grubunda yüzde 3,61 ve kimyevi maddeler grubunda yüzde 4,31 art fl görülürken, ifllenmemifl maddeler grubunda yüzde 3,05 azal fl izlendi.

11 11. sayfa.qxd 01/05/ :20 Page 1 CMYK Dergiler MARATON HENÜZ BAfiLIYOR nanmak de il, anlamak için yimser bak fl Siyaset ve adalet Yönetim kademelerindeki de ifliklikler Forum stanbul 2008 Gerginlikler ekonomiyi etkiler Yeme inizi hangi sarayda al rd n z? 21. YÜZYILIN BAKKAL AMCASI Denizafl r kâr makinesi Bir indirim marketi devi ndirim ma azac l nda yeni trendler En önemli ö e indirim Küresel kirleticiler Krizin ayak sesleri catç olun ve odaklan n S r saklaman n esrar yok mu oluyor? fiEKER N TADI ARTIK ACI Infofarm Serac lar bombusu sevdi Tar mda 2012 vizyonu Tad m dan az ama öz ihracat Godiva nas l al nd? Tarladan çatala g da güvenli i Bu day alarm veriyor NOSTALJ KAL TEL YAfiAMA SANATI TÜRSAB n fianl urfa ç karmas Lezzet tarikat n n ritüeli brunch Turizmde topyekün seferberlik gerekli Volkanik tafl üzerinde mangal lezzeti Uzay turizmi 2010 da bafll yor Turizmde yavafll a övgü Anadolu Yakas n n yatak kapasitesi art yor AHMET ALMAZ Sergi saray nda büyük ve küçük sanayi kollar mamulleri teflhir edilecek stanbul belediyesince tertip edilmekte olan sergi ve yaz e lenceleri bu y l 27 May s 1961 den 15 Eylül 1961 tarihine kadar spor ve sergi saray sahas nda devam edecektir. Milli mahiyette tertip olunan bu sergide büyük ve küçük sanayi ile çeflitli ifl kollar mamullerinin teflhir ve sat fl, el sanatlar ve hizmet müesseselerinin faaliyetlerini gösteren standartlara yer verilecektir. Odam z mensuplar ndan ifltirak etmek isteyenlerin Gülhane Park Bahçeler Müdürlü ü ile spor ve sergi 2 M AY I S TÜRK mutfa ; çorbalar, et ve sebze yemekleri, hamur iflleri, içecekleri ve tatl lar yla zengin bir yemek kültürüne sahip. Türk mutfa nda sadece çorba türü 200 çeflit bulunurken, patl can n 100 çeflit yeme i yap l yor. Yemekler ayr ca yörelere göre de farkl l klar gösteriyor. Tüm Restoranlar, Lokantalar ve Tedarikçiler Derne i (TÜRES), bu zengin çeflitleri bünyesinde bar nd ran Türk mutfa n, dünyaya tan tma çabas içerisinde. Dernek, Türk mutfak kültürünün geliflmesi alan nda bilimsel araflt rmalar yap yor, kaybolmaya yüz tutmufl yeme, içme ve sunma adab n bütün özellikleriyle ortaya ç kar yor. Ayr ca Türk mutfa n n zenginliklerinin yurtiçi ve yurtd fl nda tan t lmas n sa l yor. TÜRES Baflkan Ramazan Bingöl, 2008 y l ndan önce Ziya fiark Sofras n n yönetim kurulu K z lay TIR nda yemek yapaca z AFET bölgelerinde yemek da tmak üzere K z lay ile iflbirli i yapt klar n belirten Bingöl, flunlar söyledi: K z lay TIR nda yemek yapmak da Türkiye de bir ilk. TIR da oluflturulan gezici mutfakta günde 10 bin kifliye yemek yap p yedirece iz. Deprem ve afetlerde önce insanlara yiyecek laz m. Bunun organizasyonu olmuyor. Kamyonlarla gönderilen yard mlar, yerini bulmuyor. Sokaklarda yemek piflirecek yer bulunmuyor. Biz K z lay TIR ile bunu sa layaca z dedi. güncel y l nda çeflit yemek baflkanl ve genel müdürlü ünü yapt. fiimdi RB markal Bingöl Lokantalar n kurdu. Giyimkent te aç lan ilk restoran Esenyurt ve Bayrampafla daki restoranlar izledi. Ramazan Bingöl, Türk mutfa n önce Türkiye ye sonra da dünyaya tan tmak istediklerini kaydederek, Sektörel sorunlar çözmek için büyük gayret gösteriyoruz. Derne imiz, turizmi canland rmak, yerli-yabanc turistleri restoran ve lokantalarda en iyi flekilde memnun etmek, turistlere Türk mutfa n, misafirperverli ini yaflatmak ve göstermek gayesiyle kuruldu dedi. FESHANEDE FEST VAL Kesin bir say olmamakla birlikte Türkiye de 300 binden fazla restoran, lokanta oldu unu ve en küçük restoranda kiflinin çal flt n hat rlatan Bingöl, flunlar söyledi: Binlerce eleman yetifltiren, istihdam eden lokanta ve restoran sektörü, hem vergi veriyor hem de insanlara hizmet ediyor. Sektörde KDV nin yüzde 18 den yüzde 8 e çekilmesinde önemli çabalar m z oldu. Her y l ciddi biçimde stanbul Büyükflehir Belediyesi ile Feshane de yemek festivali düzenliyoruz. Geçen y l 400 yemek yap ld. Bu y l, ekim veya kas m ay nda bin civar nda yemek, 2010 da ise stanbul un Avrupa Kültür Baflkenti olmas dolay s yla 2010 çeflit yemek yap l p, tan t lacak. Bu festival, hem Türkiye de hem de dünyada bir ilk olacak ve dünya bas n na sunulacak. Böylece Türk mutfa n n zenginli ini bütün dünya ö renecek. Ramazan Bingöl, e itime de önem verdiklerini hat rlatarak, Eminönü, Eyüp, Esenler ve K raç daki otel ve restoranlarda çal flan 3 bin 500 kifliye hijyenle ilgili e itim verdiklerini söyledi. CAZ BE ULUTAfi KOB lere 1 milyar YTL kredi SANAY ve Ticaret Bakan Zafer Ça layan, hayata geçirilen KOB Yat r m Destek Program sayesinde, KOB lere 1 milyar YTL civar nda kredi hacmi yarat laca n söyledi. Ça layan, orta-yüksek ve ileri teknoloji sektörlerinde bulunan 1000 KOB ye 100 bin YTL, orta- düflük ve düflük teknoloji sektörlerinde bulunan 1000 KOB ye de iflletme bafl na 50 bin YTL olmak üzere toplam 2 bin KOB ye, KOSGEB arac l yla 150 milyon YTL lik kredi faiz deste i sa layaca n bildirdi. Bakan Ça layan, KOB lerin ülke ekonomisi içinde yaratt klar katma de eri art rmak, istihdam yaratmak ve rekabetçi k lmak için, uygun koflullu bir yat r m kredisi daha 7 banka sa l yor DESTEK programlar n n ilk kez özel bankalara da aç ld n belirten Bakan Ça layan, protokol imzalanan bankalar aras nda Ziraat ve Halk Bankalar n n yan s ra, Yap Kredi, Garanti, Türk Eko- nomi ile Alternatifbank n yer ald n bildirdi. Ça layan, bu 7 bankan n 18 ayl k vade üzerinden KOB bafl na 100 bin YTL lik kredi faiz deste i karfl l nda 600 bin YTL kredi kulland rmay kabul ettiklerini belirtti. hayata geçirdiklerini belirtti. ARANAN fiARTLAR KOB lerin söz konusu kredilerden yararlanmak için 1 May s Perflembe gününden bafllayarak, 30 gün içinde baflvuruda bulunmalar gerekti ini anlatan Ça layan, öncelikle iflletmede küçük ve orta ölçekli imalat sanayi kuruluflu olmas flart n n aranaca n söyledi. Ça layan, KOB lerin; KOSGEB veri taban na kay tl olmalar, 2008 y l ndan önce kurulmufl olmalar, geçerlili i süren kapasite raporu ibraz etmeleri gerekti i, iflletmelerin Sosyal Güvenlik Pirim Alacaklar n n Yeniden Yap land r lmas na iliflkin 5458 say l kanun kapsam nda yap land r lmam fl borçlar n n bulunmamas veya yap land r lm fl ancak ödenmemifl borçlar n n olmamas, krediyi kullanmadan önce varsa vergi ve sosyal güvenlik borçlar n ödemeyi taahhüt etmeleri ya da yap land r lmalar n n gerekece ini anlatt. 47 y l önce 110 y l önce 4 May s 1961 Dersaadet ( stanbul) Ticaret Odas Gazetesi 19 Nisan 1313 (Rumi)-4 May s 1897 saray nda ki bürolara müracaat etmeleri tebli olunur. Odam z mensubu sanayicilere 1960 senesi için haz rlanan sanayici istatistik cetvelleri odam zda kay tl bütün sanayici firmalar n n adreslerine gönderilmifltir. 26 Nisan 1961 günü akflam na kadar doldurularak odam za tevdi edilmesi icap eden bu cetvelleri bu güne kadar pek az firma vermifl bulunmaktad r. Mensuplar m z n tahsis ve tevzilerde daima dikkate al nan bu cetvelleri 15 May s 1961 tarihine kadar Odam z n Sanayi flubesine tevdi etmelerinin menfaatleri icab oldu u ehemmiyetle tebli olunur. Japonya n n istikbali (gelece i) Refikam zdan birinin bu unvan ile neflretmifl oldu u gayet müfit (yararl ) bir f kradan iktibas etti imiz yaz gayet mükemmel ve calib-i memnuniyet malumata tesadüf edecektir. Japonya 1870 senesinde terakki içun büyük merhale kat eylemifl yahut daha do rusu ekseriye asl ndan hiç fark olmayarak Avrupa y taklit eylemifltir. Böylece tarik-i medeniyette (medeniyet yolunda) Avrupa devletlerinin uzun zaman içinde kat etti i yolu çok k sa zaman içinde alm flt r. Alüminyumun yeni bir mahalli istimali (kullan m alan ) Sanayi ve ilme flimdiye kadar pek çok hizmeti sab k (geçmifl) olan ifl bu madenin yeni bir mahalli istimali daha keflfolunmufltur. Bu madenden bir tak m keman ve kontrbas (yayl keman) imal olunmakta ve bunlar n sedas (sesleri) tahta keman be kontrbaslardan ziyade (fazla) ç kmaktad r. Dersaadet Piyasas Kuru fasulye-bu hafta 30 ton gelmifl ve sat lm flt r. Pirinç- Muamele görülmemifltir. Haflhafl- Sat fl yoktur. Bakla- 22 çuval gelmifl ve sat lm flt r. GÖRÜfi SAYFA 11 SADIK ÇEL K Keyveni Catering Yönetim Kurulu Baflkan TO 69. Meslek Komitesi Üyesi G da fiyatlar ndaki art fl n nedenleri NE YAPILMALI? (2) Köy enstitülerinin kapat lmas, toprak reformunun yap lmamas, köylüye politik ç karlar ve rüflvet uygulamalar nedenleri ile da t lan kredilerin do ru kullan l p kullan lmad n n yeterince denetlenmemesi ve yat r m olarak geri dönmemesi (köylüye hayvanc l k ya da tar m için verilen kredilerin tüketim hatta lüks tüketim amaçl kullan ld bilinmektedir), tar mda desteklerin kald r lmas bugünkü fiyat art fllar na yol açan etkenlerdir. Bu etkenler tek tek say ld nda bu çapta bir krize yol açacak derecede ciddi gibi gözükmeyebilir, o halde öyle olmad n göstermek için bir kaç n örnekleyelim: Mesela, bu sene Amerika daki m s r üretiminin üçte biri biyoyak ta ayr lacak. Yine bu y l ethonele ayr lacak olan m s r miktar n n tüm dünyan n toplam bu day stoklar n yar yar ya azaltmas bekleniyor. Baflka bir mühim örnek ise Çin, Hindistan gibi ülkelerin g da maddelerinin tüketiminde yaflanan art fllar. Dünya nüfusunun büyük bir yüzdesini oluflturan Çin, Hindistan gibi ülkelerde ekonomik geliflme ve refah seviyesinin artmas na paralel olarak tah l ve hububata dayal do u tipi beslenme al flkanl klar, proteine dayal bat tipi beslenme al flkanl ile yer de ifltirdi. Ayr ca, televizyon ve internet gibi iletiflim araçlar n n yayg n kullan m da bat tipi beslenme al flkanl n özendiren etken oldu. Bunun üzerine bir de bu ülkelerde yaflanan kontrolsüz nüfus art fl eklenince, tah la ve hububata ve pirince dayal üretim zinciri dengeleri de iflti. Örne in 1985 y l nda 20 kilo et yiyen bir Çinli nin bu y l 50 kilo et tüketmesi bekleniyor. Bu eti sa layabilmek için hayvan besicili inde kullan lan arpa ve di er yemlerin de miktar n n da ayn oranda artt düflünülürse stoklardaki azalman n nedeni kolayca anlafl labilir. Bütün bunlar n üzerine g da fiyatlar ndaki art fl ve hammadde üretimindeki yetersizlikler ile ilgili olarak her gün baflka bir haberin duyulmas n n da psikolojik olarak g dan n stoklanmas na ve fiyatlar n n artmas na yol açt n da eklememiz gerekir. ZAMLAR HAZIRLIKSIZ YAKALADI Fiyat art fllar ndan, tüketici kesiminde en baflta toplumun yüzde 70 ini oluflturan ve gelirinin de yüzde ni g daya ay ran dar gelirli kesimin bütçesi olumsuz flekilde etkilendi. Toplumun üretici kesiminde ise ilk ve do rudan etki, ifllenmifl g da maddeleri ve toplu yemek üretimi yapan firmalar üzerinde kendini gösterdi. Birçok firma bu flok zamlara haz rl ks z yakalanm fl bulunuyor, dolay s ile yak n zamanda baz lar n n kapanmas baz lar n n ise maliyetleri düflürmek için hammaddenin kalitesinden ve miktar ndan ödün vermesi bekleniyor. Daha büyük ve güvenilir firmalarda ise bu ödünler verilmese bile AR-GE, personel istihdam ve yeni yat r m çal flmalar nda k s tlamalar yaflanabilir. Çünkü bu firmalar n hiçbiri özellikle toplu yemek üretimi yapanlar müflterilerinden ayn oranda zam talep edememektedirler. Bunun nedeni de resmi enflasyon oranlar n n g da maddelerinde yaflanan ve yüzde 100 e varan art fl n çok alt nda olmas d r.

12 12. sayfa.qxd 01/05/ :22 Page 1 CMYK Hollanda da ifl yapmak isteyenlere dan flmanl k TIC Turkey Trade & Investment Center dan flmanl k flirketi, 2004 y l nda kurularak, Türkiye ve Hollanda aras nda ticaret ve yat r m yapmak isteyen ifladam ve flirketlere dan flmanl k hizmeti sunuyor. Kurulufl, Türk ifl çevrelerinin Hollanda daki adres noktalar ndan biri olarak ifllev görüyor. TIC Turkey in üye ve müflterilerine yönelik çal flmalar içerisinde; periyodik network toplant lar, muhtemel ortaklar hakk nda flirket kredibilite ve profil bilgilerinin tedariki, pazar tercihi ve girifl stratejilerinde bilgi gibi pek çok hizmet bulunuyor. fiirket hakk nda bilgi almak isteyenler adresini ziyaret edebilirler. SAYFA 12 GÜNCEL 2 M AY I S ÜLKEDEN 500 ÜST DÜZEY DAVETL 11 NC AVRASYA EKONOM Z RVES NDE BULUfiTU Avrasya ülkeleri her alanda birlik istiyor Terörün kayna ndaki esas mesele yoksulluk Tekstile kalifiye eleman deste i STANBUL Ticaret Odas ( TO), 2007 Y l fl Program çerçevesinde tüm sektörlerde oldu u gibi tekstil sektöründe de kalifiye eleman eksikli ini gidermek amac yla çal flmalar n sürdürüyor. Baflta stanbul Ticaret Üniversitesi olmak üzere çeflitli üniversitelerde moda, tasar m, markalaflma ve pazarlama ihtiyac n karfl layacak flekilde tekstil fakültelerinin kurulmas öngörülüyor. TC Milli E itim Bakanl K z Teknik Ö retim Genel Müdürlü ü nden al nan bilgiye göre, Avrupa Birli i ile imzalanarak yürürlü e giren Türkiye de Mesleki E itim ve Ö retim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP) kapsam nda, örgün e itim programlar n n Uluslararas E itim Programlar n n S n fland r lmas (ISCED-97) s n fland rma sistemine uygun hale getirilmesi çal flmalar sonucunda 42 alanda 197 dal program tüm mesleki ve teknik ortaö retim okul ve kurumlar nda uygulanmaya baflland. Romanyal firmadan stanbul da forum BÜKREfi menfleili Media Group MediaUno firmas, enerji ve altyap alanlar n n iflletilmesi konular ndaki Türk ve Romen firmalar n biraraya getirmek amac yla 7-11 May s tarihleri aras nda stanbul da Romanya Pazar nda Portföy ve Direkt Yabanc Yat r m mkanlar konulu bir forum düzenleyecek. Bu çerçevede 8 May s ta stanbul a gelecek heyetle ikili görüflmeler düzenlenecek. Urumçi yi Türk ticaret heyeti ziyaret edecek BAfiBAKANLIK D fl Ticaret Müsteflarl ndan al nan bilgiye göre Türkiye ile fiincan Uygur Özerk Bölgesi/Çin aras ndaki ticari ve ekonomik iflbirli i imkanlar n n art r lmas ve ihracatç firmalar n d fl pazar paylar nda art fl sa lanmas amac yla Devlet Bakan Kürflad Tüzmen baflkanl nda, ifladamlar n n kat l m yla, Müsteflarl k Koordinatörlü ü ve Orta Anadolu hracatç Birlikleri Genel Sekreterli i organizasyonunda 5-9 May s ta fiincan Uygur Özerk Bölgesi nin baflkenti Urumçi ye yönelik bir ticaret heyetinin düzenlenece i bildirildi. Middle East Food Fuar Abu Dhabi de PEKYOLU Uluslararas Fuarc l k tan al nan bilgiye göre gelecek y l Nisan aras nda Abu Dhabi de düzenlenecek olan Middle East Food Uluslararas G da Fuar, Channels Exhibitions taraf ndan gerçeklefltirilecek. Fuara, baflta BAE (Abu Dhabi, Dubai) olmak üzere, M s r, ran, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Katar, S. Arabistan ve Suriye ile birlikte dünyan n pek çok ülkesinden çok say da kat l mc gelmesi bekleniyor. Avustralya için transit vize ihtiyac DIfi fiLER Bakanl n n Türkiye Odalar ve Borsalark Birli i ne (TOBB) gönderdi i yaz ya göre, Avustralya vizesine sahip olan ve Yeni Zelanda üzerinden geçerek Avustralya ya seyahat edecek vatandafllar n transit vizeye ihtiyaç duymayacaklar n n ifade edildi. Aç klamada Yeni Zelanda vizesine sahip olmayanlar n tüm vatandafllar n transit vize almalar gerekti i de kaydedildi. VRASYA bölgesindeki ülkeler ve flirketler aras ndaki iflbirli i olanaklar n art rmak amac yla düzenlenen 11. Avrasya Ekonomi Zirvesi 1 May s ta bafllad. Üç günlük zirveye 34 ülkeden 100 ü aflk n üst düzey konuk ile birlikte 500 ü aflk n davetli kat l yor. Üç gün süren zirvenin aç l fl na 9 uncu Cumhurbaflkan Süleyman Demirel, TBMM Baflkan Köksal Toptan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Hilmi Güler, Sanayi ve Ticaret Bakan Zafer Ça layan, Devlet Bakan Kürflad Tüzmen, Litvanya Baflbakan Gediminas Kirkilas ve stanbul Ticaret Odas Baflkan Dr. Murat Yalç ntafl da kat ld. Dr. Yalç ntafl konuflmas nda Avrasya ülkelerinin, zengin kaynaklar n fakir bekçileri olmamas Dr. Akkan gerekti ini anlatt. Suver Dünya Odalar ve Borsalar Birli i Baflkan Rona Y rcal n n baflkanl k yapt zirvenin aç fl konuflmas n Marmara Grubu Vakf Genel Baflkan Dr. Akkan Suver yapt. Dr. Suver, Marmara Grubu Vakf n n, Avrasya felsefesini bir medeniyet ve zenginli i bölüflme projesi olarak ele ald n vurgulad. A BARIfi S MGES Baflkan Suver, bölgede birlik ve bar fl diyalogunun simgesi haline gelen Avrasya Ekonomi Zirveleri ile ilgili bilgi verdi. Zirvelerle hedeflenenin Balkanlar, Ortado u, Karadeniz, Kafkaslar ve Orta Asya co rafyas nda büyüyen ekonomi, geniflleyen enerji, zenginlefltirilen milletler, Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araflt rmalar Vakf taraf ndan düzenlenen 11. Avrasya Ekonomi Zirvesi dünyan n dört bir yan ndan siyasetçi, ekonomist ve ifladam n 1-3 May s tarihleri aras nda stanbul Ticaret Odas nda buluflturuyor. farkl l klar kucaklayan bar fl diyalogu, ilkeli, etik ve fleffaf demokrasi oldu unu belirten Suver, flunlar söyledi: Marmara Grubu Vakf, Türkiye nin bölgesel güç olarak AB üyeli i ile mevcut ortakl sa layarak, art lar srar ve özenle Avrasya ekseniyle birlikte gelifltirmeyi de 2008 y l nda gaye edinmifl bulunmaktad r. 17 M LYAR TON PETROL Sanayi ve Ticaret Bakan Zafer Ça layan da 25 milyon kilometre karelik Avrasya co rafyas nda 17 milyar ton petrol, 2 milyon ton do al gaz rezervi bulundu unu ifade ederek, bu kaynaklar n bölge halklar n n daha müreffeh yar nlara ulaflabilmeleri için de erlendirilmesi gerekti ini belirtti. Bakan Ça layan, Tabii bu kaynaklar bölge halklar n n daha müreffeh yar nlara ulaflabilmeleri için de erlendirilmelidir dedi. Özellikle bu bölgeye yönelik tehditler karfl s nda istikrar, dayan flma ve bütünleflmenin de erinin daha da iyi anlafl ld n belirten Ça layan, Türkiye nin, bölge ülkeleri ile iliflkilerini uzun vadeli bir bak fl aç s yla de erlendirdi ini, bu iliflkileri günlük ve kiflisel iliflkilerden etkilenmeyecek kurumsal bir yap da infla etmeye özen gösterdi ini ifade etti. Türkiye nin, Asya Avrasya olarak yeni bir küresel güç do acakt r TBMM Baflkan Köksal Toptan, Avrasya ülkeleri olarak gücümüzü birlefltirdi imizde içerisinde Türkiye nin de yer ald yeni bir küresel gücün do mas kaç n lmazd r dedi. Toptan, Türkiye nin Avrasya co rafyas n n do al kesiflme noktas nda bulundu unu ve bölgesinde giderek etkisini art rd n, Avrasya n n en güçlü ülkelerinden biri oldu unu vurgulad. Türkiye nin sürekli büyüyen Yemen gaz na Türk ilgisi YEMEN Petrol ve Madencilik Bakan Halid Bahah, Türk petrol flirketlerinin, Yemen de do algaz sektöründe yat r m yapmak istediklerini söyledi. Bu çerçevede, Türk petrol flirketlerinin Yemen i ziyaret edece ini de belirten Bahah, Roma da gerçeklefltirilen Uluslararas Enerji Forumu nda Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Hilmi Güler ile görüflmelerde bulunduklar n ekledi. istikrarl ekonomisi ve stratejik konumunun sa lad gücü ve uluslararas ba lant lar ile Avrasya bölgesine çok önemli katk sa layabilecek dinamik bir ülke oldu unu dile getiren Toptan, Türkiye nin Avrasya n n kal c bar fl ve yo un iflbirli inin yafland bir co rafyaya dönüfltürülmesi yolundaki çabalara aktif katk da bulundu unu ve bulunmaya devam edece ini söyledi. ile Avrupa y, Bat ile slam alemini birbirine ba layan güçlü bir köprü konumunda bulundu unu vurgulayan Ça layan, Türkiye nin, stratejik co rafi konumu yan nda, genifl iç pazar, genç nüfusu, güçlü sanayisi, tar m potansiyeli, turizm, tarih ve kültür zenginlikleri ile de önemli noktada bulundu unu kaydetti. FIRSATA DÖNÜfiTÜRDÜK Devlet Bakan Kürflad Tüzmen ise Türkiye nin tehdit unsurlar n f rsat unsurlar na dönüfltürmeyi baflard na dikkat çekerek Ekonominin ekseni bat dan do uya kay yor ve Avrasya ülkelerine geçiyor. Bulundu unuz co rafya kaderi de tayin eder. Tüm bölge ülkeleri ile birlikte hareket etmek zorundas n z. Türkiye kendi ekonomisini gelifltirirken tüm bölge ülkeleri ile birlikte hareket etmek zorundad r dedi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Hilmi Güler de alternatif enerjilere a rl k vererek, petrol yükünü azaltarak petrol üreten ülkelere de olumlu bir ders vermelerinin uygun olaca n ifade etti. TÜRK YE KÖPRÜ ÜLKE stanbul Sanayi Odas Baflkan Tan l Küçük de Türkiye nin Avrasya ekseni içindeki önemine dikkat çekerek, Türkiye, dünya enerji kaynaklar n n yüzde 70 inin geçti i bu bölgede bir köprü vazifesi görüyor fleklinde konufltu. TÜS AD ve Karadeniz ve Hazar Denizi Giriflim ve fl Dünyas Konfederasyonlar Uluslararas Birli i Yönetim Kurulu Baflkan Arzuhan Do an Yalç nda da Avrasya bölgesinin dünyan n de iflen ekonomik ve stratejik dengelerinde çok önemli bir yer haline gelmeye, küresel dengeler üzerinde do rudan etki yaratmaya bafllad n vurgulad. SOYHAN ALPASLAN / CAZ BE ULUTAfi TO, Ulusal Sa l k Kurultay na kat ld SA LIK Bakanl ile Sa l k Yönetimi ve E itimi Derne i nin (SAYED) düzenledi i 2 nci Ulusal Sa l k Kurultay, Antalya da yap ld. WOW Kremlin Palace Hotel de yap lan kurultayda, Türkiye deki sa l k hizmetleri bütün yönleriyle tart fl ld. Kurultayda, ayr ca sa l kta dönüflüm program çerçevesinde geçmifl dönemdeki uygulamalar de erlendirildi ve gelecek y llar n programlar n n planlanmas gibi konularda görüfller sunuldu. Sektörün tüm bileflenlerinin biraraya geldi i kurultaya, yurt çap ndaki resmi ve özel sa l kla ilgili bütün kurulufllar n yöneticileri kat ld. Kurultaya, TO dan 56 No lu Eczaneler, Ecza Dolaplar, T bbi Müstahzar malatç lar, thalatç lar Meslek Komitesi Baflkan Vekili ve TO Meclis Üyesi Mehmet Ahmet Ünlü, 57 No lu T bbi Aletler ve Diflçilik Malzemesi Meslek Komitesi Baflkan ve Meclis Üyesi Kaz m Eryaflar, 90 No lu Özel Sa l k Kurulufllar Meslek Komitesi ve Meclis Üyesi Yaflar Nursoy kat ld. Kurultayda ç kar lan yasal düzenlemeler fl nda, pratik uygulamalar s ras nda karfl lafl lan problemleri giderebilmek ve sa l kla ilgili yeni mevzuat ve geliflmelere resmi ve özel sektördeki uygulay c lar n adaptasyonunu sa lamak ve problemlerin objektif olarak tart fl lmas ve çözüm önerileri getirilmesi amaçland. 9 UNCU Cumhurbaflkan Süleyman Demirel, Ticaret meselelerinde, her meselede dünya küçülmüfl ama açl k meselesine, yoksulluk meselesine geldi iniz zaman neme laz mc olmufl. Böyle bir düzeni yürütmek mümkün de ildir dedi. Demirel, dünyada bugün 192 ülke bulundu unu ve bu ülkelerin en büyü ünden en küçü üne kadar hepsinin birbirine tabi oldu unu belirterek, fiöyle tabidir, hepsi ba ms z ülkelerdir, hepsi kendi hür iradeleriyle karar verirler ama hür iradeleriyle karar veremedikleri çok meseleler vard r. Bu meselelerde beraber hareket etme mecburiyeti vard r dedi. Küreselleflme olgusunun dünyan n örgütlerini, çeflitli ülke gruplar n etkisiz hale getirdi ini dile getiren Demirel, Bu olay asl nda çözülecek bir fley de de ildir. Yani küreselleflmeyi kabul etme veya etmeme gibi bir opsiyonu kimsenin yoktur. Bu bir realitedir. Öylesine bir realitedir ki, ABD de mortgage krizinden dolay borcunu ödemeyen kifliler, sizi burada rahats z edebiliyor. Amerikan borsalar nda meydana gelen bir de ifliklik, sizin hiçbir kusurunuz olmad halde sizi burada rahats z ediyor. Çünkü dünya birbirine tabi hale gelmifl dedik diye konufltu. Demirel, bugün konuflulan di er konunun açl k oldu unu, her türlü kötülü ün kayna n n yoksulluk ve fakirlik oldu unu ifade ederek, E er dünyan n bugün s n r tan mayan sorunlar ndan bir tanesi terörse, terörün kayna nda da baz ideolojik sebepler olmakla beraber, esas mesele yoksulluktur dedi. Zengin kaynaklar n fakir bekçisi olmayaca z TO Baflkan Dr. Murat Yalç ntafl, Türkiye nin kendini AB ye ne kadar ait hissediyorsa o kadar da Avrasya ya ait hissetmesi gerekti ini söyledi. Dr. Yalç ntafl, yeni kurum ve oluflumlar n cevap arad en önemli sorunlar n bafl nda da bölgesel ve küresel güvenlik, baflta enerji olmak üzere do al kaynaklar n arz n n güvenli inin sa lanmas ve refah art fl n n geldi ini belirterek, Yaflanan geliflmelerden anlad k ki, Türkiye nin AB ile bütünleflme süreci Avrasya arka plan olmad takdirde eksik kalacak dedi. Küreselleflmenin tüm s n rlar ortadan kald rd n söyleyen Dr. Yalç ntafl, Gerek AB nin gerekse NATO nun sa layaca istikrar ve genifllemenin kaderi Avrasya ya ba l dedi. Türkiye nin Avrasya ile ilgili olarak uzak görüfllü bir politika izledi ini söyleyen Dr. Yalç ntafl, Türkiye nin AB ile bütünleflme sürecinin arka planda Avrasya olmad takdirde eksik kalmaya mahkum olaca n belirtti. Dr. Yalç ntafl, dünyada geliflmekte olan ülkelerin a rl n n artt n, bu ülkelerin makro ekonomik temellerini oturtarak küresel rekabette söz sahibi olduklar n belirterek Dünyan n stratejik merkezi bat dan Avrasya ya kaymaya bafllad ve Türkiye de iflen dengeler içinde köprü rolü oynamaktad r. Avrasya ülkeleri olarak zengin kaynaklar n fakir bekçileri olmamal y z mesaj n verdi. Dünya ticareti talya da eflleflecek STANBUL Dünya Ticaret Merkezi nden al nan bilgiye göre, merkezi ABD de bulunan Dünya Ticaret Merkezleri Birli i nin Avrupa, Afrika ve Ortado u Bölgesel Toplant s May s 2008 de talya n n Pescara flehrinde gerçeklefltirilecek. Toplant esnas nda ifladamlar n n ve heyetlerin kat laca ticari efllefltirme toplant lar ve seminerleri düzenlenecek. Efllefltirme toplant lar na kat lacak talyan firmalar n a rl kl otomotiv, otomotiv yan sanayi, inflaat, g da, elektronik, telekomünikasyon, tekstil ve haz r giyim, biliflim teknolojileri, çimento sanayi, mobilya, endüstriyel ekipman ve seramik sektörlerinde olaca belirtildi. Programa Türkiye den kat lacak ticari heyetler için kay t ücreti, konaklama ve transferler dahil, uçak bileti ve vize bedeli hariç kifli bafl toplam bin Euro oldu u kaydedildi.